GEMEENTERAAD VAN
TER NEUZEN.
Vergadering van Donderdag 22 April 1937,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer Mr. P. H. W. F. Telle'
gen, burgemeester.
S-preker vindt het eigenaardig, dat in de
grootste plaats van Zeeuwsch-Vlaanderen nog
een discussie moet plaats hebben over bet
j bevuilen van de straten door koeien. Er
i wordt bier algemeen gezegd: Ter Neuzen is
j dfe grootste plaats van Zeeuwsch-Vlaanderen
en de -grootste baven van het Zuiden, sommigen
Tegenwoordig de leden L. J. Geelhoedt, D. spreken over Ter Neuzen als de derde haven
Scbeele, C. A. Verlinde, N. J. C. Lambrecht- 1 van Nederland. Hij kan het dan ook niet be-
sen van Ritthem, D. E. de Kraker, J. Duu-
rinck, E. L. van Hecke, H. J. Colsen, L. J.
van Driel, J. N. 't Gilde, M. de Vos, J. den
Hamer, A. de Bruijn, P. van Cadsand en J.
Riemens.
(3. Vervolg.)
6. Wijziging politieverordening.
Burgemeester en Wethouders deelen mede:
Een herziening der Algemeene Politiever
ordening is in voorbereiding.
Nu evenwel de Minister van Binnenlandsche
Zaken er op aandringt een verbod op te
nemen tot bet bekaiken van muren e.d. en
in de vorige vergadering door U is besloten
het sluitingsuur voor -koffiehuizen te bepalen
pp 12 uur, aobten wij bet g-ewenscht, voor de
eerstvolgende vergadering een wijziging voor
te stellen van de artt. 16 en 74 der Algemeene
Politie-verordening.
Tevens maken wij van deze gelegenheid
gebruik, hierbij nog een ander onderwerp in
te lassehen, dat ook in Uw midden reeds
meerdere malen ter sprake is gebracht n.l.
het laten loopen van vee op den openbaren
weg in de kom der gemeente van de stal naar
de weide en omgekeerd. Teneinde aan bet
ongewenscbte biervan zooveel mogelijk paal
en perk te stellen, stellen wij voor in de ver-
ordening op te nemen een bepaling, waarbij
bet verboden zal zijn vee, zonder vergunning
van ons college, te laten loopen, te leiden of
te drijven op den openbaren weg in de kom
der gemeente. Wij kunnen dan steeds in be-
paalde gevallen van. dit verbod ontbeffing ver-
leenen en hieraan voorwaarden verbinden.
Art. 16 wordt dan geredigeerd zooals wij
dat ons in de algemeene wijziging voorstellen,
terwijl opgenomen wordt een nieuw artikel
51a.
In verband met bet bovenstaande stellen
wij U voor, bet volgende besluit te nemen:
De gemeenteraad van Ter Neuzen:
overwegende, dat bet wenscbelijk is de artt.
16, 52 en 74 der Algemeene Politie-verorde
ning te wijzigen, en in te voegen een nieuw
art. 51a;
besluit:
I. Artikel 16, le lid der Algemeene
Politie-verordening voor de gemeente Ter
Neuzen te lezen als volgt:
,,Op trappen, stoepen, leuningen, hekken of
in portieken te spelen, te zitten, te staan, er
over of er op te klimmen; tegen ramen, deu-
ren, raam- of deurkozijnen te leunen, of daar-
op te zitten of zoodanig voor een bewoond
perceel post te vatten of te staan, dat daar-
door bet vrije in- of uitzicbt wordt belem-
merd".
Artikel 16, 3e lid, te lezen als volgt:
„te teekenen, te schrijven, te plakken, te
bekaiken of te kladden op de muren, wanden,
deuren, vensters, glazen, palen, boomen, straj
ten, trottoirs of schuttingen van welken aard
ook, tenzij- daartoe door den rechthebbende
vergunning is verleend, benevens bet vervoe-
ren van materialen voor foovenfoedoelde doel-
einden benoodigd, tusschen des namiddags 10
uur en des voormiddags 6 uur, tenzij kan
worden aangetoond, dat dit vervoeren voor
andere doeleind-en moet gescbieden".
Aan artikel 16 toe te voegen een nieuwe 5e
lid van den volgenden inhoud:
,,wasch- en(of) lijfgoederen of zakken te
bleeken of te -drogen*'.
II. Tusschen de artikelen 51 en 52 der
Algemeene Politie-verordening voor de ge
meente Ter Neuzen op te nemen het navol-
gende artikel 51a.
„Artikel 51a.
Het is verboden in de kom van Ter Neuzen
op den openbaren weg melkvee, zonder ver
gunning van Burgemeester en Wethouders
van de stal naar de weide te laten loopen, te
leiden of te drijven".
III. In artikel 74 der Algemeene Politie-
verordening voor de gemeente Ter Neuzen het
woord „elf" te wijzigen in „twaalf".
