Gemengde Berichten
RECHTSZAKEN.
OPWINDENDE JACHT TE SNEEK.
DRIE BOERDERIJEN TE BEESD
AFGEBRAND.
IS TABAK EEN VAN DE KANKER-
VEBWEKKERS
HET LOSLATEN VAN TEGELS.
CJoetheanum te Domach en ook bedrijven,
welke volgens dat stelsel in Zeeland en Bra
bant zijn opgezet (Loverendale) leidt. Bij de
hedendaagsche landbouwkundigen ontmoet dit
stelsel veel tegenstand. Prof. A. M. Sprenger
te Wageningen, om een gezaghebbend beoor-
deelaar te noemen, heeft gedurende vijf jaren
een proef genomen, die naar zijn meening
onigunstig voor de biol.-dynamisclie methode is
uitgevallen. Binnenkort zullen daarover bij-
zonderheden in een landbouwtijdschrift worden
medegedeeld.
Met dat al is deze zaak van belang en niet
alleen voor den landbouw. Volgens Pfeiffer
heeft de bodemverwoesting zulk een omvang
genomen, dat het behoud van de vruchtbaar-
heid der aarde binnen enkele tientallen van
jaren als een der grootste wereldproblemen
aan de orde zal komen. Op terreinen waar
te veel kunstmest is gebracht of die bezet is
met boomgaarden, die te veel met chemisehe
middelen zijn behandeld, is de biologische
werkzaamheid van den bodem gestremd, wel-
lioht geheel verlamd. De grond verliest dan
zijn poreushei'd en wordt hard; het water
blijft staan in de voren; op hellende terreinen
spoelt de humus weg. Volgens Pfeiffer is
reeds een oppervlak van meer dan 44 millioen
H.A. woest geworden tengevolge van een
behandeling van den grond, die alleen op het
verkrijgen van snelle uitkomsten en groote
hoeveelheden gericht is en niet zorgt voor het
behoud van het leven der bovenlaag. De
natuur is geen laboratorium, werkt niet alleen
met scheikundige middelen, maar bovenal met
dat geheimzinnige moment, dat leven heet.
Dit moment wordt door de zuiver scheikundige
methode krachteloos. Het kan bahouden
worden langs den natuurlijken weg van het
gemengde bedrijf; veeteelt gepaard met land
bouw. Alleen daardoor kan men aan den
bodem teruggeven wat de oogst daaraan ont-
neemt.
Het boek van Pfeiffer getuigt volgens
prof. Begouin (Bordeaux) van grooten eer-
bied voor de wijsheid ider Natuur en van beset
van de verantwoordelijkheid van den mensch
iegenover het nageslacht.
KORT VERSLAG
van de vergadering van het Dagelijksch Bestuur
der Zeeuiwische Landlbouw-Maatschappijgehouden
op Maamidag 14 Maart 1038, in. het Landbouwhuis
te Goes.
Ojm. kwamen de volgende oraderwerpen in be-
SCHADEVERGOEDING GEVRAAGD VOOR
WAARDELOOZE MARKEN.
Het gereehtshof te Arnhem heeft uitspraak
gedaan in het proces van een ingezetene van
Arnhem tegen de Duitsche Rijksbank. De
eischer was de bezitter van een groot bedrag
aan (oude) Duitsche marken en hij wilde de
Reichsbank doen veroordeelen tot uitbetaling
van het bedrag aan hem in goud, althans tot
het geven van schadevergoeding voor het
waardeloos worden van zijn biljetten. De
rechtbank heeft reeds op 12 November 1936
deze vordering niet ontvankelijk verklaard en
den eischer veroordeeld in de kosten van het
proces, In hooger beroep heeft het Hof be-
slist, dat de rechtbank de vordering terecht
niet ontvankelijk heeft verklaard, omdat het
enkele feit, dat hij bezitter is van Duitsche
bankbiljetten niet bewees, dat hij aan de
Reichsbank goud in bewaring heeft igegeven en
dus tegen die bank uit hoofde van een over-
eenkomst van bewaargeving zou kunnen
ageeren, zooals hij dit gedaan heeft. Het Hof
bevestigde het vonnis van de rechtbank en
veroordeelde eischer ook in de kosten van het
hooger beroep.
Aardappelteeltregeling 1938.
Niaar aanleiddng van ieen sohrijven van het Lamd-
baaw-Comite gericht aan den Minister van Econo-
mafiche Zaiken, waarin de bezwaren tegen de ver-
hoog.de teeltheffing van f 50 per ha worden uiteen-
geaet, vond een uitvoerige gedachteruwisseling
plaats. Het Dagelijksch Bestuur verklaarde zioh in
beginsel ermede accoord, dat de iconsumiptie-aard-
ajpjpelregeldng t.z.t. door den georganiseerden land
bouw wordt overgenomen, mSifcs de teeltheffing
belangrijik lager wopdt gesteld1 dan thans het geval
is em een eventueel tekort voor rekening zal komen
van het Lanidlbouwcrisisfdnids.
