ii>
De burgeroorlog in Spanje
Een onzuivere huid.
Witte Purol
TER NEUZEN, 21 JUNI 1937.
gemeester, Delannoy, gewezen kath. Kamerlid,
die een Waal is, heeft feet foeter gevonden ont
slag te nemen dan foedoeldie iwet te respec-
teeran. Daar ide meeste gemeenteraadsledien
Walen zijn, zulien deze zich waarscbijnlijk met
Delannioy verbinden en ontslag nemen om
ndeuwe verkiezingen uit te lokken.
zuivert de huid van alle onzuiverheden,
zooals vetwormpjes, pukkels, vlekjes en uit slag.
Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
(Ingez. Med.)
SOHEUREN IN DE ST. PIETER.
Drie igroote marmeren blokken zijn van drie
groote kolommen van de St. Pieter te Rome
losgeraakt en aan den ingang dicht bij bet
koor, waar bet ikapittel ibijeen komt, neerge-
valien.
Het is nog een gelukkige omstandigheid,
dat deize blolkken die een gewicht van enkele
tonnen vertegenwoordigen, losgeraakt zijn,
toen de groote basiliek voor de geloovigen ge-
sloten was.
Het bestuur van de „kerkfabriek van
St. Pieter", heeft daarop een onderzoek laten
insbellen naar de andere 150 kolommen van de
kerk. Hierbij kwam tot veler ontsteltenis aan
het licht, dat 30 aindere kolommen scheuren
vertoonen. Het gevaar voor nieuwe insbor-
tingen traobt men thans te keeren door de
kolommen met rjzeren stutten te steunen.
De reparatiekosten worden op niet minder
dan op circa 9.000.000 gulden geschat. Onmid
dellijk gevaar voor een nieuwe instorting
schijnt niet te ibestaan.
Het schijnt, dat de plotselinge afkoeling van
de temperatuur, ma de groote bitte van de
iaatste dagen, op de scbeuren van invloed is
geweest.
OUD-PRESIDENT DOUMERGUE
OVERLEDEN.
Zooals in ons vorig nummer reeds is ge-
meld, is Vrijdag te Parijs overleden Gaston
Doumerge, oud-president van de Franscbe
republiek.
Gaston Doumergue is op 1 Augustus 1863
te Aignes-Vives geboren en heeft dus den
ouderdom van 73 jaar bereikt. Zijn voor-oplei-
ding genoot bij op bet lyceum te Nunes, waar
na bij rechten studeerde en advocaat werd.
Hij bracbt eenigen tijd in Cocbin-Cbina en
Algiers door en werd in 1893 tot afgevaar-
digde voor Nimes gekozen. Van 1902 tot
1905 beheerde bij de portefeuille van kolonien
in de regeering-Combes. In de door Sarrien
en Clemenceau gevormde kabinetten was hij
minister van handel. Toen Clemenceau zijn
ministerie hervormde, kreeg bij de portefeuille
van onderwijs, die hij behield onder Briand
(1909/10). In 1910 werd Doumerge senator
voor bet departement Gard; hij was toen een
energiek voorstander van het wetsontwerp
tot invoering van driejarigen militairen
dienstplicht.
Na den val van het kabinet-Bartbou, in
1913, vormde Doumergue zelf een regeering,
waarin bij zicb met de portefeuille van bui-
tenlandsche zaken belastte. Na de verkie-
zingen van Mei 1914 moest hp aftreden,
doordat de meerderheid der Kamer tegen den
driejarigen dienstplicht was. Bij het uitbre-
ken van den wereldoorlog werd bij minister
van kolonien in het ministerie van nationale
verdediging van Viviani. In 1917 trad hij af
om ibenoemd te worden in een commissie van
onderzoek naar de omst^ndigheden in Rus-
land. Na zijn terugkeer nam hij weer zitting
in den Senaat, van welk college hij in 1923
president werd. Doumergue steunde de poli
tick van Poincare ten aanzien van Duitsch-
land en de bezetting van het Rubrgebied. Op
13 Juni 1924 werd hij tot president der Fran-
sche republiek gekozen: bij behaalde 515
stemmen tegen Painleve 300. Als neutrale
candidaat had bij de overwinning behaald. Na
zijn ambtsperiode van zeven jaar trok hij zich
in 1931 dus, in het partiouliere leven terug.
Na de gebeurtenissen van 6 Februari 1934
verscheen hij echter op aandringen der partij-
leiders opnieuw op het politieke tooneel: hij
vormde toen een kabinet, waarin bij zelf
minister zonder portefeuille was. Op 9 Novem-,
ber van hetzelfde jaar trok Doumergue zich
voor goed terug.
DE FRANSCHE LUCHTMACHT.
