\)t KPN INGIN DFD AM0
Buiteniand
TA 55 WK
Prijs Fl. 135
HAAGSCHE POST:
w,„ „atl
DE ROTTERDAMMER
uk dnenUrf 1
nieuwe Rott.courant-
wind Wii dit Van Te,efunk- ge-
w«d zijn, is alle 20rg be-
,:vn
-
NEDERLANDSCHE SIEMENS MAATSCHAPPIj, N.V.- HUYGENSPARK 39- DEN HAAG
TER NEUZEN, 24 NOVEMBER 19,37.
Buitenlandsche Zaken had n.l. toen uit Peking
een telegram ontvangen, dat den dood meldde
van mgr. Sell raven en eenige" missionaris-
sen. Denzelfden dag volgde de bevestiging
dat ook de andere gevangenen hetzelfde lot
hadden ondergaan. Dit vemamen wij Maan-
dag officieel.
Mgr. Schraven en zijn missionarissen wer
den op enkele meters afstand van de stad
Cheng-ting-foe gedood. Waarschijnlijk moet
dit reeds 10 October gebeurd zijn. Van de
manier, waarop zij werden ter dood gebracht
en reden waarom, staat nog niets in de offi-
cieele berichten. Omtrent de oorzaak van dit
tragisch ge'bcuren tast men dus nog in het
duister. Wij wachten nu verdere officieele be
richten af.
Mgr. Schraven was sinds langen tijd in
Noord-China. In 1898 was hij er als jonge
missiepater heengegaan en heeft nog een deel
van den bokseropstand meegemaakt. Het was
een zeer bemind priester, die veel goeds in
China gedaan heeft en nu als martelaar te
midden van de velen, wien hij het katholieke
geloof gebracht heeft, is gestorven. Hij be-
hoorde tot de Fransche provincie; de Neder-
landsche provincie is n.l. eerst vele- jaren later
opgericht. Ik heb persoonlijk zijn overlijden
Zaterdagmiddag aan zijn broeder in Lottum
medegedeeld.
De 28-jarige pater G. Wouters was afkom-
stig uit Breda. Hij was nog slechts. kort in
de missie, nog geen twee jaar. Hij was in
het Vicariaat van mgr. Schraven als professor
werkzaam aan het Klein-Seminarie, waarvan
hrj kort geleden tot provisor werd benoemd.
De andere landgenoot is broeder A. Geerts
uit Ouderibosch, die reeds in het begin van
deze eeuw in de Chineesche missie gekomen
is. Enkele jaren geleden is deze broeder
zenuwiziek naar Nederland moeten terug-
keeren. Tijd ens een plundering van de bis-
schoppelijke residentie was een Chineesche
knecht onder zijn oogen doodgeschoten. Het
missieleven trok hem echter zoo aan, dat hij
op zijn verzoek in 1034 weer naar de missie
Cheng-ting-foe teruggezonden werd.
DE MAATREGELEN VOOR HET
SLAGERSBEDRIJF.
Naar aanleiding van besprekingen, welke
het R.K. Werkliedenverbond mocht houden
met den Minister van Economische Zaken,
over de sociale positie der slagersgezellen,
heeft het verbond van den Minister een brief
ontvangen, waarin deze mededeelde, dat het
zijn emstig verlangen is, dat de jongste maat
regelen, welke voor het slagersbedrijf zijn ge-
troffen, aan het bedrijf in zijn geheel ten
goede zullen komen en dus ook aan de slagers
gezellen.
De Minister heeft van die opvatting mede-
deeling gedaan aan den Nederlandschen Sla-
gersbond en den Ned. R.K. Bond van slagers-
patroons, die zich tegenover den Minister tot
medewerking bereid verklaarden. Ook wat
betreft bij den Minister ingekomen klachten
van gezellenorganisaties, inzake de slechte
sociale positie, hebben de besturen van boven-
genoemde bonden zich tot overleg bereid ver-
klaard.
De Minister heeft den wensch te kennen
gegeven, op de hoogte te worden gehouden
door hem, bij voorkomende klachten, feite-
lijke gegevens te verstrekken, ten einde doel-
treffend te kunnen optreden.
In de Maandag gehouden bondsraadver-
gadering van den R.K. Slagersgezellenbond is
den Minister telegrafisch voor zijn medewer
king dank gezegd.
