De burgeroorlog in Spanje D. H. ROODHUYZEN Co. n.v. MAKELAARS (A TER NEUZEN, 27 OCTOBER 1937. kwestie, die hem in conflict bracht met de liberale partij al was haar onderlinge ver- deeldheid meer daaraan schuld had ver- meden kunnen worden. In zijn radiorede, die Van Zealand, nadat hij zijn besluit aan den Koning had medegedeeld, heeft gehouden, heeft hij een en ander over deze politieke moeilijkheid onthui'd. ,,In de jongste maanden", aldus de afgetreden minster-president, „werd de atmosfeer van eenheid en verstandhouding gestoord. Een vage ontevredeniheid heeft elementen aange- tast, waarop ik steeds had gerekend en zonder welke de nationale eenheid mij niet denkbaar voorkwam. Zoo ontstond geleidelijk een ver- warde politieke toestand Iniderdaad, een vage onitevredenheid. Een onbestemde oppositie in eigen kringen, een oppositie, die ten deele niet wist wat zij wilde, ten deele niet voldoende de gevolgen van haar obstructie overwoog, heeft Van Zeeland's val bevorderd. Een oppositie uit dezelfde kringen, die hem nog kortgeleden in den verkiezings- strijd tegen Degrelle aanvuurde zij het niet overal even enthousiast die hem tegen zijn wil op het politieke terrein sleepte. Naast de politieke moeilijkheden, kwamen voor Van Zeeland ook persoonlijke kwesties. De herhaalde aanvallen, die op hem in ver- band met de bankschandalen werden gericht, hebben zijn persoonlijk prestige verzwakt. Menigmaal kreeg men den indruk, dat de regeering niet alles deed om klaarheid in deze kwestie te brengen. Nauwelijks was het eene gerucht voorbij, of nieuwe geruchten doken op. De laatste gebeurtenissen bij de Nationale Bank waren de meest emstige. Want terwijl tevoren deze actie werd opgezet door de poli tieke tegenstanders van den eersten minister, is ditmaal het parket eigener beweging er toe overgegaan een voorloopig onderzoek in een onderzoek om te zetten, berekking hebbende op een periode, waarin de heer Van Zeeland nog lid van het directorium van deze bank- instelling was. Dit Was een omstanidigheid te meer, die Van Zeeland tot zijn aftreden heeft doen besluiten. Hier ook ligt misschien de eenige winst die Belgie uit het aftreden van zijn minster- presidenit kan halen, de mogelijkheid, dat er eindelijk eens klaarheid wordt gebracht in de fait et gestes van het Belgische bankwezen. Er moet een einde -komen aan het wantrou- wen, dat vele kringen in Belgie jegens de financieele instellingen koesteren. De schul- digen zullen voor het voetlicht moeten tredien en zij, die onschuldig zqn moeten hun naam gezuiverd zien van de smet, die in de oogen van het groote publiek door de vele geruchten daarop geworpen is. Het vertrouwen in de leiding der grootste financieele instellingen moet hersteld worden. Of deze winst door het verlies van een man, die in internationale krihgen groot vertrouwen genoot, niet te duur betaald is, zal de tijd moeten leeren. Belgie gaat moeilijke weken tegemoet. Wij zeggen dit niet, omdat wij gelooven, gelijk de Fransche bladen, dat de regeeringscrisis de buitenlandsche positie van het land zal ver- zwakken. Want Van Zeeland moge zijn heen- gegaan, Koning Leopold, aan wiens vast- beraden houding de buitenlandsche politiek voor een groot deel te danken is, blijft op zijn post en zal het roer in deze dagen steviger omklemmen dan te voren. Maar wel zullen de binnenlandsche tegenstellingen, waartus- schen Van Zeeland voortdurend bemiddelde, krachtiger naar voren treden dan tevoren. Reeds verzetten zekere katholieke kringen izich tegen een verder afglijden naar links, klinken uit de kampen der katholieken en liberalen protesten tegen een socialistische premier. Dus weer terug naar een kabinet van nationale eenheid? Waar is de man, die met zooveel gezag en geduld als Van Zeeland zal trachten de moeilijkheden in die samen- werking te overbruggen HET KABINET-VAN ZEELAND AEGETREDEN. Maandagavond half 6 is het Kabinet-Van Zeeland gevallen. Het was de minister van onderrwijs, die den buitengewoon talrijken Bel- gischen journalisten en correspondenten van buitenlandsche bladen, welke zich in de wachtkamer en de gangen van de ambts- woning van den minister-president verdron- gen, het ophefmakende nieuws kiwam mede- deel'en. De heer Van Zeeland, zeide, bracht reeds bij den aanvang van den kabinetsraad zijn ambtgeno-oten op de hoogte van zijn voor- SUIKER - RUBBER - KOFFIE - CACAO per contract Amsterdamsche Liquidatiekas N.V. SUIKER. RUBBER. KOFFIE. CACAO. KATOEN. ALLE GRANEN ENZ. TER BEURZE VAN LONDEN, LIVERPOOL. NEW YORK. CHICAGO. WINNIPEG. ENZ. DAM 2a Telefoon No. 30012-31012 AMSTERDAM-C. Beur* Ni» 2. Telef. 