ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
D
UROL maakt ze gaaf en zacht
No. 9529
VRIJDAG 13 NOVEMBER 1936
76e Jaargang
Binnenland
Buitenland.
Verstopt in hef hoofd?
ampo dat-r lucM Je van epl
De burger-ooriog in Spanje
EERSTE BLAD
TER NEUZEN, 13 NOVEMBER 1936
Handen rood en ruw
flL ax f\ on Vrtm" pIVati rpfrpl 1
ABONNEMENTSPRUS: Biimen Ter Neuzen 1.25 per 3 maanden Bui ten Ter Neuzen
r. per post f 1,55 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 5,60 per jaar
Jo or Belgie en Amerika 2,—, overige lan den 2,35 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeelster; Firma P. J. VAN DE SANDE
GIRO 38150 TELEFOON No. 25.
ADVERTENTIeNVan 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer 0,20
KLEINE ADVERTENTIeNper 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling.
Grootere letters en cliche s worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertontien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Intending van advertentien liefst een dag voor de uitgavc.
DIT BLAD VERSCHIJNT IEDEREN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRUDAGAVOND.
DIENSTPLICHT.
Uitspraak inzake vrijstelltng.
De Burgemeester van TER NEUZEN,
brengt ter algemeene kennis dat eenige uit-
spraken op aanvrage om vrijstelling van den
Dienstplicht, ter Secretarie dezer gemeente,
voor een leder ter inzage zijn nedergelegd.
Tegen deze uitspraken kan binnen tien
dagen na den dag van deze bekendmaking
in beroep worden gekomen.
A. door den ingeschrevene wien de uitspraak
geldt of door diens wettigen vertegen-
woordiger;
B. door elk der overige voor deze gemeente
voor dezelfde lichting ingeschreven per-
sonen of door hunne wettige vertegen-
woordigers.
Het verzoeksahrift moet met redenen om
kleed zijn. Het beboeft niet geizegeld te zijn.
Het moet worden gericht aan de Koningin,
doch worden ingediend bij den Burgemeester,
tea- Secretarie dezer gemeente.
De Burgemeester zorgt voor de doorzending.
Ter Neuizen, den 13 November 1936.
De Burgemeester voomoemd,
P. TELLEGEN.
HET HUWELIJK VAN DE PRINSES.
De desbetreffende wetsontwerpen
in de TJneede Kamer.
In de Tweede Kamenvergadering van Don-
derdagmiddag heeft de voorzitter medege-
deeld, dat heden bij den aanvang der open-
bare vergadering zouden worden behandeld
de wetsontwerpen:
1. Goedkeuring van het huwelijk van
H. K. H. Prinses Juliana en regeling van de
toelating van getuigen bij de voltrekiking van
dit huwelijk, alsmede van eeniige gevolgen
van deize ecbtverbin tenia
12. Naturaliaatie van Z. D. H. Prins Ber
nard Leopold Frederik Bverhard Julius Coert
Karel Godfried Pieter van Lippe Biesterfeld
en regeling van eenige gevolgen dier natura-
lisatie.
iBij het ajfdeelingsonderzoek van het wets
ontwerp tot goedkeuring van het huwelijk
van Prinses Juliana en regeling van de toe
lating van getuigen bij de voltrekking van
dit huwelijk, alsmede van eenige gevolgen van
deze echbverlbintenis, verklaarde men alge-
mcen. volgaame te zullen meewerksn aan het
verleemen van de toestemming, waarvan in
artikel 17 der grondwet sprake is. Men gaf
daarlbij uiting aan zijn vreugde, dat de ver-
loving van het Primselijk paar, welfce door het
htoderlandsche volk met zooveel blijdschap
vmrd begroet, weldra door een echtverbinte-
nis zal worden gevolgd. Men verbond daar-
aan den wensich, dat rijke zsgen op dat huwe
lijk moge rusten.
De commissie van rapporteurs is van oor-
deel, dat met de mededeeling van het iboven-
staande de openibare behamdeling van het
wetsontwerp genoegzaam is voorbereid.
[Bij het afdeelingsonderzoek van het wets
ontwerp tot naturalisatie van Prinis Bernard
Leopold Frederik Bverhard Julius Coert Karel
Godfried Pieter van Lippe-Biesterfeld en
regeling van eenige gevolgen1 dier naturali
satie gaf men algenneen te kemnen, zich met
de voorgesteJde naturalisatie gaame te ver-
eendgen.