Bij de opening van een nieuw vliegveld te
Bordeaux heeft Vrijdagmiddag de minister
van luchtvaart, Pierre Cot, een rede gehouden
waarin hij wees op hetgeen in het afgeloopen
jaar op luchtvaartgebied is volbracbt. Hij
bracht op de eerste plaats hulde aan zijn
voorgangers, doch verklaarde verder, dat in
Juni 1936 de luchtvloot nog werkte aan het
plan dat in 1933 was opgesteld voor het bou-
wen van 1023 Vliegtuigen in -eerste linie. On-
geveer zestig procent van dit plan was ge-
reed. De industrie leed onder de stakingen en
het bezetten van de fabrieken, terwijl zij nog
slechts beschikte over een crediet van 75 mil-
lioen voor nieuwe opdrachten. Bovendien was
de administratieve organisatie van de lucht
vloot zoodanig, dat de mobilisatie van de re
serve niet was geregeld, dat het programma
voor nieuwe vliegtuigtypen niet was iritge-
werkt en dat geen reglementen bestonden
voor manoeuvres, waarop reeds lang werd ge-
wacht.
Derhalve moest de methode gewijzigd wor
den.
,/Wlij zijn aan het werk gegaan" zoo zeide
minister Cot verder, „en ziehier wat vol
bracbt is:
Ten eerste, het in dienst zijnde materieel is
vermeerderd met 110 procent. Aan het einde
van 1937 zal het modeme materieel vermeer
derd zijn met 180 procent, terwijl de reserve-
luchtvloot met 80 procent zal zijn vergroot.
De bombardementsmogelijkheid is met 400
procent gestegen.
Een militaire luchtmacht heeft in een jaar
tijds lets dergelijks volbracht. De Fransche
luchtvloot is een der sterkste ter wereld, zij
neemt de tweede plaats in, onmiddellijk na de
soVjet-Unie.
DE SLACHTOFFERS VAN DE
DEUTSCHLAND BEGRAVEN.
Vrijdag zijn te Wilhelmshafen de 31 leden
van de Deutschland, die gedood zijn bij den
aanval door Spaansche regeeringsvliegtuigen,
ter aarde besteld. De begrafenis vond plaats
in tegenwoordigheid van Hitler en gen. Von
Blomiberg. Admiraal Raeder, opperbevelhebber
van het Duitsche leger, hield een rede, die
over allq Duitsche zenders werd uitgezonden
en waarin hij nog eens een uiteenzetting gaf
van de gebeurtenissen.
Na een beschrijving te habben gegeven hoe
het kwam, dat de Deutschland bij Ibiza* lag,
gaf admiraal Raeder toe en dit is voor het
eerst dat, voordat de eerste bom was ge-
worpen, order was gegeven om het afweer-
geschut in werking te stellen. Hij bracht de
waarschuwing, gegeven door den Duitschen
admiraal in de Spaansche wateren aan de mi
litaire autoriteiten te Valencia in herinne-
ring, dat het vuur zou worden geopend op
ieder „rood" vliegtuig, dat op verdachte wijze
zou naderen. De uitkijk, aldus admiraal Rae
der, had de vliegtuigen in het zicht gekregen
en er rapport over uitgebracht. Aangezien ze
uit de richfting van de zon kwamen, was het
niet mogelijk te constateeren, of het regee
ringsvliegtuigen of rachtsche vliegtuigen wa-
ren. Toen de officier, die op dat oogenblik het
commando had, dit bericht ontving, gaf hij de
order het vuur te openen. Dadelijk daarna vie-
len bommen neer, een op de onbeschermde
kwartieren van de bemanning op het voor-
schip en een op het kanonscherm van een zes
duims-kanon op het bovendek. Twee bommen
vielen naast het schip. Het was niet mogelijk
om na dit ibombardement op de vliegtuigen te
vuren, want de rook van de branden, die op
het dek ontstonden, hadden de vliegtuigen
aan het gezicht onttrokken.
DE FRANSCHE REGEERING
AFGETREDEN.
De Fransche regeerinig-Blum, die van de
Kamer de gevraagde financieele volmachten
wet verkreeg, doch gisteren voor de tweede
maal bij dem Senaat daarmede in de minder-
heid bleef, heeft daarin aanleiding gevonden
aan .den President der Republiek zijn ontslag
aan te bieden. Dat besluit is hedennacht aan
dezen ambtsdrager meegedeeld, die daarna
nog een onderhoud had met den voorzitter van
den Senaat en <dden van de Kamer.
DE „ZUIVERINGSACTIE" IN RUSLAND.
Havas bericht uit Mexico: Trotzki heeft
aan het centraal uitvoerend comitC van de
sovjet-Unie het volgende telegram gericht:
,,De politiek van Stalin voert naar een al-
geheelen ondergang, zoowel in het binnen-
land als het buitenland. Het eenig heil is te
vinden in een radicale henvorming tot een
sovjet-democratie, te beginnen bij een open-
bare herziening Van de Iaatste processen. Op
dezen weg bied ik u mijn volledige medewer-
king aan".
