Ter Neuzensche Courant
Maandag 8 Maart 19.i?
No. 9577
TWEEDE BLAD
GEMEENTERAAD VAN
TER NEUZEN.
VAN
Veigadering van Domderdag 18 Februari 1937,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer Mr. P. H. W. F. Tellegen,
burgemeeser.
Tegenwoordig do leden: L. J. Geedhoedt, D.
Scheele, C. J. Verlinde, N. J. C. Lambrechtsen
van itthem, D. E. de Kraker, J. Duurinck,
E~L. van 'Hecke, H. J. Colsen, L. J. van Diiel,
J. N. 't GiLde, M. de Vos, J. den Hamer, A. de
Bruijn en P. van Cadsand.
(3. Slot.)
IS. Oinvraag.
a. De heer DE VOS vraagt, wanneer be-
gormen zal kunnen worden met de verstrek-
king van e-en toeslag op de ziekenfond-spyemies
voor de werkloozen.
De VOORZITTER antwoordt, dat van alle
instellingen nog geen antwoord is ontvangen,
terwijl enkele ziekenfondsen hebben bericht,
niet te zullen me-ewerken.
De heer DE VOS vraagt, of reeds bericht is
ontvangen van hat Fonds van de Maatschappij
tot Bevordering van de Geneeskunst. Dit fonds
is naar spreker meent, over het algemeen toch
wel tot medewerkinig bereid.
De VOORZITTER deelt mede, dat van dit
fonds nog geen antwoord is ontvangen.
b. De heer DE VOS heeft een klacht be-
treffende de werkverschaffing. Den laatsten
tijd zijn verschillende klachten vemomen,
hodfdzakelijk wat betreft' de loonen. die ver
diend zijn, waarom spreker het niet ondien-
stig acht, een overziebt te geven van de ver
schillende loonen die zijn verdiend. In de
week van 11 tot en met 16 Januari waren de
loonen met inbegrip van de toeslagen, dus
rijwieltoeslag enz., f 11,41, 12,04, 12,84. Dit
zijn dan de hoogste loonen, die een arbeider
over de geheele week verdiende. Verschillen
den zijn er ook geweest die geen toeslag ont
vangen, zoodat deze minder ontvangen. In
sommiige gevallen is minder ontvangen dan
de steunbedragen zijn, spreker neemt een loon
van 10,94. Over de week van 25 tot en met
30 Januari en 1 tot en met 6 Februari 1.1. zijn
de loohen iets hooger geweest, toch bleven zij
altijd nog aan den te lagen kant.
Het is wel te verklaren, waarom de ver
diende loonen te laag waren. In de betreffen-
de weken was er een werkweek van 45 uur,
ten tweed-e heeft het veel geregend, zoodat de
menschen regenverlet hadden, waarvoor wordt
afgetrokken het le uur van den dag tot een
maximum van 3 uur per week. Ten derde was
het nat en modderig, wat natuurlijk ook een
reden is tot vermindering van de arbeids-
prestatie, en dus tot verlaging van het loon.
Het is echter niet weg te redeneeren, dat in
vele gevallen de daar verdiende loonen lager
zijn dan de steunbedragen, wat eigenlijk niet
bestaantoaar is.
Het basisuurloon bedraagt 22 ct., waar-
boven in accoord 10 extra verdiend mag
worden voor de menschen uit Ter Neuzen, zoo
dat ze kunnen komen tot 24.2 cent en waar-
boven voor Ter Neuzien een toeslag kan wor
den verleend waarddor men komen kan tot
een icon van 27 ct. per uur, dus kan men met
inbegrip van brandstoffentoeslag en rijwiel-
toeslag enz. komen tot een totaal van lo,44.
Zelfs zonder den procentelijken toeslag van
10 zouden de menschen dan nog moeten
kiomen tot 14,10 per week, zoodat spreker
tot de comclusiemoet komen, dat niet alle ar-
beiders waar toch het loon niet minder be-
dragen mag dan de steunbedragen recht
wedervaart.
Wat is daarvan de oorzaak.
Het 'duurt nu reeds zoo lang, dat deze klach
ten blijven doordruppelen, spreker vraagt
thans, wat er de oorzaak van is, dat zoo wei-
niv verdiend wordt, zelfs zoo, dat de cijfers
van het gemiddeld uurloon minder zijn dan het
uur loon dat is vastgesteld. Spreker heeft loo
nen gezien van 21, 19, somas ook wel van 24 ct.,
doch in het algemeen waren deze gemiddelde
cijfers aan derf zeer lagen kant.
Spreker, is van oordeel, diat voor het groot-
ste aantal de tarieven van dien aard zijn, dat
het minimum slechts> ternauwernood kan wor
den gehaald, in ieder geval moet hij, gezien
deze cijfers tot de conclusie komen, dat zij te
laag zijn.
Waarom handhaaft het gemeente'hestuur
dien toestand, waar het gemeentehelang niet
mee gebaat is? Spreker heeft hierover al
eens meier gesproken, doch nu meent hij, toch
wel te hebben aangetoond, dat het belang
van de gemeente hiermede niet gediend is.
