|De Italiaansch-Abessinische
oorlog.
A. J. VAN DE REE
TER NEUZEN, 11 MAART 1936.
DIENSTBODE VAN 7 METER HOOGTE
GEVALLEN.
Nieuwstr. 36. Tel. 290. TER KEUZEN
INKOOP van oud<*oud enZilver
AXEL.
tien binnentrekken. Von Neurath zou zich
niet zco hebben gecompromitteerd, als hij wist
wat er gaande was. Dat hij inderdaad niet
goed ingelicht was, wordt aannemel^k d:or
het bedoelde bericht. Als men hem terzijde
iiet, dan kon het inderdaad siechts zijn, om-
dat men vond dat hij er niets mee te maken
mocht hebben.
Een ander interessant licht op de gebeurte-
nissen werpt vender de rede van Eden. Von
Hoesch is een te goed diplomaat en een man
met te veel eergevoel, dan dat hij Vrijdag ge-
zwegen zou hebben als hij geweten had wat
er Zaterdag zou gebeuren. Dan zou hij stellig
uitstel hebben gezocht van de nuttelooze
ontmoeting met Eden. De diplomaten wp^en
dus heel blijkbaar niet ingelicht.
Nog leerzamer is, wat Eden onthulde Qy.eX
het gesprek van 25 Maart 1935 van Hitler
met Simon en hem zelf. 'Hitler heeft toen zijn
trouw aan Locarno in onduhbelzinnige be-
woordingen uitgedrukt. Over dit onderhoud
valt daardoor nog weer te meer licht. Hitler
heeft toen zijn hart gelucht over zijn plannen
in Oost-Europa. Dat kon men reeds lang
met stelligheid vermoeden. Hij heeft gemeend,
zijn Engelsche bezoekers te kunnen verzoerteti,
met zijn plaimen, door zijn vreedzaamheid in
Westelijke richting boven alien twijfel te ver-
heffen. Daartoe heeft dan zijn verklaring van
trouw aan Locarno behoord. Hij heeft zich, dit
bleek onmiddellijk, toen volslagen vergist in
zijn bezoekers. Deze waren, ondan-ks zijn ver-
zekeringen van vredelievendheid in Westelijke
richting, hevig ontsteld over het gehoorde, en
dat heeft zich heel duidelijk afgeteekend in
hun verder beleid. Wij hebben daar herhaal-
delijk op gewezen.
Hitler is volkomen teleurgesteld. Hij heeft
moeten beleven, dat de frisch-frohliche ver-
overingsoorlog tegen Rusland en andere Oos-
telijke staten hem werd afgesneden in het
bijzonder door het Fransch-Russisch verdrag.
Vandaar zijn woede over dat verdrag, en van-
daar ook, waarom hij zijn belofte van trouw
aan Locarno niet langer gestand deed. Hij
had die afgelegd, juist om te verhinderen, wat
er nu tusschen Moskou en Parijs, met instem-
ming van Londen, is gebeurd. Londen was
niet gediend van een partieelen vrede, en vond
waarschijnlijk ook Hitler te gevaarlijk his
hoofd van een ontzaglijk Midden- en Oost-
Europeesch rijk.
Dit alles heeft Hitler op den weg gedreven,
waarop hij zich begaf, daarbrj, bij wijze van
struisvogelpolitiek, Schacht, von Neurath en
von Fritsch terzijde latende.
Het resultaat moest teleurstellend zijn. Men
had Hitler nu al, met succes, zooveel lokaas
zien uitleggen, dat de staatslieden, mincjer
lichtgeloovig dan het publiek, zijn voorstellen
heel critisch bekeken. Hitler, wien, behalve
het bedwingen van de financieele en oecono-
mische wetten, alles in Duitschland gelukt is,
heeft het vermogen des onderscheids dezer
heeren ondersch^t. Zijn politiek van dit
oogenblik, die Duitschland uit de, zenuwachtig
gevreesde, isolatie moest bevrijden, zal meer
dan iets an-ders tot het isoleeren van Duitsch
land bijdragen. Polen heeft reeds kleur be-
kend. Het is zeker geschrokken van het aan-
bod van verdragen van non-agressie aan
Duitschland's Oostelijke buren, waarvan de
anti-Russische strekking al te gevaarlijk dui
delijk was!
Het aanbod van Hitler, om tot den Volken-
bond terug te keeren, zal weinigen verbazen.
Of juist dit oogenblik daarvoor het gunstigst
is voor Geneve, dat nu voor zijn actie meer
dan ooit rust en eendracht in zijn gelederen
noodig heeft, staat te bezien. Maar men
mocht van Hitler niet veriangen, dat hij daar
voor het, voor Geneve meest gelegen oogen
blik zou uitzoeken!
