ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN Rede van den Minister-President Dr. H. COLIJN. 1 No. 9509 MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936 76e Jaarganq Binnenland De Gulden los van het Goud ffr EERSTE BLAD DEZE KEER MAAR Welke maatregelen de regeering nam TER NEUZENSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJSBinnen Ter Neuzen 1.25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen r. per post 1,55 per 3 maanden Bij vooruitbetaling fr. per post f 5,60 per jaar foor Belgie en Amerika f 2,overige lan den 2,35 per 3 maanden fr. per post Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling. Uitgeefster: Finna P. J. VAN DE SANDE GIRO 33150 TELEFOON No. 26. ADVERTENTIeN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer 0,20 K.LEINE ADVERTENTIeN: per 5 regels 50 cent bij vooruitbetaling. Grootere letters en clicbd's worden naar plaatsruimte berekend. Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave. DIT BLAD VERSCHIJNT I ED E REN MAANDAG- WOENSDAG- EN VRIJDAGAVOND. Hedenmorgen heeft, zooals in den loop van Zondag was aangekondigd, de Minis ter-President, Dr. H. Colijn, voor de radio een rede gehouden om een uiteenzet- ting te geven over het besluit van de re- geering met betrekking tot de gevolgde monetaire palitiek. Deze rede werd uit- gezonden vanuit de studio der P. T. T. in Den Haag, en was bestemd voor de Nederlanders, zoowel in eigen land, als in Nederlandsch-Indie, West-Indie en Curagao. De Minister-President sprak ongeveer als volgt: Geachte luisteraars, Alvorens een nadere motiveering te geven van het in den nacht van Zaterdag op Zondag door de Regeering genomen besluit, inzake de monetaire politiek, roep ik eerst in uwe herinnering terug, dat door een zeker aantal landen tijdens de in 1933 gehouden Londensche wereldconferentie, het wenschelijk werd geacht, den z.g. gou- den standaard te handhaven. dat wil zeg- gen, door afgifte van goud aan elkander de onderlinge verhoudingen te bestendigen. Deze landen waren zes in getal, nl. Frankrijk, Italie, Zwitserland, Belgie, Pol en en Nederland. Van deze 6 konden Italie en Polen practisch reeds niet meer meegerekend worden, terwijl Belgie na de in het vorig jaar plaats gehad hebbende devaluatie wel tot het goud is terugge- keerd, doch niet meer tot het goudblok behoorde. Zoo bleven er van de 6 maar 3 meer over, nl. Frankrijk, Zwitserland en Neder land. Weliswaar behoort ook Amerika tot die landen, die het wisselverkeer door middel van goudafgifte steunden, doch de waarde van den dollar is niet definitief vastgesteld, en kan door een besluit van den president der Vereenigde Staten ver- der worden verlaagd dan de 40 waar- mede zij thans reeds devalueerde. Niet zonder bezorgdheid heeft de Nederlandsche Regeering den gang van zaken op monetair gebied gevolgd. Niet dat zij twijfelde aan haar eigen monetaire politiek. De aanpassing in Nederland was een heel eind, die in Nederlandsch-Indie nagenoeg geheel geslaagd. De Regeering mocht dan ook hopen, dat het eind van een moeilijken weg nagenoeg in t Zicht was. De bezorgheid gold dan ook voor- namelijk hetgeen om ons heen geducht moest worden, nu de voornaamste pilaar van goudblok ondergraven was, want men kon zich niet verhelen, dat, indien deze be- zwijken zou, de positie voor Zwitserland en Nederland buitengewoon moeilijk zou worden, indien ook Frankrijk het voor- beeld van Belgie zou volgen. Toch meende de Regeering, toen zij zich in den nacht van Vrijdag op Zaterdag te beraden had omtrent het door haar in te nemen standpunt, toen haar bekend was geworden, dat Frankrijk den gouden stan daard had verlaten, de beproefde politiek. die tot nu toe was