De werkverschaffing het is reeds meer
gezegd heeft ten doel de ontwatering der
gronden, doch spreker is van oordeel, dat deze
onder Ter Neuizen niet zooveel te wenschen
overlaat, doch van meer belang is voor de
verderop gelegen gronden, doch dit in de
omgeving van Ter Neuizen niet zoozeer noodig
is. Spreker heeft het hier meer betoogd, dat
hiermede in hoofdzaak zijn gebaat de eige-
naren van de gronden die verderop zijn ge-
iegen en waarvan in s nmige gevallen bui-
tenlanders profiteeren.
Waarom wordt, nu spreker aangetoond
heeft, dat hierbij feitelijk geen gemeentebe-
tang betrokken is, voortgegaan diet steeds
hetzelfde aantal menschen er heen te zenden
Vanaf Novemlber 1.1. zijn er, naar hem is ge-
informeerd, 4 gempenten die geen menschen
of 1 man naar de werkverschaffing zenden
terwijl Ter Neuizen steeds hetzelfde aantal
menschen 'leivert. Spreker heeft bij de be
ll arnde ling der begrooting voor 1936 er op ge
wezen, dat dit de gemeente pl.m. /4000 per
jaar meer kostte, die wend uitgegeven boven
hetgeen anders aan steun zou worden be-
taald. Aangeno-men dat de werkverschaffing
duurt tot Mei a.s. dan hebben gedurende on
geveer 2 jaar de belastinglbetalers deze be-
dragen, die toch ook niet onbelangrijk zijn,
moetien oplbrengen voor iets, waarmede de
betrokkenen niet zijn gebaat. Spreker kan
altihans niet imzien, dat de menschen er mee
gebaat zijn. Hij wil wel medewerken aan
werkverschaffing, doch dan tegen een be
hoorlijk loon, maar niet voor bedragen die
lager zijn dan de steunbedragen.
Ten tweede: waarom worden de menschen
niet per autobus vervoerd
Burgeimeester en Wethouders hebben toe
gezegd, hiervan werk te zullen maken, en dat
hebben zij ook gedaan. De Minister heeft
echter medewerkiwg geweigerd, daar de af
te leggen afstand niet precies de reglemen-
taire 15 K.M. haalde. Indien de Minister
daaraan vasthoudt, waarom dan niet beslo
ten: wij sturen geen menschen meer naar de
werkverschaffing. iSpreker weei, niet waar
om burgeimeester en wethouders deize men
schen dan nog geregeld uitsturen. Deze moe
ten bij den tegemwoordigen toestand, waar
het bijna de geheele week regent, 2 keer
14 K.M. door den regen afleggen en dsn ge-
heslen dag doobbrengen in een -onverwarrni
schuilkeetje. Dit is geen manier van doen.
Spreker zal het daarom ook op prijs stellen, in
dien burgemeester en wethouders deze zaak
grondig zullen overwegen en in de volgende
vergaderinig van antwoord dienen. Intusschen
zou hij het tevens op prijs stellen irudien bur
gemeester en wethouders in afwachtinig van
den ui'tslag van hun onderizoek de veTplich-
tinig om naar de werkverschaffing te gaan,
tijdelijk stopizetten of anders een andere
manier van vervoer voor de menschen vin-
den, want zooals thans de situatie is, neen,
dat is geen manier van doen.
De VOORZITTER zegt toe, deze klachten
te zullen onderzoeken. Bepaalde klaohten
waren burgemeester en wethouders nog niet
ter oore gekomen, wel algemeene klachten.
De heer DIE VOS zou dan gaarne zien, dat I
in db eerste plaats burgemeester en wethou
ders, de verpliohtinig voor de menschen om
naar de wcrkverr.Tha'Eng tc gaan, v.a'l-icn cp-
heffen. Zij kunnen dan nog nader averwegen,
minder menschen uit te zenden, of heelemaal
wel eens g-ebeurd, dat men 1 week
geen.
iDe VOORZITTER meent, dat in de eerste
plaats burgemeester en wethouders een en
ander onder het oog zullen moeten zien.
De heer DE VOS merkt op, dat uit de ge
meente nog steeds 40 menschen worden uit-
geizonden om te werken op het grondgebied
van gemeenten, die heelemaal geen menschen
uitizenden.
'De VOORZITTER weet niet wat hiervan de
oorzaak is, docih herhaalt, een en ander te
zullen onderzoeken
De heer CODS EN onderschrijft de woorden
van den heer De Vos.
De VOORZITTER is van •meening, dat bur
gemeester en wethouders zich hieromtrent
toch eerst een oordeel zullen moeten vormen.
Burgemeester en wethouders dienen deze zaak
onder het oog te zien. Het zou spreker spij-
ten, als de raad anders zou besluiten. Men
moet toch verstandig Mijven en eerst een en
ander onder het oog zien, al'vorens een be-
slissing te kunnen nemen.
