srsrs
De burgeroorlog in Spanje
Binnenland.
Kerknieuws
BROEDERSCHAP VAN
OUD-PADVINDERS.
TER NEUZEN, 30 SEPTEMBER 1936
DE HEEri LAERNOES GEARRESTEERD.
AXEL.
ZAAMSLAG.
WEER VER W ACHTIN G.
crisisfonds gesteund. Aan de landbouwers is
voor deze producten door de regeering een
richtprijs gegarandeerd. Deze richtprijs be-
staat uit den wereldprijs, vermesrderd met een
daarop uit bet landbouw-crisisfonds gegeven
bijslag. Nu de wereldprijs in Nederland door
het verbod van gouduitvoer is gestegen be-
staat bij de verschillende artikelen de moge-
lijkheid den bijslag uit Ihet landbouw-crisis
fonds te verlagen, zonder dat de richtprijs wel-
ken de boeren ontvangen, wordt aangetast.
In verband hiermee kan worden meegedeeld,
dat o.a. belangrijke eerste levensmiddelen als
brood, aardappelen, boter, melk en consumptie-
zetmeelen geen prijsverhooging zullen onder-
gaan.
Normaal verloop in de levens-
middelenbranche.
De mededeeling der regeering, verstrekt aan
de organisaties der middenstandsbedrijven in
de koloniale waren en comestiblesbranche, is
Maandagmorgen door het comite van samen-
werking, bestaande uit den Federatieven bond
van winkeliersorganisaties in het koloniale
warenvak, den Nederlandschen kruideniers-
bond en den R.K. bond van kruideniersvereeni-
gingen onmiddellijk- doorgezonden aan alle
plaatselijke groepen, met het uitdrukkelijke
verzoek, geen prijzen te verhoogen en over-
tollige aankoopen te weren. In alle hoeken
van Nederland was men dus trj dig ingelicht.
Voor zoover te overzien is, heeft het particu-
liere kleinbedrijf der levensmiddelenbranche
zich volkomen gehouden aan het advies der
regeering, zoodat de dag van Maandag rustig
en geheel normaal is verloopen.
Alles wees er op dat Dinsdag, het beeld het-
zelfde zou zijn.
Stappen van den Nederl. R.K.
Middenstandsbond.
In aansluiting op voorgaande berichten om-
trent maatregelen tot het voorkomen van on-
gemotiveerde prijsstijgingen, getroffen door
diverse instanties in den detailhandel, ver-
nemen wij, dat ook de Ned. R.K. Midden
standsbond zich onmiddellijk tot zijn leden
heeft gewend. Het heeft aan al zijn diocesane
bonden, vakbonden en plaatselijke midden-
standsvereenigingen een brief doen toekomen,
waarop onder aanhaling van den brief van den
Minister van Handel, Nijverheid en Scheep-
vaart uitdrukkelijk wordt verzocht, dat men
zich onthoude van elken vorm van prijsopdrij-
ving en in het bizonder van elke medewerking
aan het z.g. hamsteren. De meest effectieve
bestrijding van overmatige inkoopen door
hamsteraars zou aldus het bestuur zijn:
de eenvoudige weigering om aan dergelijke
personen te leveren.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdagavond.
Voorzitter: mr. W. L. baron de Vos van
Steenwijk.
Aanwezig zijn alle ministers, behalve jhr.
mr. De Graeff.
De Voorzitter deelt mede, dat het, over-
eenkomstig den wensch der regeering, de be-
doeling is, de drie wetsontwerpen nog denzelf-
den avond, nadat het afdeelingsonderzoek zal
zijn gehouden, in openbare vergadering af te
doen.
De Minister-president, Dr. Colijn, legt dezelf-
de verklaring af welke hij des middags in de
Tweede Kamer heeft uitgesproken.
De Voorzitter schorst daarop te ruim 8,40
de vergadering.
Na heropening van de zitting heeft ook de
Eerste Kamer de wetsontwerpen aangenomen,
nadat minister Oud zich op krachtige wijze
tegen de aanvallen van extremistische zijde op
he° beleid van de regeering gericht had.
TWEEDE KAMER.
De zitting van de Tweede Kamer is Dinsdag
avond te 7 u. 10 geopend.
De verslagen van de afdeelingen over de
drie ingediende wetsontwerpen (verbod van
uitvoer van gouden munt en goud-munt-
materiaal, installing van een stabilisatiefonds,
tjjdelijke maatregelen tegen prijsopdrijving)
worden door den griffier en de commiezen-
griffier voorgelezen.
Besloten wordt tot onmiddellijke behande-
ling in deze vergadering, terwijl de spreektijd
op 5 minuten per spreker wordt bepaald.
Aan de orde is het
ontwerp inzake den gouduitvoer.