Stefani mel-dt uit Rome, dat men daar ver-
wbnderd is over de berichten van buitenland-
sche bladen, als zouden de militaire operaties
in Abessynie gestaakt w-orden. Deze berich
ten zijn in lijnrechte tegensipraak met het
laatste bericht van maarschalk Badoglio, dat
de intendance gereorganiseerd wordt voor de
komende operaties.
Rome heeft geen enkel plan dm de militaire
actie in Abessynie te staken en deze actie zal
dan ook worden voortgezet, zonder dat men
zich zal laten influenceeren door Geneve of
door den internationalen toestand.
Reuter meldde uit Addis Abeba: t
's Middags meldde men in Abe^sijnsche ki in-
gen, dat aan het Noordelijk front nog steeds
hevige gevechten woeden.
Officieus wordt uit Addis Abeba medege-
deeld, dat drie Italiaansche vliegtuigen boven
Kworam, dat zij hadden gebombardeerd, bran-
dend zijn neergestort.
De bombardementen in de omgeving van
Kworam duren onverminderd voort. Ook in
het Sidamogebied zijn bommen neergeworpep,
doch van de 12 geworpen bommen kwamen er
siechts twee tot ontploffing.
Maandagmorgen werd te Addis Abeba be
richt ontvangen, dat de Italiaansche vlieg
tuigen Irga Alem, de hoofdstad van Sidamo,
hadden gebombardeerd. De stad werd gealar-
meerd, daar men vreesde, dat de vliegtuigen
er ook toe zouden overgaan de hoofdstad te
bombardeeren. Er ontstond een geweldige
paniek. Later achtte men het echter onwaar-
schijnlijk, dat over Addis Abeba zou worden
gevlogen.
OMHOOfi GEVAREN.
Bij het binnenvaren van de middelhaven al-
hier is de Nederlandsche tanklichter ,,01st",
gesleept door een motorschip van dezelfde
reederij, op de Westelrjken havenberm omhoog
gevaren en blijven zitten. Met een drietal
sleepbaoten is getracht het schip vlot te bren-
gen doch dit gelukte niet. Daar het water
vallende was, en het schip daardoor het risico
liep te breken of lek te worden, werden ver-
dere pogingen uitgesteld totdat het opkomend
water was.
Door den sterken bouw van het schip is
het evenwel niet gebroken en zelfs niet lek
geworden. Bij het volgende getij is het schip
door twee sleepbooten vlot gebracht en in de
haven gesleept, waama het zijn reis naar Bei-
gie heeft voortgezet.
DEFECTE SLEEPBOOT.
Tengevolge van een defect aan de schroef
geraakte de motorsleepboot Archimedes" on-
klaar, waardoor gevaar bestond dat de bin-
nenschepen „Mosan" en „King Coal", omhoog
zouden varen. Een in de haven liggende sleep-
boot heeft assistentie verleend en de beide
binnenschepen veilig de haven binnengebracht.
Nadat aan de bovengenoemde sleep-boot de
noodige reparaties waren verricht, heeft zij
de reis met de schepen naar Belgie voortgezet.
GOED AFGELOOPEN.
Maandagmiddag had op den Koedijk alhier
een aanrijding plaats tusschen een luxe-auto
van den P. T. T.Jdienst en een vrach-tauto van
den vrachtrij-der De Ridder.
Naar wij vememen hield de vrachtauto de
linkerzijde van den weg en toen daarop de be-
stuurder van de luxe-auto vermoedde dat de
stuurinrichting van de vrachtauto defect was,
week hij eveneens links uit. Op hetzelfde
oogenblik werd door den bestuurder van de
vrachtauto naar rechts uitgeweken, waardoor
een aanrijding onvermijdelijk was en de auto
van den P. T. T.-dienst van den dijk werd af-
geduwd. Gelukkig bleef zij met een der veeren
a-chter een boompje haken, tengevolge waar
van een tuimeling werd voorkomen en het
wegsongeval met een siechts geringe bescha-
diging afliep.
WATERSCHAPSBENOEMINGEN.
Bij Kon. Besluit is met ingang van 14 Maart
benoemd tot dijkgraaf van den Stad Philippi-
nepolder, de heer A. F. van Hijfte te Philip
pine en is met ingang van 1 Maart j.l. aan den
heer A. de Waal te Hontenisse op zijn ver-
zoek eervol ontslag verleend als dijkgraaf van
den Kruispolder.
20.000 MIJLEN OVER ZEE.
Gisteravond had, in het „Luxor-Theater" de
aangekondigde premiere plaats van de ver-
tooning van de Nederlandsche film ,,20.000
mijlen over zee", voor een goed bezette zaal.