De VOORZITTER deelt mede, dat hierbij
in behandeling komt bet adres der melkvee-
bouders. Dit adres is onderteekend door 26
melkveebouders, waarvan er 8 in de kom
wonen en de anderen er buiten, zoodat deze
laatsten als zoodanig eig-enlijk niet als belang-
hebbend-en zijn te -beschouwen.
De beer VAN CADSAND beeft deze kwestie
overwogen. Er is bij de verschillende bespre-
kingen over dit onderwerp er meermalen op
gewezen, dat de melkveehouders groote moei
lijkheden zullen ondervinden, indien er een
verbod zou komen en daarom stelt spreker
voor, te doen zooals de beer 't Gilde beeft
voorgesteld met betrekking tot de precario-
verordening en dit stuk aan te houden tot
geraadpleegd is met de melkveebouders.
De VOORZITTER merkt op, dat ten slotte
niet anders zal worden -bepaald, dan dat een
vergunning noodig is voor bet door de stad
drijven van melkvee. Het is niet de bedoeling
van Burgemeester en Wethouders bet den
menschen moeilijk te maken.
De beer VAN OADSAND neemt dit gaarne
aan, bij kan -zich ook indenken, dat Burge
meester en Wethouders in dezen toeschietelijk
zullen zijn, doch bet gevaar bestaat, dat in
den loop der tijden het college van Burgemees
ter en Wethouders en de raad zoodanig wor
den veiiburgerlijkt, dat er met de betrokkenen
in dezen niet meer de minste rekening wordt
gebouden. En dan zou spreker er spijt van
hebben, als hij daar niet tegen -geageerd bad.
De beer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
meent, als degene die oorzaak van dit voorstel
geweest is, niet anders te kunnen doen dan
hierover ook het een en ander te zeggen.
Spreker is bldj, dat dit voorstel thans gedaan
wordt. Oak bij hem is het niet geweest
spreker stelt dit op den voorgrond een
vooropgezette pogin-g om de betrokkenen te
benadeelen of dwars te zitten. Zijn doel is
geweest, bet ergelijke bevuilen van de stra
ten tegen te gaan. Juist toen deze kwestie
ter sprake werd gebracht, heeft spreker
daarover nog verschillende adviezen ontvan-
gen. Kort geleden is in Zuid-Beveland in ver
schillende gemeenten deze kwestie ter sprake
gebracht, ook juist om den last die door bet
bevuilen van de straten on-tstond. Aan ver
schillende menschen is hierover advies ge
vraagd, o.a. ook aan een veearts. En nu lui-
den die adviezen juist alien zoo, dat het niet
raadzaam is, de koeien met voile uiers te drij
ven en vooral niet over steen, daar het drijiven
van koeien met voile uiers over steen de
melkgift ten zeerste benadeelt. Spreker heeft
aan dit advies groote waard-e gehecht en
meent op grond hiervan er op te mogen
wijzen, dat het ook voor de betrokkenen .van
belang is, dat de koeien niet worden gedreven
doch gemolken in de wei.
f grijpen, dat bier in den raad over het drijven
van koeien door de stad nog een discussie
plaats hebben moet.
Als men ziet hoe de kleeren van de men
schen door de auto's die langs hen rijden be-
dorven worden, moet men er al direct tegen-
stander van zijn. En heeft spreker dan zoo'n
ongelijk, als bij constateert, dat een dame,
voor een restaurant gezeten, door de groene
eau-de-cologne die een koe daar had gedepo-
neerd, zoodanig werd bespat, dat haar blee
ding totaal bedorven was. Als men dergelijke
dingen weet, zou men tooh mogen verwachten,
dat eindelijk eens gebroken werd met de oude
gewoonte. Men gaat er hier in t algemeen
nogal prat op, dat Ter Neuzen het dorpscbe
is ontgroeid en meer ,,-stad" is geworden,
welnu, dan is het thans den tijd om met de
dorpscbe gebruiken te breken.
De beer VAN CADSAND moet haar aanlei-
ding van het gezegde van den heer Lambrecht
sen van Ritthem opmerken, dat zijn mededee-
ling hem juist versterkt in zijn voorstel, dit
voorstel van Burgemeester en Wethouders
aan te houden. Het is juist, dat het nadeelig
is voor het melkvee, dit te drijven. Burge
meester en Wethouders hebben dan de gele
genheid, dit den betrokkenen eens onder het
oog te brengen. Het komt spreker voor, dat
het gezegde van den heer Lambrechtsen van
Ritthem de kracht van zijn voorstel versterkt.
De heer DEN HAMER geeft te kennen, dat
het met spreker zoo gesteld is, dat indien bet
voorstel van den heer Van Cadsand, om deze
aangelegenheid aan te houden wordt aange-
nomen, het voor hem niet noodig is, er nog
over te debatteeren. Is dit niet bet geval, dan
wil spreker er nog wel iets over zeggen. Het-
geen de heer Lambrechtsen van Ritthem zegt
is volkomen waar en de boeren in Zuid-Beve-
land zullen het ook wel geweten heibben, dat
het drijven van vee de melkgift vermindert.