Naar de bladen der Wolga-Duitsche repu
bliek melden, heeft de partijsecretaris Fre-
scher tijdens een van 9 tot 11 dezer gehouden
districtscongres van de partij enkele mede-
deelingen gedaan over de ,,zuiveingsactie" in
het gebied der Wolga-Duitschers, aldus be
richt het Duitsche nieuwsbureau uit Moskou.
Zeven en twintig personen werden als
,,staatsvijanden" gekenmerkt, w.o. eenige
volkscommissarissen. Zij bevinden zich alien
in hechtenis.
Op een in het verre Oosten der sovjet-Unie
gehouden partijconferentie verklaarde de
partijsecretaris Wareikis, dat 33 met name
genoemde personen, die voor een deel hooge
functies in de industrie en bij het verkeers-
bestuurs- en partijwezen bekleedden, als
,,staatsvijanden" beschouwd moeten worden.
Zooals men weet zijn kortgeleden in het verre
Oosten reeds 95 doodvonnissen voltrokken.
Naar de Poolsche bladen berichten, zijn in
Minsk de Iaatste dagen weder tal van mili
taire functionarissen gearresteerd.
DE STAKINGEN IN DE VER. STATEN.
Sheriff Michael Boyles te Johnstown, tele-
grafeerde, volgens de U. P., gouverneur
Earle, hem verzoekend om den staat van
beleg af te kondigen, daar hij vreest, dat de
C. I. O. plan heeft vierduizend mijnwerkers
ter versterking te laten aanrukken om den
ring van stakersposten rondom de Bethlehem
Steel-fabrieken te versterken en bijgevolg
vrees voor anarchistische toestanden bestaat.
Earle heeft na ontvangst van dit telegram
aan Eugen Grace, president der Bethlehem
Steel, er op aangedrongen, dat de fabrieken
gesloten worden, er op wijzend, dat anders
de staat van beleg zou worden afgekondigd.
Johnstown's burgemeester, Shields, protes-
teerde bij Roosevelt tegen het verzoek van
Earle, en drong er op aan, ,,een einde te
maken aan de heerschende terreur", verkla-
rend, dat de C. I. O. een roode Rusgische or
ganisatie is. welke aan prestige wint met be-
hulp van Roosevelts naam.
Te Canto (Ohio) werd een zestal staking-
brekers door de vakvereeniging van Lewis
vastgehouden. De politie dwong, deze vrij te
laten. Bij de gevangenneming dezer staking-
brekers kwam het tusschen werkwilligen en
stakers tot een vechtpartij, waarbij verschei-
dene personen werden gewond.
eerste brigade Welke iden Nervion waren over-
getrokken zuiverden het terrein volkomen. De
tegenstand der Baskein was hierbij zwak en de
rechtschen wisten hun opmarsch volgens het
opgestelde plan te voltooien. Zij bevonden
zich daarna geheel rondom de stad en op sorn-
mige plekken nog slechts enkele honderd
meter van de eerste huizen verwijderd. In het
Noord-Oosten (beheerschten zij met hun mi-
trailleurs den weg naar Santander. Evenals
op de vorige dagen hadden zij een groote hoe-
veelheid materiaal buit gemaakt.
Bilbao.
Bilbao, de hoofstad van Biscaye, is een van
de voomaamste havensteden van Spanje en
tevenis de grootste stad in het Baskenland.
Met haar 148.400 inwoners ligt zij schilder-
aohtig inges'loten door beboschte heuvels, aan
weerszijden van de rivier de Nervion. Aan d-en
rechteroever de oude stad winkelstad en
zakenoentrum met hare bekende, uit de
14de ieeuw dateerende Siete Oalles (zeven
straten), een staaltje van middeleeuwsohe
bouwkunst. De mauwe, schilderadhtige straten
met de hooge huizen, zijn gebouwd tot aan
den voet van de bergan; vijf bruggen verbin
den het oude stadsgedeelte met het nieuwe
gedeeilte, dateerenid uit het einde van de 19e
eeuw. In dien tijd heeft de toevolking van Bil
bao zich n.l. tot ongeveer het vijfvoudige uit-
gebreid. Dit in verbanid met de ontwikkeling
van mijnbouw en metaalindustrie. Belangrijk
zijn vooral de ijzerertslagen aan den linker-
oever van de Nervion.
Bilbao is pl.m. 1300 gesticht door Don Diego
Lopez ide Haro. Hij verband aan Bilbao zoo-
veel privileges, dat dit atadje al spoedig het
havenstadje Portugalete in ibelangrijkheid
overtrof.
Bilbao is thans In het bezit van een Han-
delshoogeschool. Bekend is het verder door
zijn Jezuietencollege en blinden- en doofstom-
men-iinstituut.
