timih: fmid
Buitenland.
De burgeroorlog in Spanje
PUROL (WID
V
werking. Men heeft meer zijn best gedaan
om elkaars standpunten en eigenaa. cigheden
te begrjjpen. En op overtu gecde w.jze is
weer gebloken, wat er met goedsn wil en eer-
lijke bedoelingen te bsreiken valt. Van een
ddepe klove tusschen beide land211 is nooit,
sprake geweest. Er bestond over en weer
zeker waardeering voor economische, cultu-
reele, wetenschappelijike prestaties. En toen
men, gedreven door een beter inzicht in de
gemeenschappelijke belangen, er naar ge-
sfcreefd heeft elkaar beter te gaan begrijpen,
is dat wonderwel gelukt. Er was in de weder-
zijdsche toenadering door bet b2lang der beide
landen gedioteerd, in den aanvang mirischien
iets opzettelijks, ietri gewilds. Wie voor nuan
ces gevoelig is, heeft geleidelijk kunnen mer-
ken hoe de reiaties van hoffelijk, hartelijk
zijtn geworden, hoe met alleen het gemeen-
schappelijk belang, doch 00k de gevoe'.ens van
appreciatie, welke men over en weer koester-
de, zijn gaan meespreken.
Een duidelijk* voorbeeld daarvan vinden wij
in het geschil tusschen beide landen over het
'onttrekken van water aan de Maas door Bel
gie. Men weet, dat ons land deze zaak aan-
hangig heeft gemaakt bij het Internationaal
Gerechtshof in Den Haag. Wanneer men
kennis neemt van wat er, in Belgie en in Ne-
derland, over deze aangelegenheid gezegd en
geschreven wordt, zoo wel van regeeringszijde
als in het parlement, en in de pers, dan voelt
men duidelijk hoe alien het geheel vanzelf-
sprekend achten om de zaak op de vriend-
schappelij-kste wijze te behandelen. Aan de
mogelijk.ieid van onaangenaamheden aan el
kaars adres denken wij in het gehesl niet
meer Maar zuiver zakelijke betoogen kun-
nen toch een zekere polemiSche toon hebben,
welke geheel binnen de grenzen der hoffelijk-.
held en wederzijdsche achting blijft. Men zou
zelfs kunnen beweren, dat in kwestie als deze
een dergelijks polemische toon gebruikelijk is.
Is het nu niet treffend hoe een ieder het als
volkomen natuurlijk b.eschouwt, dat zij hier
ontbreekt Juist dit natuurl'jk vinden is een
evident beiwijs, dat de aangename reiaties,
welke er tusschen beide landen bestaan niet
alleen betrekkingen van het hoofd, maar 00k
van het hart zijn.
Minister de Graeff, die in de Kamer een
uitvoerige uiteenzetting gaf van de zaak,
waaromtrent verschil van meening bestaat,
deed duidelijk uitkomen, dat het hier om een
rechtskundige aangelegenheid gaat, een uit-
eenloopende wijze van uitlegging van bepaalde
regels, zooals deze in juridische kwesties vaak
voorkomt. En de Belgische minister van
Staat Graaf Lippens, die belast is met het
rapport van de Senaatsoommissie voor bui-
tenlandsche zaken, schrijft idaarin, dat het
geschil hoofdzakelijk Van jurid'ischen aard is:
Beide partijen zijn het er over eens, dat geen
onvriendschappe'lijke interpretatie mag wor-
den gegeven van het feit, dat een juridisch
geschil gebrac'.it wordt voor het intemationaal
Gerechtshof.
Men is te Brussel evenzeer van zijn goed
recht vezekerd als in Den Haag. Maar wat
oak de uitspraak van het hoogste rechtscol-
lege zij, men zal er zich bij neerleggen en
hoopt er een basis in te vinden voor onder-
handelingen, die tot een volledige oplossing
zullen leiden van de problemen, die nog tus
schen beide landen hangende zijn. De handel-
wijze van beide landen in deze aangelegenheid
verdient alle bewondering. Mocht dit voor
beeld van verdraagzaamheid en vredelievend-
heid algemeene navolging vinden. De wereld
heeft het hard noodig!"
HET NATIONAAL FONDS VOOR
BIJZONDERE NOODEN.
Toen het nationaal crisis-comitd in de
maand Mei van dit jaar werd ontbonden
heeft de regeering te kennen gegeven, dat
naar haar oordeel voor een groep behoeftigen
een nationaal en neutraal orgaan van hulp-
verleening nog niet kon worden gemist. Zij
dacht daarbij aan de vele stille armen, kleine
middenstanders, ouden van dagen, intellec-
tueelen, Ziehen; menschen, die niet naar arm-
bestuur of maatsoiappelijk hulpbetoon gaan
om hun nood te openbaren, doch die reikhal-
zend uitzien naar hulp en raad in hun drin-
gende moeilijkheden.
