ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
Het Bezuinigingsontwerp
UYSENDYK
THEE
JAVA heelf[jn
KARAVANEN
A Is de heide bloeit
qoed en toch,,
J goedkoop
De werking van
ABDIJSIROOP
is versterkt!
No. 9355
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 1935
75© Jaargang
Feuilleton
TWEEDE BLAD
TWEEDE KAMER.
VXkAUX "WflhH '.U 'It
TER NEUZENSCHE CO U RANT
Vergadering op Woensdag 25 September.
Rede van Professor Aalberse.
Voor de voortzetting van de discussies over
het Bezuinigingsontwerp stelde de voorzitter
een avondvergadering op Dinsdag a.s. in het 1
vooruitzieht indien de stand der agenda daar-
toe zou nopen.
De heer Aalberse (R.K.) was vanmiddag
het eerst aan het woord. Hij zou spreken over
het ontstaan van de kabinetscrisis in Juli,
vervolgens over het verloop dajarvan en 't
program der nieuw opgetreden Regeering. Hij
begaf zich in zijn ontleding in een musicolo-
gische vergelijking daarbij opmerkend dat zijn
rede missohien herinneringen zou wekken aan
Haydn's symphonie met den paukenslag",
maar er aan toevoegend, dat er in zijn rede
„geen muziek zou zitten". In de allereerste
plaats kwam prof. Aalberse met kracht op
tegen het verwijt als zou de Katholieke
Kamerfraotie op 23 Juli een conflict hebben
uitgelokt. Hoogstens kon men zeggen, dat
zij een conflict niet heeft voorkomen, doch zij
kon niet anders. Als zij een conflict zou heb
ben uitgelokt. had zij een motie moeten hebben
voorgesteld.
Zelfs wilde de heer Aalberse niet de vraag
stelien, wie een conflict heeft uitgelokt. Z.i.
heeft niemand de bedoeling gefhad, een con
flict uit te lokken.
De oorzaken van het conflict liggen dieper
en verder weg, n.l. in de ordeningspolitiek,
de welvaartspolitiek en de handelspolitiek
In de verschillen te dien aanzien met de
liberalen moet ook de aanleiding worden ge-
zocht voor het feit, dat de R.K. in Mei 1933
niet wilden medewerken met een liberaal in
het ministerie. Sinds dien tijd zijn de libe
ralen met betrekking tot die punten zeer
veranderd. Hef kabinet heeft sinds Mei 1933
een tweeslachtig karakter gehad. Het vorige
kabinet is door de R.K. steeds als crisis-
kabinet beschouwd. Het is daarom den heer
Aalberse niet duidelijk hoe Dr. Colijn in Juli
1935 den eisch van vertrouwen kon stelien.
Zelfs een nominal parlementair kabinet kan
niet van den fractie eischen, dat zij vertrouwen
in het kabinet uitspreekt. Voor een kabinet
toch is beslissend hoe de Kamer zich uit
spreekt.
Prof. Aalberse liet vervolgens scherpe cri-
tiek hoorcn op het liberate blad ,,De Vrijheid",
die Dr. Colijn tegenover de heeren Goseling en
Aalberse in den mond legt: ,,Vrienden of
sluipmoordenaars"
Hij stelde daar tegenover dat de partijen
en haar vertegenwoordigers in die Kamer het
landsbelang hebben te behartigen. Die par-
tijen, vooral de groote, staan soms tegen
over bijzonder moeilijke beslissingen. Een
kleine partij, bijv. de Vrijz. Democratisohe
Bond kan zich veroorloven tegen een belang-
rijke begrooting te stemmen, een groote kan
dit niet.
Het is de arnstige grief der R. K., dat de
Regeering in Juli niet de keuze der Staats-
partij heeft willen afwachten, maar haar heeft
willen forceeren.
Het werd door de R. K. als een lafheid ge-
voeld, het antwoord op die vraag te ont-
wijken.
