Ter Neuzensche Courant
Een dreigend gevaar voor Zealand
SStti'fSStf Sfi
3° S™""™ z" ,k ,n,ens m'° stoo""fie»
Binnenland
Buitenland
Land bou wberichten
Feuilleton-vertellingen
Maandag 11 Oct. 1937
No. 3668
TWEEDE BLAD
□e schoone Kleederdrachten verdwijnen.
Wat daartegen te doen zou zijn.
DE HAGESFRAAK VAN DE N.S.B.
TE LUNTEREN.
W3S in en'hoj
VAN
Het mooie der kleederdrachten.
De Walchersche en Zuid-BeVelandsche klee
derdrachten zijn wel bijzonder smaakvol: hoe
heerlijk kleuren het 'zwarte jak en 'de fijn
harmonieerende tinten -van „doe'k"' en „heuk"
met "de helderwitte, keurig geplooide muts en
de roode bloedkoralen halskettingen. Hoe
schitteren en hlinken de karakteristieke gou-
den hoofdsieraden!
Luister naar wat tie bekende auteur G. F.
•Haspels er in ,,On.s Eigen Land" over zegt:
,,Hoe past bij de Zeeuwsche dorpen het prach-
tige nationale costuum! Gelukkig houden de
Zeeuwsche schoonen zich hieraan. Zij 'Weten
,oo'k wel, hoveel beter hun dit staat dan de
allemanskleeren, de „<burgerdracht"! Allerver-
rukkelijkst zijn zij in de'ze kleeding, die hem
maakt tot allerliefste prinsesjes op klompen.
Ziet daar die melkmeisjes naar de weide gaan;
wat een feest van kleuren!
En dr. P. H. Ritter spreekt in zijn .Zeeuw
sche mijmeringen" van de 'kinderen van Wal-
cheren als de ,,heldere blozende brutden van
het land, Wier blozende wangen blinken binnen
fie huiVen der mutsen, als fijne geplooide gor-
dijnen de hoofden omtooverend met geheime-
nis."
Is er iets liefelijkers op de wereld, is er iets
sChilderach tiger dan zoo'n snoezig klein
meisje in Zeeuwsche kleederdracht
Hoe de costumes aan het verdwijnen zijn.
iHaspels schreef ,,Ons Eigen Land" een der-
tigtal jaren geleden. Wat hij zeide, is door de
gebeurtenissen achterhaald: helaas, de Zeeuw
sche meisjes houden zich niet meer aan het
prachtige, nationale costuum. In plaats van
er trotsch op te Zijn, zoo iets -buitengewoon
moots te dragen, in stede van prat te gaan,
zich op een waarlijk ongeevenaarde, schitte-
rende Wijze in haar kleedij te onderscheiden,
wordt meer en meer een neiging merkbaar,
die prachtige iZeeuwsche kleedij af te leggen
en te verwisselen voor de banale burgerdracht.
Het zou zonde en jammer zijn, iets dat door
alle folkloristen, alle personen die iets voelen
voor de schoonheid, en door alien die het goed
meenen met Zeeland, zou worden betreurd,
wanneer de kleederdracht binnenkort nog
slechts in het 'museum van het Zeeuwsch
Genootschap deT Wetenscbappen te Middel-
burg zou kunnen worden bewonderd.
-De kleederdracht bestddt nog, zij is nog
levend, want zij is aan mode onderheVig. In
de dorpen aan de Westkust van Walcheren
wordt zij nog heel Veel jgedragen, en bij den
bezoek aan de Goesche kermis blijkt, dat de
boerinnetjes van Zuid-Beveland er zich ook
nog niet van hebben losgemaakt, maar over
het algemeen genomen voltrekt Zich het pro-
ces Van afleggien der kleederdacht in een
verontrustend snel tempo.
In andere I an ;len ibestaan vereenigingen
tot behoud der kleederdrachten.
En dat is geen wonder ook. In andere lan-
den Wordt speciaal den laatsten tijd Veel ge-
.ageerd Voor het behoud van de gewestelijke
kleedij. In Frankrijk, Zwitserland, Hiongarije
enz. bestaan speciale vereenigingen tot behoud
der kleederdrachten, die op alle mogelijke
wijzen propaganda maken, een tijdschrift uit-
geven enz. Op Madeira is zelfs het oude
volkscostuum weer door de regeering voor-
,geschreven! (Zie Toeristen'kampioen van 4
April 1986, biz. 422), maar in Zeeland gebeurt
er op dat gebied niets, en wordt werkeloos
toegezien d,at de sohoonste bloemen uit den
.Zeeuwschen hof uitsterven.
In Zeeland gebeuirt niets
Wij vragen ons af, of het verantwoord is
het mooilste en intenessantste dat Zeeland be-
zit, te doen Verdwijnen zonder een hand uit
te steken tot redding! Is de ZeeuWsche klee
derdracht niet te schoon en te belangwekkend
om er zonder strijd afstand van te doen?
