Feuilleton-vertellingen
Pluimvee-Rubriek
GEVAL VAN POKKEN ONTDEKT AAN
BOORD VAN SCHIP.
EEN DOODE KEERT TERUG.
BRABANTSCHE BRIEVEN.
nen waar zij den vader toeschreeuwden: ,,Je
zult ons geld geven, anders ga je er aan."
Binnen enkele oogenblikken ontstond er tus-
schen den vader en de zoons een gevecht,
waarbij de mannen over elkaar over den grond
rolden en elkaar vrij ernstig mishandelden.
Buren waarschuwden de politie van het "bureau
aan de Stadhouderskade die spoedig met een
aantal manschappen arriveerde. Er was toen
gauw een einde aan den strijd. De drie aan-
vallers werden opgesloten. Zij zullen zich
wegens openlijke geweldpleging hebben te ver-
antwoorden.
EEN VERGIFTIGE SPIN.
Een werklooze Lomdenaar was naar de
fruitmarkt gegaan in Finsbury. Hij leunde er
tegen een fruitstaiiletje, waar hij gebeten
werd door een vergiftige Zuid-Amerikaansche
spin. Hot was een exemplaar van 20 cm van
pooteinid tot pooteimd. Veiimoedelijk is de spin
de soort is nog niet vastigesteld overge-
komen met een zending bananen uit Brazilie.
De onfortuinlijke wenkizoeker schudde zich de
spin van het lijtf en een andere man sloeg het
toeest dood. De gelbetene wend onmididellijk
naar een ziekenhuis gebracht. Na vier uur
kon hij worden ontslagen.
DR. TOWNSEND MOEX BROMMEN.
De ook in Europa niet onbekende econo-
mische „wonderdokter" dr. Francois Town-
send, die thans 71 jaar oud is, werd dezer
dagen onder groote belangstelling van het
publiek naar de gevangenis te Dos Angelos
gebracht, waar hij een maand moet ,,wonen".
Dr. Townsend werd beroemd door een prach-
tig plan, dat een einde aan alle economische
nooden zou maken. Hij beloofde heel een-
voudig aan iederen Amerikaan boven de 50
jaren een som van 200 dollar per maand, die
de staat zou moeten uitbetalen onder de
eenige voorwaarde, dat deze som ook weer
geheel zou worden uitgegeven. Deze geniale
economische idle© verschafte den doctor den
geestdriftigen aanhang van alle 50-jarige,
60-jarige en 70-jarige Amerikanen. De bewe-
ging greep snel om zich heen en verontrustte
tenslotte de autoriteiten. Om den doctor iet-
wat tegen te werken, stelde men een onder-
zoek in, naar de wijze, waarop hij aan de geld-
middelen voor zijn omvangrijke propaganda
kwam. Dr. Townsend moest dus voor den
rechter verklaringen afleggen, antwoordde
in een tamelijk slecht humeur, zette den hoed
op, verliet de zaal en sloeg de deur hard ach-
ter zich. toe. Dat is echter in Amerika een
groote misdaad. Verstoring van de rechts-
orde en van de waardigheid van den ma-
gistraat. Voor deze misdaad werd hij ge-
straft met een maand gevangenisstraf en 100
dollar boete.
,,Mijn plan", verklaarde dr. Townsend aan
de menschenmenigte, die hem naar de gevan
genis begeleidde, ,,moet gelukken want het
is de logica zelve. Ik zal er echter voor zor-
gen, dat de rechters later niet van mijn pro-
gramma zullen genieten. Want ziet u, de
rechters zijn geen werkende menschen en ik
ben er niet eens zeker van of zij eigenlijk wel
menschen zijn".
BEN DE HANDELAARS IN BI. VN KE
SLAVINNEN GEVAT.
In Santiago en Valparaiis (Chili) zijn als
gevolg van een onldenzoek der politie naar
het optreden vain een benlde handelaars in
blamke slavimnen dertig pensonen in arrest
gesteld. De bende izou internationaal vertaikt
zijn geweest. Het onderzoek was begonnen,
toen patrouilles op den grooten weg over de
Andes, qp een hoogte van 10.000 voet, een
autokaravaan haldden aangehouden, welke een
groot aantal jonge meisjes venvoerde, die zg.
een contract haddlen aangegaan om op te tre-
den in cabarets in steden langs de Atlanti-
sche kust van Zuid-Aimerika. De Chileensche
autoriteiten gelootven thans verscheidene op
den voorgronld' tredenldie leiders van de inter*
nationale bende in arrest te hefhben gesteld.
MITSKUSRATTENPLAAG IN BELGISCH
BRABANT.
