WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
Gemengde Berichten
Pluimvee-Rubriek
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
RECHTSZAKEN.
gevaareijk projectiel mee naar
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
hun doel te bereiken. Zij kenden een advo-
caat, Laporte geheeten, die bevriend was met
een zekere gravin Jeanne de Valois, een
nakomelinge van een vroeger koningsgeslacht
en nicht van Lodewijk. Deze Jeanne de
Valois was getrouwd met een gewezen caval-
lerie-officier, zich graaf de la Motte noemen-
de. Hij was echter evenmin graaf als
Cagliostro, de kwakzalver.
Jeanne de Valois was een sluwe oplichtster
en intriguante, meestal beladen met sohulden,
doch zich steeds de middelen wetende te ver-
schaffen om op grooten voet te leven. In
baar kinderjaren had zij als bedelares langs
de wegen geloopen, doch een medelijdende
dame had haar tot zich genomen en een goede
opvoeding doen geven, omdat zij van vorste-
lijke afkomst was.
Zij gaf voor in groote gunst te staan bij
Marie Antoinette.
Den 29 November 1784 was men in gezel-
schap bijeen in haar salon te Parijs. Er was
sprake van diamanten.
Wei! siprak Meester Laporte, daar
madame toch in nauwe relatie staat met de
koningin begrijp ik niet, dat zij geen moeite
doet om die arme Bohmers van hun collier af
te helpen.
Hebt gij dat snoer gezien! vroeg madame.
Zeker, het is een prachtstuk. De juwe-
liers hebben er jaren lang aan gewerkt, het
is aan steenen alleen al schatten waard. En
nu zitten zij ertmee. Mag ik de Bohmers eens
met hun collier bij u zenden. Aangenomen.
Eenige dagen later kwam Bohmer met het
kostbare kistje, waarin het collier bewaard
werd. Het werd geopend voor Jeanne. Wat
een verrassing, wat een flikkering van ver-
blindende stralen; duizenden veelkleurige
Vlammetjes, verblindend als bliksemstralen,
schoten bij de minste beweging uit die duizen
den facetten te voorschijn.
Dat schouwspel was de met schulden be
laden Jeanne te la Motte, geboren de Vallois,
te machtig. tHier lag voor millioenen voor
haar oogen uitgestald. Daar moest zij haar
deel van hebben. Snel is haar plan gemaakt.
En nu staan we voor het begin van de
grootste zwendelcomedie, die misschien als
voorbeeld gediend heeft voor de groote zwen-
delaffaire, die in onze dagen als de zaak-
Stavinsky in de belangstelling van heel
Europa gestaan heeft.
Met Jeanne de Valois, nazate van een
Fransch koningsgeslacht, als regisseuse,
bracht deze oplichterjj later schuldigen en on-
schuldigen in de Bastille.
Het is het voorspel van den martelgang
van twee gekroonde hoofden naar de trappen
der guillotine.
lEenige dagen later had Jeanne met de
juweliers een nieuw onderhoud. In die paar
dagen had zij haar veldtochtsplan opgesteld.
Het snoer zal waarschijnlijk al binnen
enkele dagen gekocht worden, mijnheer Boh
mer. Een groot en machtig heer zal het van
u koopen, maar alles moet geheim blijven.
We zullen samen de verkoopvoorwaarden op-
stellen.
Jeanne zou als tusschenpersoon optreden.
Voor haar bemoeiingen wilde zij niets hebben,
zij deed het alleen om de Bohmers te helpen.
Maar mond dicht. Haar naam mocht er niet
in gemengd worden. Niemand zal iets te
weten komen.
Aldus geschiedde den 21 Januari. Drie
dagen daama brengt Jeanne met haar man
een bezoek aan de Bohmers en meldt dezen,
dat kardinaal Prins de Rohan bij hen zal
komen. Opgepast, haar naam niet noemen.
Wees gerust, madame.
iBeiden gaan heen.
Kort daarop arriveert de kardinaal. Madame
de la Motte heeft hem wijs gemaakt, dat de
koningin het collier wil koopen zonder dat de
koning er van af weet. IZij moet echter cre-
diet hebben, want op 't oogenblik heeft zij
geen geld beschikbaar. Nu heeft zij een tus
schenpersoon noodig, die met zijn naam en
positie dat crediet wil dekken. Als zoodanig
heeft de koningin aan prins kardinaal de
Rohan gedacht.
Wat 'n groote eer, borg te mogen staan
voor een Koningin!