30012 - Telegramadres: CARLOS-AMSTERDAM Agent: L. Sandee Nieuwdorp. Tel. 24 had de eerste minister het voomemen te ken- nen gegeven af t© treden. Toen reeds oor- deelde hij, dat het politieke klimaat van het land niet van dien aard was om hem toe te laten zijn taak voort te zetten. Op het uit- drukkelijke verlangen van zijn collega's in de regeering aanvaardde hij nochtans aan het he- wind te blijven. Sedertdien hebben zich ech- ter nieuwe incidenten voorgedaan. Het Brus- selsche parket heeft het voorloopig onderzoek inizake de incidenten hij de Nationale Bank in een onderzoek omgezet. Dit onderzoek houdt verband met feiten, waarvan enkele zich zou den hebben voorgedaan, toen de heer Van Zeeland deel uitmaakte van den raad van direeteuren van deze hank. Aangezien er on- getwijfeld niemand is, noch in Belgie no-ch in het buitenland, om er den heer Paul van Zeeland, al ware het maar een oogenblik, van te verdenken zich schuldig te hebben gemaakt aan om het even welk misdrijf, had het nie mand moeten verwonlderen, indien de eerste minister aan het bewind was gebleven tot wanneer de justitie met het onderzoek klaar was. Maar de heer Van Zeeland is er den man niet naar om zdch aan zijn verantwoor- delijkheid te onttre'kken, van iwelken aard deze ook moge wezen. Hij is er ook de man niet naar om de solidariteit te verbreken met zijn gewezen collega's uit de Nationale Bank, wel, ■wat trouwens ver van bewezen is, indien de een of de ander dezer collega's onder zijn be- heer onvoorzichtigheden zou hebben begaan. De heer Van Zeeland hemeemt thans zijn vrij heid. Deze vrijheid zal het hem mogelijk m-aken na 30 maanden lang alleen aan het welzijn van de natie te hebben gedacht, ook eindelijk een weindg aan zichzelf te denken. Hioeiwel hij ten voile moeht slagen in zijn menkwaardige economische, financieele en sociale poliitek, heeft men nimmer opgehou- den den eersten minister op de laagste manier te beleedlgen en aan te vallen. Eindelijk zal de heer Van Zeeland in het voile lidht van de gerechtszaal zijn eer kunnen verdedigen, welke aangevallen is door perssdhuimers, in dien het woord pers hier wel kan worden ge- bruikt. De een na den ander zullen de laste- raars tot him nadeel ondenvinden, dat er nog rechters zijn in Belgie en de atmosfeer zal eindelijk gezuiverd worden. "Van Zeeland voor de radio. Maandagavond 8 uur heeft de heer Van Zeeland voor de microfoon van den Belgischen radio-omroep achtereeiwolgens in de Neder- landsohe en in de Fransche talen een rede ge houden, waarin hij o.m. het volgende ver- klaarde: ,,Waarde landgenooten, Pas enkele uren geleden heb ik aan den Koning het collec tive ontslag van het kabinet overhandigd. Ik stel er prijs op een laatste maal met U in voe- imig te treden om U bondig de redenen aan te geVen, die ons tot dit besluit hebben ge bracht. De twee regeeringen, welke ik de eer had voor te zitten, waren samengesteld in het teeken van de ruimst opgewatte nationale unie. Dit was de eenige moigelijkheid om het werk van economisch herstel en nationale verheffing, die het land voor zijn redding noo- dig had, te doen gedijen. In de jongste maan den werd deze atmosfeer van eenheid en ver standhouding gestoord. Een vage ontevreden- heid heeft elementen aangetast, waarop ik steed's had gerekend en zonder welke de natio nale unie mij niet denkbaar voorkwam. Zoo ontstond geleidelijk een verwarde politieke toestand, die met den dag zwaarder ging drukken op het initiatief en het beleid van de regeering. De oppositie, die niet bij machte was het