■yoorts handhaajfde hiet Bestuur zijn reads eerder
ingenomen standpoint, dat de verhooging der teelt
heffing tot f 5iO beizwaarlijk kan worden aanvaard,
daar deze verhooging niet door meerdteren denatura-
tieesteun wordt gedompenseerd. De met aardappelen
beteelde opperviakite is ook in Zeeland vermiinderd,
vergeleken met het vordge jaar. Li ever nog dan de
hamdhaving oolk in- de toelkomst van genoemde hef-
fing, zou de venglad'ering een kleine beperking van
de teelt zien aangebrachit.
Instelling Landbouwraad.
Uit een schrijtven, dat is ingekomen van het Land
bouw-OomitA is igehMken, dat de Miniister van
Economasche Zaiken voomemens is de installing van
een Landlbouiwraad te bevorderen.
(Het Dagelijlksch. Bestuur was geensEdns over-
tuigd van de noodzaak ofn daartoe over te gaan.
De instelling van een dergelijk liehaam werd voors-
hands niet noodig geoordaeld1, daar de georgani-
seerde landlbouw thans via de drie icentrale land-
bouwonganisaties in geregeld contact met de Regee-
ring staat en de behoefte niet wordt gevoeid, dat
hierin een mgrrjpemide wijizagiing wordt aangebracht.
Tarweleverlng.
Ingekomen was een sdhrijyen van den krinig Axel
der Z. L. M., waardn afkeurinig ward uitgesproken
over de huidiige regelinig der tarave-innanie.
IBesloten werd het Bestuur der gewestelijke tarwe
organisatde te verzoeken een zoodanige regeling te
treffen, diat eilike landbouwer zijn tarwe kan leveren,
naar het hern zeif goeddunkt.
Horwijdte voor aardappelen.
Het Bestuur van den Bond van Handelaren in aard
appelen heeft het venzoek ingeddend art. 5 der alge-
meene handclsvoorwaarden bij verkoop van aard
appelen te wijizigen in dien ziin, d'at een kiednere
honmaat dan 33 man bij verhandeling van consump-
tae^aAraiappelen voor de binnenlandische markt niet
is toegestaan.
Het Dageilijiksch Bestuur besioot hieraan geen
mjedewerking te verleenen, daar zi. het belong van
kooper en verkooper hiermeide niet zijh gedienid.
Subsidie tentoonstellingen.
CBesioten werd een geldelijike bijdrage te verleenen
aan een dozen zomer te houdien tuinibouiwtentoon-
stellinig te Kapelle en te Zierikziee.
Monopolieheffingen op gran en.
Het Dagelijlksch Bestuur nam met verootrusting
kermis van de dating der graanrprijizen, (met name
die van genst en rogge. In verfbanid hiermede werd
er op gewezen, dat in het teeltplan-1937 voor den
akkerbouiw is bepaald, dat de ridhtprijte voor gerst
zal worden vastgesteld op 7, oploopende tot 8,25
per 100 kg, tenwiji de richtprijs voor rogge gemdd-
deld f 7,75 per 100 kg zal bedragen.
Waar de gjraanprijzen op de wereldmarkt thans
reeds zoover zijn gedaald, dat hiet gemiddelde van
de voor genst en rogge vastgestelde richtprijzen niet
meer wordt beredkt, besioot het Dagelijksch Bestuur
via het Landbouw-Oomitd bij den Minister op ver-
hjooging der monopolieheffingen voor granen aan te
dringen.
Het DageJijiksch Bestuur achtte het van overwe-
gend belang, dat voor de toeikioanist een loonend
patjsnaveau voor de granen wordt gewaarborgd.
Verhooging van de monopolieheffingen op granen
is daanvoor een eerste vooriwaarde.
Uitbetaling tarwe.
Besloten werd, een sohrijven van de afdteeiing
Zaamslag, waarbij medeiwerkinig wordt venzocht om
(de tarwefbetailiing weer over de boerenieenlbanken te
Ter Neuzen en Axel te doen loopen, met gunstig
advies door te zenden aan de gewestelijke tarwe-
('urganisatie voor Zeeland.
Steunregeling kleine boeren.
De Minister van Economische Zaken heeft de drie
■aentrale landlbouiworgantisaties medegedeeld, dat
kleine gronidgebruliJkers uit de B-groep, die ouder zijn
dan 65 jaar en voor wie gieen plaatsvervanger of
plaatsvervangster aanwezig is volgens de be-
palingen ikomen deze deiihalve niet voor een steun
regeling in aanmerkdng geheel voor rekening
van het Departament van Economische Zaken zullen
worden genomen.
Het Dagelijksch Bestuur is van meening, dat
'deze aanvui'ling een verbetering van de bestajande
regeling beteekant.
