De van ouds beroemde beprocfde
AkkerkKfoosterbalsem
3
mmsKLOOSIESSMSEM
bly'ft ongeevenaard
sils won d-middel.
als wry f-middel,
a Is huid -middel.
het beproefde huismiddel
Snijwonden
Spiarpijn
want dil is het bijzondere voordeel van
Akker's Kloosterbalsemeen verrassend snelle
wond-zuiverende en wond-heelende werking
zonder litteekens en legelijkertijd een won*
dere uitwerking op spieren, weefsels en ge-
wrichten. Daardoor bijzonder doelmatig bij
kneuzingen en dergelijke verwondingen.
Als wond-middel onmiddellijk verzachtend,
zuiverend en genezend bij oude en nieuwe
wonden, zweren, brandblaren, ontvellingen,
insecten-beten, uitslag, dauwworm, zonne-_
brand, wintervoeten, winterhanden, schrale
huid, springende handen, doorrijden en won-
de- of doorgeloopen plekken, aambeien, enz.
Als wrijfmiddel ongeevenaard tegen pijn in
spieren en gewrichien, rheumatische aan-
doeningen, spit in den rug, stijve nek, spier-
verrekkingen, stramheid in de ledematen,
zadelpijn, verstuikingen, heupjichl, enz. enz.
Overal verkrijgbaar Doosje van 10 Gram
35 cent, Potten van: 25 Gram 62'/2 cent,
50 Gram f. 1.04 en 100 Gram f 1.82.
j? De groote potten sijn voordeeliger
Khaumatitk
Brandwonden
Spil in cUn rug
Wint«rvo«t»n
f%\S*
(Ingez. Med.)
niet bij het college van Burgemeester en Wet
houders aanwezig was. In deze meening is
hij versterkt door hetgeen de wethouder thans
heeft gezegd. Want men gaat niet na, op
welke wijze men de thans leegstaande wonin-
gen verhuurd zou kunnen krijgen, en op welke
wijze men van den last welke de bijdrage in
het tekort op de schouders van de gemeente
legt, zou kunnen worden verlost. De wet
houder zegt, dat men, indien het voor de wo-
ningen der woningbouwvereeniging zou wor
den toegepast, ook voor de waarborgen, welke
particulieren moeten betalen, zou mbeten
doen. Doch de zaak is niet zoo. De gemeen
te is garant voor de eventueele tekort en van
de woningbouwvereeniging. De heer Van
't Hoff deelt juist mede, dat 2 a /3000 voor
het jaar 1936 hiervoor is geraamd. De hoofd-
zaak is, dat de woningen worden verhuurd.
Om het euvel van de leegstaande woningen op
te heffen, en derhalve ook de ibijdragen in de
tekonten van de gemeente, heeft sipreker zijn
voorstel ingediend. Bij verblijf in een woning
gedurende een kot'te periode is het juist, dat
het risico voor de gemeente gnooter zal wor
den, dat de gemeente niet het geheele bedrag
terugkrijgt. Doch dit risico is ook het eenige,
waartegenover staat het groote gunstige
risico, dat, indien meerdere woninigen bewoond
worden, de bijdrage der gemeente evenredig
daait.
Er is gesproken over een andere reden,
waarom de woningen niet zouden bewoond
worden, doch spreker kan mededeelen, in een
woning van de woningbouwvereeniging 4 jaar
te hebben gewoond, en ware het niet, dat hij
voor zijn bedrijf een andere woning noodig
had, dan zou hij er waarschijnlijk nog wonen.
De woningen zijn niet sleeht, althans niet vol-
gens de begrippen welke hier gelden.
De VOORZITTERDe woningen zijn goed.
De heer HAM BLINK blijft bij zijn meening,
dat men zijn voorstel een kwaad hart toe-
draagt. Het risico voor de terugontvangst
van het uit te geven bedrag vormt het crite-
rium zonder meer. Spreker doet nogmaals
een beroep op den raad, hoewel hij ervan
overtuigd is, dat het een beroep is, dat niet
veel in huis brengen zal, om zijn voorstel aan
te nemen. Indien het niet zou worden aan-
genomen, voorspelt hij, dat het niet de laat-
ste maal zal zijn dat hij over dit onderwerp
bij den raad voorstellen indient.