Wij, onderteekenaars Van dit artikel, heb
ben bij het behoud geenerlei materieel belang.
Het is ons te doen om de artistieke zijde van
deze aangelegenheid. Maar er 'zijn velen in
Zeeland, bij wie zulks niet het geval is. Wij
den'ken b.v. aan het vreemdelingenverkeer
Wat zal er overblijven van de attractie van
de Middelburgsche en Goesche marktdagen
wanneer de schitterende kanten mutsen, de
kleurige doeken en ,,beukjes" van het tooneel
zullen 'zijn "verd'wenen?
A1 Ware het alleen om nuchtere utiliteits-
fedenen, dan had een breed opgeZette actie tot
behoud Van de Zeeuwsche kleederdrachten
alle reden van bestaan. Maar, zooals gezegd,
er wordt werkeloos toegekeken, teiWijl het de
hooigste tijd is, dat worde ingegrepen, en
getracht de bevoiking, die het costuum nog
draagt, te overtuigen van de schoonheid van
haar kleedij.
Mogelijke propagandaimiddelen.
Waarom wordt niet door de radio, door
brochures, door persartikelen, in de scholen
feeds, de Zeeuwsche plattelandsbevolking lief-
de tot haar kleederdracht ingeprent, haar ge-
leerd, dat zij trotsch moet zijn op haar karak-
.teristiek costuum, het af log gen daarvan ge-
Jaakt? Waarom wordt op landbouwtentoon-
gtellingen en in lan-dbouwbladen geen propa
ganda gemaa'kt? Waarom geen eigen tijd
schrift, als b.v. in Zwitserland? Waarom
dringen hotel- en pensionhouders niet meer
aan bij het personeel op het dragen van het
,Zeeuwsch costuum, hetgeen de aantrekkelijk-
heid voor de gasten zeer Verhoagt Waarom
in andere landen een levendige actie, met als
gevolg een 'herleving der kleederdrachten en
volksgebruiken, terwijl hier in Zeeland (ibe-
halve dan de ringrijderij) op dat gebied niets
geschietit
Bezwaren der eostuums.
Ja, er zijn natuurlijk zekere bezwaren.
Maar als men een mooien tuin heeft, zijn daar
ook beizwaren aan verbonden: hij vergt veel
onderhoud, hij 'kost veel igeld en moeite. Wan
neer men de gelukkige bezitter is van een
mooien hond, heeft dat eVeneens zijn incon-
venienten: men moet er belasting voor beta-
len, hij is Wel eens ziek, hij eet tamelijk veel!
Zoo is het met alles. En ook met het
Zeeuwsch costuum! Een veel gehoord argu
ment is, dat men op reis zoo woTdt nagekeken.
Maar wij vragen: is het zoo erg, om met be-
wondering te Worden nagekeken? Boverrdien
is de Zeeuwsche boerin 'heusch niet zoo uit-
hui'zilg en 'kan desverlangd een ,,burger-
costuum" voor reizen worden gereserveerd.
Het is ook mogelijk, dat een damme en on-
wellevende Winkelier een vrouw ,,in burger"
B. v. BRUCKEN POOK,
Lid der ProV. Schoonheidscommissie.
Jhr. Mr. A. F. C. DE CASEMRROOT,
iBurgemeester.
Mr. P. DJELEIMAN,
Voorz. Z. L. M., lid Ged. Staten.
Mr. W. K. H. DIELEMiAN,
Advocaat en Procureur.
H. JCXNfKERS, Notaris.
J. HQPfPIBJAN, Wethouder.
'H1EIRMIAN MEES, Kunstschilder.
Mr. M. C. VAN DER MINNE,
Dir. Zeeuwsche Hypotheek-Bank.
Ds. W. OOSTHOEK.
Dr. S. S. SMiEIDING, Journalist.
J. STRGO Pz., Wethouder.
D. J. VAN DER VBN, Folklorist.
C. A. VAN WIOELDEREN,
Bmjgemeester.
C. 2ANOBE Az., Burgemeester.
Hoeveel menschen zijn er Zaterdagmiddag
in Lunteren geweest om te luisteren naar de
woorden van den leider van de nationaal-
socialistis-che beweging? Een schatting is,
schrijft de N. R. Crt., moeilijk, sommigen
spraken van 20.000, anderen van wel 35.000.
In ieder geval, ir. Mussert zeide in den aan-
vang van zijn rede, dat de opkomst driemaal
zoo groot was als hij had verwacht. Met extra
treinen, autobussen en luxe auto's zijn de dui-
zenden volgelingen naar het in deze dagen
overigens zoo stille dorpje aan den rand van
de Veluwe gekomen. Het verkeer moest extra
worden geregeld door 25 man rijkspolitie; in
de omgeving van het terrein deden 25 mare-
chaussde's dienst om regelend op te treden en
op het terrein zelf was er een eigen orde-
dienst, met een zwarten band om den arm,
waarop in wit een doodskop met gekruiste
beenderen.