gevolgd, onveranderd te kunnen handhaven. Vandaar dat in de ochtendbladen vfm. Zaterdag de mededee- ling werd opgenomen, dat de Regeering hare monetaire politiek onveranderd hand- haafde. Op die houding was mede van in- vloed de wetenschap der Regeering, dat op dat tijdstip zij de volkomen gegronde ver- wachting had dat de Zwitsersche regee ring hare monetaire politiek onveranderd zou handhav#en. Zaterdag *in den loop van den namid- dag ontving de Regeering evenwel van haar gezant te Bern de mededeeling, dat men integendeel besloten had, tot aanpas sing van de Zwitsersche munt aan de lei- dende valuta in het buitenland. Dit feit maakte een hernieuwde over weging van het Nederlandsche standpunt noodzakelijk. De positie van de Zwitser sche Staatsbank was sterker dan die der Nederlandsche Bank. Toen dus de ster- kere moest opgeven, was overweging van de invloeden, die dit zoowel nationaal en intemationaal op de geldwereld zou heb ben, noodzakelijk. Nu de eene na de andere, en van de twee laatste de sterkste, de vlag moest strijken, was de vraag, waarom de minst sterke het wel zou kunnen houden. Dit noopte de Regeering tot het inge- nomen standpunt te herzien, Nederland zou nu, waar Amerika reeds devalueerde met 40 en ook Belgie reeds gedeva- lueerd had, de eenige zijn van het trio, ja zelfs het eenige land zijn in de geheele wereld, dat den gouden standaard onge- rept had weten te bewaren. Het was hard voor de Regeering, van die eerepositie afstand te moeten doen, en het besluit is der Regeering dan ook on- noemelijk zwaar gevallen. Intusschen moesten persoonlijke gevoe- lens voor het belang van het land wijken. De Regeering heeft alles gedaan wat mogelijk was tot handhaving van de aan den gouden standaard gebonden munt- politiek. Dit standpunt heeft zij niet alleen bezien van economisch oogpunt, doch ook uit dat van financieele waardigheid. Het is dan ook alleen een gevolg van over- macht, en van volstrekte noodzakelijkheid, dat de Regeering dit besluit genomen heeft. Door den toestand die was ingetreden, zou Nederland feitelijk het eenige overge- bleven land zijn geweest, dat zijn munt onveranderd handhaafde. Het spreekt wel vanzelf, dat elke druk op de wisselmarkt van invloed zou zijn op den goudvoorraad der Nederlandsche Bank, die daardoor zou verzwakken. In elk geval bestond de iUogelijkheid om de munt blijvend te handhaven, dus niet langer. Hoe werd dan het beeld van den toe- stand. Zoo, dat binnen enkele weken of op zijn best een paar maanden een door- loopende sterke schommelmg van den rentevoet zou plaatsvinden, met daaraan voor het bedrijfsleven verbonden bezw'a- ren scheppend, en ten slotte tot gevolg zou moeten hebben het prijsgeven van den gouden standaard door een onverant- woordelijke verzwakking van den goud voorraad der Nederlandsche Bank. Dit moest worden voorkomen, ook om- dat wij bij de grenzelooze verwarring die er thans op dit gebied heerscht, niet weten wat de toekomst ons zal brengen. Te meer omdat er in de nabije toekomst voor som- mige personen ook mogelijkheid zou be- staan, door middel van de afvloeiing van den goudvoorraad van de Nederlandsche Bank, winsten te maken, waarop zij geen redelijke aanspraak zouden kunnen maken, doch die bovendien het land ernstige scha- de zouden kunnen berokkenen. In die overweging wortelt dan ook het door de Regeering genomen besluit om met ingang van 27 September 1936 den goud- uitvoer stop te zetten. Daardoor is ver- zekerd, dat de Nederlandsche goudschat ter beschikking blijft van het eigen land, wat een algemeen belang is. Wat beteekent nu het besluit der Regeering? Dit, dat de z.g. gouden stan daard tijdelijk wordt prijsgegeven, zooals ook vanaf