[De commissie van rapporteurs is van oor-
deel, dat met de mededeeling van het boven-
staande de openbare behandeling van het
wetsontwerp genoegzaam is voorbereid.
Destijds hebben de Nederlandsche bisschop-
pen alle schooloollectes op R.K.-scholen ver-
boden. Ten opizichte van het huldeblrjk, aan
te ibieden bij gelegenheid van het huwelijk
van Prinses Juliana maakte het episcopaat
hierop een uitz ordering. Gevraagd wordt
echter dat op iedere school door het bestuur
na overleg met het hoofd een voor alle leer-
lingen van die school gelijke, onverplichte,
voor geen hunner betzwaarlijke bijdrage wordt
bepaald, waarvoor een bewijs van ontvangst
moet worden afgeguven ter controle door
de ouders.
PRINS BERNARD BEZOEKT DE BEURS.
De voomaamste gebeurtenis van Donder
dag op de Amsterdamsche Beurs was het be-
zoek van prins Bernard, die ongeveer kwart
voor twee op de galerij verscheen, in gezel-
schap van enikele leden van het bestuur van
de Vereeniging voor den Effectenhandel en
der Nederlandsche Handel Mij., die den prins
inlichtingen gaven omtrent de beurs.
Om ongeveer twee uur kwam de prins in
gefzelschap van de heeren Stroeve en Cnoop
Koopmans, onderscheidenlijk voorzitter en
seoretaris van de Vereeniging voor den Ef
fectenhandel, beneden in de eigenlijke beuns-
zaal.
Ofschoon de handel niet druk was, ontstond
er niettemin plotselinig levendigheid onder-
andere in den hoek waar aandeelen Konink-
lijke werden verhandeld. Het was evenwel
duidelijk, dat deze bedrijvigheid niet geba-
seerid was op reeele transacties; zonder twij-
fel moesit de Prins echter een goeden indruk
hebben gekregen van hoe het toegaat als er
werkelijk belangstelling voor een fonds als
Koninklijke bestaat.
Ook in- de afdeeling Amerikaantjes werd
het levendiig toen de Prins daar verscheen.
Grocit en onvervaard als men op de beurs is,
kwam men op den inval Z.H. toe te roepen
Vrjf zestiende, U honderid!
Dat de prins voor dit aanibod vriendelijk be-
dankte wil natuurlijk niet zeggen, dat hier-
mede een oordeel over het koers,peil der be-
tro'kkien aandeelen werd ultgesproken. Nadat
de prins op deze wijize de heele beurs had
bezocht, werden onder leiding van1 de genoem-
de bestuursleden nog verschillende technische
afdeelingen van het gebouw in oogenschouw
genomen, onder andere de tic'kerzaal.
N. R. Crt.
DE WET BETREFFENDE HANDELS-
AGENTEN EN HANDELSREIZIIGERS.
De wet, houdende wettelijke bepailingen om
trent handeisagenten en handeJsreizigers,
treedit in werking met ingang van 1 Decem
ber.
DE LEVENSMIDDELEN WORDEN
BIJNA NIET DUURDER.
De Centrale Bond van Ned. Verbruikscoo-
peraties heeft vier weken geleden een tabel
opgesteld, waarin het resultaat was neerge-
legd van een prijs-enquete, welke het econo
mise]! bureau van den bond bij zeventien coo-
peraties had ingesteld. Uit een vergelijking
van de prijzen van 8 October met die van
September bleek, dat het gemiddelde prijs-
peil voor 25 artikelen een verhooging van
0.27 pCt onderging. Het bureau heeft dit
onderzoek sindsdien voortgezet en een tabel
veirvaardigd, waarin de prijzen van 5 Novem
ber j.l. tegenover die van 24 September zijn
gesteld. De opgaven zijn afkomstig van ac'ht-
tien cooperaties.
Men ziet- daaruit, dat de prijzen van bruine
boonen, Goudsche kaas en eieren in deze
periode aanzieijlijk verhoogd moesten worden,
terwijil de prijzen van vermicelli, griesmeel
tarwetoloem en zachte zeep eenigszins gsste-
gen zijn. De overige prijzen bleven constant
of nagenoeg constant. De gemiddelde prijs-
stijging is nu 1,16 pet.
