De burger-oorlog in Spanje
SELZAETE.
AXEL.
TER NEUZEN, 26 AUGUSTUS 1936
kamer van koophandel en
fabrieken.
DE FEESTEN TE AXEL.
WEER VERW ACHTIN G.
rechtszaken.
gevoel van teleurstelling, na volibracht exa-
men. omdat de opluchting en voldcening niet
zoo groot zijn, als wij ons tievoren hadden
voorgesteld. Zoo gaat het blijkbaar den ''evo
lution air, na de geslaagde revolutie. Eerst
merkt Jiij dat zoo niet, wordt hij nog in span
ning gehouden door de verdediging en de
moeilijke oonsolidatie van het bereikte. Maar
als de revolutie „veilig gesteld" is, dan ont-
waken weer de neiging tot hartstochtelijke
critiek en de instincten, welke haar dragers
tot rewolutionairen hebben gemaakt. Het sec-
tarisme doet zich gelden, en ook de ontevre-
denheid, die iedere revolutie bij haar over-
tuigdste vo'orvec'hters moet verwekken, omaat
zii nooit al het vroeger voorgespiegelde kan
verwezenlijken. De tegenstander m eigen
kamp wordt weldra niet minder fel gehaat
dan de oude machthebhers. Opnieuw ontstaat
een strijd op leven en dood, maar nn tusschen
tegenstanders, die elkaar, en elkaars meedoo-
genlooze middelen, door en door kennen. De
Spaansche professor Unamuno die zich zeker
tot veler verbazing, aan de zijde van de rebel
len heeft geplaatst, heeft dat held'er mgezien,
toen hij dUr dagen zeide, tegen regeenng
te zijn, maar zeker ook tegen de „witten
zullen wezen, als zij zouden over^"®",
Merkwaardig snel is deze consequentie van
het revolutionaire temperament in Duitsc
land tot uifcbarsting gekomem Reeds bmnen
anderhalf jaar! Men kende elkander, de
machtigsten vreesden de bijna even machtigen
enoudf medestrijders, en sloegen daaromhet
eerst hun slag, en toen maar naar verschil
lende kanten fegelijk. De ..kinderen der revo-
lutie" Rohm, Heines, Gregor Strasser en tal
van andere voorvechiters uit de ]aren van
striid werden hij overrompeling onscbadehjk
gemaakt In hoever daar alles en voorgoed
mee uitgeroeid is, wat door revolutionair tem
perament in eigen kamp gevaar kon °P^e-
ren kunnen wij natuurlijk met weton Maar
mm ziet nu in Rusland, uit de bekentemssen,
waarvan de dood van Tomski een bezegelmg
Itjkt met hoe taaie volharding dat temper -
ment werkt. Wie de revolutie hanteert, han-
teert een tweesnijdend wapen.
Ondanks al het bovenstaande blijft ons het
tafereel te Moskou toch nog in v®rs^h
opzichten raadselachtig. Men heeft Kamenef
en Zinowjef, gelijk de anderen, diep berouw-
hetobend gezien, zichizelf tot in het stof ver
nederend. Men zon aan de echtheid van dezen
inkeer heel gemakkelijk kunnen gelooven ^ls
het voor den eersten keer was. Zij hebben
deze scene van bekentenis, berouw en zelfver-
nedering echter reeds zooveel maal vertoond
dat wij den tel ervan kwijt zijn. Drie maal
zeker. Het was steeds een zonderlmg tafereel.
Als hun schuld nu vast staat, kan men be-
grijpen, waarom zij bet hij vorige gelegen-
heden gedaan hebben. 'Hun doel moet zijn
geweest, op die manier de kans te krijgen,
Rusland toch nog naar hun hand te zetten.
Zij kenden de kracht van terroristische prak-
tijken in Rusland. Men heeft immers van
oudsher gezegd, dat Rusland stond onder een
autocratie, die heperkt werd door den sluip-
moond.
Maar het ziet er wel naar uit, dat er nu
niets meer te bereiken was. In dezelfde, ver-
nederende houding, waarmede zij telkens erin
zijn geslaagd zich opnieuw een positie te ver-
overen, om Stalin te bestoken, onthlooten zij
nu buii borst voor het executiepeleton, of bui-
gen zij, als het dan in den modernem Russi-
schen trant geschieden zal, den nek v-oqr het
doodelijk pistoolschot. Of hadden zij toch de
hoop nog niet verloren het veege lijf te kun
nen redden? Hun houding is voor ons wes-
teriingen, raadselachtig. Misschien brengt de
besiissing omtrent hun lot, na het doodvonnis,
opheldering, en blijkt de lankmoedigheid van
de Russische revolutie voor haar eigen kin-
deren inderdiaad oneindig vergelijkender-
wijize gespnoken
Wederom is een dag voorbijgegaan zonder
dat er op militair gebied veel is voorgevallen.
