Ter Neuzensche Courant
Binnenland
Buitenland.
Gemengde Berichten
Woensdag 10 November 1937 No. 9681
TWEEDE BLAD
GEMEENTERAAD VAN
AXEL.
VAN
DE
I>E
CONFERENTIE VAN
OSLO-STATEN.
Den conferentie van de Oslo-staten, die de
eerste helft van deze maand te Kopenhagen
zou worden gehouden, is uitgesteld tot Januari,
omdat velen van dengenen, die er aan zouden
deelnemen, op het oogenblik wegens andere
bezigheden, geen tijd hebben.
DE NIEUWE MIJNVEGERS TE
T AND J ON G- PRIOK AANGEKOMEN.
Aneta meldt uit Batavia:
De vier nieuwe mijnvegers voor de marine
zijn twee aan twee tegen zeven uur in den
morgen van Maandag, de haven van Tandjong
Priok binnengeloopen. De officier van het
piket begroette den gezagvoerder namens den
commandant der zeemacht, waama de com
mandant van het flottielje de traditioneele be-
zoeken aan den wal bracht.
Om half elf bracht de commandant der zee
macht een bezoek aan de mijnvegers.
DE REIS VAN DEN TINBAGGERMOLEN
„DOEJOENG".
Op 27 Juli is de tinbaggermolen „Doejoeng",
gebouwd bij J. en K. Smit's Machinefabriek te
Kinderdijk voor rekening van de Billiton Maat-
schappij, van Rotterdam naar Indie vertrok-
ken.
Maandagmorgen is de sleepboot „Humber",
van L. Smit en Co.'s Int. Sleepdienst, onder
commando van kapitein B. 't Hart, met het
gevaarte te Singapore aangekomen.
In deze haven zal de ,,Doejoeng" drie dagen
in een dok gaan, om geheel te worden ontdaan
van de aangroeiselen, die zich gedurende de
reis op den wand van den molen hebben vast-
gezet.
Daarna wordt de reis naar Billiton, het eind-
doel, voortgezet, waarvoor men nog vier of
vijf dagen denkt noodig te hebben.
Wat het verloop van de reis betreft brengen
we nog het volgende in herinnering:
Tot aan Algiers heeft ook de sleepboot
,,Oostzee" bij het transport geassisteerd. Op
Donderdag 12 Augustus kwam de sleep voor
Algiers aan, waar de ,,Humber" is gaan bun-
keren, terwijl de ,,Oostzee" den molen op zee
gaande hield. Daarna heeft deze laatste boot
de tihuisreis aanvaard.
Op 27 Augustus, dus na een maand varen,
bereikte het transport na een voorspoedige
reis Port Said, waar de „Humber" opnieuw
gebunkerd heeft.
VAKONDERWIJS AAN SCHIPPERS-
JONGENS.
Het bestuur van het Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart te Amsterdam heeft besloten tot
het inrichten van een schip voor jongens, die
op de dagnijverheidsschool worden opgeleid
voor de binnen-, Rijn- en kustvaart. Reeds is
een schip gekocht, dat zoo spoedig mogelijk
voor het gestelde doel zal worden ingericht.
In September j.l. heeft het Onderwijsfonds
voor de Scheepvaart te Amsterdam de eerste
dagnijverheidsschool voor schippersjongens ge-
opend, welke werd ondergebracht in de bm-
nenvaartschool aan de Droogbak. De leerlin-
gen van deze school een tweejarige cursus
werden voorloopig gehuisvest op het in-
structievaartuig Prins Hendrik, dat aan de
overzijde van het IJ nabij het station van de
Noord- en Zuidholljyidsche Tramwegmaat-
schappij gemeerd werd. Een oude machine-
loods van deze maatschappij werd tijdelijk als
werklokaal ingericht.
Om voldoende geschoolde krachten voor de
binnen-, Rijn- en kustvaart, waaraan behoefte
bestaat, te kunnen afleveren, was het echter
noodig meer leerlingen dan tot dusver op de
dagnijverheidsschool te plaatsen, hetgeen
medebracht, dat er meer ruimte voor huis-
vesting moest worden gevonden.
Het bestuur van het Onderwijsfonds voor de
Scheepvaart besloot daarop tot het inrichten
van een schip, waarop zoowel de dagnijver
heidsschool zal worden gevestigd als de jon
gens zullen worden gehuisvest.
Het schip zal een lengte hebben van 60 M.
en een breedte van 12 M. Voorloopig zal het
worden ingericht voor 72 jongens, doch de be-
schikbare ruimte is voldoende voor het plaat
sen van 120 jongens. j J
Op het schip zullen worden gebouwd de dag
nijverheidsschool, recreatie- en slaapzalen
voor de leerlingen, een gymnastiekzaal, hutten
voor de leeraren en een commandantswoning.
