a
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVEPTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Ikmuwd
boret?
l_
op de
Jo. 9715
VRIJDAG 2S JANUARI 1938
78e Jaargang
Binnenland
Buitenland
Wenfel dien last van U af door
infijds Abdijsiroop te nemen.
Per fSasoi? 90 cent en I 1.50
TWEEDE BLAD
ROSTEN VAN LEVENSOX DERHOlD
IN BELGIe.
TER NEUZEN, 28 JANUARI 1938.
KLOOSTERZANDE.
RECHTSZAKEN.
HET INCIDENT OP HET BLAUWE ZAND.
S.V&
rwaiwfiHnw!w«ra!«ia',w:wiif''« accK
jBOBCsgCi!? -t-weww**
«n*W»3»jaOUMiW^>CT^lS3OT
rwrne!t'*w» wmi '■smjMaaauna.wm
WINKELSLUITINGSWET.
Buigemeester en Wethouders van TER
NEUZEN brengen ter algemeene kennis, dat
zij, ingevolge machtiging van den Minister
van Economische Zaken, ontheffing verleenen
van het bepaalde in de artikelen 2, onder
b en e, en 8, eerste lid, onder b en c, van de
Winkeisiuitingswet, ten aanzien van den dag
der geboorte, mits doze niet op Zondag valt,
en van den daaropvolgenden werkdag.
Op genoemde dagen wordt dus de Winkei
siuitingswet buiten working gesteld.
Ter Neuzen, 25 Januari 1938.
Burgemeester en Wetbouders voornoemd,
P. TELLEGEN, Voorzitter.
B. I. ZONNEVIJLLE, Secretaris.
TE SOESTDIJK
heerschte gisteren in het paleis nog volledige
rust. Te half 3 uur is Prinses Juliana uitge-
reden voor een korten rit per auto door de
omgeving van Baam en Soest.
Ook Prins Bernhard was des voormiddags
uitgereden en heeft in het park sehietoefenin-
gen gehouden met een nieuwen revolver.
Ondertusschen begint het uitblijven der ver
wachte trjding onrust te verwekken onder
vele zakenlieden, die souvenirs ter herinnering
aan de blijde gebeurtenis hebben laten ver-
vaardigen, waarop als tijdstip is aangegeven
Januari 1938", daar Februari al zeer begint
te naderen en die souvenirs, als de gebeurte
nis pas in Februari zoo komen veel van hun
waarde zullen verliezen.
Er werd gisteren ook een bezoek gebracht
aan Soestdijk door een 70tal Zuid-Afrikaan-
schJ studenten, die een tocht maken door ons
land.
MINISTER SLOTEMAKER TE PRAAG.
Woensdagmiddag is de Minister van On
derwijs, K. en W., Prof. Dr. J. R. Slotemaker
de Bru'ine, te Praag aangekomen, in verband
met zijn eere-promotie aan de universiteit al-
daar. Hij werd op het station begroet door
den Tsjechischen minister van Onderwijs, dr.
E. Franke, den Nederlandschen gezant, Mr.
Dr. L. Carsten, den Nederlandschen consul-
generaal te Praag, den heer A. M. Doom,
deken van de Evangelisch-Theologische facul-
teit, Zilka, alsmede vertegenwoordigers van
het ministerie van onderwijs.
DE CONVERSIELEENING 1938.
Naar emdttenten mededeelen, is bij de
Donderdag gehouden inschrijving in zake de
33% f/c Nederlandsche staatsleening 1938
tot een I'oodanig bedrag van het recht van
voorkeur gebruik gemaakt, dat op de vrije
inschrijvingen slechts een minimaal percen
tage zal kunnen worden toegewezen.
NED. OHR. AAN NEMERS-
EN ROUVWAKPATROONSBOND.
In de Donderdag te Utrecht in het Jaar-
beursgebouw gehouden buitengewone leden-
vergadering van bovengenoemden bond is het
ontworpen landelijk collectieve contract voor
cfe bouwbedrijven behandeld.