Minister Oud antwoordt, dat het niet in de
bedoeling ligt, thans een koers voor den gul
den te bepalen. De winst op den gouduitvoer
voor de Nederlandsche Bank zal eerst kunnen
worden vastgesteld, nadat definitief omtrent
de pariteit is beslist. Voorts zal deze ten
bate van het Rijk moeten worden gebracht,
na aftrek van het pondenverlies, dat destijds
is geleden.
Van de omstandigheden zal verder afhangen,
of maatregelen tot aanpassing van loonen en
pensioenen noodig zijn. Maatregelen tegen
hamsteren acht de regeering niet noodig.
Terugwerkende kracht der strafmaat-
regelen aoht spr. waarschijnlijk niet noodig.
De heer De Visser (comm.) protesteert tegen
den gang van zaken, die de groote massa za!
treffen. De mogelijkheid voor behoorlrjke
discussie is niet aanwezig. De commumsten
kunnen devaluatie, noch deflatiepolitiek aan-
^De^beer Sneevliet (rev.-soc.) is van oordeel
dat de behandeling dezer matene hier ongun-
stig afsteekt bij die in de Fransche en Zwit-
sersche parlementen. De regeering heeft een
verleden van verwaarloozing der belangen van
de breede massa's. Ze heeft gegcwcheid met
begrippen en schijn-successen behaald. Voor
honderdduizenden werkloozen blijft de bena-
^e^w^tsontwerp wordt zonder hoofdehjke
stemming aangenomen, met aanteekenmg, dat
de Sneefliet en de communisten tegen
zi3n Egalisatie-fonds.
Aan de orde is het wetsontwerp tot instel-
doeling is, een wisselcentrale te stichten. Later
worien „ltSemaakt,
winst op den goudvoorraad van de Nederland
stemming aangenomen. PrijS0pdrijving.
Aan de orde is het wetsontwerp tegen prijs-
°PnejV Minister van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, de heer Gelissen, ^ht nog andere
J :;:>e-maft Onder de maatregelen vallen
v./ oowel als tusschen- en kiemhandeL
s celt prijs op goede adviezen en staat met
afwijzend tegen een advies-college^
In art. 2 is aan de arbeidsloonen met g$
dacht.
Spr. kan geen omschrijving geven, thans,
van „onredelijke" prijsopdrijving. De uit-
drukking is duidelijk genoeg. De wet zal ook
redelijk worden toegepast, ook wat betreft
inbeslagnemingen.
De minister van binnenlandsche zaken zal
onwillige burgemeesters op de hem eigen wijze
aan de ooren trekken. (Gelach.)
Onder huur wordt in dit wetsontwerp pacht
niet begrepen. De werking van de Crisis-
pachtwet zal worden verlengd. De werkings-
duur van de wet is vooralsnog bedoeld tot 1
April 1937.
De heer Vervoorn (plattel.) acht het wets
ontwerp nog door niets gemotiveerd. De boeren
hebben er geen belang bij; spr. zal tegen
stemmen.
De heer De Visser (comm.) vreest weer
ernstige benadeeling van de groote massa. Zijn
fractie dient een amendement in om landbou
wers, die nadeelige gevolgen der devaluatie
ondervinden, schadelooa te stellen.
Het amendement wordt niet voldoende on-
dersteund en komt dus niet in behandeling.
Hetzelfde geschiedt met een gelijksoortig
amendement dezer fractie, betreffende de ge-
pensionneerden en degenen die loonen, enz.
trekken, werkloozen en anderen, die nadeel
van deze wetten zullen ondervinden.
Minister Gelissen wijzigt op aandrang van
de commissie van rapporteurs, den datum 1
April 1937, bovengenoemd, in 1 Maart 1937.
Het wetsontwerp wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen (tegen de heer Ver
voorn).
De vergadering wordt te 8.10 uur verdaagd
tot vanmiddag 1 uur.
EEN ONDERHOUD MET MR. TRIP.
De werking van het egalisatiefonds.
De president van de Nederlandsche Bank,
mr. L. J. A. Trip, heeft een onderhoud toe-
gestaan aan het A.N.P., naar aanleiding van
de voorgenomen installing van een egalisatie
fonds.
Op de vraag, wat heirbij het uitgangspdnt
is geweest. antwoordde mr. Trip, dat men
geredeneerd heeft: Wanneer er zich zulke
intemationale omstandigheden voordoen op
monetair gebied als thans, kunnen wij den
gulden, losgemaakt van het goud, niet eenvou-
dig de beweging van vraag en aanbod laten
volgen. Zulks kan niet, omdat er in de wereld
reusachtige bedragen aan kort geld zijn, welke
heen en weer trekken en omdat er bovendien
na het gouduitvoerverbod een speculatieve
beweging is te verwachten. Om de gevolgen
daarvan voor onzen gulden te mitigeeren,
moet men kunnen ingrijpen; dat is ook de
basis geweest van het Engelsche egalisatie
fonds. Wij willen den trend, het koersverloop
van den gulden op den langen duur, niet be-
dwingen, maar de schommelingen, die het ge-
volg zijn van het heen en weer trekken van
het korte geld en van speculatieve operaties
zooveel mogelijk voorkomen.
