De burgeroorlog in Spanje
TER NEUZEN, 1 NOVEMBER 1937.
HOEK.
AXEL.
SAS VAN GENT.
beschouiwd moet worden als een onvriendelijk-
heid tegen zijn persoon. De lilberaflen hebben
mij, al'dus 'de heer De Man, integendeel Vrijdag
met nadruk bun hoogachting en waar'deering
betuigd.
Zij weigerden hun medewerking uitsluitewd,
omldat zij niet voldoenlde vertrouwen meenen
te kunnen stellen in Ide politieke persoonlijik-
heid ivan den 'kabinets-formateur, in wien zij
voor alles 'den vader van Ihet plan Van den
arbedd zien.
Thans Pierlot formateur.
Nu minister De Man er niet in geslaagd is
een nieuw kalbinet te formeeren, heeft Koning
Leopold den katholieken minister van iand-
ibouw, Pierlot, met deze taak belast. Laatst-
genoeimde heeft de opdracht aanvaard en reeds
Zondagmiddag met zijn besprekingen een aan-
vang gemaakt. Heden zou hij den Koning
mededeelen, of er kans bestaat, dat hij zal
slagen.
Bij het verlaten van het paleis deelde Pier
lot den joumalisten mede, dat hij zou pogen
de taak te venvullen, die de Koning hem had
■toevertrouwd. Te dien einde zou hij contact
zoeken met de leiders der drie groote politieke
partijen, ten einde te trachten een formule te
vinden voor een kalbinet van nationale een-
faeid, zooals oak het demissionnaire ministe-
rie-Van Zeeland er een was.
(Hedennamiddag kwamen de besturen der
katholieke, liherale en socialistische partijen
Ibijeen, ten einde de officieele onderhandelaars
voor de kaJbinetsformatie aan te wijzen.
Allvorens Pierlot te ontvangen, had koning
Leopold den minister van Staat, Van Over-
Ibergh, die voorzitter van de katholieke
Senaatsfractie is, aangezocht zich met de
samenstelling van het ministerie te belasten.
De senator wees dit aanbod evenwel om ge-
zondheidsredenen Van de hand.
SAMENZWERING TEGEN SCHUSCHNIGG
WORDT TEGENGESPROKEN.
Een Reutenbericht uit Weenen meldde Vrij-
dagaVond, dat vol'gens een officieele mede-
deeling de politie een complot had ontdekt,
hetwelk ten idoel had bondskanselier von
Schuschnigg te vermoorden.
Het Weensche Gorr. bureau, het officieuse
OostenrijkS'Che telegraafagentsdhap, deelde
later op den avonld inee:
De door een buitenlandsch agentschap ver-
spreide herichten over een samenzwering
tegen (bondskanselier Schuschnigg zijn uit de
lucht gegrepen. Er is geen pogirug tot een
aanslag gedaan; ook is geen arrestatie ver-
richt.
DE OHINEEZEN UIT TSJAPEI TREKKEN
ZICH TERUG.
Na in den nacht in groepjes van dertig een
door izoeklichten ibeschenen en door de Japan-
sche machinegeweren Ibestreken, achttien M.
breeden weg te zijn overgestoken, helbben zich
op deze wijze ongeveer 150 soldaten van het
Chineesche ,,hataljon des doods", dat zich in
een pakhuis in Tsjapei verschanst had, in de
intemationale nederzetting ibegeven. Zeer velen
van de soldaten waren gewond.
(Het geheele Ibataljon schijnt zich afge-
zien van de dooden die in het pakhuis zijn
achtergelaten in de intemationale neder
zetting ibegeven te helbben. De commandant
verklaarde tegenover joumalisten, dat de
terugtrekking gschied was op bevel van zijn
superieuren. Het was den wensch van al mijn
manschappen am in het gevecht te sneuvelen.
Naar nader vernomen wordt heeft makr-
schaiik Tsjiang Kai sjek het bevel tot terug
trekking gegeven. De imanschappen moesten
hun wapens in handen geven van de Brltsche
soldaten en zich in de intemationale nederzet
ting laten intemeeren. De japanners heschoten
den weg, waarover de mannen zich terugtrek-
ken, heftig, zoodat nog een aantal sneuvelde,
tegelijkertijd stond het pakhuis aan een bom-
bardement ibloot.
IDe Chineesche soldaten, 150 in het getal,
hebben al hun wapens, ongeveer 400 geweren,
24 lichte en 12 zware mitrailleurs, verschei-
dene kisten munitie en kleeren etc. meege-
nomen. Zij slaagden er ook in twintig emstig
gewonde soldaten uit het pakhuis over den
onder vuur staandem weg te brengen. De com
mandant, Hsieh Tsjien joean, was de laatste,
die 'de nederzetting binnenkwam. Men merkte
op dat hij weende. De gewonden zijn naar het
Engelsche zielkenhuis overgebracht.