De beer DE VOS: Alles igoed en wel, doch
daarmede zijn de menschen niet geholpen.
Spreker geeft den wenk, de verplichting voor
de menschen om in de werkverschaffing te
werken, direct stop te zetten, b.v. tot Mei. en
afhankelijk van het onderzoek van burgemees
ter en wethouders, er daarna heelemaal geen
meer uit te zenden.
De heer DEN HAMER kan er zich niet mee
vereenigen, de uitzending van menschen in
werkverschaffing stop te zetten.
De heer DE VOS: De verplichting om in
de werkverschaffing te werken!
De heer DEN HAMER vervolgt, dat de heer
De Vos nu wel betoogt, dat de poiderbesturen
degenen zijn, die bij de werkverschaffing ge
baat zijn, dit is j-uist, doch bet is toch ook een
algemeen belang. Het is een groot werkobject,
en bezien van dien kant meent spreker dat het
ook de taak van de gemeente is, dit te bevor-
deren. Daarentegen is hij het volkomen met
den heer De Vos eens, dat de menschen, al-s
zij werken en er eenigiszins voor geschikt
zijn een behoorlijk loon moeten verdienen.
Als dat niet het geval is, is er iets te zeggen
voor de meening van den heer De Vos. Doch
dan dienen burgemeester en wethouders bier-
naar een grondig onderzoek in te stellen en
kunnen niet afgaan op de gegevens, die de
heer De Vos overlegt hoewel bij gaarne ge-
looft dat -deze gegevens juist zijn daar ze
niet officieel zijn. Burgemeester en wethou
ders dienen de besohikking te hebben over of-
fici-eele gegevens. En biijkt daaruit de juist-
heid van het door den heer De Vos medege-
deelde, dan zou spreker er ook voor te vinden
zijn, de werkverschaffing direct stop te zetten.
Spreker kan zich voorloopig tevreden houden,
als burgemeester en wethouders de toezegging
doen, deze zaak grondig te onderzoeken en als
biijkt, dat in werkverschaffing minder wordt
verdiend dan de steun bedraagt, dan is er naar
zijn meening inderdaad iets te zeggen voor de
gevoelens van den heer De Vos. Men moet in
de werkverschaffing behoorlijk werken, doch
dient dan ook behoorlijk te verdienen. Met
evenwel alleen de beschikking over deze ge
gevens is spreker er tegen, dat.de verplichting
zou worden opgeschort. Burgemeester en wet
houders dienen deze zaak grondig te onder
zoeken, waaitbij de raad machtiging kan ver-
leenen, naar bervin-d van zaken te handelen.
De heer SCHEEDE merkt op, dat men nu
toch geen inconsequentie moet gaan begaan.
De heer De Vos heeft te kennen gegeven, dat
de werkverschaffing de gemeente jaarlijks
,f 6000 meer kost
De heer DE VOS: Dat was een schatting!
De heer SCHEELE vervolgt, dat de ge
meente 20 bijdraagt in de kosten van werk
verschaffing, zoodat dus 4 maal zooveel, of
f 24.000 bijigedragen zou worden door het rijk.
Dit maakt te samen onigeveer f 30000, welk
geld den boeren ten goede zou komen, en dat
boven de steunbedragen zou zijn uitgegeven.
Doch dan vergeet de heer De Vos, dat er ook
weken zijn, dat er 13 en 14 verdiend is.
Naar sprekers meening ziet men de zaak wel
wat te -donker in.
De VOORZITTER merkt op, dat men thans
wel verschillende cijfers zit te bespreken, doch
dit heeft naar zijn meening thans geen zin.
De heer DE VOS antwoordt den heer
Scheele, dat gezegd is, dat de ontwatering der
gronden een streekbelang is. Dit is juist. Hij
vervolgt, dat de heer Scheele er op gewezen
heeft, dat de werklieden meer zouden verdie
nen. Ook dit is inderdaad in sommige geval
len waar. In de week van 25 tot 30 Januari
b.v. zijn de loonen geweest 14,5514,70.
Doch to-e-n was het weer juist wat beter. In
die week is- het de geheele week droog ge
weest. Als het nat weer is, wordt de arbeids-
prestatie natuurlijk on-gunstig be'invloed. Doch
daar gaat het thans niet over. De heer Scheele
heeft te kennen gegeven, dat het rijk 4-maal
zooveel moet bijdragen als de gemeente, dit
zou dus 24000 zijn, indien de raming voor
1936 juist. is. Spreker vraagt zich af, wanneer
en waar dit verdiend is.
