Ter Heuzensche Courant
Binnenland
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje
Landbouwberichten
Gemengde Berichten
Woensdag 23 Maart 1938
No. 9738
TWEEDE BLAD
TWEEDE NACHT STILLEN OMGANG.
VAN
KRANSLEGGING TE SOEST.
Ter herdenking van den sterfdag van wij-len
H.M. de Konin-gin-Moeder is namens het col
lege van burgemeester en wethouders van
Soest Maandagochtend om 10 uur een krans
gelhecht aan het monument, dat te barer na-
gedaclhtenis in deze gemeente is opgeridht.
TAAK VAN ZUSTER BOONSTRA
TEN EINDE.
iZiuster Trijntje Boonstra, diakones van het
Ned. Herv. Diakonessenhiuis ,,Bronovo" te
's Gravenhage, die H.K H Prdnses Juliana
heeft verpleegd en Prinses Beatrix heeft ver-
zorgd, zal, meldt de Telegraatf, Zaterdag a.s.
Soestdijik verlaten en naar 's Gravenhage
terugkeeren. Haar taak zal dan door een kin
der judifrouiw worden overgenomen
Deze terugkeer bewijst, hoezeer alles met
de Vorstelijke Moeder en met de Prinses naar
wensch is gegaan. Im-mers diet was vooruit
overedngekomen, dat, behoudens hijzondere
omstandigheden, zuster Boonstra twee maan-
den te Soestdijk zou venblijven.
H.K.'H. Prinses Juliana maakt het uitste-
kend en Prinses Beatrix niet minder. Haar
gezon dheids toestandgewichtstoename enz.
zijn zeer gunstiig, terwijl het ook met de na-
tuurlijke voeding van stonde af aan naar
wensch is gegaan.
DE „NIEUW AMSTERDAM" HET
ZEEGAT T IT.
De „Nieuw Amsterdam", het vlaggeschip
van de HollandAmerika-Lijn, waarvan de
kiel gelegd werd op 3 Januari 1936, heeft
Maandagnacht tegen half vier zijn eerste reis
aanvaard, als techniscben proeftocht naar de
kust van Schotland en naar de haven van
Boulogne-sur-Mler, welke geregeld door de
schepen van de H. A. L. wordt aangeloopen.
In den loop van Zondagavond zijn eenige
honderden genoodigden, voor het meerendeel
diegenen, die bdj den bouw en de aankleeding
van ddt zeekasteel betrokken zijn geweest, met
een boot naar de haven van de Rotterdamsche
Droogdok Maatschappij overgestoken.
Te ongeveer tien minuten na drie uur, toen
alles voor deze eerste afvaart gereed was,
werd order gegeven om de boord- en toplich-
ten te ontsteken, waarmede de laatste toe-
foereidselen voor deze reis een eind namen.
'Met een adhttal sleepbooten, dat assisten-
tie verleende, waarvan er vier aan de voor-
zijde en vier aan de achterzijde vastgemaakt
hadden, werd tien 'minuten later de ,,Nieuw
Amsterdam" de rivier opgesleept, gecon-
voyeerd door een vaartuig van de rivierpolitie.
Nladat de verschillende manoeuvres om het
schip in goede richting te brengen, met goed
gevolg waren volbracht, kon de sleep om on
geveer half Vier de reis naar Hoek van Hol
land aanvaarden.
In den naoht van Zaterdag op Zondag heb-
ben, meldt het Handelsblad, ongeveer vijfti'g-
duiizend personen, Amsterdammers en ande-
ren, den tweeden Stillen Omgang gehouden.
Tusschen half twaalf en des nachts twee uur
kwamen er 35 treinen op het Centraal-Sta-
tion aan, drie uit Limlburg; de Liimburgers
waren ddt jaar met 500 deelnemers meer dan
gewoonlijk versch-enen. De Bisschop van
Roermond, mgr. Lemmens, kwam met hen
mede, nadat hij Zaterdagavond te Venlo in de
St. Martineskerk, eerst 'n godsdienstoefening
had geleid. De Bisschop van Haarlem mgr.
J. P. Huiibers, maakte den omgang des mor-
gens om vier uur, waama hij te zes uur in
het kerkje van het Regijmhof de H. Mis las.
Om half een des nachts verld'eten de eerste
groepen het Sipui, en het was ruim zes uur
Zondagmorgen, toen de Laatste groep Amster
dammers den Omgang begon. Om elf uur
droeg prof. dr. Molkenlboer in deze kerk een
mis op, waarin hij een feestpredi'katie hield.
Des aivonds celebreerde de Aartstois-scho-p van
Utrecht, mgr. dr. J. de Jong, ter zelfder
plaatse een plechtig Lof. Gedurende den
Zondag was de belangstelling op het Bagijnhof
en in de met bloemen versierde kerk zeer
groot.