De gulden en het pond.
Op het oogenblik is de pariteit van den gul
den volgens de muntwet onveranderd. Of er
aanleiding zal zijn, deze te herzien en wanneer
dat zal geschieden, hangt af van de omstan
digheden. In Engeland is sinds Maart 1935
het Engelsche pond tegenover de goud-valuta
en den dollar tamelijk stabiel gebleven. Dat
heeft de Engelsche regeering bereikt met
behulp van het egalisatiefonds. In tusschen
zou zich de mogelijkheid kunnen voordoen,
dat Engeland wijziging in den pondenkoers
bracht, wanneer de Engelsche regeering bleek,
dat het pond te hoog was komen te staan.
Zulks zou het geval zijn, wanneer het bleek,
dat de betalingsbalans van Engeland een
deficit vertoonde, dat niet was aan te merken
als een gevolg van het terugtrekken van kort
geld, maar op den duur aanwezig bleef. In
dat geval dus zou het pond bij de tegenwoor-
dige Engelsche politiek, naar beneden moeten,
maar wanneer er door het fluctueeren van het
korte geld tijdelijk een te sterke druk op het
pond komt, dan verbetert het egalisatiefonds
den koers.
Op de vraag, of het dan niet gewenscht is,
dat er ten aanzien van onzen gulden zoo
spoedig mogelijk vastheid komt, was het ant-
woord, dat men den tweeden dag na den
monetairen maatregel van onze regeering,
zeker niet kan vergen, dat er vastheid bestaat.
Het is volkomen begrijpelijk, dat men eerst
zegt: wij willen nu eens zien, hoe het met den
gulden gaat. Over een langeren duur gerekend,
kan men zeker calculatiepunten vaststellen en
in verband daarmede den guldenkoers zooveel
mogelijk regelen.
Kan men dan niet, zoo luidde een volgende
vraag aan mr. Trip, den gulden het koersver
loop laten volgen van een der andere groote
valuta's, met name van het pond?
Mr. Trip antwoordde: evenmin als er op het
oogenblik een vaste verhouding bestaat tegen
over het goud, kan men zich binden aan een
vaste verhouding tegenover het pond. Wij moe
ten nu eerst de ontwikkeling der dingen aan
zien.
Op de vraag, of er dan niet na zekeren tijd
een oogenblik is gekomen, waarop men met
het oog op den dan ingetreden toestand, waar-
in de gulden niet langer belangrijke schom
melingen vertoont, zal kunnen overgaan tot
stabilisatie, luidde het bescheid: dat hangt er
van af, in hoeverre de toestand internationaal
rijp is om tot stabilisatie te komen. Engeland
weigert vooralsnog tot intemationale stabili
satie mede te werken, o.a. omdat de oorlogs-
schulden nog niet geregeld zijn en bovendien,
omdat het eerst eens wil zien, hoe het met
Frankrijk gaat.
Vervolgens deelde mr. Trip enkele bijzonder-
heden mede, omtrent
de werking van het egalisatiefonds.
Wij kunnen den gulden alleen steuhen, door
buitenlandsche valuta te verkoopen. Deze kun
nen wij krijgen door ze op de markt te koopen
en ze daama te verkoopen. Dit koopen zal
in het begin moeten geschieden, omdat er dan
nog geen pondenvoorraad in het fonds aan
wezig is, maar bovendien kan de Nederland
sche Bank bijspringen met haar goudvoorraad.
Zooals de heer A. Plate, vroeger commissaris
van de Nederlandsche Bank, zeide: „Het is
geen stroo, wat in je kelders ligt, je hebt goud
om het te gebruiken".
Waarom zoo vroegen wij vervolgens -
was het noodig, dat het egalisatiefonds door
de regeering werd ingesteld en bij de wet be-
krachtigd De Nederlandsche Bank, die tot
nu toe gezorgd heeft voor de handhaving van
de pariteit van den gulden tegenover de bui
tenlandsche valuta's, was daartoe toch ook in
den vervolge in staat geweest, ook zonder dit
fonds
Mr. Trip antwoordde: de Nederlandsche
Bank die het beheer over het fonds heeft en
de operaties uitvoert, blijft zeker in deze een
hoofdrol spelen, maar, wanneer het fonds met
bestond, zou men onmiddellijk moeten deva-
lueeren. Ik moet mijn goud blijven berekenen
op den wettelijken koers. Hetzelfde is het
geval in Engeland. De Bank of England houdt
haar pond nog steeds op de oude waarde van
f 12,10, maar ook daar is het egalisatiefonds
een regeeringsinstelling.