Een nieuw incident.
Door de Duitsche regeering is een nieuw in
cident ter kennis der 4 controleerende mo-
gendheden gebracht. Zij heeft n.l. de klacht in-
gediend, dat duikbooten der Spaansche regee
ring tweemaal een torpedo-aanval zouden heb-
ben uitgevoerd op den Duitschen kruiser Leip
zig, die daarbij niet getroffen werd. Die aan-
vallen en den weg dien de torpedo's namen
werd geconstateerd met een luister-apparaat.
De regeering beschouwd dit als een emstig
incident en eischt maatregelen tegen de
Spaansche regeering.
De regeering te Valencia ontkent de gesig-
naleerde feiten absoluut. Zij verklaart, dat al
hare onderzeebooten op het tijdstip dat die be-
weerde aanvallen zouden hebben plaats gehad,
in de havens waren, hetgeen gemakkelijk te
beweren zou zijn.
Val van Bilbao.
Wat al dagen lang verwacht werd, is Zater-
dagnacht geschiedt; des middags zijn de
eerste rechtsche troepen de stad binnenge-
trokken. Het ibericht werd het eerst door de
radiozenders van Franco verspreid en vond
weldra bevestiging van diverse zijden. Radio
Requetes meldde in een speciale uitzending
de bezetting, er op wijzende, dat generaal
Mola deze overwinning had voorbereid en dat
zijn opvolgers dezen hebben voltooid. Toen
men Zaterdagmiddag omstreeks vier uur aan
de Fransch-Spaansche grens vernam, dat het
rechtsche hoofdkwartier had medegedeeld, dat
Bilbao was bezet, lieten de oommandanten
van de Spaansche plaatsen langs de grens
onmiddellijk de klokken luiden. Vuurwerk
werd afgestoken en tegen den avond werden
feesten georganiseerd.
Uit San Sebastian wordt gemeld, dat de
detachementen, welke het eerste de stad
binnenrukten, de eerste, tweede, derde, vijfde
en zevende brigade uit Navarra en de Phalan-
xisten uit Navarra waren. De opmarsch van
de rechtschen wordt voortgezet in de richting
van den weg van Bilbao naar Santander.
Het DJN.B. meldt nog de volgende bijzon-
derheden:
De rechtsche troepen stormden op een ge
geven oogenblik- van de heuvels in het Oosten
en Zuiden naar beneden, die eerst Vrijdag
bezet waxen. Zij bereikten zoo het water-
reservoir van Larrasquito alsmede verschil-
lende groote fabrieken en in het Noord-Oosten
de voorstad San Pedro de Deusto en de uni-
versibeitswijk. Tegelijkertijd hadden eenige
compagnden van de eerste brigade hun stellin-
gen verlaten bij Uiibi en Dos Caminos. Aan
den straatweg van Durago vereenigden zij
zich bij' Estaban met de troepen van de tweede
brigade, die de Zuid-Oostelijke heuvels afkwa-
men. Zij bezetten de grootste Spaansche ijzer-
industrie Baracaldo en drongen uit het Zuid-
Oosten ide stad binnen. De kustcolonne en de
troepen van de zesde brigade trokken van het
Noorden langs de rechteroever van de Nervion
over Desierto en Luchano naar Bilbao op.
Het eerste openbare gebouw in de stad, dat de
rechtsche troepen bezetten was het raadhuis.
De verdedigers gaven zich over. Sterke af-
deelingen van ide overwinnende troepen zijn
later op den middag een spoorbrug over de
Nervion gepasseerd om yervolgens eenige
stadsdeelen op de linker-oever te bezetten.
Door handige omsingelinigsmanoeuvres zijn
verscbeidenen Baskische bataillons in de stad
ingesloten, maar men verwacht, dat zij zich
spoedig zulien overgeven.
Vdordat de eerste rechtsche troepen Zater-
dag Bilbao ibinnentrokken meldde Havas nog
uit Bilbao:
Van het Zuiden en het Zuid-Westen was de
stad Bilbao Vrijdagavond volkomen ingeslo
ten. Op de omliggende heuveltoppen bevond
zich geen enkele Bask meer. De troepen der
TECHNISOHE HOOGESCHOOL
TE DELFT.
Voor het propaedeutisch examen scheikun-
dig ingenieur, slaagde o.m. de heer P. J.
Benjaminse, geboren te Ter Neuzen.
EINDEXAMEN H.B.S.
Bij het eindexamen aan de Roomsch
Katholieke (H.B.S. te Bergen op Zoom is ge-
slaagd E. N. A. M. van Rompu te Ter Neuzen.
RECHTSWETENSCHAPPEN.
Aan de universiteit te Amsterdam is ge-
promoveerd tot doctor in de rechtsweten-
schappen de heer Willy van Rompu Dz.,
geboren te Hrulst.
EXAMEN GEMEENTE-ADMINISTRATIE.