Sedert geruimen tijd wordt het Noorden
van de Belgisahe pravincie Braibant, speciaal
de Demer- en Dijkvallei, door een muskus-
rattenplaag geteisterd, welke emstige afme-
tingen heeft aangenomen. Deze ratten onder-
mijmtn de dijken van rivieren en kanalen en
zijn een bestendig gevaar voor de scheep-
vaart. Bij TremeLos en Aarschot deden zich
reeds, tengevolge daarvan, verscheddiene
grondvenzakkingen voor. Door de regeering is
thans besloten deize plaag op actieve wijze te
bestrijden. Premien van 25 tot 100 francs zijn
uiitgeloofd aan hen, die hij de plaatselijke auto
riteiten gedoode muskusratten aanhrengen.
DE RUYTERS KANONNEN OP
DOORWERTH.
Het prachtige legermuseum, dat in het oude
kasteel Doorwerth aan den Veluwezoom is in-
gericht, is verrijkt met een zeer belangrijke
aanwinst: drie oude kanonnen en een anker,
afkomstig van de vloot, waarmede admiraal
De Ruyter op 22 April 1675 in de Straat van
Messina, ter hoogte van Stromboli, zijn laat-
sten zeeslag heeft geleverd.
De kanonnen zijn in den zomer van het
vorige jaar uit de Straat van Messina opge-
vischt, samen met eenige andere herinnerin-
gen, zooals een oud anker. De directeur van
het legermuseum, generaal-majoor buiten
dienst F. A. Hoefer, wien deze vondst ter oore
kwam, heeft zich vervolgens, na zich met den
Minister van Defensie te hebben verstaan, in
een persoonlijk schrijven tot Mussolini gewend
om te verkrijgen, dat deze herinneringen aan
een zoo belangrijk historisch gebeuren voor
ons land bewaard bleven. En het gevolg van
dit schrijven is geweest, dat de kanonnen
eenige maanden later bij monde van den
Italiaanschen gezant onze regeering als een
geschenk werden aangeboden.
De kanonnen zijn daarop met het s.s. Tibe
rius van de K.N.SM. naar Nederland gevoerd
en thans zijn zij in het legermuseum aange-
komen, waar zij een waardige plaats hebben
gevonden, na in de Hembrug te zijn hersteld
en opgeknapt.
Het is nog niet zeker, of deze kanonnen af
komstig zijn van admiraal De Ruyters vlagge-
schip, doch in ieder geval zijn het vuurmon-
den, waarmede een der Staatsche schepen, die
aan den slag in de Straat van Messina deel-
namen, waren uitgerust.
Admiraal De Ruyter heeft in dezen zeeslag
zijn doodelijke verwonding opgeloopen. De
grijze generaal was voor deze laatste reis op
16 Augustus 1675 van Hellevoetsluis uitge-
varen met een vloot van 18 groote oorlogs-
sohepen en 10 kleinere vaartuigen. Op 8 Jan.
1676 bleef een gevecht bij Stromboli tegen de
Fransche vloot onder Du Quesne onbeslist.
Op 22 April werd weer slag geleverd, in het
gezicht van den Etna. De Ruyter, aan boord
van het admiraalschip ,,De Eendracht" werd
hierbij door een kanonskogel doodelijk getrof-
fen. Het schip voer daarop naar Palermo, om
herstellingen te ondergaan. Op 13 Mei moest
de Staatsche vloot, nog niet van haar verliezen
hersteld, opnieuw slag leveren: zij leed groote
verliezen. En thans, na bijna 275 jaar, zijn
eenige kanonnen afkomstig van deze Holland-
sche schepen weer in Nederland teruggekeerd.
Aan boord van het P. en O.-schip Cathay",
dat enkele dagen geleden te Tilbury bjj Lon-
den is aangekomen, heeft men volgens het
Handelsblad, een acuut geval van pokken ont-
dekt. Een jonge Australier, die naar Enge-
land reisde, om daar in dienst van de Royal
Air Force te treden, schijnt de ziekte in de
een of andere Oostersche haven opgeloopen te
hebben.
Aan boord van het schip bevonden zich nog
132 passagiers toen het de Theems opstoomde,
maar een aantal passagiers had het schip
reeds te Marseille en te Plymouth verlaten.
De minister van openbare gezondheid heeft
door de B. B. C. een oproep laten verspreiden
waarin deze passagiers worden verzocht, om
zich onmiddellijk in verbinding te stellen met
d!en medischen ambtenaar van het ministerie
van openbare gezondheid in het district, waar
in zij verblijf houden.
Alle passagiers die men heeft kunnen oe-
reiken zijn terstond ingeent.
Men acht het zeer wel mogelijk, dat alle
passagiers zullen worden opgespoord, daar de
meesten van hen een correspondentie-adres
hebben achtergelaten. De passagiers die zich
nog aan boord van het schip bevonden toen
het te Tilbury aankwam, zijn onmiddellijk aan
een medisch onderzoek onderworpen.
De jonge Australier, die onmiddellijk naar
een hospitaal in Londen is vervoerd, is in het
ziekenhuis overleden.