DE KABINETSORISIS IN BELGIE.
Janson zal nogmaals traehten een
kabinet te vormen.
Nadat zoowel de katholieke oud-minister
Tschoffen, als de socialistische minister van
staat Brunet de opdracht geweigerd hadden,
heeft Janson zich bereid verklaard, zijn pogin-
gen een kabinet te vormen te hervatten.
De Brusselsche correspondent der N. R. Crt
meldt:
Maandagochtend zijn ten paleize de bespre
kingen met het oog op de oplossing van de
kabinetscrisis hervat. Om 10 uur heeft de
Koning den katholieken democratischen oud-
minister mr. Tschoffen in audientie ontvan
gen. Het onderhoud duurde ongeveer een uur.
Na afloop verklaarde mr. Tschoffen den jour-
nalisten, dat de Koning hem gevraagd had het
kabinet te willen samenstellen.
„Ik heb den Koning geantwoord", zeide hij,
,,dat ik diep getroffen waj door de groote eer
welke Zijne Majesteit imij wilde bewijzen, maar
ik meen dat ik niet over de noodige eigen-
schappen beschik om onder de huidige om-
standigheden een regeering te vormen en te
leiden. Ik zou het land geen dienst hebben
bewezen met deze opdracht te aanvaarden".
De mededeeling van den heer Tschoffen
werd eenige minuten later bevestigd in een
officieel communique van het paleis.
Vervolgens ontbood de Koning den socialis-
tischen minister van staat en oud-Kamer-
president mr. Brunet. Na het onderhoud dat
Brunet met den Koning had, zeide hij:
„De Koning was buitengewoon vriendelijk
voor mij en heeft mij gevraagd of ik kans zag
een regeering te vormen. Ik heb zekere be-
zwaren van persoonlijken aard laten gelden,
en het aanbod van den Koning moeten af-
wijzen."
Deze redenen van persoonlijken aard zijn,
dat mr. Brunet te Charleroi een belangrijke
zakenpractijk heeft, en zich bovendlen geheel
aan zijn gezin hij heeft nog eenige jonge
kinderen wil wijden.
Om 12 uur verscheen de liberale minister
van staat mr. Janson, die een half uur met den
Koning in gesprek bleef en na dit onderhoud
de opdracht tot samenstelling van het nieuwe
kabinet heeft aanvaard. Dinsdagmiddag zou
hij de leiders der verschillende fracties nog
maals ontmoeten om met hen overleg te ple-
g«n-
(Zie verder Laatste Berichten.)
WEER TWEET ALIGE N AAMBORDJ ES
VAN STRATEN AFGERUKT.
Als protest tegen de arrestatie .en opsluiting
te Gent van den heer Grammens, den ijveraar
voor concrete toepassing van de admimstra-
tieve taalwet van 1932, hebben het Vlaamsche
nationalistische Kamerlid mr. Leuridan en het
lid van provinciale staten van West-Vlaande-
ren, van Steenlandt, vergezeld van enkele hun-
ner partijgenooten, Zondag te Oostende een
aantal twee tali, ge straatnaambordjes afgerukt
en vervolgens eentalig, Nederlandsch, ge-
maakt. Zij slaagdien erin een twintigtal dezer
platen van de muren te rukken, doch werden
toen door de politie verrast.
Leuridan en een paar zijner vrienden werden
gearresteerd, maar zijn later weer in vrijheid
gesteld.
In de avonduren hielden de Vlaamsche natio-
nalisten te Oostende nog een betooging en
brachten hulde aan hun leiders.
BARCELONA ALS ZETEL DER
SPAANSCHE REGEERING.
®r heerscht te Barcelona, naar de Times
meldt, een bedrijvigheid, zooals sinds lang
Het komt ons voor, dat het boven-
aenopmHo T*~i.r vcu
- xvumc ons voor, dat het boven-
9 noemde Telefunkenproduct zeker
P aktijk veel plezier van zal beleven.
Nog nimmer hoorden wij radio z6<5
zuiver leder instrument weergeven en
Ult den lu'dspreker komen.
s ee om de geluids-kwaliteit
van dit toestel zoo hoog mogelijk
te ^t
°v ee\tt a.