Een brief door Jeanne de Valois geschreven
en valschelijk met den naam der Koningin
onderteekend, had den kardinaal doen beslui-
ten de borgstelling op zich te nemen. De kar
dinaal komt dus bij de Bohmers en de koop
wordt gesloten, de prijs vastgesteld op
1.600.000 livres (40 millioen francs van thans),
betaalbaar binnen 2 jaar in 6 maandelijksche
termijnen benevens de intresten, de eerste
termijn 800.000 livres betaalbaar 1 Aug. 1765.
De levering zal plaats hebben 1 Februari,
omdat de koningin het collier wil dragen op
den dag van Maria Lichtmis (2 Febr.).
De voorwaarden met de valsche handteeke-
ming: Maria Antoinette, worden den kardi
naal ter hand gesteld. Jeanne doet het met
de waarschuwing: „De koningin heeft uit-
drukkelijk den wensch te kennen gegeven, dit
stuk niet uit handen te geven."
Nu komt Cagliostro ten tooneele.
De kardinaal raadpleegt dezen man over de
aanhangige kwestie. De kardinaal laat zich
door den bedrieger imponeeren. Geheimzin-
nig doende bestijgt Cagliostro zijn drievoet in
het vertrek van den kardinaal opgesteld. Zij
deden samen aan sterrenwichelarij. In het
schijnsel van honderd kaarsen orakelt
Cagliostro zijn tooverspreuken. Het orakel
wees uit, dat deze koop den Prins waardig
was, een volledig succes zou hebben en de
zeldzame talenten van den kardinaal tot ge-
luk van Frankrijk en tot heil (van de mensch-
heid aan den dag zou brengen. De kardinaal
is gerustgesteld.
Den lsten Februari wordt het juweel bij
hem bezorgd. Alles is in orde. Hier is de
schuldbekentenis van de koningin. Bohmer
mag zich van de echtheid overtuigen. De
naam .Marie Antoinette" staat er onder.
Denzelfden dag komt madame de la Motte
in grootte haast bij den kardinaal.
Het collier?
Hier is het, madame.
Hare Majesteit wil het vandaag nog
hebben.
Good! Ik zal het haar zelf ter hand
stellen.
Er wordt afgesproken, dat de kardinaal
madame 's avonds zal komen afhalen om
samen naar de koningin te gaan. Zij heeft
de comedie uitstekend in elkaar gezet.
Terwijl zij samen het kostbare juweel in
den salon zitten te bewonderen, verschijnt een
boodschapper met een briefje.
Van de Koningin!
Jeanne leest het en reikt het den kardinaal
over. De koningin verzoekt het halssnoer
aan brenger ter hand te stellen. Alles comedie,
maar de kardinaal is te goeder trouw en stelt
het kistje met inhoud zonder achterdocht aan
den boodschapper ter hand.
Madame leidt den man persoonlijk naar
buiten, komt even later terug en de kardi
naal neemt afscheid. Jeanne had den kost-
baren schat te pakken. De kardinaal was er
in gevlogen.
Wat er verder in de eerste dagen van
Februari 1785 ten huize van graaf en gravin
de la Motte gebeurt, kan men zich voor-
stellen.
Met een mes werden de kostbare diamanten
ruw uit het zetsel losgewerkt. Aschwoensdag
9 Februari, wordt een partij verkocht. Graaf
de la Motte trekt met een andere partij naar
Engeland en Nederland, om die daar van de
hand te doen. Bij alle juweliers werden be-
schadigde diamanten te koop aangeboden ver
beneden de werkelijke waarde.
Het echtpaar de la Motte ging zich te Bar-
sur-Aube vestigen. Toen de man uit Enge
land was teruggekeerd, scheen het of hij paar
den, rijtuigen, kostbare meubelen, kunstvoor-
werpen uit den grond kon stampen.
Op 42 wagens werd dit alles aan hun nieuwe
woning bezorgd, Zij hielden er 6 rijtuigen en
12 paarden, lakeien en talrijke dienstboden.
Het eene feest nog prachtiger dan het andere,
volgde op elkander.
In een reiskoets bespannen met 4 Engelsche
paarden met lakeien achterop en een neger
op de treeplank reden zij hun nieuwe woon-
plaats binnen. Op de koets was een wapen-
schild aangebracht met het devies: Rege ab
avo san guinem nomen et lilia (Van mijn
koninklijken voorvader erfde ik het bloed,
den naam en de lelie).
Uit de bedelares, die in haar prille jeugd
de rijtuigen van adelijke dames en heeren
tegemoet liep, om een aalmoes af te smeeken,
was een groote geldverkwister geboren.
Doch oneerlijk verkregen goed gedijt niet.
Zoo gewonnen, zoo geronnen!
Eindelijk kwam als een donderslag de ge-
vangenneming van Jeanne de Valois aan al
die pracht en praal een einde maken.