Indien men als gemeente voor een object
garant is, dan tracht men er toch voor te
zorgen, dat dit abject rendeert. Spreker kan
het zich niet voorstellen, dat een voorstel tot
ihet verstrekken van een zoo onmogelijk klein
postje waarvan bovendien nog het aller-
grootste gedeelte terugkomt, geweigerd zou
worden. Naar zijn meening is het een ge-
meentebelang, en een belang voor de ge-
meentefinancien van den eersten rang, dat de
woningbouwvereeniging zooveel mogelijk
woningen verhuurt. En waar de vereeniging
niet bij machte is, de garantiebedragen af
te schaffen, en de gemeente de kans heeft,
om hetgeen de vereeniging niet kan, wel te
doen, moest naar zijn meening zijn voorstel
beter zijn ontvangen.
De heer DE BUIJTiER stemt toe, dat het
een schadepost is. In meerdere raadsverga-
deringen is reeds betoogd, dat de huren te
hoog waren, hetgeen ten gevolge heeft gehad,
dat deze van f 3,50 op 3 en van 3 op 2,50
teruggebracht zijn. Hij is van oordeel dat
men voor dezen laatsten prijs de woningen
wel verhuurd zal krijgen, en dat de waar
borg van 12,50 niet zoo'n groot bezwaar zal
blrjken. Dat de huurprijs te hoog was, was
naar zijn meening de groote factor. Hij
verwacht dan ook stellig, dat na de verlaging
der huur meerdere woningen verhuurd zullen
worden. Mocht dit niet het geval zijn, dan
kan het voorstel van den heer Hamelink nog
altijd worden aangehouden, en kan men de
door hem aangewende poging nader bekijken.
Voor het oogenblik durft spreker het best
wagen met de verlaging der huur, en hand-
having van den verlaagden waanborg.
De heer SEGHERS deelt mede, ook van
meening te zijn, dat het waarborgbedrag een
struiikelblok is, voor de ibewoning van de wo
ningen in de Julianastraat. Dat de huur is
verlaagd tot 2,50 doet aan dit feit niets af
of toe. Indien men geen f 12,50 dtisponibel
heeft, en het bij familie of kennissen oak niet
geleend kan krijgen, spreekt het vanzelf, dat
men een dergelijke woning niet kan betrek-
ken. Dit is naar zijn meening de grootste
kwestie.
Hij vraagt, of het een algemeene regel is,
dat een waarborg wordt geeischt. Naar hij
vermeent, is dit in omliggende plaaitsen niet
het geval. Hij zou ervoor zijn, het met het
voorstel-Hamelink te probeeren en indien het
niet gaat, kan men er nog steeds op terug-
komen.
De VOORZITTER antwoordit, niet op de
hoogte te zijn, of in andere plaatsen een waar
borg van de huurders wordt geeischt. De
vaststelling van den waarborg is onderworpen
aan de goedkeuring van den Minister, zoodat
htj wel veronderstelt, dat dit een algemeene
regel is, en Axel niet de eenige plaats, waar
dit wordt toegepast.
Het voorstel van Burgemeester en Wethou-
ders, zooals dit nader door den voorzitter is
geformuleerd, wordt aangenomen met 8 tegen
3 srtemmen.
Voor stemmen de heeren Van 't Hoff, De
Jonge, De Ruijter, P. J. van Bendegem, Diele-
man, Esselbrugge, Fanoy en 't Gilde, tegen
stemmen de heeren Hamelink, Seghers en C.
van Bendegem.
7. Toetredjng tot de N.V. Waterleiding
Maatschappij „Zeeitwsch-Vlaanderen".
Burgemeester en Wethouders deelen mede:
Uit de door U laatst bijgewoonde bijeen-
komst is gebleken, dat deze gemeente alsnog
in de gelegenheid wordt gesteld toe te treden
tot de Waterleiding Maatschappij, waar de-
zelfde rechten en verplichtingen ons wachten
van de overige reeds toegetreden gemeenten
Ter Neuzen, Hulst en Sas van Gent.
Deze gelegenheid tot toetreding op die voor-
waarden eindigt op een bepaalden datum,
welke in dit geval is gesteld op 25 October a.s.
De zakelgke reden daarvan is U bekend, am-
dat dan het contract van buizenlevering af-
loopt, zoodat geen bestellingen meer gedaan
kunnen worden tegen den overeengekomen
eenheidsprijs. Ook andere contracten dulden
na dien datum geen wijziging ten opzichte van
de vastgestelde eenheidsprijzen.
Een besluit tot toetreding na dien datum
doet de voorwaarden op verschillend terrein
zwaarder worden, daar eventueele nog te be-
dingen bepalingen en voorwaarden op een hoo-
ger prijsniveau komen te liggen.