DE UITWIJZING VAN EEN STAATLOOZE.
lOp vragen van het Tweede Kamerlid Don-
ker in verband met de uitwijzing van den
staatlooze J. Kwekzylber heeft de minister
van justitie ten vervolge op vroeger reeds ge-
dane mededeelingen thans nog het volgende
geantwoord
Juist is, dat Kwekzyllber, toen tot zijn aan-
houding overgegaan zou worden, een paging
tot zelfmoord begaan heeft. Of hij temauwer-
nood aan den door hem gazochten dood ont-
snapt is, onttrekt zich aan het oordeel van den
minister. Wei verlblijft hij voor zooveel be
lt end nog in een der Amsterdamsdhe zie-
kenhuizen.
(De raadsman van Kwetkzyllber, mi. L. A.
Donlker, heeft den minister in een brief van
8 October 1.1. medegedeeld, dat de reden van
vertrek uit Duitschland is geweest, dat Kwek
zyllber en ddens vrouw, die nimmer aan poli-
tiek ged'aan hefbben en ook bij geen partij zijn
georganiseerd geweest, herhaal'delijk door
S.A. mannen zijn lastig gevallen in verband
met de vroegere politieke wekkzaamheden en
de daarna (in April of Mei 1933) gevolgde
vludht van hun zoon Willy, dat hun steeds
naar de verblijfplaats van hun zoon gevraagd
werd; dat zij daarvoor eenige malen verhuisd
waren; dat tenslotte de man, toen hij in Fe-
bruari 1937 op het bureau van de Gestapo
ontfboden werdi, de schrik om het hart is ge
stagen, waama hij met zijn vrouw over de
Nederlandsche grens is gevlucht.
'Dit relaas komt in hoofdizaak overten met
hetgeen den minister te voren gerapporteerd
was.
In deze fei-ten kon de minister onder de
tegenwoordige omstandigheden geen voldoen-
de reden vtnden om. aan de familie Kwekzyl
ber vergunning tot voorloop'ig venblijf hier te
lande te verleenen. Het is voor de regeering
een harde nood'zakelij'kheid, de nog
steeds ononderlbroken voortdurende onregel-
matige binnenlkamst hier te lande van vludhte-
lingen uit Duitschland zooveel mogelijk te be-
perken, ais niet blijkt van een werkelijk
dwingendfe reden, Duitschland te verlaten.
Deze laatste ach.t de minister hier niet aan-
wetziig. Dat thans, vier jaren na het vertrek
uit Duitschland van den zoon, een bij'zonder
dreigend gevaar voor de familie Kwekzylber
zich zou helblben voorgedaan, blijkt uit niets.
Ook heeft gewogen, dat aan den zoon inder- s
tijld eerst na lange aarzeling voortoopig ver-
folijf hier te lande is toegestaan en dat telkens
weer blijkt, dat bij vluchteTingen, aan wie ver-
ib'lijfsvergunning hier te lande verleend is, zich
verdere familieleden aansluiten, een toestand,
waartegen in de tegenwoordige omstandig
heden opgetreden client te worden. Bovendien
is de familie Kwelkzylber staatloos, niet van
vroegere Nederlandsche nationaliteit, zoodat
ook in dit opzicht geen reden aanwezig is tus-
ischen deze staaitldoizen en ons land een band
te leggen, met al de moeilijlkfhederi!, daaraan
verbonden.
(Het onderhavige geval zou voor den minis
ter sleehts in zooverre reden kumnen zijn de
toestaande regels, als hier bedoeld, te herzien,
als hdt belang vein een scherpere grensbewa-
king daardoor nog eens naar voren is geko-
men. Ook het geval-Kwekzylber zoude, naar
het oordeel van den minister, en voor deze
familie en voor ons land allicht een rustiger
oplossing gevonden hebben, als de onregel-
matige grensoversdhrijding voorkomen ware
geworden.
lOverigens houldt hij het geval, in verband
met hetgeen hem nader omtrent den gezond-
heidstoestand van een der familieleden geble-
ken is, nader in beraad.
HET AFBETALINGSSTELSEL.
(Met de opvattimg, dat uit het afbetalings-
stelsel ongunstige geivolgen kunnen voort-
spruiten, stemt Minister Steenberghe in, al-
dus de Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer, inzake de begrooting van Economi-
sche Zaken. Hij is er echter niet van over-
tuigd, dat die gevolgen geheel zullen kunnen
worden weggenomen door strenigere voor-
schriften. De huidige wettelijlke regeling is
eerst sedert kort in werking en de Minister
geeft er de voorkeur aan, de resultaten daar-
van eventueel in samenwerking met zijn
amlbtgenoot van justitie nog eens nauwkeurig
n'a te gaan, alvorens zich over vehder gaande
wettelijke voorschriften te beraden.