Vervolgens kwam Mr. Aalberse tot de
naaste aanleiding tot het conflict. Deze was
de categorische vraag van Dr. Colijn aan de
R. K. fractie of men het kabinet vertrouwt,
ja dan neen. Verschillende persorganen heb
ben in die vraag een categorische gezien. Ook
de R. K. fractie had die vraag niet anders dan
een sommatie verstaan. In het stenogram is
echter toegevoegd: „door het achterwege
laten van ondermijnende critiek", een uit-
drukking, die de Minister niet heeft uitge-
sproken,.
De heer Aalberse ontkende, zich in zijn
Kamerlidmaatschap ooit aan ondermijnende
critiek te hebben schnldig gemaakt.
Op 23 Juli had hij niet te antwoorden op
hetgeen in de „Handelingen" gedrukt stond,
doch op hetgeen door den minister in de
Kamer was gezegd. En zoo heeft de R. K.-
Roman van ANNY v. PANHUYS.
(Nadruk verboden.)
17)
(Vervolg.)
Josine voelde zich in het prachtige huis,
waar professor van Kempen haar als zijn
echtgenoote had binnengeleid, zoo ontzet-
tend eenzaam, nu Maurits er niet meer was.
Haar huwelijk had maar enkele maanden
geduurd en soms meende de jonge weduwe
dat het heelemaal niet waar was, dat zij ooit
getrouwd was geweest. Als dat groote huis
waarin elk voorwerp, en elk meubelstuk aan
Maurits herinnerde, niet zco'n duidelijke taal
had gesproken, dan zou Josine kunnen denken
dat een buitengewoon levendige droom zich
in haar geheugen had geprent. Maar die
geheele inrichting, die snuisterijen, vooral die
kostbare vieugel en de kasten gevuld met
muziekstukken, dat alles herinnerde haar aan
haar overleden man, zeker niet het minst de
reeds dorre lauwerkransen aan de muren.
Op zokeren dag sprak zij met haar ouders
over haar eenzaamheid.
„Weet je wat je doen moet, kind", zei
haar rnoeder en haar verscbrompeld gezichtje
straalde bij de gedachte, haar dochter weer
thuis te hebben. „Je moet die groote huis-
houdirg opdoeken en weer bij ons komen
wonen".
Maar de majoor dacht er zoo niet over.
„Blijf in het huis, waarin je man je heeft
binnengeleid op den dag van je huwelijk",
zei hij. „Hij heeft je verwend en je bent ver-
standiger geworden, onze eenvoud zou je
niet. langer behagenEn wie weet, mis-
schien komt er wel eens iemand, die je een
zaamheid wil deelen", ging de oude heer
fractie niet anders kunnen antwoorden dan
zij gedaan heeft.
De vorm waarin de Regeering schorsing
vroeg ,was zeer grievend voor de R. K.-fractie,
daar zij toch in den hoek gedreven werd met
communisten en den rev. socialist tezamen. In
den gedachtengang van den minister was ook
die vorm niet noodig geweest. Vooral ook
grievend, omdat aangenomen moest worden,
dat de Katholieke ministers met dien vorm
accoord gingen.
Zeer grievend is verder de conclusie van
sommige persorganen geweest, dat de R. K.-
fractie de schuld aan de crisis en de daling
van den koers op de beurs heeft gehad.
Het is beter, dergelijke grieven niet te ver-
bergen, doch ze rondweg uit te spreken. Ver
volgens heeft de Regeering ontslag aange-
boden; dat is een vorm, die staatsrechtelij'k
nieuw is. Tot nu toe plaoht de Regeering
ontslag te vragen of de portefeuilles ter be-
schikking te stelien.
Prof. Aalberse zette vervolgens het ver
loop van zijn kabinetsopdracht uiteen. Deze
is mislukt. Dr. Schaepman heeft eens gezegd,
dat een kabinet niet afhankelijk mag zijn van
de buikpijn van een Kamerlid.