POOLSCHE MOORDENAAR DOOR DE
POLITIE OPGESPOORD.
De politie te Warschau is er in geslaagd,
den ordonnans, die de vrouw en dochter van
een Poolschen generaal, alsmede diens dienst-
boden vermoord heeft, op te sporen. De
moordenaar vluchtte naar het dak en begon,
toen hij zich van alle kanten door agenten om-
ringd zag, op de politie te vuren. Nog voor
de politie hem kon krijgen, heeft de man de
hand aan zichzelf geslagen.
Verscheidene familieleden van den moorde
naar zijn onder verdenking van medeplichtig-
heid gearresteerd. De politie vond bij de vrien-
din van den moordenaar aan aantal voor-
werpen, die uit het huis van den generaal
afkomstig zijn. Overigens heeft de moorde
naar nagenoeg niets meegenomen. Geld en
voorwerpen van waarde liet hij ongemoeid;
slechts heeft hij enkele kleedingstukken ont-
vreemd.
EEN CHOLERA-EPIDEMIE
UITGEBROKEN IN HOENAN.
Te Tsjangteh, in Hoenan, is een cholera-
epidemie uitgebroken. Zij wordt bestreden
door de afdeeling tot bestrijding van epide-
mieen van den Volkenbond, die uit Tsjangsja
vertegenwoordigers heeft gezonden, die de
bevolking op groote schaal vaccineerden. Dit
is de eerste epidemie die in het gebied is uit
gebroken en de autoriteiten der commissie
voor de volksgezondheid zien de toekomst met
bezorgdheid tegemoet daar voortdurend vluch-
telingen toestroomen en de sanitaire organi-
satie en de vaccine-voorraden onvoldoende zijn.
Na een afwezigheid van twintig jaar is een
soldaat, die in 1918 aan het front in Macedo
nia als vermist was opgegeven, in zijn woon-
plaats Meiniza, gelegen bij Bresnik in het
zuidwesten van Bulgarije, teruggekeerd.
Als 18-jarige jongen naar het front in Mace
donia gezonden, werd hij in 1918 door een
Fransche patrouille overvallen en als ver
mist, waarschijnlijk dood", opgegeven. Zijn
ouders en familieleden berustten in zijn ver-
dwijning en in zijn dorp werd te zijner eer een
klein gedenkteeken opgericht.
Thans is hij echter, na vele avonturen, in
zijn dorp teruggekeerd. De Franschen hadden
hem gevangen gezet en later naar Marokko
gezonden, waar hij zich liet inschrijven bij het
vreemdelirigenlegioen. Vandaar wist hij te
ontvluchten naar Turkije. Berooid van mid-
delen moest hij op een Russisch schip werken
om zijn passage te verdienen, nadat hem be-
ioofd was, dat men hem aan land zou zetten
zoodra het schip een Bulgaarsche haven aan-
deed. Het schip deed echter geen Bulgaar
sche haven aan en bij aankomst te Odessa
werd hij in hechtenis genomen en naar Siberie
verbannen, waar hij trouwde met een Russin.
Na het herstel der diplomatieke betrekkin-
gen tusschen Sovjet Rusland en Bulgarije kon
hij naar Moskou terugkeeren, waar hij er door
tusschenkomst van den Bulgaarschen consul
in slaagde om met zpn vrouw en drie kinderen
naar zijn geboorteland terug te keeren.
OP ZOEK NAAR NIEUWE
GRONDSTOFFEN.
Papier uit zeewier en katoen uit stroo.
Niet alleen in Duitschland, ook in Amerika
zijn de uitvinders hard aan het werk om afval-
stoffen tot bruikbaar materiaal te verwer-
ken. Een Amerikaan heeft hetzelfde ontdekt
als een Duitscher, n.l. hoe men inkt en andere
verontreinigingen kan verwijderen uit kran-
tenpapier en anderen papierafval. Het papier
wordt daardoor opn-'euw voor gebruik ge-
schikt.
Dr. Hochsteller heet deze uitvinder. Hij is
houder van de meer dan tachtig Amerikaan-
sche en buitenlandsche patenten, verworven
gedurende een dertigjarig onderzoek naar
nieuwe en goedkoopere wegen voor de papier-
voorziening. De kroon op zijn werk vormt
zijn laatste ontdekking: papier, gemaakt van
stroo, allerhande onkruid, moerasgras, zee
wier en andere planten. ,,Dit is mijn grootste
prestatie", zei hij, toen hij een klein stukje
papier toonde, dat uit tarwehalmen was ver-
vaardigd.
De uitvinder wijst op de gevolgen van zijn
ontdekkingen. De papierprijs zal tot drie
vijfde kunnen dalen en daarbij zal het product
in allerlei opzichten beter zijn: buigzamer,
minder bros als het in de zon heeft gelegen
en minder doorschijnend, daarbij zal het min
der inkt opnemen en een beteren afdruk
geven.
