Buitenland
TER NEUZEN, 23 MAART 1936.
Verkeersconferentie in Zeeland.
Parkeerende auto's op
rijwielpaden... pratende
voetgangers en fietsers
op den rijweg... op die
manier moeten er im-
mers ongelukken gebeu-
ren. Wat zoudt u hier-
van denkenIEDER OP
ZIJN El GEN WEG!
NOW
doen. De gedeeltelijke aaneensluiting in twee
confessioneele (Pretest, en R.K.) bonden .heeft
slechts ten doel bepaalde interne -miestanden
in het bedrijf te voorkomen, en is van geen
belang voor de aanncmerswerkzaamheden
der aangeslotenen. Onder die 35 Nederland
sche orge'llbauwers waren er zeker 10 be-
kwaam, bereid en fiinancieel in staat om bet
A.V.R.O.-orgel te bouwen, ook na hat faillis-
sement, van de aanvankelijk gekozen firma,
waarvoor de A.V.R.O. reeds van zeer des-
kundige izijde was gewaarschuwdtemeer
omdat nog maar een vierde deel van bet or-
gel gereed was. De Nederlandsche Klokken-
en Orgelraad vond bet onjuist om uit het
falen van een orgelbouwer tot de ombekwaam-
heid van alle Nederlandsche orge'ibouwers te
besluiten en de order aan het buitenland te
geven. Hij achtte izicb als nationaal college
verplicbt te wijizen iop het onverdiend passee-
ren van de Nederlandsche orgelbouwers. Dit
kon de Raad des te gereoder doen, omdat hij
niet belamghebbende was bij de levering en
eventueele Nederlandsche orgelbouwers wel.
Over de gerechtvaardigheld van de beschul-
aigingen van den A.V.R.O. moge thans de
lezer oordeelfn".
PROPAGANDA VOOR
NEDERi..VNDSOIS FADRIKAAT.
De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft
er de gemeentebesturen aan herinnerd dat
zioh op initiatief van het bestuur van de ver-
eeniging Nederlandsch Fabrikaat een natio-
nale propaganda-commissie voor het Neder
landsch Fabrikaat heeft gevormd.
Een van de middelen, welke deze eommissie
gaame zou zien toegepast, bestaat in het
plaatsen van borden ter grootte van de be-
kende K.N.A.C.-borden, Langs de groote natio-
nale verkeerswegen op welke borden dan af-
gebeeld zullen word en de woorden: „Koopt
Nederlandsche waar, dan helpen wij elkaar".
Medewerking van de gemeentebesturen kan
daahbij noodig zijn in den vorrn van het geven
van toestemming voor het plaatsen van bor
den zoomede in den Vorm van het verleenen
van faoilitedten in de gevallen, waar een
recht wordt geheven voor het hebben van
voorwerpen cp den openbaren gemeente-
grond.
De minister schrijft, het op prijs te zullen
stellen, indien de gemeentebesturen, met het
oog cp het algemeen belang aan doze propa
ganda verbonden, termen zouden kunnen vin-
den am in voorkomende gevallen hun mede-
werking zooveel mogelijk te verleenen.
HET STREVEN DER LOC ARNISTEN
Vrijdagmiddag zou schrijft de N. R. Crt
Eden in het Engelsche Lagerhuis mede-
deeling doen van den inhoud der plannen,
waarover de mogendheden het eens, waren ge-
worden. Reids waren ze goedgekeurd door
het Engelsche kahinet en reeds had de Fran-
sche ministerraad met algemeene steanmen er
een gunstig oordeel over uitgesproken. Moei-
lijk is echter in te zien hoe men de Duitschers
ertoe brengen zal de voornaamste kenmerken
ervan be aanvaarden.
Een oorlog is afgewend, zeggen de Engel
sche berichten. Eerst hoorde men, dat het
gevaar voor oorlog niet bestond. Maar Enge-
!and gaat belangrijke verplichtingen aan bij de
nieuwe overeenkcmst, en het Engelsche volk
moet wet-em waanvoor het zijn lot zoozeer ver-
hindt met het lot van het vasteland. Duitsch-
lanid zou slechts tot een compromis bereid zijn,
als het grcote gevaren vermijdt. Daarom is
het nuttig het gevaar van de afgeloopen week
niet al te klein voor te stellen.
Het meet worden erkend, dat groote denk-
beelden de beraadslagende mogendheden van
Locarno hehtoen bezig gehouden. Maar wat
helpt het, als men een deel der bezwaren op
ruimt, terwijl de diepste oorzaak, de oecono-
mische ontwrichting, blijft voortbestaan Met
de groote conferentie, waarop de pijnen van
het oogenblik van West Europa behandeld zul
len worden, zal mtn dus een reeks van andere
conferenties verbinden.
