Kloosterbalsem
mo
o/Utke*
Doe
Iptf
Bathe
mm mm mm
MM i IIJI
Dam- en Schaakrubriek
Uw Grooimoeder kende de vanouds
zoo beroemde en beproefde Akker s
Klooslerbalsem reeds als hel meesi
betrouwbare middel, dai in geen
enkel huisgezin mag onlbreken.
Wal goed is, blijft goed en dagelijks
nog bewijst Akker's Klooslerbalsem
onschatbare dienslen als wondmid-
del, als wrijfmiddel en huidmiddel.
Zorg er voor allijd een pot Kloosler
balsem in huis le hebben, die komi
elk oogenblik van pas. Niel voor nicls
noemt men Akker's Klooslerbalsem
vanouds: „de koning der balsems
DAMMEN.
SCHAKEN.
I liTI
,.y/ My wfc*
Als Ge rheumarische pijn in
de schouders hebt, laal Uw
vrouw U dan eens vmiven
met Akker's Klooslerbalsem
dat help11
Als Ge U zoo gebrand hebt
dat de vellen eibij hangen,
of dat er blaren onstaan zoo
groot als een rijksdaalder,
doe er dan Klooslerbalsem op,
dat helpl?
Als Ge Uw voei verstuikt
doordat Ge zijt uitgegleden,
doe er dan Klooslerbalsem op,
dat helpl 1
Als die kwajongen
weer aan 't sloeien
is geweest. en lhuis
komt vol schrammen
en builen, doe er dan
Klooslerbalsem op,
dal helpl 1
Als Ge niel overeind kunl
komen, door die venijnige
sleken van 'i spit in Uw rng
doe er dan Klooslerbalsem op,
dat helpl I
i Als Uw handen ge
@>2' sprongen en vol
kloven zijn, zoodal
'1 bloed eruit loop!,
of als Uw huid
weer schraal wordl,
doe er dan wal
Klooslerbalsem op,
dal help! I
Als Ge door Uw beroep in
weer en wind moel loopen
en daardoor wintervoeten
krijgt, doe er dan eens wal
Akker's* Klooslerbalsem op,-"
dat helpl 1
Als de oude dag U parten
speell, en de spieren niel
meer willen zooals Gij dat
wenschl, doe er dan eens wat
Akker's Klooslerbalsem op,
dal helpl!
f^T^ThSTJSSSi^l Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogis.en.
Per doos 35 cent. Pollen van 62'/s cent, 1 1.04 en i line. a r (Ingez. Med.)
zal zeggen dat pruimpje smaakt naar meer.
Daartegen zullen we orns wel moeten verzet-
tem.
Spr. merkt verder op, dat de mogelijkheid
wellicht aanwezig is om het bieten-areaal uit
te breiden, door toe te staan dat meer bieten
tot veevoeder worden verwerkt, zooals nu
aan de Veenkolonien is toegestaan. Het is de
vraag, of het Landbouwcrisisfonds dit kan
dragen, maar in die richting worden bespre-
ktngen gevoerd. Ken bepaalde toezeggtog kan
epr niet doen, maar spr. hoopt, dat volgend
jaar een klein beetje bieten meer zullen kun
nen worden verbouwd. (Applaus.)
De heer Nooteboom te 's H. Arendskerke
waarschuwt tegen on-solide verzekerings-
maatschappijen, die trachten de boeren en
456.
Voor beginners. Vervolg.)
(De „hekstelling", die we verleden week ter-
loops aankondigden, behoort tot de moeilijk-
ate en verraderlij'kste systemen in het dam-
apel. Onibekendheid met dit speltype kan een
beginner na weinige zetten reeds voor onover-
kiomelijke moeilijkheden plaatsen. Men be-
studere de hier volgende voorbeelden dus
nauwlettend. Een gewaarschuwd dammer
geldt voor twee!
We spelen uit de beginstand.
3429 2025
40—34 1420
4540 19—24
Zwart neemt hier de ,,hekstelling". Met
6 schijven boudt hi) 8 witte schijven vast.