VRIJWIELEGE BIJDRAGEN VOOR DE
VERSTERKING VAN DE DEFENSIE.
De Minister van Defensie deelt mede, dat
wederom verschillende igiften voor de verster-
kinig van de defensie zijn binnemgeikomen.
'Het is niet wel mogelijk, de ,begeleidende brie-
ven, welke alle blijk geven van offervaardig-
heid en vaderlandsliefde, in hun geheel te
publiceeren.
Ontvanigen werd: 11,25 ,,in hulde en dank
aan de vrouw, die iedere oprechte Nederland
sche den wag wees, om haar land van nut te
zijn", van een Nederlandsche.
f 10, ,,een druppe'l in de zee, maar hopelijk
een pri'kkel voor andaren". Van een oude
dame.
350 voor het fonds van vrijwilligen steun
voor landverdediging. „Vrijwil'lige steun, elk-
een naar vermogen uit het vol'k aan de regee
ring." Nederlander.
400, ,,een k'leine bijdrage voor de defensie
van ons land." Een Nederlandsche vrouw.
f 2000. Een ouderpaar, dat door anbeid in
Indie 50.000 heeft kunnen sparen voor de
toekomst van vijf nog jonge kinderen en dat
krachtig pacifistisch van aanleg is, is van
meaning, dat thans de toekomst van deze
kinderen voor alles eischt de militaire bevei-
liiging van ons land en van ons Indie. ,,In de
hoop, dat het Nederlandsche volk op duide-
lijike wij'ze zijn wi'l zal toonen, sluit het hierbij
2000 van de 50.000 in, terwijl het verder
voor elke 5.000.000 die vrijwillig wordt bij-
eengebracht, opnieuw 1000 zal storten, tot
een maximum van 10.000. Voor een volk,
dat de beschlkking over zeg vijf milliard ver
mogen heeft en per jaar bijv. veel meer dan
f 100.000.000 aan taba'k uitgeeft, is f 5.000.000
een kleinigheid, waar het gaat om ons volks-
Ibestaan."
f 5, bijdrage voor ve-rsterking en bewaking
grenizen. N. N.
f 15. „Met de gedaohte, dat ik geen 1500
maar wel 15 kan missen, zend ik u dit be-
draig uit vaderlandsliefde."
De commissaris der Koningin in de provin-
cie Groningen heeft van een vaderlandlieven-
de familie te Groningen f 1500 ontvangen voor
de landsverdedi'ging- De commissaris heeft
het bedrag dankbaar aanvaard en het aan
den minister van Defensie overgemaakt.
DE UIT ONS BAND GEVLUCHTE
SPAN.JAARDEN.
Naar aanleiding van het felt, dat in Den
Haag bericht was ontvangen uit Burgos, dat
van de vijftien Spanjaarden, die eenigen tijd
geleden uit ons land waren gevlucht, vijf
terug zijn gezonden, heeft de N. R. Crt zich
tot den vertegenwoordiger van de regeering
van Franco, die zich in ons land in Den Haag
bevindt, den heer M. de Pinies, gewend.
Deze ibevestigde de juistheid van het bericht.
De vijf Spanjaarden 'zijn naar ons land orider-
weg aan boord van het Braziliaansche stoom-
schip Almiran'te Alexandrine; zij worden niet
voor den vijf- of zes-en-tw'intigsten van deze
maand hier verwach't.
De heer de Pinies deelde mede, dat het in
de bedoeling van de regeering van Franco
ligt, ook de andere Spanjaarden zoo spoedig
mogelijk naar ons land terug te zenden.
"Het terugvinden van deze mannen, die veel-
al valsche passen hebben gebmikt, en die hun
valschen naam aanhouden, en onder dien
naam diensit doen in het leger van Franco,
is echter verre van gemakkelijk. Men koestert
daaibij de hoop, dat als alle Spanjaarden, die
in ons land geinteraeerd waren en gevlucht
zijn,, weer teruggezonden zijn,, het voor de
andere Spanjaarden, die niet hun eerewoord
braken, mogelijk gemaakt zal worden, dat zij
van de strengere control©, waaraan zij1 thans
ondenworpen zijn, zullen worden ontslagen.
FOUTIEF OPTREDEN VAN EEN
REURINGS ARTS
Het Tweede Kamerlid W'eitkamp heeft aan
den minister van Defensie de volgende vra
gen gesteld:
In het waar, dat dazer dagen te Beilem, bij
de aldaar gehouden keuring voor de militie,
landbouwers door een of meer der met be-
doelde keuring belaste artsen 'zijn bejegend op
een wijze, die niet al'leen voor de betrokkenen,
doch voor het lan'dlbouwenide deel der bevol-
krng in het algemeen als beleedigend moet
worden beschouiwd?