Het lijk't ons niet mogelijk, dat dit tegelijk
geschiedt. Het zou dan een soort kermis van
conferenties worden, met vele verschillend
ten-ten naast elkaar, waaruit elkaar storende
en zeer uiteenlocpende geluiden zouden klin-
ken. Een vredesconferentie voor West-Europa
een vredes-conferentie voor heel Europa, een
ontwapenimigsconferentie waaraan ook de niet-
leden van den Volkenbond zullen deelnemen,
een oeconomische conferentie die natuurlijk
ook van algemeen karakter zal moeten zijn, en
dan nog de monetaire conferentie tot stabi-
lisatie van het nationale betaalmiddeldeze
onderwerpen staan alle op het programma en
zij zijn te groot en te talrijk voor een enkele
gelegenheid.
Men mag geen ontmoedigende opmerkingen
maken, al is de conferentie van 1933, onder
welker puinh-oopen zoovele verwachtingen
voor langem tijd diep bedolven werden, een
waansdhuwing. Dit geldt voor alle andere on
derwerpen eveneens.
Men moet het vraagstuk van den wereld-
vrede nu grondig in behandeling nem an, ook
de kwestie van de kol-oniale aangelegenheid
zal besproken moeten worden.
Wij zgn overtuigd dat bij partieele oplossing
van de voornaamste kwesties, den vrede be-
treffend, het heele programma onveranderd
blijft voortbestaan. Men moet Zich in de
wereld nu eenmaal al te vaak met lapmiddelen
tavreden stellen. Het heele menschelijke be-
staan is een compromis, en de heele samen-
1-eving is dat eveneens. Maar het is daarom
niettemin good dat men aan een grootscheep-
sche oplossing heeft durven denken.
1 Op de basis van Locarno alleen komt men
niet verder. Reeds laat Warsdhau een verma-
ning hooren; het geeft Frankrijk te verstaan
dat het nogmaals een kans krijgt. Polen wil
niet berusten in egooentrische westelijke ver-
dragen. Het heeft Locarno, waaibij zijn vei-
ligheid niet gewaarborgd, maar slechts nega-
tief gerespsoteerd werd, doordat Frankrijk het
recht behield het te hulp te komen, niet ver-
geten, en nog minder het verdrag der vier
mogendheden, Italie, Frankrijk, Duitschland
en Engeland, waarover het zich erg igekrenkt
be eft gevoeld. Het wil opgenomen worden
in een veiligheidsstelsel dat in zijn gedachten-
gang tegen het Duitsche gevaar gerieht is
Lukt dat niet, zoo laat het reeds doorscheme-
ren, dan zal het zich opnieuw en hechter dan
ooit bij Duitschland aansluiten.
Het kan voor niets goed zijn, bij een be-
schouwing deizer ddngen over de positie van
Duitschland been te praten. Er is een Duitsch
gevaar en dat is vooral van psychologischen
aard. Het zal verdwijnen als de vrede in
Europa steivig gegrondvest wordt. Duitsch
land is nu eenmaal in revolutie, een revolutie
die veroorzaakt is doordat men het te diep
naar beneden gedrukt heeft. Het veert weer
op met zijn oude kracht, die in toom gehouden
moet worden, wil zij niet een noodlottige
kracht worden, ook voor Duitschland zelf.
Wij gelooven gaarne dat de Duitsche regee-
ring vrede en geen oorlog wil. Oorlog kan
slechts noodlbttig zijn, voor alle betrokkenen
en misschien het meest voor Duitschland zelf.
Maar een belangrijk deel van het jonge volk
gelooft dit alles niet. De Leider weet wat hij
doet in hun oogen. Stuk voor stuk herstelt
hij het oude Duitschland, heel slim telkens
precies zooveel doende als hij zonder al te
groot gevaar kan wagen. Alles komt op zijn
beurt, en het einde moet zijn: de wereldmacht
van Duitschland.
'Het is niet genoeg, dat Hitler dat niet be-
doe'lt, het is ook noodig dat er geen verwach
tingen van dien aard onder zijn aanhang leven.
Een volk dat dergelij'ke verwachtingen koes-
tert, is altijd gevaarlijk, maar vooral als het
met zooveel temperament en zoo agitatorisch
geregeerd wordt. Daarom zou het goed zijn,
als hier de kracht van de juiste methode aan
den dag kwam. Wij zouden het tot nog toe
in het Rijnland bereikte echter niet graag over
het bcofd zien hoezeer ook de methode, waar
op dit tot stand is gebracht, verwerpelijk lijkt.