De economische omstandigheden hebben in
de laatste jaren deze moeilijkheden verscherpt.
Het aantal van hen, die geen uitkomst meer
zien, tenzij hun de beschikking wordt gegeven
over een flink bedrag, is ontstellend groot ge
worden. Een geregelde ondersteuning voor
levensonderhoud baat deze lieden niet. Zij be-
hoeven een bedrag voor schuldregeling, beta-
ling van hypotheekrente, handelsgeld; zij vra-
gen hulp voor het beeindigen van een studie,
het aanschaffen van een invalidewagen of de
betaling van sanatorium-verpleging.
Deze hulpverleening gaat de krachten van
de plaatselijke instellingen van weldadigheid
meestentijds te boven, omdat het gevorderd
bedrag te hoog is. Daarom is op 11 Mei j.L,
op uitnoodiging van den Minister van Binnen-
landsche Zaken door Mr. A. J. A. A. baron
van Heemstra, onder-voorzitter van het natio
naal crisis-comite en voorzit'ter van de Neder-
landsche vereeniging voor armenzorg en wel
dadigheid, in het leven geroepen de stichting:
Nationaal Fonds voor Bijzondere Nooden.
Dit fonds wil de bovengeschetste hulp in
het geheele land bevorderen en financieel
mogelijik maken. Het behoeft daartoe de gel-
dlijk hulp van het geheele Nderlandsche volk.
Vol dankbaarheid zij erkend, dat van zeer
velen steun is ontvangen, doch het sympathie-
ke doel van het fonds is nog te weinig bekend.
Daarom willen wij er heden nog iets van ver-
tellen.
Van den beginne mocht het nationaal fonds
de hooge instemming van het Koninklijk Huis
ervaren. H. M. de Koningin heeft wel als
beschermvrouwe van het fonds willen optre-
den. Door het eere-voorzitterschap van het
fonds te aanvaarden, heeft Prinzes Juliana,
die de oprichtingsvergadering bijwoonde, blijk
willen geven de groote belangstelling, welke
zij 'aan het nationaal crisis-comite heeft ge-
toond, op deze stichting, die een belangrijke
taak van het N. C. C. heeft pvergenomen, te
willen overdragen.
De raad van beheer wordt gevormd door
oud-bestuursleden van het nationaal cr.sis-
comite, door het dagelijksch bestuur van de
Nederlandsche vereeniging voor armenzorg
en weldadigheid, alsmede de commissarissen
der Koningin of een lid van Ged. Staten. Van
alle provincien, mannen van alle politieke
richtingen en vooraanstaanden uit het ge
heele land.
V66r het fonds ikon gaan werken, moest het
de beschikking hebben over middelen. Het
heeft daartoe een beroep gedaan op alle reke-
ninghouders van den postchdque- en giro-
dienst, teneinde door periodieke overschrij-
vtng 'n vaste basis aan zijn kas te verzekeren
Velen gaven aan dezen oproep gehoor: f 5500
per maand, dus 66.000 per jaar wordt thans
aan periodieke bijdragen per giro ontvangen
van 5050 personen; de bedragen varieeren van
f 0,25 tot 2,50. Dit is ongetwijfeld een mooi
resultaat. Indien men echter bedenkt, dat
het aantal giro-rekeninghouders 280 000 be-
draagt, zal ieder erkennen, dat nog zeer velen,
ZWANENBERG
VLEESCH
GR0ENTEC0NSERVEN
(Ing. Med.)
zonder groote opoffering, 'n bijdrage zouden
kunnen geven om hen, die in stilte lijden te
helpen. Met een bedrag van 23.700 aan
giften-ineens heeft het fonds nu f 50.000 ont
vangen in een half jaar.
Dit lijkt een fraai bedrag, maar het is niet
voldoende. Het fonds wordt overstelpt met
aanvragen uit alle deelen van het land. Het
tracht plaatselijke hulp te stimuleeren, doch
moet in vele gevallen, vooral in kleine ge-
meenten, een groot gedeelte van de hulp voor
zijn rekening nemen. Juist, waar niemand
hulp kan bieden, moet het fonds, nationaal
en neutraal in den besten zin, uitkomst geven.