EEN WAARSCHUYMNG AAN HET
JAPANSCHE VOLK.
De ministeries van oorlog en marine te
Tokio hebben een verklaring afgelegd ter
gelegenheid van de Japansche overwinning bij
Sjanghai. In deze verklaring richten zij een
waarschuwing tot het Japansche volk, zeg-
gend, dat, het feit, de Chineesche troepen te
hebben teruggeslagen uit het gebied van
Sjanghai, niet beteekent, dat het einde van de
vijandelijkheden nabij is. Integendeel, er zijn
nog vele moeilijkheden te overwinnen en men
moet nog lang wachten alvorens te komen tot
een volledige regeling van den toestand".
EEN REDE VAN MUSSOLINI.
In een rede ter gelegenheid van den vijf-
tienden verjaardag van den opmarsch naar
Rome verklaarde Mussolini Vrijdagmorgen, na
te hebben heriimerd aan de gebeurtenissen der
afgeloopen vijftien jaren, dat ,,het fascistische
regime steeds meer een is met het Italiaansche
volk, het ndeuwe en sterke Italiaansche volk,
waarmede een gewapend conflict voor wien
ook uiterst gevaariijk zou zijn".
De Duce sprak zijn vreugde uit over de
komst der Duitsche gasten. Hun aanwezig-
heid zeide hij, beteekent, dat zich naast de
politieke as een steeds nauwere solidariteit
tusschen Duitschland en Italie ontwikkelt en
een steeds roe .'lore vriendschap tusschen de
beide volken.
Kameraden, zoo vervolgde spr., in welk
teeken willen wij het zestiende fascistische
jaar inzetten? Dit teeken is vervat in dit
simpele woord vrede. Van dit woord hebben
de ,,blatende schapen" van de reactionnaire
democratieen gebmik en misbruik gemaakt.
Doch wanneer dit woord van onze lippen
vloeit, heeft het zijn voile plechtige en men-
schelijke beteekenis. Opdat echter de vrede
duurzaam en vruchtdragend zij<, is het noodig
dat het bolsijewisme uit Europa wordt ver-
dreven.
Dan is het tevens noodig, dat bepaalde
belachelijke en onzinnige bepalingen der
vredesverdragen herzien worden. En dan is
het tenslotte noodig, „dat een groot vo'k als
het Duitsche opnieuw de plaats krijgt, die het
toekomt, en die het onder de Afrikaansche
zon innam. Tenslotte is het noodzakelijk, dat
Italie met rust gelaten wordt, want het heeft
zijn rijk geschapen met zijn bloed en met
eigen middelen, zonder te raken aan een vier-
kanten meter van de rijken van anderen.
BASKENEEN MERKWAARDIG VOLK.
Taalmoeilijkheden en zonderlinge
volksgebruiken.
Het is de meedoogenloos voortwoedende
Spaansche oorlog, die meer dan ooit de aan-
dacht heeft gevestigd op een zeer merkwaar-
dig volk, de Basken, wier geboortegrond zoo
jammerlijk betrokken werd in de verschrik-
kingen van dezen krijg.
De Basken zijn de Zwitsers van de Pyre-
neen. Zij ademen de vrije en sterkende lucht
der bergen en zien neer op de vochtige onge-
zonde atmosfeer van het laagland. In hun zoo
gezond gebied gebijde in den loop der eeuwen
een zelfbewust en sterk menschenras, zooals
de nooit overwonnen Sciptaren van Albanie
of de ruwe zonen van Koerdistan. Dergelijke
volken zijn geestelijk aan elkaar verwant.
Want de geest van de vrijheid woont in de ber
gen, waarvan zij bezit heeft genomen en een
ongebroken lichaamskracht geeft dezen vrij-
heidszin een belangrijke steun. Een raadsel-
achtig volk, deze Basken, het oudste en on-
bekendste volk dat Europa herbergt. Hun taal
b.v. is met geen enkele andere der Indo-Ger-
maansche groep verwant. Noch de Franschen,
noch de iSpanjaarden verstaan deze zeldzame
lieden der Euscara. Een vluchtige gelijkenis
met de taal der Indianen van Mexico mag
geenszins tot de veronderstelling van een
voorhistorischen trek over den oeeaan leiden,
maar moet veeleer als toeval worden be-
schouwd.
De Basken noemen zichzelf „Euscaldunac"
en dat beteekent: ,,hamdige mannen" en wan
neer de taal van een volk getuigenis aflegt
van haar afstamming, dan behooren de Eus-
caldunac tot een oer-menschheid, waarvan
nergens eiders op aarde nog een spoor te vin
den is. De Baskische taal kemnerkt zich door
een primitieve wijze van uitdrukking in een
,,aaneen-lijmende" taal, waarin uitgaande van
het hoofdwoord, de bijwoorden zonder meer
aan dat hoofdwoord worden vastgeknoopt, zoo-
iets als: „Vaderveelbierdrinktzondagshitte".