De Kabinetsformatie-Oolijn is wel zeer spoe-
dig gelukt. In dit verband stelde prof. Aal
berse eenige vragen, ten eerste, waarom niet
direct maatregelen zijn genomen tegen de af-
vloeiingen van goud; dan zou de formatie
mstiger hebben kimnen geschieden; 2e. waar
om is niet eerst aan een ander de opdracht
tot vormiug van een extra-parlementair Kabi
net gegeven. 3e. Waarom meende het ,,nieuwe"
Kabinet dat vrijwel dezelfde samenstelling
had zijn taak toch te kimnen voortzetten,
hoewel het conflict met de R. K.-fractie nog
niet was opgelost?
Vervolgens behandelde mr. Aalberse het
program der Regeering.
Indien de minister-president op 23 Juli had
verklaard, wat hij gisteren heeft verklaard,
zou een crisis hebben kunnen zijn voorkomen.
De heer Aalberse was nu gerustgesteld wat
betreft de lichtgeraaktheid van het Kabinet.
Het komt toch voor een Kabinet trouwens
gauw genoeg als de Kamer haar wantrouwen
uitspreekt.
Na de Troonrede en de rede van minister
Colijn verklaarde hij: Lang gewacht en toch
gekregen! Op sommige punten is de Regee
ring aan de wenschen der R. K. fractie tege-
moet gekomen.
Spoed met het ontwerp inzake de vaste
lasten is gewenscht. Tot haar genoegen heeft
de R. K.-fractie vemomen dat maatregelen
tegen executies spoedig te verwachten zijn.
Mocht de Regeering te eeniger tijd tot de
overtuiging komen, dat aan devaluatie niet
te ontkomen is, dan moet zij niet dralen daar-
toe het initiatief te nemen, ten einde specula-
ties te voorkomen.
Het is de overtuiging van den heer Aal
berse, dat men er met een verstandig toege-
paste devaluatie toch niet zal komen; men zal
daamevens dezelfde maatregelen moeten
nemen, die nu ook noodig zijn.
Consekwente deflatie is een veel ruimer be-
grip dan verlaging van de vaste lasten alleen.
De heer Aalberse herinnerde eraan, dat een
complex van aaneensluitende maatregelen
noodig is voor een consekwente deflatie-poli-
tiek. Als er niet spoedig een wending komt in
de conjunetuur, dan is aan aantasting van de
hoofdsommen niet te ontkomen.
Tusschen consekwente deflatie en devaluatie
is geen dilemma in absoluten zin, gelijk de
Minister meent. Mr. Aalberse meende, dat dit
dilemma voor de Regeering zich op den duur
zou voordoen.
Tenslotte verklaarde de leider der RK. frac
tie, dat men niet te veel waarde moet hechten
ajan werkprograms. Men moet vooral op den
geest adhter die programs letten. Als dit ka
binet zegt: Wacht op onze daden, dan is de
RK. fractie bereid die daden af te wachten.
Het komt vooral aan op den geest en het tem
po waarin het program wordt uitgevoerd.
voort en knipoogde schalks. ,,Je bent veel
te jong am weduwe te blijven".
Neen, vader vergiste zich, Josine wilde
ongetrouwd blijven, want hij aan wien haar
hart toebehoorde, was in toom en vijand-
schap heengegaan. Op den brief, dien zij
hem geschreven had, was geen antwoord
gekomou, hoewel zij heimelijk het gehoopt
had.
Zij vroeg haar vader, waarom hij ook niet
aan Dirk Willebrands een bericht had ge-
zonden van het overlijden van Maurits, daar
hij toch wel zijn adres aan zijn rnoeder in
Leeuwarden had kunnen vragen.
De majoor keek haar doordringend aan en
antwoordde: „Wat gaat mij die vlegel aan,
die zich zoo onbeschoft tegenover mij heeft
gedragen? Ik wil niet meer aan hem denken
en raad je aan het evenmin te doen. Die bru-
tale deugniet, tot niets in staat, is het niet
waard, dat men zich nog over hem bekom-
mert. Die tingeltangeljongen, die niets is en
nooit iets worden zal
Josine viel hem in de rede. „Vader, u ver-
gist zich. De tingeltangeljongen heeft het
reeds tot iets gebracht. Ik hab in de krant
gelezen, dat hij een opera gecomponeerd
heeft, die in Parijs in het grootste theater
is opgevoerd en reusachtig succes heeft ge
had". Zij kon zich niet weerhouden, dit op
trotschen toon te zeggen.