Ook is er eenmaal een eind aan de gelegen
heid om tegenover het rijk verschillende ver
plichtingen voor gezamenlijke rekening te
nemen.
Dat deze toetreding ibepaalde verplichtingen
medebrengt is voor een ieder te begrypen en
wordt door elk uwer, evenals bij de leden van
het college van Burgemeester en Wethouders
gevoeld. Regeeren is eenmaal voorudtzien en
wanneer wij bedenken, welke voordeelen een
toetreding in de toekomst ons wachten, mogen
wij U niet anders voorstellen dan tot toetre
ding te besluiten, temeer daar een dergeiyk
besluit in de toekomst ons thans verschillende
voordeelen en aanspraken zal onthouden en
daarbij belangrijke groote sommen van ons
vorderen.
Wanneer heden tot toetreding wordt beslo-
ten verkrijgen wij een 'belangrijke medezeg-
genschap in een massa nog te regelen zaken,
waarmede onze gemeente ten zeerste gediend
kan zijn. Hierbij wordt gedacht aan het vast-
stellen van tarieven als anderszins.
Welke tarieven zullen gelden, hierop kan
ook nu geen antwoord worden verstrekt, het
geen voor de hand ligt, wanneer men weet,
dat tal van aanbestedingen nog moeten plaats
hebben eer men de totale stichtingskosten kan
vaststellen en die ten slotte de basis vormen
van de exploitatie-kosten.
Er is ions verzekerd, dat deze tarieven kun
nen getoetst worden aan die van het tarief-
Harte, verwerkt in het rapport van de Com-
missie van onderzoek, betreffende de stichting
van de Waterleiding voor geheel Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Wat de verplichte aansluiting van de aan-
sluitbare perceelen betreft (dit zijn die binnen
40 meter van de waterleidimgbuizen zijn ge-
legen) deze worden geraamd voor het le jaar
op 60 van het geheele plan dat tot de
watervoorziening behoort en na 20 jaar zal dit
percentage opgeloopen moeten zijn tot 92
hetgeen uit de overgelegde stukken blijkt.
Wy stellen U voor in het belang van de ge
meente te besluiten:
le. tot toetreding tot Vde N.V. Waterleiding
Maatschappij ,,Zeeuwsch-Vlaanderen".
2e. tot het mede garant zijn voor de geld-
leeningen, die de N.V. voor den bouw noo
dig heeft.
3e. tot opneming van bepalingen in de bouw-
verordeninig betreffende tie verplichte
'aansluiting.
Zij stellen in verband hiermede voor, het
volgende besluit te nemen:
De raad der gemeente Axel,
besluit:
A. 1. deel te nemen in het Waterleiddngplan
O., ibedoeld in het advies van den Direc-
teur van het Rijksbureau voor Drink-
watervoorziening aan den heer Com-
missaris der Koningin in Zeeland, dd. 25
Juli 1930, no. 3486;
2. daartoe naar rato van het aantal in-
woners der gemeente op 1 Januari 1935
deel te nemen in de garantie voor de
door sub c. bedoelde N.V. aan te gane
geldleeningen van maximaal f 1.500.000
voor den bouw van de waterleiding en
van maximaal 10 van het bouw-
kapitaal voor dekking van de tekorten
der eerste bedrijfsjaren.
B. In afwijking van het onder A. bepaalde:
1. deel te nemen in het Waterleidingplan
O. en W., bedoeld in het onder A. 1 ge-
noemd advies, mits de vijf daarin ge-
noemde gemeenten in West-Zeeuwsch-
Vlaanideren tot deelneming besluiten.
2. In het onder B. 1 genoemd geval deel
te nemen in de garantie voor de dooT
de N.V. aan te gane geldleeningen, van
maximaal f 2.500.000,voor den bouw
van de waterleiding, en van maximaal
10 van het bouwkapitaal voor dek
king van de tekorten der eerste be
drijfsjaren;
C. daartoe in beide gevallen 6 aandeelen
van 100,te nemen in het maatschap-
pelijk kapitaal der N.V., die den bouw
en de exploitatie der waterleiding zal
ter hand nemen;
D. te bepalen, dat de onder A en B gefor-
muleerde besluiten slechts van kracht
zullen zijn, wanneer door het Rijk en de
Frovincie Zeeland de risico-garantie,
bedoeld in het onder A. 1 genoemd ad
vies, wordt verleend.