Het gebrek aan woorden, die bijzondere be-
grippen aanduiden, bemoeilijkt het verstaan en
begrijpen van deze taal en het is daarom be-
grijpelijk, dat een Fransch spreekwoord zegt:
„De duivel studeerde zeven jaar Baskisch en
leerde maar twee woorden".
Ouderwetsch als hun taal, zijn ook talrijke
gebruiken bij dit volk, die men nergens anders
vindt en die veelal wijzen op het oeroude moe-
derrecht. Hiertoe behoort b.v. het erfrecht van
de oudste dochter uit een gezin v66r de zoons
en verder de zgn. ,,couvade", het „mannelijke
bed", een gebruik dat heel veel bij natuurvol-
ken voorkomt. Wanneer er een kind is ge-
boren neemt de man het naast zich in bed en
in plaats van de vrouw ontvangt hij de bezoe-
ken en de gelukwenschen. Oeroud is ook de
,,laya", een zware ijzeren vork met twee tan-
den, die op het akkerveld wordt gebruikt en
die een paar gespierde armen vereischt.
Vreemdsoortig als de taal van dit volk, is
hun denkwijze en hun gemoed. Trotsch op hun
rijkdom aan overleveringen, schijnen zij maar
heel weinig geneigd om in geestelijk contact
te treden met de Europeanen. In de gesloten
zielen van dit volk rusten de geheimen van
een, in onzen gedachtengang volkomen ver-
dwemen tijd.
Hun vrijheid en onafhankelijkheid hebben de
Basken steeds met fanatieken geestdrift ver-
dedigd. Wie ook in de geschiedenis de Span-
jaarden overmeesterden, Romeinen en West-
Goten, Arabieren of Franken, geen hunner
kon zich heerscher over het Baskische volk
noemen. Het was op 15 Augustus 778 toen de
Basken in het dal van Roncevalles den door
de sagen beroemden Roland, den legeraan-
voerder van Karel den Groote, tot den val
brachten. Onafhankelijkheid, ziedaar de erfe-
nis waarvoor zij eeuwen lang hebbens gestre-
den. In de Spaansche burgeroorlogen der
vorige eeuw vochten zij onder de vlag der Car-
listen, die tegenwoordig tot de menschen van
generaal Franco behooren. Hun doel was al-
tijd hetzelfde: de bijzondere rechten en vrij-
heden, die altijd bij de Basken behoord hadden.
Eerst in 1876 werden zij onderworpen.
Hoe groot het nationaal gevoel bij de Bas
ken ontwikkeld is, moge blijken uit het feit,
dat de adellijken onder hen en een vierde
deel van de bevolking behoort tot den adel
nog altijd in oude burchten of vieihoekige
torens woont, z.g.n. ,,casas solas". En ook
hun nationale kleeding is bewaard gebleven.
Nog altijd dragen de mannen hun wijde, ge-
streepte broeken en korte lakensche buizen,
terwijl de visschers en zeelieden de traditio-
neele roode wollen blouses aantrekken.
Bij droog weer dragen zij hennepsandalen als
schoeisel en als het regent dikgezoolde laar-
zen die met spijkers beslagen zijn. Op feest-
dagen is de kleedij kleuriger: een donker flu-
weelen pak met roodzijden sjerp en een bon-
ten halsdoek. Het meest eigenaardige van hun
kleeding is ongetwijfeld de ,,boyna", de be-
kende Baskische muts, een soort zeer lichte
wollen baret. Dat zij bij hun groet aanslaan
als de militairen, is een kwestie van practi-
schen aardin de muts worden namelijk
allerlei dingen bewaard als kam, zakdoek, zak-
mes enz. Het afnemen van de muts is dus een
„technisch bezwaar".
De vrouwen dragen geen hoed of andere
hoofdbedekking; zij kammen het haar bij het
voorhoofd glad en laten het verder in lange
vlechten langs den rug hangen. Zij dragen
doorgaans groote oorringen van goud of zil-
ver en zij zijn keurig en zindelijk gekleed met
een nauwsluitend, van voren laag weggesne-
den lijfje van donkere stof en zonder mouwen,
gehaakt over een katoenen doek, die borst en
schouders bedekt. De wijde witte hemds-
mouwen reiken hen tot aan den pols, waar
zij zijn dichtgeknoopt. Dan dragen zij voorts
een gestreepten, ook wel rooden of blauwen
rok, blauwe kousen met witte klinken en aan
de voeten ,,alpargatos".
Bekend is het bijzonder huiselijke leven van
de Basken, dat ook weer voortvloeit uit hun
eeuwenoude gewoonten, al is die rust die dit
volk zoo kenmerkt, in de laatste maanden
door de bekende gebeurtenissen meedoogen
loos verstoord. Voor de Basken is een oorlog
als deze een episodede latere geschiedenis
zal eerst leeren hoe zij aan deze episode ont-
kcanen zijn
DUITSCHE ZEN DELING E.N VOEREN
NAZI-PROPAGANDA OP NIEUW-GUINEA.