Indian de voorafgaande vraag in bevesti-
gen'den zin word't bearutwoord, is de minister
dan niet van oordeel, dat een dergelijk optre-
den, al's zijnde geensizins bevorderlijk aan de
vooral in de huidige omstandigheden zoo noo-
dige goede stemming ook onder de tot het
genoemde deel der bevolking behoorende mili-
cienis, hoogst onverantwoordelijk moet worden
genoemd
Indien ook deze vraag bevestigend wordt
beanitwooTd, is de minister dan bereid, aan de
daarvoor in aanmerking komende onder zijn
departement ressorteerende functionarissen
te doen wetenj, dat zij zich van voor de boe-
renbevolking beleedigende uit'imgen hebben te
onthouden
GERI5CHTELIJK OPTREDEN TEGEN
BEDGISGH DAGBLAD.
fHet parket van Brussel heeft een vervol-
ging ingesteld tegen de leiders van een dag-
blad, dat een bericht geplaatst had, als zou
last gegeven zijn tot mobilisatie van het Bel-
gische leger, als zou een deel hiervan stelling
genomen hebben ten ezuiden van de hoofdstad,
en als zouden deze maatregelen getroffen zijn
in verband met den internationalen toestand.
Deize publicatie zou een dalenden invloed heb
ben uitgeoefend op de koersen ter beurze.
Toen in een officieele mededeeling de onjuist-
heid dezer geruchten aan de kaak werd ge
steld, trad een herstel in de koersen in.
DOCHTER VAN BRUNO WALTER
GEARRESTEERD.
Naar vernomen wordt, is te Weenen in een
bridgeclub, waar zij op dat oogenblik ver-
toefde, gearresteerd F.rau Lotte Walter, doch-
ter van Bruno Walter, die in de afgeloopen
weken een serie concerten van het Ooneert-
gebouworkest in ons land heeft gedirigeerd.
Frau Lotte Walter was de eenige van de
familie, die tijdens de ingrijpende getoeurte-
nissen van de laatste dagen in Oostenrijk in
de woning van den dirigent te Weenen ver-
toefde.
De directe aanleiding tot de arrestatie is
niet bekend, doch kan gemakkelijk veronder-
stelt worden en wellicht in verband worden
gebracht met de vefklaringen die Bruno Wal
ter heeft af gelegd omtrent zijn definitief ver
trek uit Oostenrijk, ntu dat land in het Duit-
sche rijh is opgenomen.
De dirigent zou, na Zaterdagavond in Den
Haag zijn afscheidsconcert te helblben gege
ven, naar Franikrijk vertrekken, waar hij aan
de Rirviera een paar concerten zou dirigeeren
en vervolgens eenige weken rust nemen.
DE VOLKSSTEMMING IN DUITSCHLAND.
Naar de Times uit Berlijn meldde, heeft
Hitler Goehbels benoemd tot leider van de
campagne voor de volksstemming, welke een
overweldigend sueces voor het nazi-regiem
moet opleveren. Er kan geen twijfel aan zijn,
zegt de Times, of er zal wel voor worden ge-
zorgd, dat zulks het getval zal zijn.
(Hoe de Duitschers en de Oostenrijkers indi-
vidueel ook mogen denken over het nazi-
regiem, zij moeten natuurlijkalien voor den
Anschluss zijn. Zij, die daartegen zouden
stemmen, zouden „verraders" zijn. Tevens
zullen de stemmers Hitler een bianco vol-
macht geiven voor een nieuwe periode van vier
jaar, zooals Hitler tijdens zijn rede van Vrij-
dag j.l. heeft laten doorsehemeren. „Om mis-
verstanden te voorkomen" zullen de volks-
stemmingen in Duitschland en in Oostenrijk
geheel afgescheiden van elkaar worden ge
houden, maar de vraag waarop de stemmers
moeten antwoorden en de datum waarop zij
dat moeten doen, zijn dezelfde.
DE MINDERHEDEN
IN TSJEOHO-SLOWAKIJE.
De Volkisehe Beobachter richt een waarschu-
wing tot Tsjecho-'Slowakije in verb and met
„communistische en chauvinistische Tsjechi-
sche provocatdes tegen de Sudeten-Duit-
schers". Volgens dit blad zoulden deze pro
vocates gemakkelijk aanleiding kunnen
geven tot ernstige botsingen".