De toestand schijnt in een impasse te zijn ge-
raakt, althans voor het oogenblik. De regee-
ring beweert, dat zij verscheidene pverwin-
ningen heeft behaald, maar de opstandelingen
schijnen in de verschillende steden, waar zij
nog steeds meester zijn, niet meer geneigd tot
wijken dan zij verscheidene weken geleden
reeds waren.
Behalve het feit, dat er schaarschte aan
levensmiddelen heerscht kan gezegd worden,
dat de toestand te Madrid kalm is. In de stra-
ten spelen de knapen soldaatje en de meisjes,
verkleed als verpleegsters, collecteeren voor
ziekenhuizen.
Sinds Zaterdag j.l. fungeert een speciaal ge-
rechtshof, samengesteld uit vertegenwoordi-
gers van de verschillende organisaties van het
volksfront. Het is ingesteld voor de behan-
deling van zaken tegen officieren en andere
militairen, die van muiterij worden beschul-
digd. Er hebben reeds vier executies plaats
gehad en talrijke veroordeelingen tot gevan-
genisstraf zijn uitgesproken.
Van regeeringszijde verluidt, dat in de laat-
ste twee of drie dagen talrijke moorsche „re-
gulares" naar de regeering zijn overgeloopen,
omdat zij slecht betaald en gevoed werden.
Uit Portugal wordt gemeld, dat Maandag-
avond een Spaansc'h regeeringsvliegtuig. ko-
mende van het vliegveld Getafe bij Madrid en
bemand met twee officieren nabij Valle de
Rexiga is geland. De officieren verklaarden,
dat zij naar de opstandelingen hadden willen
vliegen maar uit den koers waren geraakt en
door gebrek aan brandstof op Portugeesch ge
bied hadden moeten landen. Het vliegtuig is
door de Portugeesche autoriteiten in beslag
genomen.
Een groote aanval op Irun en
San Sebastian aanstaande?
Uit Hendaye wordt gemeld, dat 700 man
van den Tercio in de omgeving van Cyarzun
zijn aangekomen en tezamen met de opstan-
dige militie een aanval op groote schaal voor-
bereiden op Irun en Sas Sebastian.
Aan den kant der regeeringsstrijdkrachten
is alles gereed voor het bieden van weerstand.
Kleine posten met automatische wapenen zijn
insericht en patrouilles zorgen voor een voort-
durende verbinding. De eerste limes liggen
verschanst achter prikkeldraadversperrmgen,
terwijl speciale secties gereed staan om tus-
schenbeide te komen. Verder wordt Sem®'d>
dat de artillerie van de forten Guadelupe, San
Marcos en San Martial dagelijks hun demora-
liseerend vuur op de opstandelingenstellingen
doen neerkomen. vooral Oyarzun als doelwit
klDrie regeeringsvliegtuigen, die uit Santan-
der vertrokken waren, hebben Maandagavond
OMHOOG GEVABEN.
Bij het binnenkomen van de Westhaven liep
het Eng. s.s. Tweed op een der havendammen.
Ongeveer vier uur later is het s.s. weer met
sleepiboothulp vrijgekomen en heeft de reis
naar Gent voortgezet.
STERFGEVAE IN DE KERK.
Zondagmorgen werd in de Basiliek te Hulst
de reeds bejaarde weduwe Ph. Strobbe-Poppe
uit Schuddelbeurs tijdens de 'H. Mis djoor een
toeval getroffen. Ter plaatse werd haar het
H. Oliesel toegediend. Het stoffelijk overschot
is daarna per brancard weggevoerd.
PAABDEN IN BESLAG GENOMEN.
Door de belastingambtenaren alhier zijn een
drietal paarden, welke gestald waren bij een
lan'dlbouwer te Driewegen, in beslag geno
men en weggeleid. Naar verluidt zouden deze
frauduleus van Belgie uit binnengevoerd zijn.
ZIOH BIJ DE JUSTITIE GEMELD.
Dezer dagen heeft zich bij de justitie te
Middellburg aangemeld zekere le B., drukker-
uitgever te Breskens, verdaoht van verduiste-
ring, die sedert December van het vorige jaar
uit zijn woonplaats werd vermist en van wien
aanrvankelijk w.erd aangenomen, dat hij door
verdrinking om het leven was gekomen.
VREEMDELINGENBEZOEK TE SLUIS.
De heer J. J. Moerman schrijft aan het
Vaderland
Wie in deze dagen het anders zoo stille
Sluis, het mooie oude stadje in Zeeuwsch-
Vlaanderen bezoekt, ziet zich geplaatst in een
centrum van tourisme.
Iederen dag brengen touringcars en trams
er honderden vreemdelingen aan: Belgen,
Duitschers, Franschen en bovenal En-
gelsen.' Hun aantal mag dagelijks op 2000 ge-
schat worden. Op Donderdag stijgt dit getal
in verband met de markt te Middelburg
tot drie a vierduiizend.
