heeft hij meermalen moeten hooren de klacht,
dat verschillende menschen georganiseerd zijn
in een bond waar zij niet thuis behooren. Wan-
neer een losse arbeider een zeer korten tijd op
een fabriek of in een transportbedrijf tijdelijk
werkzaam is en overigens in den landbouw, is
deze niet op zijn plaats wanneer hij in die korte
periode lid is geworden van een fabrieks- of
transportarbeidersbond. Dit is dus een klaeht
in tegenovergestelden zin als die van den heer
Hamelink en nog wel van de zijde van de vak-
organisatie.
Vervolgens is volgens het oordeel van den
heer Hamelink de wandelweek in den steun en
in de werkverschaffing wel oorzaak, dat de
menschen te lang, zelfs extra lang moeten
wachten, voordat zij geld in hun handen
krijgen.
Wanneer iemand een dag in het particuliere
bedrijf heeft gewerkt en een bedrag van 5,
heeft verdiend, komt hij die week niet meer in
de werkverschaffing, alzoo gaat hij de 2e. naar
dat werk en krijgt hij aan het eind van de 3e
week zijn loon, alzoo is het gezin drie weken
van inkomsten verstoken. Dit vindt spreker
onnoodig lang en grenst voor een buitenstaan-
der aan judasserij.
Dat het des Zaterdagsmiddags niet direct
betaald kan worden is aannemelijk, maar dat
het uitgesteld wordt tot de volgende week
Vrijdag vindt hij niet coulant. Spreker kan
niet zeggen, dat de schuld te wijten is aan den
Inspecteur, doch hij zou gaame aan den In-
specteur willen vragen: maak het anders.
De Inspecteur merkt op, dat de wandelweek
is vervallen. Wanneer een persoon 1 of 2
dagen in het begin van de week in het vrije
bedrijf werkzaam kan zijn, dan is de mogelijk-
heid aanwezig om de rest van de week naar de
werkverschaffing te gaan. De loonuitkeering
kan, van wege de vele werkzaamheden, die er
aan verbonden zijn, niet eerder plaats hebben.
Volgens het oordeel van den heer Hamelink
is onnoodig lang des Zaterdagsmorgens door
de Axelsche tewerkgestelden niet gewerkt
kunnen worden. Deze regeling gold alleen voor
Axel. Spreker vraagt waarom in Westdorpe
niet die onaangenaamheden waren geschapen.
Men maakt het de menschen in Axel daardoor
niet gemakkelijk. Spreker zou het ter bestu-
deering willen aanbevelen. Het is onnoodig
dat men voor Axel een uitzonderingspositie
maakt. Waarom krijgen andere gemeenten
ook niet een dergelijke regeling? Het argu
ment, dat men wel eens genoemd heeft, dat
men die menschen in Axel in de gelegenheid
moet stellen, in het vrije bedrijf emplooi te
zoeken, vindt geen grond, omdat men des na>
middags gelegenheid te over heeft om bij de
werkgevers op de Markt er naar te vragen.
Is het misschien omdat men boven het loon
in het vrije bedrijf komt, wanneer men 5%
dag in de werkverschaffing zit? Ook deze
redeneering vindt geen steun, daar deze rege
ling voor andere gemeenten ook moet gelden
en niemand zal beweren, dat de loonregeling
van Westdorpe in het vrije bedrijf beter is dan
van Axel, alzoo geeft het geen blijk, dat deze
regeling goed bezien is.
De Inspecteur zegt, dat de regeling, die te
dien opzichte getroffen is, ten doel had de te
werkgestelden tijdens de oogstperiode aan te
sporen naar het vrije bedrijf te gaan, welke
maatregel met ingang van den 23 Augustus j.l.
is ingetrokken.
De heer Hamelink wil hier ook ter sprake
brengen, dat de menschen den stelligen indruk
hebben, dat het werk van de Axelsche men
schen maar lukraak gemeten wordt.
Ben van de tewerkgestelde ploegen, had het
er op gezet om in een bepaalde week eens heel
veel grond er uit te gooien. Ze hadden zich de
geheele week daarvoor reusachtig ingespan-
nen. Het resultaat was, dat ze over die week
evenveel werden uitbetaald als in een week dat
ze in gewoon tempo hadden gewerkt.
Brj navraag over het opgemeten gedeelte,
verkreeg men een onheusch antwoord. Spre
ker sprak nog iemand uit Sas van Gent, die
zei hem dat de menschen in Axel gek waren,
wanneer ze flink zouden doorwerken. Een
goede ploeg wordt toch met weinig verschil in
loon van de andere die minder werkt verzet
hebben, naar huis gezonden.
De Voorzitter moet op grond van deze
klacht, welke ook met den uitvoerend inge-
nieur van de werkverschaffing is besproken,
deze mededeeling ten sterkste tegenspreken.