Er gaan ook menschen naar de werkver
schaffing, die een gerimg steunbedrag ontvan
gen, omdat zij gezinsinkomsten hebben van 3
of 4 inwonende kind'eren. Deze hebben daarbij
echter wel voordeel. Daar staat evenwel ook
weer tegenover, dat zij, als zij werkloos wor
den een aantal wachtweken moeten door-
maken. Spreker is er van overtuigd, dat die
6000 niet zonder meer zijn uitgegeven door
de gemeente. Hij kan het zich althans anders
niet verklaren, daar de loonen in werkver
schaffing verdiend heel laag zijn, in vele ge
vallen zelfs spreker heeft dat aangetoond,
lager dan de steunbedragen. De gemeente
heeft haar medewerking aan deze werkver
schaffing verleend, doch het was beter ge
weest, als deze er nooit gekomen was. Indien
men het wil niagaan, wat er verdiend wordt
in de verschi-llen-d'e -gemeenten, hiervan maakt
men op de arbeidsbeurs wekelijks een staatje
op, en" dan is het wel -eens gebeurd, -dat men
ongeveer aan het gemiddeld loon kwam, doch
ook, dat men zonder den procentelijken toe
slag dikwrjls beneden het minimumloon bleef.
Het is
kwam aan 26 cent, spreker heeft o.m. ook ge
zien, dat men te Hcntenisse kwam aan 19 cent,
doch in het algemeen zijn de loonen te laag.
De heer SCHEELE wijst er op, dat men het
gevaar moet inzien van het nemen van een
dengelijk besluit als de heer De Vos voorstaat.
Het besluit, jnede te werken aan deze werk
verschaffing is genomen, in de overtuiging,
daarmede het algemeen belang te dienen. Eln
nu zal men het er alien over eens zijn, dat het
is tegengeloopen en in het algemeen tegenge-
vallen is, doch dit besluit is toch genomen, om
iets ten goede voor de gemeente uit te» richten.
En dat de zaak is gegaan in een richting, die
noch door den raad noch door burgemeester en
wethouders is bedoeld, mag nu toch maar
direct geen aanleiding zijn om te zeggen: wij
stoppen er mede. In het algemeen belang is
deze zaak aanvaard en men dient -die ook tot
■een einde t? bran-gen.
De heer DE VOS: Doch niet ten koste van
de .rxenivchen!
De heer SCHEELE vervolgt, dat men de
s-uak niet op ae pit3 motciiijven. Hij heeft
■in aeze vergaderinig reeds meer gezegd, -dat
tegenover -de loonen de steunbedragen een
goede verhouding habben. Door al dergelijke
clin<ren als thans weef worden aangebracht,
loopt men het risico dat van hoo-g-eihand ge
zegd zal worden: wij zullen de landarbeiders
en an-dere een k-lasje verlagen, -dan komt men
meer in de sfeer van de verdiende loonen. Hij
raadt aan, in dezen zeer voorzichtig te zijn.
De heer VERLINDE is van oordeel, dat de
kwestie is, dat de loonen niet voldoende zijn
voor de menschen die- 14 K.M. buiten de ge
meente moeten werken. Deze moeten iederen
dag 28 K.M. fietsen. Men kan naar zijn mee
ning de verplichting om aan de werkverschaf
fing deel te nemen onmogelijk uitscbakelen
hangende het in te stellen onderzoek.
De heer SCHEELE: Die mag men niet
stopzetten.
De VOORZITTER deelt mede, dat hij om-
trent het doen rijden van een bus toen de
Minister eenigen tij-d geleden hier was, met
Z. Exc. persoonlijk over deze zaak heeft ge
sproken en er op gewezen heeft, dat hier in
het algemeen andere toestanden bestaan dan
boven d-s Sehelde. Men woont hier op een
smalle strook gron-d en bevin-dt zich zoo in
Belgie. Doch dat weet men in het algemeen
in Den Haag niet. Spreker zegt toe, zoo spoe-
di,g mogelijk een onderzoek te zullen instellen.
De heer DE VOS merkt op, dat de heer
Scheele heeft doen uitkomen, dat de steun aan
de werkloozen te hoog zou zijn.
De heer SCHEELE: Neen, dat heb ik niet
gezegd, doch wel dat de verhouding tusschen
de loonen en de steunbedragen goed is te
noemen.
De heer DE VOS geeft te kennen, dat men
hem toch wel zal moeten toestemmen, dat
deze eigenlijk niet voldoende zijn. Het steun
bedrag voor een transportarbeider is hier
f 9,50 met 0,50 toeslag per kind. Voor een ge-
zin met 4 kinderen kan men dus trekken
f 11,50, waar nog f 1 afgaat als men dubbel
uitg'etrokken is, zoodat dan f 10,50 -ontvangen
wordt. Thans echter verdient een fabrieks-
anbeider of een vakman toch nog altijd 18
per week, zoodat er nog voldoende marge
tusschen de loonen en de steunlbedragen aan-
wezig geacht kan worden. Verder zegt de
voorzitter, dat een emstig onderzoek inge-
steld zal worden, hiermede kan spreker zich
niet tetvreden stel'len, want intusschen gaat de
tijd steeds door.
De VOORZITTER zegt toe, dat spoedig een
onderzoek zal worden ingesteld.