De oude heer schrok: „Je schijnt toch nog
altijd belang in dien lichtzinnjgen jongen te
stelien. Want liohtzinnig is het toch om
zoo zonder na te denken of overleg te plegen
een betrekking aan te nemen aan zoo'n
voorstadstheatertje, omdat hem hier niet al
les gelukt is, wat hij zich in zijn dwaasheid
had voorgesteld".
Josine gaf geen antwoord?
,,Hoe weet je eigenlijk, dat ik Dirk geen
doodstijding zond?" vroeg Boymans en ging
recht voor zijn dochter staan.
,.Hij schreef een brief aan mijn man en
daaruit begreep ik, dat hij niets van zijn
dood-'dfwist", antwoordde zij kalm.
,,Zoo, zoo", bromde de majoor, met een
Maar het kabinet betrachte wederkeerig-
heid en wachte ook onze daden af. Ook wij
hebben onze verantwoordelijkheid, 66k tegen
over God. (Beweging.)
De heer Dingbeek (Herv. Geref. Staatsy
partij) betoogde dat het eenig gevolg van de
kabinetscrisis dit is geweest, dat er nu nog
een RK. minister is bijgekomen. De R.K.-
fractie zou, ondanks haar bezwaren, toch voor
het Bezuinigingsontwerp hebben gestemd.
Het eenige resultaat is geweest, dat Dr. Oolijn
de RK.-fractie den mond heeft opengebroken.
Het heeft nu den schijn, dat er een gewone
vacantie is geweest en we weer op den ouden
voet voortgaan.
De heer Lingbeek zou zijn stem aan het
Bezuinigingsontwerp on:' inks zijn bekende
bezwaren uit hoofde van de salarissen der
onderwijzens-kloosterlingen, niet onthouden.
Rede van Ir. Albarda.
De heer Albarda (S.D.A.P.) zou zijn bezwa
ren tegen het Bezuinigingsontwerp niet weer
ontvouwen. Met groote belangstelling had hij
de mededeeling ontvangen, dat bezwaren der
S.D.A.P. en N.V.V. tegen het capitulanten-
stelsel zouden worden ondervangen. Algeheele
bevrediging zal alleen kunnen scbenken, die
qplossing, waardoor de uitsluiting van soc.-
democraten is opgeheven.
Komend tot de oplossing van de Regeerings-
orisis, zeide de heer Albarda, dat hij een ver-
klaring had gemist, dat dit kabinet een ander
was dan het vorige, dat het vertrouwen der
Kamer niet meer had..
De categorische vraag van Dr. Colijn aan
de RK. Kamerfractie, kreeg haar beantwoor-
ding op 23 Juli door Mr. Aalberse. Daarop is
de bekende verklaring van Dr. Colijn in den
avond van den 23sten Juli gevolgd.
Na een week is dat oude kabinet weer
teruggekeerd, al had een wisseling in de de-
partementen plaats.
Was er in het Regeeringsbeleid soms zoo'n
verandering gekomen, dat het oude kabinet
zich als nieuw kon aandienen? Dat was nau-
welijks te verwachten. De Regeering bepaalde
zich tot een radio-rede. Noch Troonrede, noch
millioeneimota, noch de rede van gisteren van
Dr. Colijn heeft opheldering verschaft over de
vraag waarom dit kabinet een nieuw is.
Bekend is, dat aan Mr. Goseling een minis-
tersportefeuille is aangeboden. Waarom wei-
gerde hij Omdat hij een zakelijke basis voor
verdere samenwerking tusschen Regeering en
RK. fractie miste. De samenwerking was dus
niet hersteld. Maar toch bleef het kabinet!
Acht het tegenwoordige kabinet vertrouwen
niet noodig?