De VOORZITTER deelt mede, dat het hier
betreft een belangrijk onderwerp. De leden
hebben uit het praeadvies kunnen lezen, dat
Burgemeester en Wethouders voorstellen tot
toetreding tot de N.V. Waterleiding Maat
schappij „Zeeuwsch-Vlaanderen". Hij kan
hieraan toevoegen, dat Burgemeester en Wet
houders met een deskundige besprekingen
hebben gevoerd, welke ten gevolge hadden,
dat een oonferentie met de raadsleden noodig
werd geoordeeld. Deze bespreking met den
gemeenteraad heeft plaats gehad in een bij-
eenkomst, waar alle leden vrijwel tegenwoor-
dig waren. Het heele plan is er uitvoerig
medegedeeld en toegelicht. Ieder is in de ge
legenheid geweest, inlichtingen te vragen,
welke op de meest correcte wijze werden ver
strekt. Tijdens de bespreking was echter 1
punt in het duister gebleven. Dit betrof (le
vraag of, indien eventueel Axel tot aanslui
ting zou besluiten, Axel, als zijnde de tweede
grootste gemeente in Zeeuwsch-Vlaanderen,
zou mogen rekenen op een vertegenwoordiging
in het bestuur.
In verband hiermede hebben Burgemeester
en Wethouders zich gewend tot den Raad van
Commissarissen der Waterleiding Maatschap-
P0, en hebben verzooht, indien Axel zou aan-
sluiten, hunne medewerking te willen verlee-
nen, om dit te bereiken.
Bij monde van den Voorzitter heeft de
Wlaterleidmg Maatschappij medegedeeld, dat
bij wijze van uitzondering, en omdat Axel in
een uitzonderingspositie verkeert_ in den Raad
van Commissarissen een lid door Axel zou
kimnen worden benoemd. Dit is niet een
eisch geweest, welke het college van Burge
meester en Wethouders hebben gesteld, doch
een voile toezegging, van de zijde van het be
stuur der Waterleiding Maatsehappy.
Spreker is van meening, dat door het by*
wonen der bijeenkomst ieder lid volledig van
den stand van zaken op de hoogte kan zijn,
zoodat het niet noodig zal blijken, hier tech-
nische vragen te beantwoorden, waartoe spre
ker zich niet in staat voelt, en waartoe het
hier ook niet de plaats is.
De heer 't GILDE: Mijnheer de Voorzitter,
Wat ik eenige maanden geleden reeds voor-
zien en voorspeld heb, is dan werkelijkheid
geworden! Vlugger zelfs dan de meesten
hebben durven veronderstellen, wordt de ge
meente Axel voor de keus gesteld van toetre-
den tot het z.g. kleine plan, dat zich sedert
de oprichting der nieuwe N.V. tot de bekende
3 gemeenten, Ter Neuzen, Hulst en Sas van
Gent bepaalde. Waar inmiddels de eerste
buizen reeds zijn gelegd, en de waterleiding er
dus practisch gesproken is, zonder dat vast-
staat of deze straks werkelijk in de behoeften
zal kunnen voorzien althans blijvend zal
kunnen voorzien doet het wel eenigszins
eigenaardig aan, dat men Axel op zeer korten
termijn voor de beslissing stelt. De daarvoor
aangevoerde argumenten zijn van het bekende
genre: „indien nu niet wordt besloten tot aan
sluiting zal dit voor de gemeente in de toe
komst belangrijike nadeelen opleveren, in ver
band met de prijzen van de buizen etc. Wie
kan echter in dit opzicht eenige garantie
geven van den stand der markt over eenige
jaren? Maar zelfs aannemende, dat even
tueel later voor de gemeente Axel benoodigde
buizen etc. iets duurder zullen uitvallen, zou
dit nadeel dan opwegen tegen het nadeel van
een overhaast besluit? Waar nu de aanslui-
tingskosten pl.m. 90.000 bedragen voor
Axel, zou dit bij eenige prijsstijging na eenige
jaren van zulk een funesten invloed zijn
Het baart geen verwondering meer, dat
men het oogenblik heeft afgewacht, dat de
raad in zyn nieuwe samehstelling bijeen is,
omdat deze in zijn vOrige samenstelling zeker
wel geen besluit zou hebben genomen in den
geest van het voorstel van de meerderheid
van het nieuwe college van Burgemeester en
Wethouders. En hoeweb het mij niet lust en
weinig zin heeft de lijdensgesch'iedenis van de
waterleidingplannen in Zeeuwsch-Vlaanderen
nog eens op te gaan rakelen, zoo baart het
toch wel verwondering, dat een gemeenteraad
na zoo weinig studie nu maar ineens a
bout portant het meerderheidsvOorstel van
het college Zal aahnemeh.