Tot nu toe werden aan 178 personen giften
verstrekt tot een bedrag van 19,700. Voor
deze gevallen werd daarenboven in totaal door
samenwerking van instellingen f 42.000 bij-
eengebracht. Dit zijn getallen, die spreken:
zij toonen aan, dat door de handen ineen te
slaan 00k groote bedragen kunnen worden
verkregen (gemiddeld 236 per geval). Dage-
lijks stijgt het aantal aanvragen, dus 00k het
beroep op de kas van het fonds.
Over eenige dagen zal het geheele Neder
landsche volk de gelegenheid worden geboden,
dit noodzakelijk iwerk, dat aller steun ver
dient, financieele versterking te geven. Daar
om willen wij, schrijft de Midd. Crt., waaraan
wij dit ontleenen, gaame reeds thans de aan-
dacht op het fonds vestigen en zijn werkwijze
belichten.
Het adres is: Prinsessegraoht 28, Den Haag,
giro no. 272727.
Op
WERKEOOZENKWESTIES.
de vragen van graaf de Marchant et
d'Ansemibourg, in verband met het door de ge-
meente Weert niet in ondersteuning nemen
van J. M. Jansen en betreffende het door ver-
schillende gemeentebesturen uitgavaardigd
verbcd voor ondersteunde werkloozen om in
bepaalde agebiedsstrooken te vertoeven, heeft
de minister van Sociale Zaken als volgt ge-
antwoord:
Aan den minister is sleahts bekend, dat J.
M. Jansen zich ten stadhuize te Weert ver-
voegd heeft, met de mededeeling, dat hij door
den werkgever J. Demonte ontslagen was,
zonder een behoorlijk ontslagibewijs vjin zijn
patroon te bezitten, als gevolg waarvan hij
voor steun van gemeehtewege niet in aan-
merking kon komen. Door de zorgen van den
burgameester is tenslotte door den heer De
monte aan Jansen een ontslagbewijs uitge-
reikt.
Nu Jansen een behoorlijk ontslagbewijs in
zijn bezit heeft, kan hij niet voor steun in
aanmerking komen, omdat hij bij zijn schoon-
moeder inwoont, die een groentezaak drijft,
waarvan de inkomsten niet te contrclesren
zijn en het gezin Jansen met zijn schoonmoe-
der 6en gezin vormt.
Jansen was lid van den R.K. bouwvakanbei-
dersbond en is door het bestuur als lid van
deizen bond geroyeerd op grond van artikel 7,
lid 2, van de statuten van genoemden bond,
lU'idenide
,,Deze vervalleruverklaring van het lidmaat-
schap geschiedt op grond van herhaalde of
emstige overtreding van den of meer bepalin-
gen van statuten, huishoudslijk reglement of
van door het afdeelingsbestuur of het bonds-
bestuur gencmen besluiten en, in het alge-
meen, het plegen van handelingen in strijd
met de belangen van den bond."
tHet b:stuur van den bond had namelijk be-
sloten en daarvan aan de afdeelingen me
dedeeling gedaan dat die leden geroyeerd
zouden worden, welke lid van de NjS.B. zijn
of deze steunen. Naar de meening van het
bondsbestuur heeft Jansen door het bijwonen
van een N.S.B. meeting in strijd met bovisn-
genoemd besluit gehandeld. Hij heeft 00k
naar de ziem/wijize van het bondabestuur
in strijd met de belangen van den bond ge
handeld, daar de N.S.B. met alle middelen
prcbeert aan het bestaan van de katbalieke
vakbewaging, en dus 00k van den R.K. bouw-
vakarbeidersbond, zoo spoedig mogelijk een
einde te maken.
HJit den aard der zaak is hem na den dag,
waarop hij geroyeerd was, geen uitkeering uit
de werkioozenkas meer verstrekt, aangezien
zoowel volgens artikel 1, letter g, van het
huishoudelijk reglement, als artikel 5 van het
reglement voor de werkioozenkas van den bond
met het beeindigen van het lidmaatschap alle
aan het lidmaatschap verhonden rechten ver-
vallen.
Het smokkelen door werkloozen.
Hit inlichtingen van gemeentebesturen, o.a.
van Maastricht en Breda verkregen, is den
minister gebleken, dat inderdaad in om-
vang verschillende verbodsbepalingen zijn
getroffen, inhoudtnde, dat ondersteunde werk
loozen of hun gezinsleden op bepaalde tijden
op straffe van verlies van steun niet in be
paalde gebieden mogen vertoaven. Een derge-
lijke veibo.dsibepaling werd noodig geacht, ten-
REORGANISATIE VAN DE
NEDERLANDSCHE ZUIVEECENTRALE.