De RK. fractie heeft geen benijdenswaar-
dige positie gehad en heeft zij nog niet
Zij veroorzaakte de crisis, alhoewel de heer
Aalberse dit heeft betwist. Deze leverde een
formalistische beschouwing 'omtrent het op
23 Juli gebeurde. Dat die fractie de crisis ver
oorzaakte, nam de heer Albarda haar niet
kwalijk. Zij moest spreken. Zij is niet terug-
gedeinsd voor de verantwoordelijkheid, daar
zij wist, dat aan haar leider de formatie van
een kabinet zou worden opgedragen. De Ko-
ningin heeft zich niet gesteld op het standpunt
van den voiigsn minister van Defensie, dat de
sociaal-democraten onbetrouwbaar zijn
Het is geen schoone zijde in het geschied-
(Ingez. Med.)
blik van wantrouwen op zijn dochter. ,,Kom,
meisje, laten wij over andere dingen spreken...
Dirk is mij geen woord waard".
,,'Zocals u verkiest, vader", en onderwor-
pen boog zij het hoofd.
Och, waarom zou zij't niet doen, zooals haar
vader het haar aanraadde? Alles was haar
zoo onverschillig geworden, sedert zij alleen
in dat groote huis woonde. Het was alles zoo
doelloos en reeds had zij bij zichzelf overlegd
of zij niet iets kon doen om haar leven nut-
tiger te mak-en.
Zij was jong, onafhankelijk en rjjk. Er
moest toch wel iets te vinden zijn, waarmee
zij haar eenzame urem zou kunnen vullen.
Zoovele vrouwen houden zich bezig met maat-
schappelijik werk. Zij nam zich voor, hun
voorbeeld te volgen en zich bjj hen aan te
sluiten.
Gedurende haar huwelijk met van Kempen
had zij een blik mogen slaan in de wonderen
der toonkunst. Haar man had haar zelfs
onderricht gegeven in compositie en harmonie-
leer. Ook vertelde hij haar veel van de
groote componisten, voor wie de muziek
alles was geweest.
Dat waren heerlijke uren geweest, die zij
zoo met Maurits had mogen doorbrengen
Hoe moeilijk zou het zijn, iets te vinden, dat
daartegen kon opwegen!
Opeens mengde haar rnoeder zich in het
gesprek en zei: „Komaan, Jo, laat je door
mij overhalen en kom weer bij ons wonen.
Help mij in de hu;shouding. dan heb je iets
te doen en ben je ook niet meer zoo alleen'".
De majoor keek zijn vrouw verwijtend aan;
hij had haar toch zoo duidelijk gezegd, dat hij
het niet met haar eens was
Maar Josine ging terug naar het stil huis.
Zij dacht aan haar overleden echtgenoot, maar
ook aan Dirk, dien zij zoo innig bemind had
en die haar verlaten had
Soms meende zij, dat Dirk toch wel reden
had om bitter jegens haar gestemd te zijn. In
plaats van hem dostijds te helpen, zich over
die vreeselijke teleurstelling heen te zetten,
had zrj met haar bitse woorden een schei'ds-
De vanouds beroemde AKKER's
ABDIJSIROOP is een natuur-genees-
middel, daar de werking in hoofd-
zaak berust op de geneeskracht van
exiracten, bereid uit reeds in oude
tijden bekende „genees-kruYden"
AKKER's ABDIJSIROOP, bereid vol-
gens oud recepl, is dus een aan de
natuur ontleend geneesmiddel I
De genezende, hoeststillende,
slijmoplossende en kalmeerende
werking van de kruiden-extracten,
we Ike AKKER's ABDIJSIROOP zoo
beroemd hebben gemaakt,is thans
door een nieuwe toevoeging van
den bekenden Apotheker Dumont
nog slerker, nog sneller, nog
krachtiger en nog doeltrefiender!
Een lepel AKKER'S ABDIJSIROOP
werkt thans 2 x zoo cnel als voorheen I
Een ongeevenaarde werking tegen
hoesl, bronchitis, kinkhoest, verwaar-
loosde verkoudheid, griep, influenza.