De invasie in Lunteren was ditmaal kalmer
dan anders. Was het bij vorige hagespraken
zooals deze openluchtbijeenkomsten bij
voorkeur door de N.,S,B. worden genoemd
een luidruchtige menigte, die naar het land-
dagterrein optrok, zingend, roepend en op-
zichtige plakkaten met zich meevoerend, thans
bleef het uiterlijk vertoon geheel achterwege.
De opschriften -Mussert wint" waren ver-
dwenen, zelfs voerde geen enkel voertuig een
rood-zwart vlaggetje mee en alleen werden
blijde de armen gestrekt, wanneer een geest-
verwant onderweg daarin voorging.
Om 4 uur, het uur waarop ir. Mussert zijn
rede zou beginnen, stroomden de belangstel-
lenden nog steeds het terrein op. Dat bleef
nog eenigen tijd zoo voortgaan, zoodat pas te
5 uur de eigenlijke plechtigheid een aanvang
nam. Onder de aanwezigen die met het zingen
den tijd kortten, waren ook enkelen uit
Duitschland. Men zag er in het algemeen veel
jonge menschen onder, maar ook ouderen die
hier en daar hun kleine kinderen meebrachten.
In zijn rede herinnerde de heer Mussert in
de eerste plaats aan den laatsten verkiezings-
uitslag, toen 96 pet. van het Nederlandsche
volk niet uit aanhangers van het nationaal-
socialisme bleken te bestaan. Ondanks alle
terreur, verdgphtmaking en open stemhokjes,
riep de heer Mussert, zeiden 170.000 Neder-
landers: en toch nationaal-socialisme! Er
moest een nieuwe weg worden bepaald, waar-
'bij veel moest worden gereorganisaerd. Zoo
bracht het in November gestichte dagblad
6000 verlies per maand op. De Indische
afdeeling moest zelfstandiger worden, zoodat
de taak van den heer Hogewind moest worden
overgenomen door iemand, die daar woont.
Sindsdien heeft de eerste geen taak meer wil-
len aanvaarden, is zijn liefde voor de beweging
veranderd in het tegendeel en is zjjn vertrou-
wen in den leider geschokt. Ook voor de be-
welging hier te lande, die na de verkiezingen
duizenden leden verloor, is een nieuwe orga-
nisatie ontworpen, die over een maand gereed
zal zijn.
De beweging staat nu wederom financieel
op gezonde basis. De heer Mussert noodigt
de regeering uit een accountantsonderzoek
naar haar boekhouding in te stellen, zooals
verleden jaar, toen een brochure tegen de
N..S.B. uitkwam, de accountantsdienst der
regeering een week op het hoofdkwartier heeft
doorgebracht om alle boeken na te zien. Het
,wel eens eerder helpt, dan eene in Zeeuwsch J
costuum. Maar dat zijn bijkomstigheden en J
het is ook geen wonder dat die Winkelier dat
doet, omdat hij or nimmer op is gewezen, en i
er zeiden of nooit in de courant over leest,
of door de radio over hoort, hoe oneindig veel
mooier die Zeeuwsche dracht is dan de ge-
wone ,,allemanskleedij". In alien gevalle moet
deze onhebbelijke 'kortzichtigheid zoo'n win
kelier worden afgeleerd.
Wij erkennen, dat er 'zekere bezwaren zijn,
.doch die zouden grootendeels komen te ver-
vallen, wanneer de waardeering, voor de ge
westelijke kleedij door een (of meer samen-
werkende) vereeniging(en) intens Werd ge-
propageerd.
Is de Zeeuwsche kleederdracht minder mooi
dan de Zwitsersche of 'Hongaarsche Neen!
In tegendeelWaarom moet dan de Zeeuw
sche kleedij aan haar lot worden overgelaten
en uitsterven, terwijl in Zwitserland, Hon-
garije en'z. met succes aan de gewestelijke
kleeding nieuw leVen wordt ingeblazen?
On herstel haar verlies voor Zeeland.
Wij willen geen misbruik maken van de toe-
gestane plaatsruimte en daarom nu nog alleen
■even resumeerenHet zou een onherstelbaar
verlies zijn wanneer de interessante Zeeuw
sche kleederdrachten, deze schitterende cul-
tuurrelicten uit oude tijden te loor gingen,
zoowel uit folkloristisch, artistiek als 'zakelijk
oogpunt. Dat moet worden voorkomen.