DE MOS SELAFFAIRE.
Aan de memorie van antwoord op 't voor-
loopig verslag der Tweede Kamer nopens de
ibegrooting van binnenlandsche zaken ontlee-
nen wij het volgende:
De minister heeft kennis genomen van de
aantijigingen, welke tegen een burgemeester,
president van het Centraal Verkoopibureau
van Mosselen, zijn gericht en ook van het
onderzoek, naar deze zaak ingesteld. Ken-
nisneming van de stukken heeft den minister
tot de overtuiging gehracht, dat er voor het
neman van maatregelen zijnenzijds tegen
dezen burgemeester geen aanleiding bestaat.
EEN HULDEBLIJK VAN BELGEN IN
NEDERLAND EN BELGISOHE Ol D-
VI.U CHT ELI NGEN.
Het comite van Belgische oud-vluchtelin-
gen in Nederland doet een dringend beroep
cp alle Belgen in Nederland woonacMig, om
ook bij te dragen voor het buldeblijk dat aan
Prises Juliana zal worden aangeiboden na-
mens de Belgische oud-vluchtelingen en an
dere sympathiseerende Belgen in Nedrland.
Het gironummer is 3508.77 Brussel. Ook
kunnen bijdragen gestort worden op de Neder
landsche girorekisning no. 62147 van den
secretaris-penningmeester, ir. L. Delhez te
Voorburg.
DE NAT. SOC. GROET.
(Minister de Wilde merkt in zijn memorie
van antwoord nopens de begrooting van bin
nenlandsche zaken het volgende op:
Dat een bepaalde groep meent, zich bij
officieele plechtigbeden en feesten op geen
andere wijze te kunnen- uiten dan door het
bezigen van een groet of roep, welke een
politiek karakter draagt, moge te betreuren
zijn, maar diit moet voor rekening van die
groep blijven.
HET TOEZIGHT OP DE GELDMIDDELEN
VAN DEN B. V. L.
De minister van binnenlandsche zaken deelt
in zijn memorie van antwoord op het voor-
loopig verslag der Tweede Kamer o.a. het
volgende mode:
Wat betrefb het toezicht op de geldmidde-
len van den Bijzonderen Vrijwilligen Land-
storm meent de minister, dat een voldoende
verscherping daarvan thans is aangebracht.
Het verheugde hem te vememen, dat dit ge-
voelen blijkens het voorloopig verslag door de
Tweede Kamer ^gedeeld werd.
(DE INGETROKKEN HEFFING
OP KOFFIE.
De heer Teulimgs (R.K.) heeft aan de mi
nisters van kolonien, van landbcuw en vis-
scherij, van handel, nijverheid en scheep-
vaart en van financien de volgende vragen
gesteld
1. Is het den minister bekend, dat nu
bij beschikking van den minister van land-
bouw en visscherij d.d. 2 November de heffing
op koffie per 3 November 1936 is ingetrok-
ken, verscheidene kleine en middelgroote
koffiebranders-onidernemingen ernstig schade
lijden tengevolge van de omstandigheden, dat
zij bij geibrek aan voorraad sinds begin April
gedwongen werden z.g. koffie in consump-
tie" te ikoopen, d.w.z. koffie, waarop de hef
fing werd betaald, of vrije koffie, waarctp ech
ter 4 tot 6 cents prijsbijslag werd (en mocht
worden) toegepast door de(n) voorraadhou-
der(s), op welken voorraad die prijsverhoo-
ging, nu de koffieheffing is ingetrokken, als
eigen verlies moet worden geleden.
2. Is het niet redelijk nu de steun aan de
Indische koffiecultures blijklbaar niet meer
noodzakelijk wordt igeoordeeld, althans de
heffing op koffie hier te lande tot dat doel
niet ianger wordt gehandhaafd, om de op-
brengst der kioffiebeffing van 14 April j.l. tot
op 3 November j.l., geheel of ten deele, en
voor zoover noodig en billijk, te benutten om
daarmede werkelijk geleden en aantoonbare
schade, die van de invoering der heffing zon
der navordering en van de pilotselinge beein-
diging daarvan, voor bepaalde bedrijven bet
aanwijsbare gevolg is geweest, geheel of ten
deele te ver'goeden
3. Indien het antwoord op vraag 2 beves-
tigend luidt, zijn de ministers dan bereid, een
regeling in dien geest te bavorderen.