MUZIEKAPPARATEN
voor RADIO
(Ingez. Med.)
niet meer het geval geweest is. A1 zijn de om- j
standigheden, welke de grootste stad in
Spanje tot den zetel van de regeering maakt,
droevig, men kan gevoelen, dat het volk zich
de eer waardig wil toonen. President Compa
ny's speelde de rol van volmaakten gastheer
door afwezig te zijn, terwijl zijn gasten zich
installeerden. Als hij in Barcelona terugkomt,
zal hij de straten vervuld zien van militaire
muziek en troepen, terwijl glanzende auto's
van ministers door de straten rijden. De meeste
regeeringsdepartementen zijn al aan het werk.
De Fransche ambassadeur is te Barcelona
aangekomen als de eerste gezant die op zijn
post is gekomen bij den nieuwen zetel van de
regeering.
Naar Havas meldt, is Companys, die na zijn
bezoek aan Brussel enkele dagen te Parijs
heeft vertoefd, naar Barcelona teruggekeerd.
Naar de correspondent van Reuter meldt, is
een van de gevolgen van de verplaatsing der
regeering, dat in de hotels geen plaatsen zijn
te krijgen. Ook zijn de verkeersmiddelen vol-
ler dan ooit, wat te begrijpen is, omdat er niet
voldoende trams zijn, nu er maar enkele bus-
sen mogen loopen ter besparing voor oorlogs-
doeleinden.
Ook de eethuizen hebben het natuurlijk heel
druk. 'Over het algemeen wordt men er uit-
stekend bediend. De restaurants worden echter
vrijwel uitsluitend door vreemdelingen be-
zocht, daar de prijzen voor de meeste inwo-
ners te hoog zijn. Voor de gewone huisvrouwen
is het leven nog erg moeilijk. Alle benoodigd-
heden zijn gerantsoeneerd en brood, melk,
eieren en vleesch zijn schaarsch en kunnen pas
na lang wachten in de rij verkregen worden.
De bevolking maakt echter nog altijd een
opgewekten indruk en Barcelona houdt nog
altijd de traditie van een vroolijk nachtleven
gaande. De muziekminnaar kan van tijd tot
tijd genieten van concerten van het sympho-
nie-orkest en in de nachtclubs zitten de noo
dige jazzbands, waarbij gedanst kan worden
en waarvan ook de soldaten, die met verlof
van het front komen, een druk gebruik ma-
ken. Ook de bioscopen hebben het druk. Po-
peye the Sailorman is zeer populair.
Doordat men de verhuizing van Valencia
naar Barcelona over een periode van veertien
dagen verdeeld had, is alles heel geregeld in
zijn werk gegaan.
ENGELAND ZOU VOOR EEN WAPEN-
STILSTAND IN SPANJE IJVEREN.
United Press meldde uit Parijs:
Uit officieuse kringen wordt vernomen, dat
edn van de belangrijkste punten van Halifax'
besprekingen met Hitler een mogelijke wapen-
stilstand in Spanje zou zijn gewee3t. Ook
koning Leopold van Belgie zou in Engeland,
en de verschillende diplomaten zouden te
Brussel over een mogelijken vrede in Spanje
van gedachten hebben gewisseld.
In Frankrijk is men van meeninlg, dat Groot-
Brittannie gaarne en wel zoo spoedig mogelijk
een wapenstilstand zou wenschen en Duitsch-
iand's en indirect Italie's medewerking daar-
voor zoekt.
Frankrijk is bevreesd, dat Negrin er op zal
aandringen, om de Marokkaansche troepen
onder de buitenlandsche vrijrwilligers te reke-
nen, vooral daar een dergelijk precedent een
terugslag op Frankrijk's eventueel gebruik
van haar eig.en Marokkaansche, Algerijnsche
en Senegaleesche regimenten elders lan in de
respectievelijke kolonien zou kunnen beteeke-
nen.
Franco van zijn kant houdt vol, dat de
Mooren Spaansche onderdanen zijn en voor
den oorlog deel uitmaakten van het Spaan
sche leger, waarom hij zal weigeren dezen te
evacueeren; immers daardoor zouden de
Marokkanen als vreemdelingen worden be-
schouwd.
Beide Spaansche regeeringen beschuldigen
elkaar ervan de statistieken van de buiten
landsche vrijwilligers te vervalschen.