Na een inleiding van den voorzitter, den
heer Swarts, ontstond een breedvoerige dis-
cussie, welke tenslotte er toe leidde, dat met
groote meerderheid de vergadering zich uit-
sprak voor de aanvaarding van het nieuwe
oollectieve contract, dat o.a. een loonsver-
hooging van 2 cent over de geheele linie
inhoudt.
UIT DE S. D. A. P.
Naar het s.d. Volksblad voor Friesland van
Woensdagavond meldt, heeft het bestuur van
de afdeeling Oldeboom der S.D.A.P. gewei-
gerd te voldoen aan het verzoek van het
partijbestuur om de in verband met het con
flict in Friesland geroyeerde leden van de
ledenlijst af te voeren. In verband hiermede
heeft het partijbestuur besloten, gebruik ma-
kende van haar statutaire bevoegdheden, de
geheele afdeel. Oldeboom te schorsen en haar
voor royement aan het komende partij congres
voor te dragen. Dit is na de afdeeling Akkrum
reeds de tweede afdeeling in Friesland die in
verband met de kwestie-Kies voor royement
aan het congres zal worden voorgedragen.
UIT DE N. S. B.
Ds. Onnekes, kringleider van de N. S. B.,
wonende op de Burcht te Wedde (Gr.), heeft
den leider van de N.S.B., ir. A. A. Mussert,
telegrafisch medegedeeld, dat hij bedankt als
kringleider en als lid der N.S.B., mede in
aansluiting aan de bezwaren, vroeger door
verschillende Groningscbe kringleiders aan
den leider toegelicht. Ook de kringleider B.
Kruizinga te Kielwindeweer is uit de N.S.B.
getreaen.
HET AANTAU RADIO-LUISTERAARS
IN NEDERLAND.
Op 31 December 1937 waren volgens de
voorschriften op de postkantoren aangegeven
695.897 radio-ontvangtoestellen. Het aantal
aangeslotenen op de radiodistributie bedroeg
op dien datum 375.972, tezamen dus 1.071.869.
DE NOODTOESTAND IN HET
VARKEN SBEDRIJF.
De Nederlandsche bond van varkenshande-
laren heeft in zijn dezer dagen te Rotterdam
gehouden algemeene vergadering een motie
over den noodtoestand in het varkensbedrijf
aangenomen, die ter kennis zal worden ge
bracht van den Minister van Sociale Zaken en
van de leden der Eerste en Tweede Kamer.
In deze motie werd uitgesproken, dat het
thans vigeerende systeem der Nederlandsche
veehouderijcentrale het particuliere kleinbe-
drijf in de varkens-, vee- en vleeschhandel ten
zeerste schaadt en breede groepen deelnemers
daarin emstig heeft gedupeerd. Het stelsel van
maatregelen, door de Nederlandsche veehou
derijcentrale t.a.v. den handel en afzet der
reeteeltproducten in toepassing gebracht,
heeft de ontwikkeling van het bedrijfsleven
gestimuleerd in de rich ting van eooperatie-
en trustwezen.
Het behoud van een normaal particulier
tusschenbedrijf in de dlstributie en export van
veeteeltproducten moet noodzakelijk geacht
worden voor het stabiliseeren van gezonde
verhoudingen in Nederland.
De gevolgen van het tegenwoordige en voor-
heen gevoerde beleid manifesteeren zich vooral
in de concentratie van het grootbedrijf en
toespitsing der landbouwcooperatie.
Een overheersching van beide laatstgenoem-
de bedrijfsvormen aldus de motie tast de
individueele zelfstandigheid van den staats-
burger in zijn diepste wezen aan en maakt
breede lagen van het volk ondergeschikt aan
de hande'lingen en het inzicht van enkelen.
Een nog verder terugdringen van het mid-
denstandsbedrijfsleven zou het algemeen
landsbelang nog verder benadeelen.