Moet er dan geen herwaardeering van den
goudvoorraad plants hebben, volgens den thans
ingetreden toestand?, luidde beii volgende
vraag.
Op het oogenblik antwoordde mr. Trip,
dat de definitieve stabilisatie komt, d.w.z.
wanneer het. oogenblik is gekomen, dat die
stabilisatie kan worden doorgevoerd, is er aan
leiding tot herwaardeering van den goudvoor
raad en realiseering van de eventueele winst
daarop.
Waarom is het fonds 300 millioen groot?,
zoo vroegen wij verder.
Dat bedrag aldus mr. Trip is een
schatting; In elk geval is het een flink be
drag; men kan er een heeleboel mee doen.
De loop van zaken moet bepalen, of met dit
bedrag kan worden volstaan. Ook in Enge
land is men begonnen met een lager bedrag
dan tenslotte in het fonds is gestort.
Voor welken tijd zoo luidde een volgende
vraag is dit fonds ingesteld?
Het fonds wordt geliquideerd, antwoordde
mr. Trip, bij de definitieve stabilisatie. De
middelen van het fonds komen uit den ver-
koop van het schatkistpapier, of de beleening
er van. Als er veel geld in de open markt is,
kan dit papier ook daar worden geplaatst en
dan kan de Nederlandsche Bank het voor-
schot, dat zij er op gegeven heeft. verminde-
ren. Ik behoef niet direct het geheele bedrag
van 300 millioen in voorschot te geven.
Natuurlljk zoo vervolgde mr. Trip
blijven de bijzonderheden omtrent de werking
en de resultaten van het fonds-geheim, maar
de Nederlandsche regeering, dje. er toezicht
op uitoefent; kan door een accdmftant, die de
staten van: het fonds krijgtden gang van
zaken laten controleeren.
Een en ander wijst er op, dat wij de
toekomst met' vertrouwen tegemoet
kunnen gaan.
Ten slotte deelde mr. Trip nog mede, dat de
bij hem ingekqpien berichten er op wijzen, dat
gevlucht kapitaal in Nederland terugkeert.
Overigens zit er nog heel wat kort kapitaal
in het buitenland. Het blijkt, dat Nederland
toch een rijk land is. Naar de meening van
mr. Trip is onze betalingsbalans volkomen in
orde. De geheele vraag van den guldenkoers
is in hoofdzaak een psychologische kwestie.
Op zulk een beperkt terrein als er voor den
gouden standaard was overgebleven, kan de
gouden standaard niet spelen, dat heeft geen
zin. Daar Zijn wij alleen te klein voor, maar
het publiek toont vertrouwen-in den gtilden.
Mr. Trip was zeer tevreden met het verloop
van zaken, nu de beurs weer open is gegaan.
Er hebben zich ook geen verschijnselen van
onrust voorgedaan. Gewoonlijk gaat in tijden
van zenuwachtigheid of van paniek het dis-
conto naar boven, evenals voor prolongatie en
call money. Dinsdag was de rente, ypor par-
ticulier disconto 1% pet., voor prolongatie
1% pet. en voor call money pjct.
Een en ander wijst er op, dat wij cUt toekomst
met vertrouwen tegemoet kunnen gaan.
HET HUWELIJKSGESCHENK VOOR
PRINSES JULIANA EN PRINS RERNHARD
Onder voorzitterschap van jhr. mr. F. Bee-
laerts v^n Biokland, vice-president van den
Raad vab State, is Zaterdag te Dan Haag een
vergadering gehouden, waar aanwezig waren
de Commissarissen der Koningin in de ver
schillende provincies, de burgemeesters van
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam, mr. L.
J. A. Trip, president van de Nederlandsche
Bank en mr. A. J. A. A. baron van Heemstra.
In deze vergadering is besloten, aan het op
initiatief van Mr. A. J. A. A. baron van
Heemstra te Oosterbeek opgerichte comity een
naderen vorm te geven in zooverre, dat zal
worden gevormd een eere-comite, een alge-
meen comitc, een uitvoerend comity, waarin
zitting zullen hebben de vertegenwoordigers
van de door de Commissarissen der Koningin
in het leven te roepen provinciate commissies
voor het bijeenbrengen van gelden en van een
door de burgeriieesters van Amsterdam, Den
Haag en Rotterdam in te stellen reomite en
mr. A. J. A. A. baron van Heemstra te Oos
terbeek, benevens een werkcosaite.
iDe names- Van hen, die in de betreffende
comite's zitting hebben, zal binrienkort wor
den bekend gemaakt.