4. Indien vraag 2 ontkennend wordt be-
antwoord, zijn de ministers dan bereid mede
te deelen:
a. Waarom zij een zoodanige regeling on-
redelijk oordeelen en
lb. Voor welke doeleinden de opbrengst der
koffieheffing dan wel wordt aangewend?
DE PAUS VOLGT ADVIES VAN ZIJN
DOKTERS NIET OP.
Ofschoon de gezondheidstoestand van den
Paus geen reden tot onmiddellijke bezorgd-
heid geeft, hebben, naar uit Vaticaanstad ge-
meld wordt, de behandelende geneesheeren in
verband met den hoogen leeftijd van den
kerkvorst gemeend dezen zooveel mogelijk
rust te moeten voorsohrijven en hem te advi-
seeren zoo weinig mogelijk bezoekers te ont-
vangen.
De Paus, die thans 79 jaar is, heeft echter
aan dezen raad geen gevolg gegeven en hoe-
wel een zijner voeten hevig gezwollen is en
hij nauwelijks in staat is te loopen, weigert
de kerkvorst rust te nemen en gehoor te
geven aan het advies van de geneesheeren om
weinig bezoek te ontvangen.
Donderdag ontving de Paus in de consisto-
riezaal ongeveer dertig fotografen en film-
operateurs van de Italiaansche en de buiten-
landsche pers. De Paus, die een aantal foto-
albums ten geschenke kreeg, hield een vader-
lijke toespraak, waarin bij wees op de betee-
kenis van de fotografische weergave van de
gebeurtenissen en de fotografen aanbeval zich
steeds te houden aan de katholieke moraal.
Hierna gaf hij den aanwezigen den apostoli-
schen zegen. Dit is de eerste maal, dat een
dergelijke ontvangst in het Vaticaan plaats
heeft.
Dan wat Dampo in een kom heet
water en de dampen diep in ademen.
Pot 50, Doos 30 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
Ingez. Med.
Aan het Madrileensche front was Donder-
dagochtend de toestand onveranderd. Van
regeeringszijde was er geen nieuws, van de
zijde van de aanvallers alleen berichten, die
bevestigen, dat het initiatief op dat oogenblik
meer bij de verdedigers dan bij de aanvallers
berusyie.
Is dit de stilte, die aan den storm vooraf-
gaat, dan zullen wij het wel spoedig ervaren.
James Abbe, vertrouwt op de overwinning
van generaal Franco, wiens strategic hij met
een pers vergelijkt, die langzaam, maar ge-
stadig haar werk doet, waarbij de factor tijd
niet meespeelt. In zuiver krijgskundig op-
zicht moge zulks juist zijn, in politiek opzicht
kan het zijn bezwaren hebben, daar het zelf-
vertrouwen van de verdedigers wordt aange-
wakkerd en dat van de aanvallers verzwakt
door den stilstand in het krijgsbedrijf. Ook
kost een langzame beslissing niet alleen tijd,
maar ook geld, nog altijd een onontbeerlijk
oorlogsmiddel. Klaarblijkelijk wil Franco
echter eerst traChten met zijn voortdurende
bombardementen het moreel van den verde-
diger te verzwakken en acht hij, bij den on-
verwacht taaien tegenstand, waarop hij ge-
stuit is, een grondige artillerievoorbereiding
noodig, alvorens tot den aanval over te gaan.
Alededeeiingen van rechtsche zijde.
Het officieele communique van de legers
van Franco, dat Woensdag tegen middernacht
verspreid is, luidt:
„In den sector van Madrid hebben wij een
vijandelijken aanval op enzen rech'terflank
gemakkelijk afgeslagen. De vijand liet 52
dooden op het slagveld achter. Op den linker-
vleugel hebben de regeeringstroepen getracht
een aanval te ontketenen met tanks en artil-
ierie doch zij werden temggeworpen.
Uit onze stellingen kunnen wij ons reken-
schap geven van de anarchie, welke er thans
in de hoofdstad moet heerschen. Groote bran-
den in het centrum van de stad getuigen van
de uitspattingen der anarchistische horden.
Deze uitspattingen treden aan het licht in
wijken, die niet onder het vuur van onze
kanonnen liggen. Zij maken het ons onmoge-
lijk de stad met zoo weinig mogelijk vernie-
ling in te nemen.