De verlaagde prijzen zijn thans
75 ct. F 1.25 F 2.00 F 3.50
3 dagen 6 dagan 12 dagen 24 dagen
gebruik gabruik gebruik gebruik
De grootere ilacons zijn bB
▼oortgezet gebruik voordeeligerl
(Ingez. Med.)
boek der R.K. fractie, dat zij niet met de
S.D.A.P. in zee is gegaan, ook niet voor de
V.-D.-fractie. De deelneming aan de Regee-
ring-Colijn is aan laatstgenoemde partij duur
te staan gekomen. Zij heeft de gelegenheid
om haar dwangpositie kwijt te raken, laten
vcorbijgaan. Op een basis van twee sterke
partijen, die samen 50 zetels hebben, kan een
kabinet rusten. Daartegenover zouden hoog
stens 37 leden aaneengesloten hebhen gestaan.
De Katholieken hebben het niet gewild; zij
hebben hun kracht tegenover het Kabinet
verloren. Zij zijn d.e politieke gevangenen van
net Kabinet geworden en dragen de verant
woordelijkheid voor den verderen gang van
zaken.
De heer Aalberse heeft zich welwillend over
het program der Regeering uitgelaten. Sedert
Juli j.l. is er echter geen verandering in het
beleid der Regeering gekomen, al wordt in de
Millioenennota op enkele punten m66r de na
druk gelegd. Minister Colijn heeft gisteren
feitelijk niets nieuws gezegd.
Over de industrialisatie heeft de Minister
weer dezelfde sombere waarsohuwlngen laten
hooren tegen overspannen verwachtingen. Bij
het Kabinet overwegen altijd dezelde bezwa
ren tegen de industrialisatie. Men laat den
jeugdigen, enthousiasten minister Gelissen aan
't werk tijgen, doch men denkt er het zijne
van!
Over vermeerdering van de koopkracht, die
zoo hoog noodig is, hebben we niets gehoord.
En die is voorwaarde voor het welslagen van
de industrialisatie. Ook wat in den laatsten
tijd is medegedeeld over de splitsing van het
Werkfonds, is geen nieuws.
Wat de contingenteering en de handels
politiek betreft, ook daaromtrent heeft de
Minister eigenlijk geen nieuwe dingen vertelid.
Welke voldoening hebben de RK. gekregen
in zake de vaste lasten? Het is duidelijk dat
deze fractie tot een capitulatie is gekomen.
Zij onderwerpt zich. De soc.-democraten zul-
len dat niet doen; zij hebben daarvoor geen
reden, omdat de economische en financieele
positie van ons land steeds moeilijker wordt.
Indien dit kabinet blijft, zullen de belastingen
steeds minder opbrengen. De S.D.A.P. zal
voor haar Plan van den Arbeid blijven ijveren.
Wij zien alien de internationale gebeurtenis-
sen; die zullen wellicht niet buiten ons land
omgaan en wij hebben als lid van den Volken-
bond onze verplichtingen, welke wij moeten
nakomen, maar wij moeten ook alles doen om
onzen eigen economischen toestand te verbe-
muur tusschen hen opgericht. Zij voelde zich
ook scbuldig. omdat zij zich in haar dwazen
wrok zoo spoedig verloofd had met den zoo-
veel ouderen man.
De dagen gingen voorbij, eentonig en kalm.
De winter bedekte het land met een wit
sneeuwdek. Ook de residentde kreeg er haar
deel van. Het was koud en de menschen kro-
pen in huis bij de warme kachel.
Josine voelde zich oplgewonden. Binnen
enkele weken zou de opera „Veroverd Land"
in Amsterdam worden opgevoerd en zij stelde
daar natuuriijk een levendig belang in. Dik-
wijls sprak zij erover met Antoon, den huis-
knecht, die voor alles, wat zijn meester be-
trof, vuur en vlam was.
In den eerst en tijd na het overlijden van
den professor had Antoon rondgelcopen als
een hond, die zijn meester verloren heeft.