De heer DiE VOS wijst.er op, dat het bijna
elken dag regent en terwijl dan het onder
zoek wordt ingesteld, zitten de menschen er
intusschen weer mee. Als dan nog eens een
raadsvergadering belegd moet worden, is het
misSchien weer bijna zomer. Als men, zooals
de laatste weken het geval geweest is, in den
regen iederen dag 28 K.M. moet afleggen, is
het werkelijk niet te doen voor de menschen.
Men zal het er alien over eens zijn, dat ver
der de loonen niet te hoog zijn, dat deze inte-
gendeel tot het uiterste minimum zijn beperkt,
terwijl men hem ook zal moeten tosstemmen
dat ietmand die in de werkverschaffing werkt,
meer onkosten zal hebben dan iemand die
steun trekt, daar aan den man die werkt meer
ten koste moet worden gelegd. Eln als die
onkosten dan af moeten van de bedragen, die
dikwijls lager zijn dan de steunbedragen, is
de conclusie van spreker dat vrouiw en kinde
ren van den betrokkene er dan ernstig onder
moeten lijden.
Spreker vraagt, of dan niet de mogelijkheid
bestaat, de verplichting om naar de werkver
schaffing te gaan, hij slecht weer op te heffen.
De heer SOHE3ELE merkt op, dat men
thans reeds het laatst van Februari is,
zoodat het voorjaar voor de deur staat, hij
raadt daarom aan, dit te laten zakken.
iDe VOORZITTE3R geeft te kennen, dat
voor het nemen van een beslissing geen raads
vergadering noodig is. Burgemeester en wet
houders kunnen hun onderzoek instellen, en
dan direct beslissen.
De heer DE VOS stemt toe, dat deize zaak
niet tot de competence van den raad behoort.
De VOORZITTER herhaalt, dat burgemees
ter en wethouders, gezien den uitslag van hun
onderzoek, direct een bes-lissinig kunnen
nemen.
De heer SOHEEE1LE vestigt er de aandacht
op, dat men over de werkprestaties van de
menschen uit Ter Neuzen tevreden is. Deze
zijn op geen stuk na de minste.
De heer DE VOS: Het is goed, dat dit hier
eens gezegd wordt.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
is er zich van bewust, dat er gevaar bestaat,
dat de uitslag zal zijn, zooals de heer Scheele
voorspelt. Verder wordt het niet raadzaam
geacht, de verplichting om in de werkver
schaffing te werken, op te heffen. Doch is
het nu niet mogelijk, dat de aribeiders tbch
naar de werkverschaffing toegaan -an de kans
krijgen een behoorlijk loon te verdienen, wat
toch hun recht is. Bestaat dan niet de moge
lijkheid, dat hangende het onderzoek voor
degenen die beneden het steunbedrag blijven,
het mindere dat zij ontvangen wordt bijge-
pa-st.
De heer DE VOS w-ijst er op, dat dit juist
niet mag. Hij verwijst naar de moeilijkheden,
die bij het begin van de werkverschaffing zijn
gerezen.
De heer DEN HAMiER zou het bovendien
ook een verkeerde verhouding achten, indien
men in de zaak van de werkverschaffing op
de betaalde loonen nog ging bijpassen. Dit
acht spreker niet de juiste verhouding.
De heer LAMBRECHTSEN VAN RITTHEM
vraagt zich af, wat er dan te doen zal zijn.
Het loon bedraagt 22 cent per uur, doch blij-
kens hetgeen spreker hier hoort, halen de
menschen dat niet
De VOORZITTER herhaalte dat burgemees
ter en wethouders spoedig een onderzoek zul
len instellen. Zij kunnen dan een beslissing
nemen, of het noodig en gemotiveerd is, de
verplichting cm in de werkverschaffing te
werken, ever tu eel voor een tijid op te schorten.
De heer DE VOiS con-stateert, dat hij voor
zijn denkbeeld geen meerderheid zal kunnen
krijgen. Men zal het er echter toch met hem
wel over eens zijn, dat het geen werk is, dat
de menschen eliken dag 28 K.M. door den
regen moeten fietsen. De menschen schieten
thans met een onderzoek niets op, zij moeten
i elken dag hun afstand fietsen. Eln dan ge-
I beurt het vaak, dat zij 's mongens doomat
aankomen en den heelen dag in een onver-
t warmid hokje moeten staan. Het is om zdek
te worden, het is zoo geen werk.
j Hij zou daarom de verplichting voor de men
schen om er heen te gaan, willen stopzetten.
Eln dan is er natuurlijk nog de kwestie van de
loonen. Als de menschen, zooals toegezegd
I een f 15 zouden kunnen verdienen, zou 'spre-
ker hierover niet beginnen, doch zooals thans
de situatie is, zegt hij: neem de verplichting
om er heen te gaan weg.
De heer DEN HAMER merkt op, dat het
thans naar zijn meening niet gewenscht is, als
men de menschen zelf de gelegenheid geven
zou om te kiezen of zij er al of niet heen
willen gaan.
De heer D-UURINCK vraagt zich af, of1 de
mogflijkheid niet bestaat een vroeger genomen
besluit ender het cog te zien.