Vervolgens zijn de volkshuishoudingen mo-
menteel veel minder afhankelijk van de wereld-
huishouding, daar men destijds, door de crisis
overvallen, zich nog niet door protectie-maat-
regelen tegen internationale instortingen be-
schermd had. Het voornaamste verschil is
echter: de groote oorzaak van de crisis in
1929 was de over-investeering van het be
drijfsleven met geleend geld.
In 1937 kunnen wij het tegenovergestelde
vaststellen: de bedrijven zijn weinig uitge-
breid; er is niet te veel geld in de bedrijven
geinvesteerd. Ook de onkosten en de loonen
liggen nu veel gunstiger.
Wij mogen ook de ongunstiger factoren niet
vergeten: de koopkracht is lager; de belas-
tingdruk veel hooger; aan de beurs vielen
zware klappen; de werkloosheid is enorm veel
grooter.
Beter dan met 1929 zou men de huidige
depressie kunnen vergelijken met den toestand
in 1921. Ook toen zat men ,,volgekocht". Van
zoo'n „crisis-kater" echter kan men gemak-
kelijker genezen.
In Nederland zeif meent spreker geen in-
nerlijke oorzaken te kunnen aanwijzen, die een
hemieuwing van de crisis zouden kunnen ver-
oorzaken. De haard van de momentelijke eco
nomische depressie ligt in Noord-Amerika.
De nieuwe regeering heeft, bij het bestrij-
den van de depressie, de voile instemming van
Dr. Kortenhorst. De muntpolitiek moet een
middel zijn om het gelijke niveau van natio-
naal en internationaal prijspeil te bewaren.
Dat de fiscale politiek in deze zorg voor ver-
betering der conjunctuur niet kan medewer-
ken ligt aan de noodzakelijke bewapening.
Spreker wijst op het ondememen van groote
productieve werken (moeilijk in ons land te
vinden); op de versterking van de nationale
'koopkracht, industrualisatie (er zijn 50 projec-
ten bij de regeering in onderzoek); op de ta-
rievenpolitiek. De contingenteering is een
wapen geworden, zegt spreker, bedoeld om
onze industrie te helpen, maar is geworden
een middel om onzen intemationalen handel
te steunen. In verband hiermede wijst Dr. K.
op de Tariefsmachtigingswet, die, blijkens het
Voorloopig Verslag veel tegenstand in de
Kamer ontmoette; men acht het staatsrechte-
lijk onjuist, dat een minister de macht krijgt
tot het heffen van een beJasting (invoerrech-
ten!). Men zal thans een formule moeten be-
denken om de zaak zelf te behouden en tege-
lijkertijd de staatkundige bezwaren te onder-
vangen.
Verder onderzoekt de regeering de mogelijk-
heid tot het organisch samenstellen der
Kamers van Koophandel, die nu nog indivi-
dualistisch zijn.
Spreker behandelde verder de op stapel
staande wetten voor kindertoeslag, verbete-
ring van de Ongevallen-verzekering en wette-
lijke werkloosheidsverzekering (uit het oog-
punt van bedrijfsorganisatie en als stimulans
om bedrijfsraden te vormen). De economische
ordening moet komen van onderop. De regee
ring werkt daaraan mede.
Ooncludeerend zegt spreker, dat wij er thans
heel wat beter voorstaan dan in 1929, omdat
meer conjunctuur-beheersching thans moge-
lijk is.
OPHEI x1 ING t.,.'. G, ti 1LAGERE
SCHOLEN.
'Het Tweede Kamerlid Thijssen heeft den
minister van Onderwijs, Kunsten en Weten-
schappen de volgende vragen gesteld:
1. Is het den minister bekend, dat de raad
der gemEente Graft genoo'dizaakt is geweest,
op 18 Januari j.l. te besluiten tot opheffing
van de o. 1. school te Oost-GrafWijk, omdat
anders volgens de via Ged. Staten ontvangen
mededeeling eener ,,inter-departementale
coonmis'sie" deze gemeente van 1 Februari a.s.
af geen uitkeering meer zou ontvangen voor
haar werlkloozensteun
2. Zijn de minister nog meer gevallen be
kend, dat z.g. ,,'gesteunde" gemeenten gedwon-
gen worden tot concentratie van haar lager
onderwijs, zonder dat voor deize concentratie
de procedure kan worden gevolgd, die de Ba-
ger-Onderwijswet 1920 voorschrijft
3. Is de minister niet van meaning, dat
voor zulk ingrijpen in gesteunde gemeenten
de ouders welke voor hun kinderen openbaar
onderwijs verlangen, een behandeling onder-
vinden, die in strijd is met de rechten, hun
gewaarborgd in de Lager Onderwijswet 1920?