Woensdagmiiddag omstreeks half drie, tioen
het dienstmeisje van oir. H. H. J. van Botten-
burg, die aan de Manktstraat te Sneek woont,
in de voorkamer kwam, zag ziji daar een man,
die over een schrijfbureau getoogen stond. Zij
meende aanvankelijk, dat het mr. van Botten-
tourg was, Toen zij echter zaig, dat hiet een
anjder was, vroeg zij; den man, wat hij in de
kamer uitvoerde. Hij antiwoordde in gebro-
ken Duitsch, dat hij mr. Van Bottenfburg
wenschte te spreken, waarop het dienstmedsje
hem naar het boven igel'egen karitoor verwees.
Hder werd de mam door den badiende, den
heer fHofstra ontvangen, wien hiji zeide Londa
te heeten, iwonende Kanaalstraat te Gronin-
gen. Toen hij; bij mr. Van Botbemburg was
toegelaten iverziocht hij dezen enkele achter-
stallige vorderingen voor hem te willen innen.
Hij maakte echter een eenigszins weifelenden
inidruk en toen het meisje den heer van Bot-
teniburg bovenidien een Ibriefje bracht, waarin
zij had gesclhreven, dat de bezoeker in de
voorkamer bezig was geweest aan het bureau
te morrelen, achtte 'de heer van Bottenburg
het verstandiig .den commjssaris van politic
op te be lien.
Voor Ide zekerheid zedde hij' zijn foeldienide bij
de deur post te vabten; de client" sprong
toen op, duwde den Ibeldiende op zij en nam de
vluoht. Hij> klom op het dak en wist langs
dat van een aangrenizend perceel de straat te
bereiiken, Een poginig van den heer Van Bot
tenburg hem te grijpen had geen suoces. De
vluchtelimg rende de straat op ien verdween
in het pand van de Velo Miji. aan het Lie'eu-
wenburg, waar hij: boven bij een aileenwonen-
de dame terechtkwam, aan wie hij. be kennen
gaf, dat hij op het .kantoor moest zijn, dat
bendden is gevest'igd. Inmiddels was de poli-
tie ter plaatse igekomen, maar de man zag
kans "n ruit in te slaan en daardoor over het
achtererf weg te ikomen. Via verscheidene
hooge daken hereikte hij het pand van den
heer S. Potma aan het Grootzand. Hij: rende
den winkel door, het Groobzanld langs en ver
dween door een sbeeig. De politie zocht direct
de daken van de in Iden omtrek gelegen pan-
den atf, maar siaagde er niet in den vluchte-
ling te ontdekken.
Alle toegangswiegen van de staid werden af-
geize't. 'De tasch en de hoeid, welke de man
had achtergelaten, werden in Ibeslag genomen.
De tasch Ibevatte een igroote nieuwen beitel,
een boor, i6'en paar handisclhoenen, een oude
portefeuille met eenige Duitsche ipostzegels,
een prospectus van een Keuilsche meutoel-
fahriek, een flesch Oranjie-toitter en eenige
toiletbenooidigdiheden. In iden hoed kiwamen
de initialen F. W. ivoor.
De achtenvoliging trok natuurlijik groote be-
langsteilinig, te meer daar alles zich in het
centrum van de isbad afspeel'de. De politie
zette haar pogdngen onvermoeijd voort en
siaagde er ten slotte in den vluchtelinig in den
tuin van die R.K. kerk te arresteeren. Het is
de 32-jarige F. W.hij is Oosbenrijker van ge-
boorte; en foeiweert izes idagen geleden om poli-
tielke redenen naar Neiderland te zijn ge-
vlucht.
Een felle hranid heeft Doniderdagavond drie
boerd'erijen aan iden DVffiididenstraat te Beesd ge
heel in de asch igelegid.
Door ombakend'e 'oorzaak is het vuur ont-
staan in de 'boerderij van iden landbouwer P.
Tucker. In korten tajld stonid ales in lichte
laaie, waarna ide vlammen, die door een
krachtigen wind iwerden aangewakkerd, over-
sloegen op de aanigrenzende boerderij van den
landbouwer 'H. van der Horst. Ook hier viel
tegen de vlamni'enzee niets te begin nen. Het
vuur tastte vervolgens 'de boerderij van de
wed. Van Buuren aan, welk complex even-
eens verloren ginlg'.
Van de iniboedels kon nagenoeig niets wor
den gereld. Het vee, dat in de stolen stond,
kon evenwel tijidig worden los igemaakt en in
veiligheid iworlden gebracht.
De ibrandiweer van Beesd was 'Spoeddlg met
al het heschiikbare materiaal ter plaatse. Aan-
gezien aan folusschen niet te denken viel,
bepaal'de (zij zich tot het nathouden van de
omliggende perceelen. Inderdaad mocht het
haar geliukken vertdere uittoreiding van het
vuur te voorkohien.
Honderden menischen hejblben het schouw-
spel van den brand gadeigeslagen.
TREINREIZIGER SPOORLOOS
VERDWENEN.
de Moerdijkbrug geschouwd, doch niets ge-
vonden.