Augustus 1914 tot eind April 1925 het geval is geweest. In zooverre is het dus voor ons niets nieuws. Beteekent dit nu ook een waardevermin- dering van den gulden, zooals reeds ge- ruimen tijd door een deel van ons volk wordt gewenscht Met volkomen zeker- heid valt dit niet te zeggen. In 1914— 1925 is het voorgekomen, dat de gulden ten opzichte van pond en dollar lager was dan normaal, doch in die periode is ook het omgekeerde het geval geweest. Dit laatste is thans niet te verwachten, doch met het eerste, eenige waardevermindering tegenover buitenlandsche valuta, zal reke- ning moeten worden gehouden. Twee invloeden zijn hierop van invloed, ten eerste de kapitaalbeweging, ten tweede de aanpassing van den gulden ten opzich te van het buitenlandsche prijspeil. Bereikt moet worden, dat het wegge- vloeide kapitaal terugkeert, terwijl de con- currentiemogelij'kheid voor onzen export ten zeerste de aandacht verdient. Wat brengt voor de bevolking de door de Regeering geschapen toestand mee? De Regeering zal de ontwikkeling van dezen toestand niet geheel aan zichzelf kunnen overlaten. Het betalingsverkeer blijft volkomen vrij, doch de Regeering zal onverwijld bij de StatenXjeneraal indienen een ontwerp van Wet tot instelling van een Egalisatiefonds groot f 300 millioen, om harerzijds invloed te kunnen uitoefenen op den loop der wis- selkoersen met het buitenland, zooals ook in Engeland geschied is, en thans in Frankrijk en Zwitserland in overweging is. De Regeering heeft het daardoor in de hand, in samenwerking met de Neder landsche Bank, een daling van den gulden tegen te houden en ook omtrent het prijs peil regel end te kunnen optreden. Wat het prijspeil betreft, eenige ver- hooging zal niet geheel te ontgaan zijn, voor de goederen die uit het buitenland betrokken moeten worden. Voor die welke uit het binnenland voortkomen is het even wel anders. Ik wil dan ook een ernstig woord van waarschuwing spreken tegen onnoodige prijsopdrijvingZij die zich daaraan s'chuldig maken verrichten een onsociale en onvaderlandslievende daad, en de Regeering zal dan ook niet aarze- len, daartegen op te treden. Een ontwerp van wet tot het tegengaan van ongemoti- veerde prijsopdrijving zal dezer dagen aan de Staten-Generaal worden aangeboden. Het koopend publiek moet ik ernstig waarschuwen, niet te hamsteren. Daar- voor is geen enkele reden. Er is geen ge- brek aan goederen, en de vlucht in de goederen is niet noodig. Wel kan de vlucht in de goederen -borzaak worden van prijsstijging. Laat ons volk niet vervallen in de fouten die elders gebleken zijn, doch onze koele bezinning behouden. De moei- lijkheden zijn ongetwijfeld vele en groot. doch ze zijn te overwinnen. Dit kan niet indien het volk een andere kant optrekt dan de Regeering wil. Dc Regserimg kent haar kocrs sn volgt doelbewust de door haar aangegeven poli tiek. Zij acht zich in staat de voornaamste schokken op te vangen, en den koers naar de haven te vinden. Daartoe is echter voorwaarde. dat met den raad en de aan- wijzingen van de Regeering rekening wordt gehoudenen deze niet bewust of onbe- wiust in den wind worden geslagen. Ik raad u alien aan, rustig te blijven, met zenuwachtig te worden, en niet zenuw- achtig te handelen, doch precies te doen zooals de vorige week of een maand ge- leden. Men kan het beste doen alsof er niets veranderd is, dan zal er ook heel wei- nig verandering komen. Met Gods hulp hoopt de Regeering ook deze nieuwe schok te boven te komen. Ik ben niet getreden in een techmsche beschouwing over het Egalisatiefonds, dit is voor ons volk in zijn geheel niet noodig, en degenen voor wie het wel noodig is, kunnen zich om inlichtingen wenden tot de