Dit druk bezoek is voor een groot deel te
danken aan de organisatie van de Belgische
Buurtspoorwegen en aan de Belgische reis-
bureaux, die in de Vlaamsche badplaatsen veel
reclame voor Sluis maken. Zoo geven de Bel
gische Buurtspoorwegen tegen matige prijzen
kaarten af, waarmede de tioeristen niet alleen
recht hebben op vervoer, maar tevens op thee
en cramique (het vermaarde Sluizer krenten-
brood). Belgische reislbureaux organiseeren de
tochtjes zoodanig, dat de toeristen de heenreis
■per tram of auto en de terugreis per boot
langs het kaniaal van Sluis over Damme naar
Brugge kunnen doen. De Sluizer zakenmen-
schen heiblben de prijzen voor consumptie,
souvenirs eniz. zooveel mogelijk aangepast bij
die in Belgie. Zoo betaalt men er voor ,,th<§-
cramique" (d.i. een pot thee met vier schijfjes
krentenlbrood met boter) 35 cent. In een uit-
stekemd hotel vraagt men voor pension f 3.
Dat deze prijzen in het algemeen niet te hoog
geacht worden, blijkt wel uit het feit, dat in
de vorige week, toen het aan de Vlaamsche
kust bijzonder druk was, tal van vreemdelin
gen, ook Belgen, te Sluis logeerden om van-
daar uit dagelijks Knocke te bezoeken.
Aan het douanekantoor te Sluis maakt men
het dezen bezoekers al heel gemakkelijk. Men
heeft 't daar in de zomermaanden meer dan
druk met vreemde automoibilisten, die ons land
verder intrekken, maar van wie zeer velen
hun route over Sluis nemen om het merk-
waardige stadje te bezichtigen. De ontvanger
van de douane deelde ons mede, dat hij in de
maanden Juni en Juli aan deze toeristen in
totaal niet minder dan 3500 Carnets de Pas
sages et Douanes had uitgereikt.
Ook het gemeentebestuur van Sluis is dili
gent om het vreemdelingenbezoek zooveel mo
gelijk te bevorderen. Op het stadhuis kunnen
de toeristen gratis een keurig ge'illustreerden
gids van Sluis en omgeving verkrijgen.
Vtooral in de middaguren, wanneer het be
zoek het drukst is, biedt het stadje een schil-
derachtigen aanblik. Aan de haven, met haar
oud-Hollandsche geveltjes, is het dan een
komen en gaan van honderden toeristen. Op
hun hooge stoepen en aan de kaden etaleeren
de Sluizer zakenmenschen hun spijzen en
dranken, waarvan vooral bij de Engelschen de
oude Bols zeer in den smaak valt. Van de vele
souvenirs vinden vooral de klompen en lange
pijpen veel aftrek. Voor de Engelsche jonge-
dames schijnt in het bijzonder onze mare-
chaussee in haar kranige uniform een attrac-
tie te vormen. Herhaaldelijk zagen we een of
meer misses een stoeren marechaussee bij den
arm nemen om zich zoo door leden van haar
reisgezelschap te laten kieken, wat de Holland-
sche politieman zich gemoedelijk liet welge-
vallen.
Tot omstreeks zes uur houdt de gezellige
drukte aan. Dan geven de chauffeurs van de
geweldige touringcars het sein tot vertrek,
keeren de toeristen naar de Belgische bad
plaatsen terug en heerscht in Sluis weldra
weer de vredige rust, die eigen is aan de oude
stadjes in ons mooi Zeeuwsch-Vlaanderen.
haar paard, het kamp wordt binnengedragen.
Met de vredige en ongestoorde rust is het
thans gedaan en het spel gaat beginnen, het
dreigt zelfs een drama te worden, maar zoo-
ver komt het niet, want in Texel worden geen
drama's afgespeeld, alles is daar stralend als
de zon en zoo komt ook hier het ,,gelukkig
einde van het frissche en zoo heel natuurlijk
Nederlandsch filmverhaal, hetwelk door ,,De
Tijd" wordt genoemd een gezoride kentering
van de Nederlandsche geluidsfilm.
Gomeenteraad.
In de gisteren gehouden vergadering was
afwazig de heer Van de Bilt*.
Van Ged. Staten van Zeeland was ingeko-
men de mededeeling, dat het besluit tot het
aan.gaan van een geldleening ten behoeve van
den afkoop van het jaarlijks aan de Vereeni-
ging voor Chr. Nationaal Schoolonderwijs uit
te keeren toedrag, groot 32.000 niet werd
goedgekeurd, daar de jaarlijksche aflossings-
bestanddeelen van ongelijke grootte zijn, en
zich dit niet verdraagt met een goed finan
cier beleid. De raad besloot tegelijkertijd
gunstig te beschikken op bet verzoek van de
Hulpvereeniging voor Geref. schoolonderwijs
te Spui, tot het verleenen van een bedrag in-
eens tot afkoop van het jaarlijks aan die ver-
eeniging verschuldigde bedrag, en werd tege
lijkertijd besloten, de voor di't doel te leenen
gelden tegelijkertijd op te nemen met de hier-
voren genoemde f 32.000. De aflossing zal
plaats helbben met 1000 's jaars, de rente-
voet bedraagt 43/s
Van de Axelsche bestuurdersbond en de
R.K. Werkliedenvereeniging afd. Axel, was
ingekomen een verzoek tot verhooging van de
loonnormen. De steuncommissid had geadvi-
seerd, deze voor gezinnen beneden 4 personen
op de tegeniwoordige boogte te laten, en voor
gezinnen van meer dan 4 personen te verhoo-
gen. Burg, en Weth. stelden voor, hierop af-
wjpzend te beschikken. Met 6 tegen 4 stem-
men werd aldus besloten.