De verslterking van den vrede zal nooit tegen
iemand gerieht zijn, die geen dergelijke ver
wachtingen koestert. Als de heele wereld een
verbond sloot tegen een aanval van Neder-
landschen kant om op die manier Nederland
te isoleeren, zouden wij dat enkel als een on-
geluk beschouwen omdat daaruit blijken zou
dat de wereld tot verdwazing vervallen was.
Zelfs een bondigenootschap van Europa tegen
een aanval van Engeland zou dezen indruk
wekken. Wie zich onder isolatie ongelukkig
voelt, is met zijn gevoelens nog niet heelemaal
in orde, of hij moet een ontembare behoefte
aan gezelligheid hebben. Maar Duitschland
heeft dit laatste niet, anders was het niet weg-
gegaan uit den kring van Geneve.
Wij neutrale tcescJhouwers, die met Lacamo
niets uitstaande hadden, zien met gespannen
belangstelling toe, wat er wordt van de eischen
die de vier mogendheden van Locarno als een
soort moreele sanctie aan Duitschland zullen
stellen.
(De eisch van een procedure voor het Hof
in Den Haag voelen wij als een noodzakelijk-
heid.
Mien kan het recht niet laten wijken voor
politieke, psychologische of militaire overwe-
gingen en dan tegelijk lid zijn van den Volken
bond. Het is een oude mentaliteit en het zijn
oude redeneeringen die altijd gevaar zullen
blijven opleveren. „Recht ist was dem Staate
nu'tzt" is een onduldbare stelling bij een lid
van de gemeenschap der volkeren. Men kan
een mogendheid met dubbele gevoelens alleen
in het oog houden, en niet den vrede toever-
trouwen. Duitschland moet dat inzien. De
andere hoofdeisch, die van een tijdelijke mili
taire bezetting van de grens, is hard. Het
heeft zeker ook niet in de bedoeling gelegen
zacht te zijn. Het moest een straf wezen
voor hetgeen Duitschland gedaan heeft. Waar-
om, dat hebben wij hier baven uitgedrukt.
Maar de al of niet vervulling van die voor-
waarde, die een kwestie van macht is, tegen-
over de kwestie van macht die Duitschland
thans weer stelt, is een zaak die den betrokken
leden aangaat, mits zij die niet te gevaarlijk
maken. Aanvaardt Duitschland die voor-
waarde dan zullen wij op de paedagogische
beteekenis ervan hopen, maar in geen geval
mag zij van langen duur zijn.
mijn politiek goedkeurt. Het Duitsche volk
moet een balans over deze drie afgeloopen
jaren opmaken en mij zeggen of wij enzen
plicht hebben gedaan. Hebben wij onze een-
heid tot nut van het geheele Duitsche volk
gebruikt? Hebben wij getracht het Duitsche
volk dezelfde kracht te geven als andere vol-
ken?, hebben wij getracht den vrede te be-
waren en te waarborgen?, hebben wij u met
een nieuw geloof en een nieuw vertrouwen be-
zield?, getuigt dan daarvan door uw stem
op 29 Maart.
Ik heb den moed gehad de historisch zwaar-
ste taak op mijn sohouders te laden, die ooit
een Duitsch staatsman opgelegd werd, en ik
hoop dat ook de andere staatslieden eindelijk
zullen inzien dat ons volk niet langer behan
deld kan worden als in de afgeloopen 15 jaar.
Het verdrag van Versailles bestaat niet
meer, omdat het Duitsche volk ontwaakt is
en voor zijn rechten opkomt. Er is een man
opgekomem, die een geheel volk achter zich
heeft, en die nu den anderen volken de hand
reikt tot verzoening en verstandiging.
Wie de verantwoordelijkheid kan dragen
deze hand af te wijzen die moet de verant-
woording dan maar aanvaarden!
Drie jaar lang was ik reeds uw heraut voor
den vrede in Europa! Treedt thans als een
man achter mij en sterkt mij in den strijd.
Voor uw recht en uwe vrijheid (daverende
toejuichingen)
De gouwleider in Oost-Pruisen dankte Hit
ler voor zijn vlammende woorden en zeide dat
de bevolking in zijn gewest den moed had
om met Hitler mee te gaan.
,,Onze leider, voor Vaderland Sieg Heil!"
De bijeenkomst die precies 5 kwartier had
geduurd werd met de Deutschland en Horst-
Wessel-liederen gesloten.
WAALSCHE EN VLAAMSGHE
KAMERLEDEN HANTHGEMEEN.
Qedurende de zitting der parlementaire
eommissie van on<jerwijs heeft zich een heftig
incident voorgedaan. De Luiksche socialist
Truffaut vroeg een subsidie voor een schouw-
burg te Luik. Begrijpende dat de bestaande
subsidien niet konden worden verhoogd, stelde
hij voor die van de Antwerpsche en Brussel-
sche theaters te verlagen, teneinde het ver-
scihil aan Luik te geven.