Met al degenen, die in de affaire van het
halssnoer betrokken waren, schuldigen zoowel
als onschuldigen, werd zij in de Bastille op-
gesloten. Haar man ontsnapte naar Engeland.
Jeanne werd veroordeeld om gebrandmerkt
en gegeeseld te worden. De kardinaal werd
vrijgesproken, maar moest binnen een hem
aangewezen klooster verblijven. Cagliostro
werd eveneens in vrijheid gesteld, doch moest
het Fransche grondgebied verlaten. Marie
Antoinette, hoewel geheel buiten de zaak
staande, had veel van haar populariteit in-
geboet.
Aldus eindigde de geruchtmakende geschie-
denis van het halssnoer, die gedurende langen
tijd de gemoederen had opgezweept en later
haar weerslag vond bij het uitbreken der
Fransche reivolutie.
Vergadering van Dinsdag 13 Juli te 10 uur.
Voorzitter de Commissaris der Koningin.
Aanwezig 38 leden. Afwezig de heeren Van
Bommel van Vloten, Mes, MOelker en Hame-
link.
Slot.
Huishoudelijke voorlichting.
Vervolgens kwam aan de orde het voorstel
tot afwijzing van het verzoek van de commis-
sie voor huishoiudelijike voorlichting ten platte-
lande om wijziging van het Statenbesluit tot
het verleenen van ten hoogste f 1500 per jaar
in de reiskosten van het personeel van op te
richten cursussen.
Alzoo besloten.
Nog huishoudelijke voorlichting.
Ged. Staten stelden voor af te wijzen het
verzoek van de Commissie voor huishoudelijke
voorlichting te 's Gravenhage om f 1000 sub-
sidie in de ikosten van cursussen in koken,
naaien, huishoudkunde en waschbehandeling
en kinderverzorging.
Alzoo besloten.
Huishoudonderwijs.
Het voorstel, dat nu volgde, was dat om
ook afwijzend te beschikken op het verzoek
van het comite voor Zeeuwsch-Vlaanderen ter
bevordering van het huishoudonderwijs te
Hulst om een subsidie van f 50 per plaats,
waar huishoudonderwijs is of zal worden in-
gesteld, tot een maximum van 1500.
De heer VDENXNGS breekt een lans om de
subsidie wel te verleenen. Het gaat om de be-
langen van het arbeiderskind. Het is juist, dat
de moeders het kind het huishouden moet
leeren, maar alle principes zijn verouderd. De
fabrieksmeisjes e.d. zijn niet in staat thuis
het werk te volgen. Spr. stelt voor /500 te
verleenen onder door Ged. Staten te bepalen
voorwaarden. Vooral vroeg spr. de aandacht
van de S.D.AJP. voor zijn amendement.
De heer EDiHLJMAN verdedigt ook het ver
leenen eener subsidie op verschillende gronden.
O.a. zegt spr., dat de inspectrice de groote
wenschelijkheid van meer van dit onderwijs in
Zeeuwsch-Vlaanderen heeft bepleit. Het gaat
er om, dat het Rijk niet helpen kan, daarom
moet nu de provincie het doen.
- De heer BAUWENiS meent ook, dat er
groote behoefte aan dit onderwijs bestaat en
schaart zich aan de zijde van den heer Vie-
nings.
De heer DE BAARE meent, dat er reeds
voldoende van dit onderwijs is. Er is toch
voor dit onderwijs zeker geen aanleiding tot
splitsing, dit leidt maar tot half werk. Het
zou op den weg liggen van Ged. Staten beide
commissies tot elkaar te brengen. Nu blijft
het lapwerk, prutswerk.
De heer VTHN1NGS zeide, dat men om te
kunnen splitsen toch iets moet hebben om te
splitsen. Hier was niets van dien aard. Er is
niets op tegen de reeds bestaande samenwer-
kirng te trachten nog te vergrooten en zoo
mogelijk tot 6dn organisatie te komen. Nu
handhaaft spr. zijn voorstel, waarin hij alleen
een aanmoediging ziet.
De heer DOMINICUS gaat met het voor
stel mede en kan het idee-Vienings niet steu-
nen, omdat hij wil afwachten wat van edn
organisatie ter zake zal komen.
De heer DfEKKER wil liaver spreken van
500 voor een jaar, in afwachting van de
resultaten der pogingen tot samenwerking.
De heer VIENINGS wil dit dan wel zoo
redigeeren.
De heer DIELEMAN zeide, dat de voor-
lichtingsdienst bedoelt de huisvrouwen in te
lichten; dat is later tot jonge meisjes uitge-
breid. Het huishoudonderwijs gaat veel die-
per op de kwestie in. Daarvoor bestaat de
commissie voor het landbouwhuishoudonder-
wijs, waarin thans niet alleen de Z.L.M., maar
ook de andere landbouworganisaties zitting
hebben. Nu is een schikking in voorbereiding,
waarin alle landbouworganisaties, de arbei-
dersorganisaties en het groene en wit-gele
kruis zitting zullen hebben.