directie van de Nederlandsche Bank. De Nederlandsche Regeering heeft zich steeds op het standpunt gesteld, dat de allerwege gerezen handelsbelemmeringen een belemmering waren voor een ecqno- mische opleving. Zij kan dan ook, naar aanleiding van de daaromtrent elders at- qeleqde verklaringen mededeelen, dat zij van harte bereid is, mede te werken aan de opheffing van de handelsbelemmerin- qen en stabilisatie van het geldverkeer, zonder zich daaromtrent voor het oogen- blik over te geven aan rooskleurige ver- wachtingen. Zij betuigt met de aange- kondigde voornemens echter hare voile in- stemming. Ik meen te mogen aannemen, dat het voornaamste deel van ons volk gehoopt heeft de tot nu toe gevolgde stabiele mo netaire politiek voort te kunnen zetten. Dit was ook de wensch der Regeering. Zij is van dien weg dan ook niet dan noode afqeweken, en niet dan nadat alle anderen den strijd hebben opgegeven en daarmede ook onze goede kansen waren wegge- vloeid. Het wachtwoord is thans: met aan het verleden blijven hangen, het verleden is voorbijgegaan, we moeten thans, vertrou- wend in de toekomst, vooruitzien, de han- den ineengeslagen en met een biddend hart en eenparig willen den- nieuwen toe stand tegemoet Deze toespraak is hedennajniddag voor de beide Indian opnieuw uitge?onden. KEEKING DIENSTFUtCHTIGEN In November en December a.s. zal de her- keuringsraad in eenige gemeenten zitting houden. Wie een keuring kunnen ondergaan. De gelegenheid om in die zitting een ge- neesktindig onderzoek te ondergaan, kan door den voorzitter worden gegeven aan ingeschre- venen voor den dienstplicht, die nog niet bij de land- of de zeemacht zijn ingelijfd, of die wel reeds daarbij zijn ingelijfd, maar nog niet als dienstplichtige in werkelijken dienst zijn geweest. Behoudens bijzondere machtiging van den Minister van Defensie worden tot het onder zoek niet toegelaten personen: a. die bestemd zijn tot buitengewoon dienstplichtige of als zoodanig zijn ingelijfd; b. die dit jaar tijdelijk ongeschikt voor den dienst werden verklaard; c. die als vrijiwilliger behooren tot de land- macht uitgezonderd den vrijwilligen land- atorm tot de zeemacht of tot de overzee sche weermacht. De aandacht wordt er op gevestigd, dat per sonen, die tot den vrijwilligen landstorm be hooren, in het algemeen tot de keuring kun nen worden toegelaten, zonder bijzondere machtiging van den minister. Het aanvragen van keuring. Om deze keuring te ondergaan, behoort een aanvraag te worden ingedlend, in welke aan vraag aannemelijk wordt gemaakt: dat de persoon wien het geldt, na de uit- spraak van den keuringsraad vermoedelijk ongeschikt voor den dienst is geworden (dit geldt voor hen, die dit jaar door een der keu ringsraden geschikt werden verklaard); of dat hij vermoedelijk ongeschikt voor den dienst is (dit geldt voor hen, omtrent wie dit jaar der keuringsraden uitspraak deed). De aanvraag moet voorts vermelden den geslachtsnaam de voomamen (voluit) en het nauwkeurig adres van den belanghebbende, datum en jaar van geboorte, de gemeente en lichting, voor welke hij voor den dienstplicht is ingeschreven, verder voor zoover hem bekend het korps, korpsonderdeel of dienstvak, Waaraan hij is toegewezen of waartoe hij behoort, en het tijdvak of den datum, voor zijn inlijving of zijn opkomst in werkelijken dienst vastgesteld, en ten slotte: of hij dit jaar voor een der keuringsraden is verschenen en, zoo ja, hoe de uitspraak van den raad luidde. Wenscht iemand, die behoort tot de hier- v66r onder a, b of c bedoelde personen, inu ring aan te vragen, dan is het wenschelijk tevens in de aanvraag te vermelden, welk bijzonder belang voor hem in het ondergaan van de keuring