Dit, afgezien van het feit, dat de overgroote
meerderheid der bevolkihg niet alleen tegen
aansluiting is, en zeker wel voor 90 procent
niets, maar dan ook letterlijk niets van de
verplichte aansluiting moet hebben. Doch,
waar ons hier slechts aan de hand van eenige
c ijf ergroepee ring en i aan welker juistheid ik
zeker geen afbreuk zal doen, maar die in elk
geval fictief zijn, de meerdere aanlokkelijk-
heid van toetreding op dit moment voor oogen
wordt getooverd, baart het toch wel verwon
dering dat Axel, waar men jarenlang zoo
huiverig geweest is, en men zich zelfs aan de
spits van het verzet heeft gesteld, nu deze
fictieve cijfers plotseling zonder eenige ver-
dere grondige studie, en afgezien van allerlei
gobeurtelijkheden maar slikt, en alle bezwa-
ren ziet vervallen.
Wees er echter verzekerd van, mijne hee
ren, dat de tegenzin van. de bevolking er in
dezen economisch zoo ongunstigen tijd niet op
is verminderd! Er .waar ik niets af of toe
wil doen aan de goede trouw van het Rijks
bureau en de Directie van deze waterleiding,
ik herhaal, dat de opzet geen voldoenden
waarborg biedt om aan de hand daarvan
ik spreek over de cijfers reeds nu tot toe
treding te besluiten, en deel te nemen als
aandeelhouder in de garantie, welke vereischt
wobdt van 1 millioen tot 1V2 millioen gulden
voor het plan Oost, en waarvoor wij zeker in
een der eerstvolgende vergaderingen een iee-
ningsbesluit moeten nemen,
Wie neemt dat trouwens wel aan?
En waar het zoo staat - en zoo staat het
ook in het praeadvies, waarin op ondubbel-
zinnige wijze wordt toegegeven, dat zelfs over
de tarieven, volgens den Directeur varieerend
van 7 tot f 52 per aansluitend perceel, nog
niets met zekerheid is te zeggen, en het vol
gens hem niet onmogeiyk is, dat die wel tot
f 57 kunnen loopen klemt het temeer, dat
men nu op overhaaste wijze tot aansluiting
zal besluiten.
De ons voorgelegde cijfers blijven fictief,
omdat, zooals in het praeadvies staat, nog
tal van aanbestedingen moeten plaats heb
ben eer de totale stichtingskosten kunnen
worden vastgesteld, die in elk geval de basis
der exploitatiekosten zullen vormen, en die
dus ook de tarieven zullen beinvloeden.
Burgemeester en Wethouders leggen ons
nu voor een ontwerp-raadSbesluit, waarin wij
behalve voor het kleine plan ons ook nog vast-
leggen en binden voor het groote plan, Oost
en West genoemd, dat dus verre van denk-
beeldig, en naar ik geloof zelfs zeer waar
schijnlijk straks zal worden uitgevoerd!
Weliswaar luidt de laatste zinsnede van dit
ontwerp-besluit, dat die besluiten eerst van
kracht worden wanneer door het rijk en de
provincie de risico-garantie wordt verleend,
maar als dat gebeurt en ik kan positief
zeggen, dat zulks gebeurt dan zitten wij
door het raadsbesluit van vandaag daaraan
reeds vast. Voor mij is dit maar een wassen
neus, en hebben wy ona daaraan dan reeds nu
gebonden. r
Wij hebben' altijd aan deze zijde op het
standpunt gestaan, dat slechts een kleiner
project (als het onderhavige b.v.) uitzicht op
rendabiliteit zou bieden, en nu gaan wij ons
reeds eer er nog maar iets positiefs omtrent
het Westen bekend is, en „het Westen" in
elk geval en de exploitatie zeer in ongun
stigen zin beinvloedend project zal zijn, reeds
binden voor de toekomst. Dat is m.i. al te
zeer voortvarend!
Wat wij altijd gevreesd hebben, is dus
waarheid. Wij hebben nu weliswaar een con-
ferentie gehad met den Directeur der Water-
leidingmaatschappij, maar in deze conferentie
heeft niemand over het Westen gehoord of ge
dacht, en dat lag ook voor de hand, gezien de
voorgelegde gegevens, maar nu men blijkbaar
de stemming in den raad voor aansluiting zoo
bijizonder gunstig aobt, nu schuift men ons
maar een ontwerp-besluit voor, hetwelk onder-
teekend en door den raad bekrachtigd zijnde,
ongetwijfeld zeer funeste gevolgen voor de ge
meente zal hebben en natuurlijk al de tot hier-
toe verstrekte becijferingen en berekeningen
op zijn kop stelt, en in elk geval een bewijs te
meer is voor de volkomen fictiviteit, omdat
wij dan ook ten eenenmale voor het Westen
„ja" moeten zeggen.