In den sector van Guadalajara heeft de
vijand van den mist gebruik gemaakt om een
aanval te ontketenen op Almadones. Wij
deden een tegenaanval en sloegen den vijand
terug, die tal van dooden op het slagveld
achterliet".
Haivas meldrt nog van het front bij Madrid,
dat dit zich thans op den rechteroever van de
Manzanares schijnt te hebben vastgezet,
waarbij de linkervleugel tot aan de grens van
de stad is opgerukt. De Manzanares schijnt
de basis te zullen vormen voor den volgenden
aanval, die volgens de nationalisten beslissend
moet wezen. Het schijnt, dat de krijgsver-
richtingen van Woensdag zich beperkt heb
ben tot een druk op de vleugels, het tot stand
brengen van een verbindingslijn tusschen de
stellingen op den linkervleugel en de vemie-
ling van vijandelijke versterkingen op den
linkeroever van de Manzanares tegenover
Cerro los Angeles.
I Volgens een bericht van Reuter uit Lissa-
bon heeft generaal Franco in een interview
voor de radioclub verklaard, dat het bombar-
dement zal worden voortgezet, totdat de stad
zich overgeeft, al zou daartoe wijk voor wijk
moeten worden platgeschoten, hoezeer Franco
zulks ook zou betreuren.
Azana neemt eenige dagen rust.
Azana beeft Woensdag tegenover eenige
journalisten verklaard, dat hij eenige dagen
op Montserrat (Kleine Antillen) zal door-
brengen om daar van de vermoeienissen te
bekomen. Inzake de burgeroorlog zeide
Azana, dat Madrid niet zal vallen en dat,
wanneer de hoofdstad zal vallen, de strijd zal
worden voortgezet. ,,Wij strijden" aldus
Azana, ,,niet voor de vrijheid van Madrid,
maar voor die van geheel Spanje".
CHR. WINTERLEZINGEN.
Zooals uit advertentien in dit blad blijkt, is
het comite tot het houden van Chr. Winter-
lezingen er weer in geslaagd haar programma
vast te stellen. Een viertal zeer bekwame
sprekers hebben zich bereid verklaard, waarbij
twee zeer bekenden n.l. Ds. J. Fokkema van
Amstelveen en Dr. C. Bauma van 's Graven-
hage.
In onze stad blijft de belangstelling voor
deze lezingen nog groot en levendig, terwijl
er op verschillende plaatsen mee geeindigd
moest worden, zoo Goes b.v. waar het dit
seizoen ook voor het eerst ophoudt.
De vierde spreker is Ds. J. K. F. Mantz
van Rotterdam (Charlois).
PRO PAGANDAVERGAD ERIN G.
Op verzoek vestigen wij de aandacht onzer
lezers op de in dit nummer voorkomende ad-
vertentie der November-propaganda van het
Chr. Nationaal Vakverbond en de Chr. Be-
sturenbond alhier, die op aanstaanden Woens
dag in het gebouw ..Emmanuel" alhier zal
worden gehouden, waarbij als sprekers zullen
optreden de heeren J. Hofman, 2e voorzitter
van het C.N.V. en C. J. van Riet, secr.-
penningm. van den Chr. Werkmansbond, ter
wijl de avond met zang en declamatie zal
worden afgewisseld.
LEZING WIES MO ENS.
Blijkens een in dit nummer voorkomende
advertentie zal Donderdag 19 November Wies
Moens hier ter stede een lezing houden over:
„Vlaamsche dichters in den Vlaamschen
strijd".
De dichter Wies Moens is niet alleen door
zijn letterkundigen arbeid in Ter Neuzen be
kend; velen herinneren zich de lezing, die hij
enkele jaren geleden over Rodenbach gehou
den heeft en waarmee hij een uitstekenden
naam verwierf.
Nu hij a.s. Donderdag spreekt over die be-
langrijke groep strijders in de Vlaamsche be-
weging de dichters zullen velen hem
komen beluisteren!
EEN AFSCHEID.
Na een diensttijd van ruim 21 jaar als con
cierge hij het Kantongerecht alhier, was van-
I daag de heer Ch. L. de Cooker, die eervol
werd ontslagen wegens het bereiken van den
pensioengerechtigden leeftijd, als zoodanig
voor het laatst in dienst.