De in het volgend jaar in ofts land te hou-
den Jamboree is voor de vereeniging ,,De
Nederlandsfche Padvindfers" natuurlijk -aanlei
ding in de eerstkomende maanden haar beste
beentje voor te zetten en aldus te trachten
op haar buitenlandsche gasten door een
nauwgezette organisatie en de geestdrift van
haar leden een goede indruk te nfaken.
Begrijpelijk is het dat juist in deze dagen
de behoefte sterk werd gevoeld om in de keten
der padvihdersorganisatie. bestaande uit de
Welpen, de Verkenners en de Voortrekkers,
ook de laatste schakel de oud-padvinders
hun plaats te geven.
Deze uitbreiding schept voor de padvin-
dersbeweging groote mogelijkheden en kansen.
Het aantal oud-padvinders neemt eik"jaar toe.
Als eenmaal duizenden jonge mannen zich
hebben aaneehgesloten, alien haridelend in de
padvindersgeest en bezield met de begeerte
om te dienen en te heljien, dan zal dat voor
ons volk van beteekenis kunnen zijn.
Ook internationaal openen zich hier pers-
pectieven. Wanneer ook in andere landen de
oud-padvinders georganiseerd worden, is er
een prachtige kans om een sfeer'van waardee-
ring en hulpvaardigheid te scheppen.
Evenals bij de andere onderdeelen van de
padvindersbeweging blijkt ook hier de Groep
de basis van de organisatie te zijn en zal deze
het bij elkaar brengenVvan de oud-leden ter
hand nemen en dan erf-dooiingen gaan vormen
van de Broederschap van oud-padvinders.
Maar er zijn in ons land veel oud-padvin
ders, die alle contact met hun oude Groep
hebben verlorteii, b.v. omdat deze' is opgeheven
of omdat zij verhuisd zijn. Deze worden
regelrecht lid van de Broederschap van oud-
padvinders, waar Voor in- elk' district een of
meer secretariSsen zijn benoemd."
Lid van deze Broederschap kunnen worden
personen van 21 jaar en ouder, die tenminste
een jaar li4 van een troep Of stam zijn ge
weest of een van de volgende functies in de
padvindersbeweging hebben bekleed: commis
saris, leider, beoordeelaar, instructeur, voor
zitter, secretaris of penningmeester van een
afdeelingsbestuur. Zij mogen zich oud-pad-
vinder noemen, wanneer zij zich door de pad-
vinderswet en -belofte gebonden voelen.
De heer Mr. J. D. Koster te Kortgene is
secretaris van de Broederschap voor oud-pad
vinders in de provincie Zeeland.
Een hevig zeegevecht heeft zich Dinsdag af-
gespeeld -in de S'traat van Gihraltai, waarbij
een torpeddbootjager der regeering is gezon-
ken en een andere zwaar gehavend. De kruiser
Almirante Ferrandiz, die tot de regeerings-
vloot behoorde, werd aangevallen door twee
rechtsche kruieers, de Baleares en de Almi
rante Cervera. Na een gevecht vah twa'alf mi
nuten geraakte de Ferrandiz in brand en zonk
weldra. Een andere torpedobootjager der re-
geeringsvloot, de Gravina, kwam de Ferran
diz te hulp, doch moest na eenigen tijd met
zware avertj vluchten naar het Zuiden. Later
is het schip de haven van Casa Blanca binnen-
geloopen en heeft daar 45 gewonden aan wal
gezet. Het Fransche stoomschip Koutoubia, op
weg van Tanger naar Marseille, heeft volgens
radio-telegrafische mededeeling van den kapi-
tein, 40 schipbreukelingen van de Almirante
Ferrandiz aan boord genomen.
Niet onwaarschijnlijk is, dat dit gevecht sa-
menhangt met het transport van 2000 man,
van Cuta naar Aigeciras, ter versterking van
de rechtsche strijdkrachten. De overbrenging
is Dinsdag geschied, onder bescherming van
oorlogsschepen en eenige daarvan zijn vermoe-
delijk in botsing gbkomen met de eenheden der
regeeringsvloot, die het transport wilden ver-
hinderen. 'Het werd voorafgegaan door vier
vliegtuigen der opstandelingen. Nadat de ver-
sterkingen te Aigeciras waren ontscheept, gin-
gen de schepen naar Ceuta terug, om opnieuw
2000 man aan boord te nemen. Men verwacht
nu, dat een rechtsche afdee'ling van 8000 man
met cavalerie, artillerie en gesteund door twee
kruisers, nog deze week een aanval zal onder-
nemen op Malaga.