Na een interessant voorprogramma werd
gepauzeerd. Daarna sprak de Ed.Achtb. heer
J. Huizinga, burgemeester, voorzitter van het
eere-comit6 een inleidend woord, waarbij hij
deed uitkomen de beteekenis van den tocht
van de K XVIII, Die tocht van de bemanning
met dezen onderzeeer, die aan de Indische
vloot moest worden toegevoegd, was er geen
voor het verwerven van roem en eer, doch zij
getuigde van moed en volharding, die den
geest der Nederlandsche zeemacht steeds heeft
gekenmerkt, een daad welke de aandacht der
geheele wereld trok en met bewondering ver-
vulde. De commandant met de bemanning
van de K XVIH heeft daardoor de natie aan
zich verplicht.
Daarna werd aangevangen met het vertoo-
nen der film. Wij kunnen ons, na de uitvoerige
recensie die in ons vorig nummer verscheen
omtrent reeds elders gegeven vertooningen,
ontslagen achten van een beschrijving, doch
kunnen ten voile bevestigen, dat zij boeit van
begin tot einde, het is allerminst een aaneen-
schakeling van eentonige tafreelen. Reeds
door de inleiding, de overgroote belangstelling
bij het vertrek uit Den Helder, het afscheid
der bemanning en het vertrek uit de haven
brengt in de zaal de goede stemming, en deze
wordt door de beelden van de havens en ste-
den welke werden bezocht, die van het leven
aan boord, waarbij de vroolijke noot allerminst
ontbreekt, die der vaart, en door de tonen der
begeleidende muziek, waarbij herhaaldelijk
vaderlandsche melodien het por treffen, voort-
durend onderhouden en die stemming krijgt
nog een climax, wanneer na de aankomst te
Soerabaja de tocht van de K XVHI is be-
eindigd en onder het weerklinken van het
volkslied de beeltenis van H. M. de Koningin
op het witte doek verschijnt. Het is inder
daad een vertooning, die het vaderlandsche
hart vol trots warmer doet kloppen.
Wij kunnen een bezoek voor de volgende ver
tooningen ten zeerste aanbevelen en vestigen
vooral de aandacht op de vertooning voor de
schoolkinderen, die op morgen, Donderdag-
namiddag, na afloop van den schooltijd zal
worden gehouden.
Ten huize van den heer J. van Waesberghe
te Hulst kwam de dienstbode van een hoog-
te van zeven meter naar beneden te vallen.
Bij het schoonmaken steunde zij met de hand
op een ruit van een lichtkoker, welke ruit
brak. Zij viel van een zolder door dit glas en
na vier meter naar beneden gestort te zijn,
kwam zij op een trap terecht, waarvan zij
naar beneden rolde in de gang. Bewusteloos
wer zij opgenomen. Spoedig was de dokter
aanwezig, die een lichte hersenschudding,
enkele ontvellingen en lichte kneuzingen con-
stateerde. Haar toestand laat zich niet em-
stig aanzien.
ONZE VEERDIENSTEN.
Het bestuur van de Vereeniging van Chris-
telijke Werkgevers en Groothandelaren in
Nederland, gevestigd te Den Haag, heeft zich
andermaal gewend tot de Minister van
Waterstaat, ten einde voor de op de Zeeuw-
sche en Zuid-Hollandsche eilanden gevestigde
ondememers kosteloos, of althans goedkooper
vervoer met de veerdiensten te bepleiten.
Naar aanleiding van het bericht, dat de
regeering bereid zou zijn een verlaging van de
veergelden voor auto's over de Wester-
Schelde te bevoideren, voor zoover deze auto's
gehouden worden door inwoners van Zeeuwsch-
Vlaanderen, protesteert de Vereeniging em-
stig tegen deze eenzijdige bevoorrechting van
Zeeuwsch-Vlaanderen, waardoor het een on-
gemotiveerden voorsprong zou verkrijgen op
het overige deel van Zeeland, en zij dringt
er op de reeds vroeger ontwikkelde gronden
nogmaals bij den minister op aan vrijstelling
subsidiair vermindering van veergelden te be-
vorderen voor alle bewoners der Zeeuwsche
en Zuid-Hollandsche eilanden.
Adres aan de Tweede Kamer
door de Kamer van Koophandel
en Fabrieken te Middelburg.
Naar aanleiding van het behandelde op de
vergadering van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken voor de Zeeuwsche eilanden te
Middelburg, heeft het bureau der Kamer een
adres aan de Tweede Kamer gericht naar aan
leiding van de opmerking van den Minister in
de Memorie van Antwoord omtrent het wets-
ontwerp voor versnelden bruggenbouw, n.l. dat
de regeering bereid is in verband met de ver-
hooging van de benzinebelasting eene verla
ging van de veergelden voor auto's over de
Wester-Schelde te bevorderen, voor zoover
deze auto's gehouden worden door inwoners
van Zeeuwsch-Vlaanderen.