Qveriigens is de strekking van dit raads
besluit dermate verontrustend, omdat daaruit
blijkt, dat het waterleidingplan in de toekomst
uitgevoerd wordende, en maximaal geraamd
op 1:500.000 voor het Oosten, (dus voor deze
gemeenten) en op 2.500.000 voor het Westen
(zonder het bouwkapitaal) niet zooveel lager
zal zijn dan de op f 5.332.000 geraamde oor-
spronkelijke oude waterleiding voor meer dan
20 gemeeniten.
De risico-garantie van provincie en rijk acht
ik niet zoo heel groot tegenover datgene wat
de gemeenten op zich nemen aan risico.
Nu was de opzet bij de oorspronkelijke wa
terleiding zoo, dat evenals nu weer het geval
is, de gemeenten aandeelen namen, waarop de
vereischte leening wertf of kon worden geslo-
ten. Ik veronderstel, dat Axel dus straks op
haar aandeelen in e4n der volgende vergade
ringen zoo'n leening sluit. Worden dtoor deze
verplichting ten opzichte van den belasting-
druk de gemeentefinancien niet be'invloed?
Bij de oude waterleiding werd n.l. in uitzichit
gesteld, dat de benoodigde bedragen in den
vorm van dividend op de aandeelen aan de
gemeenten zouden worden uitgekeerd.
Indien dit hier eveneens zoo mocht zijn, dan
veronderstel ik, dat een reserve aanwezig zou
moeten zijn om o.a. verder ook te kunnen
voorzien in de vaststaande tekorten der eerste
bedrijfsjaren.
Mij voorbehoudende, straks nog nader op de
zaak in onderdeelen in te gaan, wil ik eindi-
gen met een verklaring in eerste instanitie.
Omtrent de verklaring door den Directeur
der Waterleiding-maatschappij, op 27 Septem
ber j.l. gedaan omitrent de soepele toepassing
van de verplichte aansluiting meen ik grond
te hebben, aan de hand van de in de exploi-
tatiecijfers verwachte percentages van aan
sluiting, loopende van 60 in het eerste tot
92 in het 20e bedrijfsjaar, in dit opzicht
zeker te moeten twijfelen aan de nakoming
van een dergelijke toezegging. Het oude rap
port van Ir. Krul uit 1923 is gebaseerd op
deze zelfde gnondgedachte van 60 tot 92
en nu neem ik niet aan, dat men de verplichte
aansluiting als het ware willekeurig of om b.v.
de gemeente Axel tegemoet te komen, zou
laten vervallen.
Indien evenwel positief verzekerd werd, dat
de verplichte aansluiting zou vervallen (ten
opzichte van Axel) dan zou Ik over de andere
bezwaren been *wil 1 en stappen. Ik kan echter
onmogelijk vrijmoedigheid vinden, bij de hand-
having der verplichte aansluiting in dit sta
dium mijn stem te geven aan het voorstel van
Burgemeester en Wethouders. Het grootste
bezwaar heb ik daarbij tegen het riskante in
uitzicht gestelde aansluiten van het Westen,
waardoor m.i. met het oog op de schaarsche
bevolking en de geweldige uitgebreidheid van
het net de rendabiliteitsberekening in ongun
stigen zin zal worden beinvloed, zoodat, naar
ik verwacht, en bij den tegenwoordiigen stand
van zaken wel absoluut verzekerd zal zijn, dat
wij dan weer zullen verrijkt zijn in Zeeuwsch-
Vlaanderen met een noodiydend bedrijf meer.
Een bedrijf, waar naar mijn meening een chro-
nisch tekort zal heerschen, en wij evenals ten
opzichte van andere semi-overheidsbedrijven
in onze streek slechts zullen te spreken heb
ben als over een bodemloozen put.