Voor de tweede maal zonden Ged. Staten
van Zeeland terug het besluit tot wijziging
der vermakelijkheidstoelasting, dat in de be-
grootingsvergadering in Navemlber 1935 ge
nomen is, met verzoek, namens den Minister
van Binnenlandsche Zaken, dit besluit in te
trekken. Burg, en Weth. stelden ook dien-
overeenkomstig voor, doch de raad besliste
met 5 tegen 7 stemmen tot het tegenoverge-
stelde, n.l. tot hamdhaving van dit besluit.
Burg, en Weth. antwoordden op de in een
vorige vergadering ges'telde vragen van het
lid C. van Bendegem met betrekking tot het
betalen van een ziekeinfondspremie ten be
hoeve van werkloozen. De heer Van Bende
gem verzocht, dit an'twoord alsnog aan te
houden, en nad'er te overwegen, deze maat-
regel uit te breiden ook tot de menschen met
kleine inkomens. De Voorzitter opperde he-
zwaren van technischen aard
Omtrent de vraag van het lid C. van Ben
degem betreffen.de opneming van kinderen in
de vacantiekolonie „Russenduin" te Bergen op
Zoom deelden Burg, en Weth. mede, dat in
het vorig jaar pogingen waren aangewend,
kinderen uit de gemeente die daarvoor in aan-
merking kwamen, geplaatst te krijgen, het-
geen niet was gelukt. Dit jaar waren betrok-
kenen uit Ter Neuzen in de gelegenheid ge
steld, van de gelboden gelegenheid voor Axel
gSbruik te maken. De beer Van Bendegem
sprak zijn afkeuring uit over de houding van
het Burgerlijk Armhestuur in deze zaak.
Van de Stidhting Zeeuwsch-Vlaamsch Borg-
stellingsfonds was ingekomen het verzoek tot
deelneming in dit fonds, hetgeen de gemeente
komt te staan op een bijdrage in het kapitaal
der stichting ad 10 cent per inwoner, bene-
vens een jaarlijksche hijdragc ad 3 cent per
inwoner. Verscheidene leden betuigden met
bet streven van heit fonds hun instemming, en
achtten het een eerste stap op den weg tot
hulp van den middenstand. Met algemeene
stemmen werd besloten, aan het verzoek tot
deelneming gevolg tegeven.
Van de leden van het Burgerlijk Armhe
stuur was ingekomen een schrijven, waarin
deze te kennen gaven, met ingang van 1 Sep
tember als zoodanig te bedaiiken. Burg, en
Weth. stelden voor, eervol ontslag te verlee
nen, waartoe met algemeene stemmen werd
besloten.
De heer Seghers en ook de heer t Glide
stelden vragen met betrekking tot de reden
dezer ontslagaanvrage, waarop de Voorzitter
mededeelde, niet anders te kunnen antwoor-
den, dan dat genoemde heeren hadden ge-
meend te moeten bedanken, welk besluit de
raad heeft te eerlbiedigen.
In hun plaats werden als leden van dit col
lege benoemd H. .Smies-Loof, A. P. de Ruijter,
-»■ .1 f/-vwiri-il in GP
Voorts verzocht de heer Hamelink, te be
vorderen, dat ter inzage van de raadsleden
worden gesteld de juiste berekening der ta-
rieve.n van de waterlevering door de N.V.
Waterleiding Maatsphappij Zeeuwsch-Vlaan
deren". Op een verzoek aan den directeur dier
instelling was hem te kennen gegeven, dat
deze die berekening zonder toeStemming van
den raad van commissarissen niet kon ver-
strekken. Een verzoek aan den raad van com
missarissen had een afwijzen.de beschikking
ten gevolge. De heer Hamelink wees er op,
in verband met den loop der feiten, de ver-
antwoordelijkheid niet langer te kunnen aan-
vaarden, ind'ien de raad niet in de finesses
van een en ander wordt ingelicht.