Te 's-Gravenhage slaagden voor het examen
gemeente-administratie de heer J. A. van de
Sanide' te Axel.
AANGEHOUDEN.
Door de marechaussee alhier is aangehou-
den en ter beschikking van de justitie te
Middellburg gesteld, zekere P. A. S., koopman
in ongeregelde goederen, alhier, als verdacht
van heling van rijwlelen, die door diefstal
waren verkregen.
HAGEL, ONWEER EN REGEN.
Nadat zich Zaterdagvoormiddag boven deze
gemeente een vrij zware hagelbui had outlast,
kwam des namiddags 'nzeerzwaar onweer op-
zetten, waaruit al spoedig felle bliksemstralen
flitsten en zich zwaren donder hooren deed.
Op een gegeven oogenblik deed een verblin-
denden bliksemstraal, onmiddellijk igevolgd
door 'n zeer zwaren doch korten slag het ver-
moeden wekken, dat de bliksem was inge-
slagen. Dit werd bevestigd toen we vernam en
dat twee palen van de electrische leiding nabij
de middensluis op dat tijdstip aan splinters
werden gestagen. Ook sohijnen enkele boomen
licht geraakt te zdjn.
Tijdens deze -bui ontlastte zicb echter boven
dien zeer zwaren regen, bij. tijden overgaande
in een wolkbreuk, waardoor straten en pleinen
in rivieren en beken werden herschapen- en
het lage stadsgedeelte het weer eens ontgelden
moest. Tegen een dergelijke waterval is de
rioleering met een pompgemaal voor tij.dige
loozing niet berekend.
Opmerkelijk is, dat die regenbui zich vrijwel
bepaalde tot de bebouwde ikom der gemeente.
Even buiten, bepaalde ,het weer zich tot een
kalmen regen.
ARBEIDSONGEVAL.
Hedenvoormiddag had de knecht van den
metseiaar Wagenaar beLongeluk van het dak
eener wonlng aan de Steenkamplaan te vallen.
Hij (bleef ter plaatse waar hij viel op de straat
liggen. De te hulp geroepen geneesheer, heeft
hem onder zeer zorgvolle behandeling naar
het ziekenhuis doen overbnengen.
VREEMDELINGENVERKEER.
Gisteren Arok alhier een gezelschap door van
ongeveer 490 personen. Zij waren hier per
trein gearriveerd uit Huy (Belgie) en reisden
verder per Prov. boot naar Walcheren. Naar
we vernamen was dit een reis georganiseerd
door de „Gazette de Huy" voor zijn abonne's,
en had] dit voornamelijk ten doel het bezich-
tigen van de Walchersche .kleederdrachten.
OPDRACHT.
iGisterennamiddag werd onder het plechtig
lof de opdracht gedaan der nieuwe leden van
de Broederschap van O. L. Vr. van Altijd-
.durenden Bijstand, terwijl tevens de oude
leden hun opdracht hemieuwden.
Ter gelegenheid van deze opdracht werd als
voorbereiding Zaterdagavond Lof met Maria-
preek gehouden en was 't Zondagmorgen een
H. Mis ter eere van O. L. Vr. van Altijddu-
renden Bijstand met algemeene H. Communie
Ook tijdens het plechtig Lof 's namiddags
werd een predikatie gehouden.
RETRAITE.
Hedenmiddag begon voor de leerlingen der
R.K. Ulo de jaarlijksche retraite onder lei
ding van een Zeereerw. pater. A.s. Woensdag-
dagmorgen als sluiting der retraite algemeene
H. Communie.
R.K. MIDDELBARE HANDELSDAGSCHOOL
TE HULST.
De vorige week heeft plaats gehad het eind
examen aan ,de R.K. Middelbare dagschool te
Hulst. Aan 2 van de 16 candidaten kon geen
diploma worden uitgereikt.
Geslaagd zijn: J. van Acker te St. Jansteen,
G. Boadaert, J. Borm, J. van Delft, G. Heme-
laar en L. den Tenter te Hulst, L. Bogaert en
L. van Jble te Hontenisse, G. Buijsrogge te
Nieuw-Namen, P. Galon te Biervliet, A.
d'Hondt te Clinge, A. de Coninck en P. Oggel
te Axel en D. Weemaes te Graauw.
RIJKSKWEEKSOHOOL TE OOSTBURG.
(Bij de Donderdag gehouden eindexamens
aan de Rijkskweekschool te Oostburg (afdee-
ling van die te Middellburg) werden ge-
examineerd 6 candidaten. Geslaagd de dames
E. Koster te IJzendijke, C. P. Kraaijmes te
Draaibrug (Aardenburg), C. Riemens te
Schoondijke, K. J. Vercouteren te Retranche-
ment, C. M. de Visser te Aardenburg en de
heer I. M. de Bruijne te Cadzand.