Naar de N. R. Crt. van bevoegde zijde ver-
neemt, zal een dezer dagen een reorganisatie
van de Nederlandsche zudveloentrale tot stand
komen.
De Nederlandsche zuivelcentrale bestond tot
dusverre uit twee afdeelingen, de afdeeling
Zuivelsteun en de afdeeling Zuivelexport. Deze
afdeelingen zijn thans samengevoegd tot de
afdeeling Zuivel, terwijl daamaast is gevormd
i een afdeeling: Margarine, vetiten en olien,
welke afdeeling in het bijzonder belast is met
j de voorbereiding en uitvoering van maatrege-
I len ten aanzien van margarine, vetten en
j olien en produoten hieruit of hiermede gefa-
1 briceerd.
De voormalige besturen van de afdeelingen
zuivelsteun en zuivelexport, tezamen bestaan-
de uit ongeveer 50 menschen, zijn thans ver-
vanigen door een bestuur van 14 leden, door
den Minister van Landbouw en V-isscherij be-
noemd, gehoord verschillende organisaties op
landbouw- en zuivelgebied. Uit dit bestuur is
een dagelijksch bestuur van zes leden be-
noemd. De verwachting bestaat, dat, nu het
aantal bestuursleden zeer beperkt gehouden
is, een doeltreffender samenwerking zal wor
den verkregen. De zaken, den uitvoer van zui-
velproducten betreffende, kunnen door het
dagelijksche bestuur worden opgedragen aan
een commissie uit zijn midden van drie leden.
De afdeeling Margarine, vetten en olien wordt
bestuurd door een college van zes personen,
waarin het ambtelijke element door drie leden,
waaronder de voorzitter, is vertegenwoordigd.
Aangezien het gewenscut werd geacht de
voormalige bestuursleden aan de centrale ver-
bonden te doen blijven, is voorts een commis
sie van advies voor algemeene zaken inge-
steld, waarin dezen, voorzoover zij niet in een
andere functie zijn benoemd, zdttlng hebben
genomen.
ONGEMOTIVEERDE BESOHULDIGING.
In het nummer van 4 December van ,,Volk
en Vaderland" komt, scar, het Handelsblad,
onder den kop ,,Aansporing tot moord" een
artikel voor, waarin de burgemeester van
Hoogezand ervan wordt beschuldigd geen
moeite te hebben g,,daan om de met ,,reus-
achtige" letters op de betonbrug in den Kiel-
sterachterweg geschilderde woorden ,,Dood
Mussert" te verwijderen.* Ter nadere bewijs-
voering dient een foto-reproductie naast het
artikel.
Naar aanleiding hiervan heeft onze corres
pondent te Hoogezand een onderhoud gehad
met burgemeester Bartels. Deze verklaarde
van het geincrimineerde feit eerst den vorigen
avond te hebben kennis gekregen door het be-
doelde nummer van ,,Volk en Vaderland", dat
men zoo beleefd was igeweest bij hem in de
bus te deponeeren. Het gevolg ervan was ge-
weest, dat hij den voigenden ochtend onmid-
dellijk last had gegeven om het opschrift te
verwijderen. De bedoelde brug te Kalkwij'k-
Lula ligt ongeveer 7 K.M. van het gemeente-
tuuis, midden in het land, op de grens van de
gemeente Veendam, vandaar dat de burge
meester van de schildering geen kennis droeg.
Het was toch heel wat eenvoudiger geweest,
meende de burgemeester, als men hem met
het laakbare feit in kennis had gesteld. Aan
tijd ontbrak het daarvoor in ieder geval niet,
omdat de foto volgens verklaring is genomen
op 20 November.
HET VLAAMSCH ACCOORD.
In de Belgische politiek moet ons, schrijft
de N. R. Crt., niets verbazen. Dat doet 00k
niet het vergelijk tusschen de Vlaamsche
katholieke partij en de Vlaamsche nationalis-
ten. Het was reeds sedert geruimen tijd be
kend, dat onderhandeli'ngen gaande waren.
Af en toe boorde men, dat deze zoo goed als
mislukt waren. Als men dat maar vaak ge-
noeg verneemt, kan men wel op een resultaat
rekenen. Want dat beteekent dan, dat geen
van beide partijen loslaat.
Volgens Bartjes redeneerend, zou men nu
deze eenvoudige optelsom kunnen maken.