De heer Seghers verzocht, de putten in ver
schillende straten, ontstaan door den aanleg
van de waterleiding, te v.erbeteren. De
Voorzitter zegde dit toe, en deed mededeeling
van te dezen te nemen stappen. De heer
Seghers verzocht voorts, zoo mogelijk over-
neming van een gedeelte weg aan de Oude-
wijk, wiaarop Burgemeester en Wethouders
mededeelden, hierop niet zeer happig te zijn,
doch toezegden een en ander omtrent dezen
weg met den dijkgraaf van den betrokken
polder te zullen bespreken.
De heer Fanoy vroeg ten slotte inlichtingen
omtrent de aanbesteding van kleine werken,
de toezegging waartoe eind vorige jaar hij de
behandeling der begrooting was gedaan. De
Voorzitter deelde hierop mede dat verschillerf-
de kleine werken waarvan een met name te
noemen was door Burgemeester en Wet
houders worden aarubesteed.
Hij schorste hiema de vergadering, welke
overging in een zitting met gesloten deuren.
Lijk opgehaald.
In het kanaal Gent-Ter Neuzen alhier werd
gistermorgen ter hoogte van de Coo het lijk
opgehaald van een opvarende van een alhier
liggend Duitsch Rijnschip. De man was se
dert Zondagnacht vermist. Hij was per fiets
's avonds laat uit Sas van Gent vertrokken.
De 24jarige jongeman is vermoedelijk door
de duisternis misleid ,in het kanaal geraakt.
Na het bekend worden der vermissing werd in
het kanaal gedregd met het bovenstaande ge
volg.
Noodlottig ongeval.
Bij het vervoer van vlas, waarin de laatste
dagen een levendige handel valt waar te ne
men had nabij de brug te Kijkuit een ernstig
ongeluk plaats. Een tweetal arbeiders van den
landibouwer IJ. te Reigersbosc'h zouden de z g.
reep" aantrekken, met het noodlottig gevolg,
dat zekere W. afkomstig uit Boschkapelle,
.bovenop een der paarden en vervolgens op de
steenen kwam te vallen. Met een hersenschud-
ding en ingedrukte borstkas werd de man op-
genomen. Zijn medearbeider de J., van onder
de Belgische gemeente Stekene herkomstig,
kwam er beter af, hoewel ook hij door de val
van den wagen lichamelijk letsel bekwam, n.l.
een gebroken sleutelbeen. (Ax. Crt.)
Uitslag schietwedstrijd burgerwacht.
De uitslag van de jaarlijksche oefenwed-
strij'd met scherp vanwege de Axelsdhe bur
gerwacht gehouden, was als volgt.
le. S. Laurens, 497 p., 2e. R. de Kraker,
485 d. 3e. Jac. Bakker, 479 p., 4e. A. Laurens,
462 p.', 5e. J. van Luijk, 452 p., 6e G. den En-
gelsman, 452 p., 7e P. Zegers, 424 p., 8e W.
Wieland, 389 p., 9e W. Naeije, 376 p., lOe. C.
Faas, 375 p., lie. F. Bakker 365 p., 12e. G.
Dees, 364 p., 13e. W. Hamelink, 335 p., 14e P.
Heijnsdijk, 331 p., 15e. K. Riemens 321 p., 16e.
A. de Kraker, 320 p., 17e. Abr. Bakker, 318 p,
18e. W. Keiizer, 315 p., 19e. L. Dieleman, 304
p. 20e. Job. Wieles, 281 p., 21e. Jan de Vis-
ser, 276 p., 22e. P. Jansen, 168 p., 23e. D. Jan_
Het Centrum.
Dat Het Centrum" gedurende de feestweek
niet ten achter zou blijven, was te voorzien en
zoo heeft de directie het seizoen 1936/1937
vervroegd geopend. Zij doet dit met het door
en door Nederlandsche filmwerk ,,Jonge
de' stellingen de opstandeiinrgen aan het font I Harten", dat op Texel speelt in de iMe
van Guipuzcoa gebombardeeFd.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Zeeuwsch-Vlaanderen houdt a.s. Zater
dag, des namiddags 3 uur, in de raadszaal te
Ter Neuzen een openbare vergadering.
nai ten uu-i. j. -
natuur van Neerland's kust, waar zoovelen
een heerlijke vacantietijd hebhen doorge-
bracht en nu gebruind en gesterkt weer te-
rugkeeren om hun taak met nieuwe krachten
te bervatten. Op Texel's kust dan vinden vier
menschen, zooals wij ze dagelijks om ons been
zien, elkaar, n.l. Peter, de jonge student,
Annie, het sportieve meisje, de teekenaar
Hans en het teere figuurtje Sip, die opgaat m
muzikale uitingen. Plots wordt dit leventje
zonder zorgen opgeschrikt door de komst van
Maja een jonge vrouw, die, na een val van
D. Overdulve en Iz. de Feijter, terwijl in de
plaats van den heer Van de Bilt, die met 1
Januari a.s. periodiek aftreedt, en zich op
medisch advies niet herbenoembaar stelde,
werd benoemd J. J- Michielsen.