GEVONDEN VOORWEBPEN.
De Inspecteur van politie alhier maakt be
kend, dat omtrent onderstaande gevonden
voorwerpen inlichtingen te bekomen zijn aan
de daarachter vermel'de adressen.
Blauwe muts, L. A. Smits, Leliesfcraat 17.
Padvindersriem, A. Michielsen, Klaassen-
straat 6.
Auto-nummerplaat en Jurkceintuur, Bureau
van politie.
Kinderportemonnaie, J. A. Faas, Axelsche-
straat 1.
Vulpen, T. Berrewald, Dahliastraat 20.
Zonnebril, J. de Meester, Othene D 110.
Portemonnaie met inhoud, L. de Ruijter,
Vlooswijkstraat 2.
Rozenkrans in dtui, K. 'Hamerlink, Dekker-
straat 8.
Rijwieltoelastingmerk, Badinrichting, Nieuwe
Sluis.
Rijwielbelastingmerk, G. de Groen, Nieuwe-
diepstraat 75.
Rijwielbelastingmerk, Wed. A. Buij'ze, Baan-
dijk 47.
IPortemonnaie met inhoud, P. Lijbaart,
Noordstraat 65.
Kinderportemonnaie, R. J. van Dinteren,
Dijkstraat 2.
Zaklantaam, P. A. Mielen, Tholensstr. 13.
Hondenriem, J. J. Verlinde, Dr. Buijzestr. 2.
2 Sleutels (model Lips), D. J. Kroes,
Schependijk E 17.
iRegenjas, Ch. de Cooker, Dokweg 11.
iHeerenr(jwiel, A. Riemens, Westkolkstr. 7.
Portemonnaie met inhoud, B. van Cleem-
putte, Stroodorp C 232, Sluiskil.
BURGEMEESTER F. VAN CAMFEN.
In den afgeloopen nacht is in het R. K.
Liefdehuis te Hulst, waarheen hij als slacht-
offer vein een ongeval ter behandeling en ver-
pleginig was overgebraoht overleden de heer
F. van Campen, burgemeester van Graauw.
Omtrent het ongeval deelt het Dbl. v. Z.
N.-Br. mede:
Burgemeester F. van Campen te Graauw
kwam Zondagmiddag omstreeks kwart over
drie per motorfietsje uit de dreef van zijn
hofstede gereden, toen op den steenweg uit
het dorp een auto naderde, ibestuurd door den
taxi-chauffeur P. W., uit Hulst. Daar langs
de dreef een baag staat konden beiden elkaar
pas zien toen de burgemeester uit de dreef den
steenweg kwam oprijden in de richting van de
auto.
De chauffeur, die een botsing niet meer kon
zitter, mr. dr. R. W. Graaf van Lynden, hier-
over een hoogst belangv/ekkends lezing op die
vergadering.
Nadat Gedep. Staten er hun opmerkingen
over hadden gemaakt, is he£ ontwerp in een
speciaal nummer van den Zeeuwschen Polder
opgemomen en aan alle polders toegezonden
met opwekking tot de met aamgesloten pol-
diers om alsnog toe te treden.
De secretaris bracht dank aan de vijf oom-
missieleden en aan de provinciale griffie en
speciaal aan den heer Van Lynden een woord
van lof, daar hij toch het leeuwendeel van dit
werk heeft verricht.
Spr. herinnerde dan aan de tweede inleiding
op de vergadierimg te Tholen, n.l. van ir. J. P.
Walland, hoofdingenieur-directeur van den
Rijikswaterstaat in Zeeland, over de tertiaire
wegen en aan den na afloop der vergadering
gemaakten autotocht naar Stavenisse.
Het aantal leden van den Polderbond nam
toe van 198 tot 202, n.l. 89 leden-polders en
113 persoonlijke leden.
Na afhanideling van verdere huishoudelijke
zaken kwam -aan de orde: „Het afvalwater-
vraagstuk in het bijzonder met ibetrekking tot
het polderwater."
De heer ir. J. J. Hopmans uit Den Haag
hield mede aan de hand van lichtbeelden, een
lezing over ,,Het afvalwatervraagstuk in het
bijzonder met betrekking tot het polderwater.
Spr. gaf in de eerste plaats een overzicht
van de meer algemeene belanigen, welke door
waterverontreinigingen fcunnen worden ge-
schaad, zooals die der drinkwatervoorzjiening,
de ibedrijfswatervoorzieninig, de watersport,
de visscherij alsmede die hygienische en
aesthetisohe of cultureele belanigen. Water-
verontreiniging heeft dikwijls stankversprei-
ding tengevolge en de afkeer van stank van
den mensch moet worden beschouwd als een
afweermiddel van het organisme. Voortdurend
of vee'lvuldig verlblijf in een omgevinig met on-
passelijk makenden stank beinvloedt niet
alleen de lichamelijke gesteldheid ongunstig,
doch ook de geestelijke hygiene wordt ge-
schaad door alles wat den mensch in zijn wel-
bevinden hindert. Ook aesthetlsche overwegin-
gen veroordeelen ten strengste de waterver-
ontreiniging. De cultuur sureekt hier een
stevig woordje mee. Zij schrijdt voort en kan
op haar pad wel worden vertraagd, maar niet
worden tegenigekouden; zij verlangt verbete-
ring ten aanzien van de wijze van afvoer van
het afvalwater.