Ziedaar meteen de bedoelinig van de hekstel-
ling. Kan zwart deize positie tot het eindspel
bandhaven, dan moet hij winnen. Maar
ao ver is zwart nog niet!
4. 5045 1°14
5. 3228
Wit 3127 wordt sterlker geacht.
5. 17—22
6. '28X1? 11X22
Nieuwer en heter is 12X21-
7. 37—32 7—11
8 (3430 25X23
9. 35—28 22X33
10. 39X30
tuinders te plukken. 1
De heer C. Traas te Biezelinge dankt het
H.B. voor wat het voor de leden heeft gedaan.
Verder bespreekt spr. de aardappelteelt. De
prijzen zijn van dien aard, dat de cultuur niet
loonend is en toch moet er nog heffing voor
worden betaald. Dit is niet in orde.
In sprekers omgevtog worden oo!k aard-
appelen geteeld in boomgaarden, waar de op-
brengst niet zoo groot is. En toch is de hef
fing dezelfde.
Verder vraagt spr. naar den dienst voor
de kleine bedrijven van 15 H.A. Wat moet
er gebeuren met de bedrijven van 510 H.A.
Ook deze zijn niet loonend.
Spr. betreurt het, dat de kleine boeren zoo
weinig op de Z. L. M.-vergadertogen komen.
20—25
25X34
19—24
14X25
17—22
Ze voelen zich daar niet thuis
Er moet meer contact komen tusschen
groote en kleine boeren.
De voorzitter hertonert zich wel kringver-
gaderingen, waar ook de kleine boeren waren.
Aan hun belangen zal aandacht geschohken
worden.
De heer Ir. Dorst concludeert, dat de ver-
bouwers van goede consumptie-aardappelen
er met het tegenwoordige systeem niet op
vooruit gegaan zijn. Ondanks de denaturatie-
toeslag is de markt uiterst traag. Onze betere
soorten trekken zich niet op tot een beteren
prijs.
Het zou al een verbetertog zijn, de denatu-
ratie-toeslag vroeger te laten ingaan. Deze
toeslag is voor de betere soorten ook niet vol-
doende. Voor '37 dient te worden overwogen
of de heffing niet kan vervallen en de denatu-
ratie-toeslag niet kan worden verhoogd.
Het is bezwaarlijk voor aardappelen in
boomgaarden een afzonderlijke heffing te be-
palen.
Het is heel moeilijk en altyd willekeurig,
om de grens voor de kleine bedrijven te
trekken.
Er zal in Zeeland een commissie voor de
kleine bedrijven worden ingesteld onder lei-
ding van Ir. Ovinge. Aan de kleine boeren zal
voorlichting worden gegeven, terwijl ook een
uitkeering in eens zal worden gedaan.
Ir. Stevens zegt, dat op de begrooting van
het Landbouwcrisisfonds een bedrag van 2
millioen voor de kleine boeren is uitgetrokken.
Het aantal van deze menschen (bedrijven tot
5 H.A.) bedraagt 50 60.000. Velen hunner
zijn ook gedeeltelijk werknemers. Deze kwes-
tie is nu in bespreking, maar is heel moeilijk.
De heer H. C. v. d. Zande heeft geen be-
zwaar tegen de heffing, als de prijs der aard
appelen maar redelijk is.
Naar aanleiding van een vraag van den
heer Lampert zegt Ir< Zwagerman, dat de
kwestie van de voorgeschreven veebeperking
wel in orde zal komen. Redelijke vergoeding
zal worden betaald als de beperking te bewij-
zen is. De wijze van berekening staat nog
niet vast. T
In antwoord op een vraag van den heer J.
Klompe te Wolfaartsdijk, antwoordt de heer
Zwagerman, dat de uitvoering der maatrege-
len betreffende extra-toewijzing van ossen
niet rationeel is. Het voordeel is nu voor den
handel. Het is gewenscht den termijn met een
naar maanden te verlengen.
I>e voorzitter zegt toe, dat hierop zal wo
den aangedrongen.
De <jrooglegging der Zuiderzee.
Hiema is het woord aan den heer Ir. S.