Het dreggen in het Hollandsch Diep door
Moerdijksche marechaussee leverde ook geen
resultaten op. De onbekende reiziger, die dsn
schreeuw en den klap had gehoord, heeft zich
niet meer laten zien, ook niet na herhaalde
politie-oproeping.
Thans heeft de wagenmeester, die de leege
coupe ontdekte, in een aan hem getoonde foto
van den vermiste, den reiziger herkend, die
hem de mededeeling van den klap en den
schreeuw deed!
Op 5 Februari werd te Numansdorp het col-
bertjasje van den heer V. uit het Hollandsch
Diep opgevischt. Daarin bevond zich zijn
spoor-abonnement. De jas was gescheurd, de
mouwen waren binnenste buiten gekeerd. Ver-
der werd niets meer van den heer V. ver-
nomen.
De politie van Eindhoven, die in samenwer-
king met de Dordtsehe een diepgaand onder-
zoek heeft ingesteld, heeft ook in het buiten-
land nauwkeurige nasporingen gedaan, die niet
het minste resultaat hebben gehad.
De familieleden van den vermiste zijn er
stellig van overtuigd, dat de man niet dood is
doch de wijk naar het buitenland heeft ge
nomen.
Dat hij uit den trein in het water is gespron-
gen, is na onderzoek volikomen onmogelijk ge-
bleken.
ZEDENSCHANDAAL TE DIEMEN.
De Amsterdamsche zedenpolitie heeft naar
de Tel. meldt, in samenwerking met de politie
te Diemen een einde gemaakt aan een zeden-
schandaal, waarbij tal van minderjarige jon-
gens uit Diemen betrokken zijn. De hoofd
dader, een ingenieur van een bekend bedrijf,
is door de Amsterdamsche zedenpolitie ge-
airesteerc' en naar de hoofdstad overgebracht.
De slachtoffers, jongens van veertien tot
aehttien jaar, worden door de Amsterdamsche
politie verhoord. Ook in het bedrijf, waar de
verdachte werkzaam was, zou hij zich hebben
schuldig gemaakt aan handelingen, die in
strijd met de goede zeden zijn.
Reeds geruimen tijd stond de bedrijfsinge-
nieur onder verdenking. De zedenpolitie te
Amsterdam speurde reeds lang naar gegevens
om den verdachte te kunnen arresteeren. Toen
Zondagavond de veldwachter van Diemen on-
verwacht het huis aan den Hartveldscheweg
waar de ingenieur op kamers woonde, binnen-
drong, op zoek naar een minderjarigen jongen,
die heimelijk het ouderlijk huis had verlaten,
vond de veldwachter voldoende termen aan
wezig de Amsterdamsche zedenpolitie van een
en ander op de hoogte te stellen. Dit ver-
haastte het ingrijpen van de politie, die, zoo
als reeds gezegd, thans tot de aanhouding van
den dader is overgegaan.
DE EETLUST WORDT VOOROP GEZET...
...1^6 'wetenschap vischt achter 't net!
'Het was een fortuinlijke strandwandeling
geweest, schrijft de N. R. Crt., voor de drie
's-'Gravenzanders, die vorige week op een der
Delflandsche hoofden een groote visch van
niet minder dan 34 pond wisten te bemachti-
gen. Uit het gewicht blijkt al, dat het eigenlijk
geen huis-, tuin- of keukenvisch was; het was
nl. een koraalvisch, die in deze streken nu
niet zoo heel dikwijls voorkomt. Er verscheen
een persberichtje over de gelukkige vangst,
ook in Beiden, de stad der wetenschap, kwam
men op de hoogte en aanstonds werden door
een natuur-historische instelling pogingen ge
daan, de visch te bemaehtigen.
Helaas moest geconstateerd worden, dat de
gastronomie de biologer voor geweest was;
ondanks het respectabele gewicht was de
koraalvisch in de pan gelegd en in de magen
van vele brave 's-Gravenzanders verdwenen.
Zelfs de graten konden niet meer voor de
wetenschap gered worden er zijn te 's-Gra-
venzande een respectabel aantal katten, die
hun rechtmatig 'deel van het festijn niet ge-
mist hebben.
KNIKKER INGESLIKT EN OVERLEDEN.
Te Waalre heeft het 5-jarig jongetje V. een
knikker ingeslikt. De knaap is aan de gevol-
gen overleden.
ACHTERHUIS UITGEBRAND.
Vrijdagmorgen heeft een brand gewoed in
een perceel aan de oude zijd Voorburgwal te
Amsterdam. De bewoner van het benedenhuis
J. Lindeblad, die in een der voorvertrekken
sliep, werd wakker. -Hij hoorde geknetter in
het acht-erhuis. Hij begaf zich naar de keu-
ken en toen hij daar een deur opende, waar-
achter zich de trap van de bovenverdieping
van den ultbouw bevond, sloegen de vlammen
hem tegemoet. Daarop ontvluchtte hij het
huis en waarschuwde voorbijgangers. Zij alar-
meerden politie en brandweer.