Het zal worden voorzien van centrale verwar-
ming en ook verder geheel modern worden
ingericht.
Het ligt in de bedoeling, dat het nieuwe schip
voor het begin van den tweeden cursus van
de dagnijverheidsschool te Amsterdam gereed
zal zijn.
EEN SCHUILKELDER ONDER HET
NIEUWE GEBOUW VAN DEN
HOOGEN R VAl).
Blijkens het verslag van den rijksgebouwen-
dienst is deze dienst belast met het ontwerpen
en uitvoeren van de te treffen maatregelen
voor bescherming tegen luehtaanvallen in de
rijksgebouwen, in overleg met de inspectie
voor de bescherming der burgerbevolking.
Deze maatregelen zullen worden getroffen
met inachtneminig van een vastgesteld pro
gram van urgentie. Een schuilplaats voor
het personeel tegen luehtaanvallen is reeds
opgenomen in de verbourwing van den Hoogen
Raad, alsmede in de uithreiding van de post-
auto-garage met werkplaats aan de lste Van
der Kunstraat te 's-Gravenhage.
WEGGELD IN NOORD-BRABANT
WORDT GEWIJZIGD.
Zooals men weet, wordt in Noord-Brabant
nog altijd een weggeld geheven van wiel-
rijders.
Bij herhaling en ivan verschillende kajnten
is er op geweizen, dat die belasting, van 2,50
per jaar, toch eigenlijk uit den tijd is. De
A.NjWjB. heeft speciaal geweizen op de on-
billijkheid om ook ingezetenen van andere
provineien te laten betalen, daar immers van
de Bralbantsdhe wielrijders in die andere pro
vineien geen belasting geheven wordt. Daar-
om werd in een adres aan de Provinciale
Staten gevraagd, in ieder geval de niet-inge-
zetenen van Noord-Brabant van de betaling
van weggeld vrij te stellen.
Thans is door Gedeputeerde Staten van
Noord-Brabant bij de Staten dezer provincie
een voorStel ingediend tot wijziging van de
provinciale weggeldverordening.
L)oze wijiziging houdt o.a. in, de definitieve
inVoering van de z.g. vacantiekaarten voor
rijwielen, geldig voor de maanden Juli, Augus
tus en September, tegen een tarief van 1,25-
(een kaart voor bet geheele jaar kost /2,50).
Verder wijziging van het tarief voor tandems
van f 6 op f 4 (voor vacantiekaarten 2). En
tenslotte het vrijstellen van niet-ingezetenen
der provincie van de betaling van het weg
geld.
KALENDERHERVORMING VAN DE BAAN.
De kalenderhervorming is voorloopig van
de baan. Aan het rapport, dat Litwdnof ter
zake aan den Voikenfbond uittoracht, is het
volgende ontileend:
(Het ontwerp is aan 69 staten toegeizonden.
Opmerkelijk was, daft de Vaticaanstad bij deze
69 staten niet was inbegrepen. V66r 1 Augus
tus j.l. moesten de antwoorden te Geneve wor
den ingezonden. Antwoord werd slechts van
32 staten ontvangen. Van deize 32 staten stem-
den er 10 landen voor het ontwerp, 7 landen
beridhtten, dat zij nog niet klaar waren met
het onderzoek, 6 landen verklaarden zich neu-
traal, o.a. de Vereenigde Staten, 4 landen
acht ten de uitvoering der kalenderhervor
ming voor overijld, o.a. Groot-Brittannie. en
Zuid-Afrika, 5 staten zijn besliste tegenstan-
ders, n.l. Argentinie, dat niet wil, dat een
regelmatige opeenvolging der weken onder-
broken wordt. Britsch-Indie, dat niet het min-
ste resultaat van het voorstel verwacht, Roe-
menie, waar de s'taatSkerk er tegen is, Swe
den, dat de voordeelen niet zoo groot acht als
de nadeelen en Nederland, dat o.a. het begin-
sel van den blancodag, alsook de verdeeling
van het jaar in 13 maanden, verwerpt. Voorts
is ibekend, dat van de landen, die niet geant-
woord heibben, er nog verscheidene tegen zijn,
o.a. Italie. Wat de Roomsch-Katholieke kerk
betreft, is bekend, dat deze kerk van oordeel
is, dat o.a. de vastlegging der veranderlijke
feestdagen de .bijeenroeping van een oecume-
nisch concilie zou vereischen en dat de in-
voering van blancodagen de onderbreking van
de opeenvolging der weken ten gevolge zou
hebben en met eerfbiedwaardige tradities van
meerdere eeuwen onivereenigbaar is.