Dit is een onomstootelijk feit. Dit zal ook de
betnokken melkveehouders niet onbekend zijn.
Doch dan doet zich de vraag voor, of het voor
de menschen niet noodzakelijk is, hun dieren
heen en weer te drijven. En indien zij dit
hebben aangetoond, weten Burgemeester en
Wethouders ook waarom dit gebeurt. Indien
er geen overleg met de betrokkenen plaats
heeft, is spreker er beslist tegen, dat dit voor
stel zou worden aangenomen en de mogelijk-
heid zou bestaan, dat de menschen in den loop
van den tijd in hun bedrijf zouden worden
bemoeilijkt. Spreker stemt er mee in, dat dit
niet de bedoeling van Burgemeester en Wet
houders is, doch indien een maatregel wordt
vastgelegd, moet deze ook worden toegepast.
En dan iis de vraag: waar zal de grens zijn?
Wellicht vloeit uit een overleg nog voort, dat
den 'betrokkenen in ieder geval in overweging
wordt gegeven, hun dieren zoo weinig mogelijk
te drijven en het niet te doen als het niet
noodzakelijk is. Trouwens, spreker kan wel
aannemen, dat het niet gebeurt als de nood-
zakelijkheid niet aanwezig is. Overigens is
het met het bevuilen der straten niet zoo erg.
Langs de Moffenschans worden ook iederen
dag 10 of 12 koeien gedreven, en spreker
heeft er vandaag op gelet, doch niets gezien.
Het gebeurt ook wel eens, dat er wat ligt,
doch vandaag heeft hij niets gezien.
De heer COLSEN vraagt, het voorstel van
den heer Van Cadsand eerst verder af te
handelen, anders heeft ten slotte verder praten
geen tern.
De heer VAN OADSAND: Dat is ook mijn
vraag.
Het voorstel van den heer Van Cadsand, het
voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
toevoeging van een artikel 51a tot de politie-
verordening aan te houden, wordt ondersteund
door de heeren De Bruijn en De Kraker.
De heer VERLINDE vraagt, tot wanneer
dit voorstel dan aangehouden moet worden,
tot October a.s.?
De heer VAN OADSAND: Tot overleg door
het college met de betrokkenen heeft plaats
gehad.
De heer VERLINDE meent, dat altijd nog
overleg plaats kan vinden.
De heer SOHEELE wil iets zeggen omtrent
het gevaar, dat door den heer Van Cadsand
wordt gevreesd en omtrent het adres, dat
door zooveel heeren is onderteekend, doch
slechts op enkelen slaat, doch dat in de toe-
komst ook op hen van betrekking zou zijn.
Het voorstel van Burgemeester en Wethou
ders beschouwen zij alisof Burgemeester en
Wethouders hen in hun Ibedrijven zouden wil-
len bemoeilijken, doch dit willen Burgemeester
l Wethouders net niet, zij willen hen hun
rechtmatige plaats laten, doch anderzijds wil
len Burgemeester en Wethouders ook voldoen
aan rechtmatige eischen van dagenen die er
tegen op komen, dat er steeds vuil op de
straat ligt. Daarom willen Burgemeester en
Wethouders het drijven van koeien over de
straten afhankelijk stellen van een vergun
ning. De mogelijkheid bestaat, dat indien er
een volledige vrijheid heerscht, men zich teveel
wil toeeigenen, en dat is het net, wat Burge
meester en Wethouders willen voorkomen. In
dien men dit zoo ziet, dat Burgemeester en
Wethouders hen in hun bedrijf willen bemoei
lijken,
De heer VAN OADSAND: Dat zeg ik.
,De heer SGHEELE: Doch dat zegt de raad
niet. iSpreker voelt ook wel voor het idee van
den heer Lambrechtsen van Ritthem, doch het
is de vraag, of bij gezamelijk overleg een
betere en lichtere manier gevonden kan wor
den.
De heer VAN CADSAND merkt op, dat hij
op hetzelfde standpunt staat in zooverre, dat
Burgemeester en Wethouders aan de recht
matige bezwaren van de betrokkenen behooren
tegemoet te komen. Thans is het half April,
doch nog te koud om de beesten buiten te
laten, dit kan ook in Mei nog voorkomen en
indien dan straks een voorstel met meerder-
heid van stemmen zou worden aangenomen.
dat de beesten- vanaf dat ze naar buiten gaan
tot in het najaar niet door de stad gedreven
mogen worden, zijn de belanghebbenden daar-
mede een stuk gedupeerd in hun bedrijven.
Naar zijn meening is de beste weg om tot een
goede opl-ossing te komen, een overleg met de
betrokkenen zelf. Een goede oplossing is ook
in het belang van de burgers, evengoed als in
dat van de melkveehouders zelf.