Oprichting eener nieuwe vereeniging schijnt
ons vooralsnog misschien niet noodig toe: er
zijn reeds zoo vele vereenigingen! Maar een
of meer der reeds bestaande zouden het be
houd der kleederdrachten zeer goed kunnen
bevorderen. Het doel de'zer regelen is, de
gandacht der iZeeuwen te vestigen op het drei
gend gevaar en op de noodzakelijkheid, in te
grijpen voor het te laat zal zijn. Er is „peri-
culum in mora!" Als in andere contreien en
met succes, de handen in elkaar worden ge-
slagen, moet dan door Zeeland zonder strijd
afstand Worden gedaan van zijn kostbaarste
kleinood?
De ondergeteekenden meenen deze Vraag
ontkennend te moeten beantwoorden. Zij
wachten af, of, en .zoo ja, hoe op het boven-
gtaande zal worden gereageerd. Mogelijke be-
wijzen van instemming (al ware het alleen
maar met een visitekaartje) worden alvast
gaame ingewaeht bij den eersten onderteeke-
paar dezes, te Zoutelande.
In afwachting van de komende dingen roe-
pen Wij intusschen den bewoners van het
Zeeuwsche platteland toe: hebt geen minder-
waardigheidsgevoel in Uw gewestelijke
kleedij; integendeel! Weest trotsch op Uw
buitengewoon mooie kleederdracht en houdt
haar in eere! Moeders, kleedt voonal Uwe
mleiisjes In Zeeuiwsche costuum
spreekt vanzelf, aldus spr., dat er niets te
constateeren viel dan de groote offervaardig-
heid.
oprekende over de gebeurtenissen van den
laatsten tijd, zeide de heer Mussert, dat het
ontslag van Ds .Van Duyl in het belang was
van de beweging, van Ds. Van Duyl zelf en
van anderen. De heeren Pont en Van der Goes
van Naters hebben zich de vrijheid veroorloofd
deze zaak op straat te brengen, doch spr
wensehte niet uit te weiden over persoonlijke
kwesties. Wanneer de heer Van Duyl beweert
,dat hij zijn handteekening onder pressie heeft
gezet, dan staat de hooge raad van discipline
te zijner beschikking.
Onmiddellijk na de verkiezingen verwachtte
de heer Mussert verraad in de beweging. De
heer Van Geelkerken was op dit gebied waak
zaam. Ruim een maand geleden bleek het
gezwel in de afdeeling vorming te vinden,
maar men wilde het eerst verder laten komen
Uitvoerder, misschien hoofd van de revolte,
was mr. Van der Goes van Naters, die er zelfs
het land voor rondreisde. In Den Haag pro-
beerde men in iedere groep een kern te vor-
men. De kwestie-Van Duyl maakte het noodig
direct in te grijpen en daarom is het mogelijk
dat er nog iets is blijven zitten. Uitdrukkelijk
wilde spreker vaststellen, dat h!j geen enkel
bewijs heeft dat Ds. Van Duyl eraan mede-
plichtig was. Indien hij gesprekken had kun
nen afluisteren, zou hij op dit gebied meer
zekerheia hebben gehad, doch daarvan was
geen sprake.
Edn ding had den heer Mussert bij dit alles
evenwel uitermate gehinderd. Men wilde hem
.aldus spr., met een soort pensioen naar Zwit
serland sturen. Als zij hadden afgesproken
mij te laten doodschieten had ik nog eenige
waardeering kunnen hebben, doch indien ik
ooit het gevoel krijg, dat een ander beter dan
ik geschikt als leider der beweging is, dan zal
ik het oordeel vragen van de duizend hardste
werker., der beweging, niet van een Pont, een
Van der Goes van Naters en consorten.
Na nog te hebben opgemerkt, dat de Neder
landsche pers bij al deze dingen zich veel fat-
soenlijker heeft gedragen dan de verraders,
besloot de heer Mussert met de uitvoerig? aan-
kondiging van verschillende publicaties betref-
fende de versterking van het geestelijk funda
ment der beweging.
JAPAN STELT CHINA VERANT-
WOORDELIJK.
De Italiaansche ambassedeur te Tokio heeft
een bezoek gebracht aan den onderminister
van touitenlandsche zaken, teneinde hem te
verzoeken het Japansche volk mede te deelen,
dat het Italiaansche volk zich onder leiding
van Mussolini hecht aaneensluit om volledigen
steun te verleenen aan de Japansche actie in
China, die niets an'ders is dan de uitoefening
van het wettige recjit op 'zelfverdediging.
Namens de regeering gaf de onderminister
Horinoetsji uitdrukking aan zijn levendigen
dank voor het vriendschappelijke gebaar van
den Duce en het Italiaansche volk en ver-
zocht "hij den Italiaanschen gezant, Auriti, de
uit'drukking der Vriendschappelijke gevoelens
van het Japansche volk aan Mussolini over te
brengen.