Met drie stralen heeft de brandweer het
vuur bestreden. Het mocht igelukken het vuur
te beperken tot het achtergedeelte van het
huis. Hier zijn vier kamertjes uitgebrand.
De oorzaak van den brand is onbekena De
bewoner verklaarde aan de politie, dat hij
alleen in het huis was, omdat zijn vrouw Don-
derdagavond het huis had verlaten en elders
onderdak had gezocht. De brandschade wordt
door verzekering gedekt.
Generate en haar 'bijicantoren op ong-eveer 2
millioen francs kiwam te staan. De politie was
toen gewaarsrihuwd, maar door verrassend
snel optreiden iwaren de oplichters haar toch
nog voor (geweest.
Thans had men opnieuw lucht igekregen van
wat er broeide. De postkantoren hadden op-
dracht geikreigen extra op te letteji en geen
enkelen postwissel boiven. de 1500 francs uit te
betalen zonder bijeondere verificaties te doen.
Nietteimin wist Dond'erdagmiorgen vroeg te
Ecouen, niet ver van Parijis, iemand een val-
schen, wissel van 1800 francs igelnid te krijgen.
Hij was uiitgeigeiven te Orleans. Toen de amb-
tenaar daarheen oipbelde e£n voorzorgs-
maatregel dien hij voor de uitbetaling had be-
hooren te nemen foieeJc de valschheid1.
Men meende, dat nu de dag van den groo
ten slag aangetorotken was en onmiddeUijik
werd alarm geigeven. Politiemannen stelden
zich verdekt in en om de postkantoren op en
wachtten af. De oplichters sichenen lont ge-
roken te hebben of nog slechts aan terrein-
verikenninigen toe geweest te izijn. In elk ge
val was het aantal samenzweerders, dat in de
cveral igespannen netten liep, heperikt.
iDe man, die te Ecouen suoces had gehad,
werd met leege handen weggezonden te Mes-
nil-Auibry, waar geen politielbeizetting was, en
vervolgens gearresteerd te Chantilly." Hij heeft
bekend en gegevens verstrekt over de afme-
tingen van het coimplot. Volgens hem waren
er tachtig ibetrokikenen, die elk 36 wissels
hadden om te innen. In een Parijiscth posbkan-
toor werd ongeveer gelij,ktijdig een ander lid
van de bende gearresteerd, toen hij zijn post
wissel door het loket schoof en een valsch
identiteitshewijls overlegde.
Intusschen verzekerde men izdch buitein van
den -chauffeur van den 'auto, die op hem
wachtte. Deze had nog 25 wli'ssels op zak, alle
op naaim van een en denzelfden fictieven per-
soon, correiapondeerend met het valsche iden-
titeitslbewijs. Deze chauffeur is van den zomer
reeds gearresteerd in verband met de affaire
van de S'oeiSte 'Gen6rale, doch moest toen bij
ge'brek aan bewijs vrijgelaten worden.
Later zijn in twee andere Parijsche postkan
toren wegens hetzelfde feit een It-aliaan, die
pas des morgens uit Belgie aangekoimen was,
en een Fransdhman gearresteerd.
Wat de provinede betreft, was Donderdag-
avond nog niet ibekend, hoeveel mislukte of
gelukte aanslagen op de kas gedaan waren. Te
Nancy echter heeft men eveneens een lid van
de bende gearresteerd, een kellner, .die aan
een hrulpkantoor een p'ostwisisel, wederom van
1800 francs, aanlbood. De postiwisselformulie-
ren waren .op 2 Augustus j.l. uit een postkan-
toor .in een provimciestadje gestolen. Men
heeft toen onmidd'eHijk vermoedi, dat er iets
mee uitgehaald zou worden en zoowel de poli-
litie als de adminastratie van de posterijen is
al die maanden bijlzonder op haar hoede ge
weest.
Uit de verhooren van de tot dusver gearres-
teerde medeplichtigen blijkt, -dat zij alien een-
zelfde lesje opzegden. Zij verklaarden, door
een or.bekentie aangesproken te izijn, die hun
verizocht tegen een flimke commissde den post-
wissel te .innen. De identiteitskaarten, die zij
hij zich had1,den, izijn volgens de politie van de-
zelfd'e soort als. .die, welke van den- zomer bij
den grooten slag ten nadeele van de Societe
Generaie gelbrudkt werden.
IN EEN NOTEDOP DE WERELD OM.
Te Aimbon is het Britsche pletzierjacht Driac
II aangekomen van Namlea. Aan boord ibe-
vinden zich de heeren Mac|Pherson en Lang.
Het jaoht heeft een lengte van slechts 32 voet
en ibeschikt over een hulpmotor van 10 pk.
Het is op een wereldreis, die in Portsmouth
is ibegonnen en via Midden-Amerdka, West-
Indie en de Vereen. Staten naar het Oosten
leidde. Van Amlbon gaat de reis verder naar
Nieuw-Guinea en Australie.
een tegel, hetzij een vloer- of hetzij een wand-
tegsl, vaster ligt. Toch vallen tegels met
voeg gezet even goed van de murcn als zonder
voeg aangebracht.