Maar dr. Hochsteller presteert ook nog
andere dingen. Hij heeft katoen gemaakt
uit stroo. Deize synthetische katoen, vrijwel
zuivere cellulose, kan worden gebruikt voor
de vervaardiging van kunstzijde, cellophaan.
schietkatoen en matrasvulling. De chemische
industrie kan haar gebruiken als grondstof
voor verfstoffen, vernissen en cosmetische
c.rtikelen.
Het geheim van het proces ligt in de ont-
tiekking der niet-vezelachtige houtstoffen
aan bet ruwe materiaal. Na de behandeling
moet het product gebleekt worden; het is dan
sneeuwwit en gelijkt op houtpulp. Weldra
zal men, naar de uitvinder hoopt, zijn procedd
op groote schaal gaan toepassen.
MOEDER VINDT BELANGRIJKE
AANWIJZING TEGEN HAAR ZOON.
Onbewust heeft een moeder de arrestatie
van haar zoon bewerkstelligd in verband met
den moord, die in September j.l. op de zeven-
jarige Odette Lorant, het dochtertje van een
Franschen steenhouwer, werd gepleegd. Haar
lijk werd kortgeleden begraven in een akker
gevonden. Ongeveer terzelfde tijd werd een
zakdoek, gemerkt met de letter ,,J" opgegra-
ven, doch de politie was hiervan niet op de
hoogte.
Die zakdoek was gevonden, zoo meldt de
Daily Mail" door de moeder van een 25-
jarigen boerenarbeider, zekeren Joseph Gon-
tier. Zij vertelde aan den vader van het ver-
moorde meisje, dat, toen zij den zakdoek
een gekleurde wilde wasschen, het water
heelemaal rood werd. Lorant vroeg onmiddel
lijk of hij den zakdoek mocht zien en liep er
mee naar den rechter van instructie, die op
zijn beurt het huis, waar Joseph Gontier en
zijn vrouw woonde, liet doorzoeken.
Een aantal zakdoeken van dezelfde soort
als die, welke op den akker was gevonden,
werd in het huis aangetroffen; gevolg: de
landbouwer werd gearresteerd en van moord
beschuldigd.
Na de verdwijning van Odetta werd destijds
een zekere Jourdain vastgehouden, die thans
op vrije voeten is gesteld. Bij het hem afge-
nomen verhoor heeft Joseph Gontier toege-
geven, dat de zakdoek hem toebehoorde, doch
zijn moeder verklaart, dat hij van haar is en
dat zij hem op den dag, dat het stuk grond
werd omgespit, had laten vallen.
DE POKKENEPIDEMIE TE HONGKONG.
De gezondheidsdienst van Hongkong is ge-
mobiliseerd, om opnieuw een pokkenepidemie
te bestrijden. Gemiddeld worden per dag veer-
tig gevallen aangegeven. Met behulp van vrij-
willigers zijn reeds 800.000 personen ingeent.
De bevolking bedroeg volgens de jongste tel
ling 966.000 zielen, waarvan 945.000 Chineezen.
Hierbij is geen rekening gehouden met de
Britsche militairen en de duizenden vluchte-
lingen, die sedert den oorlog naar Hongkong
zijn gekomen.
TREINAANSLAG IN SOVJET-RUSLAND.
Naar eerst thans bekend wordt, is in den
nacht van 6 op 7 Maart op de lijn KiefMos
kou een trein ontspoord. Het bleek, dat de
rails waren opgebroken. In den trein bevond
zich, naar verluidt, een vooraanstaande per-
soonlijkheid van de Sovjet-Unie. Blijkbaar
wisten de autoriteiten van te voren reeds een
en ander van den aanslag af. Toen de trein
uit Kief vertrok, waren ten minste uitgebreide
voorzorgsmaatregelen getroffen. Er is aan-
zienlijke materieele schade aangericht, doch
menschenlevens zijn niet te betreuren.
UITGEBREIDE SMOKHELHANDEL
ONTDEKT.
De politie te >Soerabaja is op het spoor ge
komen van een wijdvertakte smokkel-organi-
satie voor ontduiking van contingenteerings-
maatregelen. Zij smokkelde manufacturen op
clandestiene wijze binnen. De smokkelhandel
is blijkbaar opgericht door een Arabier te
Soerabaja en heeft vertakkingen over de ge-
heele noordkust van Java. Een groote partij
manufacturen is reeds in beslag genomen.
Deze manufacturen en andere textiel-goederen
zijn uit Singapore afkomstig. Te Grissee zijn
drie leden van de bende gearresteerd; het
totaal aantal aangehoudenen, onder wie Ara-
bieren, Chineezen en Inlanders, bedraagt thans
tien. Verdere arrestaties kunnen nog worden
tegemoet gezien. De bende had agentschappen
te Batavia, Cheribon en Semarang. Men heeft
geconstateerd dat de smokkelwaar met groote
prauwen naar Indie werd overgebracht.