Deze, voor den heer De Cooker zoo gewich-
tige dag, is niet onopgemerkt voorbijgegaan.
Na afloop van de zitting van het Kantonge
recht werd de heer De Cooker die gesierd
was met de in zijn Indische loopbaan ver-
worven onderscheidingen voor zijn getrouwe
plichtsvervulling en de aangename wijze waar
op hij zijn taak opvatte o.m. hulde gebracht
door den Kantonrechter Mr. A. J. M.
Ooninckx, den Inspecteur der directe belastin-
gen den heer J. A. Struijk en namens de
balie door Mr. G. Ticbelman, zulks in tegen-
woordigheid van den Griffier en het personeel
der Griffie, den Adjunct-Inspecteur en het
personeel der Inspectie der directe belastin-
gen. Mede waren aanwezig enkele Gerechts-
ambtenaren en verdere belangstellenden.
De heer De Cooker, die vergezeld was door
zijne echtgenoote, had verschillende stoffelijke
bewijzen van erkentelijkheid in ontvangst te
nemen.
Het was een waardig slot van een mooie
ambtelijke loopbaan.
R
BEZOEK DER KONINKLIJKE FAMILIE
AAN ZEELAND.
In een vergadering der feestcommissie te
Vlissingen, heeft de burgemeester medege-
deeld, bericht te hebben ontvangen, dat bin
nen niet al te langen tijd na de huwelijksreis
van het Prinselijk paar de Koninklijke familie
Zeeland hopen te bezoeken.
OOK ZEELAND KRIJGT EEN
PROEFBOERDERIJ.
In verschillende deelen van ons land be-
staan reeds langen tijd proef-boerderijen. Zee-
land Noord- en Zuid-Holland zijn echter tot
nu toe nog steeds achtergebleven. De Keu-
ringsdienst voor Zeeland heeft thans in haar
jongste bestuursvergadering een besluit ge
nomen om in samenwerking inet. den Rijks-
voorlichtingsdienst voor den landbouw in Zee-
land, ook een proef-boerderij in onze provin-
cie op te richten. Het bedrijf zal een opper-
vlakte van 5 hectaren krijgen met een woning
voor den chef, een aardappelbewaarplaats en
de diverse gebouwen die in dit bedrijf noodig
zijn.
Ongetwijfeld zal dit proefstation voor den
Zeeuwschen landbouw van nut kunnen zijn.
BESMETTELUKE ZIEKTEN.
In de week van 1 tot en met 7 November
kwamen in onze provincie 2 gevallen van
roodvonk voor, n.l. een in ieder der gemeenten
's Heer Arendskerke en Ter Neuzen.
Doos 30, Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
LUXOR-THEATER.
Midzomernachtsdroom.
Max Reinhardt, de bekende Duitsche too-
neel-regisseur is een figuur, die ook in de
geschiedenis van de film een groote rol ge-
speeld heeft. Verscheidene groote film-
acteurs en film-regisseurs hebben onder zijn
leiding op de planken en achter de coulissen
gestaan. Zoo was zijn invloed op de film-
kunst, zij het indirect, toch groot en onmis-
kenbaar. Thans is hij ertoe gekomen, zich
direct op de filmkunst toe te leggen. Een
groot tooneel-regisseur echter is nog geen
groot film-regisseur. Dit heeft Reinhardt
begrepen en zijn verfilming van een Mid
zomernachtsdroom pretendeert dan ook niet
een film in den eigenlijken zin van het woord
te zijn. Het. is veeleer een door middel van
het gevoelige celluloid vastgelegde en verme-
nigvuldigde feeerie.
De inhoud van Een Midzomernachtsdroom
is een warme fantasie. Theseus, de Hertog
van Athene zal gaan trouwen met de Ama-
zonenkoningin Hippolita. Bij die gelegenheid
moeten er groote feesten zijn. Een troepje
handwerkslieden zal een tooneelstuk opvoe-
ren. Los daarvan voltrekt zich echter nog
een aantal, teere en verwarde kwesties.
Er zijn zekere Lysander en zekere Deme
trius, die beiden verliefd zijn op Hermia. Deze
Hermia is echter alleen verliefd op Lysander,
terwijl een andere schoone, Helena geheeten,
op Demetrius verliefd is.