De oorzaak van het euvel schijnt, hetgeen
men met zou verwachten, te zrjn, het te nat
maken van de tegels vodr het aanbrengen.
Een goede tegelzetter, een tegelizetter, die men
althans als goed beschouwde, zet zijn tegels
in een kuip met water tot ze volkomen met
water doordrenkt zijn. Deze methode, vrij
algemeen de beste geaqjit, blijkt juist de
voornaamste oorzaak te zijn van het later
loslaten van de tegels, afgescheiden dan van
zettingen en trillingen van het bouwwerk.
Het vraagstuk heeft ook elders de aandacht
getrokken en heeft in Duitschland geleid tot
een onderzoek door dr. Pangels. Bij een rond-
vraag is gebleken, dat van de 50 'tegelzetters
er 33 verschillende methoden toepasten. Ook
de bevochtigingswijze der tegels geschiedt
zeer verschillend. Gebleken is, dat'de water-
opneming bij viertegelzetters onder overigens
gelijke omstandigheden varieerde van 921
pet. Om het vraagstuk op te lossen heeft de
afdeeling van den bond van tegelzetters te
Leipzig een reeks proeven uitgevoerd, waarbij
zeven verschillende tegelproducten onder toe-
passing van vijf verschillende mortelmengsels
met vijf verschillende zandsoorten op twee
verschillende uitrapingen. Van belang was,
dat de wandtegels bij de verschillende proeven
niet gelijkmatig werden gewaterd; eerst zette
men de tegels geheel droog, vervolgens zoo
dat verscheidene tegels kort werden onder-
gedompeld en dan direct met mortel werden
bestreken, verder zoodanig, dat men elken
tegel afzoniderlijk indoopte en de mortel streek
op het zich nog op den tegel bevindende
water, en tenslotte werden de tegels sterk
gewaterd, n.l. in een kuip met water gezet.
Vier maanden na het aanzetten werden de
tegels afgenomen en de graad van aanhech-
ting nagegaan. Hierbij bleek, dat de zand-
soort op de hechtvastheid van grooten invloed
is. Nog belangrijker echter bleek de wijze
van wateren. Zoo konden de sterk gewaterde
tegels bijna zonder uitzondering onbeschadigd
van den muur worden genomen, onverschillig
welke mortel was gebruikt. Het resultaat
van de proeven wees er duidelijk op, dat sterk
verzadigen met water voor wandtegels on-
doelmatig is, daar de porien van den tegel
dan niet meer in staat zijn de mortel op vol-
doiende wijze op te zuigen, en een goede ver-
binding met den muur dus niet tot stand
komt. Omgekeerd was de aanhechting bij
droog aanzetten aanmerkelijk beter, terwijl de
beste resultaten werden bereikt met tegels.
die voor het aanzetten slechts even in water
waren gedompeld, waarna nog weer het beste
was het natmaken van elken tegel afzonderlijk
en op het nog aanwezige water spreiden van
de mortel.
Er zijn twee feiten, die dloen venmoedien,
dat taibak kanker kan veawekkenle. ikanlker
in de ademhalingslorganen kiomit 'bij mannen
veel vaJker voor dan bij vroiuiwen; 2e. door
teerproducten, die ook bij hiert rooken inge-
ademd worden, kan de neiging tot kanker-
reoteur van het kanikerinstituut te Buenos
Aires; meenit deze vragen bevestdgenid te moe-
ten bearatiwoonden, sch'rijft Die Umschau. De
statistiek bewees, dat 92 pet. van de aan
miondkanker lijidende patienten zware rooikers
zijini (meer dan 24 sigaretten per dag). De
andiere 8 pot. waren de kleine rookers. Weinig
gevallen van mondkanker kon prof. R. bij
vrouiwen obsenveeren, maar alle gevallen bij
vroufwen Ibetroffen sterike rodksters. Onder-
staande talbel geeft een overzdcht van door
rooken verwekte kaniker:
monnen
In den vroegen morgen van den eersten
Februari stapte de heer D. W. V., vertagen-
woordiger te Eindhoven, daar in den trein, om
zich voor zaken naar Rotterdam te begeven.
Hij nam plaats in een coupe en werd tus-
schen Tilburg en Gilze Rijen door een conduc-
teur bezocht ter controle. Hij bevond zich
toen alleen in de coupe.
Bij aankomst van den trein te Dordrecht
merkte een wagenmeester, dat een coupe-deur
open stond. In de coupe was niemand meer,
doch er lag een acteasch op de bank. In het
net bevond zich een hoed, terwijl een jas aan
een haak hing. De wagenmeester zag tevens,
dat de verbindingsdeur naar de andere com-
partementen aan de binnenzijde was afgeslo-
ten. Hij stelde dadelij-k den hoofdconducteur
van het geval in kennis.