Waar hierdoor allerminst aan het veriangen
der Kamer tot vrij verkeer over de veren
wordt tegemoet gekomen, acht zij zeker alles-
zins termen aanwezig nogmaals met kracht op
dezen wensch de aandacht der Tweede Kamer
te vestigen. Mochten tegen vrij verkeer over
de vC:ren onoverkomenlijke bezwaren blijven
bestaan, dan zou, naar het oordeel der Kamer,
de verlaging der veergelden toch zeker niet
alleen voor autohouders woonachtig in
Zeeuwsch-Vlaanderen moeten gelden, doch
zoude deze faciliteit zeker minstens aan alle
in Zeeland woonachtige autohouders moeten
worden verleend. De verhooging der benzine
belasting is toch bedoeld als vergoeding voor
het verbruik der bruggen over de groote rivie-
ren eh nu behoeft het toch zeker geen betoog,
dat de inwoners van Zeeland heel wat min
der van deze bruggen gebruik maken dan de
irrwon-ers van het grootsta deel van overig
Nederland. De Zeeuwsche autohouders in het
algemeen maken echter zeker veel meer ge
bruik van de veren over de Wester-Schfilfle
Ook voor het veer bij Zijpe zoude deze faci
liteit naar het oordeel der Kamer moeten wor
den verleend, in de eerste plaats voor de in
woners van Schouwen en Duiveland, doch
eveneens voor andere autohouders in Zeeland.
Dit veer is toch, evenals de veren over de
Wester-Schelde als een schakel te beschouwen
tusschen de op het Rijkswegenplan voorko-
mende verbindingen.
De Kamer verzoekt dan ook aan een en
ander de aandacht te sc-henken, en te trachten
door een amen'dement aan de wenschen gevolg
te geven.
Ds. J. P. TAZELAAR. f
ZooaLs wij reeds in ons vorig nummer mede-
deelden is Maandag na een langdurige onge-
steldheid te Heemstede overleden Ds. J. P.
Tazelaar, emeritus predikant van de Geref.
Kerk te Weesp, die in vroeger jaren op het
gebied van de Evangelisatie in de Geref. Ker-
ken een zeer vooraanstaande plaats heeft
ingenomen. Hij is de vader van Ds. J. A.
Tazelaar, predikant bij de Geref. Kerk van
Rotterdam.
Ds. Jacobus Pieter Tazelaar werd 26 Nov.
1862 te Ter Neuzen geboren. Hij studeerde
aan de Theologische School te Karnpen en
werd in 1886 candidaat. Op 26 December be-
bestigde wijlen prof. M. Noordzij uit Kampen
hem tg Weesp in zijn ayabt, dat Ds. Tazelaar
aanvaardde, sprekende over Ps. 43 3a. Ds.
Tazelaar is zijn eerste gemeente altijd trouw
gebleven en bedankte voor elk beroep naar
elders. Veertig jaar diende hij de Kerk van
Weesp, om Zondag 27 Mei 1927 wegens be-
komen emeritaat afscheid van haar te pree-
ken en zich metterwoon te Heemstede te
vestigen.
Ds. Tazelaar was vanwege de Generale Sy-
node der Geref. Kerken deputaat voor de
Jodenzending en diende de afdeeling Noord-
Holland van den Geref. Jongelingsbond als
bestuurslid.
Bij allerlei gelegenheden van feestelijken
aard in ons volksleven schreef Ds. Tazelaar
zijn boekjes voor onze jeugd. Voorts versche-
nen van zijn hand talrijke andere geschriften.
Toen de Zondagsschoolvereeniging „Jachin"
haar gouden jubileum vierde, werden de ver-
diensten van den overledene erkend in zijn
benoeming tot ridder in de orde van Oranje
Nassau.
BRANDSTIOHTING TE HEIKANT
WAARSCHIJNLIJK.
Het D. v. Z. schrijft:
Het is vrijwel onomstootelijk komen vast te
staan. dat de brand in de boerderij van C. en
R. van Acker te Heikant het gevolg moet zijn
van brandstichting.
Omstreeks twaalf uur moet de brand ont-
staan zijn. Op dit tijdstip heeft het geruimen
tijd gestortregend. Late cafdbezoekers uit Bel
gie vroegen reeds hier om half twaalf hier en
daar om te mogen schuilen. Om half een a.
kwart voor een hield het stortregenen op in
de meeste gemeenten in de nabijheid van Hei
kant en verschenen er weer fietsen met late
Zondags'klanten op de wegen aan de grens.
Vermoed wordt dat de brandstlchters of
brandstichter van de stortregens gebruik heb
ben of heeft gemaakt am onopgemerkt in de
schuren van de kapitale boerderij van C. en R.
van Acker binnen te dringen.