De Vlaamsche nationalisten zijn de bondge-
nooten van Rex; nu hebben zij, ondanks het
bestaan van deze samenwerking, een verbond
mot de Vlaamsche katholieken kunnen slui-
ten. Daaruit zou men moeten conciudeeren,
dat er nu een strijdbaar front gevormd is, dat
alle drie de groepen omvat. Wij gelooven
echter niet aan dat front, en wij gelooven niet
aan bijzondere strijdlust. De overeenkomst
tusschen Vlaamsche nationalisten en Vlaam
sche katholieken lijkt ons eer te wijzen op een
behoefte aan kalmer betrekkingen en een
of voorzichtighead in het najagen van zijn
Vlaamsche doeleinden. Nu voehn de nationa
listen zich gerechtigd tot de verwachting, dat
him geduld niet al te zeer meer op de proef
zal worden gesteld. Zij kunnen extreme
eischen voorloopig loslaten, omdat de moge-
lijkheid opdoemt van een oogst, die hun voor
loopig aangenaam zal bezig houden. En de
Vlaamsche katholieken zullen nu over de ver-
vulbaarheid van zekere dingen, die zij uit
overvoorzic-itigheid en schroomvalligheid heb
ben ondersohat, anders zijn gaan oordeelen.
Wij hebben al verbazing ontmoet over het
feit, dat de nationalisten, de bondgenooten
van Rex, nu hun goedkeuring hebben gehecht
aan een orthodox parlementaristisch p.ogram.
Wij kunnen deze verbazing niet deelen. Nog
niet lang geleden hebben wij erop gewezen, na
gesprekken in de betrokken kringen, dat in
het Vlaamsch nationalisme het parlementaris-
me wederom veld won en bezig was, de over
hand te verkrijgen. Het verbond met Rex
was daanmede niet in tegenspraak. Diit ac-
coord versterkte naar de meening van hen,
die het gesloten hadden de kans der nationa
listen, hun voornaamste eischen vervuld te
krijgen, en had verder meer het karakter van
een wapenstilstand dan van een werkelijk
verbond. Verschillende der beproefde leiders
van de nationalisten hadden meer te stellen
gehad met het fascisme van hun aanhangers,
dan dat zij ermede instemden. De partij had,
door het vergelijk met Rex, volstrekt geen
kleur bekend. Het moet 00k heel moeilijk
zijn, kleur te bekennen in een vergelijk met
Degrelle, die zelf nog nooiit zelfs maar een
eiementair program heeft opgesteld, en die
evengoed, overgeleverd als hij is aan de golf-
slag van zijn eigen welsprekendheid, in zijn
redevoeringen zich fascist als voorwaardelijk
aanhanger van het parlementarisme kan be-
toonen. Zou Degrelle echter zijn instemming
met het nieuwe vergelijk van zijn bondgenoo
ten te kennen geven, dan zou dat een soort
kleur-bekennen zijn. Wij betwijfelen zeer of
hij daartoe geneigd zal zijn. Zou dat het ge
val wezen, dan moest worden erkend, dat niet
Degrelle de nationalisten op sleeptouw heeft
kunnen nemen, maar dat deze hem hebben
meegesleept in een vaarwater, dat heel be-
zwaarlijk voor hem een goed vaarwater kan
zijn. Zou hij tegen deelneming aan diit ver
gelijk geen bezwaar hebben, dan zouden de
vrienden te Parijs, voor wie hij door de onwel-
willende houding van de Fransche regeering
niet heeft kunnen spreken, er weinig waarde
meer aan kunnen hechten, dit verbod opge-
heven te zien. Want als deelnemer aan een
democratisch-parlementaristisch, aan een
„demoliberaal" acooord, zou hij in hun midden
niet meer thuis hooren.
Het accoord dat tusschen de beide Vlaam
sche groepen gesloten is, vertoont aantrek-
kelijke bijzonderheden. Het handhaaft het
katholiek karakter, dat deze groepen ken-
merkt, maar doet dit, met beperkingen en
nadere bepalingen, die blijk geven dat men
zijn politieke aotie voor een clericaal karakter
wil vrijwaren. Vindt een versmelting van de
twee groepen plaats, dan zal dit niet op oon-
fessioneelen grondslag zijn. De waarde van
de katholieke kerk en godsdienst als bescha-
virigsfaotoren wordt naar voren geschoven
en het goede recht van de sociale organisatie
en godsdienstigen grondslag vindt uitdrukke-
lijk erkenning. Maar op de voile vrijheid
voor andere vormen van organisatie legt men
nadruk. De nationale samenwerking staat
in alles op den voorgrond.