Op dat oogenblik kwam een reiziger uit een
ander deel van den wagen aanloopen en hij
vert-elde, dat hij bij het passeeren van de
Moerdijkbrug een klap en een schreeuw had
gehoord. De verteller deed zeer zenuwachtig
en verdween daarop schielijk.
Het personeel van station Dordrecht heeft,
denkende aan een ongeluk, dadelijk de lijn tot
RIJfWIELDIEFSTAL ENGROS.
Donderdagavond hebben twee rechercheurs
van politie op de Prinsengracht te Amsterdam
een man betrapt, die een daar onbeheerd
staand rijwiel wegnam. Zij hebben den
arrestant overgebracht naar het bureau Mar-
nixstraat, waar hem een verhoor is afge-
men; daarbij bleek, dat men te doen had met
een 27-jarig rijwielhersteller, die er op het
Singel ook een rijwielstalling op na hield. De
politie heeft daarop een nader onderzoek
ingesteld en vond aanleiding alle zich in ge
noemde stalling aanwezige rijwielen in beslag
te nemen. Deze zijn overgebracht naar boven-
genoemd bureau. Men vermoedt n.l. dat een
groot aantal van deze rijwielen afkomstig zijn
van in den laatsten tijd in de hoofdstad ge-
pleegde diefstallen. Voor zoover dit niet het
geval is, kunnen de eigenaars van rijwielen
die zich voldoende kunnen legimiteeren, hun
eigendom aan het bureau Mamixstraat terug
krijgen.
FRANSCIIE POSTERIJEN AAN EEN
COMPLOT ONTSNAPT.
Naar uit Parijs aan de Telegraaf wordt ge-
melcL, is een wijdvertakt complot, dat ten
doel had' de Fransch© posterijen voor 5 mil
lioen francs op te riohten, te elfder ure aan
het licht igekomien en verijdeld. Zes ibandieten
zijn gearresteerd van de tachtig, die er ver-
moedelijk bij, betrokken waren.
IDe ipol'itie in het geheele land was igealar-
meerd en lag in de postkantoren op de loer.
In de Parijsch voors'teden waar naar men ver-
moedde de igrootste slag geslagen zou worden,
was 400 man op de been. De bedoelinig van de
bende was ongeveer igelijiktijiddig een kleine 3000
valsche posfcwissels, elk ten foednage van 1800
frs. te Innen. Deze opizet heeft vendacht veel
overeenkomst met de massale oplidhting, die
in Augustus van het vorige jaar de Socidtd
IN EEN GEZELLIGE STUDEERKAMER
NAAR HET EEUWIGE IJS.
Te Philadelphia wordt koortsachtig aan de
voorbereiding van de nieuwe Amerikaansche
Zuidpool-expeditie gewerkt. De constructeur
Harald June, die als piloot aan de expeditie
van Byrd heeft deelgenomen, liet drie enorme
tanks vervaardigen, waarmede de nieuwe
expeditie ondernomen zal worden. Terwijl be-
langrijke ontdekkingen vroeigar dikwijls bij
toeval gedaan werden, zijn de wetenschappe-
lijke expedities van tegenwoordig geen zuiver
avontuurlijke ondernemingen meer, maar zij
worden met alle hulpmiddelen van de techniek
uitgerust en hebben tot taak, zeer bepaalde
wetenschappelijke vraagstukken op te lossen.
Het is interessant, dat zelfs de techniek,
die door den oorlog ontwikkeld is, daarbij te
hulp wordt geroepen. Zoo gelijken de drie
reusachtige tanks, die June heeft laten bou-
wen, in elk opzicht op de bekende oorlogs-
monsters. Iedere tank is 12 M. lang en 6 M.
breed. Maar het is niet de taak van deze tank
vu'urspuwend de vijandelijke stellingen binnen
te dringen, maar de geleerden naar de ijswoes-
tijn van de Zuidpool te brengen.
In plaats van kanonnen en machinegewerer
vindt men in deze tanks wetenschappelijke in-
strumenten, behagelijke van electrische ver-
warming voorziene studeerkamers, gemakke-
lijke slaapgelegenheden en zelfs een douche
met warm en koud water. Daar vanzelfspre-
kend ook de pantsering van deze tanks niet op
vijandelijke kogels berekend werd, zijn zij
veeleer tegen de koude gepantserde, wandelen-
de hotels, die over alles beschikken, wat de
vredelievende geleerde temidden van de ijs-
massa's der Zuidpool noodig heeft.
Met een schip worden de drie „woontanks"
tot aan de ijsbarriere van de Zuidpool ge
bracht. Vandaar zullen zij dan de toeht tot
diep in het eeuwige ijs ondernemen.