Smeding, directeur van den ,,Wiertogermeer-
nolder" te Alkmaar over: „Het m cultuur
brengen en de uitgifte der Wiertogermeer-
^Sp^vertelt eerst iets over het droogvallen
van den 20.000 H.A. grooten polder in 1930.
De kanalen waren reeds v66r het droogvaUen
gegraven. Nog in 1930 kon worden begonnen
met het graven van slooten. In 1931 32
werd de geheele polder vain detail-ontwatermg
Over deze ontwatering doet spr. nadere
technische medfedeelingen: het graven van de
ereppels van 60 c.M. diepte, de onderlmge
afstand tusschen de greppels in de diverse
gTondsoorten, enz. De hoeveelheid bodem-
vocht en het zoutgehalte waren
een diepe ontwatering noodig was. Gelukkig
zijn bij de ontzilting geen „betongronden op-
get reden. Dit ontziltingsproces wordt door
spr to den breede aan de hand van kaarten
^Na^es jaar is de bovenlaag nagenoeg ge-
heel ontzUt. In de onderlaag zit echter nog
een vrij hoog zoutgehalte, waarvan de gewas-
Z to droge zomers nog eenigen hinder on-
dervtoden. Mislukkingen zijn echter met op-
van proef is men to 1931, 1MBen
1933 met drainage begonnen en m 1934
men in forscher tempo er mee verder gegaan.
Dit jaar is 3800 H.A. gedraineerd. In totaal is
9000 HA van drains voorzien. Natuurlpk
werden ook tegenslagen daarbij
maar daar staan tegemover de groote voor
deelen van drainage boven greppels.
t^r^Tverteh spr. iets van het to cultuur
brengen van den polder. Is de grond pl.m. 3
jaar to bewerking geweest bij de c^tuur"
maatschappij, dan wordt hij verpacht. In
Nov. '34 had de eerste verpachting plaats van
de ontwaterde, ontzilte en gecultiveerde gron-
^De cultuur-resultaten stellen over het al-
gemeen niet teleur. Dit is te danken aan de
snelle en diepe ontwatering. Ook is nooit ge-
zaaid of het zoutgehalte was bekend. De
gewassen-proefvelden hadden geleerd met
weTke gewa^en men wel en niet moest komen.
De klaver bleek het aangewezen gewas voor
vele jonge gronden to de eerste jaren. Oo
was men voorzichtig met te diep ploegen.
Gelukkig w aren de eerste zomers droog en
brachten de eerste winters vorst. Dit alles
werkte mee.
Dank zij de toewijding van de betrokkenen
kan dit Staatsbedrijf den toets der critiek
doorstaan. Spr. noemt to dit verband met
eere twee Zeeuwen: de heeren Mesu, thans
directeur van den cultuur-technischen dienst
en Minderhoud, nu directeur van den Wilhel-
minapolder. Zij hebben getoond te willen boe
ren en niet te willen knoeien. Van enkele ge-
wassen noemt spr. de opbrengst to 1935, die
gunstig is. Jammer genoeg is die van 1936
niet zoo mooi, maar dit is een algemeen ver-
schijnsel.
In 1935 is het gelukt hoewel het niet de
bedoeltog was uit den grond te balen, wat er
in zat een positief saldo van f 43 per bun
der, gemiddeld over 10.000 bunder, te boeken.
I Van groot belang is ook de wetenschappe-
lijke arbeid, in en voor dezen polder verricht.
Wat de verpachting betreft, zegt spr. dat
gronden na drie jaar v66r-bearbeidtog, als dus
het grootste risico er af is, worden verpacht.
De animo daarvoor is groot, zoodat velen te-
leurgesteld werden.
Het aantal pachters uit Zeeland is zes. Ook
de voorwaarden, daarvoor gesteld, deelt spr.
mee. In totaal is 6000 H.A. verpacht. Er is
uit te geven 15.000 H.A., zoodat er nog aar-
dig wat aan de markt komt. Het is de be
doeltog 5000 H.A. to pacht uit te geven, 5000
H.A. in erfpacht, 5000 H.A. te verkoopen en
3000 H.A. in staatsexploitatie te houden. De
laatste zullen mto of meer als modelbedrijven
diemen.