Een door de autoriteiten van Britsch Nieuw
Guinea ingesteld onderzoek naar ,,nazi-propa-
ganda" onder de inlandsche bevolking van dit
mandaatgebied heeft aan het licht gebracht,
dat het persoonlijk enthousiasme van Duitsche
zendelingen wellicht evenveel schuld draagt aan
deze propaganda als de werkelijke georgani-
seerde actie.
Men acht het bewezen, dat de in dit opzicht
geuite beschuldigingen tegen katholieke mis-
sionarissen ongegrond zijn. Echter wordt ver-
klaard, dat de jonge zendelingen uit Duitsch
land, die zich bij de Luthersche zending op
Nieuw Guinea aansluiten, nationaal-socialis-
tische propaganda onder de aan hen toever-
trouwde schoolkinderen gemaakt hebben.
Kolonisten in de buurt van Luthersche zen-
dingsposten hebben verklaard, dat de nieuw-
aangekomen zendelingen, en zelfs eenigen van
de ouderen, die met verlof in Duitschiand
waren geweest, rondgebazuind hadden, dat
Duitschland het beheer over Nieuw Guinea
spoedig zou ovememen en aanraadden de
Duitsebe taal te leeren ter voorbereiding van
deze wijziging.
Kleine kinderen in enkele dorpen begonnen
spelenderwijs den nazi-groet en den roep „heil
Hitler" te gebruiken. Men zag de swastika
verschijnen op vlaggetjes, vastgeklemd in de
uit palmhout opgetrokken wanden der hutten,
en inlandsche onderwijzers van de zending
gaven op verrassende wijze blijk van hun ken-
nis der verdiensten van Hitler.
Meer dan eens kwamen berichten binnen,
dat inlandsche werkkrachten openlijk zouden
hebben verklaard, dat hun Australische werk-
gevers niet hun werkelijke meesters waren.
Zoodra de overheid vernomen had wat gaan-
de was, werd een brief geschreven aan den
leider der Luthersche zending te Fischhafen,
waarin diens aandacht op de verschijnselen
gevestigd werd. Dit schrijven had de ge-
wenschte uitwerking: de propaganda stierf uit.
De overheid wacht thans af of de bewe-
ging weer opleeft.
Toen Australie het beheer over Duitsch
Nieuw Guinea op zich nam na den wereld-
oorlog, werd de zending zeven jaren gelaten
om de Duitsche zendelingen te vervangen door
die van andere nationaliteiten. Op den her-
haalden aandrang van mgr. Newton, den
Anglikaanschen bisschop van Nieuw Guinea,
Werd dit besluit echter eenige jaren later in-
getrokken.
Indien de propaganda herleeft, zou zoo zegt
men hier, de voorwaarden echter opnieuw
gesteld kunnen worden.
PROPAGANDA VOOR AARDAPPELEN.
De correspondent der N. R. Crt. te Berlijn
telefoneerde Donderdagavond:
In den jongsten tijd leest men iederen dag
artikelen over de voortreffelijke eigenschappen
van de aardappelen als voedingsmiddelen,
zulks in verband met het verschijnsel, dat de
aardappeloogst enorm is uitgevallen, evenals
trouwens de oogst van appelen in tegenstelling
tot den oogst van broodgraan. In verband
hiermee zal, zooals gemeld, met 1 November
het menggebod met maismeel worden opge-
heven en worden vervangen door een meng
gebod met aardappelmeel. De percentages zijn
nu als volgt vastgesteld: minimum 6 pet.,
maximum 10 pet.
PLAN TOT OPSTAND IN HET
BASKENLAND ONTDEKT.
United Press meldde Zaterdagmorgen uit
Bayonne:
'Radio Espana te Bilbao maakt een dagor-
der van den militairen gouivemeur (bekend,
waaruit iblijkt, dat een plan ontdeikt is, van
een opstand (der Baskische separatxsten. De
opstand izou in Bilbao beginnen en zich van
daaruit over het heele Baskenland uitlbreiden.
In de 'dagorder wordt de (bevolking 48 uren
tijd gegeven' olm alle wapens, (die zich in haar
bezit bevinden, in te leveren. Allen, die na
dien trjd nog in het bezit van wapens zijn,
wacht de doodstraf.
REOHTSCHE VLOOTBASIS OP MAJORCA.
Met ingang van Vrijdag is Palma de Major
ca de eenige vlootlbasis van (de strijdlkrachten
van Franco geworden. Onder coram arido van
vice-admiraal Francesco Morano Fernandez
wil de vloot de (Spaansche (Oostkust van de
Fransche grens tot Almeria blokkeeren.