kabinet in zijn werk en in zijn poli tiek te treffen, naim haar toervlucht tot metho- i den welke niet waardig zijn van een land, dat zich eerbiedigt. Zij richtte haar aanvallen op i personen en had het veelal gemunt op het hoofd van de regeering. Maanden achter STAKING BI.J HET SLEEPBOOTBEDRIJF TE ANTV^EBPEN. Maandagochtend heeft het sleepbootperso- neel van de Soei6t6 de Remorquage te Ant- werpen geheel onverwachts het werk neer- gelegd. Het bedrijf stond grootendeels stil. In den loop van den dag breidde de beweging zich uit en sloot 't personeel van den binnensleep- vaartdienst zich uit solidariteit bij de stakings- actie aan. Het aantal stakers bedroeg toen 350. De commissie voor de binnenscheepvaart kwam nog in den loop van den avond bijeen en redigeerde een compromis-voorstel, dat Dinsdag aan de stakers zou worden voor- gelegd. Het personeel eischt 200 francs loonsver- hooging per maand, De patroons zouden ge- neigd zijn de helft toe te staan. Het is moge lijk, dat een accoord zou worden bereikt waar- na het werk onmiddellijik zou kunnen worden hervat. Volgens de Antwefpsche bladen komen de eischen van het personeel op het volgende neer: Dat eindelijk de beloften gedaan in 1936 inzake de loonen zouden uitgevoerd worden; dat er een degelijke regeling zou worden ge- troffen voor wat den werktijd betreft en dat de toepassing zou worden verwezenlijkt van het K. B., dat een knecht eischt aan boord der sleepbooten. I ITSTEL VAN DE OONFERENTIE VAN NEGEN. Reuter verneemt, dat de Belgische regee ring zich tot de Britsche heeft gewend met het verzoek de conferentie van de negen mogend- heden uit te stellen tot 3 November.. De Britsche regeering, hoewel zij de voor- keur zou hebben gegeven aan 30 October, willigde zulks in, teneinde de Belgische regee ring niet voor moeilijkheden te plaatsen. Het officieele besluit wacht nog op de in- stemming van de overige betrokken mogend- heden. JOODSOHE WINKELS GEPLUNDERD. Zaterdag hebben zich te Danzig ernstige anti-semietische onlusten voorgedaan. Groe- pen S.S.-lieden en leden van de Hitlerjeugd trokken door Warschau en vernielden, naar Havas uit Warschau meldt, stelselmatig de £talages en vensterruiten van Joodsehe win- kels. Verscheidene dezer winkels werden ge- plunderd. De Joodsehe winkeliers sloten onmiddellijk hun zaken en lieten de rolluiken zakken, Talrijke Joodsehe voorbijgangers werden uitgescholden en geslagen. De Dan- zigsche politie schijnt tegenover deze uitspat- tingen een passieve houding te hebben aangenomen. Zaterdagmorgen werd voor het eerst markt gehouden zonder de aanwezigheid van Jood sehe kooplieden. Hun standplaatsen waren versierd met hakenkruisvlaggen. Men meldt voorts, dat in de komende dagen overal in het gebied van de vrije stad een boycot van alle Joodsehe advocaten en genees- heeren zal worden georganiseerd. Het nationaal-socialistische orgaan „Vor- posten" verklaart, dat de partij deze actie emstig veroordeelt. Een delegatie van Poolsche Joden te War schau, heeft zich in verband met de anti- gemietische onlusten te Danzig, waarbij twin- tig Joodsehe winkels gepluniderd zouden zijn en 30 personen gewond, gewend tot den Pool- schen commissaris-generaal te Danzig. Deze beloofde stappen te zullen doen bij den Senaat Van Danizig. dljil Oiuiuvftviwi/.V- -rO - tiAmfn den Koninig: te tverzoeken hem uit zijn f nuuiu van o- functie van minister-president te widen ont- elkaar heb ik mij moeten verdedigen tegen slaan. Daarop besloten al de aanwezige allebhanden laster, tot ik gedwongen was het ministers als bewijs van solidariteit met het debat voor het parlement te brengen. AtifciQcr iXn een iderigelijke atmosfeer kan geen i vruehtbaar werk worden volbracht. Reeds eenige weken geleden achtte ik het oogen- hoofd van de regeering eveneens ontslag te nemen. Onmiddellijk na den ministerraad is de heer Van Zeeland naar het Koninklijk paleis te Laken gereden. De andere leden van het kabinet stelden vervolgens een brief op, waarin zij uiting geven aan bun gevoelens van vertrouwen en sympathie voor den minis ter-president. De tekst