Be VCCRZIITER rncrkt op, At te hebben
toegezegd.
De.heer DE VOS vraagt, waarom er boven
dien meer menschen naar de werkverschaffing
gezonden worden dan de gemeente er leveren
moet. Spreker meent, dat de gemeente er 40
moet geven.
De VOORZITTE1R meent, dat dit aantal
50 is.
De heer DE VOS herinnert zich, dat dit
aantal tusschen de 40 en 50 ligt, terwijl de
gemeente steeds het maximum aantal levert.
De heer COLSEN is er voor, tot Mei geen
verplichting om te gaan, in te stellen.
De VOORZITTER moet dit ten sterkste ont-
raden.
De heer DE KRAKER vraagt, of de moige-
lijkheid bestaat, direct een autobus te doen
rijden, hangende het door burgemeester eni
wethouders in te stellen onderzoek.
De VOORZITTERDat kost igeld!
De heer DE KRAKER wijst er op, dat de
menschen voor hun fietsen toch een vergoe-
ding ontvangen, die dan ingehouden zou kun
nen worden.
De heer DUURINCK wijst op de mogelijk
heid, de rijwielvergoeding, die nu wordt ge
geven, in te houden en deze voor het laten
loopen van een autobus aan te wenden.
De heer SCHEELE wil gaarne onderzoeken
of het mogelijk is, de 0,50 rijwielvergoeding
die thans gegeven wordt, te laten vallen, en
aan te wenden voor het instellen van een auto
bus. Missehien dat dan met een kleinigheid
van de gemeente een oplossing daarvoor ge-
vonden was.
De VOORZITTER merkt op, dat men het
beter aan burgemeester en wethouders kan
overlaten een oplossing te zoeken.
De heer DE KRAKE3R geeft te kennen, dat
burgemeester en wethouders althans thans
weten, wat er in den raad leeft.
De heer DE VOS zou dan wenschen diat be-
paald werd, dat de verplichting om per fiets
naar de werkverschaffing te gaan, zou worden
stopgezet, zoodra er een autobus komt. Als
er dan gezorgd is voor een bus, dient nog na-
gegaan te worden, of de gemeente niet beter
doet, zich geheel en al terug te trekken.
De heer GEELHOEDT geeft te kennen, dat
de raad zich met de toezegging dat burge
meester en wethouders zich zullen inspannen,
dit onderzoek tot een goed einde te brengen,
tevreden zal moeten stellen. Tijdens den op-
zet van de plannen hebben burgemeester en
wethouders een bespreking gehad met den in-
specteur der werkverschaffing en heeft ied-ere
gemeente zich verbonden een bepaald percen
tage menschen te leveren.
De heer DE VOS vraagt zich af, waarom
er dan gemeenten zijn, die dit niet doen.
De VOORZITTER deelt mede, deze vraag
ook op het Departement te hebben gesteld.
De heer GEELHOEDT staat op het stand-
punt, dat de gemeente te dezen een moreele
verplichting heeft en deze ook moet nakomen.
De heer 't GILDE kan missehien een oplos
sing aan de hand doen, waar door het mogelijk
is, thans een einde aan de debatten te maken.
Indien de raad burgemeester en wethouders
machtiging verleent een autobus in te lasschen
op kosten van de gemeente, zouden de men
schen, zoolang het noodig is, in verband met
de weensomstandigheden, per autobus kunnen
gaan. Dan vervalt natuurlijk voor de betrok
kenen de 0,50 die zij als rijwielvergoeding
ontvangen. Burgemeester en wethouders kun
nen dan voorts toezeggen, vlug een onderzoek
in te stellen naar de andere door den heer De
Vos genoemde omstandigh-eid.
De VOORZITTEJR vraagt of de heer De
Vos daarmede accoord gaat.
De heer DE VOS antwoordt, dat, indien in
verband met zijn voorstel om de verplichting,
per fiets naar de wierkverschaffing te gaan
stop te zetten in verband met de weersom-
standigheden, een autobus wordt ingelascht
hij zich hiermede tevreden kan stellen. Hij
zegt hiermede natuurlijk niet, dat de loonen
dan beter zijn. Het onderzoek hie'rnaar zal
nog wel degelijk sipo?dig ingesteld behooren
te worden. Doch komt er geen bus, stuur dan
ook geen menschen naar de werkverschaffing.
Andere gemeenten doen het ook niet, dat
moeten zij natuurlijk weten en nu zegt de heer
Geelhoedt wel, dat het een moreele verplich
ting van de gemeente is. Dit is alles goed en
wel, doch dit mag toch niet tot gevolg heb
ben dat het gaat ten koste van de menschen.
steken kan- Als dus de oude pannen er weer
op worden gelegd, zal men er voor komen te
c. De heer VAN HECKE wil even vragen,
hoe het op het oogenblik staat met en of de
kosten al bekend zijn voor het leggen van een
nieuw dak op de school op Java. Kunnen
burgemeester en wethouders al zeggen, hoe
dit nu gemaakt zal worden. Indertijd is de
prijs gevraagd voor h-et heele dak, en zal nu
het geheele dak ook worden belegd, dus niet
alleen de voorkant, maar de achterkant ook?