De heer VERLINDE geeft te kennen, dat
het al lang Ibekend was, dat een verbod voor
het drijven van koeien door de gemeente in
overweging was. De burgerij heeft er last
van. Wie is echter de schuld, dat ze er den
last van ondervind-t. Dat zijn toch de melk
veehouders zelf!
De heer iSCHEELE: Neen, de koeien!
De heer VERLINDE vraagt zich af, waar
het' voor noodig is, dat de koeien "s morgens
vroeg naar de wei worden gedreven, om 8 uur
teruggedreven en weer naar de wei gebracht,
om 12 uur even-zoo en 's avonds nog eens.
De heer VAN CADSAND is van oordeel,
dat het argument, d-at de heer Lambrechtsen
van Ritthem naar voren gebracht -heeft, hem
in zdjn meening, dat het raadzaam is, dit on
derwerp aan te houden, heeft versterkt.
De heer VERLINDE vervolgt, dat het in
Ter Neuzen gebeurt, dat die koeien 4 keer op
den dag door de stad gedreven worden. Spre
ker herinnert zich een dag, dat het aan de
Ophaalbrug niet mogelijk was, op het trot-
toir te komen door de koeien die er liepen,
daar deze dit trottoir vanaf de brug tot de
woning van den heer Lambrechtsen van Rit
them in beslag genomen hadden. Spreker
heeft -het in de Nieuwstraat gezien, dat een
auto moest achterblijven, omdat de koeien de
heele straat in beslag genomen hadden. Deze
moest toen eerst den koewachter sommeeren
d-e koeien bij elkaar te drijven, voordat hij kon
passeeren. De betrokkenen kunnen aan deze
zaak zelf ook veel meewerken. Het moet toch
mogelijk zijn, ze buiten de gemeente te hou
den, de boeren melken toch ook hun koeien in
de wei!
De VOORZITTER vraagt of de heer Colsen
over deze belangrijke zaak ook nog iets te zeg
gen heeft.
De heer COLSEN verklaart, dat indien het
voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt aangenomen, dat zonder hun vergun
ning geen koeien naar de wei gedreven mogen
worden, dit tot moeilijkheden aanleiding zal
geven. Er wordt hier nu wel een schilderij op-
gehangen van ergerlijke toestanden, doch zoo
erg is dit niet.
De heer VERLINDE: Het gebeurt iederen
dag!
De heer COLSEN vervolgt, dat de Burge
meester hem heeft gevraagd, deze kwestie
eens na te gaan. Spreker heeft met -den in-
specteur een en ander nagegaan. Wat de heer
Lambrechtsen van Ritthem zegt, die de melk-
fooeren daarbij een lesje geeft, zal ieder, die
melkvee houdt, onderschrijven. Dit weten zij
zelf ook wel, wij moeten hen dit niet leeren.
Men moet hier niet gaan vergelijken tusschen
Zuid-Beveland, waar een boer van 20 tot 30
koeien heeft, daar er hier in den zomer door
de gezamenlijke eigenaars niet meer dan 20
tot 30 gewacht worden, die dan nog van 6, 7
of 8 eigenaars zijn. Het is ook niet zoo, dat
de koeien van iederen eigenaar in een afge-
maakte weide -grazen. Deze beesten worden
buiten Ter Neuzen langs de dijken en sluizen
gewacht, waar -door de melkboeren de grazin-
gen gepacht zijn. Spreker stelt zich voor, dat,
indien een vergunning zou word-en gegeven,
dat de koeien pas in het voor- en najaar door
de straten gedreven zouden mogen worden, dit
niet zou meevallen.
Gisteren heeft spreker met den inspecteur
een en ander nagegaan. Hij stond aan de brug
en daar was ook iemand met een -koebeest.
Hij vroeg hem, waar hij met dat beest naar
toe ging de betrokkene keek wel eenigszins
raar op en kre-eg toen ten antwoord dat dit
bee-st naar de wei gebracht werd. Dit was een
beest van Putter van -den Oesterput, die een
weide heeft heel-emaal -aan -den anderen kant
van Ter Neuzen. Spreker heeft toen den in
specteur gezegd, dat betrokkene dan hiervoor
een vergunning zou moeten hebben. En als
men er zich dan op -zou -beroepen, dit niet te
weten, zou men tegen de lamp loopen. Wat ked
Kees Klaassen vroeger altdjd: ,,Die het niet
weten, moeten we net hebben! Putter zou dus
in ieder geval een -bon gekregen hebben.
Spreker geeft toe, dat het juist is, dat -de
koewachters er voor moeten oppassen, dat de
koeien niet op het trottoir komen. Doch vroe
ger waren er net zooveel paarden als er thans
auto's zijn, en wat gebeurde er dan? Dan
gingen 's avonds de gemeentewerklieden en
kantonniers met een krauwer langs de straat,
om de ongerechtigheden op te dweil-en. Dit
zou thans ook niet zoo moeilijk zijn.