gelegen zou zijn. De aanvraag behoeft niet gezegeld te zijn, doch moet zoo spoedig mogelijk gefrankeerd worden toegezonden aan het volgende adres: Aan den Voorzitter van den Herkeuringsraad, Gebouw van het Departement vaii Defensie, Plein 4, 's-Gravenhage. Ter Neuzen, 28 September 1936. De Burgemeester van Ter Neuzen P. TEIAiEGEN Zoo heeft, blijkens een bericht in dit num- mer, na een heftigen strijd, die sinds de laat ste regeeringsiwisseling in Frankrijk vrijwel hopeloos leek, de franc het loodje moeten leg- gen. Dit bericht kwam Vrijdagavond toch nog vrij onverwacht. Door de beperking van het goudblok was het te verwachten, dat ook de gulden daardoor weer in het gedrang zou komen. Toch waren de eerste berichten jl. Zaterdag nog hoopvol. Zoowel de Regeering als de Ne derlandsche Bank hadden nog verwachting de muntpariteit onverzwakt te kunnen hand haven. Men rekende er hierbij op, dat ook Zwitserland zou stand houden, hetgeen aan- vankelijk werd verwacht. Toen die verwach ting echter niet werd vervuld, en Zwitserland met zijn valuta door den wind ging, werd het voor de Nederlandsche Regeering een kwestie van nieuwe overweging, want nu kwam de goudvoorraad begrijpelijkerwijze in groot ge- vaar, daar de speculatie zich nu met voile macht op den gulden zou werpen. Het gevolg dier overweging is geweest, dat Zaterdagnacht door den regeeringspersdienst het volgende communique aan de bladen werd gezonden Nadat de regeering, na de aange- kondigde monetaire maatregelen in Frankrijk, haar voomemen te kennen gaf, om hare monetaire politiek on veranderd te handhaven, heeft het sindsdien genomen besluit der Zwit sersche regeering de Nederlandsche regeering genoopt, hare houding op nieuw in overweging te nemen. Nu Nederland het eenige land ter wereld is geworden, dat zijne munt pariteit ongerept heeft bewaard en het daardoor in de sterkste mate den druk op de wisselkoersen en op zijn goudvoorraad zal gevoelen, kan de mogelijkheid om de huidige monetaire politiek te blijven handhaven niet lan ger aanwezig worden geacht. Teneinde te verhoeden, dat men tenslotte genoopt zou worden den gouden standaard prijs te geven na eene niet te verantwoorden verzwak king van den goudvoorraad der Ne derlandsche Bank, heeft de regeering, in volledige overeenstemming met het Bovendien spaar ik nog een paar centen. Zoo denken velen, die een goedkoop surrogaat koopen. Maar weet U dan ook, waar dit product ver- vaardigd werd? Weet U, of dit product met even groote nauw- lettende zorgzaamheid wordt samen- gesteld Weet U, of dit vervangmiddel een even groote werkzaamheid bezit en of het op den duur even goed te verdragen is? Weet D, dat U zich door het innemen van een onbekend en goedkoop middel aan een groot gevaar kunt blootstellen Ziet U, die eene keer kan zich bitter wreken. Daarom ook voor U alleen het middel uit de wereldberoemde ,,Bayer"-fabrieken. ASPIRIN met het „Bayer"-kruis en den Oranjelband, het product van vertrouwen. (Ingez. Med.) gevoelen der Nederlandsche Bank, be sloten, met ingang van 27 September den uitvoer van goud te verbieden, tenzij gedekt door een authentiek cer- tificaat van de Nederlandsche Bank. Tevens zal de effectenbeurs Maan- dag 28 en Dinsdag 29 September ge- sloten zijn. Nadere mededeelingen omtrent de voornemens der regeering zullen Maandag 28 September worden be kend gemaakt. Voor ddt laatste verwijzen wij o.m. naar de rede van den Minister-president, Dr. H. Colijn, hedenmorgen voor de radiozenders uitgespro- ken. De parlementaire redacteur van „De Cou-' rant" meldt o.m. Nadat de regeering Zaterdag in een kabi- netsraad welke tot laat in den avond geduurd heeft, besloten had tot het stopzetten van den