Het rechtsche kamerlid Glerckx (Hasselt)
zeide daarop:
Uw schouwfbur)g is een theater van den
tweeden rang.
En gij zijt een depute van den tweeden
rang, riep Truffaut.
Een ander Luiksch kamerldd, Van Belle,
sprung op Cleirckx toe en glng hem te lijf. Deze
antwoordlde met een klinkend argument",
midden in het gezicbt.
De zaalwachters kwamen toegesneld am de
vechters te scheiden. Van Belle koas daarop
het hazenpad. Olerckx bleef in de zaal en de
zitting werd voortgezet.
wenden tot het gemeentebestuur van Oostburg.
De kwestie was er en op 7 Mei 1934 begon
de verpleegde dit aan den lijve te merken. De
directeur van het gesticht liet hem namelijk
op dien datum brengen naar zijn curatrice te
Stavenisse. Nadat B. en W'. van Stavenisse
aan het gemeentebestuur van Oostburg had
den gevraagd om de kosten van verzorging
te hetalen werd de patient op 3 Juli 1934 door
de curatrice weer naar het gesticht te Oost
burg gebracht om op 4 Juli d.a.v. wederom
door of vanwege den burgemeester van Oost
burg naar Stavenisse te worden terugge-
bracht. Op dienzelfden dag (4 Juli) liet de
burgemeester van Stavenisse den patient
weer naar Oostburg terugbrengen, waar hij
voorloopig weer in het ziekenhuis werd op
genomen.
Men vond het toen blijkbaar welletjes en de
patient werd sindsdien met rust gelaten. Maar
de strijd is op papier nog wat voortgezet.
Thans heeft de Kroon beslist, dat de kosten
van verpleging in het St. Antoniusgesticht van
4 Juli 1934 af komen ten laste van de ge-
meente Oostburg, waarmee aan deze zaak een
einde is gemaakt.
GEEN BELASTING OP HET GEBOUWD.
De breede Watering bewesten Yerseke be-
sloot vorig jaar tot heffing op het gebouwd,
welk besluit door Ged. Staten niet goedge
keurd werd. De Breede Watering bewesten
Yerseke ging van dit besluit in beroep bij de
Kroon. Donderdag kwam bericht uit Den
Haag, dat de Kroon het beroep van de Breede
Watering verworpen heeft. Er komt dus geen
belasting op het gebouwd.
HITLER SPREEKT TE KONINGSBERGEN.
Woensdagavond heeft Hitler zijn vierde
verkiezingsrede gehouden in het Schlageter
Huis te Koningsbergen, welke rede door den
zender Heilsberg werd uitgezonden. Hitler
begon met de uiteenzetting waarom Duitsch
land niet onder een dictatuur leeft, maar
wel degelijk onder de democratic, die echter
van anderen aard is dan de z.g. Westersche
Democratieen. Sprekers taak was echter met
de oude methoden nooit op te lossen geweest.
HieTop volgde een uitvoerige terugblik op
de periode van verval, de 7% millioen werk-
loozen, en de strijd daartegen die weer op zeer
bijzondere wijze moest gevoerd worden, we-
gens de gelijktijdige instorting van het poli
tieke leven, wat bet best bleek uit het feit,
dat het Duitsche volk, 17 vlaggen naliep en
47 parlementaire partijen telde.
Alleen door aan die versplintering een einde
te maken, had spr. zijn taak kunnen aanvaar
den en voltooien en de werkelijke verantwoor
delijkheid voor het Duitsche volk op zijn
schouders kunnen nemen. In welke drie jaar
was meer gedaan en gehandeld dan in de drie
jaren, sinds de machtsaanvaarding van de
nat. soc. partij? Eer en vrijheid waren niet
langer leege woorden en daarom kan spr.
thans zeggen, dat hij de dingen, die nadeelig
waren voor zijn volk ook niet langer behoefde
te dulden en niet zou dulden!
Daardoor had het Duitsche volk weer een
basis gevonden voor zijn buitenlandschen poli
tiek.
Wij hebben den strijd voor Duitschlands
rechtsgelijkheid toen kunnen voeren en zijn
besloten hem tot het einde door te zetten.
Andere volken moeten thans met het Veree-
nigde Duitschland rekening houden.
Een Volkenbond kon niet bestaan uit rechts-
ongelijke elementen. Toch heeft men dat ge
daan of tenminste beproefd, tot spr. voor
Duitschlands rechten was opgekomen, en de
wereld had getoond wat Versailles en Geneve
in werkelijkheid beteekenden.