De minister van buitenlandsche zaken,
Hirota, heeft in den Vrijdag gehouden ka'bi-
petsraad de hou'ding gedefinieerd, die Japan
aanneemt in verband met de jongste betoo-
gingen 'der intemationale opinie. Hij Ver-
klaarde, dat „Japan gaarne een uitnoodiging
zou aanvaarden tot deelnemen aan een confe
rence der negen mogendheden, wanneer deze
wettig brjeengeroepen zou worden, volgens de
bepalingen van <het Verdrag, maar 'dat het niet
kan toestaan, daartoe te ^worden uitgenoo-
digd na tot ,,aanvaller" te zijn Verklaard. De
vraag of Japan het verdrag geschonden heeft,
kan slechts worden opgelost door besprekin-
gen der verdragsonderteekenaars. Trouwens
Japan treedt uitsluitend op in een wettigen
staat van verdediging tegen de Chineesche
provocaties".
Vervolgens zette hij uiteen, dat de onder
teekenaars van het negenmogendhedenverdrag
eenvoudig een resolutie zullen aannemen,
waarin wederom de beginselen van het inter
national recht bevestigd worden en waarin
China moreele vnldoening wordt gegeven,
maar dat zij tot geen en'kele collectieve maat-
regel zullen besluiten, zooals een economische
of financieele boycot Van Japan.
nOp gron'd van de ongelukkige erVaringen
met Mandsjoerije en Abessinie, aldus conclu
deerde Hirota, is de Volkenbond verplicht een
voorzichtige houding aan te nemen met gelijk-
tijdige eerbiedigirfg van de belangen der kapi-
talistische landen als Engeland, Frankrijk en
de Vereenigde Staten, die trachten in een ver-
afgelegen deel Van de wereld den staat van
oorlog te handhaven, welke zoo voordeelig is
yoor hun financieele en economische expan-
/sie."'
Japan treedt op uit zelfverdediging tegen
de anti-Japansche politiek der Chineesche
regeering", aldus luidt een Verklaring van het
departement van buitenlandsc;he zaken te
Tokio, waarin geantwoord wordt op de reso
lutie van den Volkenbond* en de redevoering
van Roosevelt. Vborts Wordt gezegd, dat de
Westelijke mogendheden de ware bedoelingen
van Japan niet begrijpen. Japan streeft naar
de onderdrukking der anti-Japansche politiek
en naar handhaving van den vrede in het
,Verre Oosten, in samenwerking met China.
Japan heeft geen territoriale bedoelingen en
schendt derhalve de verdragen niet. China
daarentegen voert een hardnekkigen weer-
stand tegen Japan, daartoe aangedreven door
de rooden, en tracht de Japansche rechten in
China af te schaffen door de wapenen. Het is
derhalve de Chineesche regeering, die het
anti-oorlogspact schendt en den wereldVrede
bedreigt, aldus conciudeert de Japansche ver
klaring.
EEN CENTRALE OOMMISSIE VAN
ADVIES VOOR LANDROUWKUNDIG
ONDERZOEK.
Ter bevordering van de gewenschte samen
werking op het gebied van het landbouwkun-
dige onderzoek ligt het in het voornemen van
den Minister van Oeconomische Zaken over
te gaan tot instelling van een centrale com-
missie van' advies voor het technische land-
bouwkundige onderzoek, welke te Wageningen
zal zijn gevestigd. De arbeid, welke tot nu toe
ressorteerde onder de commissie van advies
voor de landbouwproefstations, voor zoover
deze betrekking had op het landbouwkundige
onderzoek, alsmede die van de regelingscom-
missie voor de landbouwproefvelden, zal aan
de genoemde centrale commissie worden toe-
vertrouwd.
Aan deze commissie zullen worden toege-
voegd de noodige wetenschappelijke ambte-
naren, die zich op bepaalde onderdeelen van
het landhouwkundig onderzoek zullep specia-
liseeren b.v. varieteiten, nieuwe gewassen, vee-
voeder, grasland.
De commissie zal eveneens tot taak hebben
te adviseeren omtrent de instanties, aan wie
bepaaide onderzoekingen zullen worden opge-
dragen, alsmede. omtrent de in acht te nemen
werkverdeeling op het gebied van het land
bouwkundige onderzoek.
De commissie zal zijn samengesteld uit ver-
tegenwoordigers van de wetenschappelijke in-
stituten, de centrale landbouworganisaties, het
corps der consulenten, terwijl daarnaast de be
staande of eventueel op te richten organisaties
op het gebied der landbouwvoorlichting zoo
als het Nacovo onder nader vast te stellen
voorwaarden, een of meer vertegenwoordigers
ter benoeming in de centrale commissie zullen
kunnen voordragen. Op deze wijze hoopt de
Minister de samenwerking te bevorderen en
zulks met behoud van ieders zelfstandigheid
tusschen de ambtelijke instanties en het vrije
initiatief.