Hoe men zich de corporaties van oeconomi-
sdhen en cultureelen aard, waarvan het ver
gelijk spreekt, voorstelt, weten wij niet. Het
Vlaamsche verleden levert daarvoor nuttige
voorbeelden! Ook deelt men nog niet mede,
hoe men zich de nationale, d.w.z. de Vlaam
sche en Waalsahe (en Brusselsche?) volks-
vertegenwoordigingen voorstelt. Maar boven
corporaties en boven de vertegenwoordiging
der taalgemeenschappen, zal het (federate?)
Belgische parlement zijn macht uitoefenen,
onder een Belgische dynastie, en met een Bel-
gisch leger en een Belgische buitenlandsche
en koloniale politiek. Binnen die omlijsting,
waarvan de formuieering veel rust kan bren-
gen, zal het nationale streven natuurlijk met
kradht worden voortgezet.
De splitsing der Belgische katholieke partij
kan zoo het voorspel hebben gevormd voor
grootere eenheid. Of echter weer niet een
dissidente, extremistische, nationale partij
daar zal blijven buiten staan?
DE VELDSLAG VOOR HET GRAAN
LN ITALIe.
Zondag heeft de duce in het Teatro Argen
tina te Rome de prijzen udtgereikt aan de
boeren ,idie zich in het afgeloopen jaar onder-
scheiden he'bben door een hooge graanop-
bremgst. Miussolini zei daaribij o.a.: ,,Het fas-
cistische regime streeft naar een vast doel en
zal dat weten te bsreiken, de volledige auto
nomic op voedinigsigelbied van het Italiaansche
volk." Deze woorden ontlokten aan de menigte
een geweldig gejuich.
Onder de onidersctoeiden lanidbouwers waren
drie bisschoppen, o.w. mgr. Cbidame Marin,
benoemd tot bissohop voor de Koptische Ka
tholieken in Oost-Afrika, die een groet over-
bracht van dit gebied des rijks, welks. geeste-
lijkheid met die uit het moederland hoopt deel
te neimen aan dezen edelen veldslag voor de
overwinning van de oeconomie van het impe-
rium en zoo hoopt samen te werken tot de
grootheid van Italie en de glorie van zijn
leider, die het Rcmeinsehe wonder van het
verbroederen van volken van verschillend ras
heeft hemieuwd.
AND ALU SIS ONDER BESTUUR VAN
FRANCO.
Een bijzondere medewerker van de Times
schrijft uit Sevilla:
De rechtschen hebben veel gedaan om de
orde te herstelien in die streken,. waar zij de
macht hebben, al kan men verschillend oor
deelen over de wijze waarop zij de orde hand-
haven. Het contrast tusschen de streken
onder „rood" hestuur en die order roohtscfa
bestuur is vooral opvallend tusschen Malaga,
waar het oeoonomische leven vrijwel verlamd
is, en Sevilla, waar het bedrijfsleven z^jtn gang
gaat, zooals voor de revolutie, terwijl bovea-
dien een einde is gemaakt aan de voortduren-
de stakingen, die er vroeger heerschten.
emde het steeds toenemende smakkeien tegen opbouwend beleid van beide betrokken gro
te gaan. Duze voonschriften worden echter, pgn Hat ge^ggi ziet eruit als een overwin-
v. r. r> ifviiniothr ir/Q Ti 17 ill PTlH A 7 iif] PT1 IS n 1j:1 1 -»-«o iion
naar den minister van verschillende zijden is
medegedeeld, zeer soepel toegepast.
De minister meent, dat, waar het hier een
materie betreft waaromtrent allesn de ge-
meenten kunnen oordeelen of het al dan niet
noodzakelijk is dat er maatregeden worden ge
troffen, er voor hem geen aanleiding is te be
vorderen, dat in bedoelde voonschriften wij-
ziging wordt getoracht.
Het gemeenteibestuur van Horst heeft den
minister op zijn verzoek medegedeeld, dat ter
plaatse maatregelen zijn getroffen, inhouden-
de dat ondersteunden, teneinde zich buiten de
gemeente te begeven, daartoe verlof van het
gemeenteibestuur beboeven. Voor afweziigheid
van huis en erf, doch binnen de gemeente, is
geen verlof noodig. De desbetreffende voor-
scbriften zijn met ingang van 1 September
1986 ingetrokken.
Deze maatregel is, volgens de mededeeling
van het gemeentebestuur, in het leven geroe
pen, teneinde een doelmatige controle te
belbben.
ning van de bezadigde leiders in beide partijen.