Ook de meer specifieke polderbelangen kun-
nen door waterverontreiniiging sterk in het
gedramg komen. Genoemd worden verondie-
pinig van watergangen, onbruikibaar of minder
geschikt maken van het slootwater als drink-
water voor vee, denatureering van het open-
bare water voor besproeiimg voor allerlei cul
tures, hinder voor de schippers e.d.
In het kort besprak ir. Hopmans de ge-
schiedenis van de wijze van vloeibare vuilver-
wijiderinig en de oorzaken van het sedert eenige
decenmia actueel worden van het afvalwater-
probleem. Aanleg van drinkwaterleidingen
en van meer systematische rioleeringen, als
mede de toenemende industrialisatie, althans
de uitbreiding in soort 'en aan'tal van vuil-
waterloozende industrieen, hebben geleid tot
een belasting van het openbare water met
verontrednigingen, die niet meer door het zelf-
reinigend vermogen kunnen worden verwerkt
zonder tot :al'leriei ibezwaren aanleiding te
geven. Van het natuurlijke zelfsreinigend
vermogen der openbare wateren gaf spr. een
korte uiteenzetting. De kern ligt hier in de
activiteit van micro-organismen, met welker
medewerking het mogelijk blijkt bij lagere
temperatuur ©en volledige verbranding der
organische schadelijike stoffen tot stand te
venmijden trachtte zoo veel mogelijk te rem- j brengen. Uiteraard speelt hierbij de zuurstof
men en uit 'te wijken naar rechts. De motor- een hoof'drol. Wordt een grooter hoeveelheid
rijder werd evenwel door den linkervoorkant verontreinigende stoffen op het openbare wa-
van de auto gagrepen en met een verbrijzeld
been en een zware hoofdwonde in de sloot te
linkerzij'de van den weg geworpen. De bot
sing was zoo bevig, diat het motorrijwiel zeltfs
over de sloot werd geslingerd.
Burgemeester van Campen moet onmiddel
lijk het bewustzijn verloren hebben. Spoedig
versobeen politie ter plaatse, terwijl de pastoor
den burgemeester het H. Oliesel toediende.
Eeni tweetal geneesheeren uit Hulst, die
eveneens spoedig ter plaatse waren, deden den
burgemeester per ziekenauto naar het R. K.
Liefdehuis te Hulst vervoeren.
De heer Van Campen bleek in emstig
levensgevaar te verkeeren.
Door de marechaussee van Nieuw-Namen
alsmede vanwege de verkeersibrigade werd een
uitvoerig onnderzoek naar de oorzaak van de
aajnrijdinig ingesteld, dat verscheidene uren
iduurde. De auto werd1 nog niet vrij gegeven.
Wel zou reeds igebleken zijn, dat den chauffeur
P. W. geen sdhuld treft.
POLDER-
ZEEUWSOHE
EN WATERSCHAPSBOND.
Zaterdag kwam de Zeeuwsche Polder- en
Waterschapsbond in jaarvergadering bijeen
in een tot vergaderzaal ingericht schoollokaal
te Rilland.
De voorzitter, Mr. P. Dieleman, kon de on
geveer 200 vergaderden het welkom toeroe-
pen, in het bij'zonder de tegenwoordige auto
riteiten. Ook heette hij in het bijzonder wel
kom Ir. J. J. Hopmans, die het zoo belangrijk
onderwerp ,/Het afvalwater" zou behandelen.
Een tweede belangrijke zaak noemt spre-
ker die der tertiaire wegen, die hij zegt, dat
alom op peil moeten komen. Dit en derge
lijke werken kunnen niet worden bekostigd
door kleine gemeenschappen en het moet dan
ook meer algemeen worden behartigd. Daar-
voor zijn de aanstagen op het gebouwd vol
komen billijk: Goed is ook een flinke sociale
gemeenschap. Het komt voor, dat kleine
polders soms zware dijken te verzorgen heb
ben, en dat men o.ia. daarmede in verband
zich los moet maken van het achterlijke van
het Idee, dat men alleen kleine belangen moet
behartigen. Men moet geen particulier be-
lang op den Voorgrond stellen en geen ver-
dachtmakingen lanceeren. Veel meer moeten
de polderbesturen gebruik maken van de ad-
viezen van den polderbond.