Hoe zou het moeten gaan, als men eens met
een koe naar een mannelijk dier zou moeten?
Dan moest men vergunning hebben. De melk
boeren hebben gehoord, wat hun boven het
hoofd hangt en hebben daarom hun adres in-
gezonden. Zij hebben begrepen, dat het thans
voor hen ernst wordt en dat zij moeten oppas
sen. Indien hun dit kan worden bijgebracht,
zullen zij ook wel oppassen.
De heer RIEMENS wil niet zeggen, dat de
voordpgezette bedoeling aanwezig zou zijn,
den betrokkenen te hinderen. Niettemin komt
het hem voor, dat -bij invoering van een be
paling als bedoeld, zij wel gehinderd kunnen
worden.
De heer Lambrechtsen van Ritthem heeft
er op gewezen, dat Ter Neuzen van platte-
landsgemeente meer stad geworden is, doch
dan moet spreker daar toch tegenover stellen,
dat het bedrijf van de betrokkenen in de stad
gegroeid is, waardoor de betrokkenen meer
dan vroeger genoodzaakt geworden zijn, zich
ook daarnaar te richten. iSpreker moet zeg
gen, dat hij er weinig voor gevoelt, de moge-
lij-khedd te s-cheppen, dat de betrokkenen ge
hinderd kunnen worden.
Daar komt nog bij, dat er in de betreffende
bepaling alleen sprake is van melkvee en niet
van slaohtvee. Doch deze laatste kunnen ook
de straat -bevuilen, paarden zijn er ook nog en
ook die bevuilen de straat.
De heer VAN CADSAND: En honden!
De heer RIEMENS vervolgt, dat honden
even good de straat bevuilen.
De heer VAN DRIEL meent, dat het't beste
zal zijn, uit te maken, of dit voorstel aange
houden wordt, men kan 't beste hierover
stemmen.
De heer VAN CADSAND formuleert zijn
voorstel zoodanig, dat zal worden besloten, of
alleen het voorgestelde art. 51a zal worden
aangehouden, opdat Burgemeester en Wet
houders zich zullen verstaan met de melkvee
houders.
De heer 'SGHEELE vraagt zich af, of het
ook de bedoeling is, dat met de burgerij over-
leg gepleegd wordt, deze is er ook bij be-
trokken en kan ook gerechtvaardigde klachten
hebben.
Met 8 tegen 7 stemmen wordt het voorstel
van den heer Van Cadsand aangenomen.
Voor stemmen de heeren De Kraker, Duu-
rinck, Van Hecke, Colsen, -De Vos, Den Hamer,
De Bruijn en Van Cadsand; tegen stemmen de
heeren Lambrechtsen van Ritthem, Riemens
Van Driel, 't Gilde, Geelhoedt, Scheele en
Verlinde.
Alsnu wordt besloten, de verschillende wij-
zigingen artikelsgewijze te behandelen.
Art. 16, lid 11 wordt met algemeene stem-
men aangenomen.
De heer DE KRAKER vraagt of ook over
wogen wordt het scheppen van voorschriften
met betrekking tot het parkeeren van auto's.
Deze kunnen ook het uitzicbt voor ramen en
deuren belemmeren.
De VOORZITTER merkt op, dat auto's niet
klimmen op stoepen enz. Dit artikel heeft al
leen betrekking op personen en wel op natuur-
lij-ke personen.
Art. 16, lid 3.
De heer VAN DRIEL moet hierover een en
ander vragen. iSpreker kan zich met deze be
palingen vrij goed vereenigen, er zijn dingen
die men in de praktijk leert. Het bekaiken
van de straten leidt tot moeilijkheden en het
komt hem voor,'dat het ook be ter is, met het
oog op het minder mooie aanzicht, dat de stra
ten krijigen, dit na te laten. Nu treft men het
echter in de gemeente slecht met de aanplak-
plaatsen.
De VOORZITTER deelt mede, dat Burge
meester en Wethouders opdracht hebben ge
geven, op 4 verschillende punten in de ge
meente aanplakborden te plaatsen.
De heer DE VOS vraagt, of dit alleen in de
kom is.
De heer SCHEELE deelt mede, dat er 1
bord te Sluiskil komt.
De VOORZITTER zet nader uiteen, dat er
in« de gemeente 4 bord-en, en 1 te Sluiskil zal
komen. 1 zal er geplaatst worden aan de
boot, 1 aan het Tramstation, 1 aan de over-
zijde van ,de brug bij het openbare urinoir, en
1 aan de Kerkhoflaan.
De heer VAN DRIEL kan zich hiermede
vereenigen. Indien echter voor het aanplak-
ken aan particuliere gevels toe stemming ge
vraagd en verkregen wordt, mag daar toch
ook worden aangeplakt?
De VOORZITTER: Ja.