De commissie van den Voikenfbond, die al
deize dingen te ibezien had, kwam tot het re
sultaat, dat het voor het oogenblik niet wen-
schelijk was, een vergadering samen te roe-
pen, om de kalenderhervorming te verwezen-
lijken, daar in de gegeven omstaridigheden dit
plan blijktoaar geen kans van slagen had. Ge-
lijk men reeds weet, heeft de Volkenbond op
16 September j.l. op voorstel der Litwinof-
comimissie besloten, de kalenderhervorming
van het agendum af te voeren. Het plan is
dus van de baan.
DE STRIJD VAN DE KERK IN
DUITSCHLAND.
De evangelische kerk heeft een manifest uit-
gegeven, dat onderteekend is door 96 vooraan-
staande predikanten en dat naar men meent
te weten hooge officieele kringen heeft bereikt.
Na verscheidene vragen met betrekking tot
Rosenbergs jongste publicaties, vraagt het
manifest aan de nationaal-socialistische be-
weging en de rijksleiders of het o.a. toegestaan
is of niet, dat evangelische predikanten in het
openbaar het christelijk geloof als een godde-
lijke macht erkennen en of de christelijke ker-
ken monumenten van schoone kunsten zijn of
dat zij huizen blijven, waar het evangelie van
Ohristus wordt gepredikt, zonder dat de predi
kanten en hun gehoor beschouwd worden als
verraders en staatsvijanden.
In hot memorandum wordt voorts gezegd,
dat de last van deze vragen nog wordt ver-
zwaard door het feit, dat er vrijheid bestaat
om het woord te voeren tegen de christelijke
kerk, terwijl de verdediging in het openbaar
van de christelijke waarheid en de eer der
geestelijkheid belemmerd en verboden wordt.
Indien aan deze activiteit niet onomwonden
paal en perk wordt gesteld, moet zij wel een
einde maken aan het geloof van het yolk in
de beloften, de vrijheid van het christelijke ge
loof en de rechten der christelijke kerk te ga-
randeeren.
(Havas meldt, dat de 96 onderteekenaars
van dit manifest behooren tot alle richtingen
in de Evangelische kerk, behalve tot de z.g.
Duitsche christenen. Red.) (N. R. Crt.)
WAAROM NIET OP DE FIETS
Dr. L. Burgin, de Engelsehe minister van
transportsazen, heeft het voomemen te ken-
nen gegeven om per auto van Lon'den naar
Brighton te gaan, ter bestudeering van de
verkeersvraagstukken op den weg. De Natio
nal Cycliste Union, de Britsche wielerbond,
schrijft nu in een ingezonden stuk aan de bla-
den, dat een fietstocht den minister een heel
wat beter inzicht in die vraagstukken zou
verschaffen. Er zijn in Engeland 10 millioen
menschen, die c'Jksn dag van ds fiets gebruik
maken en bij het besteden van 44 millioen
pond voor wegverbetering in den eerstkomen-
den tijd mag ook wel met hun belangen reke
ning worden gehouden.
De Union stelt den minister een rijwiel ter
besehifkking en belooft hem een geleide van
een harer aangesloten vereenigingen.
DE VOEDSELV OORZIENING
IN ITALIE.
De Times meldt uit Rome:
De minister van Landbouw verklaart in zijn
rapport aan Mussolini, dat de gunstige ver-
wachtingen, welke men koesterde voor den
komenden oogst, geheel gerechtvaardigd zijn
gebleken. De tarweoogst van dit jaar is 80V2
millioen quintal en (vorig jaar 61 millioen) en
de totale graanoogst is ibijna 25 millioen meer
dan die van verleden jaar. De productie van
olijfblie (2% millioen hectoliter) is 50 pet.
meer dan die van voriig jaar. Ook de aard-
appel- en boonenoogst is sterk verbeterd. De
wijnproductie is dezelfde gebleven, de rijstpro-
ductie iets verminderd.
DE STAD ARSIA.
De hertog van Spoleto heeft de mijnwer-
kersstad Arsia in Istrie ingewijd die gevormd
i door samenvoeging van eenige gemeenten
in het mijngetoied. Het centrum van de nieuwe
stad 'is in anderhalf jaar tijds opgebouwd. De
streek van de nieuwe gemeente heeft ten ge
volge van de uitbreiding der mijnen haar be-
volking in de laatste jaren zien groeien van
800 tot 7000 zielen.
van de opvarenden, omdat men berekend had,
dat het schip reeds lang zijn bestemming
moest hebben bereikt, terwijl men nog geen
bericht van aankomst noch eenig ander be-
richt omtrent de Trinidad" had ontvangen.
Achteraf bleek echter, dat het schip op 18
October j.l. veilig te La Guaira aan de Vene-
zolaansche autoriteiten kon worden afgeleverd.