Van de primitieve hondenslede tot de com-
fortabel ingerichte woontank het is wel een
vooruitgang, die duidelijk laat zien, welk een
aangenaam leven met behulp van de middelen
der modeme techniek aan een ieder zou kun
nen worden verschaft, indien niet voortdurend
enorme bedragen voor bewapeningsdoeleinden
zouden moeten worden uitgegeven. Hoe mooi
zou het zijn, indien overal ter wereld tanks
voor wetenschappelijke in plaats van voor
militaire doeleinden zouden worden gebouwd.
lippen
tonig
strot
istirottenhoofld
lonigen
SINAASAlPPELPLA NT AGE IN BRAND
GESTOKEN.
[En de Jooidlschie nederzetting Rechovot is
een groote stnaasappelplantage afgeibrand.
Drie arabieren, die van deze brandstichting
verdachit wordien, zijn gearresteerd. Aan het
nabunige Araibische diorp Jdfonel hebben de En-
gelschen opgedxagen binnen 24 uur alle schul-
digen aan te wijizen, andens zal het dorp
zwiaar gestrafit worden.
Het is, schrijft de N. R. Crt., een veelvuldig
voorkomend verschijnsel, dat tegelbekleedin-
gen los raken van de muren. De oorzaken
daarvan worden uit den aard der zaak in de
eerste plaats geweten aan den tegelzetter.
Hij wordt in den regel ervan beschuldigd de
tegels niet nat genoeg te hebben gemaakt
voor het aanbrengen ervan. Ook wordt wel
het zonder voeg aanbrengen als de oorzaak
beschouwd. Ontkend kan niet worden, dat
vrouwen
92 pet. 8 pot.
93 7
93 7
99 a.
96 4
Door dderproevien kon prof R. bewrjzen, dat
door tabalkisrook kamlker uitbreekt.
E'r werden <Me oplossdngen 'gemaakt, 66n
met de in water oploislbare bestanddeelen van
de tabak, een met zuivere nicotdne en een met
de /venschdl'lende ddstillatieprodiucten. De eer
ste en deride oplossanig veroonzaakten, als zfl
gedurende eenige maanden op een konijnen-
oor gestreken iwerd'en typische kankerver-
schijinsielen, terwijl de nicotane-oplossing' geen
uitiwerikinig had. Bij: verdere proeven werd'
dagelijiks gedurende tiwee tot drie minuiten
taJbaksrook op het oar geblaizen. Ook hder-
dloor ontstond na eenigen tijd kanker.
Het gevaar van' taJbaJksrook is dus niet al
leen de nicotine, zoodot met het nicotineivrij
maken van taibak, sigaren en cdjgaretten lang
niet (Volstaan kan worden.
KANKERONDERZOEKINGEN.
In .Nature" wordt het 35ste jaarrapport
besproken van het Imperial Cancer Research
Fund. En daarbij wordt de aandacht geves-
tigd op het feit, dat het ontstaan van kanker
blijkbaar meestal afhankelijk is zoowel van
intrinsieke als van uitwendige factoren. Dit
wordt opgemerkt naar aanleiding van de
voortgezette onderzoekingen van dr. P. Stocks,
medisch statisticus bij het Britsche bureau
van statistiek, naar het optreden van kanker
in de verschillende lichaamsorganen. Hij stelde
vast, dat er een stijging is in de sterfte, ver-
oorzaakt door kanker van de blaas en de pro-
stant en een daling van dat cijfer met be-
trekking tot huidkanker zij afnemenden regen-
val. Dit is een van de voorbeelden van den
invloed, die van uitwendige factoren uitgaat.
Het Imperial Concer Research Fund heeft
veel experimenteel werk gedaan met betrek-
king tot tamoren, die door middel van fil-
treerbare virussen worden overgebracht.
Jonge bindweefsels-cellen werden door toedoen
van het virus van Rous in kwaadaardige woe-
kercellen veranderd. Proefnemingen ten uit-
voer gebracht te New-Castle-on-Tyne, hebben
bevestigd, dat electromagnetische golven van
3 a 4 m. golflengte op tamoren bij dieren een
vernietigende werking kunnen uitoefenen. Met
de golflengte zou dit echter niet zoozeer in
verband staan, wel met de warmte-ontwikke-
ling. Bij muizen bleek een warmte van 48 gr.
C. en bij ratten een van 50 gr. C., gedurende
4 minuten, het gewenschte effect teweeg te
brengen.
In het rapport van de British Empire Can
cer Campaign is o.a. melding gemaakt van
de constructie van een toestel, dat neutronen
produceert voor experimenten op biologisch
terrein.
Wat de cheomtherapie betreft, worden mel
ding gemaakt van pogingen te Liverpool om
onschadelijke loodpraeparaten te vinden.
Met betrekking tot carcinogene stoffen
werd bevonden, dat de toepassing van deze
den groei van spontane tumoren belet en dat
de groei van een tumor, die door een carcino
gene stof is opgewekt door diezelfde stof
wordt belemmerd. Deze groei-belemmerende
werkzaamheid zou zelfs in stand blijven nadat
de stof, die den tumorgroei tegenhoudt, alweer
bijna geheel uit het liehaam is verdwenen.