Zoolang gij, mijn Duitsche volk, echter niet
zelf besloten zijt, voor uw levensrecht op te
komen, zoolang zullen de anderen het u niet
geven. En dat besef heb ik drie jaar lang het
Duitsche volk trachten bij te brengen. Ik had
in den Volkenbond kunnen blijven en onze dis-
criminatie kunnen aanvaarden en misschien
kunnen pogen er een beetje verhetering in te
brengen. Dat was de gemakkelijke weg ge
weest.
Ik zie in het verbond tusschen Frankrijk en
Rusland echter een gevaar voor Europa.
Maar ik weet niet precies wanneer dit gevaar
acuut zal worden, ik had er mij bij kunnen
neerleggen en afwachten. Misschien had het
mijn tijd wel geduurd! Maar ik heb niet toe-
gelaten dat een macht plotseling het verdrag
van Locarno verscheurt en zich met afzonder-
lijke verdragen inlaat die het evenwicht van
Europa verstoren.
Wat de Duitsche regeering gedaan heeft is
voor ons en voor mij vanzelfsprekend geweest.
Ik moet nog een zwaren strijd voeren dien ik
niet aan een latere generatie kan overlaten,
en ik moet het Duitsche volk nu verzoeken
mij door een ondubbelzinnig antwoord, te be-
wijzen, dat het mij als zijn Leider verkiest en
UITZENDING HER HLLDIGING VAN
BURGEMEESTER HUIZINGA.
Het bericht in ons vorig nummer betref-
fende de uitzending door bet radiodistributie-
bedrijf alhier van de huldiging van burgemees
ter Huizinga eischt in z66verre verbetering,
dat de huldiging te Ter Neuzen op heden-
avond aanvangt te 8 uur, doch die op Dins-
dagavond te Sluiskil reeds te 7 uur.
„DE PRINS VAN SIND".
J.l. Zaterdag werd door de Koorklasse der
muziekscbool onder directie van mevr. A. W.
't GildeVan Staveren alhier, in het ,,Concert-
gebouw'' een opvoering gegeven van „De
Prins van Sind", kinder-operette in vijf be-
drijven. De zaal was gezeilig bezet met een
zeer welwillend gestemd publiek. We zullen
niet veel zeggen over de voorbereiding van
een /iritvoering als deze, alleen: dat die veel
moeite en zorgen baart, doch, eenmaal tot de
uitvoering gekomen is het voor het voetlicht
brengen van kinderen een dankhaar werk,
dat bij alien die het zien groote belangstelling
wekt, omdat het lieve beeiden zijn, die men
te zien krijgt.
De gekozen operette bevat alle elementen
die noodig zrjn om keurige tafreelen voor de
oogen te tooveren, door de kleurige costumes
van vorsten, een Prins, een Prinses, hofdames,
en hovelingen naar Oosterschen trant, en
voorts een keurcorps lieve dwergen, die, zoo-
dra ze zich maar vertoonden, het hart der
opgekomenen gestolen hadden. fie muziek der
operette is zeer melodieus en daardoor boeiend.
Bij de opvoering bleek, dat goed gestudeerd
is en alle hieraan medewerkende kinderen
hun best deden om het beste beentje voor te
zetten. Vol aandacht leefden de hoorders
mee met de lotgevallen van dien lieven Prins,
en de aanvankelijk booze Prinses en hun bei-
der vader, met de lieve dwergen en hun
Koning, die voor alle moeilijkheden een oplos
sing wist en toen na het laatste bedrijf door
de uitvoerders een rondgang door de zaal werd
gemaakt kwam aan de toejuichingen geen
eind. Aan den Prins was tijdens de uitvoe
ring door een der dwergen een bloemenhulde
aangeboden, hetgean met algemeen applaus
werd begroet, hetgeen evenzeer het geval was,
toen aan de directrice, mevr. 't GildeVan
Staveren, en aan mevr. Brederode, welke laat
ste op de piano begeleide, een bloemenhulde
werd gebracht.
Voor den aanvang der uitvoering moest de
directrice tot haar spijt mededeelen, dat de
heer J. Duurinck verhinderd was de aange-
kondigde bas-soli te zingen. De pauze's wer
den thans op verdienstelijke wijze aangevuld
door de jongeh. J. Huineman en A. Dees; zij
oogstten veel bijval. Het was aan de bezoe-
kers te bemerken, dat een en ander hun veel
genoegen verschafte.
DE ARMENWET.
Men schrijft aan de N. R. Crt.:
Dat bet met de uitvoering van de Armen-
wet nog niet altijd even vlot verloopt, moge
blijken uij het onderstaande geval, waaraan
tenslotte de Kroon een einde heeft gemaakt
door aanwijzing van de gemeente, welke de
kosten moet dragen.