De centrale commissie kan, indien noodig en
gewenscht, haar arbeid verdeelen over ver
scheidene subsommissies.
Het ligt in de bedoeling den rijkslandbouw-
consulent, Ir. J. M. L. Otten, als voorzitter
van de in te stellen centrale commissie met de
leiding te belasten. Aan den heer Otten is be-
reids opdracht verstrekt, om de oprichting van
de centrale commissie voor te bereiden, in yer-
band waarmede hij met ingang van 16 October
ontheven is van zijn tegenwoordige functies^
DE UIEN-PRJJZEN ENORM GESTEGEN.
De prijzen van de uien stijgen de laatste
dagen zoo sterk als sinds enkele jaren niet is
voorgekomen. De vraag is zeer groot, doch
verkoopen willen de boeren niet.
De oogst in Frankrijk is door langdurige
droogte bijna geheel mislukt. Frankrijk zal
daarom groote orders moeten plaatsen in het
buitenland. Dit zal in hoofdzaak Egypte zijn.
Door de politieke crisis heeft ook Spanje een
slechten uienoogst. Daarom besteedt men hier
yolop f 3,per H.L. Verleden jaar was deze
prijs f 0,80 a 0,90 per H.L. Deze hooge prijs
komt den Flakkeeschen boeren ten stade. On-
geveer 8 a 10 van het bouwland is uien-
teelt.
BRABANTSCHE BRIEVEN.
Ulvenhout, 7 October 1937.
Amico,
Wij als feestcom-
missie, wij hadden
altij nog 'n dings-
ke in 't vet staan,
wat we in gin
geval onder den
roest wilden laten
komen.
't Zat z66. Wij
kwamen veur
onzen ballondag,
om zoo den slui-
tingsdag van ons
feest dan maar te
noemen, zitbanken
tekort. Ge weet
genogt, hoe dat gaat, daar waren veul
genoodigden, eerecomite-lejen mee huilie
vrouwvolk, burgemeesters, krantenmannen
allegaar mee huilie Vrouwvolk, (zoo is dat
tegenwoordig, den tandem kwam nie ,,z66-
maar" in de weareldpastoors mee
ja werendig, ook mee 't vrouwvolk, dat blijft
evenmin in de keukens als er op Ulvenhout
iets gaande is, dus we hadden rekening te
houwen mee veul z i t-plaats.
Daar komt bij, dat Brabantsch vrouwvolk
altij nog 'n bietje meer plek noodig hee, dan
ander, die van ons zijn meer gebouwd op
'nen breejen kindersehoot, dan b.v. op 'n
stoomfietsduozaal, afijn, we kwamen veul
banken tekort.
Den Sjaak, onzen bouwer, ,,wist wel 'n
partijke beste planken te zitten", zee-t-ie
Vrijdags te voren. Op..., nouja, dat komt er
minder opaan; 'n durp hier 'n paar uren van-
daan. Hij zou ze den anderen dag wel efkens
gaan halen mee den vrachtauto, bij den
Pastoor -daar. 't Waren de banken van de
Maria-grot, die zouwen nou in 't najaar t6ch
nie gebruikt worden.
,Dus*dieen zurg is van de haan," besloot d'n
Fielp: „nou ebben we halles op den gas en den
ballon na, maar den gas is honderweuge
huit Schiedam en den ballon staat haan de
grens".
,,Ja, versta goed, veurzitter," zee den Sjaak:
„ik h£b ze nog nie, die banken, maa
„Hals wij ze mergen maar ebben, Sjaak,"
zee den Fielp.
,,En wa mag ik bestejen, veurzitter?"
,,Bestejen?"
,,Vergoeien, ja!"
Hohohoho," lachte den Fielp z'nen buik:
,,vergoeien!
Toen: Sjaak, gade gij die banken nou maar
alen, dan his 't hin horder!"
,,'k Mag dus niks
„Vrijkortjes! Vrijkortjes veur 't terrein,
man, maarstddnplaatsen! Staanplaatsen
natuurlijk! Handers kunnen ze beter daar-
blijven, die klanten en ddar op de banken gaan
zitten! H6h6h6!"
Nou, de banken kwamen er. Vaneigens! Er
waren 'r enkele kapot, maar die had den Sjaak
ook mee motten nemen van den pastoor, mee
de bedoeling, dat dlle banken weer heel-en-
ge6f bij 'm terugkwamen.
Waaruit ge zoo onderdehand kunt zien,
amico: onzen veurzitter is nie gek, maar dieen
pastoor hee ze ook alle vijf goed bij malkaar!
En nog iets: dat hier 'n karwei, om efkens
veur enkele honderden zitplaatsen te zorgen,
'n akevietje-van-niks is, dat eenen dag van te
veuren zoomaar gauwkes bedisseld wordt!