gouduitvoer met ingang van heden en tot het sluiten van de beurzen op Maandag en Dins dag, heeft de regeeringsmachine den geheelen Zon'dag op voile kracht geWerkt, ten einde de uitwerking van de genomen principieele beslis- sing zoo doeltreffend mogelijk en de uitvoering der te treffen maatregelen zoo snel mogelijk te doen zijn. Daar toe heeft de minister van Financien met zijn technische adviseurs en medewerkers en met vertegenwoordigers van het bankwezen geconfereerd. Des middag zijn de besprekin- gen voortgezet tusschen de ministers van Fi nancien, van Handel, Nijverheid en Scheep- vaart en van Justitie. Naar wij vernemen is Maandagavond bij de Tweede Kamer de indiening te wachten van een aantal spoed-wetsontwerpen, o.m. dat tot bekraehtiging van het bij K.B. uitgevaardigde gouduitvoerVerbod en een wetsontwerp behel- zende de maatregelen, welke de regeering noo dig acht ten aanzien van den gulden te nemen en voorts een wetsontwerp tot het tegengaan van prijsopdrijving. Hierin zullen zoowel de prijzen van diensten en van goederen als de huren aan bepaalde regelen worden gebonden. Ten aanzien van het prijspeil van goederen heeft de minister van 'Handel, Nijverheid en Scheepvaart terstond contact gezocht met de Kamers van Koophandel, de Middenstandsor- ganisaties, de grootwinkelbedrijven en de coo- peraties, welker volledige medewerking is toe- gezegd wat betreft het streven naar voor komen van onredelijke prijsverhoogingen. Naar aanleiding van de gevoerde besprekingen is de volgende circulaire van minister Gelissen tot de middenstandsorganisaties gericht: Dringend beroep op winkelbedrijf. „Ik acht het niet uitgesloten, dat een aantal winkeliers in de gebeurtenissen van den dag aanleiding zullen zoeken tot een overigens niet gemotiveerde verhooging van de prijzen der eerste levensbehoeften. Afgezien nog van het bezwaar, dat een der- gelijk optreden de reputatie van het winkel bedrijf als geheel zal sehaden, acht ik het in het algemeen belang noodzakelijk, dat onder de tegenwoordige omstandigheden iedere po- ging in deze richting achterwege blijft of, zoo al door enkelingen ondernomen, ten spoedigste wordt onderdrukt. Ik doe daarom op uwe organisatie een drin gend beroep ten einde hare leden onverwijld met het bovenstaande in kennis te stellen en hen uit te noodigen, al het mogelijke te doen, ten einde door eendrachtig optreden moeilijk- heden, die aan den detailhandel niet anders dan ernstig afbr.euk kunnen doen, te yoorko- men. Ten einde eventueel op zoo kort mogelijken termijn aan excessen paal en perk te kunnen stellen, zal het ontwerp eener wet, w.elke de mogelijkheid voorziet daartegen op krachtige wijze op te treden, een dezer dagen de Tweede Kamer der Staten-Generaal bereiken. Ik vertrouw, dat uwe organisatie intusschen waar mogelijk haar invloed zal doen gelden, om den detailhandel tegen normale prijzen voortgang te doen hebben". Van deze aanschrijving is afschrift gezonden aan de Kamers van Koophandel en Fabrieken, met verzoek eventueel te harer kennis komen- de klachten inzake prijsopdrijving onverwijld nauwkeurig te willen onderzoeken en den mi nister voomoemd daarvan op de hoogte te brengen. De Tweede Kamer is bijeengeroepen tegen Dinsdagmiddag halftwee, de Eerste Kamer tegen Ddnsdagavond halfnegen. Het uitvoerverbod van goud heeft ook in vloed op de landbouwcrisismaatregelen. Voor- op staat immers bij de regeering, dat met in- achtneming van de belangen van den land- bouw, de prijzen der eerste levensmiddelen, allereerst brood en aardappelen, niet zullen mogen worden verhoogd. Ten aanzien van de landbouwsteunpolitiek

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1936 | | pagina 1