De menschen uit Axel worden op dezelfde
wijze behandeld als de overige. De opmeting
geschiedt op dezelfde wijze als voor de overige
menschen. De ingenieur heeft gevraagd naar
dag en plaats, waar dat gebeurd is, dan wordt
er direct een onderzoek naar ingesteld.
De Inspecteur vraagt ook naar feiten van
het voorgevallene. Spreker kan zich het ge
schetste niet voorstellen. Elke ploeg heeft zijn
door hen zelf aangewezen ploegbaas, die de
geheele week die functie behoudt en 's Zater-
dags er bij moet zijn, wanneer het verrichte
werk moet opgem^eten worden. Het is eenmaal
voorgekomen, dat men er voor bedankte. Deze
regeling heeft vanaf het begin van het werk
gegolden. Thans is de regeling aangevuid, dat
mocht er iemand zijn, die niet bij de opmeting
tegenwoordig wil zijn als putbaas, zal worden
geschorst om werkzaam te zijn bij de werk
verschaffing.
Spreker heeft de vaste overtuiging, dat men
hier wil mopperen. Waarom zou men de men
schen moeten benadeelen? Hier zijn geen be-
langen van de een of andere partij fe bevoor-
deelen.
De Voorzitter vult het door den Inspecteur
gesprokene aan met de mededeeling, dat hij
dit punt met diverse vertegenwoordigers van
vakorganisaties heeft besproken en gezegd:
kocm met klachten en ook met bewijzen, doch
tot op heden is door hem nog niets ontvangen.
Dit feit wil spreker naar voren brengen ter
illustratie, wat hij zelf heeft moeten consta-
teeren. Eenige weken geleden kwam een
werklooze, tevens tewerkgestelde hem over een
andere aangelegenheid iets vragen. Men kwam
ten slotte op de verdiensten bij de werkver
schaffing, waarbij deze persoon zijn ontevre-
denheid betuigde over het minder verdienen
dan de tewerkgestelden uit andere gemeenten.
Dit weersprak spreker en liet hem inzage
nemen van de loonlijsten van andere gemeen
ten, welke spreker toevallig nog in zijn bezit
had, om zelf een en ander na te gaan in ver-
band met de verspreide berichten over hoogere
loonen van die menschen uit andere gemeen
ten Bedoelde persoon moest zelf erkennen,
dat die personen van andere gemeenten andere
bedrage genoemd hadden, welke hooger waren
dan ze in handen gekregen hadden.
Dit wijst er op, dat hier gefantaseerd wordt
om een bepaalde groep te misleiden en een ver-
bitterde stemming te kweeken.
De heer Hamelink zegt, dat, afgedacnt van
dat alles, de menschen niet aan hun meters
komen. Het verwondert spreker, dat men
schen die niet gewoon zijn, grondwerk te ver-
richten zooals b.v. menschen van de brug van
Ter Neuzen, fabrieks- en metaalbewerkers uit
de omgeving van Walcheren, meer werk ver-
zetten dan onze eigen menschen.
De Inspecteur zegt, dat het een vaststaand
feit is, dat de Axelsche ploegen gemiddeld
minder werk presteeren, dan die van overige
gemeenten.
Nu mag men niet generaliseeren. Men heeft
in Axel ook wel goede ploegen, die boven het
gemiddelde komen, evengoed als men in
andere gemeenten ook ploegen heeft, welke
niet aan het gemiddelde komen. Ook heeft
men allerwege geconstateerd, dat de ploegen
van het platteland in doorsnee minder werk
verzetten dan die uit andere omgeving.
Hij komt thans terug op het door den heer
Hamelink gesprokene over het basisuurloon
van 22 cent voor landarbeiders.
Dit staat onomstootelijk vast, en dit zal de
Minister ook onder geen enkel voorwendsel
verhoogen, omdat het gebaseerd is op de gel-
dende loonen in het vrije bedrijf hier ter
plaatse.
Wanneer er eens een werkgever is, die voor
een bepaald werk een hooger loon geeft, kan
men toch niet spreken dat het gemiddelde loon
hooger is dan 22 cent.
De heer Hamelink wijst er op, dat het gel-
dena loon des zomers hier is 3,en /2,75
per dag door den slechts betalenden werk
gever en men in den winter gemiddeld 0,25
per uur verdient, dan brengen de menschen in
het landbouwbedrijf nog /ll,aan het eind
der week thuis.
Spreker wijst er op, dat men des zomers een
goede kracht moet betalen met 14,en
f 15,- per week. Spreker heeft wel eens
f 24,a 25,— per week moeten geven, en
dat was het hem dubbel waard. Deze feiten
doen toch uitkomen, dat het gemiddelde loon-
peil voor de losse arbeiders, die gedeeltelijk in
den landbouw en dan in de fabriek werken, te
laag ligt.