Campanys, die van Brussel uit op weg naar
Barcelona voor eenige uren te Parijs aan-
kwam, had een langdurig onderhoud met den'
Spaanschen ambassadeur, Ossorio, aidaar,
Waarschijnlijk heeft hij ook met Fransche
prominente personen besprekingen gevoerd
o.a. over het probieem der interventie en de
voedselvoorziening voor dezen winter aan de
regeeringsprovincies. De Catalaansche minis
ter-president is intusschen te Barcelona terug
gekeerd. Campanys „vredes-toesprekingen"
worden echter vertroebeld door de officieele
verklaringen van Negrin, die door de Spaan
sche ambassade worden gedistribueerd en
waarin hrj verklaart, dat ,,de regeering wei-
gert welke ook te beschouwen, die ten aoel
heeft de oorlog te beeindigen. Daze kan slechts
beeindigd worden wanneer de rechtschen zich
onvoorwaardelijk aan de wettelijke autoritei-
ten der republiek overgeven".
United Press meldde uit Londen:
Zoowel van officieele als van particuliere
zijde hoort men erover spreken, dat soivjet-
Rusland zich zoo snel mogelijk aan den
Spaanschen oorlog wil onttrekken, waardoor
het bij zou dragem tot een spoedige beeindi-
ging van den strijd. Het besluit, de Span-
jaarden hun eigen zaak te laten uitvechten,
is naar men gelooft het gevolg van de vol-
gende overwegingen.
Eerstens heeft het Chineesch-Japansehe con
flict Rusland in de onmiddellijke aanraking
met wapengeweld gebracht, waardoor het
voor de Russische regeering zaak is, haar
buitenlandsche politiek te herzien en de voile
beschikking over alle militaire macht ter be-
scherming van eigen belangen te houden. De
langdurige oorlog in Spanje heeft reeds ten-
gevolge gehad, dat veel materiaal en ook veel
leidende personen aan den dienst in het belang
van Rusland onttrokken werden.
In de tweede plaats schijnen sovjet-Russen
de wensch te hebben, de non-interventieplan-
nen niet te dwarsboomen, daar zij meenen, dat
indien zij geen verdere actieve steun verlee-
nen, de uitslag van het rapport der onder-
zoekscommissie naar het aantal vrijwilligers,
dat aan beide kanten strijdt, in het nadeel
der fascistische landen zal uitvallen.
Ten derde gelooft Rusland, dat de Spaan
sche regeering met een terugtrekken der vrij
willigers gebaat is, daar het regeeringsleger
tegenwoordig geen ordelooze bende meer is,
doch een goed georganiseerde macht, die in
staat is Franco een jaar of misschien zelfs veel
langer te weerstaan. Met de levering van
voedsel en petroleum zou Rusland door blijven
gaan.
Het is duidelijk, dat door dit alles de span
ning om het Spaansche conflict aanmerkelijk
verminderd kan worden. Wat echter niet weg-
neemt, dat een groot aantal moeilijkheden nog
moet worden overwonnen.
JAPAN ZAL MAATREGELEN IN HET
CONOESSIEGEBIED NEMEN.
Na de verdrijving van de Chineesche troe
pen van Sjanghai en de hezetting der Chinee
sche wijken door de Japanners, wordt thans
het vraagstuk van de buitenlandsche conces-
sies te Sjanghai aan de orde gesteld. Japan is
nu begonnen stappen te doen teneinde ver-
andering te brengen in den toestand der bui
tenlandsche concessies en het eischt vrijen
doortocht van zijn troepen door het Internatio
nale gebied van de groote Chineesche haven-
stad.
De Japansche militaire attache te Sjanghai,
Koemakisji Haraba, heeft bij een bezoek aan
den secretaris-generaal van den gemeenteraad
der Internationale concessde, Fessenden ge-
eischt, dat op het grondgebied der Internatio
nale concessie krachtige maatregelen worden
genomen tegen de ondergrondsche commu-
nistische activiteit en de anti-Japansche ele-
menten in het gebied aan de monding van de
Jangtse". Haraba voegde hieraan toe, dat de
Japansche militaire autoriteiten zich het recht
voorbehouden, de noodige maatregelen te
nemen indien de gemeenteraad der concessie
niet de gewenschte resultaten verkrijgt.
De bladen te Sjanghai melden, dat Fessen
den op de Japansche vertoogen beloofd heeft
te iztillen pogen aan de Japansche eischen
tegemoet te komen.