De admiraal is Vrijdag naar Palma vertrok-
ken, waar hij het bevel op zich heeft genomen
aver de strijdlkrachten ter zee, te land en in de
lucht, die tot dusver door den schout-bij-nacht
Bastarreche, door generaal Enrique Canovas
en door kolonel Ramon Franco gecomman-
deerd werden. De oorlogsschepen, die zich in
den Atlantischen Oceaan bevonden, zijn ter
Ibeschikking gekamen (dqpr de verdwijning van
het Noordelijk front en ibegeven Zich naar de
nieuwe basis. A'dmiraal Fernandez zal in het
geheel beschikken over 35 eenheden, waaron-
der 4 kruisers, de ,,Canarias", ide „Almirante
Cenvera", de ,,Baleares" en de ,,NaVarra en 2
kanonneerlbooten. De vloot zal trachten den
toevoer van levensmiddelen en materiaal voor
de regeeripg van Valencia te verhinderen.
Fernandez heeft vender de beschikking over
talrijke escadrilles vliegtuigen en over een
sterk garniizoen, dat uitsluitend bestaat uit
Spaansche infanterie-, artUierie-, genie- en
marinetroepen.
De vliegtuigen hebben reeds vele verken-
ningsiviuchten tusschen Barcelona en Cerfbere
gemaakt. De troepen zijn goed geoefend en
goed uitgerust, zoowel voor het verijdelen van
een mogelijke ladingspoging der regeerings-
troepen als voor andere doeleinden.
In dezelf'de geizaghebfoende kringen is men
van meening, dat het optreden van alle strijd-
krachten op Majorca beslissend kan zijn, wan
neer Franco het sein tot het verwachte kraeh-
tige offensief op het schiereiland zal geven.
DE VERFLAATSING DER REGEERING
UIT VALENCIA NAAR BARCELONA.
Het decreet betreffende de verplaatsing der
regeerinig naar Barcelona zou heden te Barce
lona gepujbliceerd worden in het staatsblad.
De ministers hebben in hun vergadering van
Zaterdag vastgesteld, dat Catalonie zijn auto-
nomie Ibehoudt. De regeering wordt verplaatst
om haar eonstitutioneele taken gemakkelijker
te kunnen venvullen. Zij izal een meer recht-
streeksche controle op de Catalaansche nijVer-
heid kunnen uiboefenen en de voortbrenging
kunnen vergrooten. De laardrijkskundige lig-
ging van Catalonie zal bovendien de verdee-
ling der producten vergemakikelijikem. De be-
langrijkste afdeelingen van de departementen
van onderwijs, openbare gezondbeid en land-
bouw zullen nog eenigen tijd te Valencia blij-
ven, terwijl de ministers zich naar Barcelona
zullen Ibegeven
Met in gang van heden zal de Valencia-
regeering te Barcelona haar arbeid voortzet-
ten onafhaukelij'k van de Catalaansche gene-
rafliteit.
OORZAKEN INEENSTORTIN1G VAN HET
NOORDELIJK FRONT IN SPANJE.
(De minister van nationale veideddging te
Valencia heeft een nota gepubliceerd, waarin
hij de oorzaken, welke tot de ineenstorting van
het noordelijk front geleid hebben, uiteenzet.
Hij zegt hierin o.rn., (dat het isolement waarin
het noordelijke front van het begin af aan is
geweest, de verdediging voor een moeilijke
taak plaatste Het ontbreken van een oorlogs-
haven belemmerde het optreden der regee-
ringstroepen.
I run Viel door gebrek aan munitie en betee-
kende (het begin van de verwarring aan het
noohdelijSke front. Vervolgens werd het Bas-
kenland het tooneel van den strijd, doch zon
der luchtmacht kon het zich niet Verdedigen.
Bilbao ging verloren. De tegenstand verdween
bijna volkomen, ondanks het offensief aan het
front van Madrid, dat was ingezet om het
noordelijke front te ontlasten.
Te (Santander was de tegenstand niet zoo
sterk als men gehoopt had en het terugtrek-
ken naar Asturie geschiedde noch op het door
de regeering bepaalde tijldstip, noch op de
vastgestelde wijze. De oorzaak hiervan ligt in
nog nader op te helderen politieke redenen. In
het zuidelijke ibergland wordt thans nog hier
en daar gestreden.
De nota besluit met erop te wijzen, dat het
regeeringsfront thans geen ge'isoleerde ge'bie-
den meer heeft en dat de omstandigheden
wiaaronder gestreden wordt voor den vijand
gewijzigd zijn.
HET KWARTJE VAN MINISTER ROMME.
Voor kleeding en dekking.
In de laatste weken waren verschillende be
richten en publicaties in cms blad gewijd aan
laovenstaand onderwerp, n.;l. den extra steun
die men verleenen wil aan sparende werkloo-
zen voor kleeding en dekking. In afwachting
van de steunregeling van weige de openbare
lichamen, die pas per 1 Januari ingaat, heeft
de Minister van Sociale Zaken een beroep ge
daan op de iburgerij, om reeds thans door een
bijdrage steun te willen verleenen en daarvoor
in de verschillende gemeenten imzamelingen te
houden.