DRAMA IN DE FAMILIE EBERT.
Mevrouw Ebert, de schoondochter van den
eersten rijkspresident van de Duitsche repu-
bliek, is in haar badkamer dood gevonden. Het
vertrek was geheel met gas gevuld, zoodat zij
door verstikking om het leven is gekomen.
Haar man, Fritz Ebert, de ou'dste zoon van
den overledene rijkspresident, was eenigen tijd
geleden werkloos geworden. De weduwe van
den president en haar twee zoons wonen te
Johannisthal bij Berlijn.
ALS MEN VROUW NOUH KIND HEEFT!
Het Fransche blad l'Aube meldt het vol-
gende
Onlangs hield mgr. von Galen, bisschop van
Munster, een predicatie over den invloed 'der
kerk op de opvoeding der jeugd.
Flotseling stond een nazi in uniform op en
riep uit: ,,Hoe kan men oordeelen over de
jeugd, indien men zelf vrouw noch kinderen
heeft."
De bisschop liet zich door dezen uitval niet
van zijn stuk brengen en antwoordde: ,,In 'dit
Huis, duld ik geen kwetsende uitlating tegen-
over den Fiihrer".
Daarna vervolgde hij rustig zijn preek.
Ulvenhout, 10 Maart 1938.
Amico,
We zitten in 't
Stille Tij. Daar is
weinig te verhapzak-
ken en tochJa,
in 't leven is,-'t altij:
,,en toch!"
En toch zitten de
kameraads nie stil,
wil 'k maar zeggen.
Den Fielp heeft 't
nooit drukker, dan
wanneer ie zooge-
naamd niks uitvoert.
Dan werkt z'n brein,
lijk ie 't bij voorkeur
noemt, op voile toeren!
Zoogauw als hij zeet: ,,we rusten uit," dan
zoemt den Fielp z'nen fantazie als die, nou als
die van 'nen kunsteneer zou ik motten zeg
gen, maar dan bedoel ik natuurlijk den kun
steneer met fantazie, want veul ,,kunst" be-
staat teugenwoordig uit niks anders dan
critiek ennedaar is weinig fantazie veur
noodig. Ge kunt 't er wijd mee brengen,
zekers, maar ge komt in 't Rijk van de Kunst
dan binnen mee... valsche dubbeltjes.
Maar genogt daarover.
'k Wou gezeed hebben g'ad: den Fielp zijnen
fantazie zoemt als 'nen bromtol deur zijnen
bol.
Den een wil rechts, dan ander links en nom-
mer drie wil dwars. En daar mot 'nen Fielp
tusschendeur!
Oneee, beklaag 'm nie, amico. Hij voelt z'n
eigen sjuust in zulk kolkenwater't beste thuis!
Lijk 'nen ouwen snoek, veul wijs, die van alle
kanten gejaagd wordt, ontgaat ie alle haken,
geniepig verstopt in verlokkend deeg. En de
visschers langs den waterkant ,,snoeken" enkel
ouwe schoenen en soms 'nen kikvorsch!
Maar de visschers hebben eenen grooten
troost: 't is stil tij. Dus ze verletten niks.
't Is dubbel stil tij. Dubbelen Vasten. Want
de tijen zijn slecht! En dus is den visch extra
duur! I
De baantjes liggen nie opgeschept. En als
den Fielp er vijfentwintig veur niks doet, in't
groote belang van ons erme durpsgemeen-
schap, dan zijn er genogt, die de vijfentwintig
baantjes willen verdeelen in 't belang van
d'r eigen!
En dan is ginnen haak te scherp, ginnen
deeg te ,,lekker", om wel om te visschen
Dan komt 'nen kleinen mensch in conflict
mee zoogenaamde grooten", die mee z'n alien
nie groot genogt zijn om den kleine te vangen.
En dadr mot ge meelijen mee hebben, amico"!
Baantjeshonger, in kwaaie tijen als deus,
valt nie mee!
En als 't leven zo'n bietje platligt, als er
weinig te doen is, rust roest, dan gaan
de gedachten nogal makkelijk den verkeerden
kant uit. Daarteugen is niemand bestand.
Niemand!
Roest vreet 't blankste staal aan.
Roest ontziet alleen edel metaal enne
zelfs goud zakt de leste jaren geregeld in
prijs!
Ja, amico, k heb 't oe al 'ns meer gezeed:
ook bij ons zijn 't nie allegaar „Heilige boon-
tjes". Zelden da'k oe daar over schrijf. 't Gros
is goed! De kameraden zijn puik en als ze aan
m'n kameraads gaan komen, dan
Als ze aan den vooruitgang van m'n dorpke
gaan pulken, dan
Als ze aan 't beste willen knoeien, dan
dan kunnen ze den Dre voor 't eerst teugen-
over zich verwachten, de zwarte zielen die aan
eigenbelang alle Naastenliefde, alle gevoel
veur 'n paar duuzend erme dorpers, alle waar-
deering veur 'nen Fielp deur den gootsteen
willen weg smijten!