Volgens de bladen heeft Harada verder ver-
langd, dat de Japansche troepen vrijen door
tocht door de concessie zouden hebben voor
militaire doeleinden. Fessenden maakte daar-
tegen geen bezwaren kenbaar. Harada is voor-
nemens met de autoriteiten der Fransche con
cessie over hetzelfde onderwerp te onderhan-
delen. Tot dusverre aldus zegt men heb
ben de Japanners met geduld toegelaten, dat
zij groote nadeelen ondervonden van het gemis
aan vrijen doortocht, doch, nu Sjanghai om-
singeld is, spreekt het vanzelf, dat zij door de
nederzetting moeten kunnen trekken, op voor-
waarde, dat zij den bewoners geen nadeelen
berokkenen.
JAPANSCHE BLADEN ZINSPELEN OP
EEN OORLOGSVERKLARING.
Dit jaar zal de Chineesche opperhevelhebber
generaal Tsjiang Kai-sjek, zoo schrijVen de Ja
pansche bladen, wellicht een Kerstgeschenk
krijgen van Japan in den vorm van een oor-
logsverklaring. De Japansche regeering, zoo
gaan de bladen voort, heeft thans haar nauw-
keurige aandacht gewijd aan het feit, dat de
Chineezen v'oomemens zijn de vijandelijkheden
tegen Japan voort te zetten.
De correspondent van de Nitsji-Nitsji werpt
eenig licht op de omstandighedenwelke geleid
hebben tot die verplaatsing der centrale regee
ring uit Nanking naar Tsjoengking. Op 14 No
vember, zoo schrijft hij, kwamen 18 leiders der
regeering van Nanking in conferentie bijeen,
o.w. Tsjiang Kai-sjek en zijn vrouw, om te be-
raadslagen over de wenschelijkheid van oorlog
of vrede met Japan. Tien der 18 leiders waren
voor vrede, maar de overige acht, onder wie
zich ook mevrouw Tsjiang Kai-sjek bevond,
bleven zich tegen vredesonderhandelingen ver-
zetten en drongen aan op het voortzetten der
vijandelijkheden tot het bittere einde. Men be-
sloot daarop den regeeringszetel te verplaat-
sen. Volgens den correspondent zou Tsjiang
Kai-sjek zelf tot de ,,vredespartij" behoord
hebben.
Voorts wordt te Tokio verteld, dat admiraal
Soetsoegoe, de vroegere vlootcommandant, een
onderhoud gehad heeft met den eersten mi
nister, prins Konojie, waarin hij er op aan-
drong, China den oorlog te verklaren.
SPAANSCH VRACHTSOHIP OP EEN
MI JN GELOOPEN
'Het Spaansche persagentschap deelt mede,
dat het Spaansche vrachtschip „Cale el Co-
fausa" op circa 60 K.M. ten Noorden van Va
lencia met man en muis is vergaam. Het schip
verliet de haven van Castellon en is kort daar-
na vermoedelijk op een mijn gestooten, want
tot ver in den omtrek heeft men een zware
explosie gehoord.
EEN CONGRES VAN OUD-STRIJDERS
IN POLEN.
Te Wilna heeft een congres van oud-strij-
ders plaats gehad, waaraan 15.000 personen
deelnamen. De vergadering nam een motie
aan, waarin de organisatie zich ter beschik
king van maarschalk Smigly-Rydz stelt, den
wensch uitspreekt, dat de geheele natie deel-
neemt aan de vorming van een staatsmacht,
overeenkomstig het programma van het kamp
van nationale eenheid, maar zich tevens tegen
het totalitaire stelSel op sociaal en nationaal
gebied verklaart.
Smigly-Rydz, die door ongesteldheid niet in
staat was, de vergadering bij te wonen, heeft
draadloos een rede uitgesproken, waarin hij
de vaderlandsliefde den eenigen dictator van
Polen noemde.
CHERTOK VERSUS DEN NEGUS.