Uit het onderhoud, dat wij na aankomst van
de „Costa Rica" met den gezagvoerder van de
„Trinidad", den heer Versteeg, en afzonderlijk
met verschillende leden van de bemanning had-
den, bleek dat de overtocht over den Oceaan
met het kleine vaartuig welks natuurlijke be
stemming de Zuiderzee was geweest, geen
ideaal verloop had gehad en wel voornamelijk
door de slecbte persoonlijke betrekkingen aan
boord tusschen gezagvoerder en schepelingen.
Reeds kort na het vertrek uit Rotterdam, op
28 Juni j.l., bleek de stookinrichting niet in
orde te zijn, tengevolge waarvan de olie in de
settlingtanks, van waaruit zij fijn verdeeld en
voorverhit in de vuren behoort te worden ge-
sproeid, in een dikken straal en onder veel te
hooge temperatuur in de vuren kwam, waar-
docr men 28 uur over de reis naar Dover deed.
Daar bleef het schip liggen om van een nieuwe
stookinrichting te worden voorzien. En daar
ook ontstond een conflict tusschen den kapi
tein eri den promotor van den verkoop van het
schip, die onder de gegeven omstandigheden
en vooral toen achteraf bleek, dat de kapitein
pas tegen het najaar den overtocht over den
Oceaan zou beginnen, de verantwoordelijkheid
daarvoor niet langer wenschte te dragen, zich
uit de onderneming terugtrok, waarop kapitein
Versteeg besloot op eigen verantwoordelijkheid
den overtocht te maken.
Het eischte veel zeemanskunst een derge-
lijken toeht te maken met een schip, dat niet
voor den Oceaan gebouwd is en bij een diep-
gang van nog geen 2 meter, een bovenbouw
van bijna 7 meter heeft. Gelukkig heeft men
hoewel de „Trinidad", nadat zij te Londen in
het dok was geweest, pas 18 September j.l.
uit Engeland vertrok, in het algemeen goed
weer gehad, want het is de vraag, of de luiken,
waarmee de openingen in het karteldek waren
afgesloten, wel weerstand zouden kunnen bie-
'den aan zware zeeen. Op 27 Sept. kwam men
te Las Palmas aan en reeds den 29sten vertrok
men weer, nadat 140 ton olie gebunkerd was
tot groote ontevredenheid van een deel der be
manning, die van meening was, dat deze hoe-
veelheid te gering was voor den overtocht en
dat men behalve de 140 ton, welke de bunker-
tanks konden bevatten, nog een reservevoor-
raad in vaten had moeten meenemen. Men
kwam op 18 October te La Guaira, waar het
schip moest worden opgeleverd, aan met nog
slechts 2 ton olie aan boord.
Kapitein Versteeg schreef de ontevreden
heid van de bemanning in de eerste plaats toe
aan den ongunstigen invloed, dien eenige op
varenden op de overigen hadden geoefend, als
mede aan het feit, dat de gevolmachtigde der
Venezolaansche regeering, een Venezolaansch
marine-officier, die de reis meemaakte, te
Dover den mannen een gratificatie had toege-
zegd voor bijzondere prestaties, welke gratifi
catie echter niet werd uitbetaald, omdat de
bemanning naar de meening van den Venezo-
laan zich gedurende de reis niet zoodamg had
o-edragen, dat zij daar aanspraak op kon
maken. De bemanning was toen allerlei on
aangenaamheden gaan zoeken, begon o.a. te
klagen over het voedsel, hoewel daar niet de
minste aanleiding toe was.
Het bunkeren van 140 ton olie te Las Pal
mas kon de kamtein ten voile voor zijn verant-
woording nemen. Hij had nauwkeurig be
rekend hoeveel hij noodig zou hebben en de
uitkomat had hem in het geltjk gesteld, al was
een overschot van 2 ton niet veel. Door lang-
zamer te loopen had men het olieverbruik laag
kunnen houden.
Dit was het van verschillende kanten be
schouwde relaas van een reis die, na de onge-
rustheid, welke gedurende eenige dagen in de
gezinnen vap de opvarenden heeft geheerscht
gelukkig tot een goed einde is gebracht.
DE INBRAAK IN HET TANDHEEL-
KUNDIGE INSTITUUT TE UTRECHT.
De Utrechtsche recherche is met voort-
varendlheid bezig ophel'dering te brengen in
zake de inbraak in het tandfheelkundige msti-
tuut van de RijksuniVersiteit aan den Jut-
phaaschen weg te Utrecfht. Thans is een
derde verdachte gearresteerd, doch naar ge-
meld wordt, is het ondenzoek nog met ge
eindiigd en worden er nog meer arrestafties
verwacht.