Eind November 1930 werd in het St. Anto
niusgesticht te Oostburg verpleegd een onder
curateele staande persoon, waarvan de kosten
werden gedragen door den verpleegde en de
te Stavenisse wonende curatrice. Sinds 1
Januari 1934 was echter de curatrice niet meer
in staat de verpleegkosten voor haar curan-
dus te betalen. De direeteur van genoemd
gesticht vroeg aan het gemeentebestuur van
Stavenisse verdere betaling van de verpleeg
kosten, waarop dat bestuur op advies van
Ged. Staten van Zeeland aanraadde zich te
Vrijdagmiddag had in een der zalen van
het gebouw van het Provinciaal bestuur in
Zeeland, de jaarlijksche bijeenkomst plaats,
belegd door Ged. Staten, waarin gelegenheid
bestaat om vraagstukken betreffende het ver-
keer in den uitgebreidsten zin van het woord
te bespreken.
Ook nu waren vele belanghebhenden en be-
langstellenden opgekomen en werden verwel-
komd door den Commissaris der Koningin,
Jhr. Mr. J. W. Quarles van Ufford, die dleze
vergadering presideerde.
Spreker zeide, dat Ged. Staten zich wel eens
hebben afgevraagd of zij ook dit jaar weder
een bijeenkomst moesten beleggen, doch de
groote opkomst bewijst, dat men er belang in
blijft stellen.
Spreker gaf een uitvoerige uiteenzetting
welke wegsverbeteringen in 1935 zijn be-
eindigd, welke onder handen waren en welke
in 1936 zullen worden aarigevangen, zoowel
wat betreft den rijks- als den provincialen
waterstaat.
Daaruit bleek, dat in 1935 voor 500.000
aan wegsverbetering is aanbesteed, waar dan
nog bij komt de kosten van aankoop van gron
den enz. 0.a. wees spr. er op, dat de voor
naamste toegang tot de provincie, nl. de weg
door den Katerspolder, thans zoo belangrijk
verbeterd is. Verder memoreerde spr., dat
ook aan de plannen voor overbrugging van de
Zandkreek wordt voortgewerkt. Er is dus
veel werk gedaan en voltooid en ook in 1936
zal men dat voortzetten, terwijl ook vele pol
der- en waterschapsbesturen niet stil zitten.
De bootdiensten.
Het eerst stelde de VOORZITTER aan de
orde de besprekingen over de bootdiensten en
zeide benieuwd te zijn wat men daarover nog
te zeggen zal hebben, want Ged. Staten mee-
nen volkomen op de hoogte te zijn. Wat be
treft de tarieven, vergete men niet, dat het
rijk op de diensten op de Wester-Schelde reeds
f 160.000 bijpast en dat 10 cent verlaging per
persoon, reeds een nieuw tekort van 40.000
zou opleveren, als het aantal passagiers het-
zelfde bleef.
De heer VAN GOOR, vertegenwoordiger
van de K.N.A.C., zeide te hopen, dat Ged. Sta
ten met deze bijeenkomsten zullen doorgaan.
Over de tarieven wil spr. niet veel zeggen.
Maar gaame had men gezien, dat men alge
meen de autotarieven had verminderd. Ge
heel vrije overtocht zal wel een utopie blijken
te zijn Spreker vraagt of men tienritten boek-
jes voor auto's niet kan doen geldig zijn voor
verschillende auto's van eenzelfden eigenaar.
De heer A. TEN HOPE vertegenwoordiger
van den B.B.N., meent te moeten blijven plei-
ten voor geheele vrijstelling van de veergelden
op deze bootdiensten.
De heer LORIE bracht dank voor alles wat
in 1935 in Zeeland voor de verbetering van
het verkeer is gedaan, waarvoor vooral den
hoofdingenieur een woord van dank toekomt.
Spr. bracht een bezwaar naar voren over te
weinig aansluiting van de Ooster-Schelde-
diensten op den dienst der R.T.M., over de
hooge passageprijzen voor automobielbestuur-
ders en het verbod om in een auto te blijven
bij op- en'afrijden van de booten.
Nog maakte hij bezwaar tegen het uur van
vertrek van de eerste boot Ter NeuzenHoe-
dekenskerke, nl. te 6.40, dit moet z.i. vroeger
zijn om de aansluiting te verzekeren te Goes,
ook voor wielrijders
De heer DE JONGE, directeur van den
Wester-Schelde-dienst, zeide, dat juist op ver-
zoek uit Zeeuwsch-Vlaanderen, het uur van
de eerste boot verlaat is. Het is spr. niet
bekend, dat ooit iemand den trein te Goes ge-
mist heeft.