De heer VAN DRIEL merkt op, dat in de
precarioverordening is bepaald, dat het plak
ken aan gevels boven gemeentegrond verboden
Nu dient natuurlijk nog uitgemaakt te
worden, of men boven gemeentegrond plakt,
als men van den eigenaar van den gevel toe-
stem-mlng verkregen heeft, een willekeurige
politieke plaat aan te plakken. Spreker kan
zich er thans mee vereenigen, dat in de notu-
len wordt opgenomen, dat indien men van een
particulier toestemming heeft verkregen, aan
diens gevel aan te plakken, men niet moet be-
talen. De mogelijkheid bestaat ook, dat men
van een particulier toestemming kijgt om ge
bruik te maken van zijn plakruimte, en daar-
voor dan graag betalen wil. Daji is spreker
hiermede klaar en kan wachten tot de groote
technisc'he herziening van de politieverorde
ning.
De heer COLSEN vraagt, of het de bedoe
ling van Burgemeester en Wethouders is, dat
ieder vrij aan de op te richten aanplakborden
zal mogen aanplakken.
De heer VAN DRIEL geeft te kennen, dat
iedere partij 2 groote biljetten zal mogen
plaatsen.
De heer COLSEN merkt op, dat het toch
niet de bedoeling is, dat er reclame van b.v.
„Persil" aangeplakt wordt.
(De VOORZITTER antwoordt, dat deze bor-
den voor de verkiezing worden geplaatst, en
daama worden opgeruimd.
De heer DE KRAKER vraagt, of ook op
Driewegen zvo'n aanplakbord aange-bracht
kan worden.
De VOORZITTER antwoordt, dat dit wel
wat duur uitkomt.
De heer't GILDE constateert, dat deze bor-
den voor de verkieizing bestemd zijn. Het dient
dan ook verboden te zijn, de aangeplakte bil
jetten te overplakken. Indien van de zijde
van den partij geplakt wordt, heeft ook de
andere het recht, eiveniveel biljetten op te
plakken...
De heer VAN HECKE: Evenredige ver-
teigenwoordiging in plakborden.
De VOORZITTER zegt toe, met de opmer-
king van den heer 't Gilde rekening te zullen
houden.
De heer '-t Gilde deelt mede, het te hebben
meegemaakt, dat van 1 partij de aanplakbil-
jetten van alle andere werden overplakt. Dit
is geen kunst, doch er dient te worden toege-
zien, dat zulke dingen niet voorkomen.
De VOORZITTER geeft te kennen, dat deze
borden voor alle partijen bestemd zijn. Burge
meester en Wethouders zullen er dan ook op
toezien, dat ieder zijn recht krijgt.
Art. 16, lid 3 wordt met algemeene stem-
men vasbgesteld.
Art. 16, lid 5 wordt met algemeene stem-
men vastgesteld.
Art. 74 wordt met algemeene stemmen vast
gesteld.
7. Wijziging capitulantenverordening.
Burgemeester en Wethouders schrijven den
raad:
Bij schrijven van Gedeputeerde Staten van
112 Maart 1937 no. 205, 3e afd., wordt ons ver-
zocht te willen bevorderen, dat de door U d.d.
19 November 1936 vastgestelde Capitulanten
verordening wordt aanigevuld met klerk bij de
Arbeidsbeurs
Betreffende de opname van deze funetie in
de verordening hebben wij met het Centraal
Capitulantenbureau gecorrespondeerd, doch
dit bureau staat er op, blijkens zijn schrijven
aan heeren Ged. Staten d-d. 5 Februari 1937
dat ook vacatures als klerk bij de Arbeids
beurs worden vervuld door capitulanten.
Waar wij tegen opname van deze betrek
king in de verordening geen overwegende be
zwaren hebben, stellen wij U voor de Staat
bedoeld in artikel 1 der Capitulantenverorde
ning voor deze gemeente daarmede aan te vul-
len en het volgende besluit te nemen
De gemeenteraad van Ter Neuzen,
gelezen het voorstel van Burgemeester en
Wethouders,
besluit:
in de -Staat, bedoeld in artikel-1 der Capitu
lantenverordening voor de gemeente Ter Neu
zen, vastgesteld dd. 19 November 1936 op te
nemen Amfotenaar bij de Arbeidsbeurs onder
no. 19.