De Inspecteur zegt, dat dit wel uitzonde-
ringsgevallen zijn, die de heer Hamelink iliu-
streert. Wij moeten ons houden aan het ge
middelde van de landarbeiders en dan komt
men nog niet op 11,per week. De indee-
ling van de 26 cents-loonklasse hebben de
menschen zelf in hun hand. Wanneer er perso
nen zijn, zooals de heer Hamelink naar voren
brengt, dat ze 78 dagen in het fabrieks- of
transportbedrijf werkzaam zijn, moeten zij
daarvan opgave doen en met bewijzen staven.
Op een gestelde vraag of men dezelfde maat-
staf van 78 dagen toepast voor de menschen
uit Walcheren, welke metaalbewerkers zijn,
wordt medegedeeld, dat daarvoor een andere
basis is aangelegd, welke op hetzelfde resul
taat neerkomt.
De heer Hamelink heeft wel aangevoeld, dat
het wel onwrikbaar vaststaat, het basisuurloon
van 22 cent. Dit is voor deze gemeente te laag
en dit is goed te verdedigen, omdat wij hier
met geen zuiver agrarische gemeente te doen
hebben.
De wenschen en behoeften van de menschen
uit deze gemeente zijn wel zoodanig ontwik-
keld, dat een uurloon van 24 cent niet aan den
royalen kant is. De levensstandaard is hier
duurder dan in de steden of in de randgemeen-
ten daarvan. Wil men de kinderen, na de
lagere school te hebben doorloopen, wat meer
laten leeren, kost hier allemaal extra. In de
steden kost het geen geld en hier, ze moeten
naar elders per fiets of per trein. De behoefte
die een gezin in deze gemeente heeft, zijn be-
langrijk hooger dan men wel denkt. Vele ge-
zinnen hebben geen tuin achter hun woning
om hun groenten te kweeken, dit moeten zij
alien elders huren, wat weer extra kost. Spre
ker zou, nu alle punten bezien zijn, graag van
den Inspecteur verwachten, dat hij het basis
uurloon van 22 cent op een hooger niveau
bracht, daar het voor hem een vaststaand feit
is, dat "dit voor de gemeente te laag is.
De Inspecteur kan dit niet toezeggen. Op
grond van de aanwezige gegevens en het ge-
nomen gemiddelde van een en ander kan daar
niet over worden gedacht en zal de Minister er
ook niet aan denken om hierin eenige wijziging
te brengen.
De Voorzitter eindigt deze bijeenkomst met
dank uit te spreken aan de heeren, die hun tijd
voor deze aangelegenheid gegeven hebben.
De Inspecteur zegt het gemeentebestnur
dank voor het aangename onderhoud, waarop
een en ander onder de oogen is gezien en ver-
wacht van den heei Hamelink bewijzen, wan
neer er klachten zijn over de tewerkstelling in
de werkverschaffing.
De heer Hamelink zal hieraan gaame mede-
werken om deze zoo mogelijk in handen te
krijgen, doch hij zou gaarne de toezegging van
den Inspecteur hebben, dat, wanneer een te
werkgestelde zijn klachten ter bestemde
plaatse deponeert, deze geen nadeelige gevol-
gen zal ondervinden bij zijn werkzaamheden
in de werkverschaffing.
De Inspecteur verzekert, dat dit niet het
geval zal zijn, wanneer hij met gegronde klach
ten komt. iZijn het maar vermeende afwijkin-
gen en willens en wetens verdachtmakingen,
die naar voren worden gebracht, dan zal hij
ook niet aarzelen, dergelijke menschen de hun
toekomende bestraffing toe te dienen.
Intusschen kan worden medegedeeld, dat
blijkens missive van den Minister van Sociale
Zaken het uurloon van de arbeiders in de
werkverschaffing met 1 cent per uur is ver-
hoogd en gebracht op 23 cent per uur.
De VOORZITTER deelt mede, dat zooals de
leden weten, in een der laatste vergaderingen
klachten werden geuit over de werkverschaf
fing in zijn vollen omvang. Deze hebben tot
resultaat gehad, dat de raad besloot, dat Bur-
gemeester en Wethouders zich in verbinding
zouden stellen met den Inspecteur der Werk
verschaffing, den heer Van Markvoort, terwijl
een vertegenwoordiger van den raad de te
houden conferentie zou bijwonen. Deze confe
rentie is gehouden en hierop was door Burge-
meester en Wethouders eveneens uitgenoodigd
de heer Hamelink als raadslid. Van deze con
ferentie heeft het rapport voor de leden ter
inzage gelegen.
De conclusie van Burgemeester en Wethou
ders was, dat de klachten omtrent de werk
verschaffing in drie rubrieken konden worden
ondergebracht, nl.:
ten eerste, dat het verschil in loonklasse tus-
schen fabrieks- en landarbeiders te groot is;
ten tweede, dat de Axelsche tewerkgestelden
achter gesteld worden bij die uit andere ge
meenten;
ten derde, dat de menschen onheusch behan
deld worden.