De Amerikaansche bankier Chertok heeft
bij een Engelsch gerecht een eisch tegen den
Negus ingesteld, waarbij hij betaling van
15.000 pond sterling vraagt wegens coinmis-
sie-diensten en voorschotten, gestort in 1935
na onderhandelingen tusschen een financieele
groep en de Abessijnsehe regeering over de
ontginning van delfstoffen, volgens de Sun
day Dispatch" heeft de Negus in dat jaar al
zijn ontginningsrechten aan Chertok verkocht
voor een millioen pond. In October 1936
moest den bankier echter van zijn plannen
afzien, ,,om intemationale verwikkelingen Le
vermijden". De Negus kan thans verstek
laten gaan als gedaagde te verschijnen. In
dat laatste geval zal de rechter, daar het En-
gelsche recht immuniteit voor souvereine vor-
sten kent, hebben uit te maken, of de Negus
nog souverein vorst is.
TENTOONSTELLING LUCHT-
BESCHERMING.
Maandagavond kwamen op uitnoodiging van
den burgemeester dezer gemeente vele auto
riteiten, burgemeesters uit de omgeving en
verdere belangstellenden bijeen in een der
lokalen van de voormalige school A, dat was
ingericht als tentoonstellingszaal van wege de
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbe-
scherming.
De bijeenkomst werd door den heer Mr. Tei-
legen, burgemeester, geopend met een kort
woord van welkom, waarna hij het woord ver-
leend aan den heer Bierman, lid van het
hoofdbestuur der Ned. vereeniging voor lucht-
bescherming en als zoodanig belast met de
propaganda in de provincie Zeeland, voor het
openen der tentoonstelling.
De heer Bierman heeft daarop een breede
uiteenzetting gegeven omtrent de oprichting
en de doelstelling der vereeniging, die met het
oog op de gevaren welke het gevolg zijn van
de nieuwe methoden van oorlogsvoering nood-
zakelijk is geworden. In verschillende plaatsen
van ons land zijn reeds afdeelingen gesticht,
waaronder er zijn met een belangrijk aantal
leden. Het ideaal is: ieder burger van Neder
land lid der vereeniging.
Aan de hand van verschillende tentoonge-
stelde afbeeldingen en voorwerpen, besprak de
heer Bierman het gevaar uit de lucht tijdens
een oorlog, en ook hoe men zich daartegen
Wapenen en verdedigen kan. Hij noemt het
een onjuiste gedachte, dat verdediging daar
tegen ommogelijk zou zijn. Er kunnen ver
schillende maatregelen genomen worden. Op
meerdere plaatsen zijn van wege de vereeni
ging reeds cursussen ingericht, waarin daar-
omtrent voorlichting worden gegeven en de
deelnemers worden voorbereid om in tijd van
nood daadwerkelijk te kunnen optreden.
Er wordt hij de aanvallen uit de lucht ge
bruik gemaakt van verschillende aanvals-
middelen. Tegen de aanvallen met brisant-
bommen is wegens de vernielende uitwerking
daarvan weinig te verrichten en dient men
zich daarvoor in schuilplaatsen te kunnen be-
veiligen. Om veilig te zijn tegen de uitwer
king der scherven van die soort bommen dient
een muurwerk minstens een zwaarte te heb
ben van anderhalven steen.
Met het oog op het gebruik van de minder
gevaar verwekkende brandbommen dient men
te zorgen, dat op de zolders geen lichtbrand-
bare stoffen, veelal allerlei rommel, gebor-
gen is.
Het gevaar voor gasbommen is minder
groot dan men in den regel denkt. Er komt
bij, dat de weersgesteldheid in ons land een
betrekkelijk klein percentage dagen telt die
voor aanvallen met gas geschikt zijn, doch
men kan zich daartegen in de meeste gevalien
ook wapenen met een gasmasker of in zijn
woning door het dichtplakken van ramen en
deuren, opdat het gas daarin niet kan door-
dringen. Spreker gaf tijdens deze uiteenzet
ting een demonstratie met tentoongestelde
gasmaskers. Erger noemt hij het, wanneer
gebruik wordt gemaakt van mosterdgas, om
dat men dat niet kan waarnemen en ook de
getroffenen dit niet aanstonds bemerken.
Tegen dat gas kan met zich moeilijker be-
veiligen, daar het ook in de kleeding door-
dringt. Een gummikleeding zooals in de zaal
tentoongesteld zou daartegen heveiligen, doch
tegen het gebruikmaken van zoo'n costuum
bestaan verschillende bezwaren, o.m. dat het
niet ventileert en het daarin wegens de warai-
te niet houdbaar zal zijn bij het verrichten van
inspannenden arbeid, zooals bij luchtgevaar
noodzakelijk kan zijn.