De heer VAN DRIEL meent zich tegen deze
wijziging, waardoor een capitulant in aanm-er-
king zou kunnen komen voor de betrekking
van klerk aan de Arbeidsbeurs te moeten
vefzet-ten. Als dit niet wettig wordt opgelegd,
i^ het voor spreker niet aanvaardbaar. Het
betreft hier een teer ding, en spreker zal dan
ook nooit in zijn leven medewerking verleenen
om een militair in een dergelijke funetie te
benoemen. Het publiek van Ter Neuzen is
heel lastig, en spreker stelt er zeer veel prijs
op, dat er thans een goed ambtenarencorps
aanwezig is. Hij zal -zich dan met het voorge
stelde ook alleen vereenigen, als het opgelegd
pan-doer is. Spreker leest, dat -Gedeputeerde
Staten in overweging hebben gegeven, deze
wijziging aan te brengen, doch spreker stelt
daartegenover voor, de gevraagde bepaling
niet op te nemen, als het dan later moet dan
kan hij er zich bij neerleggen, en het opgeleg-
de in dezen aanvaarden. Spreker voorziet de
moeilijkbeid, dat men b.v. een ,,-met eervol ont-
slag uit den dienst gestuurd koloniaal" voor
deze betrekking aangew-ezen zou krijgen, en
die maar te nemen zou hebben, en -daar zou
hij voor passen. iSpreker is van oordeel, dat
in het algemeen militairen in een dergelijke
betrekking niet thuis hooren, daar dit een be
trekking is, waar men over een groote mat
van tact moet beschikken. Dit wil niet zeg
gen, dat een militair niet evengoed mensch
kan zijn, spreker herinnert zich die gevallen
wel uit zijn diensttijd, de sergeant-majoor van
zijn compagnie was inderdaad een mensoh, die
-er steeds naar streefde, de straf zoo laag
mogelijk te stellen, en die, als je heelemaal in
de klern zat, en je -ging met hem praten, ook
wel een goed woord voor je deed, doch het
gevaar bestaat, dat op die plaats b.v. zou aan-
gewezen worden e-en militair, een letterknec-ht,
die niet anders kent dan zijn reglementen en
voorschriften. En dit wil spreker voorkomen.
Hij ziet hierin een groot gevaar, en zou daar
om in dezen het voorstel van Burgemeester
en Wethouders niet willen accepteeren.
De VOORZITTER deelt mede, dat Burge
meester en Wethouders het in prdneipe vol
komen met den heer Van Driel eens zijn. Er
blijkt uit de gevoerde correspondentie, dat Ge
deputeerde iStaten er waarde aan hechten, dat
dit in de capitulantenverordening wordt op
genomen. Toen hebben Burgemeester en Wet
houders gezegd: waarom zullen wij er over
gaan twisten, als de wenk van Gedeputeerde
Staten niet wor-d-t opgevolgd, dan wordt ons
vanizelf opgedragen, het er op te zetten. Burge
meester en Wethouders meenden daarom dat't
beter was, thans aan den wenk van Gedepu
teerde Staten gehoor te geven, dan straks de
bedoeld-e bepaling er op uitdrukkelijken last
van Gedeputeerde Staten in te brengen.
De heer VAN DRIEL handhaaft zijn voor
stel. Indien hij een nederlaag lijdt, dan zal
hij die aanvaarden, dan heeft hij verloren.
Men moet in dezen ook eens wat kunnen toe-
geven. De raad heeft getoond, zoo volgzaam
mogelijk -te zijn, daar deze bij alle begrootin-
gen, vanaf de crisis de betrekkelij-ke wenken
op -den voet heeft gevolgd.
De VOORZITTER merkt op, dat het hier
een verschil kan zijn van appreciatie.
De heer COLSEN steunt het voorstel van
den heer Van Dri-el.
De heer 't GILDE merkt op, dat men dit
beleefd verzoek toch kan afwijzen, het komt
zelfs wel eens voor, dat een buitengewoon
beleefd verzoek afgewezen wordt. En als
Gedeputeerde Staten dan opdracht geven,
dit op bedoeld-en -staat te plaatsen, dan doet
de raad, dit niet, doch heeft dat maar te aan
vaarden.
De heer DEN HAMER kan d-e gedachte van
den heer Van Driel steunen, hoewel hij zeg
gen moet, het met den heer Van Driel in diens
meening over de militairen niet eens te zijn.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
leest d!it voorstel eenigszins anders. De erva-
ring, die men opdoet met de wachtgelders,
die door het rijk worden aangewezen, is wel
anders. Men blijft wel degelij-k vrij, de ge
meente behoudt wel degelij-k den vrij en wil
am een candidaat op geschiktiheid te onder-
zoeken.
Ind-ien men een aanbeveling krijgt, waarop
capitulanten vermel-d staan, is men wel dege-
lijk vrij, deze op hun geschiktheid te onder-
zoeken. Naar sprakers meening heeft verder
het capitulant-en-stelsel met de kolonialen niets
te maken. Capitulanten immers zijn zij, die
een 6-jaar-verband in het Nederlandsche leger
hebben aangegaan en die de -Staat in de ge
legenheid stelt om niet broodeloos te wor
den mee te dingen naar betrekkingen,
waarvoor zij geschikt zijn. -Spreker meent
dus te mogen zeggen, dat de belichting van
deze zaak door den heer Van Driel niet juist is
geweest.