De VOORZITTER zeide, dat behalve op de
ferrybooten, het blijven zitten in de auto's
uit veiligheidsoogpunt verboden is.
Op een vraag van den vertegenwoordiger
van Handelsbelangen te Goes, zegde de voor-
zitter overweging toe van de mogelijkheid om
retours op de booten langer dan een dag gel-
dig te doen zijn en om ook gaande met een
der diensten, met een anderen dienst te mogen
terug komen.
De heer DE BRUIJN, directeur van den
Ooster-Schelde-dienst, gaf nog eenige toelich-
ting over het aansluiten van de tram te Zie-
rikzee.
De heer HARTE, secretaris der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Zeeuwsch-
Vlaanderen, wenschte zich voor tijdwinst te
beperken, door te verwijzen naar de schrifte-
ljjke mededeeling omtrent de hij de Kamer
bestaande wenschen.
Alleen meende hij nog ter sprake te moeten
brengen verlaging van de tarieven voor de
veerdiensten op de Wester-iSchelde. Hij is aan
het Gedeputeerd College dankbaar, dat dit
aanstonds bij de Regeering steun heeft ver-
leend aan het streven der Kamer om verla
ging der tarieven te verkrijgen. Dit versterkte
de Kamer ook in haar overtuiging, deswege
in de goede richting te gaan.
Spreker heeft vroeger wel eens het gevoel
gehad, toen herhaaldelijk werd aangedrongen
op verbetering van den dienst en verlaging
van tarieven, dat men in Zeeuwsch-Vlaan
deren wel wat veeleischend, misschien wat
vervelend werd. Na hetgeen zich omtrent den
versnelden bruggenbouw heeft afgespeeld, nu
gebleken is dat het automobielverkeer be
zwaar heeft een in vergelijking met de tarie
ven over de Wester-Schelde zeer gering offer
te brengen ten behoeve der altijd te passeeren
bruggen, die de veren over de rivieren die hen
thans ook geld kosten en tijdverlies berokke-
nen, blijkt echter, dat men in Zeeuwsch-Vlaan
deren nog te bescheiden is geweest, want hier
zijn de kosten altijd zeer hoog gebleven. De
Minister van Waterstaat is thans bereid te
bevorderen een gedeeltelijke verlaging. Het
zal nu bij te voeren onderhandelingen de kwes
tie worden van meer of minder. Spreker acht
het daarom gewenscht onder de aandacht van
Gedep. Staten te brengen, dat het beroep van
den Minister op de 80 in het tekort. voor
1936 geraamd op 160.000 in dit verband fei-
telijk niet aangaat. Die bijdrage is een offer,
dat de Centrale Regeering na de oorlogsjaren,
toen Zeeuwsch-Vlaanderen bedreigd werd met
annexatie, gemeend heeJt uit uationaal-politiek
oogpunt aan de bevolking van Zeeuwscb-
Vlaanderen te moeten brengen, om deze dich-
ter bij Nederland te trekken, en omdat de
provincie niet bij machte was vol doende veer
diensten te financiered Die bijdrage staat dus
af zonder lijk. Het gaat thans om een bijdrage
uit het sedert die tijden ingericht wegenfonds,
waarin groote baten vloeien voor de wegen.
De veerdiensten zijn een voortzetting van de
wegen en het is dus niets meer dan billijik,
dat een deel der opbrengsten van dat fonds
wordt bestemd voor een beduidende verlaging
van de tarieven op de veerdie/nsten, n>u de
wegen over de groote rivieren in het centrum
des lands geheel kosteloos zullen kunnen ge
bruikt worden.
In de Tweede Kamer is door een der spre
kers aangevoerd, dat de bruggen tolvrij be-
hoorden te zijn, omdat anders de lasten der
tollen in het bijzonder zouden drukken op de
in de nabijheid wonenden. Maar dat geldt dan
toch zeker ook voor de Zeeuwen, die, als hij
goed is geinformeerd, aan tarieven voor de
bootdiensten een bedrag van 600.000 op-
brengen, hetgeen toch in verband met hun
aantal wel een beduidend percentage zal be-
teekenen.
De VOORZITTER merkt op, dat toch ook
de tarieven van de Ooster-Schelde zou
den behooren te worden verlaagd, dooh dat dit
een zeer groot offer van de provincie zou
vergen, omdat het Rijk daarin niet bijdraagt.