Men hoeft daarom nog niet te conciudeeren
dat de Vlaamsche nationalisten strijdensmoede
zijn. Het is onmiskenbaar, d%t doeleinden,
welke weinige jaren geleden nog onvervulbaar
leken onder de bestaande, politieke constel-
latie, en die zij met verbitterde inspanning
trach'tten te bereiken, thans goede kans op
verwezenlijking hebben. Het „Pays Bas-isme"
in Belgie kan nog verrassende vruchten dra-
gen. Het verschil tusschen vele Vlaamsche
katholieken en 'n aantal Vlaamsche liberalen
aan den eenen kant en een groot gedeelte der
Vlaamsche nationalisten aan den andaren
kant, bestond ook te voren eigenlijk niet zoo-
zeer in een verschil van nationale begeerten,
als wel in uiteenloopende beoordeeling van
hun primordiale beteekenis, van hun onmid-
dellijke vervulbaarheid en in rekbaarheid van
geduld. Menig Vlaamsch katholiek onder-
scheidde zic'a van menig Vlaamsch nationalise
in hoofzaak door grootere schroomvalligheid
DE GEMUILKORFDE DUITSCHE PERS.
De Duitsche pers heeft tot dusver over de
constitutioneele crisis in Engeland gezwsgen,
merkt de Msb. op. Gezweigen op een wijze,
zooals eigenlijk alleen iemand zwijgen kan,
die lichamelijk stom of geestelijk violkomen
oniwetend' is.
iGoelbbels, de oppermachtige dictator over
de geheele Duitsche pers, heeft dit zwijgen
bevolen. En deze heeft eenvoudig te gehoor-
zamen gehad; daarmede uit.
Maar eindelijk mocht Zaterdagmiorgen het
Duitsche volk toch aan den weet komen, dat
er in Emgeland iets aan de hand was. In en-
kele bladen is de volgende laconieke mededee
ling verschenen: „Tusschen den koning van
Engeland en de Britsc'he regeering moeten
mcunenteel meeningsverschillen bestaan. Daar
de oonzaken er van van particulieren aard
schijnen te zijn, zien we er van af er meer be-
richten of ccmmentaren over te geven."
Dat die ..meeningsverschillen" het geheele
Britsche imperium in zijn grondslagen zouden
kunnen treffen, mag het onmondige Duitsche
volk niet weten. En over „zaken van particu
lieren aard" moet men in Duitschland maar
liever zwijgen. Wie in een glaizen huisje
woont
Intusschen blijkt uit dit feit weer eens, dat
de Duitsche pers en met haar de opentoare
meening volkomen gemuilkorfd zijn. Zelfs
ever getoeurtenissen van wereldomvattende
beteekenis mag de pers niets schrijven.
Thans naast goudgele ook
witte Purol. Dit wrijft onzicht-
baar weg en daarom is
voor Dames en Meisjes zoo
aangenaam bij de verzorging
van gelaat en handen.
Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
(Ingez. Med.)
In het Andalusie van generaaJ Franco zjjn
de levens en de eigendommen veiiiger dan zjj
gedurende langen tijd waren. De sitraten z'jn
schoon, het verkeer wordt goed geregeld en
de openbare verkeersdiensten fungeeren zoo
goed als mogelijk is in verband met de
eischen van het leger, dot op de eerste plaats
komt. Al is het waar, dat men zijn leven
thans in Andalusie zeker is, de middelen, die
aangewend worden Mer waarborging van de
veiligheid, zijn uiterst raddcaal en lang niet
iedereen is er tevreden. Er heersoht de meest
strikte staat van beleg en el'k teeken van
communisme, anarchisme of wat daarop lijkt,
heeft onmiddellijk de scherpste reactie ten
gevolge. Zoo wilde te Jerez de la Frontera
een dozijn werklieden in staking gaan als pro
test tegen de executie van een paar oommu-
nisten. Deze staking is onwettig verklaard.
Bovendien waren de werklieden naief genoeg
him voornemen te kennen te geven aan den
militairen commandant van Jerez. Zij werden
onmiddellijk gearresteerd en doodgeschoten.
Al hebben de rechtschen in AndalusiS hun
tegenstanders niet zoo meedoogenloos uitge-
roeid als de aanhangers van de regeering dat
elders hebben gedaan, ©r zijn toch zeer vele
personen, die sympathiseerden met de regee
ring, doodgeschoten. In theorie staan alle
verdachten voor een soort van krijgsraad
terecht, maar er doen vele verhalen de ronde
over fusillades zonder vorm van prooes, en
zeker is, dat in Sevilla eens een executie werd
gehouden, waarbij het publiek werd uitgenoo-
digd om te komen kij.ken. „Op die commu-
nisten komt het niet zoo erg aan", zoo heeft
eens een rechtsche leader verklaard, „en ge-
vaarlijk of niet, het is maax beter als zj op-
geruimd worden. Maar ik ben erg tegen het
doodschieten van ;gematdgd-linkschen".