van dezen brief luidt: Wlaarde eerste minister, U hebt besloten den Koning te verzoeken uw ontslag te aanivaarden. Wij hebben ons neergelegd bij de redenen, die u ertoe brach- ten aldus te handelen en ook bij uw recht- matig verlangen uw voile vrijheid terug te nemen Op het oogenblik, waarop u de regee ring verlaat, hebben wij echter een plicht te uwen opzichte te vervullen. Wij wenschen u onze achting, onze vriendschap en ons ver- iblik gekomen om het puhlieke leven te ver lat-en. Nooit heb ik erin toegestemd een poli tiek te vol'gen, die in het teeken zou staan van de partij-twisten. Wij hebben onize krach- ten -gewijd aan een groot nationaal werk. Maar van bet oogenblik af, dat de voortizetting van dit werk niet meer mogelijk bleek, was onze rol teneinde. Ik heb nochtans gehoor gegeven aan het 'dringemde verzoek, dat mij werd ge daan, mijn ontslag uit te stellen en voort te werken aan het verwezenlijken van het regee- ringsprogram. Helaas tijdens een korte af- wazigheid, waartoe ik door mrjn gezondheids- toestand werd gedwongen, verergerden de zaken inplaats van te verbeteren. Openlijk nrvvp arhtinff on'ze vrionascnap en ons v^j. zaK-en uipiaai,o v«.n -,0 trouwen te betuigen. 30 Maanden lang waren werd gewag gemaaJkt van een meerderhe - wb getui°-e van uw arbeid, van uw toewijding crisis, persoonlijke aanvallen werden met her- - i, „nn ;i„- (-mrr-rhl.e t miw.'!,-. kracht inefezet. Tenslotte deden aan de openbare zaak, van uw oprechte vaderlandsche iiefde. Het werk, dat u v-er-- ricbt hebt aan het hoof-d van de regeering, zal eenmaal door alien beoordeeld worden, zooals het hoort. Wat ons betreft, wij blijw-en er fier op uw medewerkers te zijn geweest. Hoewel het nieuws van het ontslag der Wnpiwel het nieuws van net ontsiag uei 10 jaar ueci h-q" oci het in de hoafidstaid, waar het vrij spoedig door de radio en de avondedities van de bladen werd verspreid, groote sensatie te weeg. Deze sensatie groeide nog aan, toen men vemam, dat de minister van staat, mr. L. I ranck, president van de Nationale Bank van Belgie, Maandagochtend een brief had gericht aan den Koning, teneinde zijn ontslag als presi dent van de Belgische Etmissiebank te willen aanivaarden. Een andere mogelijkheid was nog, dat hem in afwachting van zijn op 1 Januari a.s. ingaand pensioen, een drie- maandsch verlof zou worden toegestaan. Mr. Franck motiveerde het verzoek met den wensch het prestige van de Nationale Bank en ook zijn persoonlijke eer niet langer in het gedrang te zien blijven en door het h-erwinnen van zijn Vrijheid zich volledig te kunnen wij den aan het weerleggen van alles wat hem ten laste wordt gelegd. De Koning heeft in den loop van Maandagmiddag aan den heer Francik laten weten, dat hem een extra-verlof van drie maan'den is toegestaan WEEK EEN BRITSCHJATANSCH INCIDENT. nieuwde kracht ingezet. Tenslotte deden zich ook nog 'de jongste incidenten voor bij de Nationale Bank. Ik meen, dat deze incidenten mij persoon- i liik geenstzins 'direct rak-en, maar ik kan er niet vreemd voor blijven, want zij betreffen een igroote instelling, waarvan ik gedurende 15 jaar deel heb uitgemaakt. Zij moeten 'Het zijn onlgeveer dezelfde redenen als door mr. Franek waren aangevoerd, die het ont- - g van den minister-president moeten moti- De Independance Beige", vaak d-oor den premier als offieieuse spreekbuis gebruikt, schrijft in dit verbandEenige weken geleden Lllaais ten is noodig voor de bank, dit is ook noodig voor mii zelf. Kortom, onider dergelijke voorwaar- den en in de verwarrinig, welke was ontstaan, kan ik de verantwoordelijkherd niet langer meer aanvaarden de leiding van het land in handen te houden. Ik betreur het ten zeerste, ons werk is nog niet voltooid, wat nog op ons progamma stond, wees werkelijk een krachts- inspanninlg waard, maar toch kan ik zeggen, dat het grootste deel van onze taak is vol bracht, de economische en financieele toestand van Belgie is kemgezond. De schatikist be- schikt over rutme reserves. Ten slotte deed de heer Van Zeeland een beroep op alle Bel'gen, opdat zij hun nationale leuze .Eendracht maakt macht" niet zouden vergeten. Wil Belgie haar sterke positie be- houden, wellke dit land door de krachtige^ in- spanning van de regeering op financieel, sociaal en militair gebied heeft veroverd, dan mag de nationale unie niet teloor gaan. Ten slotte zeide de minister-president nog niet ver trouwen te wachten op het oordeel, dat het en is toegestaan. trouiweii ic w -l.