Langzamerhand echter kreeg hij zijn vroo-
lijkheid terug. Enkele malen sprak hij er met
de keukenmeid over, dat hij terug wilde
keeren naar zijn vaderland: Bohemen. In de
jaren, dat hij knecht bij van Kempen was
geweest, had hij een aardig spaarduitje kun
nen overleggen.
Op een avond zocht hij iets in zijn kast en
kreeg daarbij zijn viool in handen, die hij
daar had verstopt, toen zijn meester hem
verbood, zulke kermismuziek te maken.
Met een gebaar van teedere liefde streek
hij over hot instrument en zijn vingers maak-
ten een beweging om het tegen zijn kin te
zetten. Maar toen zag hij, dat de snaren
gebroken waren en ios aan de viool hingen.
O, nog eens te mogen spelen, nog een
enkele keer! Zijn handen trilden van ver-
langen om den strijkstok te hanteeren. O,
als hij nog eens zoo'n vroolijke wals mocht
spelen
Een, twee, drie, een, twee, driezong
het in hem.
iZijn meester was er niet meer en mevrouw
zou zeker niet boos zijn, als hij eens een
paar maten sipeelde. Zij zou zijn muziek niet
uitmaken voor kermislawaai
Opeens zocht hij verder in zijn kast. Hij
teren. Tegen een nieuwe kabinets-crisis moe
ten wij niet opzien. De moeilijke internatio
nale toestand mag de SD.A.P. er niet van
weerhouden het volk de waarheid te zeggen.
Wat de positie van den gulden betreft, zien
wij tegenwoordig het versohijnsel dat de beurs
intemationaal reageert op den binnenland-
schen politieken toestand hier. De speculan-
ten zijn er dadelijk bij.
De publieke scheidingslijn loopt hier echter
niet: voor of tegen devaluatie. Devalulsten
vindt men in alle partijen. Het gevaar voor
den gulden wordt niet vergroot of bewerkt
door hen, die een ander welvaartsplan nastre-
ven dan de Regeering. Het publiek moet beter
worden ingelicht. Aan de vreesachtige spaar- -
ders moet worden duidelijk gemaakt, dat zij
door vlucht in andere valuta den toestand
voor zichzelf nog gevaarlijker maken.
Verhooging van het bankdisconto helpt niet
afdoende tegen de afvloeding van goud; het
afvloeiende goud komt bovendien niet terug.
Al is de goudvoorraad nog voldoende, men
bedenke toch, dat wij de goudreserves hard
noodig kunnen hebben. Er is behoefte aan
krachtiger bestrijdingsmiddelen. In den stand
van dit debat wilde de heer Albarda niet alle
middelen aangeven.
(Een stem: Doe dat nu eens!).
De heer Albarda dacht aan een scherpe
controle op de goudafgiften, die alleen ge
schieden mag in verband met goederen-import,
voorts aan een strenge deviezen-regeling.
Als wij tot devaluatie moeten overgaan
wat niet te hopen is dan zou gezorgd moe
ten worden, dat de winsten van koersstijging
in de schatkist vloeien. Dat zal een waar-
schuwing zijn voor de speculanten.
Tenslotte drong de leider der S.D.A.P. nog-
maals op het voeren van een consekwente
welvaartspolitiek aan. Daarvoor wilde de
SjD.A.P. de verantwoordelijkheid aanvaarden.
De heer Kersten (S.G.P.) betoogde, dat dit
kabinet hetzelfde is als het vorige en dat een
duidelijker antwoord moet worden gegeven op
de vraag of men het beleid van dit kabinet
nog vertrouwt of niet. Overigens had hij
tegen dit beleid ook bezwaren o.a. tegen de
crisis-maatregelen, die velen tegen de borst
stuiten. Het helpt niet of de Minister-presi
dent vriendelijke woorden tot het volk spreekt,
of dat een protestantsche minister een RK.
Mis bijwoont.