De inspectrice ziet hierin een voorbereiding
voor de landbouwhuishoudcursussen, maar
voor vele meisjes is het ook het eenige van dit
soort onderwijs. Spr. wil het voorstel-Vienings
steunen.
De heer VOGELAAR verdedigt het voor
stel van Ged. Staten en wil geen precedenten
sciheppen, maar de algemeene samenwerking
afwachten.
De heer VIENINGS verdedigde zijn voor
stel nader, om het genoemde bedrag te geven,
in afwachting wat yerder gaat gebeuren.
De heer DE BAARE vroeg nogmaals of
Ged. Staten de samenwerking wlllen bevor-
de.ren.
De heer VOGELAAR: Zeker, als dat noo
dig mocht blijken.
Het voorstel-Vienings werd verworpen met
19 tegen 18 stemmen. (De heer v. d. Feltz had
de vergadering verlaten.)
Ovememing wegsgedeelte.
Ged. Staten stelden voor van de gemeente
Borsselen over te nemen 1.795 K.M. van den
weg Borsselen-'s Heerenhoek tegen een ver-
goeding van f 359 per jaar of /8975 in eens.
Alizoo besloten.
Weg DolmburgWestkapelle.
Nog werd voorgesteld van de gemeente
Domburg over te nemen 275 M. van den weg
Domburg-Westkapelle tegen f 75 per jaar of
1867 in eens.
Alzoo besloten.
Overname weg van Polder Walcheren.
Een zelfde voorstel betreffende den zelfden
weg betrof de overnamje van 5.865 M. van den
polder Walcheren tegen f 1350 per jaar of
30.000 in eens.
Alzoo besloten.
Qpname kasgeld.
Ged. Staten vroegen machtiging tot het in
1938 aangaan van een kasgeldleening van ten
hoogste 2.000.000.
Alzoo besloten.
Rekening 1935.
De rekening 1935, zooals deze in ontwerp -
ter vaststelling werd aangeboden, bedroeg in
ontvangst f 17.122.231,25 en in uitgaaf
f 17.950.865,78, alzoo een kwaad slot van
828,546,53.
Alzoo besloten.
Begrooting 1936.
Het voorstel tot wijziging van de begroo
ting 1936 gaf in alle afdeelingen aanleiding
tot bespreking van den dijkval aan de zeewe-
ring van den calamiteuzen Willem-Annapol-
der. Gevraagd werd hoe de toestand thans is,
welke kosten met de herstelling en verdedi-
ging van den dijk gemoeid zijn en of met de
genomen en nog te nemen maatregelen in de
toekomst inderdaad een herhaling kan wor
den voorkomen. Van de zijde van Ged. Staten
werd opgemerkt, dat geen volkomen zeker-
heid kan worden gegeven, dat dijkval aldaar
niet meer zal voorkomen. Er wordt gedaan
wat mogelijk is. De kosten worden voor twee-
derden door het rijk en voor een derde door
de provincie gedragen. De eerste voorzienin-
gen zullen resp. rond f 275.000 en 40.000
vorderen. Hieruit vloeit voort, dat er eerlang
belangrijke bedragen uit het Zeeweringsfonds
zullen moeten worden geput.
In twee afdeelingen werden inlichtingen
gevraagd nopens het vooronderzoek in ver-
band met eventueele samenvoeging van pol
ders; verzocht werd de resultaten van het on-
derzoek in den een of anderen vorm aan de
Staten over te leggen, hetgeen van de zijde
van Ged. Staten in overweging werd geno
men. In een andere afdeeling werd opgemerkt,
dat de Prov. Staten pas mededeelingen ont-
Vangen, als alles in kannen en kruiken is. Dit
lid acht het beter, dat Ged. Staten een voor
onderzoek instellen, daarna een behandeling
door de Prov. Staten voorbereiden en vervol
gens onderhandelen met de betrokken polder.
Van de zijde van Ged. Staten werd het meer
wenschelijk geacht de polders te raadplegen en
daarna de Prov. Staten te laten beslissen.
In een afdeeling vroeg een lid hoeveel het
steigerrecht bedraagt, daar hij bij geruchte
heeft vemomen, dat te Zijpe een zeer hoog
bedrag wordt geivraagd, zelfs wordt 0,25 per
persoon genoemd. Van de zijde van Ged. Sta
ten werd opgemerkt, dat het recht 10 cent
per persoon bedraagt en dat te Zijpe ook een
steiger van de R.T.M. is. Het lid der Prov.