Het blijkt thans, dat van de 1100 soldaten,
die het Alcazar verdedigd hebben, 82 gesneu-
veld zijn, 400 emstig gew.ond en 150 licht ge-
wond. 57 man worden vermist sedert de groote
ontploffing van de vorige week, 30 manschap-
pen zijn gedeserteerd en op onnaspeurlijke
wijze verdwenen. 5 stierven een natuurlijken
dood en 3 pleegden zelfmoord gedurende het
beleg. Dit alles volgens verklaringen van offi-
cieren der ex-foelegerden aan een correspon
dent van Reuter. Geen verliezen vallen er te
me'lden onder de 520 vrouwen en 50 kinderen.
Van de zijde der troepen, die thans van Toledo
naar Madrid oprukken, wordt bericht, dat een
Catalaansche colonne, die gezonden was ter
verdediging van Toledo, zonder slag geleverd
te hebben, zich naar de hoofdstad heeft moe
ten terugtrekken. Nieuwe artilleriegevechten
zijn ontsponnen aan het front van Talavera.
De plannen voor den opmarsch naar Madrid
beginnen vasten vorm aan te nemen. De regu-
lares, die het eerst Toledo zijn hinnengerukt,
zullen aan het hoofd van de troepen marchee-
ren. De luchtmacht zal zich uitsluitend bezig
houden met het vliegveld Getafe en andere
vliegvelden, die in handen der regeeringstroe-
pen zijn.
Te Madrid worden thans alle krachten ge
richt voor de verdediging van de stad. Groote
voorraden levensmiddelen worden opgeslagen
om de moeilijkheden der levensmiddelenvoor-
ziening bij een mogelijk beleg het hoofd te
kunnen bieden. Een crediet van 20.000.000 pe
seta is toegestaan voor het inslaan van deze
voorraden, en bestellingen zijn reeds in ver
schillende landen gedaan. De regeering heeft
de Oortes tegen 1 October bijeengeroepen; op
de agenda staat de verdediging van de hoofd
stad en het onder de wapens roepen van alle
weerbare mannen.
Bilbao is opnieuw hevig gebombardeerd en
men zegt, dat sinds het begin van de lucht-
aanvallen 150 huizen zijn verwoest.
SCHADE AAN GEBRACHT.
Tijdens de vaart op het kanaal van Ter Neu-
zen heeft het Deensche s.s. „01ga S.", dat van
Leningrad op weg was naar Gent, schade tae-
gebracht aan de boordvoorziening van ge-
noemd kanaal. Nadat vanwege de Rijkswater-
staat een onderzoek was ingesteld, is een cau-
tie gesteld van /2000. Het schip heeft hiema
de reis naar Gent voortgezet.
VEREENIGING „VOLKSBIBLIOTHEEK".
De traditie getrouw, zal Zaterdag, 3 Oct.
a.s. (zie advertentie) weer een ouwe bekende
haar deuren gastvrij oritsluiten, n.l. de bijna
vijftigjarig bestaande Vereeniging „Volks-
bibliotheek".
Het vorig seizoen waren haar bijna een
tweehonderd lezers getrouw en gingen
's avonds met verscheidene boeken huiswaarts,
om thuis op aangename en nuttige wijze de
lange winteravonden door te brengen.
Van waar die groote belangstelling Die
vraag is gemakkelijk te beantwoorden. De
bibliotheek biedt voor „Elck wat wils", voor
jong en oud en wel bizonder goedkoop, n.l.
twee centen per boek en per week.
Ook voor dit nieuwe seizoen zijn weer veel
nieuwe boeken bijgekocht, waaronder ver
scheidene van de geliefde schrijfster Ethel
Dell.
Het bestuur twijfelt er dan ook geen oogen
blik aan, of de lezers zullen ook nu weer in
grooten getale opkomen, en hen in alles zoo
veel mogelijk ter wille zijn.
Het bestuur is den lezers dankbaar, dat zij
het vorige seizoen zoo zorgvuldig op de boeken
gepaSt hebben en hoopt, dat dit in de toekomst
zoo blijve doorgaan; 't is niet alleen in het
belang van de bibliotheek, maar tevens in dat
van de lezers zelf!
Maandag werd de gewezen wethouder van
Vlissingen, de heer P. G. Laemoes, door de
politie aangehouden in verband met de frau-
des, waaraan hij zich zou hebben •schuldig ge
maakt.
Gisteren is hij aan den officier van justitie
te Middelburg voorgeleid. (Midd. Crt.)
ZWEEFVLIEGEN.
Zaterdag 3 October a.s. om half drie zal bij
gunstig weer op het vliegveld Breskens een
demonstratie worden gegeven met kleine
zweefvliegmodellen, onder leiding van den heer
Ing. Glanzer uit Amsterdam, den bekenden al-
gemeenen leider der Amsterdamsche Maat-
Schappij voor Jongemannen Afd. Vliegsport.