Bij deize intoraak is een groote hoeveel'heid
goud, ter waarde van eenige duizenden gul
dens, ontvreemd ten nadeele van een aantal
studenten in de tandheelkunde, die dit goud
gefbruiken bij hun studie in de praktijk.
goud is de eerste aanleiding geweest om den
sluier van geheimzinnigheid, die aanvankelijk
wegens het ontlbreken van elke aanwijizing
omtrent de dieven, over deze inbraak hing, op
te lichten.
Twaalf dagen geleden werd n.l. te Amster
dam, zooals men zioh zal herinneren, een man
gearresteerd, die een klomp goud te koop aan-
Ibood, welk goud vermoed werd 'van dit mis-
drijf afkomstig te zijn. De man is te Utrecht
in het Huis van Bewaring ingesloten, even-
als de vrouw, die enkele dagen geleden in de
hoofdstad wefd gearresteerd en die eveneens
Verdacht werd van medeplichtigheid.
Deze beide aanhoudingen hebben de recher
che een belangrijk spoor in handen gegeven
dat thans leidt in de richting van Den Haag
Zaterdag hebben Utrechtsche rechercheurs
daar een derden verdachte gearresteerd, op
wlen reeds bij de eerste arrestatie de aandacht
was geivallen, toch tegen wien de aanwijzin-
gen zich thans meer en meer ophoopten. Deze
man is kort voordat de eerste arrestant het
goud te Amsterdam te koop aanbood. in diens
gezelschap gezien en wordt eveneens van
medeplichtigheid aan deze inbraak verdacht.
Na venhoord te zijn is deze derde arrestant
eveneens te Utrecht in het'hui's van bewaring
opgesloten.
voor 1937, zooals nader vastgesteld bij raads-
besluit van 14 Augustus 1937, en de begroo-
ting van het Vleeschkeuringsbedrijf voor 1937,
door hen worden goedgekeurd, onder voorbe-
houd van goedkeuring van het desbetreffende
geldleenings- en grondaankoopbesluit inge-
volge artikel 228 der Gemeentewet.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. Een schrijven van Gedeputeerde Staten
van Zeeland, van den volgenden inhoud:
Wij doen u opmerken, dat de raad uwer
gemeente tot dusver niet heeft voldaan aan
ons verlangen om een besparing tot stand te
brengen op de subsidie voor het bewaarschool-
onderwijs.
Wel heeft de raad naar aanleiding van het
desbetreffende bij de behandeling van de be-
grooting voor 1936 gedaan verzoek besloten
om met ingang van 1 Januari 1937 de subsi-
dieering te beperken tot kinderen van 4 jaar
en ouder.
Het nuttige effect van dezen maatregel is
echter door een gelijktijdige verhooging van
het subsidiebedrag van 10,-tot 12,59 per
kind te loor gegaan.
In onze vergadering van 10 September j.l.
hebben wij bij de goedkeuring van de begroo-
ting voor 1937 in deze compensatie voor dat
jaar berust o.m. uit overweging, dat wij een
nader onderzoek wenschten te doen instellen.
Het resultaat van dit onderzoek in verband
met het vrij ongunstig perspectief voor de ge-
meentefinancien als gevolg van de maximale
belastingheffing, de sterk terugloopende uit-
keering per inwoner uit het gemeentefonds, de
toekomstige lasten in verband met den bouw
van een gemeentehuis en de zwakke positie
van het gasbedrijf, geeft ons aanleiding u met
aandrang te verzoeken te bevorderen, dat de
subsidie voor het bewaarschoolonderwijs ad.
f 12,50 per kind van 4 jaar en ouder met in
gang van 1 Januari 1938 wordt verlaagd met
ten minste 1,25 per kind.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
dit schrijven te behandelen bij de behandeling
van den betreffenden begrootingspost voor
1938.
Met algemeene stemmen wordt aldus be
sloten.
c. Het raadsbesluit van 28 Augustus 1937,
tot het converteeren van geldleeningen, voor
zien van bewijs van goedkeuring door Gede
puteerde Staten.
Aangenomen voor kennisgeving.
Proces-verbaal van de op 27 September
MET EEN ZUIDERZEEVEERBOOT NAAR
VENEZUELA.
Met het s.s. Costa Rica" van de K.N.S.M.,
dat Zondagmiddag te Amsterdam is aange
komen, zijn schrijft de N. R. Crt., in ons land
teruggekeerd de gezagvoerder en leden van de
bemanning van de Trinidad" de voormaliga
veerboot ,,Leeuwarden", welke den veerdienst
der Nederlandsche spoorwegen tusschen Enk-
huizen en Stavoren onderhield en in het voor-
ja ar werd verkocht aan de regeering van Vene
zuela, welke het vaartuig, nadat het eenige
veranderingen zou hebben ondergaan, bestemd
had voor de kustvaart.