Betreffende het uurloon kan worden mede
gedeeld, dat 1 a 2 weken na de conferentie een
brief van het Departement inkwam of de ge
meente wilde medewerken om het uurloon van
de betrokkenen te brengen van 22 op 23 cent
per uur. Burgemeester en Wethouders hebben
dit terstond aanvaard.
Betreffende de klachten kan spreker mede-
deelen, dat, indien er werkelijk gegronde
klachten zijn, zoowel Burgemeester en Wet
houders als de inspecteur der werkverschaf
fing en den ingenieur van het Axeler en
Hulster Ambacht steeds bereid zullen zijn, de
klachten te onderzoeken.
Doch spreker kan wel zeggen, dat klachten,
werkelijk gegronde klachten, waarin de feiten
met naam en toenaam zijn vemoemd, hem nog
niet hebben bereikt.
De heer SEGHERS heeft dit rapport ook in-
gezien en kan niet zeggen, dat dit hem in alle
opzichten bevrediging schenkt. Hij had ver-
wacht en dat is toch ook overeengekomen
dat in deze zaak van den heer Hamelink
ook nog een rapport zou inkomen.
De VOORZITTER wijst er op, dat Burge
meester en Wethouders in dezen niet verder
zijn gegaan, dan in grove trekken mededeeling
te doen van hetgeen er in de conferentie be
sproken is. Natuurlijk hebben zij zich niet
voorgesteld, dat in die conferentie een oplos-
sing zou worden gevonden, daar de Inspecteur
niet de bevoegdheid heeft, andere "maatregelen
te nemen.
De heer Van Markvoort kan niet anders
doen dan mededeelen en dat zullen de leden
ook wel met spreker eens zijn dat hij ver-
moedt of verwacht, dat men in Den Haag een
bepaald standpunt in deze zaken heeft. Hij
verwachtte dan ook niet, dat ten aanzien van
de landbeiders een ander standpunt zou wor
den ingenomen dan hij heeft verdedigd, doch
blijkbaar heeft men in Den Haag daarover
anders gedacht.
De heer SEGHERS constateert, dat derhalve
de laatste loonsverhooging is gegaan buiten-
om het rapport en de conferentie als zoodanig.
De heer OGGEL deelt mede, dat dit rapport
niet anders gezien moet worden dan als een
zakelijke mededeeling van hetgeen in deze con
ferentie is besproken.
De heer HAMELINK antwoordt op de vraag
van den heer Seghers, dat inderdaad zooals
de heer Oggel gezegd heeft dit rapport niet
anders is dan een verslag van de gehouden
conferentie, en dat thans ook niets anders aan
de orde is gesteld dan de kennisneming van
dit verslag.
Het spreekt vanzelf dat spreker, die zich
deze zaak ter harte heeft genomen en wist
dat een rapport van hem werd verwacht - al
was het dan ook niet met zooveel woorden
opgedragen de bedoeling had, een rapport
in te zenden. Spreker is er van overtuigd, dat
men thans op den goeden weg is, al is men
nog niet waar men zijn moet. Hij heeft deze
kwestie met den Voorzitter besproken, en,
waar beiden van oordeel waren, dat de Werk
zaamheden van den raad met den Inspecteur
der werkverschaffing nog niet beeindigd wa
ren, ook nog geen rapport met sprekers eind-
conclusies kon worden ingezonden. Het is
echter wel de bedoeling, zoodra dit mogelijk is,
zulks te doen.
De heer VAN 't HOFF merkt op, dat het
menigmaal voorkomt, dat omtrent de werk
verschaffing klachten worden gehoord, hetzij
in de raadsvergaderingen, hetzij in de verga
deringen der steuncommissie. Spreker vindt
dit jammer, doch als men men het oor te luis-
teren legt, moet men constateeren, dat er veel
ontevreden menschen zijn in de werkverschaf
fing en dat er menschen zijn, die meenen, niet
rechtvaardig behandeld te worden. Spreker
zal hierop niet verder ingaan, doch moet toch
zeggen: niets rammelt niet". Waar zich deze
klachten voordoen, zullen er raadsleden zijn,
die over dien gang van zaken niet tevreden
zijn, spreker is dit ook niet en dit temeer niet,
waar het de gemeente nog veel geld kost ook.
Spreker heeft het nagegaan, dat de menschen,
die thans in de werkverschaffing loopen, de
gemeente thans 4400 meer kosten, dan wan
neer zij steun zouden ontvangen. Hij vindt dit
een zeer hoog bedrag. Gezien de resultaten,
die hij hiervoor noemde, en de vele klachten,
kan hjj niet anders zeggen, dan dat het te
wenschen ware, dat de werkverschaffing in
het Hulster- en Axeler Ambacht zoo gauw
mogelijk opdoekte.