En dan ja, dan zou 'k er ook efkens toe
kunnen komen moderne lectuur te leveren, die
zwarte zielen uitpulkt lijk 'n slager coteletten
en biefstukskes snijdt uit 'n slachtbeest-aan
den-haak.
Maar ik schreef oe verlejen week ai:
Lentesturmen woeien deur den buiten. Gieren
over Ulvenhout. En uit onverwachtste hoeken
loeien soms venijnige, natte buien over ons
durpke, dat er 'n bietje triestig te pruilen ligt.
Ja de Lentesturmen woeien over Ulven
hout en z'n bosschen, maar eenen troost: het
sturmt omdathet Lente, Zomer worden
gaat!
't Is verraderlijk weer, deus tijen. Over den
dag staat er 'n zonneke in't land, dat ge bran-
den voelt onder oewen kiel, maar 's avonds is
t nog veul winter.
Dan zitten we om de plattebuis, die we goed
velen kunnen en dan hooren we ons dokterke
zijn wageltje nog al 'ns 'nen keer over den
weg rotsen. 't Isdoktersweer! En Trui
zee gisterenavond ook, als't wageltje veur den
derden keer deur den stillen avond vloog: ,,dat
zal toch nie allegaar zijn om kinderkes te
halen."
,,Neee, Trui, gelukkig nie!"
„Gelukkig nie?" vroeg ze mee 'n soorte-
ment van bambarie-gezicht.
'Sjuust, gelukkig nie, Toeteloeris, want dan
wierd ons durpke rap te klein!"
Ik docht da gij zoo veur den vortgang
was...!"
„Jawel, ik wel, maar 't zou veul de rust
verstoren van ouwe, afgeleefde menschen, die
eigenlijk geren ons durpke dicht zouwen plak-
ken mee kranten...!"
Toen keek ze me zoo 'ns loensch aan, over
heuren bril, er trok 'n lachhoekske aan eenen
kant van haren mond en toen snoof ze 'ns.
En als Trui zoo snuft, amico, ik ken dat
lawijtje heel m'n leven al, dan loopt ze op
zo'nen oogenblik nou sjuust nie over van
respect! Dat verrassureer ik oe.
Maar allee, ook deur deus kwaaie tij
komen we wel henen. Volgende maand gras-
maand, we schieten op!
Den Vic is ook wel deur zijnen brand ge
komen
En nou ik dat zoo zeg: 'k ben 'ns wisten
kijken bij 'm.
Nog hing de brandlucht deur z'nen huis.
Maar hij rook 't al niemeer.
Hij stond om zoo te zeggen, te schilderen op
de puinhoopen van z'nbed.
Hij werkte, werkte, 't zweet stond in
kralen op z'n ruime veurhoofd. De oogen
half-toegeknepen, strak turend naar't geschil-
derde boschstuk, den witten kop veuruit,
was 't of ie achter de geschilderde boomen
omkeek. En ik herkende 't stuk!! 't Bosch
mee 't ,,donkere licht"! Waarvan ie dieen
Zondag, als ik er mee hum en den kleinen Dre
kuierde, gewoonweg bezeteh was geweest. Ver
stonden z'n neusgaten open. Alle zenuws on
der de huid trilden zichtbaar in z'n hoofd. Hij
had me nog altij nie binnen hooren komen.
Fluitend spoot z'n asem uit de beenige,
„zenuwachtige" neus en mee 'nen ronden rug,
alsof ie den doek bespringen zou, veegde-n-ie
't penseel over de schilderij, steeds 't zelfde
penseel hoewel ie 'n hand vol mee kwasten
had, steeds 't zelfde penseel, waar altij
andere kleuren en tinten uit schenen te
komen
Efkens brak de felste spanning. Toen zee
ik: ,,middag, Vic!!"
Hij schrok iets, keek mee 'nen verstrooid
nijdigen blik mijnen kant op, lachte toen ef
kens en zee: „geen tijd Dure! Ik ben weer aan
't kuieren door dat bosch van dien Zondag-
morgen, met jou en den kleinen Dre! Hij
wordt goed! Zie *je 'm? Hier? Hier moet je
kijken. Die plek. Daar gaat 't om! Heel 't
schilderij is gemaakt voor die plek alleen. Dat
is het juweel en de rest het etui, snapje
Licht! Donkerr licht!" Hij hrulde!
,,Vic, ik hen bij oew assurantie gewist en..."
„Geen tijd Drre!"
,,Ze komen
,,Er niet in!" Weer veegde-n-ie den toover-
kwast over 'n paar donkere partijen, maar...
hij keek naar de lichtplek alleen!