Verder wordt ook bosch aangelegd.
Toegepast wordt het stelsel van mobieile
pacht.
Ook deelt spr. mede, dat Vg van alle in den
polder wonende landarbeidersgeztonen uit
Zeeland komt, terwijl 27 pet. van de onge-
huiwde arbeiders (kostgangers) uit deze pro-
vincie afkomstig is.
De samenlevtog to den polder begtot zich ol
aardig te ontwikkelem.
Hierna schetste spr. de groote economische
beteekenis van deze drooglegging. Groote be-
dragen zijn uitgegeven aan arbeidsloon, werk-
tuigen, enz. Werkgelegenheid is geschapen.
Het agTarische overschot moet toch onder
dak worden gebracht. Als over vijf jaar de
Noord-Oostpolder droog zal zjjn, zal weer vijf
jaar later 48000 H.A. cultuurgrond beschik-
baar komen, zoodat acht jaar lang telkens
6000 H.A. land kan worden beschikbaar ge
steld. En komen later de twee Zuidelijke pol
ders diroog, dan komt daar nog 150.000
H.A. b(j. 1
Alzoo is btonen de NedierlandSche grens een
vreedzame arbeid verricht die velen sympa-
thiek moet zrjn.
Hiema werden tal van iantaamplaatjes en
een film vertoond, die een buitengewoon dui-
delrjk beeld gaven van de topoldertog en cul-
tiveering van dezen polder.
De voorzitter noemde het to zijn slotwoord
een eere Nederlander te zijn. Rustig en kalm,
zonder reclame of drukte te maken, verrichten
wjj, Nederlanders, een arbeid, die tereCht de
aandacht to het buitenland trekt.
De Commissaris der Koningin dankt voor
de uitnoodiging hier te zijn. Spr. uit zijn be-
wondering voor wat de Z. L. M. doet, huldigt
den voorzitter voor zijn openingsrede en dankt
den heer Smeding voor zijn interessante lezing.
1936 behoort weer bijna tot het verleden. Het
was voor den landbouwer geen best jaar.
Toch mogen we God dankbaar zijn voor wat
we ontvtogen en waarvoor we gespaard hle-
ven. Laten we met opgeheven hoofd verder
gaan. Spr. hoopt van harte, dat het den land-
bouw verder goed moge gaan.
De heer Mr. Van Dusseldorp burgemeester
van Goes, vertolkt de blijdschap en trots van
Goes, dat vergadertogen als deze hier gehou-
den worden. Spr. hoopt van harte, dat God
bet werk van de Z. L. M. zal zegenen en dot
de zorg weer zal worden vervangen door op-
gewektheid.
Hierna sluit de voorzitter te ongeveer half
zes de vergadering, die te een uur was aange-
vangen.
1.
2.
3
1. 34—30
2. 31—26
3. 40X29
4. 29X20
5. 37—31
6. 32—27!
De hekstellinig, hier zeer sterk.
6 I2—17
7 4440 1014
8! 40—34 4—10
9. 4944 14—20
10. 4540 2024?
Wit voert nu een bekende damzet uit.
11. 34—30 25X45
12. 4440 45X34
13. 39X19 13X24
14. 27—21 16X27
15. 3328, eniz.
In de lopende winterwedstrijd van de Ter
Neuzense damclulb kwam to een partrj de vol
gende heksteUtog voor:
ZWART 1 2 3 4 5
10.
11.
12.
13.
14.
34—29
47—42
46—41
41—37
40—34
Kan wit zich niet uit de hekstelling bevrij-
den, dan volgt nadeel. Men oordele!
1. 31—26 17—22
2. 37—31 11—17
2 32,27
(Hier is het wit, die de „hekstelltog" to-
neemt.
3. 6—11
4. 41—37 1—6
5. 47—41 20—24
6. 34—30 15—20?
7. 30—25 19—23
8. 40—34 13—19
Om te trachten door 1721 en 23X21 vrij
te komen.
Maar ,gaten" to dit spelsysteem zijn zo
goed als steeds funest.