Financieel is deze werkverschaffing een
fiasco geworden, het is nu al lang gaande, en
wanneer zal het klaar zijn? En indien dit de
gemeente jaarlijks een extra uitgave van
4400 kost boven hetgeen anders aan steun
zou worden uitgekeerd, dan vindt spreker dit
een zeer groot offer, dat de gemeente brengen
moet. De cijfers die spreker noemde berusten
op gemotiveerde cijfers. Indien de leden er
prijs op stellen, is hij genegen zijn beweringen
met cijfers aan te toonen.
De VOORZITTER zal op het oogenblik de
door den heer Van 't Hoff genoemde cijfers
niet aanvallen. Men moet ook niet zien op de
cijfers als zoodanig, doch het een tegenover
het ander afwegen. Aan de eene kant staat
dan de meerdere uitgaaf van de gemeente,
docht anderzijds moet toch ook worden gezegd,
dat men blij mag zijn voor de menschen, dat
deze werkverschaffing er is. Want is het niet
droevig, jaar in jaar uit op den steun aange
wezen te zijn? Dit is o zoo droevig. En dan
ziet spreker tegenover het kleiner bedrag dat
aan steun wordt uitgekeerd liever de werkver
schaffing. De menschen zijn dan in hun ele
ment, zij verrichten werk, en men zal hem toch
ook moeten toestemmen, dat er voor dat
werk niet te laag betaald wordt. Het is be-
kend, werkverschaffen is altijd wat duurder.
De heer Van "t Hoff heeft er gelijk in,'dat het
de gemeente wat meer kost. Dit is voor andere
gemeenten dan ook aanleiding geweest, zoo
weinig mogelijk menschen naar de werkver
schaffing te zenden.
De heer VAN 't HOFF komt terug op de
klachten, die vernomen worden.
De VOORZITTER merkt hieromtrent op,
dat niet bewezen is, of al deze klachten al
dan niet gegrond zijn.
De heer VAN 't HOFF heeft dit ook niet
beweerd.
De heer DE RUIJTER kan toestemmen, dat
er omtrent het loon vele klachten zijn. Overi
gens staat hij op het standpunt, dat werkver
schaffing te prefereeren is boven steun ver-
leenen. Men ontvangt ten eerste meer en ten
tweede werkt men inplaats van niets te doen.
Hierin vindt spreker een zedelijk element van
opvoedende kracht, hetgeen voor hem ook aan
leiding is, Burgemeester en Wethouders aan
te sporen, er mede voort te gaan.
De heer VAN't HOFF antwoordt, dat hij de
werkverschaffing op zichzelf niet veroordeelt.
Hij is er niet tegen, alleen heeft hij de bedoe
ling gehad naar voren te brengen, dat er
steeds klachten zijn, dat de menschen ontevre
den zijn, terwijl het voor de gemeente zeer
duur is.
De heer HAMELINK merkt naar aanleiding
van de besprekingen op, dat het wellicht beter
is, dat hierover wordt gesproken, indien deze
zaak geheel is afgewerkt, en de conclusies zijn
uitgewerkt. Als het werk is afgeloopen, kan
men deze materie beter bekijken en overwegen
of den raad nog naar den Minister zal gaan
of niet.
Aangenomen voor kennisgeving.
g. Rapport van den gemeente-opzichter
aan Burgemeester en Wethouders betreffende
de rioleering van een gedeelte van de Nieuw-
straat, naar aanleiding van een vraag in de
laatste raadsvergadering, luidende:
Naar aanleiding van een vraag in den ge-
meenteraad betreffende de rioleering achter
de woningen in de Nieuwstraat, kan ik u
mededeelen, dat het aanvankelijk mijn bedoe
ling was om deze te leggen in de" maanden
Januari tot Maart, omdat dan aan de tuinen
het minste beschadigd kan worden. Door de
toen steeds aanhoudende regens heb ik tot
later uitgesteld.
Toen de buizen gelegd werden, konden die
voor de perceelen van Lindenberg, Houd, Wed.
Klaassen, Provoost en Wieland aangevoerd
worden vanuit de Molenstraat.
Met het oog op de ziekte van den zoon van
Geensen (die volgens de wijkzuster juist toen
zeer zwak was) kon de rioleering niet verder
gelegd worden, aangezien deze onder het zie-
kententje moest komen.
Ongeveer drie weken later vertelde de wijk
zuster mij, dat de toestand van den zieke zoo
danig was, dat deze wel weer wat verdragen
kon, waama direct maatregelen genomen wer
den om voort te gaan. De heer Geensen wilde
echter niet toelaten dat de werklieden door
de gang gingen. Toen ik hem er op wees,
dat het toch in zijn eigen belang was, is hij
op zeer onbehoorlijke wijze tegen mij te keer
gegaan, waarna (in overleg met uw college)
het werk wederom werd gestaakt.