Men verzoekt ons mede te deelen, dat de
Burgemeester van Ter Neuzen, "Mr. Tellegen,
in deze gemeente een collecte hoopt te orga-
niseeren op aanstaanden Zaterdagnamiddag.
Er zal alsdan met medewerking van het
muiziekgazelschap ,,De vereenigde werklieden"
in de kom der gemeente een schaalcollecte
worden gehouden.
Men verzooht er ons tevens bij te vermelden,
dat er nog behoefte is aan collectanten en dat
zij, die hun medewerking willen verleenen om
als collectant dit werk ten bate van in nood-
verkeerende medeburgers, die door de omstan
digheden door de crisis in het leven geroepen
niet zelf in alle behoeften van hun gezin kun
nen .voorzien, te steimen. Zij gelieven zich
dan echter uiterlijk Woensdag a.s. aan te mel-
den ten stadhuize bij den burgemeester.
IHet spreekt vanzelf, dat ook gerekend
wordt op algemeene medewerking der bur-
gerij, voor wat het verleenen van finan-cieelen
steun betreft. Laten zij, die niet der mate
door de gevolgen der crisis gedrukt worden,
iets afzonderen ten bate van hen, die buiten
hunne schuld in minder gunstige omstandig
heden verkeeren.
GEVONDEN VGORWERPEN.
De Inspecteur van politie alhier maakt fae-
kend, dat omtrient ondervolgende gevonden
voorwerpen inlichtingen izijn te bekomen aan
de daarbij vermelde adressen.
Zweep, iZ. C. Eckhardt, Axelschestr. 38a.
Voertuigbel, Bureau van politie.
iHeerenrijwiel, Ktntoor Prov. hoot.
Auto-dop, A. de Putter, Donize-Visserstr. 73.
Melkbus-sleutel, P. v. Grembergen, Lange
Kerkstraat 54.
Mes, P. Wjjffels, v. Steenbergenlaan 55.
Halssnoer, R. Visser, Sohoolplein 1.
Zil'veren armband, A. Reuneker, v. Steen
bergenlaan 14.
Rijwielbelastingmerk, A. Koster, Axelsche-
straat 59a.
Rijwielbelastingmerk, J. B. de Smidt,
le Kortestraat 8.
Zwarte muts, W. Jansen, N. J. Hartestr. 20.
Touw (lijnj, J. A. Leenhouts, Nieuwediep-
straat 18.
Rijwielibelastingmerk, J. A. Riemens, 'Hon-
diusstraat 2.
Roode dameshoed, P. de Mul, Steenkamp-
laan 51.
Rijwielbelastingmerk, R. H. de Pau, Dahlia-
straat 6.
Regenpijp, Jac. Verlinde, Dr. Buijzestr. 2.
Sierspeld (Spin), J. v. Meerendonk, Zand-
straat 12.
DE NIEUWE CURSUS AAN DE
FRUITTEELTSCHOOL TE
WILHELMINADORP.
Eind November begint de nieuwe cursus aan
de fruitteeltschoal te Wilhelminadorp, op Zee-
lands Proeftuin.
De eerste cursus aan deze school is op 3
December 1936 aangevangen en loopt tot om-
streeks Kerstmis van dit jaar. Op den tweeden
cursus is plaatsing voor ten hoogste 16 leer-
lingen, welke volop in de praktijk van de
fruitteelt werlkzaam moeten zijn en de laatste
jaren ook werkzaam geweest moeten zijn.
Bovendien wordt gevraagd, dat de (deelnemers,
wilien ze toegelaten worden, in het bezit moe
ten zijn van een diploma van een algemeenen
tuinbouweursus, of van een tuinbouwschool.
Leerlingen van een landbouwcursus of land-
bouwschool kunnen desnodds toegelaten wor
den, mits blijkt, dat hun practische vorming
voldoende is.
Voor de toelating der leerlingen wordt een
eenvoudig examen afgenomen, waarbij de
practische kennis alsoak de kennis van enkele
eenvoudlge theoretische zaken, vroeger op den
cursus geleerd, moet blijken
De cursus wordt gedurende een jaar, 1 dag
per week gegeven, met voor den middag theo-
rie en na den middag practijk.
iHet theoretische gedeelte oirmat de vakken
fruitteelt, plantenziekten, kennis van den
grond, ibeimestingsleer, plantikunde, bijenteelt
en iets van landmeten.
Men zie de advertentie in dit blad.
VERLICHTING VAN RIJWIELEN EN
MOTORRIJTUIGEN.
De nieuwe verplichtingen met
1 Januari.
Het nieuwe jaar zal voor vele weggebrui-
kers nieuwe verplichtingen brengen.