Dat is dus een verwarde geschiedenis. Alle
partijen voelen er natuurlijk voor, de zaak in
het reine te brengen en daarom bebben er
verschillende afspraken plaats, die in een
groot bosch, in de buurt van Athene in het
nachtelijk uur groote drukte veroorzaken,
vooral wijl ook de handwerkslieden daar hun
repetities zullen houden.
Bovendien is dit bosch des nachts door feeen
bevolkt. Daar is Oberon, de koning, Titania,
de koningin en een kleine sater: Puck en tal-
rijke andere woBdere wezens, die niet van
deze aarde zijn. En ook in die ongrijpbare
wereld blijken de wezens hun kwestie te
hebben.
En met al die mogelijkheden, van deze en
van een andere wereld, gaat het bosch den
nacht in.
Wat er dan allemaal gebeurt laat zich
eigenlijk moeilijk na-vertellen. Koning Oberon
laat den kleinen Sater Puck allerlei streken
uithalen. Hij betoovert de menschen, die in
het bosch vertoeven; hij laat hun waandenk-
beelden krijgen. Spoel, de wever, krijgt een
ezelskop gedurende de repetitie, zoodat zijn
makkers van hem vlieden. En de feeen-
koningin wordt ook al betooverd en zij wordt
verliefd opSpoel.
Voorts blijken zij, die elkaar niet uit kunnen
staan, op elkander verliefd te worden en een
onbegrijpelijke waan drijft gelieven in afweer
van elkander.
Puck vermaakt zich zeer met de dwaas-
heden van de menschen; maar als de dag
kriekt wordt alles tijdig in het reine gebracht.
Aan het hoofd van Theseus kan een hartig
feest beginnen en tot slot voeren daar de
handwerkslieden een kostelijk spel op.
Wie op deze thema even zijn fantasie laat
werken kan, gesteld, dat hij een rijke fantasie
heeft, een onbeschrijflijk iets voor zijn geest
oproepen.
Wat men nu in de film ziet, is niets anders
dan Reinhardt's fantasie. Zoo intrepreteerde
hij Shakespeare's Midzomernachtsdroom. En
wat de gebondenheid van het tooneel hem
vaak nog mocht beletten aan vormen te
scheppen, dat kon hij door de rijke middelen,
die de film-techniek hem ten opzichte van het
vrij gebruik van ruimte, vorm en atmosfeer
in handen gaf, thans verzichtbaren op een
wijze, die bewondering afdwingt.
Bij het zien van dit mooie werk wordt men
opgenomen in die onwezenlijke sfeer, die tot
in alle onderdeelen ook werkelijk gericht is
op het onwezenlijke. De feeen zweven werke
lijk door de lucht en de kleine Sater Puck
ziet men inderdaad op een boomtak een spi-
raal door de lucht beschrijven.
Het staat, voorwaar deftig, om te zeggen,
dat dit maar allemaal technische handigheden
zijn, maar is het dan werkelijk een halsmis-
daad, wanneer men zich gedurende eenige
oogenblikken overgeeft aan het onwerkelijke
en men voor luttele momenten de wereld nog
eens ervaart, als een kind: wijder en met meer
mogelijkheden, dan waartoe een zakelijke
civilisatie ruimte laat?
Het is heusch van een man als Reinha,rdt
en de andere kunstenaars, die hem terzijde
stonden, niet te verwachten, dat zij bijzonder
prijs erop zouden stellen, van de techniek
alleen gebruik te maken, ,,pour epater le
bougeois".
Een van de verhevenste tafreelen in de film,
dat wellicht ook groote filmiscbe waarde
heeft, schenkt bet moment, waarop Oberon
met zijn herwonnen koningin bij het ochtend-
gloren den tocht om het aardrijk aanvangt.
Hier grijpt Reinhardt metterdaad buiten de
nmnten en er ontstaat een
.xaici g.yi".
gewone wereldsche maten en er ontstaat een
verrukkelijke suggestie, waarbij alles mee-
werkt. En dat doet eveneens denken aan de
buitengewoon mooie choreografische presta-
ties, met de bekende Nina Theilade, waarvoor
zelf's Anna Pawlona zoo een groote bewonde-
rin°- koesterde, als leidster van de elf koren.
De elfendansen werden overigens door Nyins-
ka, de zuster van den eveneens bekenden
danser, geleid.