In het begin van de vorige week heeft men
zich eenigszins ongerust gemaakt over het lot
Vergadering van Donderdag 4 November 1937.
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer F. Blok, Burgemeester.
Tegenwoordig de leden J. M. Oggel, P. J.
van Bendegem, A. P. de Ruijter, B. Seghers,
C. van Bendegem, C. Th. van de Bilt, F.
Dieleman, A. P. Esselbrugge, J. Fanoy, A. Th.
't Gilde, C. Hamelink, A. van 't Hoff en P.
de Jonge, benevens de secretaris J. L. J. Maris.
De VOORZITTER opent de vergadering
door het uitspreken van het gebedsformulier.
1Notulen.
Wordt voorgesteld de notulen der vergade-
ringen van 2, 14 en 28 Augustus 1937 vast te
stellen, zooals deze in druk zijn verschenen.
Met algemeene stemmen wordt aldus be
sloten.
2. Ingfkomen stukken en mededeclingen.
a. Een missive van Gedeputeerde Staten
van Zeeland, waarbij deze mededeelen, dat ge-
meentebegrooting en die van het Gasbedrijf
1937 gehouden opneming van boeken en kas
van den gemeente-ontvanger, waaruit blijkt,
dat het batig slot over het dienstjaar 1936
blijkens ingeleverde rekening bedraagt
6920,83, ten bate van het dienstjaar 1937
komt het batig slot der vastgestelde .rekening
over 1934, voor zoover dit niet reeds in de
vastgestelde rekening over 1936 is verant-
woord f 3500; dat de inkomsten over den dienst
1937 tot op datum hebben bedragen
119810,76, voor den gewonen dienst,
f 27.720,88 voor den kapitaaldienst, samen
f 157.952,47; dat het nadeelig slot over het
dienstjaar 1936 bedraagt voor den kapitaal
dienst 185,62, de uitgaven over den dienst
1937 tot op datum beliepen, voor den gewonen
dienst 123.121,43, voor den kapitaaldienst
f 17.200,69, samen 140.507,74, zoodat in kas
moest zijn f 17.444,73, hetgeen overeenstemt
met de in kas bevonden en in het proces-
verbaal omschreven waarden.
Aangenomen voor kennisgeving.
e. Een schrijven van P. B. van Hoeve en 5
anderen, luidende:
Ondergeteekenden geven met verschuldigden
eerbied te kennen: dat zij van het college van
Burgemeester en Wethouders uwer gemeente
bericht ontvingen, dat voor de electriciteits-
voorziening van de Eerste Verkorting en om-
geving de kosten van uitbreiding zouden moe
ten bedragen f 6200,
dat zij van dit bedrag zouden moeten betalen
gedurende 15 jaar een bedrag, berekend naar
7
dat zij uwen raad verzoeken, de vergoeding
voor den aanleg voor uwe rekening te nemen.
Burgemeester en Wethouders deelen hierbrj
mede, dat de P.Z.E.M. als voorwaarde stelt,
dat door belanghebbenden voor voldoening der
kosten van uitbreiding wordt betaald 7
gedurende 15 jaar.
Adressanten vragen, de vergoeding voor den
aanleg voor rekening der gemeente te nemen.
Wordt voorgesteld, op dit verzoek niet in te
gaan. daar men bij inwilliging van het verzoek
zich zou verplichten, de andere nog niet ge-
electrificeerde deelen der gemeente daarbij niet
achter te stellen, terwijl de aangesloten ge-
deelten der gemeente uit eigen middelen door
belanghebbenden zijn betaald.
De heer DE RUIJTER kan begrijpen, dat in
deze raadsvergadering hierover geen besluit
genomen kan worden. Bij hem rees evenwel
toch de vraag of Burgemeester en Wethouders
er zich in hun prae-advies niet wat al te ge-
makkelijk hadden af gemaakt. Spreker vraagt
Burgemeester en Wethouders of er niets voor
te zeggen valt, dat hierin voorzien wordt. Hij
bedoelt, of Burgemeester en Wethouders er
niets wezenlijks in voelen, dat deze buurtge-
nooten dit verzoek doen. Terecht zeggen
Burgemeester en Wethouders, dat dit voor de
gemeente consequenties zou hebben, die onder
oogen gezien moeten worden. Spreker her-
haalt zijn vraag of Burgemeester en Wethou
ders niets wezenlijks in voelen, dat deze be-
trokkenen dit verzoek doen en dat de raad zal
moeten gaan in de richting, dat alle gedeelten
der gemeente, die nog van licht zijn verstoken
daarin geholpen moeten worden.