(Het nationaal-socialistische orgaan noemt
incidenten, die zich zouden hefbben voorge
daan te Popaja, waar Henlein gemolesteerd
zou zijn door een communistischen betooger,
,,waaruit bijna een ernstige botsing was
voortgekOmen tiusschen Duitschers aan den
eenen en Tsjechen en communisten aan den
anderen kant"; tenslotte sommeert het blad
Tsjecho-Slowakije izich ten spoedigste met
deze incidenten bezig te houden. De Sudeten-
Duitschers zijn niet van zins zich te laten
provoceeren door communisten en Tsjechen
langs de grens. Wanneer dezen niet energiek
tot de orde geroepen werden, zouden daar
ernstige botsingen uit kunnen voortvloeien. De
verantwoordelijikheid zou daarvoor niet ten
laste van de Sudeten-Duitschers komen.
ITALIAANSCHE TROEPEN UIT UIBYe
GEREPATRIEERD.
Een drietal booten heeft te Napels verschei-
dene duizenden militairen ontscheept, die in-
gevolge een verleden week genomen 'besluit
uit Libye teruggetrokken zijn. Zooals men
weet werden d'e laatste jaren in vedband met
de spanning tusschen Italie en Engeland de
troepen in Libye enke'le malen geducht ver-
sterkt. De huidige terugtrekkinig is dus een
ibewijs van politieke ontspanning.
EUROPA HERADEMT.
Tien dagen van intense spanning liggen,
schrijft de N. R. Crt., achter ons. Dagen, wel
ke geboekstaafd zullen blijven in de annalen
van de Enropeesch geschiedenis, dagen, waar
op men niet wist of zij het voorspel tot een
groote ramp zouden worden. De spanning is
op het oogenblik geweken. Voorloopig is de
rust weergekeerd en krijgen wij den tijd de ge-
slagen wonden te genezen. Niet, dat zulks
spoedig zal gelukken. Want deze bange uren
hebben ons nieuwe gewaaiwordingen bezorgd,
nieuwe ervaringen, nieuw wantrouwen, dat in
enkele uren heeft afgebroken wat met zoo
veel moeite en voorzichtigheid werd opge-
bouwd. Opnieuw kan nu begonnen worden.
Maar of dit met hetzelfde enthousiasme zal
gebeuren, geleid door dezelfde hoop, kan men
betwijfelen. Van velen heeft zich het gevoel
meester gemaakt, dat al deze arbeid toeh
tevergeefs zal zijn. In velen is het fatale be-
sef weer wakker geworden, dat de oorlog
toch onvermijdelijk is, dat de Kleine Staten
ook nu niets anders zijn dan een speellbal in
de handen der grooten, een prood, welke over-
meesterd kan worden op het moment, het-
weik door de laatsten wordt gekozen. Over-
meesterd zonder dat iemand daarvoor een
vinger zal uitsteken.
Zoo was vooral de reflex groot, welke de
gebeurtenissen moesten hebben op de geestes-
gesteldheid van de menschen, op hun innerlijk
wezen. Wij kregen niet alleen een les, wij be-
leefdin ook een herhaling, wij zagen hoe onder
den invloed van de spanning ihet gevoel voor
proportionaliteit verloren ging. Want naast
de groote dingen werden ook kleine geschil-
len opgeblazen tot groote kwesties, werden
futiliteiten gezien als aanslagen op den staat,
waartoe men bereid was de hoogste goederen
in de waagschaal te werpen. Daarom is het
nutti'g nog even stil te staan bij een ernstig
en waardig woord dat in het Litausche parle-
ment is gesprcken.
In de zitting, waarin het Poolsche ultima
tum werd aanvaard, zeide minister Stanis-
lauskas ter vtrdediging van de noodzakelijk-
heid het Poolsche ultimatum te aanvaarden
om: „Folen is de meerdere in strijdkrachten.
Maar geweld is geen recht".
IHoeveel waardigheid en penvoud, welk een
aanklacht en onrecht is in deze woorden
eaamgebracht. Hoe juist typeeren zij de
situatie van het oogenblik en met hoeveel
waaddige berustting heeft men te Kaunas
J daaruit de consequenties getrokken: Wij moe
ten wijken voor geweld, maar niet voor recht.
Wel moet men er zich van beiwust zijn, dat
de invloed van de gtroote staten niet geheel
uitgeschak.ld is geweest. Zoowel in Warschau
als in Kaunas hebben zij dien doen gelden. In
de eerste hoofdstad hebben zij krachtig aan-
gedrongen op matiging van de eischen. Zoo
kwam het, dat het ultimatum als zoodanig
al een zekere ontspanning inhield, omdat het
gematiigder was dan men oorspronkelijk had
verwach't. Zooals het nu was gereddigeerd,
stond er eigenlij'k niets in, dat voor Litauen
een bepaald nadeel inhield. Wel moest het
een diplomatieke nederlaag erkcnnen, maar
de prij;s het aaniknoopen van normale be-
trekikingen en het herstellen van het verkeer
was niet hoog en richtte geen scthade aan.