Met algemeene stemmen werd besloten, den
gemeentewerkman in tijdelijken dienst R. de
Kraker in vasten dienst aan te stellen. Met
betrekking tot zijn jaarwedde werden voor-
stellen tot verhooging gedaan, welke evenwel
nog in de commissie voor georganiseerd over-
leg behandeld dienen te worden.
Het voorstel van Burg, en Weth. tot wijzi
ging der verordening betreffende de verdeelmg
van de gemeente in stemdistricten en tot aan-
wijizing van stemlokalen werd met algemeene
Stemmen aangenomen.
Vastgesteld werd eveneens met alge
meene stemmen een wijziging der verorde
ning op de heffing van keurloonen.
Op het verzoek van den Zeeuwsch-Vlaam-
schen SlagerSbond om een suibsidie van j 25
tot dekking van het nadeelig saldo van den
gehouden worstmakerjj-cursus te Ter Neuze
werd gunstig beschikt.
Vaji de Kath. MiddeJbare Handelsdagschool
te HulSt was ingekomen een verzoek tot ver-
leening van een extra-subsidie van 55 m het
tekort over het jaar 1935. Op dit punt bleek
de raad, om verschillende redenen onvermurw-
baar, niettegenstaande de heer Fanoy een ver-
gelijking trok met betrekking tot de verlee-
ning van de subsidie aan de gehouden worst-
makerijeursus. Betwijfeld werd door ver
schillende leden of hier een analogie aanwe-
zig was. en werd tenslotte op dit verzoek af-
wijzenid beschikt.
Aangeboden werden de gemeenterekenmg
over 1935, de tokening van het gasbedrijf,
vleeschkeuringSbedrijf en het burgerlijk arm-
bestuur.
Tot leden der commissie tot onderzoek van
de gemeenterekening werden aangewezen de
heeren Van 't Hoff, De Jonge en C. van Ben
degem tot leden der commissie tot onderzoek
van de overige rekeningem de heeren Fanoy,
Hamelink en v. d. Bilt.
De heer Hamelink verzocht hieribij aan-
halende zijn voorstel tot invoering van een
zakelijke bedrijfsbelasting inlichtingen om
trent het feit, dat door een zekere ploegbaas
bii de Cie. Neerl. de l'A'zote bevorderd zou
worden, dat geen ingezetenen uit de gemeente
aldaar te weilk gesteld werden. De voorzit
ter verzocht feiten te noemen, hetgeen de heer
Hamelink toezegde, en zegde voorts den heer
Hamelink een onderzoek toe.
De heer Hamelink verzocht voorts een on
derzoek naar den omvang van ondervoedmg
bii de schooljeugd, hierbij verwij'zende naar
pLannen in het verleden tot aanstelling van
een districts-schoolarts. De Voorzitter zeide
overweging van een en ander toe.
ter herdenking van de verovering der stad op
16—17 Juli 1586.
Wij ontvingen namens het ..Feestcomite
Prins Maurits" het volgend schrijven, om
trent de aanstaande herdenkingsfeesten:
Zooals in vroeger tijden, maakt Axel ook
nu weer zich op, om op luisterrijke wijze dit
heuglijlt feit te herdenken. Waar steeds na
50 jaar dit feest is gevierd, kon het anders,
of, nu het 350-jarig jubileum was aangebro-
ken, de herdenking door de bevolking weer
gevierd zou worden.
Door den heer burgemeester werd in het
voorjaar 1936 een oproep gedaan tot de bur-
gerij, en toen is gevormd het
Feestcomite „iPrins Maurits"
dat met voortvarende ijver in samenwerking
met de V. V. V. en .Concordia" gemeend heeft
er een
feestweek
van te maken, en onafhankelijk van elkaars
plannen, niet de historische datum, van 17
Juli, maar de datums 29 Augustus en 31
Augustus tot 5 September te kiezen als feest-
dagen, mede ook in verband met de jaardag
van H. M. onze Koningin.
En dat er in het hart der burgerij de drang
leeft om
d,e herdenking
te vieren blijkt uit de opbrengst der gehouden
collecten, maar ook daaruit, dat in de meeste
buurten commissies zijn opgericht, welke hun
straten zullen versieren en verlichten, dat er
verlichte fonteinen zullen zijn en
Axei in feestdos
gestoken wordt.
Het feestcomite besloot als voornaamste
onderdeel der viering een historische optocht
op het programma te plaatsen, voorstellende
de intocht van Prins Maurits in de vesting
Axel.
Met zorg werd de inrichting van deze op
tocht vastgesteld, de costumes uitgekozen, op-
dat de intocht van Prins Maurits zooveel
mogelijk natuurgetrouw zou kunnen worden
weergegeven.
We hopen dat op 31 Augustus de vlaggen
zullen wapperen en een zomersche Oranje-zon
de feestelijk getooide stad zal beschijnen.
Alsdan zal om 7 uur een afdeeling der Bur
gerwacht
met salvo's het feest openen,
terwijl om 8 uur reveille wordt gehouden
door de rondtrekkende muziekgezelschappen.
