Ter Neuzensche Courant
Tweede Blad
Binnenland
Buitenland
Maandag 29 .lull 1935. No. 9329L
PRO VIN CI ALE STATEN VAN
ZEELAND.
VAN
DE TOESTAND RUSTIG BEOORDEELD.
De N. R. Ort. sehreef Vrijdag:
Uit de vele informaties welke wij in den
loop van den dag in financieele kringen heb-
ben imgewonnen, is ons gebleken, dat men in
die kringen den toestand rustig beoordeelt
met volledig vertrouwen in het beleid van de
Nederlandsehe Bank. Zoolang men bij de Ne
derlandsehe Bank het hoofd koel houdt en
er is geen enkele reden om daaraan te twijfe-
len kan. er teohnisch met den gulden niets
gebeuren. Met haar politiek van credietbeper-
king, altijd immers mogelijk door het disconto
te verhoogen, kan de Bank, wat er ook moge
gebeuren, den gulden handhaven. En zulks niet
ondanks, maar juist dank zij de abnormal®
economische en financieele omstandigheden,
waarin de wereld thans verkeert.
Wij leven, als gevtolg van de langdurige de-
pressie, met al haar afsluitmaatregelen, nu
vrijrwel in een gesloten oeconomische gemeen-
schap en dit maakt het voor de centrale bank
al heel gemakkelijk den toestand in de hand
te houden. Want wie vluchten wil uit den gul
den, ziet ai heel gauw den weg daartoe ver-
sperd.
Op de geldmarkt treedt er in verband met
de goudzendingen en het overbrengen van geld
naar Louden, met het doel om van het hooge
agio op termijnponden te profiteeren, een zoo-
danige schaarschte in, dat men al heel gauw
voor een leege kas komt te staan en dus om
hulp bij de Nederlandsehe Bank moet aan-
kloppen.
Wlanneer het publiek zich eens goed reken-
schap wenscht te geven van de techniek der
geldmarkt, zoo luidde het oordeel van de di-
rectie eener groote bankinstelling, zou men
zich niet telkens opnieuw zenuwaohtig ma-
ken, integendeel onmiddellijk vertrouwen stel-
len in de maatregelen van de Nederlandsehe
Bank, die immers inderdaad elke speeulatieve
beweging tegen den gulden onmiddellijk kan
doen vastloopen, juist omdat zij nu -meer dan
ooit meester van het terrein is. Ongetwijfeld
is de rust op de wisselmarkt, de uitdrukking
van hetgeen er op de geldmarkt gebeurt.
Kwam men Woensdag nog handen te kort
voor de afgifte van goud en het behandelen
van aankooptransacties in vreemde valuta,
den volgenden dag, toen al deze transacties
gefinancierd moesten worden, bleek er reeds
een zoo groote geldschaarschte te zijn ont-
staan, dat meteen de bezinning scheen terug-
gekeerd.
De buitenlandsche speculant voelt er uiter-
aard maar weinig voor, voor de zooveelste
maal met zijn hoofd tegen den muur te loo-
pen want daarop komt het tenslotte toch
neer wanneer de Nederlandsehe Bank on-
buigzaam blijft en niet aarzelt haar renteta-
rieven flink omhoog te brengen. Prettig is dit
natuurlijk niet voor ons bedrijfsleven, maar
men bedenke, dat het een maatregel is van
tijdelijken aard, noodzakelijk om nog meer on-
heilen te voorkomen.
Ook de regeering, al is het kabinet dan ook
demissionair, kan niet anders doen dan krach-
tig voor het lot van den gulden waken, ten-
einde aan haar opvolgster geen desolaten
boedel aohter te laten, en tenslotte is Ir ook
nog de kroon, die, dat moet men nooit ver-
geten, toch nog altijd het hoogste gezag ver-
tegenwoordigt, Maar al te gemakkelijk praat
men in dezen tijd over devaluatie. Waar loopt
bovendien de lijn tusschen voor- en tegen-
standeTs van devaluatie? Welke regeering zou
met een devaluatieprogram eenig succes kun
nen hebben, als men weet, dat het overgroote
gedeelte van het Nederlandsehe volk van een
dergelijk experiment niet gediend is?
Verlichting van schuldenlasten bereikt men
met devaluatie niet, zelfs niet tegenover het
buitenland. Want Nederland heeft geen bui
tenlandsohe schulden. Het eenige, wat men
met devaluatie wel zou bereiken, zou zijn, dat
wij alien met elkaar naar beneden zouden zak-
ken, om tenslotte in het moeras der inflatie
te belanden. In de Kamer is daarop zeer on-
iangs nog van verschillende kanten de aan-.
dacht gevestigd.
Men zou het publiek met devaluatie de
Hollander houdt er nu eenmaal een heel an-
dere mentaliteit op na dan de Engelschman
in de goederen, zoo men wel de ,,Sach-
werte", drijven, die als gevolg daarvan snel
in prijs zouden stijgen, gelijk wij dat in
Duitschland gezien hebben en nu onlangs ook
weer in Belgie, en de gevolgen daarvan zouden
zeer duidelijk zijn. Immers, wanneer de Sach-
werte in prijs stijgen, krijgen zij een grootere
beieenbaarheid, kan het crediet zich dus uit-
zetten men, denke aan Duitschland en
het groote scheprad van de inflatie is in be
weging.