4. Is de minister niet van meening, dat de
door esn Staatscommissie met groote zorg-
vuldigheid en algeiheele denstemmigheid voor-
bereide wijziginig van de Lager Onderwijswet,
die ten doel had de concentratie van de scho-
len, waar noodig, te bevorderen op een wijze,
welke het pacificatie-denkbeeld niet in gevaar
bracht, voor gesteunde gemeenten buiten
werking wordt gesteld, wstnneer een andere
instantie dan de gemeenteraad het eerste oor-
deel heeft uit te spreken over de al-of-niet-
noodizakelijkheid van een openlbare school
6. Is de minister bereid, te bevorderen, dat
de opheffing der o.l, school te Oost-Grafbdijk
en eventueele andere opheffingen van den-
zelfden aard, ongedaan worden gemaakt, ten j
einde de mogelijkheid te scheppen, ook in ge- j
steunde gemeenten een concentratie van het
lager onderwijs, indien deze noodig modht zijn, i
te doen verloopen volgens de procedure, hier- I
voor in de Lager Onderwijswet 1920 aange-
geven
haar geheel toegeschreven aan de gevolgen
van mend- en klauwzeer, dat de prijzen van
het vleesch dEed stjjgen.
Het vleesch heeft het indexcijfer met 10%
procent doen toenemen, terwijl de afslag op
het brood e'en verlaging van 2% punt heeft
foewerkt.
DE ONTPLOFFINGSRAMP TE
VILLEJUIF.
In den gisteren gehouden Franschen kabi-
netsraad heeft minister Sarraut mededeeling
gedaan van de ontploffingsramp te Villejuif.
Het kabinet besloot, de teraardebestelling der
slachtoffers op staatskosten te doen geschie-
den. Sarraut zal bij de begrafenis namens de
regeering het woord voeren.
DE MIJNWERKERS WENSCHEN EEN
DERDE AMBTSPERIODE VAN
ROOSEVELT.
Op het congres van de United Mine Wor
kers 'is een actie ontketend om president
Roosevelt een derde amlbtsperiode te doen
aanvaarden.
Tijdens het congres hebben de plaatse'lijke
vakvereenigingen van de staten Ohio, West-
Virginia en Pennsylvania de actie gesteund,
door resoluti.es in te dienen, inhoudende, dat
indien een voor de arbeiders gunstige wet-
geving tot stand wil komen, een derde ambts-
periode van Roosevelt als president noodig is.
De resoluties zullen waarschijnlijk worden
aangenomen, daar de mijnwerkersbond een
persoonlijke organisatie van John Lewis is,
en deze Roosevelt reeds den eenigen president
heeft genoemd, die ooit den arbeiders het hun
toe komende deel heeft gegeven.
DE TOESTAND IN EN OM SJANGHAI.
De toestand van het platteland om Sjang-
hai wordt met den dag ongunstiger. In de
eerste plaats is dit het gevolg van het op-
treden van op zichzelf staande benden Chi-
neesche soldaten. In de tweede plaats zijn er
herhaaldelijk moeilijkheden met de Japansche
soldaten. EEn Japansche vrachtauto is heden
te Sjanghai binnengereden, beladen met de
lijken van 25 Japansche soldaten, die in een
hinderlaag waren gevallen tusschen Sjanghai
en Soetsjou. Voorts hebben twee Japansche
soldaten een Ghineeschen boer levensgevaar-
lijk gewond en een anderen eiveneens emstig
gekiwdtst, toen zij proibeerden een Chineesche
vrouw te hulp te komen, die even buiten de
Fransche concessie door de Japanners werd
meegevoerd.