De schoolkinderen zullen zich dan verzame-
len in de scholen en optrekken naar de Markt.
Nadat de Edelachtb. heer Burgemeester F.
Blok, het feest door een toespraak geopend
zal hebben, verwaohten wij den We^ed. Gestr
heer
Mr. P. Dieleman
uit Middelburg, den historicus, wiens liefde
uitgaat naar alles, wat met de geschiedenis
van Axel in verband staat, die steeds bereid
is geweest, om in een pakkend betoog ons te
vertellen over het verleden. Diens gloedvolle
rede, waarmede hij de Axelaars in de ziel
Met betrekking tot een halve eeuw ge
leden, vergist de schrijver zich. Er schijnt in
die tijden in deze omgeving weinig voor her
denkingsfeesten te zijn gevoeld. Evenmin als
men, zooals wij enkele jaren geleden opmerk-
ten, te Ter Neuzen roeping was gevoeld voor
een herdenking van het 300-jarig bestaan,
heeft men er in Axel in 1886 veel voor ge
voeld om de 300sten herdenkingsdag aan de
vrijmaking van Spanje feestelijk te vieren. Wij
hebben er, om eens na te zien wat toen ge-
beurd was, de Ter Neuzensche Courant op
nageslagen.
In die van 3 Juli 1886 lezen wij:
AXEL, 1 Juli. De gemeenteraad heeft in
zijn zitting van heden, tot president van het
algemeen armhestuur alhier, benoemd den
heer Maarten Smies.
In diezelfde zitting is voorlezing gedaan van
een adres, onderteekend door een dertigtal
ingezetenen, daarbij verzoekende om een toe-
lage uit de gemeentekas, voor een te houden
feest op 17 Juli a.s., 300 jaar geleden dat Axel
verlost werd van het Spaansche dwangjuk.
Dit adres zal a.s. Zaterdagmorgen om half
10 uur behandeld worden.
Het nummer van 7 Juli bevat het volgende
bericht:
AXEL. Zooals wel te verwachten was
heeft de Raad afwijzend beschikt op het adres
om geldelijke ondersteuning tot viering van
den 300-jarigen gedenkdag van de verovermg
dezer veste op de Spanjaards, op 17 Juli 1Mb.
Onze voorouders herdachten met erkentelrjke
gemoederen dien dag in 1686, 1736 vooral in
1786 en 1836. Thans, nu het 300 jaar ge
leden is, zal men als naar gewoonte dien dag
om negen uur des avonds de slaapmuts over
de ooren trekken.
weet te grijpen, zullen wij weer kunnen be-
luisteren. Evenals andere Oud-Axelaars
maakt ook Mr. Dieleman zich op, om met
Axel het feest mee te vieren. Voorwaar een
schoon begin!
De schoolkinderen zullen de Vaderlandsche
liederen doen hooren en zich opmaken om dien
middag met zingen en spelen deze Oranjedag
te vieren, terwijl s'avonds muziek- en zang-
gezelschappen
concert gevem op de feesteiyk
versierde en verlichte Markt.
Dinsdag als tweede dag zal een meer be-
scheiden plaats innemen onder de drie feest-
dagen. Alsdan zullen er van 25 uur volks-
spelen gehouden worden en 's avonds concer-
ten op de Markt. De Chr. Oranjever. zal dan
voor belangstellenden sprekers doen optreden.
Groote historische optocht.
Woensdag 3 September is bestemd de voor
naamste feestdag te worden. Om 3 uur staat
de optocht aan de Nieuwendijk gereed en trekt
op naar Axel.
Voorop rijden Herauten te paard gevolgd
door 2 pages. En dan zien we Prins Maurits,
Philips Sidney en Hohenlo daar rijden, het
drietal, dat bij de inname van Axel zoo'n
groote rol heeft gespeeld.
Daarna komen een 3-tal adellijke dames uit
het Huis van Oranje met hun hofdames in
hun schitterende 16e eeuwsche kleeding.
De gevangen genomen Overste Schonau
rijdt daar bewaakt door ruiters. Hem volgen
weer een groep ruiters en daarna een bende
krijgsgevangenen, terwijl weer een andere
groep ruiters zich daarbij aansluit.
Hen volgen o.a. Kolonel Jan Piron met een
vendel Piekeniers, terwijl de Stafmuziek van
Prins Maurits Oud-Hollandsche liederen laat
hooren. Deze stoet wordt besloten door
een Praalwagen,
welke de vereeniging van Axel met de 7 Pro-
vincien verzirtnebeeldt, naar een ontwerp van
een kunstzinnig teekenaar uit Axel vervaar-
digd en, als het ware, de apotheose van de
optocht vormt.
Van de Markt beweegt zich tegelijkertijd de
Burgemeester en de Schepenen ook naar de
opnieuw opgebouwde Landpoort, met zich dra-
gende een kussen waarop het stadswapen ge-
borduurd en daarop de sleutels der stad en
bieden deze met een toespraak aan Prins
Maurits aan, waarop de stoet gevolgd door
een groep Burgers, de straten doortrekt.