,,Ze komen mergen kijken, Vic."
,,Wie zegt dat!?"
,,'n Nen vent op dat kantoor."
„Is die hier baass!?"
,,Ze komen toch geld brengen, Vic!"
,,Ze komen niks! Eerst dat klaarr!"
,,Jamaar
,,Jamaar? Jamaar? Geen tijd om te
eten en dan met die kwiebussen over 'n v£rr-
brand nest chicaneeren?
Ik docht": wacht, dat mot ik anders aan
den vurk steken.
,,Vic, ik voel den koelen Februariwind uit
die lichtplek waaien!"
Toen lee ie de penseelen, den verflap, de
verfplank, den schildersstok, wat hij alle-
maal vast-houdt in een hand is 'n goocheltoer,
neer, kroop onder 'nen ezel deur achter de
hondenmand en greep daar naar 'n kruik bier.
Toen schonk ie 'n groote kom vol veur mij,
stootte mee z'n elleboog 'n kist sigaren naar
me toe, zee „proost!" en zette de kruik aan
zijnen mond. Nam toen 'n half brood, snee 't
deurmidden, gaf den Herman de eene helft,
spoelde deur mee bier en zee: ,,da's 'n best-
maal, Dre! Wat heb ik 'n trek, man!
't Was 't eerste, amico, dat ie dieen dag,
's middags om half vijf gebruikte.
,,Zeg Vic, zonder flaauwe kul, ontvang die
kearels mergen nou efkens, 't is in oew eigen
belang, jonk!"
Hij nam 'nen slok uit de kruik, keek mij
scherp aan, onderwijl en zee: „omdat jij 't
bent! Twee minuten, niet chicaneeren en
marsch!
Nou docht ik, die assurantie-gasten zijn hier
best af, mergen. Ze zijh't wel 'n bietje anders
gewend! Meestal komen ze na den brand als
Sinterklazen binnen, bij de menschen! Ik
lachte 'ns in m'n eigen en keek mee studie
naar deuzenpriester-van-den-arbeidVan
den schoonsten arbeid, die er is. En waardeur
hij nog ginnen tijd overhoudt om op te komen 1
veur z'n rechten! Laat staan om te konkelen, I
te knoeien aan'n ander z'n rechten!
Deuzen mensch, die geldoft in den arbeid, I
hoopt op God, lief heeft Gods schoone schep- 1
ping, waarvan Ulvenhout zo'n prachtig staal I
is, deuzen mensch wordt misschien wel 'ns J
,,grof" besproken deur „fijne" kletskousen,
maar de lesten zouwen veul goed zijn mee 'n I
vleug ,,grofheid" van dieen prachtigen Vic! 1
Hah! Ik kan al blij zijn veur hum, dat 't I
schoone veurjaar komen gaat, dat ons Ulven
hout sieren gaat mee al den pracht, dien den 5
Schepper te geven heeft op eerde! Om den
weelderigen zomer, als de bosschen dagelijks
vol zullen zijn van den Vic z'n ,,donker licht"! j
Guilie komt toch ook weer zien De kame- I
raads, de durpers, ze wachten oe geren!
Allee stuurt eenen dag, stuurt een week, J
stuurt 'n madnd oewen auto, oew stoomfiets
deuzen kant op en komt 'nen fikschen teug
drinken aan ons schoone durpke, dat de bed-
den al aan 't opschudden is!
Dat volgende maand al dik in 't gras staat
veur den kampeerder
Of zit ge liever op zulverzand 't Is er, zoo- I
veul als aan de zee! Zon en schaduw, bosch- 1
koelte en vollen zonneglorie, ge kunt't vinden
hier!
En den Fielp zurgt wel, dat alles in orde is f
veur oew logies, veur oew plazier en verzet,
veur d&t, waar den vacantiemensch recht op
heeft!
Afijn, daarover later meer!
Nou vol.
Amico 'k schei er af.
Veul groeten van Trui, Dre III en als altij,.
gin horke minder van oewen t. a v.
DRE.
Vragen, daze rubriek betreffende,
kunnen door onze abonne's worden j
gezonden £ian Dr. Te Hennepe,
Heemraadsingel 111 te Rotterdam.
Post zeg el voor antwoord insluiteo
en blad- vermelden.
DE STERFTE BIJ JONGE KUTKENS.
De vorige keer wees ik er op, dat goed fok-
toomvoer van het grootste belang is tier ver-
krijging van goede 'broedresultaten en van
geizomde kuikens. Bij het voorkoimen van kui-
keniziekten wondt daar feitelijk veel te weiinig
aan gedacht en schiuift meer de schuld op het
broediproces of op de kunstanoedter of het voer.