De werkzaamheid der vereeniging is voor
een groot deel inlichten van de burgerij, deze
dienen op de hoogte te zijn met hetgeen ze te
doen hebben wanneer gevaar dreigt. De spre
ker wekte ten slotte de aanwezigen op het
werk der vereeniging te steunen door toetre-
ding als lid, en verklaarde de tentoonstelling
voor geopend.
Hierna ving het bezichtigen van het tentoon
gestelde aan.
Uit een aanwezige plaat blijkt, dat, de ver
schillende landen van Europa in aanmerking
genomen, de trefkans bij luchtaanvallen in
Nederland en Belgie het grootst zijn, in ver-
band met de dichtheid der bevolking.
Een tentoonstelling als deze, schept, vooral
als we in aanmerking nemen wat dezer dagen
in Spanje en in China gebeurt, een gevoel van
onbehaaglijkheid. Doch dat is ook een gevolg
van den modernen tijd, die de volkeren hebben
te aanvaarden, en automatisch volgt dan ook
de noodzakelij'kheid de beveiligingsmiddelen
toe te passen.
AANGEVAREN.
Het alhier binnengekomen Engelsche stoom-
sehip „Stangiwe" blijkt ter hoogte van de
Steenbankboei toen het aidaar ten anker lag
te zijn aangevaren door het Engelsche stooam
schip ,,Lesrix De jStangrove" bekwam een
gat boven den waterlijn aan stuurboordzijde
van den boeg, doch kon de reis naar Gent
voortzetten. Het schip is geladen met klei.
De ,,Lesrix" bekwam slechts geringe schade.
MACHINESCHADE.
Tijdens de vaart op de Wester-Schelde kreeg
het van Antwerpen komende Grieksche stoom-
schip „K. Ktistakis" machineschade. Het
schip is daarop nabij den Hoek van Baariand
ten anker gekomen en heeft het nadat de
scbade hersteld was de reis naar zee voort-
gezet.
DE SCAHEEPSBOTSING.
Omtrent de scheepsbotsing, welke Maandag-
morgen in den mist nabij het ter hoogte van
Cadzand liggende Belgische lichtschip „Wan-
delaar" is voorgevallen, is thans klaarheid ge
komen.
Gc.jieken is, dat het Noorsche stoomachip
,,Gudvang' en 't Finsche stoomschip Emily"
niet elkaar in aanvaring zijn geweest.
De ..Gudvang" is met een zWaar beschadig-
den boeg te Zeebrugge binnengekomen. De
Emily" krteg boven water schade aan den
achterspiegel. Doordat de roerkoning werd ge
troffen, was het schip niet meer te besturen
en was sleepbootassistentie noodig. De Belgi-
sche sleepboot „Goliath" heeft het schip op-
gehaald en Maandagavond op de reede van
Vlissingen gebracht. Laatstgenoemd schip voer
in ballast op weg van Bristol-kanaal naar
Brussel.
Het s.s. Emily" is door 2 sleepbooten ver
der gesleept, en passeerde Dinsdagmiddag 2
uur Ter Neuzen op weg naar de Belgische
hoofdstad.
VOORBIJVA RENDE SCHEPEN IN DEN
MIST.
Maandagmiddag 3 uurOjf de Scheide-
kade heerscht de gewone drukte welke ont-
staat wanneer de scheepvaart om de een of
andere reden stagnatie ondervindt. Schilppers
en belangstellenden verzamelden zich aidaar
en trachtten met de oogen het vale mistgor-
dijn te doorboren. Een oniwezenlijke stilte
heerscht er over de anders zoo dnikke
Schelde. Reeds meer dan een etmaal heeft
een dikke mist het scheepvaartverkeer aan
banden gelegd.
,'Het heldert wat uit" zegt een schipper,
en warempel de man heeft gelijk. Het zicht
wordt wat minder slecht, de ingang der haven
wordt zichtbaar en onmiddellijk komt er leven
in de stilte die het watervlak tot voor kort
beheerschte. Schepen die reeds langen tijd
stil lagen, gaan anker op en zetten de reis
voort. Het gaat eerst nog wat kalrn aan,
want vooral nu, als de schepen gaan varen,
dreigt er gevaar.