^ Van Zeeland's beweegredenen. ..land oiver hem zal uitbrengen en spo J van ^ia!,U3 rvrvleivms- van de lctuu UIVCI HODI alle Belgen aan een spoediige oplevmg van de crisis door hun waardige houdinig in de hand te werken. iHij dankte ook nog alien, die door hun hulp en sympathie en hun vertrouwen direct of indirect hem en de regeering hebben geholpen bij het vervullen van hun zware taak." Een Japansch vliegtuig, dat de aan dp inter nationale concessie grenzende Chineesche wijk bombardeerde, daalde tot geringe hoogte en opende machin egewe ervu u r op een detache- menit Britsche soldaten. Een dezer soldaten werd gedood. In een officieel communique betuigen de Japansche vlootautoriteiten hun groote spijt, dat een Britsch soldaat is gewond door het vuur ud-t Japansche viiegtuigen, die Zondag- middag per vergissing het vuur openden op den Britschen bewakingspost bij den Keswick- weg, in dd meening een ahin-eesche stelling te bestoken. De Britsche aximiraal Little heeft bij den Japanschen admiraal Hasegawa een protest inigediend in verband me't het incident aan den Keswick-weg, waar een Britsch soldaat door schoten uit een Japansch vliegtuig was ge wond. Een soortgelijk protest is door d'en Britschen consul-generaal ingediend bij den Japanschen consul-generaal. De Japansche woordvoerder verklaarde, -dat de -zaak ver- wezen zal worden naar Tokio. De betrokken Japansche vlieger zal voor een krijgsraad komen. De woordvoerder van het -departement van buitenlandsche zaken heeft al van het incident verlklaard, dat het uiterst betreurenswaardig id ite achten en uit Sjanghai komt de verdui- delijking, dat de Japansche marinevliegtuigen op het oogenblik, dat het incident voorviel, een aanval deden op de Chineesche troepen, die terugtrekken. 'Uit Sjanghai wordt gemeld, dat de gritsche troepen het bevel hebben gekregen om telkens indien het noodig mocht b-lijken, in zelfver- dediging te schieten op viiegtuigen. De Brit sche troepen hebben geen anti-luchtvaarbge- schut, maar zij beschikken over Lewis-kanon- nen, die in korten tijd als anti-luchtvaartge- sehut kunnen worden geschikt gemaakt. HET AANTAL ITALIAANSOHE VRIJWILLEGEBS. In een commemtaar op den stap der Italiaansche aJmbassa-deurs te Parijs en Lon- den, waarbij officieel mededeeling werd ge daan Van het aantal Italiaansche „vrijwilli- gers" in Spanje (40.000 man, volgens Rome), schrijft de 'Giomale d'ltalia, dat deze mede- d'eel'ing geen repliek toelaat. Italie heeft zich bereid getoohd zijn medewerking te verleenen, doch het Verbindt daaraan zekere voorwaar- den. De eerste, en moreele voorwaarde is, dat aan zijn bewerinigen niet wordt geitiwijfeld en dat er niet over gedebatteerd wordt. De tweede voorwaarde is, dat op voet van volkomen, ge- lijkheid met de andere mog-endh-eden wordt ondertiarideld. Nu Italie cijfers beeft genoemd, zullen oolk andere regeeringen daartoe moeten overgaan. ZWITSERLAND STEMT DONDERDAG OVER DE VRIJMETSELARIJ Het1 ZWitsersche volk zal op 28 October moeten stemmen over een van recbtsradicale zijide ingediend voorstel, volgens heitwelk de vrijmetS'elaarsloges verboden moeten worden. De bonds raad en het parlement hebben zich tegen het voorstel uitgesproken. In de bood- schap van d'en Bondsraad wordt er op gewe- zen, dat de Vrijmetselaarsloges in Zwitser- land, waar zij in totaal 500 leden tellen, geen gevaar voor den sta-at vormen. Eondag is, volgens ,,De Telagraaf', te Bern een congres gehouden van de sterkste burger- lijke partij, de vrijzinnigen, waar men ook over dit voorstel heeft gesproken. Verscheiden sprekers venklaard-en, dat er geen spraike van is, dat de vrijmetselaarsloges in Zwitserland een gevaar vormen. Met 