De ,,Scheldemusch" en de ,,Dubbele Arend"
zullen hierbij hun medewerking verleenen.
Over heel de wereld bestaat er onder de
jeugd een groot enthousiasme voor de lucht-
vaart. Vooral voor den bouw van zweefvlieg-
tuigen, die men zelf bouwt en kan laten zwe-
ven, alsook voor de grootere, die men zelf be-
sturen kan.
Meestal ontbreekt het echter aan goede lea
ding en voorlidhting, zoodat het voor de jon-
gens dikwijls op een teleurstelling uitloopt.
De bedoeling is hier te Breskens, alsook op
andere plaatsen, een Jeugdluchtvaartclub op
te richten, die zich ten doel stelt, het theore-
tisch en practisch bouwen van modelzweef-
vliegtuigen onder deskundige leiding. Daar-
naast zal getracht worden tot aanschaffing of
zelf maken van een zweefvliegtuig, om daad-
werkelijk te gaan vliegen. Dit alles met de
welwillende medewerking van de Zeeuwsche
Vereeniging van Luchtvaart (Afd. O.- en W.
Zeeuwsch-Vlaanderen)De heeren Rademaker,
piloot en de Bourgraaf, de chef-timmerman
van de N.V. Van Melle's Confectionery Works,
hebben zich bereid verklaard, hun voile mede
werking hieraan te verleenen.
Wij hopen, dat vele jongens zicih als lid zul
len laten inschrijven. Het is een nuttige bezig-
heid en een prachtige sport.
Na afloop der demonstratie zal in Gebouw
Weijkman een filmvoorstelling gegeven wor
den met causerie door den heer Glanzer,
waarbij men zal kunnen zien, wat er op dit
gebied gepresteerd kan worden. Hier zullen
verdere inlichtingen worden verstrekt.
m
voor
Nieuwe feestplannen.
Gisteravcnd vergaderden ten stadhuize, ge-
hoor gegeven hebibende aan een daartoe uit-
gaande oproep van den Ed. Achtb. heer Burge-
meester, een 54-tal personen, vertegenwoordi-
gende o.a. de diverse Axelsche vereenigingen,
straten en buurten, zoomede particuiieren, ter
bespreking van eventueele feestplannen bij het
a.s. huwelijk van H.K.H. Prinses Juliana met
Z.H. Prins Bemhard von Lippe-Biesterfeld.
De besprekingen, die een zeer geanimeerden
en levendigen toon ademden, hadden tot resul-
taat dat besloten werd een voorloopige feest-
commissie te vormen, waarin gekozen werden
de heeren G. v. d. Berge, J. R. de Jonge, A P
Esselbrugge, F. Dekker Pz., G. J. A. de Jonge
A. van Maale en P. J. Olijslager.
Omtrent aard en omvang der feestelijkheden
zal nader beslist worden, maar het is zoo goed
als zeker, dat ook bij deze gelegenheid Axel
op waardige wijze uiting aan zijn gevoelens
voor Vorstenhuis en vaderland zal geven.
Huwelijk Prinses.
Door de Oranjevereeniging te dezer plaatse
werd Dinsdagavond ten gemeentehuize een
vergadering gehouden, welke ten doel had
feestelijkheden te organiseeren bij het huwe
lijk van de Prinses. Er is besloten binnen
eenige weken, of zoo noodig vroeger, een alge-
meene vergadering bijeen te roepen van de in-
gezetenen, om uit deze vergadering een com
missie samen te stellen om in samenwerking
met de Oranjevereeniging feest te vieren.
Dmsdagmiddag moest binnen de kom van
het dorp van den wagen van den landbouwer
R. een motor worden afgeladen. Plotseling
liepen de paarden ach'teruit en de wagen kwam
m botsing met een auto, welke aanmerkelijk
werd beschadigd. De paarden werden tot staan
gebracht.
t-., Opening weg.
Dinsdag is vroeger dan werd verwacht
het vnje verkeer over den Axelschen weg
werking getreden. Hiermede is, vooral
auto's, een verkeersobstakel vervallen.
Jaarvergadering Damclub.
Gisteravond hield de plaatselijke damclub
,,Zwart Wit" hare eerste algemeene jaarver
gadering in het gebouw der Christelijke Be-
waarschool alhier.