De VOORZITTER is het volkomen eens met
den heer De Ruijter, dat er een regeling zal
moeten worden getroffen. Doch de raad zal
zich herinneren, dat enkele jaren geleden, toen
de concessie aan de P.Z.E.M. werd verleend,
deze niet is verleend voor overal in de ge
meente, doch dat de kant, die thans het ver
zoek indiende, Smitsschor, Ronde Putten en de
Steenovens daarin niet zijn begrepen. De be-
trokkenen hebben zich toen tot spreker ge-
wend, hij heeft met de P.Z.E.M. een bespre-
king gevoerd, er is een conferentie gehouden
met een vertegenwoordiger der P.Z.E.M. en
de betrokkenen, een begrooting van de kosten
is gemaakt, en ten slotte is een rondgang bij
de betrokkenen gehouden om na te gaan, op
hoeveel aansluitingen kon worden gerekend.
Toen is gebleken, dat het voor een gedeelte van
den Beoostenblijpolder zou kunnen, doch op
Ronde Putten waren er te weinig deelnemers,
terwijl het op de Steenovens ook niet kon. En
indien deze menschen meenen, dat iets gedaan
moet worden, dan behooren zij ook rond te
gaan en een bepaald verbruik te garandeeren,
temeer daar er hier geen sprake is van aan-
sluiting van bedrijven en de electriciteit uit-
sluitend gebruikt zal worden voor verlichting.
De heer De Ruijter zal zich heel goed bewust
zijn, dat de gemeente voor deze adressanten
geen garantie kan verleenen, zonder verplicht
te zijn, het ook voor de andere gedeelten te
doen! als deze met eenzelfden wensch zouden
komen. En dat zou in de papieren kunnen
loopen. Indien deze buurt electriciteit wil
hebben. zal zii ook moeten doen als anderen,
die zich daarvoor ook offers hebben getroost.
Dit is te Kijkuit ook gebeurd en dat de ge
meente welwillend genoeg is, is gebleken
doordat deze er enkele lantaarns heeft ge-
plaatst om aan de wenschen van de menschen
tegemoet te komen. Hetzelfde wat ten op-
zichte van deze adressanten gezegd kan wor
den, geldt ook voor de bewoners van Ronde
Putten en ook voor de Steenovens. Electri
citeit is een artikel, dat overal gekocht kan
worden, mits men den prijs betaalt.
Burgemeester en Wethouders hebben dit
voorstel gedaan, temeer daar destijds de raad
een principieel besluit heeft genomen in den
zin als thans het voorstel van Burgemeester
en Wethouders luidt, zoodat Burgemeester en
Wethouders niet anders te doen hadden, dan
vast houden aan dit eenmaal genomen prin
cipieel besluit.
En temeer hebben Burgemeester en Wet
houders dit nog voorgesteld, omdat een inwil
liging van dit verzoek geld zou vorderen uit
de gemeentekas, ener is daarvoor geen
geid.
Aangenomen voor kennisgeving.
f. Rapport van de gehouden besprekingen
met den Inspecteuir der Rijksw e rkve rs ch af-
fing eenerzijds, en Burgemeester en Wethou
ders van Axel en den heer C. Hamelink, inge-
volge raadslbesluit d.d. 28 Augustus 1937, an-
derzijds, luidende: „Den 28sten Augustus 1937
is door den raad dezer gemeente het besluit
genomen, zoo spoedig mogelijk eem bespre-
./king te verzoeken bij den Inspecteur der
,,Werkverschaffing en zoo noodig bij het
„Departement van Sociale Zaken over de be
aconing der terwerkgestelden in de werkver-
schaffing".
In de eerst daarop volgende vergadering
van Burgemeester en Wethouders is besloten:
a. den Inspecteur van de Werkverschaffing
te vragen of hij bereid was in Axel op 14
September d.a.v. te confereeren met Burge
meester en Wethouders en edn lid van den
raad, naar aanleiding van de naar voren ge-
brachte klachten en grieven over de centrale
werkverschaffing in een openlbare vergadering
en tijdens een besloten zitting geuit.
b. den heer Hamelink, als lid van den raad
te vragen om als vertegenwoordiger van den
raad daarbij tegenwoordig te zijn.
Aangezien de Inspecteur door andere werk-
zaamheden in de daarop volgende week ver-
hinderd was, den 14en September te komen,
werd de bespreking bepaald op den 21en Sep
tember d.a.v., hetgeen geschied is.
Ook de heer C. Hamelink kreeg van die be
spreking bericht en heeft aan deze conferen
tie deelgenomen.
Bij den aanvang van deze conferentie moest
de heer Hamelink de opmerking maken, dat hij
zich voor deze bespreking niet had geprepa-
reerd, dat hij voor deze bijeenkomst geen fei-
tenmateriaal bij zich had, omdat hij uit den
ontvangen brief niet had kunnen lezen, dat een
bespreking in deze vergadering zou plaats
hebben met den Inspecteur. Spreker had de
veronderstelling gemaakt, dat in deze verga
dering van Burgemeester en Wethouders de
punten zouden worden uitgestippeld, welke
met den Inspecteur zouden besproken worden.