Een van de eerste dingen die -de rechtschen
deden toen zij Sevilla hadden bezet, was het
zuiveren van de administratie. Alle ambte-
naren die niet vertrouwd werden, werden
ontslagen en vervangen door leden van de
Spaansche Falanx (die fascisten) of door
Requetes (Sarliisten). Deze politiseerende
burgeirs zijn weinig of niet gebruikt voor den
wer.keiijken strijd aan bet front, maar hebben
tot taak het achterland rustig te houden. In
de meeste dorpjes en stadjes van Andalusie
ziet men dan ook geen enkelen soldaat. W&l
in Sevilla, waar het hoofdkwartier van het
zuidelijk front is gevestigd, en natuurlijk. in
de plaatsen dichtbij het front.
Indien generaal Franco erin slaagt het ge
heele land in zijn maclht te krijgen, zal een
van de grootste moeilijkheden die hem wach-
ten zijn, de verschillende opvattingen van zzjjn
aanhangers met elkaar in overeenatemming
te brengen. Deze opvattingen staan vaak
zeer scherp tegenover elkaar, en iedereen
hoopt dat, wanneer die oorlog gewonnen is,
zijn speciale plan ten uitvoer gelegd zal war
den. De fascisten willen natuurlijk een cor-
poratieven staat en herdiistributie van land,
terwijl zij anti-kapitalisbisch zijn. Van restau-
ratie- willen zij niets weten, en ziji zullen de
I "kerk tolereeren, maar meer ook niet. De Re
quetes daarentegen zijn heftig katholiek, en
verkondigen geheel openlijk dat znj van plan
zijn dc kerk terug te brengen in haar oude
positie. Hun monarchisme is voorlioopig op
den achtergrond gedrongen door de meer ur-
gente en actueele problemen, maar zonder
twijfel zullen de Oarlisten daar weer mee
komen aandragen.
De grootgrondbezitters zijn ervan overtuigd
diat hun oude privileges hersteld zullen wor
den, en de halsstarrigheid van de meesten van
deze adellijke landeigpenaren is verbazingwek-
kend. Slechts zeer weinigen beseffen dat, in
dien zij thans aan de macht komen, zooals zjj
hopen, dat hun laatste kans zal zijn zich to
de oogen van het volk te rehabiliteeren. Zij
weigeren te erkennen, dat de landarbeiders
reden tot klagen hadden, zelfs dat er eemge
ontevredenheld bestond in de streken van
grootgrondbezit. Het is waar dat de landeige-
naren onder het regime van de repubiiek reden
tot klagen hadden. Zij moesten meer men
schen in dienst nemen dan zij noodig hadden,
en meer loon betalen dan zij konden, terwijl
zij bloot stonden aan geldafpersing door ben-
den die hooibergen in brand staken als zij niet
afgekocht werden. De landeigenaren °nder-
vonden bij de bestrijding van dat euvel bij de
autoriteiten weinig steun. Hoe het zij, t is
zeer twijfelachUg of generaal Franco de land-
adel herstelien zal in zijn oude positie, en de
arbeidersklasse loonconcessies zal duirven ont-
nemen, die zij zich veroverd heeft.
Fransch vliegtuig neergeschoten door
rechtsche vliegers.
Een vliegtuig, dat den dienst cnderhoudl
tus-chen de Fransche aimlbassade en Toulouse
en dat de Spaansche boofdstad had venlaten,
is bij Pastrana in de provincie Guadalajara
neergeschoten en tegen den grond verplet-
ter'd.
Een speciale correspondent van Haivas werd
met een gebroken been naar het ziekenhuie
te Guadalajara overgebracht. Een vertegen-
woordiger van het Internationale Roode Kruis
te Geneve kreeg een keg el in het been, een
bijEondere correspondent van de Paris Soir een
kogel in den arm en een meisje brak een arm.
De drie laatste gewonden zijn overgebracht
naar het ziekenhuis te Pastrana. Een ander
meisje, alsmede de vlieger en de marcomst
zijn ongedeerd.
De rechtsche Jour schrijft naar aanleiding
van bovengemelde gelbeurtenissen, dat het
Fransche vliegtuig do-or een vliegtuig der
rechtsche troepen is neergeschoten en gaat
tvocrt met erop te wijzen, dat thans duidelijK
is geworden, hoe groot de verantwaordelgk-
heid is van hen, die het smokkelen van oor-