De heer 't GILDE geeft te kennen, dat
hetgeen de heer Lambrechtsen van Ritthem
meedeelt, voor -een ged'eelte waar is. Doch
men heeft ook de koloniale reserve. Deze
hebben ook een verbintenis voor 6 jaar aan
gegaan en zoodra ze naaar Indie gedetacheerd
worden, worden ze niet meer gerekend tot
het leger in Nederland, doch zoolang ze tot de
koloniale reserve behooren, maken ze nog
steeds deel uit van het Nederlandsche leger.
Op die wijze is het mogelijk, dat de gemeente
er toch een toegestuurd zou kunnen krijgen.
De heer DE VOS merkt op, dat nu wel
medegedeeld wordt, dat het hier een beleefd
verzoek is. Het is oak zoo, dat misschien als
op dat -beleefd verzoek niet wordt ingegaan,
in de volgende vergadering een bevel zal
moeten taehan-deld worden, doch het is mis
schien ook mogelijk, dat de capitulantenraad
voor de argumenten, die tegen een opneming
in de verordening worden aangebracht,
zwicht.
Spreker aeht het voor deize -kwestie een
bezwaar, dat de ambtenaren der arbeidsbeurs
tevens -belast zijn met de steunverleening. Het
zou mogelijk zijn, dat een uiterst bekwaam
burger zou word-en gepasseerd en een minder
bekwaam militair de betrekking kreeg. De
keuze blijft natuurlijk beperkt.
De capitulantenverordening -bevat ook een
bepaling, dat een capitulant een jaar op proef
kan worden benoemd en de gemeente er van
af is, als deze blijkt voor zijn funetie niet ge
schikt te zijm. Niettemin kan ook spreker
een capitulant voor deze funetie niet aan
vaarden. Wordt de gemeente dan gedwongen,
dit toch te aanvaarden, dan heeft men zijn
goeden wil getoond.
De VOORZITTER doet mededeeling van een
schrijven van den Directeur van het Centraal
Capitulantenbureau, luidende o.m.:
,,1-k acht het zeer wel mogelijk, d-at ook
vacatures als klerk van de arbeidsbeurs wor
den vervuld, door capitulanten die naast een
schoolontwikkeling, gelijkstaande met die van
houder van een diploma M.U.L.O. of H.B.S.,
3-jari-ge cursus, in het bezit zijn van een
diploma boekhouden „Mercurius" of „Vereeni-
ging van Leeraren" en die d-ientengevolge zijn
ingeschreven op de bijzondere candidatenlij-st,
als bedoeld in art. 9, tweede lid van het
Capitulantenbesluit (Stbl. 1936, no. 542)."
Zooal-s men hieruit ziet, worden al -bijzon
dere -eischen gesteld. Waar Gedeputeerde Sta
ten verzoeken, deze wijziging te bevorderen,
meenden Burgemeester en Wethouders te
moeten voorstellen, -dit verzoek in te willigen.
De heer VAN DRIEL geeft te kennen, dat
hij in vele gevallen als de vraag zoo beleefd
wordt gesteld, -genegen zou zijn, daaraan te
voldoen. Dit neemt niet weg, dat het voor
hem onaanvaardbaar is, oud-militairen in het
algemeen in een dergelijke betrekking te zien.
Er zijn natuurlijk ook goede militairen, doch
in het algemeen zijn de militairen zoodanig
vastgegroe-id aan de regl-ementien en voor
schriften, -dat hij een militair in een dergelijke
funetie niet kan aanvaarden. Bovendien moet
men de wederwaardigheden in Ter Neuzen,
met zijn lange werkloosheid, kennen. Men
heeft hier reeds werkloosheid sands den val
van Antwerpen in 1914. En dan is het met
onmogelijk, dat een militair op deze kwesL-e
een te eenzij-dige blik heeft. Deze werkloo-
zen, die hier zijn, zijn geen slachtoffers van
de crisis, doch van ge-brek aan werk in het
haven bedrijf. Spreker meent daarom aan
ziin voorstel te moeten vasthouden. Als hij
bet v-erliest, dan heeft hij het niet gewonnen,
en zal zich er verder bij neerleggen, zooals
faii altii-d heeft gedaan.
De VOORZITTER meent te hebben aange
toond dat niet de eerste de beste voor een
dergelijke betrekking kan worden aangewezen.
D-e heer VAN DRIEL geeft te kennen, dat
de raad den moed moet hebben het voorstel
van Burgemeester -en Wethouders in dezen
af te wijzen. Men dient hier de oogen open te
houden.
Bet voorstel van Burgemeester en Wethou
ders wordt verworpen met 11 tegen 4 stem-
men.
Voor stemmen de heeren Lambrechtsen van
Ritthem, Van Cadsand, Geelhoedt -en Scheele,
tegen stemmen de heeren Riemens, De
Kraker, Duurin-ck, Van Hecke, Colsen, Van
Driel, 't Gilde, De Vos, Den Hamer, De Bruijn
en Verlinde.
(Wordt vervolgd.)