In deze vergadering kan hij dus zijn mede-
deelingen niet met bewijzen staven, omdat hij
de gegevens nog niet alle heeft kunnen ver-
zamelen, al is hij daarvoor reeds op pad ge
weest.
De Voorzitter merkt op, dat de heer Hame
link wel had kunnen begrijpen, waar het dezen
middag om zou gaan. Burgemeester en Wet
houders zijn niet gewoon, gevallen, waar de
belangen van de werkloozen mee gemoeid zijn,
op de lange baan te schuiven. Ook acht spre
ker het niet noodzakelijk om deze behandeling
van zaken te verschuiven; temeer, de bezwaren
en grieven zijn reeds in openbare vergadering
genoemd en die kunnen hier dezen middag wel
terdege onder de oogen worden gezien.
De Inspecteur verklaart, in de komende
weken zich hiervoor niet beschikbaar te kun
nen stellen. Vele andere werkzaamheden vra
gen ook van hem zijn voile aandacht.
De Voorzitter bracht de navolgende grieven
naar voren, welke zoowel in een openbare als
in besloten vergadering van den raad genoemd
waren:
le. dat het verschil in loonklasse van
fabrieks- en landarbeider te groot is;
2e. dat de landarbeiders slechts een basis-
uurloon hebben van 0,22 per uur;
3e. dat de Axelsche tewerkgestelden achter
gesteld worden bij die van andere gemeenten;
4e. dat de menschen van deze gemeente on-
heusch behandeld worden door de leiding-
■gevende personen van de werkverschaffing.
De Voorzitter merkt op, dat er misschien
nog meer zijn, doch deze zullen door de be
sprekingen wellicht naar voren komen.
De heer Van Bendegem zegt, dat de heer
Hamelink in vorige vergaderingen al meer-
malen heeft gezegd, dat hij bewijzen had, wan-
neer hij iets te dien opzichte mededeelde, laat
hem nu met die bewijzen ter tafel komen.
De heer Hamelink erkent, dat hij verplicht
is, deze gegevens te verschaffen. Hij is bezig
geweest. deze te verzamelen, doch dit vraagt
fi-iz* don V»ii rlorirvnnr tnt hiprtop "hfiSChik-
meer tijd, dan hij daarvoor tot hiertoe beschik
baar heeft kunnen stellen. Afgezien van het
thans niet hebben, kan hrj dit bewijsmateriaal
altijd nog bij Burgemeester en Wethouders
deponeeren ter doorzending aan de Rijks-
Inspectie.
De Inspecteur wil gaarne die bezwaren van
algemeenen aard met de heeren bespreken.
Uitzonderingsgevallen blijven er te alien tijde
en die kunnen op een andere plaats en op an
dere wijze voor de belanghebbenden bekeken
worden.
De heer Hamelink begint met te zeggen, dat
hij niet te spreken is over de lage loonklasse,
waarin de landarbeiders bij de werkverschaf
fing zijn ingedeeld.
De gemeente met zijn gemengde bevolking
en zijn klein percentage van „vaste" land
arbeiders verdienen een hoogere groepeering.
Hoofdzakelijk zijn het hier losse arbeiders,
welke de laatste jaren gewoon zijn, korter of
langer tijd in den landbouw te werken, doch
ook op de fabriek, wanneer zij daarvoor wor
den opgeroepen.
Over de Axelsche werkkrachten is altijd een
verkeerde veronderstelling gemaakt. Men
rangschikte deze te veel in de klasse land
arbeiders, terwijl met veel meer bewijzen kan
worden gestaafd, dat zij in de categorie van
..fabrieksarbeiders" moeten worden ingedeeld.
Tegen deze indeeling moest veel meer worden
geprotesteerd.
Bij den Rijksdienst der Arbeidsbemiddeling
en Werkloosheidsdienst past men deze selectie
ook te streng toe.
Deze verkeerde indeeling heeft tot gevolg,
dat de groepeering „landarbeiders" geen juist
beeld geeft van de werkelijkheid. Nu de men
schen verplicht worden aan te toonen wil
men in de loonklasse van 26 cent vallen dat
zij meer dan 78 dagen van het voorafgaande
jaar werkzaam geweest zijn in het fabrieks-
of transportbedrijf, zal men een juister beeld
krijgen.
Hieraan is tot op heden weinig aandaent
geschonken.
De Inspecteur kan de geuite meening van
den heer Hamelink niet deelen. Tijdens de bij-
eenkomsten, die hij maandelijks heeft met de
vertegenwoordigers van de vakorgamsaties