EEN BEDENREUJK VONNIS.
Naar de News Chronicle van haar corres
pondent te Calcutta verneemt, heeft Sir
Courtney Terrell, de opperrechter van Piutna
zich hoogst misprijzend uitgelaten over een
paui' ui-tspraken van een rechter in Orissa.
Genoemde rechter had een 42jarigen radja
van Aul vrijgesproken van pen aan'klacht we-
gens het koopen van een twaalfjariig meisje
voor zijn kamer, voor 37 pond en 5 shilling.
Drie pachters van den radja en de vader van
het meisje werden eveneens vrijgesproken.
Vervolgens stelden de vrijgesprokenen een
actie tot schadeloosstelldng wegens lasterlijke
vorv-olging in tegen twee k'leine iboeren en een
jongen advocaat, die de zaak aan het rollen
hadden gebracht. De rechter kende hun 450
pond schadeloosstellimg toe.
Sir Courtney noemde het een smet op het
Britsche bestuur, dat een dergelijk misfbnuik
van recht in een vervolging ingesteld in naam
van den koning-keizer ongewraakt kon ge-
schieden. Hij veroordeelde het gedrag van den
radja en noemde het beestachtig onmensche-
lijk van den vader zoo'n jong kind op te of-
feren. De toekenning van de schadevergoeding
noemde hij een staaltje van snoode perversi-
tei't. Hp achtte het afschuwelijk te denken,
dat de rechtsbedeeling ooit aan een derge-
lijken rechter kon worden toevertrouwd.
Het betrokken kind was een maand nadat
zij het paleis van den radja betreden had,
overleden.
BARTLETT OVER ITALIt; EN DE
NUET-INMENGING.
Vernon Bartlett schrijft in de News Chro
nicle dat Italie izich in de komende weken uit
de niet inmengingscommissie zal terugtreklken
en openlijk zijn plannen te kennen zal geven
een einde te maken aan het foolsjewisme in
Spanje. De laugdurigheid van den strijd in
Spanje en de toenemende impopulariteit van
den Spaanschen oorlcng in Italie en in Duitsch-
iand noodzaken de dictators een beslissing op
korten termijn te nemen. Of wel moeten zij
op een sensationeele manier hun hulp aan de
reohts-chen uitlbreiden, of moeten zich geheel
uit de Spaansche aAagelegenheden terugtrek-
ken.
Mussolini zou reeds ten gunste van de eer
ste mogelijkheid een besluit genomen hebben.
De versberkingen, die volgens Bartlett bin-
nenkort naar Spanje getzonden zullen worden
bestaan uit een 50.000 man troepsn en voorts
vechbwagens, vliegtuigen en zware artillerie.
Volgens Bartlett stelt Mussolini zich voor, dat
wanneer de fascistische staten de niet inrnen-
ging verloochenen en tot openlijke inmenging
overgaan, zij hierdoor een ,,toelangrijken di-
plomatielken voorsprong'op Engel-and en op
Frankrijk zouden krijgen, van welke landen
hij passiviteit izou verwachten.
De stijging van het indexcijfer voor de kos-
ten van levensonderhoud in Belgie wordt in
INSPECTEUR DIRECTE BELASTINGEN.
Bij beschikking van den Minister van Finan-
cien is de inspecteur der directe belastingen,
enz. de heer J. A. Struijk, hoofd van de in-
spectie der directe belastingen te Ter Neuzen,
verplaatst naar Goes en aangewezen als hoofd
van de inspectie der directe belastingen aidaar.
EEN A.V.R.O.-AVOND.