Zoo tusschen twee sloks'kes en 'nen lach in.
'k Meen dat zooiets op 'n ander wel wat
meer voeten in den eerde hee
Maarr... eerlijk is eerlijk: hier komen er
altij 'n ander soort van dingskes bij.
B.v. 't terugbrengenvan zulke banken.
Deus karwei hebben we verlejen week op-
geknapt.
Den Fielp had ons bij malkaar geroepen,
we waren mee vijftienen en op die verga-
dering deelde-n-ie ons mee: 1°. dat de banken
nou heindelijk 'ns terug moesten en 2°. dat wij
hallemaal waren huitgeinviteerd bij den Pas
toor. Die twee zaken kunnen eel goed samen-
vallen," vond den Fielp en daar was niemand,
die dat nie vond. D'n Pastoor had hier veul
genoten op onze feesten, z'nen kapelaan (ons
oud-kapelaantje) nie minder, z'n muziekcorps
had veul plazier g'ad bij ons, z'n jeugdver-
eeniging (ge ziet, amico, meneer pastoor was
nie all&m afgekomen!) z'n huishoudsterkes
hadden d'r eigen best geamuseerd en hij
kost 'n stille hoop koesteren, :dat z'n banken
waren gerepareerd, dus wij moesten 'n
glaske komen drinken!
Iedere'en kost z'n eigen mee deuzen gedach-
tengang heelegaar vereenigen en twee dagen
later stonden we 's middags om 'n uur of vijf j
-mee vier auto's Veur de pastorie!
Drie van de vrinden vol mee feest-
commissiemjen, een gerejen deur den Sjaak,
vol mee banken. J
We waren allemaal prontjes in't zwart mee
t groen-witte feestrozet op den rever
als n ami^0' dat ze allemaal deus dingske
als souvenir hadden bewaard
't Was wel 'n bietje uit den stijl, den Sjaak
feest cocarr) h°0gen ioed °P en de
eest-cocarde op zn jas, op den vrachtwaeel
vol mee banken, maar 't kost nie anders fe-
vonden worden. Bovendien, bij >t teruggaln
lee, dan was 't toch donker'
telHkev'rrd,T allfmaa1' ^oog&ehoeid en fees-
teiijk veur de pastorie stonden in 't vrimde
ln„.len,.gr0°ten krin& van kinders, en
kearel -aan den Blaauwe: ,ze| meneer (ia
E^din'R, meneer" wat is er te doen?"
En den Blaauwe zou den Blaauwe nie ziin
digd6g^zichrh'Ld0°dnuchter en verontweer-
hfr of'f m.rn geantwoord: „weten guilie
ve», iu"len -»•
„Hoeveul jaren asteblieft meneer??"
,,-lmstens veertig, suffert!"
wegd.k...!nen haaS SCh00t die®n Jongkearel
vro'fgTk!^' Wat h6bt ge nou kiaargestoofd
t Minste fatsoen wa ze hier in d'r lijf heb-
n om veur 'n
kurkdroog en meteen'^te-n-f B'aaUWe
wa. av nier in
Auks2!?,! 28 t6TinSte verplichten om veur
stukske muziek te zurg"en,'
hoed 'n bietje veuro^nh°°gen
geSm'nTrfendDr °Pen* bekend
moet hadde? We Ulvenh0ut al ™t-
"^leeezee Trineke en ze sloeg heur
Fielp, mene0r PaSt°°r thuis?" vroeg den
"Tker^k"' Zee Trineke: -ik hedoel, hij is in
kerk, maar dalijk komt ie toch verom'
K^en^jmhe 'm 'ns -goeiendag zeggen?"
d-ok1 Enne3' d6n' Flelp onzeker: -,da-
Enne... eh... we komen de banken
terugbrengen en zoo. Ja hm! ik heb ver
geten te schrijVen, ziede!"
"°owzee Trineke, die iets begost te
begrijpen. „Mee hoeveulen zijn juilie7"
Oow ™0C V'jftie"en'" zee den bakker.
Trineke weer en ze kninte
zoo wat mee heur oogskes.
de
ift nn °ns ouwe kapelaantje aange-
1ft op z n „koffiemeulentje". Handig laveer-
e-n-ie langs de boomen, herkende ons uit de
verte al en z'n kopke wierd een zon! Lachend
knikkend, blozend van plazier wuifde-n-ie!
f1 al,® le afgestapt was, handen gedrukt
had t zweet begost op z'n rose veurhoofd
te peerlen, dan zee-t-ie: ..allee, Trien, laat de
onHp6t °P kamer' sleeP wat stoelen aan
Nou onderweuge naar boven en op de
kamer van „onzen" kapelaan was den Fielp
R^fn1310 f kkl£- -.Stommen ond" schold den
Blaauwe. Om zo'n briefke te vergeten'"
.Hezelstraal, bromden den Jaan. „Oude gij
h™ kop," dreigde den Fielp naar den JaanJ
mee veul nadruk op „gij". De hoeien wierden
gezet inCWn ?'le?13al pron«es °P malkaar
flWsii f hoek van de kamer en als ze
allemaa! stonden en den kapelaan kwam bin-
l opgestoken!) dan
rolden vijftien hooge zijen veur z'n voeten zo6
dat ie aan elken schoen 'nen hoogen hoed had!