Daar echter de naastgelegen woningen van
Heijnsdijk en Wolfert veel last van het water
krijgen en deze toestand onhoudbaar werd,
zijn (op verzoek van laatstgenoemden) de bui
zen door den winkel van Heijnsdijk naar achter
gebracht, in de schutting van Heijnsdijk werd
een opening gemaakt en zoo konden de buizen
op het )>erceel van Geensen worden aange-
bracht.
Tijdens het leggen van het hoofdriool vroe-
gen de eigenaars Heijnsdijk en Wolfert of het
mogelijk was, dat hun eigen riool direct werd
aangesloten. Met het oog op de uiterst gerin-
ge kosten is dit toen geschied door de werk
lieden, die het riool legden. De heer Geensen
heeft hieromtrent niets Verzocht en ik meen-
de dat het niet op mijn weg lag om Geensen
te verzoeken dit toe te staan, gezien de vorige
behandeling was dit m.i. minder gewenscht
Naar mij werd* medegedeeld, heeft de metse-
laar Jac. Lensen thans de aansluiting ge
maakt. Het komt mij echter gewenscht voor
om deze rioleering geregeld na te gaan, waar-
voor ik van uw college gaarne de opdracht
tegemoet zie.
De heer SEGHERS heeft dit rapport inge-
zien, waaruit hem is gebleken, dat de aanvoer
van de materialen voor de rioleering is ge
beurd via de Molenstraat, en dat hieraan niet
kon worden verder gewerkt, door de omstan-
digheid, dat een zieke huisgenoot bij een der
bewoners aanwezig was. Later, toen deze
weer aan de beterhand was, heeft de betrok-
kene geen doorgang gegeven. En in de derde
plaats was bedoelde persoon anderzijds ook
niet bereid dit werk te helpen bevorderen,
hetgeen ook blijkt uit het feit, dat hij niet
gevraagd heeft, buizen te leggen. Een en ander
leidt er toe, dat hij zich bij dit rapport kan
neerleggen.
De VOORZITTER deelt mede, dat Burge
meester en Wethouders in dezen zoo soepel
mogelijk zijn geweest. Het ligt in dezen aan
den onwil van den bewoner. Er is aan deze
zaak veel werk geweest, en spreker kan niet
anders zeggen, dan dat het gelukkig is, dat
niet alle bewoners zoo zijn.
Aangenomen voor kennisgeving.
h. Burgemeester en Wethouders deelen
mede, dat ingevolge hen door den raad ver-
leende machtiging door hen een perceel bouw-
grond, groot 128 c.A. aan de Ds. Jan Soharp-
straat is verkocht aan C. Riemens, tegen den
prijs van /2,50 per c.A.
Aangenomen voor kennisgeving.
i. [Burgemeester en Wethouders deelen
mede, dat de Gascommissie heeft vergaderd
naar aanleiding van een door den heer Van de
Bilt geuiten wensch, dat de gasfabriek zuiniger
worde beheerd.
Aangezien genoemde heer in die vergadering
niet tegenwoordig was, heeft de Gascommissie
een en ander serieus onder de loupe genomen,
waarbij geen tastbaar resultaat kon worden
verkregen.
Het is de Oommissie niet mogelijk, te ver-
onderstellen, in welke richting iets zou kun
nen worden bereikt.
De heer VAN DE BILT merkt op, dat hjj
zijn meening in deze zaa'k heeft geuit en
eenigen tgd later een brief heeft ontvangen om
zijn voorstel nader toe te lichten. Doch spre
ker had geen voorstel. Burgemeester en Wet
houders deelen mede, dat zij een en ander
serieus onder de loupe hebben genomen. Dit
gelooft spreker heel goed, doch dat wil nog
niet zeggen, dat Burgemeester en Wethouders
en de Gascommissie een uitweg zouden kunnen
vinden. Burgemeester en Wethouders en de
Gascommissie hebben er geen verstand van
om de gasproductie te leiden, dat is het werk
van den directeur. Men kan er van zeggen,
wat men wil, doch een overheidsbedrijf is duur
en sprekers bedoeling met zjjn vraag is ge
weest, om er toe te komen, of, indien de
directeur en het personeel der gasfabriek alles
grondig onderzoeken en te zijner tijd ook eens
niet op een uurtje zien, er dan ook niet eens
lets uit te halen zou zijn.
Indien zij hun best doen om alles zoo goed-
koop mogelijk te produceeren, dan moet er op
een of andere wijze nog wel wat gevonden
worden. 9
Dit kan de Gascommissie niet en verwacht
spreker ook niet. Hij herhaalt, dien brief te
hebben ontvangen, doch hij wilde niet gaan,
daar hij geen voorstel te doen had.
Het personeel heeft verstand van het werk,
een gewone arbeider van de gasfabriek heeft
verstand van de productie van gas, en indien
en directeur en personeel al hun best doen om
deze productie zoo goedkoop mogelijk te doen
en de uitgaven zoo laag mogelijk te houden,
dan is er, daarvan is spreker overtuigd, nog
wel iets te bereiken.