Staten zal deze zaak nu nader onderzoeken.
Voorts deelde hij mede, dat er op de Oos-
terschelde een kleine veerdienst is van Zie-
rikzee naar Colijnsplaat. Terwijl de Provin
cial bootdienst zoo goed als geen personen-
vervoer heeft, trekt de bedoelde veerdienst
nagenoeg alle personenvervoer tot zich door
de lage tarieven. Is het niet mogelijk daarin
verandering te brengen? Van de zijde van
Ged. Staten wordt opgemerkt, dat het college
bekend is met de aanwezigheid van den be-
doelden veerdienst, doch dat er heel moeilijk
maatregelen tegen te nemen zijn. De exploi-
tante van dezen dienst is verplicht volgens de
wet op de openbare vervoermiddelen een af-
vaartlijst te publiceeren. Dit kan wellicht een
middel zijn om dezen ongeregelden dienst in te
perken. Een ander lid merkte op, dat concur
rence tusschen autobusdiensten en overheids-
diensten door Ged. Staten onmogelijk kan
worden gemaakt. Kan zulks in dit geval ook
niet? Nog weer een ander lid vraagt of door
een provincialen busdienst van Wolphaartsdijk
naar Colijnsplaat, de reizigers naar Colijns
plaat niet geholpen kunnen worden. De ge-
melde veerdienst heeft op den Provincialen
bootdienst voor, dat de reizigers rechtstreeks
naar Colijnsplaat worden vervoerd. Van de
fcijde van Ged. Staten werd geantwoord, dat
het een noch het ander uitvoerbaar is.
In hun antwoord op het algemeen verslag
deelen Ged. Staten mede, dat de dijkval aan
de zeewering van den calamiteuzen Willem-
Annapolder totaal 566.500 voor herstel zal
vorderen.
Ten aanzien van W. Zeeuwsch-Vlaanderen is
een onderzoek ingesteld nopens eventueele
samenvoeging van polders. Ingevolge art. 13
/van de Waterstaatswet 1900 zijn daarop d§
polders gehoord. Met betrekking tot even
tueele vereeniging van polders op Schouwen
is een vooronderzoek gaande.
De opmerkingen omtrent het steigerrecht,
hebben Ged. Staten aanleiding gegeven tot
het instellen van een onderzoek. Hierbij is
komen vast te staan, dat het steigerrecht
overeenkomstig de desbetreffen.de verorde-
ning wordt ingevorderd. Echter zijn de stei-
gerrecht-ontvangers te Zijpe en Stavenisse
tevens agent van verschillende bootdiensten,
waarvoor zij een vast maandgeld, gecombi-
neerd met een procentgewijze belooning, ge-
baseerd op de vrachtloonen van passagiers en
goederen, dan wel een bedrag per aankomen-
den en vertrekkenden passagier en een zeker
percentage van de goederenvrachten ontvan-
gen. De steigerrechten die ingevolge de
voorschriften van het desbetreffend reglement
verschuldigd zijn door de vervoersondernemin-
gen en niet door de aan- of afgevoerde reizi
gers kosten te samen met de belooning
van de agenten, die ondernemingen f 0.15 tot
0,25 per persoon. Hiermede is het ontstaan
van het gerucht verklaard.
De heer DE BAARE zeide, dat de Staten-
leden toch zeker gaarne de motieven van
samenvoeging van de polders in Z. Vlaanderen
kennen.
De heer DIELEMAN zeide, dat voor zoo
iets een minitieus onderzoek moet plaats heb
ben. Aan het voorstel wordt voortgewerkt en
't zal zoo mogelijk tegen de najaarszitting
gereed zijn. Steeds komen echter nieuwe
vragen ook van andere deelen der provincie
terzake deze materie, binnen.
De heer DE BAARE bedoelt dat men eerst
weet wat in principe voor de samenvoeging
pleit. Eerst dan kan men de practische uit-
werking beter beoordieelen.
De wijzigingen werden zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Hiema sloot de Voorzitter de zitting in
naam der Koningin.
Na afloop maakten de leden der Staten
een boottocht op de Wester-Schelde.
TE LIGHT BROOD GEBAKKEN.
Voor den waarnemend kantonrechter te
Amsterdam, mr. dr. E. W. Catz, hadden zich
eenige bakkers te verantwoorden, die ge-
lijk uit het voorgeschreven scheikundig on
derzoek was gebleken -te licht brood voor-
radig hadden gehouden. Het ontbrak door-
gaans aan de, volgens d'e Warenwet ver-
eischte, hoeveelheid droge stof, terwijl in een
ander geval de hoeveelheid melkpoeder bene
den normaal was gebleven. Geldboeten, va-
rieerende tusschen tien en vijf en twintig gul
den werden opgelegd, subsidiair vier tot tien
dagen hechtenis.