De heer HARTE stemt het eerste toe. Zijn
Kamer heeft de veren der Wester-Schelde ge
noemd, omdat zij daarbij in de eerste plaats
belang heeft en omdat het Rijk voor 3 der
veren een bijdrage verleent. Hij is evenwel
overtuigd, dat verlaging ook voor den dienst
der Ooster-Schelde zou moeten gelden, doch
ailes buiten bezwaar der provinciale finan-
cien, aangezien de kosten dier verlaging uit
het wegenfonds zouden moeten worden ge-
dekt. Hij heeft getracht deswege argumenten
aan de hand te doen, die bij de onderhande
lingen met de Regeering van invloed z|uden
kunnen zijn.
Voorts beveelt hij aan, samenwerking tus
schen bootdienst, zoo mogelrjk ook met de
tramwegmaatsehappijen, voor het uitgeven
van tweedaagsche vacantiekaarten hetgeen in
het voomemen der spoorwegen schijnt te lig-
gen op bepaalde dagen gedurende den aan-
staanden zomer. Indien rechtstreeksche kaar-
ten van uit Z.-Vlaanderen konden worden uit-
gegeven, zoju dit vermoedelijk het reizen naar
Holland bevorderen. Van de goedkoope trei-
nen met eendaagsche retourkaarten die tot
hiertoe enkele malen reden kon men van nit
Zeeuwsch-Vlaanderen geen gebruik maketi,
wegens gebrek van aansluiting daarop, zoowel
des morgens als des avonds.
De VOORZITTER zeide overweging toe.
De heer COLLOT d'ESCURY besprak de
moeilijkheid van het feit, dat de laatste boot
van Hansweert naar Walsoorden reeds te 8
uur vertrekt; dit maakt, dat vele automobi-
listen via Antwerpen rijden, doch dit zal met
de invoering van de reisbelasting op groote
moeilijkheden stuiten. Een latere boot, bjjv.
te 10 uur, zou ook voor West-Zeeluwsch-Vlaan-
deren van groote beteekenis zijn. Spr. yer-
wacht om 10 uur meer vervoer dan nu om
8 uur.
De heer DE JONGE zeide, dat als men nog
een boot wil hebben om 10 uur, dit zou mede
brengen een geheel nieuwe eqhiipage, want
den volgenden morgen moet ook al weer vroeg
worden gevaren.
Op een herhaalde vraag van den heer VAN
GOOR over twee auto's van een eigenaar, zei
de de heer De Jonge, dat te dien opzichte reel
fraude is geschied en ook in de toekomst is
te voorzien.
De VOORZITTER onderschreef den wensch
van den heer Van Goor, dat de nieuwe boot-
havens bij Hansweert en Walsoorden er zoo
spoedig mogelijk komen.
De heer HARTE kwam met klem op, tegen
vervroeging van de eerste boot uit Ter Neu
zen naar Hoedekenskerke. Door zrjn Kamer is
juist gevraagd dien dienst later te stellen,
wegens het onaangename feit, dat men vroe
ger, op een vroeg uur moetende vertrekkeo,
zoo'n langen tijd te Goes moest wachten. Eh
men zal toch, waar het hier aansluitende
openbare vervoermiddelen betreft, geen reke
ning kunnen houden met hen die den af-
stand Hoedekenskerke-Goes op andere wijze
willen afleggen, want dan zou men ook wel
rekening moeten houden met eventueele ver
zoeken van wandelaars.
Het is juist een voordeel, dat men des mor
gens niet lang moet wachten of wel de aan-
sluitenden trein terstond krijgt. Het is reel
onaangenamer, dat men, hetgeen's avonds het
geval is, een uur op aansluiting moet wachten.
De heer DE JONGE merkte op, dat daarin
verandering komt.
Veerdiensten.
Inzake de veerdiensten waren maar enkele
opmerkingen. Op een vraag naar de plannen
voor een brug over het Zrjpe, kon de hoofd
ingenieur van den provincialen waterstaat
mededeelen, dat het eerste rapport ter zake
binnenkort zal verschijnen.
Spoor- en tram wegen.
De heer DE BROEKERT iuit Zierikzee wees
op het groote belang van het blijven bestaan
van de R.T.M.-lijnen op Schouwen, vooral ook
voor het goederenvervoer.
De heer M. LAERNOES, voorzitter van de
afdeeling grootbedrijf van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Middelburg, uitte
zijn vreugde, dat de spoorwegen eindelijk ztjn
overgegaan tot het opheffen van kleine halten
en stations, waarvoor hij reeds jaren gepleit
heeft. Ged. Staten moeten z.i. aandringen
sneller op dezen weg voort te gaan.
Landwegen.
Naar aanleiding van vragen van den heer
LORIE, van den A.N.WH., heeft de heer
VAN LEEUWSN, de hoofdingenieur, verschil
lende inlichtingen gegeven over de wegen.
Zoo kon hij zeggen, dat er voor den weg