Te hunnen bate worden hieronder de voor-
naamste nieuwe voorschriften opgesomd.
Rijwielen
1. Met ingang van 1 Januari 1038 moet elk
rijwiel bij duister een rood achterlicht voeren,
dat tevens als reflector is ingericht, tot een
goedgekeurdesoort behoort en. ten bewijze
daarvan van het rijksmerk voorzien is. Bij
aankoop van een achterlicht lette men er dus
op, dat daarop het rijksmerk (bestaande uit
het woord ,,rijkskeur" en een serienummer)
is aangebracht. Zonder dit kenteeken voldoet
een achterlicht niet aan de wettelijke voor
schriften.
Het achterlicht moet op het witte gedeelte
van het achterspatbord, en niet hooger dan
60 c-M. boven het wegdek, zijn aangebracht.
2. Rijwielen mogen geen verblindende ver-
lichting voeren. Er dient dus voor gezorgd te
worden, dat de lichtbundel van de voorlan-
taarn schuin naar beneden gericht is.
Automobielen en motorrijwielen.
1. Bij ontmoetingen met tegehliggers mag
een motorrijtuig geen verblindende verlichting
voeren. Er dient gedimd te worden, zoodra de
tegenligger zich binnen de gerichte stralen-
bundels van de lantaams bevindt.
2. De koplantaarn(s) moet(en) zoodanig
zijn ingericht en aangebracht, dat de gerichte
stralenbundel een benedenwaartsche helling
vertoont: bij meting met behulp van de grijze
schijfop 10 M. afstand voor de lantaarn,
moet de bovenkant van den bundel tenminste
10 c.M. langer zijn dan het midden van het
lantaamglas.
3. Met ingang van 1 Januari 1939 moet(en)
a. De koplantaarn(s) hetzij tot een goed
gekeurde soort behooren en ten bewijze daar
van van het rijksmerk zijn voorzien, hetzij
afzonderlijk zijn goedgekeurd;
b. In de koplantaarn(s) (een) gloeilamp(en)
(wit of geel) zijn aangebracht, behoorende tot
een goedgekeurde soort, en ten bewijze daar
van van het rijksmerk voorzien.
Het onder a en b bedoelde rijksmerk bestaat
uit het woord „rijkskeur" en 'n serie-nummer.
4. Ook goedgekeurde koplantaarns, waarin
goedgekeurde gloeilampen zijn aangebracht,
kunnen in gedimden toestand nog verblinden,
indien zij niet op de juiste wijze aan het motor
rijtuig zijn aangebracht. Blijken zij, bij con
trole op den weg, niet aan den in punt 2
genoemden eisch te voldoen, dan is men in
overtreding, ook indien koplantaarn en gloei-
lamp tot een goedgekeurde soort hehooren.
HET PLAN TOT STIOHTING VAN EEN
WATEHSCHAP.
Al reeds Veel is er te doen geweest over
het plan van Ged. Staten om alle palders en
uitwateringswatersichappen in West Zeeuwsch-
Vlaanderen, met uitzondering van de calami-
teuze polders en de izjg. intemationale polders,
te wereeniigen in den waterschap. Eenigen tijd
geleden werd het plan alreeds voorgele'gd aan
de 1700 ingelanden van (de 76 (betrokken pol
ders, maar 72 polders verMaarden zich tegen
deze vereendigmg, nadat over het plan gestemd
was in vergaderingen van ingelanden. Inge-
volge de wet moeten 'deze polders gehoord
worden, alvorens Ged. Staten hun plan
ten uitvoer kunnen brengen. Dit was volgens
Ged. Staten blijkbaar niet afdoende gesdhied,
want thans hebben zij, naar het Dagblad van
N. Br. en Zeeland mel'dt, hun plan opnieuw ter
tafel gebracht (door al deze polders opnieuw
'n uiteenlzetting toe te sturen en in een negen-
tal plaatsen vergaderingen met de ingelanden
uit te schrijven, waarop de kwestie besproken
wordt. Deze bijeenkomsten vinden deze week
plaats te Groede, Zuidzande, Schoonldijke,
Oostburg, Uzendijlke, Biervliet, Sluis en Aar-
denjburg. Deze vergaderingen, die onder lei-
ding staan van een comimissie uit Ged. Staten
onder voorzitterschap van Iden heer J. A. van
Rompu, dienen eveneens om een uiteenzetting
Van het vereenigingsplan te geven, waaraa. de
ingelanden in de gelegenheid woi'den gesteld
hun meening kenbaar te maken. Het plan
van Ged. (Staten wordt op deze (bijeenkomsten
veiidedigd door Mr. iP. Dieleman en amlbtena-
ren van den provincialen technischen dienst.