De gemeenteraad zal, naar ik verwacht,
niet zwichten voor de onderzijdsch geopperde
bedenkingen. Een zware verantwoordelijkheid
nemen de voorstanders, die ditmaal flink in de
meerderheid blijken te zyn, op zich. Anbeiders
en middenstand gaan reeds onder allerlei
zware lasten gebukt. Elke verzwaring van
dien druk wordt aangevoeld als een zweep-
slag, als een hernieuwd ontnemen van vaak
voor eerste levenabehoeften noodig en bestemd
deel van het bij de grootste meerderheid reeds
zoo schaarsche inkomen. Waar wij geheel on-
verplicht, thans tot een stap besluiten, waar
van wij onmogelijk de gevolgen kunnen over-
zien, geef ik den raad in sterke overweging,
zich te bezinnen, speciaal ook diegenen, die
hier bij hun eerste optreden reeds blijk hebben
gegeven het inzonderheid voor den midden
stand op te nemen!
Voor dezen middenstand, en speciaal den
kleinen middenstand heb ik nooit achter wil
len staan, waar het gold hun belangen, maar
ofschoon het in de eerste plaats hen en de
anbeiders het zwaarst treft, ben ik overtuigd,
dat de geheele gemeente door een besluit in
den geest van het voorstel van Burgemeester
en Wethouders zwaar getroffen zal worden,
en dat t.z.t. inzonderheid diegenen, die ik be-
doel, hiervoor verantwoordelijk gesteld zullen
worden.
De waterleiding brengt een nieuwen vorm
van belasting, „een waterbelasting" en dat,
terwijl wy nog kort geleden besloten in de
nieuwe bouwverordening de bepaling op te
nemen van een vereischten regenbak van
minimum 4000 liter inhoud by nieuwbouw.
Waar de zaken zoo staan, zou ik eenvoudig
willen besluiten, deze waterleiding de ver
eischte concessie te verleenen, zonder meer.
Wanneer Axel zulk een dankbaar en winst-
gevend object voor deze N.V. is, moeten zij
dit, als goede kooplui, aanvaarden. Daarmede
is dan onze bevolking ook gevrijwaard tegen
de verplichting, die algemeen, en zeer terecht,
wordt aangevoeld als te zyn een woest in-
grijpen in het privaatrecht en het zelfbeschik-
kingsrecht, een aantasten van het overheer-
schende, sterk ingewortelde besef als vrije
Nederlanders baas te willen zyn in eigen huis.
WSe op het standpunt staat, dat ieder ten
slotte het nut van de waterleiding voor zich
en voor de Maatschappij als een eerste eisch
zal gaan stellen, moet in den ontwikkelings-
gang, in den vooruitgang op dit gebied ook
vertrouwen hebben. Ontbreekt dit vertrou-
wen dan, het kan niet anders, staat de zaak
ookzwak. Overhaasting in dezen en erger-
lijken dwang acht ik on-Nederlandsch, en
zeker on-democratisch.
Derhalve zal ik mijn stem dan ook
met geestdrift uitbrengen tegen dit voorstel
en zal ik mij gelukkig achten, althans in dezen
niet aansprakelijk te worden gesteld voor den
ergerlijken dwang en den zwaren financieelen
druk op onze bevolking gelegd. In eerste in-
stantie wil ik het hierbij laten, nogmaals de
hoop uitsprekende, dat de raad niet over een
nacht ys zal gaan.
De VOORZITTER deelt mede, met belang-
stelling de uiteenzetting van den heer 't Gilde
te hebben aangehoord. Hij wil hieromtrent
nog wel iets zeggen. Niet om met hand en
tand in eerste instantie het voorstel van Bur
gemeester en Wethouders te verdedigen, doch
om enkele onjuistheden, welke in de door den
heer 't Gilde opgebouwde stellingen aanwezig
waren, weg te nemen. De heer 't Gilde komt
erop tegen, dat zou worden besloten tot aan
sluiting aan het plan Oost en West, en deel
te nemen in de garantie voor de te sluiten
geldleeningen. Er staat echter in het besluit,
dat hiertoe eerst zal worden overgegaan na-
dat de risico-garantie door rijk en provincie
zal zijn verleend. Wat dit betreft, zit men
dus in hetzelfde schudtje als de Staat en de
provincie. Wat betreft de door den heer
't Gilde genoemde aansluitingskosten, moet
spreker opmerken, dat men een dergelijk be
drag niet heeft hooren noemen. De heer 't
Gilde heeft erop gewezen, dat geen overhaast
besluit zou genomen worden, en uitgesproken,
dat hetgeen men enkele maanden terug nog
niet had kunnen verwachten, thans gebeurt.
Spreker zou zonder meer daarop kunnen zeg
gen, dat de heer 't Gilde blijk heeft gegeven,
niet van den toestand op de hoogte te zijn.