Wat zal het dan een schitt-ering van costu
mes zijn, zich bewegende tusschen groen en
bloemen en vlaggen.
Wanneer de reuzenstoet, die de geheele
Noordstraat vult, weer naar haar punt van uit-
gang is teruggekeerd, zal het wel 7 uur zijn
geworden en dan beginnen om 8 uur de
concerten op de Markt
weer, terwijl om 10% uur een met zorg ge-
kozen
vuurwerk
op het z.g. Plaatje wordt afgestoken, welke
schitterend en vonkend op waardige wijze de
3 feestdagen besluit.
Zaterdag 29 Augustus en de laatste dagen
der volgende dagen na 3 September wordt het
programma verzorgd door V. V. V. en Con
cordia", terwijl 3, 4, 5 en 6 September door de
Ver. „De Axelsche Boerenkamer" in de Chr.
Landbouwschool
een tentonstelling
wordt verzorgd, waar de inrichting van een
3-tal boerenkamers uit 1830, 1880 en heden
kunnen bezien worden, terwijl door kaarten
en archiefstukken de kennis der historie wordt
verhelderd.
Waarom men feest viert.
Waarom viert Axel nu feest? Het was het
jaar 1586 en Leycester was toen het hoofd
der regeering en van de krijgsmaoht, terwijl
Parma de Nederlanden, zoo het scheen, weer
stuk voor stuk onder Spaansch gezag bracht.
Terwijl Alexander Farnese bij Neus in
Duitschland streed tfegen de Staatsen, ont-
wierp de 20-jarige Prins Maurits het plan,
door een inval in Vlaanderen Parma te dwin-
gen, het beleg van Neus op te breken, aan
welk plan Leycester zijn goedkeuring had ge-
hecht. Met medewerking van den Engelschen
bevelhebber van Vlissingen Philip Sidney wer
den de troepen verscheept naar Ter Neuzen,
waar Hohenlo zich in de Moffenschans had
verschanst. In de naoht van 16 op 17 Juli
trokken de troepen onder Kolonel Jan Piron
naar Axel, wisten de gracht over te zwem-
men en hij de poort de wacht te overrompelen,
waarna de poort geopend werd en de Staat-
sche troepen binnentrokken.
Door Maurits eerste heldenfeit was Axel
voorgoed gevoegd bij de Unie der Zeven Ver-
eenigde Nederlanden. Geen wonder, dat de
Axelsche bevolking door het inrichten van een
luisterrijk feest de herinnering daaraan hoopt
te verlevendigen, en dat elke straat zich be-
ijvert, om door een
prachtige versiering
de feestelijke stemming te verhoogen.
Mage het feest op waardige wijze, en door
zomerzon bestraald, gevierd worden en moge
ons oude stadje door Axelaars en vreemden
weer genoemd worden als een stadje, dat zijn
geschiedenis eert en niet vergeten of gemin-
acht behoeft te worden, maar zijn plaats
onder de andere steden met eere inneemt.
Een loos gerucht.
Naar aanleiding van het loopend gerucht,
dat H.M. de Koningin in den loop der vol
gende week deze gemeente zou komen bezoe
ken, kunnen -wij mededeelen, dat hiervan noch
officieel noch offieieus iets bekend is.
Zwakke tot matige Noordelijke tot Ooste-
lijke wind, met afnemende bewolking, droog
weer, iets warmer overdag.
AKRON'DISSEMENTS-REOHTBANK TE
MIDDELBURG.
De rechtbank heeft in hare zitting van 25
Augustus de volgende vonnissen uitgesproken:
J A L F„ oud 24 j., chauffeur te Hulst,
is wegens mishandeling veroordeeld tot dne
maanden gevangenisstraf met een voorwaar-
delijke proeftijd van drie jaar.
A. d. C., oud 21 j., werkman te Overslag, is
wegens diefstal veroordeeld tot drie maanden
gevangenisstraf met een voorwaardelrjke
proeftijd van drie jaar.
P J N., oud 28 j., artbeiider te Hontenisse.
is wegens mishandeling veroordeeld tot een
maand gevangenisstraf, met een voorwaarde-
lijike proeftijd van drie jaar.
In dezelfde zitting is de volgende zaak be
handeld:
P J. v. d. V., oud 22 j., artoeider te Vogel-
waiarde (Stoppeldijk) werd beklaagd dat hij
in of omstreeks Juni 1936 te Vogelwaarde op-
zettelijk zijn moeder heeft opgelicht, door haar
te vertellen, dat hij een betrekking kon krq-
gen bij Ftompu te Ter Neuzen, als reiziger,
dodh dat hij daarvoor een borgtocht moest
storten van f 50, die zij hem verstrekt heeft.
Eisch: drie maanden gevangenisstraf.