De voorzitter, de heer J. a. van Dixhoorn,
opende deze goed bezochte vergadering met
eenige hartelijke welkomstwoorden, waama hij
een terugblik wierp op het afgeloopen ver-
eenigingsjaar, dat zich, naar ihij releveerde in
een gestadigen groei van het aantal leden, dat
van 23 is opgeklommen tot 38, mocht verheu-
gen. Voorts bleken de onderlinge competitie-
wedstrijden een groote attractie voor de leden
en steeds was de opkomst op de oefenavonden
meer dan bevredigend te noemen. De strijd om
den persoonlijken kampioenstitel der vereeni-
ing kenmerkte zich door een bijzonder span-
nend verloop en werd in de allerlaatste partij
ten voordeele van spreker beslist. Nadat hij
den kampioen van het tweede tiental, met
name den heer J. Smallegange, namens het be
stuur van harte had gefeliciteerd met zijn be-
reikte resultaat, wekte hij vervolgens alien op
om ..Zwart Wit" zoowel in kwaliteit als kwan-
titeit omhoog te helpen werken, daarbij zijn
dank uitende aan zijn medebestuursleden voor
de prettige en intensieve samenwerking.
Het daarop volgend jaarverslag van den
secretaris, den heer" J. M. de Pooter Pz. ge-
waagde van een uitstekend verloop der com-
petitie en de beide gehouden vriendschappe-
lijke ontmoetingen met de damclub te Hoek.
Spreker bracht in herinnering hoe den eersten
stoot werd gegeven tot oprichting van deze
damclub en op welke manier deze allengs is
uitgegroeid tot een respectabel aantal leden,
hetgeen wijst op een goede harmonie in deze
jonge club. Voorts gaf hij een overzicht van
het competitie-verloop, waaruit bleek, dat een
enorm aantal partijen gedurende het speelsei-
zoen werden afgewerkt. Na mededeeling van
de in het komende seizoen te spelen wedstrij-
den, werd zijn uitgebreid en keurig verzorgd
jaarverslag zonder op- of aanmerkingen goed-
gekeurd en met een woord van dank aan den
samensteller aanvaard.
Het jaarverslag van den penningmeester,
dat wegens ziekte van den betreffenden func-
tionaris door den secretaris werd uitgebracht,
was eveneens optimistisch gestemd en ver-
melde aan ontvangsten 66,95; aan uitgaven
50,83, zoodat een batig saldo ad f 16,12 kon
worden overgeboekt.
Vervolgens werden door den voorzitter
eenige mededeelingen gedaan omtrent de aan
sluiting bij den Ned. Dambond, dewelke per
1 October van kracht wordt. Waar de hieraan
verbonden kosten echter te groot zijn, werd
met algemeene stemmen besloten hierop niet
in te gaan, zoodat de kracht wederom in isole-
ment moet worden gezocht. In dit verband
werd der vergadering mededeeling gedaan van
de in den a.s. winter te houden vriendschap-
pelijke* competitie-wedstrijden met de in de
omgeving gelegen damclubs te Ter Neuzen,
Hoek en Axel, waaraan de vergadering zijn
goedkeuring hechtte.
Tot leden der kascommissie werden benoemd
de heeren C. Scheele en M. Wisse, die na ge
houden controle over boeken en bescheiden,
adviseerden tot goedkeuring.
Het aftredende ibestuurslid, de heer J. M.
de Pooter Pz. werd bij acclamatie van stem-
men herbenoemd, terwijl in de vacature, ont-
staan door het bedanken van den 4ieer L.
Mechielsen en in verband met de uitbreiding
van het bestuur tot 5 leden, benoemd werden
de heeren M. Wisse, A. Hamelink en C. Oppe.
IDe omvraag gaf den Secretaris aanleiding
om met eenige toepasselijke woorden een twee-
tal fraai bewerkte diploma's uit te reiken aan
de heeren J. A. van Dixhoorn en J. Smalle
gange, in verband met het door hen behaalde
kampioenscihap, resp. van het eerste en tweede
tiental, waarmede de vergadering onder luid
applaus hare voile instemming betuigde.
De door enkele leden gestelde vragen werden
door den voorzitter op vlotte wijze beant-
woord. Even na tienen werd deze goed ge-
slaagde vergadering, die slechts anderhalf uur
had geduurd, onder dank voor de opkomst en
het gezellige verloop der besprekingen door den
voorzitter gesloten, nadat hij een dringend be-
roep had gedaan op een even trouwe opkomst
der leden als in het afgeloopen seizoen.
Bietenaanvoer.
Deze week werd aan de los- en laadplaats
aan den Margarethapolder alhier begonnen
met den eersten aanvoer der bieten. Naar we
vememen, is de kwaliteit dezer veldvruchten
alom goed te noemen.
GEREF. GEMEENTE.
Tweetal te Ter Neuzen: Ds. M. Heijkoop te
Utrecht en Ds. H. Ligtenberg te Lisse.
Zwakke tot matige westelijke tot noorde-
lijke wind, gedeeltelijk bewolkt,' weinig of geen
regen, weinig verandering in temperatuur.