Doch naar zijn meening heeft de bevolking
van Axel er recht op, te weten, hoe hier de
vork in den steel zit, en waarom nu de be
slissing genomen moet worden. Zooals men
weet, heeft spreker ervoor gezorgd, dat bij
eventueelen wensch tot toetreding de deur
voor Axel geopend bleef by de nieuwe Maat
sehappy. Doch deze deur kan niet altyd open
blijven. De gelegenheid biyft niet steeds open
staan, het voor de levering van buizen enz.
afgesloten contract te verhoogen, en loopt dit
contract dan ook 1 November a.s. ten einde.
Indien men dus wil profiteeren van de bedon-
gen lage prijzen, is het begrijpelijk, dat v6<5r
dien datum daartoe besloten moet worden.
Indien Axel nog meedoet heeft men het pro-
fijt van een buizenprijs van 5 ct. en een frac-
tie per K.G., tegenover normaal 8 of 9 cent.
Omtrent de tarieven was de heer 't Gilde van
oordeel, dat het een bezwaar was, dat deze
nog niet vaststonden, en zouden loopen van
7 tot 57 of 58 gulden toe. Volgens het oude
plan liepen de tarieven van 7 tot 52, en is
er geen sprake van dat, hoewel ze natuurlijk
eerst kunnen worden vastgesteld zoodra de
totale stichtingskosten bekend zijn, ze zullen
loopen tot f 59.
De heer 't Gilde leeft in de verwachting,
dat de gemeente eerstdaags verschillende
leeningen zal moeten gaan siuiten. Blijkbaar
is het niet tot hem doorgedrongen, dat niet
iedere gemeente, die toetreedt, de noodige
leeningen sluit. De vennootschap leent het
voor haar bedryf noodige geld, en niet de ge
meenten. De gemeenten verklaren zich garant
voor de leeningen.
De heer 't GILDE is van meening, dat hier
met overhaasting wordt te werk gegaan.
Spreker is het daarmede niet eens. Burge
meester en Wethouders hebben den raad het
voile pond gegeven, er mag naar zijn meening
geen sprake zyn van overrompelen. De raads
leden hebben het voile pond gehad, hen is alle
mogelijke gelegenheid gegeven te zeggen en
te vragen hetgeen ze op hun hartje hadden.
De heer DE JONGE: Mijnheer de Voorzit
ter, ik wil beginnen met te zeggen, dat ik
tegen de waterleidingplannen ben zooals die
hier voor ons liggen. Voomamelijk wat be
treft de verplichte aansluiting. Het is ons
alien wel bekend, dat voomameiyk in de laat
ste jaren bij de nieuwgebouwde woningen
flinke ragenbakken zijn geplaatst, zoodat deze
menschen, ik durf haast zeggen, niet zuinig
met het water behoeven te zijn.
Ook aan de reeds jaren bestaande wonin
gen zijn op vele plaatsen flirike bakken bij-
geplaatst. Nu moeten bij dit plan aMe men
schen, waar de leiding voorby hun perceel
loopt, aansluiten, wat beteefcent ieder jaar
voor een zeker bedrag water koopen. Wat ze
eigenlijk zelf in him bakken gratis hebben.
Nu het voor een massa menschen een bui-
tengewoon moeilijke tyd is, voor wat .betreft
hun financieele omstandiigheden. Is het dan
niet onbillijk, om hen nog eens extra te laten
betalen voor hun water?
Ik voor my zie het als een nieuwe belas
ting, zy het dan op venkapte wijize. Nu zeggen
Burgemeester en Wethouders in hun prae
advies, dat voor het eerste jaar geraamd wordt
60 aansluitingen, na 20 jaar zal het moe
ten gestegen zijn tot 92 Maar gestel eens,
dat bij bet began maar 40 aamsluit, dan
moet men toch beginnen met menschen te ver-
plichten. Men kan dan m.i. niet beginnen met
20 te verplichten, doch is genoodzaakt, de
voile 100 Ut verplichten. Wat betreft de
tarieven, dezePUijn ook zeer onzeker, er is in
't geheel niet bekend, wat deze zullen bedra
gen, en welke maatstaf hier zal gelden.
Hier wordt wel in zeer erge mate mgegre-
pen in de vrijheid onzer ingezetenen. Ik doe
dan ook een beroep op die groep, die voor-
geeft, de vrijheid en het belang der ingezetenen
voor te staan, om niet mede te werken aan
de totstandkoming van deze aansluiting. Ik
zal dus tegen het voorstel stemmen, in de
overtudging, hiermede het algemeen belang
van Axel te hebben gediend.
(Zie verder het Derde Blad.)