Hoe men met zekerheld weet, dat hier spra-
ke is van brandstichting is gemakkelijk uiteen
te zetten. Men wist den brand n.l. te beperken
tot edn schuur, n.l. tot de schuur waarin 17
stuks rundvee, twee jonge paarden, de op-
brengst van vijf en veertig gemet vlas, een
maaimachine, een zaaima-chine, een maal-
inrichting, een dorschmachine en vlasbewer-
kingsgereedschappen een prool der vlammen
werden. De bran'dweer slaagde er in twee op
ongeveer een tiental meters van de afgebran-
de landbouwsohuur gelegen vrijwel geheel uit
hout opgetrokken schuren voor het vuur te
sparen.
Wei smolt het pek op de planken van deze
goed onderhouden schuren, maar de brand-
weer hield de beid-e gebouwen zoo vochtig, dat
Dimmer vlammen oversloegen en deze twee
schuren aan den buitenkant nergens door het
vuur werden aangetast.
Toch werd later in deze twee gespaard ge
bleven schuren een begin van brand ont-dekt,
dat uit zichzelf gedoofd moest zijn. In een
voederbak tegen een houten wand vond men
vedbrande resten van in dezen voederbak lig
gende riekstelen, terwijl het vuur door den
bodem van den voederbak heenbrandde. Na-
bij de plaats waar een gat in den voederbak
gebrand werd, stond een plank, die rechtop
tegen den muur was gezet en daar vlakbij was
in den bak en -op den grond latwerk geplaats-t,
waarin het vuur ook gemakkelijk vlam kon
vatten. Op den gro-nd lag wat verbrande af-
val, terwijl het vuur ook gesmeuld had in het
latwerk, dat op den grond stond.
Het was duidelijk, dat hier brand'baar ma-
teriaal opeen was gezet om 't vuur snel om
zich heen te doen grijpen. En dat hier 'n begin
van brand ontstond, dat later uitdoofde, kon
niet gebeurd zijn door het overslaan van vlam
men uit de afgebrande schuur. Dit vuur moest
aangestoken -zijn, temeer daar ook niet gespro-
ken kan worden van kortsluitin-g, inslaan van
bliksem, of iets dergelrjks. Vanzelfsprekend
werd het overigens geacht, dat ook in de an
dere schuur, die afbrandda, brandstichting de
oorzaak van den brand- moest zijn. Daar zrjn
trouwens ook andere gegevens bekend ge
worden, die er op wij-zen, dat brandstichting
de oorzaak werd van den grooten boerderij-
brand.
De geruchten omtrent de(n) dader(s).
Wat de volksmond over dejze brandstichting
vertelt doet algemeen vermoeden, dat wraak-
zucht tegenover een werkgever die voor-tdu-
rend buitenlanders in dienst nam en die naar
algemeen bekend is, zeer lage loonen uitbe-
taalde, de drijfveer is van deze verschrikke-
lijke misdaad.
Door -de politie wordt ijve^ gezocht naar de
daders. Reeds werd op Mamrdagavond aan en
kele personen een verhoor afgenomen. 'He-t is
duidelijk, dat ook de politiie zoekt in de rich
ting van wat thans in de streek vrij algemeen
vermoed wordt.
Wij brachten op Maandagmiddag een bezoek
een de boerderij I-edereen kon deze plaats be-
zichtigen. Ter plaatse troffen wrj aan C. van
Acker, een welgestelde landbouwer en grond-
eigenaar. Hij somde ons op, wat er zooal ver-
brand was. Terwijl een groep Hei'kantsche
vrouwen daarop de plaats van de brandstich
ting in en onder den voederbak kwam bezich-
tigen en een onderwijzer in tegenwoordigheid
van den eigenaar tegenover ons opmerkte,
dat er niet te twijfelen viel aan de oorzaak van
den brand, traden een majoor van de Rijks-
veldwacht in gezelschap van een rjjksveld-
wachter de schuur binnen.
Bij de velen, die in de omgeving van den
boer werkzaam waren of op een of andere ma-
nier met hem in' contact stonden was alge
meen nervositeit waar te nemen. ,,'t Is of ze
hier allemaal achter maskers loopen", hoor-
den we later een buitenstaander zeggen.
Het is te hopen, dat de Justitie niet zal rus-
ten voordat het in de streek tot bekentenissen
zal komen. Vooral in de gemeente St. Jan-
steen zijn branden in de laatste jaren veelvul-
dig voorgekomen. Het soort anarchis-me, dat
brandstichting heet, dient zoo voorbeeldig
mogelijk uitgeroeid te worden.
Van de zij-de der politie werden er in dit sta
dium vanzelfsprekend geen inlichtingen ver-
strekt. Wei werd ons nog van officieele zijde
bevestigd, dat bij de landbouwers C. en R. van
Acker nogal -eens Belgen in dienst waren, die
tegen lagere loonen plegen te werken dan de
Nederlandsche landarbe-i-ders en vlasbewerkers
in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Ingez. Med.
ONTEVREDENHEID OP DE VISCHMIJN.
Zaterdag heerschte op de vischmijn te Bres-
kens een ontevreden en rumoerige stemming.