9. 27—21! 16X27
10. 35—30 24X35
11. 33—28 23X32
12. 37 X28 22X33
13. 31X15
Wit wint 2 schijiven.
(De Fransen, slagspelers bij uitnemendheid,
hefbben dit spelgenre grondig bestudeerd. In
rrLe jeu de dames" ontimoetten we een oud
opentogasipel van Leclercq.
36
14—19
10—14
20—25
14—20
19—24!
15. 37—31?? 22—27!
Schitterend! Nu wit venzuimde zich door
3430 te 'bevrijden, gaat Fabre het spel for-
ceren.
16. 31X22 18X27
17. 32X21 16X27
En wit staat verloren. Oip 4237 volgt
zwart 27—31 en 17—22. Op 4540 volgt
1116 en wit moet een schijf verliezen.
Daaroan speelde Herman de Jonigh 2823,
waama de „hekstelltog" voor de rest zorgde.
18. 28—23 13—19!!
19. 23X14 24—30
20. 35X24 27—32
21. 38X27 17—22
22. 27X18 12X23
23. 29X18 20X47
Een mooie damzet, die de sterkte van de
hekstelling aantoont.
Qplossinig protolemen-Roos uit de vorige
rubriek.
No 1. Wit speelt achtereenvolgens 3934,
44—39, 49—44, 32—27, 16X20, 26—21, 42—38,
37X48, en 41X1 wint.
Zwart telkens verplicht slaan.
No 2. Wit wint door 4944, 3530, 28
23, 4430!4540!40—34!, 25X21, 41—37
en 36X20 met fraai bewerkt slotmotief, waar-
in wit wint met 2 schijven tegen 4.
WIT"
47
48
49
50
Wit speelde 3631, waama zwart door
een der bekend-typische hekstelling-combtoa-
ties een schijf won.
3631? 2530
2. 34X25 14—19
3. 25X23 13—18
4. 29X20 18X36
De Parijse vierkamp RaichenibachFabre
Herman de Jonigh en Dumont leverde vorige
week de onderstaande party.
CorrespondentieM. L. van L. te Ter N.
Oplosstogen waren to orde. Wedstrijd begint
deze maand.
P. H. te A. Wilt U me de volledige uitslag
van de wedstrijd Axel(Hoek laten weten
Bij voorbaat vriendelijk dank.
Wit:
H. de Jonigh.
Zwart: I
1.
33—28
18—22
2.
38—33
12—18
3.
42—38
712
4.
31—26
19—23
5.
28X19
14X23
6.
32—28
23X32
7.
37X28
10—14
8.
41—37
5—10
9.
37—32
1—7
Evansgambiet.
Wit: G. A. Mac Donmell. Zwart: S. Boden.
Londen 1861.
1.
2.
3.
4.
e2e4
Pgl—f3
Rflc4
b2b4
e7e5
Pb8c6
Rf8c5
Rc5b6
Op deze manier kan Zwart de gevaren van
het aangenomen Evansgambiet omzeilen. Hij
verliest daarbij een tempo, maar omdat de zet
b4 voor de ontwikkeltog van Wit ook niet veel
presteert, is dat geen bezwaar.
5. 00
Een andere weg is 6. b5 Pa5 om van den
nood een deugd te maken; Wit mag dan met
mat 7. Pe5:? voortzetten wegens Df6. ook
kan 5 Rb2 en tenslotte een flankaanval met
5a4dreigend a5. Voor geen van de party en
leidthet geweigerd Evansgambiet tot voor-
de®L d7—d6
Natuurlijk kan ook Pb4: 6. c3 Pc6, 7. d4,
waarmee het aangenomen Evansgambiet ont-
staat.
6, h2li3 i
Een angstzet, die niet goed is.
Zwart met 6. ...Pb4: 7. c3 Pc6, 8 d4 Rd7 het
beste spel kunnen krijgen. Een zet als h3 die
vrijwel tempoverlies is, past m het a^-Ti-ge
nomen Evansgambiet heelemaal met; Zw
had het dus nu moeten aannemen.