Hooge hoeien schijnen dingen te zijn. amico
waar ge altij ongelukken mee mot hebben'
Den kleinen Nol, - ge kent m, d'n dieen,
die boven m d eerepoort gezeten hee. onder
stroomenden regen, sjuust, d'n dieen! com-
mandeerde den Fielp om „die hoeien op den
gang te salamahderen!" Hij was bekaans ver-
geten, dat ie in de pastorie was. Waarop den
Fielp die t hier" zat, Nolleke bij kop en
steert vastpakte en aan den kapelaan vroeg
waar den hassiehemmer stond.
Dn kapelaan stond ondertusschen vol te
schenken. Telde, kwam glaskes tekort. Telde
weer, kwam glaskes tekort, maar waar ie ze
allemaal vandaan haalde? op 't lest waren
er toch zestien.
We hadden al 'n paar keer volgedaan, ge-
k'°aken op Ulvenhout, op deus dorp, op onzen
gastheer, die Mtij nog nie wist dat ie gasten
haa, we hadden den kapelaan de leste nuuw-
kes van Ulvenhout verteld, den Blaauwe had
n nommerke veurgedragen afijn, we waren
kind-m-huis, als meneer pastoor om't hoekske
van de deur kwam kijken. 'Nen rijzigen
ouwen mensch, oogen als vergeetmenieten en
eenen bonk van goeiigheid!
„Kek nou," zee-t-ie: „kek nou! Allegaar be-
kende gezichten! Da's aarig van juilie!"
'^..,FlelP. die alti) de leiding hee, noodigde
h dalijk uit mee de woorden: „ga toch zitten
meneer pastoor, doe-d-of ge thuis -zijt, man, ik
Zf i.aSPmSCh6nk€n" en meteen had ie de flesch
ai brj den kapelaan weggepakt.
teide^telde^^.f paSt°0r z'n °°8'en dat ie
„Neee, .jongens, ik mot nog efkens iets be-
disselen mee Tnene. Amuseerd-oew eigen we
zien malkaar strakskes!"
Dan nou 't vefde complet", zee den
kap^iaan °nder Zijnen ZMg verdweeli den
denlijaak0t n°U m08 die banken?" vroeg
,,Zesde complet", kondigde den Blaauwe aan.
zad dalijk vragen waar den pastoor ze
ebben wil, zee den Fielp: „dan kunde gij ze
daar haflajen, terwijl wij ier hons heigen zul
len zien te troosten zonder jouw gezelschap."
..Zeuvende complet", annonceerde den
Blaauwe hardnekkig.
„Den pastoor laat vragen", zoo kwam den
kapdaan binnen: „of guilie 'n botrammeke
blijft eten?"
Wij keken malkaar 'ns aan en probeerden 'n
bietje verlegen te doen. Waarop den Blaauwe
zee: „Aantje hee gezeed, kapelaan, dat er thuis
op mijn niemeer gerekend wierd vandaag
want da'k 't hier wel best naar m'nen zin zoii
hebben. Negende complet!"
Toen zijn we ondertusschen de banken gaan
aflajen.
Daarna begosten we toch zoetjesaan trek te
krijgen. Maar daar was op gerekend! Koffie,
zoo lekker als van Trui, honing zoo uit de
raat, den pastoor is ook imker veur z'n pla
zier, brood van eigen graan en uit den pastoor
z'nen eigen oven botrammen zoo groot als
borden, amico, eiers van eigen kiepen, afijn,
al was 't dan „maar" Vrijdag, 't maal was
puik in orde zee den Blaauwe na z'n zeuven-
tien-de snee, 't begost 'm te smaken!
„Jaha," lachte meneer pastoor: „ik zie mee
plazier da gij weer aan de beterende hand ziit
Blaauwe!"'
..Bedankt veur de belangstelling meneer
pastoor, maar laat me nou nog efkens rustig
eten, anders rokt m'nen polsslag van den
kook!" En den Blaauwe slobberde de honing-
raten mee n smaak, dat wij ook nog 'ns be-
gonnen. Trien kookte eiers, brocht potten ver-
schen koffie, presenteerblajen mee brood, nog
nen bol kaas en toen, temidden van de
schranserij, klonk in de verte muziek.
Den Blaauwe spitste z'n ooren, keek on-
schuldig naar meneer pastoor en zee: ,,heur