De heer P. J. VAN BENDEGEM meent, als
voorzitter der Gascommissie, hierop nog wel
wat te moeten zeggen. De heer Van de Bilt
heeft gezegd, om bij het laatste te beginnen,
dat indien directeur en personeel hun best
doen, er nog wel wat te bereiken is. Daarom
is het dan ook des te spijtiger, dat de heer
Van de Bilt niet op de vergadering van de
Gascommissie aanwezig geweest is.
Het was toch een kleine moeite geweest,
eens even aan te loopen. De Gascommissie
had een deskundige in haar midden en indien
de heer Van de Bilt dan eens een klein tipje
had opgelioht, dan spreker is er van over
tuigd had hij ook ongetwijfeld en de Gas
commissie en den deskundige bereid bevonden,
dit in overweging te nemen. Men is volkomen
bereid, zuiniger en zoo economisch mogelijk te
beheeren en heeft ook alle omstandigheden
hieromtrent onderzocht, doch kon tot geen
tastbare resultaten komen. In de Gascommis
sie leeft dan ook de overtuiging, dat ieder er
zijn best doet en de fabriek zoo economisch
mogelijk beheerd wordt.
De heer Van de Bilt had dezen wensch ge
uit en de Gascommissie meende hem ook te
moeten uitnoodigen, daar de commissie in der
veronderstelling leefde, dat de heer Van de
Bilt iets te zeggen had.
Als de Gascommissie en de deskundige geen
weg wisten. op welke manier tot een oplossing
te komen, had de heer Van de Bilt kunnen
aangeven in welke richting hij wou gaan. Hij
had iets naar voren kunnen brengen, dat van
belang was voor de fabriek.
De heer VAN DE BILT merkt op, niet te
hebben gesproken over zuiniger beheer, doch
gezegd te hebben, dat indien alles grondiger
werd nagegaan, er wel iets bereikt zou kun
nen worden. Hij heeft gezegd, dat indien het
personeel met den directeur dit meer in het
bijzonder na zouden gaan, er wellicht nog we!
mogelijkheden waren. En ook is er de kwestie
van meerderen afzet van gas, die onder oogen
gezien kan worden.
De heer FANOY vraagt den Voorzitter, op
deze zaak bij de behandeling der begrooting
van het gasbedrijf te mogen terugkomen.
Spreker meent, een bezuiniging te kunnen
aangeven. Of kan hij daartoe thans de ge
legenheid krijgen?
De VOORZITTER meent, dat dit het beste
is bij de behandeling der begrooting van het
gasbedrijf kan geschieden.
De heer P. J. VAN BENDEGEM wijst cr op,
dat de heer Van de Bilt heeft gesproken over
meerderen afzet van gas. Indien de heer Van
de Bilt op die vergadering tegenwoordig ge
weest was, had hij kunnen hooren, hoe hard er
gewerkt wordt om propaganda te maken voor
meer gasgebruik.
De heer VAN DE BILT: De beste propa
ganda is, dat er meer gas verkocht wordt!
Aangenomen voor kennisgeving.
j. Tenslotte deelen Burgemeester en Wet
houders mede, dat de afwikkeling van den
grond i?erkoop aan de gemeente door mej.
Wiechmann en den heer Hiemstra intusschen
heeft plaats gehad.
Overeenkomstig het destijds genomen raads-
besluit heeft de verrekening plaats gehad
tegen een prijs van 1,10 per c.A.
Deze verrekening heeft plaats gehad op ver
zoek van den heer Hiemstra.
Aangenomen voor kennisgeving.
k. Een schrijven van J. P. Visser en 9
anderen, luidende:
Geven met verschuldigden eerbied te kennen,
ondergebeekenden, alien wonende aan de
Kanaalkade,
dat de verlichting, vooral aan de Noordzijde
veel te wenschen overlaat;
dat er de laatste jaren verschillende wonin
gen zijn bijgebouwd, zonder dat er nieuwe lan-
tarens zijn aangebracht;
dat er met name bij de brug naar de melk-
fabriek in het geheel geen licht is, wat na-
tuurlijk voor de passanten bij avond lastig is,
en wat een toestand schept, die niet zonder
bezwaar is en zelfs niet zonder gevaar;
dat vrijwel alle wijken onzer stad, behalve
dit gedeelte, voldoende verlicht zijn;
redenen waarom zij nwen raad beleefd maar
dringend verzoeken, langs de Kanaalkade
Noordzijde nog enkele lantaarns aan te bren
gen en in het bijzonder te zorgen voor ver
lichting bij de brug bij de melkfabriek.
De VOORZITTER. deelt mede, dat Burge
meester en Wethouders voorstellen, dit verzoek
in hunne handen te stellen ter afdoening of
onderzoek.