De bedoeling van Ged. Staten is dat de ge
heele watersdbapstaak van elk der te ver-
eenigen polders en waterschappen en die der
uitwateringswaterschappen overgaat op het
nieuwe waterschap, niets uitgezonderd; even-
zoo staat het met de andere verplichtingen en
met (de rechten der heengaande polders.
Zij wenschen voorts, dat het waterschap
wordt foestuurd door een in Oostburg zetelend
(bestuur, dat bestaat uit een dijkgraaf, 8 heam-
raden en 32 hoofdingelanden of hun plaats-
vervangende hoofdingelanden.
M orul- en klauwzeer.
Het mond- en klauwzeer breidt zich onder
deze gemeente steeds meer en meer uit. Sedert
de laatste aangifte zijn er weer een 7-tal ge-
vallen bijgekomen.
Benoqming gemeente-veldwaohter.
Tot gemeente-veldwaohter alhier is benoemd
de heer C. Buth, korporaal bij de politietroe-
pen te Den Haag.
Gemeenteraad.
In de op Donderdag 4 November 1937, des
namiddags 2 uur. te houden openbare ver
gadering van den gemeenteraad alhier, komen
de volgende punten in behandeling:
1. Notulen.
2. Ingekamen stukken en mededeelingen.
3. Voorstel tot benoeming van: a. een lid
van het Burgerlijk Ambestuur, wegens
periodieke aftreding; b. twee leden van
de Commissie van Toezicht op het
agentschap der Arbeidsbemiddeling,
wegens periodieke aftreding; c. drie
leden van de Gascommissie, wegens
periodieke aftreding; d. zes leden van
de Bouwcommissie, wegens periodieke
aftreding.
4. Voorstel tot verkoop van grond aan den
heer M. J. van den Berg in de Oranje-
straat.
5. Voorstel tot verkoop van grond aan den
heer L. M. Herrebout, aan de Wilhel-
minastraat.
6. Voorstel tot toetreding tot ,,De Fraude
Onderlinge van Gemeenten", te stichten
door de Ver. van Nederl. Gemeenten.
7. Voorstel tot aanvaarding van het plan
voor een nieuw raadhuis.
8. Voorstel tot wijziging van de begrooting
van het Burgerlijk Armbestuur 1937
(inclusief verhooging subsddie ge
meente)
9. Voorstel tot wijziging van de gemeente-
begrooting, dienst 1937.
10. Voorstel tot voorloopige vaststelling van
a. de gemeente-rekening dienst 1036:
b. de rekening van het Gasbedrijf, dienst
1036; c. de rekening van het Vleesch-
keuringsbedrijf, dienst 1036; d. de reke
ning van het Burgerlijk Armbestuur.
dienst 1036.
11. Voorstel tot behandeling van: a. de
begrooting van de gemeente, dienst
1038; b. de begrooting van het Gas
bedrijf, dienst 1038; c. de begrooting
van het Vleeschkeuringshedrijf, dienst
1938; d. de begrooting van het Burger
lijk Armbestuur, dienst 1038.
Gemeenteraad.
Donderdagavond om half zeven vergaderde
de gemeenteraad in publieke zitting.
Na goedkeuring der notulen van de verga
dering gehouden op 9 September 1.1. kwamen
ter tafel eenige ingekomen stukken, als eerste
een dankbetuiging van het Comite der Sas-
sohe Winkelweek voor de ontvangen subsidie.
Vervolgens het proces-verbaal van kas-
opname bij den gemeente-ontvanger.
Daarna de mededeeling, dat door het lid,
den heer Jan Vermoet ontslag werd genomen
als gemeenteraadslid met betuiging van dank
voor de aangename wijze, waarop hij met zijn
medeleden had mOgen samenwerken, hetgeen
den Voorzitter aanleiding gaf zijn leedwezen
uit te drukkem, dat de heer Vermoet zich
wegens drukke werkzaamheden genoodzaakt
had gezien zijn functie te moeten opgeven.
De heer Aug. de Maesschalck vroeg om
terugbetaling van 4 maanden erfpachtsgeld,
daar hij het hem toegewezen terrein te laat
in gebruik had kunnen nemen. Op dit verzoek
werd gunstig beschikt.
Een twintigtal ouders van schoolgaande
kinderen vroegien om verlaging van door hen
te betalen schoolgeld, waarop met het oog op
hun aanslag in de inkomstenbelasting even
wel niet kon worden ingegaan.
Het suppletoir kohier der belasting op de
honden werd aangevuld met 6 honden in de
tweede en 1 hond in de eerste klasse.
De begrooting voor het Burg. Armbestuur
werd vastgesteld met een bedrag aan inkom-
sten en uitgaven van f 6489,65.
De heer De Leux vindt de begrooting te
laag. Hij vindt het noodig, dat na de deva-
luatie meer moet bedeeld worden. Vroeger
kwamen de bedeelden al te kont en nu zeer
zeker.
De heer De Maaijer, lid van het Burg. Arm
bestuur deelt mede, dat niemand gereclameerd