'bijna algemeene stemmen werd besloten tegen het voorstel te stemmen. In de desbe'treffende resolutie wordt gezegd, dat he-t voorstel is geinspireerd door buiten landsche methodes, dat het den godsdienst- vrede zou kunnen verstoren en aftoreuk zou doen aan de vrijheid Van vergadering, welke bij de grondwe't gewaarborgd wordt. De vrij- zinnig-e partij wensch-t de geloofs- en gewe- tensvrijheid te behouden. Er zijn geen gemo- tiveerd'e klachiten over onwetti'ge of staatsge- vaariijke actie der vrijmetselaarsloges, aldus genoemde resolutie. Er bestaat geen twijfel aan, of het verbod zal bij de volksstemming met groote meerder- heid worden van de hand gewezen. GENERAAL ETIENNE PLEEGT ZELFMOORD. Zondag heeft de Belgische gepensionneerde generaal Etienne, gewezen commandant van het regiment -grenadiers te Brusse-1, in zijn woning te Elsene zelfmoord gepleegd. Deze zelfmoord wordt in verband gebracht met de zaak-Barmat. Generaal Etienne- was van 1929 t-o't 1932 directeur van de bank Gold- zieher en Penso. Hij nam nadeihand ontslag omdat hij geen vertrouwen had in Barmat. Tijdens hetgerechtelij-ke onderzoek was gene raal Etienne een paar maal door den rechter van inktructie on-tlboden. Hij werd vervolgens echter geheel buiten deze zaak gelaten. DE WEERBARE SPANJAARDEN MOETEN FRANKRIJK VERLATEN. Overeenkomstig de instructies van den Franschen minister van buitenlandsche zaken heeft de poM'tie den in Frankrijk wonende Spanjaarden medeigedeeld, dat zij het Fran sche gebied moeten verlaten, in welke mate- rieele positie zij ook verkeeren. 'Deze maatrege'l is nie-t van toepassing op vrouwen en kinderen, doch op alle mannen tus'schen 18 en 48 jaar. DE IN HOPEI ONTVOERDE MISSION ARISSEN. Men heeft sedert 9 October niets meer ge- hoord van 8 katholieke missionarissen, die op dien dag door bandieten in de omgeving van Tsjenting-foe in de provincie Hopei zijn ont- voerd, een dag nadat de stad door Japansche troepen was bezet. Het zijn de Nederlander mgr. Schraven, apostolische vicaris van Tsjenting-foe, zes Lazeristen, n.l. twee Nederlanders, twee Fran schen, een Tsjech en een Pool, en een Fransch Trappist. Honderden vluchtten uit Gijon naar Frankrijk. In de havens aan de Westkust van Frank rijk komen voortdurend schepen aan met vluchtelingen uit Gijon. Tot hen behooren vele autoriteiten en militairen. Te Douarnenez zijn met den stoomtreiler ,,-Abascal" veertien leden van de Asturische regeering gearriveerd, o.w. de president, Tomas. Hij verklaarde overtuigd te zijn van de overwinning der regeeringstroepen. Had- den de buitenlanders zich afzijdig gehouden, dan zou de strijd al lang zijn geeindigd met een regeeringszege. (De leden der Asturische regeering zullen naar Valencia of Barcelona gaan. ,,Wij willen ons ter beschikking stellen van de werkelijke Spaansche regeering, ten einde met baar te streven naar de eindover- winning", aldus Tomas. Te St. Nazair liepen drie treilers binnen met 500 soldaten, officieren, den communistischen afgevaardigde Mancho, den socialistischen af- gevaardigde Amilitia en den opperbevelhebber der Noordelijke legers, Laranoga. Te Royan bevonden zich onder de 200 soldaten en officie ren vele gewonden, te La Rochelle arriveer- den 800 soldaten. Deze vertelden, dat bij Gijon veel scheepjes, die overladen waren, zijn ge- zonken en dat andere werden gebombardeerd -door nationalistische viiegtuigen en schepen. Na den val van Gijon. Het ministerie van defensie te Valencia pu- bliceert een nota, waarin hulde wordt gebracht aan den moed en de offervaardigheid van de troepen in Biskaje, Santander en ^.sturie. Medegedeeld wordt, dat kolonel Prada, de commandant aan het noordelijk front, 12.000 man troepen heeft kunnen evacueeren door gebruik te maken van alle scheepsruimte te Gijon en Aviles. De torpedojager Ciscar en de duikboot C 6 zijn aan den ingang van de haven van Gijon tot zinken gebracht. De bemannin- gen hebben deze schepen op het laatste oogen blik verlaten. De commandanten van de strijdkrachten te land, ter zee en in de lucht zijn te Valencia bijeengeroepen. Zoodra zij