Een en anuer vond zijn oorzaak in een admi-
nistratieven maatregel, die niet toestond, dat
gamalen naar Frankrijk de grens passeerden.
De visschers, die van het gunstige weer
geprofiteerd hadden om wat langer -op zee te
blijven, waren alien met vrij goede vangsten
binnengeloopen. De totale aanvoer bedroeg
pl.m. 5000 K.G. De commissionnairs die graag
de gamalen voor hun Fransche afnemers had
den gekocht, waren daartoe door gen-oemden
maatregel niet in staat. Evenals de visschers
waren zij daar zeer door gedupeerd.
Vanwege het gemeentebestuur en de vis-
scherrj,vereeniging zijn dadelijk stappen ge-
daan om aan dezen toestand een einde te
maken.
Het Groene Kruis.
Ook dit jaar was de opkomst naar de jaar-
lijksche ledenvergaderi-ng weinig beter dan
vorige jaren, zoodat de heer A. E. C. Kruijsse
siechts aan een 35-tal leden waaronder het
voltallige bestuur het welkom kon toeroe-
pen. Vooral met het oog op den voor deze
vergadering geengageerden spreker speet het
den praeses geducht, dat het auditorium niet
talrijker was en voor het overige zou hij niet
vooruitloopen op het jaarverslag van den
,,scriba" der vereeniging, de heer P. le Feber
Sn, die dit na de voorlezing der notulen ten
gehoore bracht'. Dit jaarlijksche overzicht was
beknopter en soberder dan ooit, waarvoor de
samensteller de clementie der vergadering in-
riep. Zijn ernstige ziekte was oorzaak van de
mindere uitvoerigheid, maar het kalm verloop
en den bij uitstek vredelievenden aard van het
vereenigingsleven in „het Groene Kruis" zijn
mede oorzaak, dat volstaan kan worden en
ook door de belangstellenden genoegen wordt
genomen met de gewo-ne opsomming van de
werkzaamheden van wijkzuster en magazijn-
houdster. Woorden van buitengewonen lof en
bijzondere erkentelijkheid werden toegezwaaid
aan zuster Kruijthoff voor de volledige over-
gave aan de haar tot roeping gestelde taak.
Moeilijk zal men een betere wijkzuster vin-
den dan deze eminente verpleegster. Behalve
3354 gewone bezoeken legde zij in den afge-
loopen semester 914 bezoeken af aan T.B.C.-
patienten, waarbij dan nog kwamen een 87-tal
visite's van anderen aard, in totaal 4355 be
zoeken (vorig jaar 5020).
Uitgeleend werden niet minder dan 509 ar-
tikelen en er is hoe langer, hoe minder aan
leiding voor klachten omtrent de verzorging.
Siechts een tweetal bestuursvergaderingen
hoefden te worden gehouden, waarop uitvoe-
rig gehandeld werd over de contributieverla-
ging, waarop door talloos velen en ten on-
rechte wordt aangedr-ongen. Indien men
nagaat dat het ledental belangrijk hooger is
dan 1000 en weet dat de gezamenlijke contri-
butie opbrengst siechts /1500 is dan voelt
ieder dat men gemiddeld geen hooge contri
bute betaalt.
De voorzitter maakte zich tot de tolk der
vergadering door 's heeren le Feber's nauw-
gezette arbeid met woorden van warmen dank
te beloonen en hem tevens te feliciteeren met
zijn herstel, waarmede de vereeniging tevens
gefeliciteerd mag heeten, gezien zijn jaren-
lange onlsaatzuchtige arbeid in haar belang.
De heer L. P. Bakker gaf een uitvoerigfei
opsomming van de cijfers die den stand van
kas en boeken demonstreerden. Met inbegrip
van een batig saldo van het vorige boekjaar
ad ruim 900 bedroegen de baten in 1935
totaal f 4132,72. De uitgaven beliepen een
somma van 3217,62, zoodat er een goed slot
was van 915,10.
Voor het T.B.C.-fonds beliepen de inkom-
sten f 804,24, welke werden overtroffen doo?
de uitgaven met een bedrag van 38,10 en
alzoo bedroegen 842,34.
In totaal is de vereeniging in 1935 pl.m. f 60
achteruit -geboerd. Ook de kascommissie was
tot een eensluidende conclusie gekomen en
rapporteerde bij monde van den heer Lev. Die-
leman tot goedkeuring van rekening en be-
scheiden.
Op voorstel van den voorzitter werd de
ijverige penningmeester voor zijn omvangrijke
arbeid gedechargeerd.
Een nieuwe kascommissie voor 1936 werd
gevormd uit de heeren Elm. Caessens, J.
Fanoy en C. Ollebek.