Uit de richting Vlissingen doemen de con-
touren op van een groot schip. Eerst als de
boot dichtibij de haven gekomen is, kan men
met zekerheid constateeren met welken lands
man men te doen heeft. Het blijkt de „Cor-
dillera" te zijn, een der Duitsche schepen die
een geregelden dienst op Antwerpen onder-
houden. Scherp als een mes doorsnijdt de ver
boven het water uitstekende rondloopende kop
de golven. Het schip heeft een zeer groote
snelheid en verdwijnt spoedig weer uit het
oog, opgeslokt door de vale mistslierten die
het uitzicht nog steeds zeer belemmeren. Een
motorscheepje dat de haven binnenkomt krijgt
het te kwaad met de aanstormende golven die
de passeerende boot veroorzaakt. Het slin-
gert en rolt hevig, en komt zoo scheef te lig-
gen, dat eenig materiaal, dat zich aan dek
bevindt en gezien het stille weer, niet „storm-
klaar" vastgesjord is, over boord geraakt. De
schipper is verplicht den steven te wenden.
de haven uit te varen en het verlorene op te
pikken. Hoe het met het huisraad van den
schipper is afgeloopen, is ons niet bekend,
doch het zou ons niet bevreemden wanneer
ook hieraan schade was toegebracht.
We kunner. ons de haast van de „Cordil-
lera" levendig indenken. Vermoedelijk had
het schip reeds oponthoud genoeg gehad van-
wege den mist. Tijd is geld, en dit geldt ook
zeer zeker voor de scheepvaart. En dat men
van het feit dat het zicht iets minder slecht
werd, wilde profiteeren, is zeer begrijpelijk.
Dat men echter in de gegeven omstandig-
heden met een zoodanige snelheid moest varen,
lijkt ons zeer onverantwoordelijk, vooral daar
de Wester-Schelde bij mist een gevaarlijk
vaarwater is. Misschien bestaan er bepalin-
gen die het op voile kracht varen qp de
Wester-Schelde beperken, en mocht dit zoo
zijn, dan verdient het alle aanbeveling, dat
deze worden nageleefd.
Zij die met ons het voorbijsnellen van de
Cordillera" hebben gadegeslagen, zullen het
er over eens zijn, dat de scheepvaart op on-
noodige wijze in gevaar werd gebracht.
OPLICHTING.
In den loop van de vorige maand verscheen
bij een slager alhier een. als schipper gekleede
persoon, die een bestelling deed van vleesch,
enz. Dit zou aan boord moeten worden be-
zorgd, alwaar dan de afrekening zou geschie-
den. De schipper gaf den naam van het schip
op, benevens de ligplaats.
Bij die gelfegenheid gaf de schipper te ken
nen, dat hij op het moment geen geld hij zich
had, en nog eenige boodsehappen moest doen,
waarom hij de vrouw van den slager een
geldsbedrag ter leen vroeg, daaraan toevoe-
gende, dat het geld tegelijk met het beaorgen
van het vleesch zou worden afgerekend. Het
geld werd verstrekt en toen men in den na-
middag de bestelling aan boord wilde bezor-
gen, bleek geen motorschip op de aangegeven
plaats te liggen, en was een schip van dien
naam nergens bekend, zoodat de slager de
dupe is geworden voor het geleende gelds
bedrag en zijn bestelling niet kon worden af-
geleverd. Een onderzoek werd ingesteld en
thans is het de politie mogen gelukken den op-
lichter, thans verblijVende in het huis van be
waring te Breda, op te sporen.
WATERSTAATSWERKEN.
Op Woensdag 22 December a.s., des voor-
middags 11 uur, zal aan het gebouw van het
provinciaal bestuur te Middelburg worden
aanbesteed
1°. het onderhouden van het Nederlandsch
gedeelte van het kanaal van Ter Neuzen met
bijbehoorende werken, alsmede van den rijks-
weg no. 61, GoesHoedekenskerkeTer Neu
zenSas van Gent-grens, gedeelte Ter Neu
zenBelgische grens, gedurende de jaren 1938
en 1939, in 3 perceelen en in massa (raming
le perc. 10.000, perc. 2 20.000, perc 3
4450, alles per jaar)
2°. het onderhoud van de havenwerken te
Breskens, gedurende het jaar 1938 (raming
7430).