De VOORZITTER antwoordt, dat burge
meester en wethouders op het oogenblik bezig
zijn, een proef te nemen. Zij hebben op een
gied'eelte van de school ni-euwe pannen doen
■leggen -en wachten nu af, wat de uitslag hier
van zal zijn. Indien dit gedeelte goed voldoet,
is de bedoeling het geheel klaar te maken!
De heer VAN 'HiEOKE vindt het vreemd,
dat hiermede een proef genomen wordt. Van
de pannen, die er o,p gelegd zijn, weet men
dat zij goed zijn. Er behoeft daarom van een
proef geen sprake te zijn. Met wat de kosten
zullen zijn, wordt blijkbaar geen rekening ge-
houd'en. Er is blijkbaar ook geen rekening ge-
houden met de wenschen, die spreker heeft
geuit met betrekking tot het gebouw zelf. In
de vorige vergadering heeft hij in overweging
gegeven, het dak te doen beleggen met lsien.
Men kan deize krijgen in de kleuren rood of
blauw. Het is te hopen, dat het niet uit zal
komen, zooals spreker vreest, nl. dat achteraf
zal blijken, dat aan een kant, ds voorkant, de
zaak met pannen belegd zal worden en dat
men de afgekomen pannen een beetje zal sor-
teeren en er aan den achterkant van het ge-
houiw op leggen. Spreker heeft getracht aan
te tocnen, dat de o-ude pannen zeer slecht zijn.
Een eemvoudige proef is hiervoor noodig, als
men precies de proef neemt, dien de bouw-
meester heeft gen-omen en een mes neemt, zal
men zien, dat men geheel door de^iannen heen
staan, dat het aan den anderen kant, den
achterkant, evenveel zal blijven doorlekken.
Spreker is van meening, dat er aan de centen
ook weinig aandacht wordt besteed, hoewel
burgemeester en wethouders steedte uit zijn op
het voordeel. In de vorige vergadering heeftr
spreker een voorstel gedaan, waaraan blijk
baar geen aandacht is besteed. Weten burge
meester en wethouders hoeveel het gebouw
zwaarder zal worden als de nieuwe pannen er
op gelegd zijn? Hehlben zij er rekening mee
gehouden of het gebouw dit geheele gewicht
zou kunnen dragen? De door spreker aange-
geven oplossing zou het gebouw per M2 veel
lichter hebben gehouden en zou geen ontsie-
ring geweest zijn, daar het gebouw geheel op-
zij van den weg staat en dus met sieraad geen
rekening moet worden gehouden. Het is en
bl-ijft naar sprekers meening half werk, als
het gabouiw niet heelemaal van nieuwe dak-
bedekking wordt vo-orzien.
De heer SCHEELE geeft te kennen, dat de
financieele kwestie hier thans niet aan de
orde is. De heer Van Hecke kan wel veel
oreeren, doch weet thans niet, wat burge
meester en wethouders van zin zijn. Daarom
is hetgeen hij gesproken heeft ook wel wat
vooribarig. Het is, zooals de voorzitter heeft
gezegd. Burgemeester en wethouders hebben
als proef een gedeelte met pannen doen be
leggen. Zij hebben zich afgevraagd, wat de
be site weg zou zijn, het gebouw doen beschie-
ten en er een goed, degelijk dak op te leggen.
De heer Van Hecke komt wel met voorstel-
len en .adviezen in den raad, d'och weet hij wel,
dat zijn oplossing ongeveer een derde duurder
is dan thans het geval zal zijn voor beschot en
dak samen?" Burgemeester en wethouders be-
toonen hiermede naar sprekers meening hun
goeden wil. Zij hebben thans le klas beste
sluitpannen doen leggen en waar het thans
een regentijd is, willen zij afwachten, hoe dit
verder afloopt en of het mogelijk is, de pan
nen te leggen zonder dakibsschot. Het plan is,
het dak te doen beleiggen met dezelfde flinke
pannen, doch niet alleen van voren, maar oyer
het geheele gefoouw. De bedoeling is, dat het
geheele dak er af gaat en dan is een goede
oplossing bereikt.
De VOORZITTER: En goedkoop!
De heer VAN 'HECKE merkt op, dat hem
hierdoor wel te kennen gegeven wordt, dat
een leien dak niet gemakkelijk dicht te krijgen
zou zijn, doch het bedrag dat spreker genoemd
heeft, nil. geleverd en gelegd voor f 1000, heeft
spreker ook vemomen van een vakmensch,
van den heer Kooman te Sluiskil. Deze wil
het voor dien prijs leveren en leggen. Op de
Katholieke school ligt ook een leien dak. Bur
gemeester en wethouders kunnen zich er van
overtuigen, dat dit dak niet doorragent.