Vroeger of later zou datgene, wat nu door
het ultimatum is bereikt, toch eenmaal moe
ten geschieden. Litauen moge zijn aanspra-
ken op Wilna onverminderd handhaven, het is
niet bij machte in de praktijk daaraan kracht
bij te zetten en het zal geen land vinden, dat
bereid is daarvoor in het vuur te gaan. De
nu bestaande situatie is een realitei't reeds
sedert 1920, een realiteit, welke, zij moge dan
geen recht zijn, toch een zoodani'ge staJbiliteit
heeft gekregen, dat zij als vaststaand feit
wordt aangenomen. Daarom hebben de ver-
tegenwoordigers van de groote landen te
Kaunas er 'bij' de Litausche regeering op aan-
gedrongen, zich niet ianger te venzetten tegen
de- verandering, van datgene, wat ahnormaal
was, daarom oak hebben zij te verstaan ge
geven, dat de consequenties van een weige-
ring geheel voor Litausche rekening zouden
komen.
Zoo is van de groote landen Engeland en
Frankrijik toch meer invloed uitgegaan dan
uiterlijk waarneembaar was, hebben zij beide
met sucees getracht een uitbarsting te ver-
hinderen, welke de statenvarming in Oost-
Europa op losse schroeven had kunnen
stellen.
Europa herademt, het maakt zich los van
de beklemmingen van de laatste dagen. Nie-
mand weet voor hoe lang. Want wij alien
beseffen maar al te goed, dat er in Europa
nog spanningen zijn, wij alien hebben weer te
duidelijk gezien, hoeveel latente spanning on
der het bewogen oppervlak nog aaniwezig is,
hoeveel rancunes opleven, indien het uur van
vergelding gekomen schijmt. En dam kan men
teruigdenken aan de hierboven vermelde woor
den van Stanislausfcas.
iMisschien ze'lfs heeft het gebeurde van de
laatste dagen ook nog een goede zijde. Want
wij hebben toch weer beseft, dat het kraken-
de sch'ip van den EXiropeeschen vrede toch
nog een zware stoot verdragen kan. Een stoot
welke weliswaar het geheel misschien geen
goed gedaan, een stoot, welike wel niet al te
vaak meer herhaald moet worden, maar welke
toch doorstaan i®, wat velen niet verwacht
hadden.
Wij hebben aan de rand van een ramp ge-
staan en bij die gelegenheid een ernstige
waarschuwing ontvangen. Waarbij zijn slaeht-
offers gevallen, hetgeen te betreuren is. Maar
nog steeds vervult ons de hoop, dat zij niet
voor niets zijn gevallen, dat de nieuwe waar
schuwing haar uitwerking niet zal missen,
indien over enkele weken de gemoederen wat
bekoeld zijn en de geestelijke rust tot op
zekeire hoogte is teruggekeerd, Wij zijn een
bittere ervaring rijker, een ervaring, welke
ernstig genoeg is om althans met den groot-
sten ernst te trachten daaruit leering te put-
ten. De geheele geschiedenis door is men
nooit meer geneigd geweest tot samenwer
king dan na groote rampen. Aan den voor-
avend van de gebeurtenissen van de laatste
week werden ernstige pogingen tot toenade
ring ondernomen tusschen Engeland en Italie,
landen welke den laatsten tijd ver van elkaar
hebben afgestaan. In de laatste dagen neemt
Tsjecho-Slowakije maatregelen om de positie
van de Duitsche bevolking bevredigend door
de wet te regelen. De opgedane ervaring zal
daarbij van groote beteekenis zijn en zal kun
nen bijdragen tot een verzoenin'g.
Maar daarnaast ook kunnen wij een alge-
meene les trekken. De generale repetitie
biedt geen garantie voor de uitvoering. Maar
wel hebben wij- nu een indruk gekiregen van
de stemmingen en houdingen van Europa,
kunnen wij met meer benaderende nauwkeu-
righeid bepalen, wat fictie 'en wat werkelijk-
heid is. En ook dat is voor de internationale
politiek van het hoogste belang.
HET LITAUSCHE KABINET
NEEMT ONTSLAG.
Het Litausche kabinet is afgetreden. Presi
dent Smetona heeft eehter geweigerd dit af-
treden te aanvaarden voordat de eerste minis
ter Tubelis, die ernstig ziek is en zich op het
oogenblik in Zwitserland bevindt, terugge
keerd zal zijn. Tubelis zou zich thans onver-
wijld naar Kaunas begeven.
TERUG UIT EEN DUITSCHE
GEVANGENIS.