De heer SEGHERS vermeent, dat hij eenigen
tijd geleden over deze kwestie ook iets gezegd
heeft. s
De VOORZITTER antwoordt, dat dit inder
daad zoo is. Burgemeester en Wethouders
hebben toen de situatie aldaar bekeken, het
geen aanleiding is geworden, dat een lantaam
verplaatst is. Het is een moeilijke kwestie,
verplaatst men een lantaarn, dan heeft een
ander weer te weinig licht. Men kan toch ten
slotte voor iedere woning geen lantaarn gaan
plaatsen.
Hij herhaalt, dat Burgemeester en Wethou
ders voorstellen, dit verzoek in hunne handen
te stellen.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
3. Periodieke benoemingen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,.
over -te gaan tot benoeming van:
a. een lid van het Burgerlijk Armbestuur,
wegens periodieke aftreding van den heer H.
Smies.
Voor deze vacature bieden wij de volgende
voordracht aan: le. H. Smies; 2e. M. de Ragt.
De VOORZITTER verzoekt de heeren De
Jonge en C. van Bendegem met hem het stem-
bureau te vormen.
Uitgebracht worden 13 stemmen.
Hiervan verkrijgt H. Smies 12 stemmen, 1
briefje is van onwaarde.
Is alzoo gekozen de heer H. Smies.
b. twee leden van de Commissie van Toe-
zadh't op het Agentschap der Arbeidsbemidde-
ling, wegens periodieke aftreding van de
heeren J. J. Michielsen en J. Dieleman.
De R. K. Boerenbond zendt de volgende
aanbeveling: le J. J. Michielsen; 2e. Jos.
Kerckhaert.
De Axelsche Besturenbond zendt de volgende
aanbeveling: le. J. Dieleman, K 19; 2e J.
Goossen, Prins Mauritsstraat 15.
Uitgebracht werden 13 stemmen.
Hiervan verkrijgen J. J. Michielsen 13 en J.
Dieleman 13 stemmen, zoodat zijn herkozen J.
J. Michielsen en J. Dieleman.
c. drie leden van de Gascommissie, wegens
periodieke aftreding van de heeren: F. Diele
man, A. van 't Hoff en A. Th. 't Gilde.
Wordt voorgesteld, over te gaan tot het
benoemen van leden dezer raadscommissie voor
het nieuwe tijdvak van een jaar.
Uitgebracht worden 13 stemmen.
Hiervan verkrijgen F. Dieleman 10. A. van
't Hoff 10, A. Th. 't Gilde 9, C. van Bendegem
4, J. Fanoy 1, B. Seghers 3 en P. de Jonge
2 stemmen.
Zijn alzoo herkozen F. Dieleman, A. van
't Hoff en A. Th. 't Gilde, welke op de vraag
van den Voorzitter verklaren hun herbenoe-
ming te aanvaarden.
d[. zes leden van de Bouwcommissie, wegens
periodieke aftreding van: A. P. de Ruijter, C.
Hamelink, A. Th. 't Gilde en P. le Feber
adviseerend lid), benevens van de plaatsver-
vangende leden A. van 't Hoff en B. Seghers.
Wordit eveneens voorgesteld, over te gaan
tot benoeming van leden dezer raadscommis
sie voor een jaar.
Uitgebracht worden 13 stemmen.
Hiervan verkrijgen als leden A. P. de Ruijter
12, ,C. Hamelink 10, A. Th. 't Gilde 13, P. le
Feber 13, A. van 't Hoff 3 en C. Th. van de
Bilt 1 stem.
Als plaatsvervangers zijn uitgebracht op
C. 'Hamelink 3, A. van 't Hoff 10, B. Seghers
12 en C. Th. van de Bilt 1 stem.
Zijn alzoo herkozen als leden der Bouwcom
missie de heeren A. P. de Ruijter, C. Hame
link, A. Th. 't Gilde en P. le Feber. en als
plaatsvervangende leden de heeren A. van
't Hoff en B. Seghers.
De heeren De Ruijter, Hamelink. 't Gilde,
Van't Hoff en Seghers verklaren op de vraag
van den Voorzitter hun herbenoeming te aan
vaarden; de heer Le Feber zal van zijn her
benoeming in kennis gesteld worden.
4. Verkoop bouwgrond Oranjestraat.
Burgemeester en Wethouders berichten den
raad:
De heer M. J. van den Berg, Markt 10, al-
hier, vraagt, v66r het door hem gekochte per
ceel in de Oranjestraat een strook grond te
mogen koopen, welke eigendom der ge
meente is.
De oppervlakte van de strook bedraagt
22 M2.
Met verwijzing naar de aanwezige schets-
teekening wordt voorgesteld, het verzoek van
belanghebbende in te willigen en deze strook
van 22 c.A. te verkoopen tegen een prijs
van 4,per c.A., zulks met een nadere ver
rekening in verband met gebleken meerdere
of mindere oppervlakte na kadestrale op
meting.
Met algemeene stemmen wordt aldus
besloten.
(Wordt vervolgd.)