Ter gelegehheid van den alhier van wege de
A.V.R.O. in het Luxor-Theater gegeven avond
voor de luistervinken, waarin gepresenteerd
werd de revue ,,Wij zetten de bloemetjes bui
ten", bleef, evenals elders, geen plaatsje on-
bezet. Die groote belangstelling was wel, zoo-
als ook de voorzitter, de heer De Clercq, con-
stateerde, in het bijzonder een gevolg van de
medewerking van juffrouw Snip en juffrouw
Snap, die door hun optreden in de Bonte Dins-
dagavondtrein niet alleen in ons land, maar
ook daar buiten groote vermaardheid hebben
gekregen. Juffrouw Snap oogstte uitbundigen
bijval met den ,,Zaamslagschen klokkenluider".
De optredenden hadden terstond contact met
de zaal en heeft zich met de opvoering der
revue, waarvan het effect ook door mooie
decors werd verhoogd, bijzonder geamuseerd.
De lach was brjtrjden niet uit de zaal. Ook
het klein orkest, onder leiding van mej. Nina
Dolce voldeed goed, terwijl de leidster in het
bijzonder met de door haar gegeven solo's
groot succes oogstte.
BENOEMD.
Tot onderwijzer aan de Chr. M. U. L. O.-
school te Zwolle is benoemd, de heer J. C.
Kense te Leerdam, vroeger te Oostburg.
RWKSPOSTSPAARBANK.
Blijkens de opgave van de Rijkspostspaar-
bank over de maand December bedroeg het
tegoed op de spaarhankboekjes aan het einde
van het jaar 588.275.240 (v. j. f 532.184.853)
en was derhalve met ruim f 56 millioen toege-
nomen.
In het tegoed op de boekjes is niet begre-
pen de over 1937 bijgeschreven rente.
GEWIJZIGDE SCHRIJFWIJZE VAN
PLAATSNAMEN.
Ingevolge besluit van den Raad van Minis
ters zal de sehrijf-yvij'ze der aardrijkskundige
namen van Nederland, aangegeven in de
,,Lijst der aardrijkskundige namen van Neder
land" uitgegeven door het Kon. Ned. Aard-
rijkskundig Genootsdhap door de regeering
in de onder haar gezag staande organen, in-
stellingen en diensten worden gevolgd.
Het gaan volgesi van detze schrijfwijze zal
echter geen aanleiding mogen geven tot het
doen van nieuwe uitgaven. De invoering op
gedrukte stukken enz. zal dus geleidelijk ge-
schieden.
Naar ,,De Zeeuw" verneemt, zijn voor wat
Zeeland betreft, de volgende veranderingen
in de namen der gemeenten aangelbracht
Axel wordt Aksel.
Borsse'len wordt Borsele.
Burgh wordt Burg.
Cadzand wordt Kadizan,d.
Clinge wordt Klinge.
Colijnsplaat wordt Kolijnsplaat.
Elkerzee wordt Elkersee.
Elleiwoutsdijik wordt Ellewoudsdrjk.
Graauiw wordt Grauw.
'Hengstdijk wordt Hengsdijk.
Neuzen wordt Temeuzen.
Oud-Vossemeer wordt Oud-Vosmeer.
Ovezand wordt Ovezande.
Philippine wordt Filippine.
St. Philipsland wordt St. Filipsland.
Ritthem wordt Rittem.
Souburg wordt Soehurg.
Tholcn wordt Tolen.
Veere wordt Vere.
Wolphaartsdijk wordt Wolfaartsdijk.
Yerseke wordt weer Ierseke.
Zierikzee wordt Zieriksee.
Zonnemaire wordt Zonnemere.
Ook staat nu vast, dat Kats en Kortgene
met een K en niet met een C worden ge-
schreven.
ONTSLAGEN AAN STIJFSELFABRIEK
SAS VAN GENT.
Nadat aan de stijfsel- en glucosefabriek te
Sas van Gent aan ongeveer 50 man personeel
ontslag was aangeizegd, heeft men besloten
de fabrielk voor een week te sluiten. Alleen
het person t el van het atelier mag deze week
de fabriek opknappen. Naar verluidt zullen
binnenkort nog meer ontslagen volgen, als de
fabriek weer op gang zal zijn gebracht en
voldoende zal zijn opgeknapt.