Maandag is uit de gevangenis te Aken ont
slagen de eerste wachtmeester van de gen
darmerie Birschen ui't Eupen, die drie maan-
den geleden in een caf6 eenige meters over
de Belgisch-Duitsche grens door Duitsche po-
l'itiemannen gearresteerd was en meegevoerd
onder verdenklng van hevordering van handel
in deviezen. Birschen bezit een eigen au-to en
had zijn wagen ter beschlkking gesteld van
een burger uit Eupen, die tot Aken was door-
gereden. De Belgische autoriteiten hebben
thorns op hun beurt een onderzoek ingesteld,
teneinde de juiste oorzaak van de opsluiting
van Birschen te bepalen.
TEGEN BAANTJESJAGERS IN
OOSTENRIJK.
Gouwleider Biirckel te Weenen heeft, ten
einde het de laatste dagen zeer toenemende
aantal personen, die baantjes najagen in staat
en partij, tegen te gaan, beschikt, dat wie den
wensch naar voren brengt, dat een functie
door een ander zal worden bezet, nooit zelf
can'di'daat kan zijn voor die functie. Teneinde
baantj-esjagers van dit soor't onschadelijk te
maken, heeft de gouwleider een aantal van
derigelijke can'dldaten op staanden voet in ar
rest doen stellen en zal hij in het vervolg op
dezelfde wijze optreden.
OFPICIEREN EN GEESTELIJKEN UIT
OOSTENRIJK GEVLUCHT.
De correspondent- van de Times te Zurich
meldt, dat verscheidene Oostenrijkers, leger-
officierep, uit Oastenrijk gevlucht zijn en zijn
aangekomern in het -kanton Grauibunden. Zij
zijn naar Zwitserland gekomen Langs berg-
paden. Velen hunner hebben zich volledig in
uniform aangemeld 'bij de Zwitsersche grens-
wachten. Zij zijn geinterneerd in de nabijheid
van Chur.
On'd-er -de andere uitwijkelingen bevindt zich
een Roomsch-Katholiek Priester, die, verbor-
gen onder een van de wagons van een inter
nationale trein, uit Weenen naar Zwitserland
wist te ontkomen.
JAPAN ZAL CHINA NIET ONTRUIMEN
VERKLAART KONOYE.
De Japansche premier Kon-oye heeft in het
Lagerhuis medegedeeld, dat hij moeilijk kan
voorspel'len hoever de activi'teit van Japan in
China zich zal uitstrekiken. Het eenige, wat
ik zonder risico kan verlklaren, aldus de pre
mier, is, dat Japan vas'tibes'loten is, geen
duimbreed van het tot nu toe bezet'te gebied
te ontruimen. De regeering is bezig plannen
op te stellen voor de exploitatie der indus-
trieele en economische hulplbronnen van de
bezette gebied en.
PLANETTA'S REHABILITATIE DOOR
„VoLK. BEOBACHTER" BEVESTIGD.
'Onder de foto's op de fotopagma van de
Volk. Beobachter" van Zondag bevindt zich
ook een afbeelding van het graf van Planetta,
die op 31 Juli 1934 ter dood werd gebracht
wegen-s moord op bondskanselier Dollfuss.
(Rondom het graf, dat geheel bed-ekt is met
bloemen, staat een groep menschen, die den
Hitler-groet brengen. Ook uit het opschrift
onder deze foto blijkt, dat Planetta's proces
zal worden herziien, gelij-k ,,die Zeit" eenige
dagen geleden meedeelde.
Het opschrift liuidt
,,Aan het graf van Otto Planetta hoopen
zich de krans-en op, die ter eere van den tot
nu toe verfoeiden Duitsch-'Oostenrijkschen
vrijheddsstrdjd'er worden neergelegd. Het pro
ces tegen Planetta, die in verband met den
nationaal-social'istischen Juli-opstand in 1934
ter dood veroordeeld en op 31 Juli 1934 aan
de galg werd opgehangen, zal op plechtige
wijize nogmaals worden gevoerd en Otto Pla
netta zal worden gerehalbiliteerd. Het lijk
wordt opgegraven en in een eeregraf bijgezet.
Otto Planetta stierf als een held. Onder de
galg riep hij met luide stem: ,,Leve Duitsch
land, leve Hitler".
De opmarsch van Franco.
Aan het front van Aragon rukken de troe
pen -van Franco verder op. Zij hebben volgens
hun mededeeling 93 dorpen bezet, 10.000
krijgsgevangenen gemaakt, 76 kanonnen, 56
vechtwagens, 11 stuk'ken luchtdoelgeschut en
anti-tankgeschut buitgemaakt en zouden 35
vliegtuigen omlaag hebben geschoten. In
totaal zijn 2350 vierkante mij-1 grondgebied
bezet met 160.000 bewoners.
In een officieel communique van Barcelona
wordt medegedeeld, dat den geheelen dag in
den sector Alcaniz Calanda fel is gestreden,
vooral bij Torre Velilla, waar een aanval van
den vijand werd afgeslagen.