zullen zijn aange- komen, zal de minister van defensie mededee ling. doen van de gebeurtenissen aan het noor delijk front en van de oorzaken der nederlaag. De troepen van Franco hebben in Asturie zeer grooten buit gemaakt. Het inventarisee- ren hiervan zal enkele weken in beslag nemen, o.a. werden buit gemaakt dertig stukken ge- schut, vijftien viiegtuigen, waarvan twaalf in staat onmiddellijk op te stijgen, een trein met genie-materiaal, twaalf tanks van Russisch fabrikaat en verscheidene munitie-depots. Nog steeds komen afdeelingen regeerings troepen hun onderwerping aanbieden bij de troepen van Franco. Zij worden ondergebracht in concentratiekampen, welke de rechtsche autoriteiten in allerijl hebben opgeric'ht bij Gijon, Oviedo- en Avila. Hiervandaan worden zij verder naar het achterland gebracht, waar zij te werk worden gesteld aan het verbeteren van wegen en brug- gen. Zaterdagavond hadden 20.000 man zich overgegeven en men vermoedt, dat nog twee maal dit aantal in het mijngebied verblijven. Het rechtsche hoofdkwartier meldt verder nog, dat er Zondag bij de verdere zuivering van Asturie 3000 krijgsgevangenen zijn ge maakt. Franco heeft thans 66 pet. van het Spaansche gebied onder zich met 72 pet. van de bevolking. In de Cantabrische wateren hebben de recht sche autoriteiten twintig schepen, waarmede 5000 personen trachtten te vluchten, aange- h-ouden. De Spaansche treiler San Jose uit Gijon, aan boord waarvan zeventig miliciens van het re- geeringsleger en drie vrouwen de vlucht had den genomen, is nabij het eiland Oleron, aan de Fransche -kust bij den vuurtoren Chassiron, vergaan. Tijdens het reddingswerk zijn een der miliciens en een vrouw verdronken. De overigen werden ondergebracht in de Abdij Ormeau. Zij zullen naar Da Rochelle worden gebracht om naar hun vaderland terug te wor den geleid. Van de andere fronten. Blijikens een mededeeling van het groote rechtsche hoofdkwartier te Salamanca hebben de rechtschen zioh in Arragon in den sector van Sabinanigo meester geihaakt van een heu- vel ten Oosten van de hermitage van San Pedro en zijn zij opgerukt tot aan het bosch van Osan. De linksche berichten geven toe, dat zij onder druk vsfn den vijand in dezen sector op hun stellingen van uitgang moesten terugtrekken. Voorts meldden de linkschen Zaterdagavond van het front van Madrid: „Ongeveer 100 kleine huis^es werden een voor 66n door de regeeringstroepen vorigen nacht in den sector Usera veroverd. De huizen zijn gelegen op de helling van de Serro Blanco, een der meest bedreigde posities der rebellen op het Centrumfront. De regeeringstroepen maakten bij hun verovering gebruik van hand- granaten, terwijl het bezette gebied onmid dellijik door de genie in staat van verdediging werd gebracht."' HET LIGHTEN VAN DE „PENSHURST" EINDELIJK GESLAAGD. Vanmorgen izijn de bergers er in geslaagd het wrak van het tengevolge aanvaring nabij iSluiskil geizonken stoomschip .fenshurst" leeg te pompen en drijvende te ikrrj'gen. Het achterschip ligt nog diep in het water ten gevolge van de daarin nog aanwezige lading, doch toen de voorruimen leeg gepompt waren ikwam het voorschip z6<5 hoog te liggen, dat het toegebrachte lek geheel boven water kwam. Men is thans bezig met het opruimen der gelbruikte materialen, terwijl het voomemen bestaat morgen het schip naar Gent op te sleepen. Is dit geschied, dan is de toestand voor de vaart op het kanaal na 17 dagen weer normaal. ONGELUKKIGE VAL. Maand'agavond is te Hansweert de 60jarige Belgische schipper Carron bij het van boord gaan -van izijn schip Penl-and, op de reeling van de sleepboot Riviere gevallen en te water ge- raalkt. iSleepb-ootpersoneel gelukte het den schipper direct uit hat water te halen, maar hij (bleek reeds- aan een schedelbreuk te zijn overleden. BELGISCHE MOTORSPITS OVERVAREN. In den afgeloopen nacht is nabij Hoedekens- kerke de Belgische motorspits ,,Irma", geladen met afval van ijzer en blik, overvaren door het Poolsche s.s. „Slak", komende van Gdynia. Onmiddellijk na het bekend worden zijn de sleepbooten „Gharles" en „Hoogezand" ter