BESMETTELIJKE ZIEKTEN.
In de week van 16 tot en met 22 Januari
kwamen in onze provincie vier gevallen van
roodvonk voor, nl. twee te Kortgene (in een
gezin) en een in ieder der gemeenten Krab-
bendijke en Schoondijke.
Geslaagd.
Voor het Mercurius-diploma boekhouden
slaagden de heeren H. de Ruijter te Axel en A.
Goethals te Ter Neuzen, die hun opleiding
genoten bij den heer E. A. de Maat, leeraar
Boekhouden M. O. alhier.
HAAGSCHE ADMINISTRATIE-BANK
OPEREERBE IN Z.-VLAANDEREN.
„U speelt twaalf jaar in de Staatsloterij en
als U niets trekt, krijgt U al Uw gestorte
gelden teiug.
De 'Staat garandeert dat".
Deize aanlokkelijke voorwaarden zouden,
volgens het verslag in de Midd. Crt., de col
porteurs van de N.V. Nationale administratie-
5ank te D;n Haag tal van hewoners van
Zeeuyvsch-Vlaanderen voorgehouden hebben
om hen over te halen beleggings-obligaties
van die bank te koopen.
„Op die voorwaarden wil iederecn wel in
de Staatsloterij spelen", merkte de president
van het I-Iaagsche Gerechtshof op, voor welk
college de colporteur en de inspecteur van de
bank Woensdag moesten terechtstaan, nadat
de Middellburgsche rechtbank hen enkele
maanden geleden wegens oplichtimg had ver-
oordeeld tot gevamgnisstraffen van een en
twee jaar met aftrek van de preventdeve
hedhtenis.
In werkelijkheid was het echter anders;
men kon beleggingsobligaties van de bank
koopen, waaraan als speciale premie een lot
in de Staatsloterij verbonden was.
Na twaalf jaar trouw betaald te hebben,
kreeg men dan zijn geld terug, d.w.z. men ont-
ving z.g. inlkomsten-obligaties, waarop rente
werd botaald1, wanneer de inkoansten van de
bank dat toelieten, een onizekere factor dus.
De rij van getuigen, menschen uit de een-
voudige landlbouwersibevolking van Zeeland,
kiwaan voor het Hof verklaren, dat de colpor
teurs hen op listige wijze overgehaald had
den de obligaties te nemen.
„Ze zeiden, dat ze van de Staatsloterij kwa-
Wilt Ge verlichling in den kortst mogelij-
ken tijd? Wilt Ge dat benauwde gevoel, dat
ovennatige fluimen doen ophouden, pleeg
dan geen verzuim door te wachlen en Uw
hoest te laten ontaarden in een of andere
gevreesde kwaal. Nog zijn Uw organen ge-
zond, laat ze niet ziek worden door het met
ziektekiemen beladen slijm. Weer op na-
tuurlijke wijze de ziekteaanval af. Zorg dat
die laaie slijm die U het ademen bemoeilijkt,
wordt verwijderd. Neem Abdijsiroop, die
stopt den hoest, maakt Uw ademhalings-
organen gezond, geeft Uw borst de weer-
stand die deze noodig heeft en zal U
weer vrij, ruim en diep doen ademhalen.
Ingez. Med.
men en we vertrouwden dat", klonk het alge
meen. „Als we gewetem hadden, dat ze van
een bank kwamen. hadden we het nooit
gedaan."
Bij het verhoor bleek, dat de ongelooflrjk
klinkende, voorwaarden, zonder aarzelen door
de landlbouwers aanvaard werden.
De schriftelijke voorwaarden of de obligatie
zelf had evenwel niemand gelezen. De naam
van de bank stond dik gedrukt boven elke
obligatie.
,,Ja", merkte een getuige onnoozel op, „ik
dacbt dat dat de bank was. die de zaken voor
de Staatsloterij regelde".
,,Ik dacht in de Staatsloterij te spelen",
merkte een ander op. „Want dat vond ik
een goede belegging".