Pg8fb
7d2^-d3
8. Pblc3 h7—h6
Hiermee krijgt Wit zijn tempo terug. Wer-
kelijk ware Rg5, dreigend Pd5 onaangenaam
Eindelijk besluit Zwart, den pion te nemen,
en hij heeft daarmee gelijk.
10. Pc3e2 Pb4-c6
U. Pe2—g3 d6 d5
12. Rc4b5 d5Xe4
13. Rb5Xc6 b7Xc6
Op ef3: volgt Rf3: met mooi spel.
14. Pf3Xe5 e4Xd3
15. c2Xd3 D®68
16. Re3Xb6
Op d3—d4 volgt Fd5 met zeer sterk spel
voor Zwart. De ruil op b6 is ook voor Zwart
gunstig, maar er is voor Wit met veel keus.
ift a< x Do
17. f2f4 Pf6d5
Dreigt Pf4; en De5:
18. Ddl—h5
Begin van een aanval, zooals Wit dien m het
Evansgambiet behoort te krijgen. Het is wel
wat laat, en er zijn al verscheidene stukken
gemild, maar toch blykt de aanval nog kan-
sen te hebben.
18 f7f6
19. Pe5g6
20. Kglh2 Tf8
Hier ware het beter, met Rd7 de qualiteit
te offeren, daar Zwart toch mtostens nog pion
d3 wint. „wjo
21. Tflel De3Xd3
En hier ware Dd4 of Dc5 sterker.
22. Taldl Dd3c2
23 PgO—
Maakt gebruik van den ongedekten stand
van T d8.
23 Kg8h8
24 Dh5f7 Rc8Xh3
Berekend op 25. Kh3: Pf4t en Tdlmet
voordeel. De dreiging Pg6t wordt altijd be-
antwoord met Kh7.
25. Tel—e2!
Een verbluffende zet, die het mat op g2
verhindert en de Zwarte dame buiten spel
brengt.
a b c d e f g h
Stand na 25. Tele2.
25Dc2 X dl
26. Pg3h5 Td8g8
Er is geen keus.
27. Pe7Xg8 Ta8Xg8
28. Tele8! Kh8h7
De eenige verded'igtog tegen Dg8: mat,
want nu kan de kontog over g6 vluchten.
29. Te8Xg8 Ddl—g4
Zwart had gevoegelijk op kunnen geven,
maar to dien tijd deed men dat niet zoo gauw:
het was sportief om den tegenstander het
slot werkelijk te laten spelen. Het slot is zeer
eenvoudig; de fraatheid ligt in den zet 25.
Te2, toen Wit moet berekend hebben, dat zijn
aanval een toren zou waard zijn.
30. Tg8Xg7t Kh7—h8
De keuze Kh8 of Dg7: is onverschillig.
31. Df7g8 mat.
Sehaakultgave.
I Fine en Landau, Schaaksleutel, Uitg. Witt-
kowski, Amsterdam. Prijs 55 cent.
Een merkwaardig ding: men bedenkt steeds
wat nieuws! Hier hebben we een soort draai-
schijfwaarmee men de belangrijkste openin-
gen en dte varianten er van kan opzoeken.
Natuurlijk is het slechts een hulpmiddel, dat
de weetgierigheid zal prikkelen en tot verdere
studie opwekken. Hier vindt men alleen de
hoofdvarianten en wel diegene, die tegen-
woordig het meest gebruikt worden. Gedeelte
lijk is het een kwestie van smaak, of men
bijv. 1. e4 d5, 2. ed5: Dd5: niet op zal nemen,
en 2. ...Pf6 wel; wij1 vinden dat een onvol-
ledigheid. Maar het is waar: de genoemde
variant wordt niet meer gespeeld. Veel ge-
noegen beleefden we aan de uitgebreide reeks
damegambietvarianten, specialiteit van dezen
tijd, en ook lijkt het ons juist, het konings-
gambiet met drie varianten af te doen. Men
speelt het niet meer. En deze schaaksleutel is
voor de praktijk bestemd. Bovendien mag
men niet het onmogelijke vergen. Wij be-
velen bem zeer gaame in de belangstelling
van onze lezers aan.