assistentie uitgevaren, doch toen zij ter plaatse kwamen was het reeds te laat en was het schip gezonken. De schipper met zijn knecht waren terstond in de boot gegaan en zijn door het Poolsche schip met boot en al aan boord genomen. Later zijn zij aan boord van de ,,Hoogezand" overgegaan en alhier aan wal gezet. De ,,Slak" zette daarna zijn reis naar Antwerpen voort. OMHOOG GEVAREN. Dinsdagmorgen is het Belgische motortank- schip ,,Luctor" (het vroegere waterschip der Z.V.T.M.) nabij Hansweert omhoog gevaren en blijven zitten. Door de sleepboot „Enavant" werden- direct poginigen in het werk gesteld om het schip vlot te brengen, doch dit had geen resultaat. Met het volgende getij is het schip door de sleepbooten ,,Hoogezand" en „Enavant X" vlot gebracht. MIDDENSTANDS- ONTWIKKELIN GS-CURSUSSEN. In verband met de eischen der Vestigings- wet waarover wij ons voorstellen te begin- nen met het volgend nummer een serie artikelen te publiceeren moeten degenen, die ini de toekomst een zaak wenschen over te nemen, te openen of voort te zetten, bemevens aan eischen van vakbekwaamheid, beschikken over een „middenstands"-diploma, een soort ontwikkelings-examen. De Ned. R. K. Middenstandsbond, was reeds op 1 Juli 1.1. gereed om aan hare over het geheele land verspreide afdeelingen een schema toe te zenden voor het inrichten van ontwikkelingscursussen, waarop de betrok- kenen zich de noodige kennis voor het behalen van het midden-stands-diploma, dat zoowel voor de aanstaande winkeliers als voor de Vaklieden noodig kan worden, te verwerven. Ingevolge die gunstige omstandigheid, konden de afdeelingen der R. K. midden- standsvereenigpngen „De Hanze" tijdig v66r het winterseizoen cursussen inrichten. Deze werden, voor wat Zeeuwsch-Vlaanderen betreft, gevestigd te Hulst, Kloosterzande, Sas van Gent en Oostburg, terwijl dezer dagen ook besloten werd tot bet inrichten van een cursus te (Middeiburg. Dat de cursussen in Zeeuwsch-Vlaan'deren succes hebben, blijkt wel uit de cijfers die j.l. Zondag ter gelegenheid van een bij-eenkomst der Contactcommissie der Hanze te IJzendijke werden meegedeeld. Te Oostburg bedraagt het aantal cursisten niet minder dan 76, te Hulst 61, te Klooster zande 42 en te Sas van Gent 31. Dit zijn beteekenisvolle cijfers. Begrijpelijk werd met voldoening op deze resultaten gewezen en ook op het feit, dat van de zijide van verschillende vakbonden beweerd was, dat die handelscursussen niet noodig zouden zijn, doch dat ze nu beter weten. Voorts is te Oostburg nog een comitC ge- vormd, dat (le bedoeling heeft de belangheb- ben'den, die als aanstaand ambachtsman of winkelier een eigen bestaan willen verkrijgen, een en ander bij te brengen, dat voor hen noodig is, willen ze voldoen aan hetgeen de Vestigingswet kleinbedrijf hen voorschrijft. Dit comity hield daartoe Zaterdagavond een openbare bijeenkomst onder leiding van den heer J. Mijs, notaris, die het doel van het comity uiteenzette en nevens wien nog het woord voerden de heeren M. A. Aalbregtse, gemeente-secretaris, en de heer E. van der Werf, leeraar aan de Rijiks.H. B. S. De kosten van de genoemde cursussen komen op f 30 per jaar, terwijl voor hen die alleen de lagere school hebben gevolgd de tijdsduur op 3 jaar wordt gesteld. Met betrekking tot dit onderwerp blijkt ons uit de Ax. Crt., dat ook te Axel een afdeeling van het Instituut voor Middenstandsontwik- keling is opgericht, bestaande uit de heeren J. Visser-Koole, A. van Maale, J. Fanoy, J. Esselbrugge, A. J. Schieman en J. Buma. Ter Neuzen. Ten slotte kunnen wij mededeelen, dat deze kwestie ook een onderwerp van studie uit- maakt van het bestuur der Winkeliersvereeni- ging Ter Neuzen Klimop, dat daarvoor ook contact tracht te verkrijgen met de vakbon den, terwijl de secretaris der Kamer van Koop- handel en Fabrieken, de heer N. J. Harte, zich bereid heeft verklaard de Vestigingswet en hare gevolgen in den loop der volgende maand in een algemeene vergadering voor belang- h-ebbenden uiteen te zetten.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1937 | | pagina 2