Het ministerie van luchtvaart heeft mede
gedeeld, dat de rechtsche luchtmacht Zondag
Tarragona, Reus Beni Carlo en Sagunto heeft
gebombardeerd. Een aantal personen is ora-
ge'komen en groote matexiieele schade werd
aangericht.
De luchtaanvaUen op Barcelona.
(Het aantal dooden tengevol'ge -van de lucht-
aanivallen is gestegen tot 700, dat der gewon-
den bedraagt 1200. Het is thans rustig in de
stad.
De minister van defensie te Barcelona heeft
Zondag medegedeeld, dat Zondag een republi-
keinsch jachtvliegtui-g drie rechtsche water-
vliegtuigen, die op 4500 meter boven Barce
lona vlogen, heeft aangeval'len. Een van de
wat-envliegtuigen werd oml'aag geschoten; de
andere twee verdwenen in de richting van
Majorca.
Protesten van Engeland en Frankrijk.
De Britsdhe regeering heeft haar agent te
Salamanca opdracht gegeven bij Franco uit-
dirukking te geven aan het afgrijzen van het
Britsdhe volk over de ibomibardementen op
Barcelona. Dit is in tegenspraak met de in
ternationale wetten.
De Fransche regeering heeft een gelijken
stap -gedaan.
Een betooging te Londen.
Zondagmiddag hebben meer dan 20.000 per
sonen op Trafalgar Square geprotesteerd
tegen het -bombardement van Barcelona en
geeisdht, dat een einde zou worden gemaakt
aan de politick van niet-dnmenging.
Na de betooging trokken eenige duizenden
in optocht naar Bermonsby, om een vergade-
*ring bij te wonen, welke was georganiseerd
om de haivenarbeide rs, die in de afgeloopen
week heibben geweigerd schepen, bestemd
Voor het rechtsche Spanje, te laden, te steu-
nen. De betoogers uitten vijandige kreten
tegen de regeering en verlangden wapens voor
Spanje.
DEN VEBKEEEDEN KANT OP.
Wij lezen in de Chr. Landarbeider:
Als in de dagbladen in onzen tijd wordt
nagegaan de rubriek verkooping en verhuring..
dan valt het op, dat bijna zonder uitzondering.
de landerijen stijgen in huur- en koopprijs.
Een stijging van f 20 tot 30 per H.A. is zelfs
geen uitzondering meer, helaas. Het is eigen-
lijk een ontstellend verschijnsel, gespeend aan
elk economisch motief. Zeker, de melkprijzen
zijn over 1937 iets beter dan over 1936, de
strooprij-zen zelfs belangrijk beter. De koren-
prijzen zijn echter gedaald.
Maar indien de bedrijfstoestand iets beter
zou zijn geworden, moet dan in de eerste
plaats de huur- en koopprijzen worden ver-
hoogd? Sociaal en economisch is dit in geen
enkel opzicht te v-erantwoorden.
Algemeen is men het er over eens, dat de
positie der landarbeiders dringend verbetering
behoeft. En wat de loonen en wat de werk-
-gelegenheid in het bedrijf betreft.
De landarbeiders zouden zeer gebaat zijn,
indien per H.A. 25 meer loon werd uit-
gegeven.
Het gaat nu den verkeerden kant op. Dit
is een onhoudbare toestand.
VIER KINDEREN MET MOEITE UIT EEN
BRANDEND HUIS GERED.
Zondagmorgen is brand uitgabroken in een
huis aan den Binnensingel te Vlaardingen, be-
woond door den heer A. A. Boudens. Vier in
het huis aanwezige kiinderen konden worden
gered. De heer en mevrouw Boudens waren
afwezig en namen deel aan afstandsmarschen,
terwijl hun zes overige kinderen aan de zor-
gen van een tante waren toevertrouwd.
De brand is on'tstaan op de bovenste ver-
dieping. waar zich de slaapgeleigenheid van de
kinderen bevindt. Buren trachtten het vuur
met emmers water te bluss-chen, doch dit vond
zoo gr tig voedsel in het bran-dtoare bedden-
materiaal, dat deize pogingen vruchteloos ble-
ven en men nauwelijks tijd had de vier kinde
ren tijdig in veillgheid te brengen. Toen de
brandweer ter plaatse kwam, was de bovenste
Stage al zoo goed als uitgeforand. Door krach
tig optreden wist men den brand tot deze ver-
d'iep'ing te beperken. Met drie stralen werden
massa's water in het pand geworpen, waar-
d'oor de beide andere etages belangrijke wa-
terschade kregen. De uitgetoreide bibliotheek
van den heer Boudens, die uit honderden boe-
ken bestond, heeft men tijdig in veiligheid