Spreker is het er verder niet over eens, dat
burgemeester en wethouders alle middelen
aangrijpen om zoo goedkoop mogelijk te le
veren. Thans is er een prijsaanvraag voor
25000 straabklinkers, en de voorwaarden die
voor de levering daarvan gesteld worden, zijn
zwaarder dan die welke rijk en provincie stel
len. Burgemeester en Wethouders stellen den
eisch van een valhoogte van 5060 c.M. en
dan een rattierproef, mijnheer. Dit zijn proc-
ven, die den leverancier een f 50 kosten, die
ten slotte de gemeente toch betalen moet.
Naar sprekers meening zou men zich tevre
den kunnen stellen met een certificaat van
een soliede fabriek, doch een meerdere onkos
ten van 50 op de hulk van de steen -is veel
en veeil te hoog. Als men in 't vervolig eischt,
dat 10 steenen alsi monster worden geleverd
en aan alle fabrieken prijs vraagt, heeft de
gemeente er op den duur geen te koopen.
Burgemeester en wethouders moeten dus
niet beweren, dat zij er steeds op uit zrjn. zoo
goedkoop mogelijk te koopen. Deze steen is be-
stemd voor reparatie. Men kan dan nog wel
den eisch stellen, dat de steen voor de leve
ring door een deskundige ter plaatse gekeuri
moet worden, doch als men steen kent, kan
men toch wel zien, aan welke normen de te
leveren steen voldoet. Men zal hem bovend:.en
toch wel toestemmen, dat indien een reis naar
de fabriek zou gemaakt moeten worden om
de steen op den stapel te keuren en alle kos
ten daarvan ook in den prijs begrepen zou
den zijn, er toch niet gesproken kan worden
van goedkoope exploitatie. Missehien heeft de
commissie yan bijstand ook de voorwaarden
niet gezien en is de prijsaanvraag zoo de
wereld in gezonden.
Spreker wil in verband hiermede burge
meester en w-ethouders verzoeken om voor
zoo'n klein bedrag toch niet al die kosten te
laten maken, dat kan men toch niet doen. Als
die steen geleverd wordt met een bewijs van
herkomst van een solide fabriek kan men
zich hiermede tevreden stellen. Door het
systeem van aanbesteden dat thans gevolgd
wordt, is men er op den duur bang voor om in
te schrijven, als men op zoo'n klein partijtje
nog -een 50 a 60 voor prceven moet gaan
opzett-en.
De VOORZITTER antwoordt, dat burge
meester en wethouders te dezen afgaan op het
oordeel van hun technisch adviseur. Zij zullen
dit in de toekomst ook doen.
De heer VAN HECKE vraagt zich af, waar
het heen zou moeten als ieder mensch zoo'zou
moeten handelen. Gestel, dat iemand, die
een gewoon arbeidershuisje bouwen wil, deze
proeven zou eischen, wat zou daarvan. moeten
komen? Doch de gang van zaken is zoo, dat
diat bouwkundige de steen keurt. Het is niet
noodig, daar zooveel kosten voor te laten
maken. Als technisch mensch kan men de
kwaliteit van de steen toch wel beoordeelen?
Spreker is van oordeel, dat men hierin te
royaal is. Als het een levering yan een mil-
lioen steen betreft, is het nog eens aanneme-
lijik, doch voor een dengelijk klein partijtje van
25.090 steen is die eisch veel en veel te zwaar.
Hij moet hiertegen ten sterkste protesteeren.
d. De heer DEN HAMER is burgemeester
en wethouders dankbaar voor de verfraai'ing
der istraten en voor hetgeen zij doen met be
trekking tot het aanpianten van boomen, doch
-spreker heeft geconstateerd, dat zij nu op den
Dokweg boomen hebben geplaatst. Dit wordt
in de toekomst een igroote verkeersweg, en
deze is door het plant-en van de boomen met
3 Meter versmala. Ook aan de Emmalaan
heeft spreker gezien, dat boomen geplaatst
zijn. Deze zijn aangebracht cp het trottoir.
Er kan nu natuurlijk verschil bestaan in in-
zicht en gevoelen, doch spreker is van oordeel,
dat dez-e er niet lang zullen staan, doch na
enkele jaren v-erwijderd zpllen worden. Spre
ker geeft in overweging, met zijn wenk reke
ning te houden. Hij laat hierbij natuurlijk in
het mid-den de straten waar plaats is voor
boomen, doch hij meent, dat deze in de door
hem genoemde straten niet op hun plaats zijn.
De VOORZITTER zegt toe met den wensch
van d-en heer Den Hamer rekening te zul'.en
houden.
e. De h-eer D'E KRAKER vestigt de aan
dacht op de afwezigh-eid van veriichting in de
Julians,straat. Hij vraagt, voor wiens reke
ning d,e veriichting is.
De VOORZITTER antwoordt, dat deze, zoo
lang de straat nog niet door de gemeente is
overgenomen, voor rekening der bouwers is.
De heer DE KR AKER vraagt, of de men-