De obligaties bleken overigens wel listig
opgemaakt te zijn. De majoor van de Rijks-
ve'ldwacht, die het onderzoek in de strafzaak
had tngesteld, bekende volmondig, dat hij er
drie dagen over had gedaan, -voor hij het ge
heel begreep.
Dat deed er trouwens weinig toe, want nie
mand had zich de moeite genomen om de
voorwaarden op insdhrijvingsformulier of obli
gatie door te leizen.
,,Zij hebben zich voorgedaan, alsof ze van
de Staatsloterij kwamen", vertelde de majoor
verder, ,,wiant je krijgt bij ons van de men
schen geen cenlt los, tenzij je zegt, dat je van
den Staat komt."
President: ,,Zijn er veel van die obligaties
geplaatst
Getuige: ,,Er is in totaal voor ongeveer
f 53.000 geplaatst, waarvan 21.000 is be
taald, grootendeels zuur verdiende spaar-
centjes".
De beide verdachten zelf ontkenden die
voorstelling te hebben gegeven, wel hebben ze
erg met de Staatsloterij geschermd en dat
voornamclijk als loikaas gebruikt, doeh ze
hebben de bank geensizins verzwegen en ook
geen onwaarschijnlijike voorwaarden genoemd.
Zwaardere straffen geeischt.
,,Vanwaar", zoo vroeg de procur1 eur-gene-
raal, Mr. L. B. J. Vermeultn, zich in zijn
requisitoir af, kwam het merkwaardig groote
succes, dat deze colporteurs met hun beleg
gings-obligaties bij de eenvoudige platte-
lands-hevolking hadden, van wie anderen
nauwUij'ks een cent los kregen?"
Dat komt, omdat zij de mensefhen hebben
wijs gemaakt, dat ze van den Staat kwamen
en dat de Staat alle transacties garandeerde.
Van een bank hebben ze absoluut niet ge-
sproken. Als ze de zaak voorgesteld hadden
zooals deze was, zou niemand 6en obligatie
genomen hebben.
Verdachten hebben op meer dan sehande-
lijke wijze misbnuik gemaakt van het ver-
trowven van de eenvoudige, arme landlbou
wersibevolking. Spr. requireerde zwaardere
gevangeni'sstraffen, dan de rechtbank heeft
uitgesproken, n.l. een jaar en zes maanden
voor den colporteur J. van B. en twee jaar en
zes maanden voor den inspecteur A. B., een
en ander zonder aftrek van de preven-
tieve hechtenis.
Pleidooi.
De verdediger, Mr. M. I. N. Spaargar.en,
meende, dat de getuigen hoewei te goeder
trouw niet geheel betrouwbaar zijn. Door
al het praten, dat er in die kleine dorpjes
gedaan word't, zijn de getuigen tot hun ver-
klaringen gekomen.
Bovendien het hoofddoel was toch meespe-
len in de Staatsloterij en die gelegehheid
heeft de hank hun geboden. Voorts meende
pleiter, dat verdachten zich niet wederredh-
telijk bevoordeeld hebben.
Dat voordeel hestond n.l. in het ontvangen
van provlsie, en die ontvingen zij uit hoofde
van een nog niet vernietigde overeen-
komst met do bank.
Pleiter coneludeerde derhalve tot vrij-
spraak. subs ontslag van rechtsvervolging en
vroeg, zoo het Hof een veroordeeling mocht
uitspreken een clemente straf.
De rechtbank te Amsterdam, heeft gisteren
vonnis gewezen in de straf zaak tegen Ir. A.
A. Mussert, leider van de N.S.B., die terecht
heeft gestaan verdacht van mishandeling, ge-
pleegd tijdens het bekende incident op het
Blauwe Zand op 14 Mei j.l., kort voordat de
verkiezingen plaats hadden.
Conform den eisoh van den officier van
Justitie, Mr. B. Kist, heeft de rechtbank Ir.
Mussert ontslagen van rechtsvervolging en