In een der in behandeling komende zaken
maakte de kantonrechter de algemeene op-
merking, dat 't verweer der verdachten
omtrent slecht werkende schalen e.d. hem
zeer weinig geloofwaardig voorkwam en dat
ongetwijfeld een zeker opzet in het spel was
geweest om den niets vermoedenden consu-
ment te weinig waar voor zijn geld te geven.
De groote moeilijkheden in het bakkersbedrijf,
algemeen bekend als nog steeds voortduren-
de, konden aan dit laakbaar streven nauwe-
lijks vreemd zijn geweest.
CYAANGASVERGIFTIGING.
Aan de Boorlaan te 's Gravenhage staat
een zeer oud militair gebouw, dat langen tijd
buiten gebruik is geweest.
Daar de genie het gebouw weer in gebruik
wil nemen en het onbruikbaar geworden is
door de houtworm, die er zich in genesteld
heeft, trad men in contact met den gemeente-
lijken ontsmettingsdienst, die, zonder een vol
ledig succes te garandeeren, de zuivering ter
hand nam.
Het vernietigen van houtworm is een zeer
moeilijk werk. De ontsmettingsdienst was
voornemens die vernietiging te probeeren met
cyaangas waarmede men te voren bevredi-
gende proeven had genomen. In samenwerking
met de genie werd alzoo een plan voor cya-
neering opgemaakt, waarbij zeer bijzondere
voorzichtigheidsmaatregelen getroffen waren.
Dinsdag zou dit plan worden uitgevoerd en
alles stond dan ook daartoe gereed.
Nu ontstaat dit gevaarlijke gas, door het
dompelen van cyaannatrium in verdunde zwa-
velzuur. Verscheidene tonnen met zwavelzuur
stonden in het gebouw en boven deze vloei-
stof hing cyaannatrium aan touwen, die te
voren op voldoende sterkte beproefd waren.
Men was nu juist van plan cyaan te gaan
ontwikkelen, doch te voren werd het huis
nog even geinspecteerd. Terwijl zich zeven
personen op de bovenverdieping bevonden,
klonk van beneden de alarmkreet, dat zich
reeds gas aan het ontwikkelen was. Hierop
liepen de inspecteerenden als hazen naar be
neden. Om het terrein te kunnen verlaten
moesten zij langs een smalle ladder over een
muur klimmen. Men kon natuurlijk niet alien
gelijk over deze ladder. Twee heeren, namelijk
dr. Boelens en de opzichter van Royen liepen
terug om te trachten, langs een anderen weg
het terrein te verlaten. Zij moesten daarbij
een ton passeeren, waaruit gas ontsnapte. Een
ontsmetter had namelijk de tegenwoordigheid
van geest gehad, deze ton op te nemen om te
trachten die naar buiten te dragen. Door in-
ademing van gas was hij genoodzaakt ge
weest, de ton bij den uitgang neer te zetten.
Dr. Boelens en de heer van Royen werden,
even nadat zij het gebouw verlaten hadden',
verlamd neergeslagen. Na een deskundige be
handeling kwam en zij echter spoedig bij en
zelfs hebben zij daama weder hun dienst kun
nen doen.
Dit gevaarlijke avontuur is dus nog zonder
groote ongelukken afgeloopen.
Het ontijdig ontsnappen van het gas is ont
staan doordat een paar druppels zwavelzuur
een touw hebben aangevreten, waardoor dit
gebroken is.
AUTO MET 90 KINDEREN BEZWIJKT
In de Litausche stad Utena is van een
vrachtauto, waarin 90 kinderen gezeten wa-
ren, tijdens het rijden door een bocht een zii-
wand bezweken. zoodat bijna alle kinderen
op den weg geslmgerd werden. Acht en twin-
tig hunner werd min of meer emstig gewond.
TIEN SCHIPBREUKELINGEN OPGEfPIKT.
wft red,dinfsb<)0t "Ranger"' uit Liverpool
heeft op de Iersche Zee de uit tien man be-
V anning Van een Re^isch motor-
chip, die m een sloep ronddreef, opgepikt
Haar schip was in een dikken mist omgesla-
funneen Zriddaenden SlCChtS ter^uwernood
HUIS GENOMEN.
stramlk<irBrv!ifhe souvenir-jager heeft van het
tipl rr^p/ graafschap Essex een pro*c-
genomen ?6er eXpl°Sieve Iadin? ™ee naar huis
De autoriteiten weten het nog niet. Tot dus-
ver is, sinds het projectiel verdween, nog ner-
gens een souvenir-jager in de lucht gevlogen
en evenmui is het, zooals de politie draadloos
geven61"2 gevonden voorwerp aange-
Shoeburyness in Essex zijn met deze
pro-jectielen van een nieuw type op het strand
proeven genomen. De projectielen zijn echter
met ontploft, waarop de militairen er een
waarschuwingsbordje bij plaatsten, in af
wachting dat de genie ze zou demonteeren
Toen echter den volgenden ochtend manschap-
pen der genie arrriveerden, vonden zij drie
waa.rschuwingsbordjes, maar nog slechts twee
projectielen. Klaarblijkelijk had de waarschu
wing op den laten strandwandelaar de omge-
keerde uitwerking gehad.