Toevahiig kreieg ilk deize week van een lezer
een fonief die in dit verband zeer interessant
is en we like er op neer komt dat hij een aan
tal eieren van eigen tioomen en van een ander
bedrijf te samen uitlbroedde. Zijn eigen eieren
kwam en prachtig uit, van de aangekochte
eienen hlaek 20 onibevrucht en 40 van
die rest kwaim niet uit. Met de kuikens die uit-
kwamen verliep het ook eiigenaardig. Zijn
eigen kuiikens waren prachtig gezond en groei-
den als kool, die van de gekochte eieren stier-
ven bij bosjes. Hij daoht natuiurlijk direct aan
pullorum, doch hij opening leek het er niets
op en blieken de kuiikens heviige jicht te heb
ben, elsn zieikte die anders meer bij volwassem
kippein voorkoimt, Ook na bacteriologisch
onderzoek bleek van pulloruim geen kwestie
te zijn. Hdt was dius zuiiver en alleen een stof-
wisselingsziekte, die al tijdens het broeden in
de eieren ontstaan was en direct na de geboo-rte i
den diood der kuiikens veroorzaakte. Jicht
wijst op een emstige font in de eiiwit-omtleding
en daar de eieren allemaal in dezelfde machine
gelbroed waren moet de fouit dus bij de fok-
tioomen gelegen hetohen. Hetzij dat deze dieren
een te groote hoeveelheid eiiwit in hun voer
gekreigen heiblben, hetizij dat ze elm tekort aan
vii'tamine A gehad hebben, de man die de kui
kens had,, had een strop door de onjuaste
voedering der foktoom'en.
Komen dus dengeiijike eiigenaardige geval
len thans voor, de meeste kuikens sterven
aan pulloruim of' longontsteking. In het koude
seizoen doen in d,it opzidht electriscihe kunst-
moeders nog al O-ns kwaad. Zij verwarmen
alleen de ruimte onder de kunstmoeder en
daarfbuiten blijfit het hoik en voorall het strood-
seil koud en vaak vochtdig. Flinke en stenke
kuikens redden zioh ook in zoo'n geval des-
noods nog wel, maar ziwakkere kuiikens leg-
gen het gauiw af onider verschijnselen van
lopgontstekinig, buikvliesonts'teking of darm-
ontsteking. Als het weer beter wordt, dan
merkt men Let nadeel der electrdsche kunst-
moeders niet meer, dan is het hok van zelf
op temiperatuur. Ook de ventilatie onider de
kunstmoeder is 'bij electriscihe kunstmloeders
anders dan bij de kachelkunstimoeders. Onder
electnische kunsfimoeders blijft de bedorwn
lucht veel meer hanigen, onder kachelkunst-
anoeder® zuigt het vaiur de lucht uit Met ver-
treik op en is er dius voortdurend een stroom
van versohe lucht om de Jcuilkens.
'Ik heb over deze fouten in de verpleging
der kuikens even wat gazegd, omdat velen ge-
neijgd zijn bij stenft'e direct de sdhuld te goo.ien
op het voer of op pulloruimlbesmetting. Deze
laatste ziekte komt natuurlijk in den vollen
kuiikentijid voor, .maar lang niet alle sterfte
berust daanop.
De sttrfte aan pullorum wondt veroorzaakt
door de pulloruim-JbaciH die vanuft den eierstok
der laghennen in de diooiers komt. Meestal
sterven kiemem uit op deze manier besmette
eieren tijid'eins het broeden af, maar komen uit
en leveren dan groot gevaar op voor hun om-
geving. Bij de geboorte raalkt n.l. de lucht in
de broedmachiine door het opdrogende kuiken-
stof besmet en ademlen de andere kuikens
deze besmette 'lucht in. Vanuit de longen
komen dan de pullorumbac'illen in den bloed-
stroom en al 'heel gauw sneuvelen dan de
kuikens.
Ook door de most van zdeke kuikens kunnen
anderen besraet wionden. Vooral bij verzen-
ding in de bekende kuiikendoozen schijnt de
onderlinge hesmettinig erg groot te zijn, waar
bij dan nog komt, dat die kuikens door de ab
normal!: omgerving en de verandering van
lucht enz. toch al min of meer van streek
zijn. Dit is ook de verklarinig voor het feit,
dat van eemizeMde partij kuikens de dieren.
dlie bij d'en fokker of breeder blijven, geizond
blijven en de venzonden dieren later brj den
nieuwen eigenaar bij massa's stewen.
Het vaststellen van de doodsoorzaak kan
alleen lanigs (bacteruologischen weg geschie-
den. Bij sterfte is hi t dus gewenscht eenige
docd'e kuikens, ldefst ongeveer 5, op te zen-
den naar de Rijksseruminrichtdng te Rotter
dam voor gratis oniderzoeik. Blijkt het dan
pullorum te zijn, dan moeten de maatragelen
genomi n rworden, welke iik thans zal be~
schrijjven.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
Nadruk vertooden.