Volgens den heer Kersten is Rome weer aan
het regeeren, want er zal een vierde R.K.
minister bijkomen. Aangezien men toch blijft
voortgaan op den voet van gewapenden vrede,
zou het niet geoorloofd zijn als de Regeering
nu weer den eisch van vertrouwen stelt.
Het streven om den gulden te handhaven
had de mstemming van den heer Kersten.
De vrees voor devaluatie onder het publiek
komt z.i. echter voort uit het feit, dat de
Regeering nog steeds niet de noodige maat
regelen treft om de vereischte bezuiniging te
verfcrtjgen.
De S.G.P. heeft nog immer klemmende be
zwaren tegen het ontwerp inzake de vaste
lasten; dit zal zijn doel niet bereiken. Het
vertrouwen in de Regeeringsmaatregelem
wordt er met den dag niet grooter op.
Vergadering van Donderdag.
Rede van Jhr. Mr. de Geer.
Bij de voortzetting van de behandeling van
het Bezuinigingsontwerp was het woord aan
Jhr. Mr. de Geer (C.-H.Hij begon met
eenige opmerkingen over de Kabinetscrisis.
Deze scheen hem een vergissing, daar er geen
votum van de Kamer was gevallen. Er is geen
reeel conflict geweest; het is een averechtsche
toepassing van het parlementaire stelsel ge
weest, dat een crisis door redevoeringen is
veroorzaakt. Het is te hopen, dat het gebeur
de geen precedent zal zijn.
In Juli is gevraagd of de Kamer nog ver
trouwen had in de Regeering, ja dan neen en
dat men zich onthouden zou van ondermijnen
de critiek. Dat is niet juist geweest. De
Minister-President had een votum moeten af
wachten. Doch van de andere zijde is de lap
sus der Regeering te veel ,,ausgeniitzt". Men
had de stemming over het Bezuinigingsont
werp als een votum kunnen beschouwen.
De oplossing van de crisis is uit staatsrech-
telijk oogpunt ook vreemd geweest.
moest nog een volledig stel snaren bezitten.
En ja, hij vond het. Snel schroefde hij de
gebroken snaren los en spande er de nieuwe
voor in de plaats.
Even aanzelde hij. Dan stemde hij de
viool en drukte het instrument vast tegen
zijn kin. De strijkstok nam hij in de hand,
maar hij kon dien niet in evenwicht houden...
Dan ging het een beetje beter. Langzaam,
een beetje valsch, klonk er een wals door
zijn zolderkamer.
Ontmoedigd, bijna grimmig keek Antoon
naar zijn lompe handen. Hij zou ze in koelen
bloede kunnen afhakken, omdat zij hem niet
meer gahoorzamen wilden. En toch, hij was
vroeger een degelijke muzikant geweest, de
beste onder zijn kameraden.
Opnieuw probeerde hij, speelde hij tot zijn
vingers vermoeid werden en pijn deden.
Mientje, die in de keuken geluisterd had,
lachte hem uit.
„Wat maaik je je toch druk! Je hebt het
toch niet noodig, op de kermissen te spelen!"
Zij keek hem aan, alsof zij zeggen wilde:
Heb je nog niet gezien hoe 'n flinke vrouw
ik ben? Zoo oud ben ik ook nog niet en
bovendien heb ik een aardig spaarbank-
boekje. Kom, laten wij onze spaarduiitjes bij
elkaar leggen en trouwen".
Maar Antoon begreep haar niet. Veront-
waardigd antwoordde hij:
,,Dat is geen werken, dat is oefening. En
ik ben er wanhopig over, dat ik zooveel ver-
leerd heb. Maar wacht maar eens, Mientje,
als mijn vingers wat leniger worden, dan zal
ik spelen, dat je je niet zult kunnen weer
houden en aan het dansen zult gaan. Ik ben
vast besloten, zoo lang te oefenen, tot ik weer
kan spelen zooals vroeger".
Neen, hij verloor den moed niiet. Elken
avond stand hij met de viool in de hand en
speelde. Langzamerhand ging het beter en
vroolijke wijsjes weenklonken door het stille
huis.
(Wordt vervolgd.)