WILDE STIER.
Toen personeel van den slager v. d. W. te
Leeuwarden een tweejarigen stier die geslacht
moest worden, uit den stal bij den veehande-
laar v. d. L. wilden halen, is het dier wild ge
worden. Het viel zijn begeleiders aan. De zoon
van den slager werd tegen een deur gedrukt en
vrij emstig gewond aan een arfn. De stier
wilde toen een der andere mannen op de
horens nemen. doch deze wist tijdig op zij te
springen. Daar ook het touw van den neus-
ring gebroken was, had men het dier niet
meer in bedwang. Men had het alleen nog
vast aan een touw rond de horens. Daar men
echter inzag dat wanneer men den stier los-
liet, deze groot onheil zou stichten, daar zich
mmiddels een groote menigte nieuwsgierigen
had verzameld, bond men het met gevaar voor
eigen leven vast aan een zware machine. On-
middellijk is de marechaussee gewaarschuwd,
die spoedig ter plaatse verscheen en het dier
met enkele schoten heeft neergelegd.
ROODVONK TE ZAANDAM.
Te Zaandam doen zich op enkele scholen
gevallen van roodvonk voor die evenwel niet
van kwaadaardigen aard zijn. Teneinde uit-
breiding te voorkomen heeft men den rnaat-
regel getroffen de vacantie te vervroegen en
Elken dag moet Uw lever een liter gal in de inge-
wanden doen vloeien. Wanneer de galafscheiding on-
voldoende is, wordt Uw voedsel niet verteerd, het be-
derft. Er vormen zich gassen in Uw iichaam, U raakt
verstopt. Uw organisme wordt vergiftigd en U wordt
humeurig en loom. U ziet alles zwart.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen
een geforceerde stoelgang neemt de oorzaak niet weg.
Maar CARTER'S LEVERPILLETJES zullen zorgen
voor de vrije toevoer van gal, waardoor U weer geheel
herstelt. Een plantaardig, zacht, onovertroffen middel
om de gal te doen vloeien.
Eischt Carter's Leverpilletjes, verkrijgbaar bij apo-
thekers en drogisten in flacons van /0.75.
(Ingez. Med.)
de scholen waar de gevallen voorgekomen
zijn, te sluitep. Voorloopig betreft dit alleen de
katholieke meisjesschool en de twee bewaar-
scholen.
INSTORTING IN EEN ZANDERIJ.
In de zanderij te Alteveer, gemeente Nieuwe
Pekela is een emstig ongeluk voorgevallen.
Nadat een zandinstorting drie mannen had
bedolven, die echter ongedeerd te voorschijn
konden worden gebracht, kwam even later
opnieuw een instorting voor, op eenigen af-
stand van de vorige. Hierbij werd de 18jarige
H. K. uit Alteveer onder een groote hoeveel
heid zand begraven. Het duurde geruimen tijd,
voordat men het slachtoffer had bevrijd. Toen
het eenmaal zoover was, waren de levens-
geesten echter reeds geweken.
EEN LIJKENHUISJE ALS BRANDKAST.
In het St. Leonardusgesticht te Oss over-
leed dezer dagen de doodgraver van het r.k.
kerkhof aan den Eikenboomgaard aldaar. De
oude man, die zijn laatste levensdagen in ge
noemde inrichting had gesleten, had voordien
steeds in kommervolle omstandigheden ge-
leefd. Slechts weinige oogenblikken voordat
hij de laatste adem uitblies, deelde de ster-
vende aan het verplegend personeel mede, dat
hij nog eenige spaarduitjes bezat, die hij wel
op een zonderlinge plaats had bewaard, n.l.
in het lijkenhuisje op het kerkhof. Deze mede-
deeling verwekte niet geringe verwondering,
doch men ging op de aangewezen plaats zoe-
ken en vond aanmerkelijk niets. Toen men
evenwel in een hoek van het gebouwtje begon
te graven, bleek het lijkenhuisje een ware
schatkamer te zijn. Niet minder dan vier dui-
zend gulden aan contant geld werd opgegra-
ven. Aangezien de overledene geen naaste
familie bezat, komt deze onverwachte erfenis
thans aan eenige verre familieleden ten goede.