Daarmede was de eigenlijke agenda afge-
werkt en verkreeg de voorzitter gelegenheid
aan de vergadering voor te stellen de heer
Ir. F. A. Holleman uit Middelburg, die een
causerie zou houden over „de beteekenis van
de melk en andere zuivelproducten voor de
volksvoeding".
Deze spreker -begon met te kennen te geven
hier betrekkelijk te zijn verrast omdat hij tot
nu toe gewoon was voor een uit dames bets
staand auditorium te spreken, doch had al
spoedig vat op zijn gehoor in verband met een.
kernachtige uitspraak van ex-president Hoo
ver van de Ver. Staten omtrent de onmoge-
lijkheid voor een mensch om zonder zuivel- en
zuivelproducten te leven. Hierop volgde een
scheikundige verhandeling over de samenstel-
ling van ons lichaam in al zijn cellen en weef-
sels en bestaanseenheden waaronder behalve!
-eiwitten, vetten, koo-lhydraten en zouten niet
minder dan 60 aan water. -De groei en het
ontwikkelingsproces van het menschelijk
wezen en de gestadig noodige toevoeging van
vitaminen aan het lichaam, bewezen van hoe-
veel -belang vooral de d-osis zuivel, zoo rij-k aan
het vitamien A voor hetzelve en haar gezonde
ontwikkeling is. Ook andere vitaminen zijn
eveneens onmisbaar ofschoon niet in dezelfde
mate en aan de hand van tal van weten-
s-chappelijke proeven bewees spr. tot welke
uityvassen ondoelmatig en onvoldoende con-
sumptie leiden kan. Levertraan is behalve aan
vit. A ook rjjk aan vit. D en het hoeft geen
betoog, dat speciaal voor de jeugdige gene-
ratie de buitengewone kwaliteiten van dit
vocfat werden -aangeprezen. Beiangwekkend
was deze geheele causerie. Ook het klimaat
en de daaruit voortvloeiende vereischte aan-
passing aan ander voedsel wezen op excesaen.
Een geheele op Greenland gevestigde kolonie
Noren was uitgestorven door het verharden
aan het gebruik van het origineele volks-
voedsel van het vaderland. De melk is het
voedsel dat tenslotte „up to date" is gebleken
en de meeste eigenschappen in zich vereenigt
voor de voedingswaarde en de gezondheid die
men kan eischen. De ervaring heeft geleerd,
dat men er lang op kan leven en die rassen
onder fde volkeren die het meest melk consu-
meerep de z.g. herdersvolken als Arabieren en
Mongalen zijn ook het taaist. Ook aan de
hand Van de historie was spr. in zijn betoog
sterk. In de middeleeuwen bedroeg de gemid-
delde leeftijd siechts 20 jaar, maar het is
vooral tengevolge van de verhoogde zuivel-
prpduotie en de verbeterde hygiene dat men
hierin bijna 200 procent vooruitgang boekt,
b.v. injAmerika. In Nederland kan het zuivel-
ge'bruik, speciaal het gebruik voor de oon-
sumptje van melk nog beduidend worden op-
gevoerd. Als een Hollander 1 glas melk nut-
tigt, gebruikt een Scandinavier er 3. Het slot
van zijn rede was eeii gloedvolle peroratie
waarin de lof van de zuivel en de zuivelpro-
ductie werd bezongen en naast melk, boter,
room en kaas (magere zoowel als volvette)
werd het pleiiiooi nog nader ondersteund door
de op doek en gevoelige plaat vastgelegde
wetenschappelijke diagnose's en feiten. Het
was een leerzame avond en voorzeker was de
heer Kruysse aller tolk in zijn dank aan den
spreker.
De andere 1000 afwezige leden hadden
sch-oon ongelijk!
„Drie en een half-eeuwscfae
feestvreugde".
Met den jare 1586 werd een woelig tjjdperk
van krijg en onrust voor „onze oude veste"
afgesloten. In den loop der middeleeuwen
i eeds driemaal te vuur en te zwaard verwoest
zijnde, was na de wisselwerking dezer rjjk
aan HriJSs&ewoel zijnde tijden eindelijk weer
een tijdperk van meer welvaart aangebroken
en was de 26ste Januari van het jaar 1532 de
groote d-ag aangebroken waarop Keizer Karel
V ten zeerste met het lot zijner ,,welbeminde
AXelaren" bewogen, zooals wij in een oude
kroniek lezen vanaf de Axelsche stadhuispui
de resolutie deed afkondigen waarbij de rech-
ten der stad opnieuw werden bevestigd en
met een aantal keuren uitgebreid. Nu was
dan, zbo dacht men algemeen het oogenblik
aangebroken waarop de stad er voor goed
boven bp zou komen en de beroerten van de
Middeleeuwen zouden worden goedgemaakt.