Spreker deed nog mededeeling van verhin-
dering van den Commissaris der Koningin en
den hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat
den heer Walland, en verklaarde de vergade
ring voor geopend.
De secretaris-penningmeester, jhr. mr. A.
F. C. de Casembroot, bracht het jaarverslag
over 1936 uit, waarin hij eerst herinnert aan
de totstandkominig van voorschriften, die alle
polders moesten vaststellen inzake de regeling
van de rechtspositie hunner amibtenaren, zulks
in verband met het polderambtenarenregle-
rnent Zeeland 1931. Daar alle polders en
waterschappen, de kleinste inbegrepen, derge
lijke ambtenarenreglementen zouden moeten
maken, benoemidie het bondsbestuur een com
missie tot het samenstellen van een ontwerp
reglement. Tengevolge van het vlugge werken
der commissie eii de groote medewerking van
de provinciale griffie, kon, niettegenstaande
de commissie eerst op 3 Juni was benoemd,
reeds voor de ibondsvergaderinig van 25 Juli
aan alle leden een concept ambtenarenregle-
ment worden toegezonden en hield de voor-
ter geloosd dan binnen de toelaatbare grens-
toestandeni van het water Jean worden gemine-
raliseerd, dan is het evenwicht verbroken,
hetgeen, als overal in natuur en maatschappij,
tot bedenke'lijke toestanden leidt.
Vervolgens werden enkele woorden gewijd
aan de samenstellinig van rioolwater en aan
de wijze waarop de verschillende stoffen
daarin kunnen voorkomen, terwiji daarna de
techmek der afvalwaterreiniging in vogel-
vlucht werd bekeken. De verschillende reini-
ginismethoden werden door een groot aantal
lantaarnplaatjes verduiidelijkt.
Ten slotte wees ir. Hopmans er op, dat de
toestand in Zeeland op dit gebied van dien
aard is, dat de strijd met succes daartegen
kan worden aangebomden, waarvoor het Pro-
vinciaal Reglement op Polders en Water
schappen in Zeeland aan de waterschaps-
besturen de wapens verstrekt. De algemeene
mentaliteit is volgens sprekers ervaring echter
zoodanig, dat de verschillende instanties die
met den vuilwaterafvoer te maken hebben, wel
degelijk ibelangstelling voor dit vraagstuk
hebben en zeer wel inzien, dat men moet
trachten ide gevolgen der afvalwaterioozing
binnen redelijke perken te houden. In't alge
meen is men dan ook in Zeeland wel bereid
om in overieg en samenweriting tot een op-
lossing te komen.
Bij de bestuursverkiezing werden herkozen
de heeren Mb. P. Dieleman te Middellburg en
Mr. H. F. Lantsheer te Oostkapelle, terwijl in
de vacature-Kloet Werd gekozen de heer C.
Steendijk Cz. te Stavenisse.
Na het sluiten der vergadering werd een
autotocht gemaakt door de groote polders
bezuiden den Scheldedam, vervolgens door de
Brabantsche polders om vervolgens via Put-
ten naar Antwerpen te iqjden, waar men in
)rAtlantique" een maaltijd gebruikte.
Bij het vertrek hebben de meeste deel-
nemers met de bussen een tocht heen en weer
door de tunnel gemaakt, hetgeen voor velen
een openbaring was.
Er zou vervolgens ook nog een bezoek ge
bracht worden aan ,,'Beukenhof"' van Jhr. J.
van Vredenburch te Capellen, waar alles voor
de ontvangst was voorbereid, doch door den
hevigen regenval viel dit bezoek en de ont
vangst in letterlijken en figuurlijken zin in
het water. Men vervolgde dus de reis naar
Putten, waar het gezelschap werd ontfoonden.
DE SOU ELDEMUSCHTE
SOESTERBERG.
W'oensdag is, schrijft de VI. Crt., de heer
Slot, de bekende vliegtuigconstructeur van de
N.V. Kon. Mjj. ,,De Schelde"' met zijn vlieg
tuig ,,De Scheldmusch'" op het vliegterrein
te Soesterberg gearriveerd.
Na de geslaagde demonstraties in Enge-
land, waar veel belangstelling voor de ,,Schel-
demusch" bestaat, zal de heer Slot ook eenige
demonstratie-vluchten houden voor de mili
taire vliegers. Hoewel de „Scheldemusch"
uiteraard als vliegtuig voor de militaire
luchtvaart van niet veel waarde is, wordt
het te Soestebberg niet ondienstig geacht de
verschillende vindingen, die bij het con-
strueeren van het toestel zijn toegepast, te
leeren kennen. Wellicht kan men hiermede
in de toekomst bij den bouw van militaire
vliegtuigen zijn voordeel doen.
Zooals zich laat begrijpen, bestond er voor
de „Scheldemusch" een eno'rme belangstelling
bij de militaire vliegers, immers iedere vlie-