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door onze abonnd's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Heemraadsingel 84 te Rotterdam.
Postzegel voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
EEN EN ANDER OVER VITAMINE A EN
HET OPFOKKEN VAN KUIKENS.
WIe hebben nu de gevaarlijkste ziekte die
onze aankomende jonge hennen en hanen be-
dreigt, de coccidiosis, uitivoerig besproken en
ik hoop, dat men aan de hand van mijn ad-
viezen de halfwas dieren gelukkig door dezen
tijd heen brengt. Verder heb ik er op gewezen
dat het nu ook tijd is om de dieren tegen
den herfst ongevoelig te doen zijn tegen
diphtherie. Ze moeten dus nu ingeent worden
en we kunnen wel zeggen dat het enten in
vollen gang is. De pluimveebladen staan vol
met advertenties van de entstof. De prijzen
der entstof voor het zelfenten zijn uiterst
laag en bedragen van 1,25 voor 100 kippen
tot 9,50 per 1000 kippen. Ik raad het zelf
enten niet aan, het is beter dit werk door den
dierenarts te laten verrichten, wat ook niet
duur behoeft te kosten. Maar in elk geval; in
dezen tijd moet er geent worden, men moet
niet wachten tot den herfst of wat nog erger
is, totdat de ziekte er is. De dieren lijden thans
als ze voorzichtig opgevangen worden, heel
weinig van de ertting, het weer is gunstig en
werkt mee om ze door de eerste drie weken
na de enting, waarin ze gevoelig zijn, heen te
brengen. Juist in deze drie weken als de ent
stof op het Iichaam inwerkt kunnen de die
ren bij ongunstig weer heel gemakkelijk van
streek geraken en daarom moet men ze enten
als het weer nog gunstig is. Er komt nog bij,
dat kippen, die reeds aan den leg zijn, door
de enting een terugslag in den leg kunnen
ondervinden en daar heeft men nu ook geen
last van. Daarom nu enten.
Als nu de dieren goed en wel alle bezwaren
overwonnen hebben moeten we zorgen, dat
ze ook in hun lichamen alle stoffen opge-
nomen hebben die noodig zijn om een flinke
leg te kunnen beginnen en vol te houden.
Jammer genoeg hapert het daar wel eens
aan. De voedingsleer heeft tot nu toe te veel
gelet om de kuikens snel te doen groeien,
doch lette er te weinig op, dat die kuikens ook
sterk en weerstandbiedend moesten zijn. Met
veel eiwit en zetmeel worden de kuikens gr«ot
gebracht, maar de stoffen waar het om gaat,
de vitaminen en mineralen zijn niet in vol
doende mate aanwezig. Het gevolg is dat der-
gelijke dieren, als ze aan den leg gaan, gauw
uitgeput geraken, allerlei ziekten ten offer
vallen en in het voorjaar eieren leggen waar
geen behoorlijk kuiken zich in ontwikkelen
kan.
De voeding der kuikens en aankomende
jonge hennen moet rijk zijn aan mineralen en
vitaminen en in dit verband zijn proeven, die
onlangs in den staat Washington genomen
zijn, zeer interessant. Men heeft daar n.l. be-
paald den invloed van het vitamine A op den
groei en de gezondheid der kuikens en dit
vitamine, dat meer en meer op den voor-
grond komt, is daarom van zooveel belang,
omdat het ook een grooten invloed heeft op
het weerstandsvermogen ivan het Iichaam. Het
is een vitamine dat in groene jonge planten
veel voorkomt en veel samengaat met een
gele kleur zooals die ook in penen voorkomt,
het z.g. carotine. Daar het vitamine zelf
moeilijk nauwkeurig scheikundig te bepalen is,
wordt zelfs heel vaak alleen het carotine-
gehalte bepaald en daarna het aantal z.g.
eenheden van het vitamine berekend.
Ook levertraan bevat een flink gehalte aan
vitamine A en lang voordat men iets wist van
de vitaminen had men reeds de gunstige wer-
king van levertraan op den groei van kuikens
geconstateerd. Levertraan bevat naast A-
vitamine ook een hoog gehalte aan vitamine
D, wat weer een rol speelt bij de kalkfos-
forusstofwisseling in het Iichaam. Bij de proe
ven die ik bespreken wil heeft men als bron
van vitamine A gebruik gemaakt van kunst-
matig gedroogde alfalfa (een soort klaver-
meel) en de resultaten zijn, zooals we zien
zullen, wel uiterst interessant.
Dr. B. J. C. TE HENNEPE.
(Nadruk verboden.)