Door de keizerlijke gunst heerschte er te
Axel voor Karel V meer dan gewone genegen-
heid en het was daarom voor de Kerkhervor-
ming niet gemakkelijk hier vasten voet te ver
krijgen. Uiterst wantrouwend stond men er
tegenover en liever wilde men Karel V. trouw
blijven, die zooveel voor de stad gedaan had,
waarom dan ook de vroedschap het kordate
en eenparige besluit nam er goed op toe te
zien dat geen „Lutherye" binnen Axels muren
kwam.
Ellendig verging het dan ook eenige Zeeuw
sche kooplieden, die in het voorjaar van 1574
binnen Axel kwamen om er zaken te doen. Al
spoedig heette het zander bewezen te zijn
dat dezen geschriften van Luther binnen
Axel hadden gesmokkeld die in het geheim
druk gelezen werden. Ter onzaliger ure nam
nu de vroedschap het besluit deze kooplieden
op te hangen om als een afsohrikwekkend
voorbeeld voor anderen te dienen.
Door deze gruweldaad geraakte geheel
Zeeland in toorn en opstand en in den naoht
van 26 Juli 1574 (St. Annadag) land-den een
aantal Zeeuwsche schepen met krijgsvolk in
Ter Neuzen. De krijgers sloegen direct de
weg in naar Axel, doch de te voren onderrichte
Spaansche bezetting der stad deed een uitval.
De Zeeuwen wisten echter de Spanjolen in een
hinderlaag te lokken en duchtig te slaan, zoo
dat de weg naar Axel thans open lag. Uit
wraak werd de stad nu door de Zeeuwen ge
heel geplunderd en beroofd en alzoo ging Axel
voor de vierde maal in vlammen op.
Door de Pacificatie van Gent en de Reli-
gionvrede van 32 Juli 1578 herstelde zich de
rust en door een oproer van Spaansche sol-
daten was Axel in handen van den Prins van
Oranje gekomen in wiens handen het bleef
totdat deze geheele streek na het snoode ver„-
raad van Van Steenland in 1583 opnieuw in
handen van de iSpanjaarden viel. De Hoofd-
baljuw van Axeler-Ambacht veinsde trouw
aan den Prins van Oranje, maar verzoende
zich id het geheim met den Spaanschen
koning en bijgestaan door eenige andere ver-
raders leverde hij de belangrijkste vestingen
Hulst, Sas van Gent en Axel aan den vjjand
over, hjetgeen den Oranjegezinden dwars bleef
zitten flaar Axel een hecht punt in Vlaande-
Tenland was, waarop vele krijgsverrichtingen
steunden.
Prin^ Maurits betrok dan ook begrijpelijker-
wijs Axel in zijn veldtochtplannen. Toen Ter
Neuzen in de macht der Staten was en hier
overal de dijken waren doorgraven om den
vijand te keeren werd door Prins Maurits en
Ridder Sidney een aanslag op Axel (beraamd.
Onder aanvoering van kolonel Piron werd in
den nacht van 17 Juli 1586 vanuit Ter Neuzen
de stad onverwachts aangevallen en de vier
vendelen Duitschers die de bezetting vonmden
werden verdreven, op de vlucht gejaagd en
verstrooid. Het was over dit heugeljjke feit
dat de grootst mogelijke vreugde in't Oranje-
kamp heerschte en Prins Maurits zag het ge-
wicht van zijn overwinning in, liet de stad
grondig versterken, zoodat de Spanjaarden
het niet meer waagden Axel opnieuw aan te
vallen en bevestigde blijvend het bezit in onze
handen. Zelfs gedurende de Successie-oorlog
in 1672 bleef Axel gespaard; want de door
water en schorren omgeven vesting was nau-
welijks te naderen en het was daardoor dat
Axel o-nneembaar werd geacht in die dagen.
Zoo leert de geschiedenis dat het jaar 1586
een jaar is dat voor alle tijden heen in Axels
geschiedboeken met gulden letteren zal ver-
meld blijven en het is geen wonder, dat in
weerwil van de zich daartoe minder leenende
tijdsomstandigheden de plannen voor een
eenigszins grootsch herdenkingsfeest het zwij-
gen nieft kunnen worden opgelegd.
Het bezoek aan de vergadering in ,,Het
Centrum", waartoe de burgemeester gister
avond ide burgerij had opgeroepen, was dan
ook bemoedigend en de groote vergaderzaal
was geiieel gevuld met feestgezinde Axelaars
die na de inleiding van den Burgemeester de
vraag of Axel dit jaar feest zou vieren een-
parig en unaniem met ja beantwoordden.
Siechts een korte discussie bleek nood-
zakelijk en daarop werd des burgemeesters
voorstel om een uit 7 personen bestaand
feestcomite uit de vergadering te kiezen met
algemeene stemmen aangen-omen.
De stemming nam, gezien de kleine honderd
aanwezigen geruimen tijd in beslag en het
klokje wees dan ook bijna 10 toen uitgemaakt
werd dat de commissie voor de feestelijkheden