Booals gezegd, begrijpt men dat in parle-
mentaire kringen ook heel goed, maakt men
zich daar ook maar heel weinig illusies meer
omtrent de voordeelen, welke er met den ex
port zouden zijn te behalen.
Eenstemmig hebben de Engelsche bladen
daarvoor nog eens gewaarschuwd door er met
nadruk op te wijzen, dat, indien de gulden zou
devalueeren, het eerste gevolg daarvan zou
zijn een daling van de goederenprijzen, uitge-
drukt in ponden sterling. Het spreekt' echter
vanzelf, dat als de prijzen in ponden dalen,
wij ook geen voordeel meer zullen kunnen
hebben, van een zoogenaamden goedkoopen
gulden.
Daarmede valt dus ook het exportargument,
waartegen overigens ook tal van andere na-
deelen kunnen worden geopperd, o.a. die van
verscherpte bescherming, geheel weg.
Zoo als de toestand nu is, ligt het zwaarte-
pimt voor de beantwioording van de vraag, of
de gulden al dan niet gehandihaafd blijft bij
de credietpolitiek van de Nederlandsehe Bank
en aangezien die zoo stringent mogelijk is, is
er slechts antwoord mogelijk: de gulden
wordt gehandhaafd.
DEVALUATIE.
We lazen dezer dagen, zegt „A.R.J.A." in
een bla.d, ,,De Gulden", een orgaan. dat zich
voornam, om zich te wijden aan het finan
cieele, commercieele en wetenschappelijke
initiatief.
Het blad valt met felle woorden aan op
allerlei toestanden en practijken, welke het
fout acht.
Daarop willen we echter ditmaal niet wij
zen. Maa-- er stond een klein artikeltjc in
over de devalutatie, dat we zoo geestig raak
vonden, dat we het hierbij overnemen. Het
blad schrijft er boven: .Devaluatie per meter"
en vertelt dan het volgende:
Een manufacturier maakte zijn balans op
en had 1000 meter stoffen in voorraad van
1 gulden den meter verkoopprijs. Hij kwam
tot een verlies. Zijn vrouw komt op een idee,
breekt zijn metermaat middendoor en zij gaan
opnieuw den voorraad over meten. Hij komt
ditmaal tot 2000 meter voorraad en eveneens
berekend tegen f 1, is zijn actief nu 1000
hooger en de man maakt winst. Die man en j
die vrouw moeten lichtelijk ddioot zijn vino
Ik. En U?
Maardit was maar een sprookje. Wer-
kelijkheid is, dat er een ontwikkeld mensch
by den man binnenstapte: een „econoom".
,Maak jc niet ongerust", sprak de belang-
looze geleerde, „met een paar invloedrijkc
mensch en is het ons gelukt, den gulden te ho l-
veeren. Je kunt gaan verkoopen, waarde
heer. Zonder kunstje met je meter breng je
voorraad nu toch 2000 op."
ARBEIDSGESCHIL OP SCHOUWEN-
DUIVELAND.
Nadat de Minister van Economische Zaken
aan de landbouwers op het eiland Schouwen-
Duiveland verplicht overleg had opgelegd,
hebben tusschen de werkgevers uit de ver
schillende dorpen en de vertegenwoordigers
van de moderne en Chr. landarbeidersbonden
loonbesprekingen plaats gevonden. Deze heb
ben echter niet tot een bepaald resultaat gc-
leid.
Op sommige dorpen was het meerendeel der
werkgevers niet tot vender overleg bereid, in
andere plaatsen bleek over de loonen geen
overeenstemming mogelijk. De beide land
arbeidersbonden hebben nu den Minister ve,"-
zocht aan de betrokken landbouwers in de na-
volgende dorpen: Burgh, Haamstede, Brui-
nisse, Brouwershaven, Elkerzee, Ellemeet,
Duivenaijke, Dreischor, Kerkwerve, Noord-
gouwe, Noordwelle, Renesse, Nieuwerkerk,
Oosterland, Ouwerkerk, Serooskerke, Zierik-
zee en Zonnemaire, verplichte arbitrage op te
leggen op grond van art. 4 van de crisis-orga-
nisatie-beschikking 1934 II.
DE RIJKSPOSTSPAARBANK IN 1934.
f
Winstsaldo ruim f 23 millioen.
In het verslag over 1934 der Rijkspo A-
spaarbank wordt opgemerkt, dat't bedrijf zich
in 1934 rustig heeft ontplooid. In de eerste
heift van het jaar waren de resultaten on-
gunstig, doch daarna konden, wegens vermin-
dering van de bedragen, die terugbetaald
werden, voordeeliger saidi geboekt worden.
Opmerkelijk is, dat de laatste 3 maanden.
in tegenstelling met de eerste 9 maanden des
jaars, het aantal posten, zoowel als het be-
drag van den inleg, belangrijk hooger is dan
in de overeenkomstige maanden van 1933. De
totalen over 1934 bleven evenwel beneden die
van het vorige jaar. Ook het aantal nieuw
uitgegeven boekjes, dat over de eerste mgen
maanden beneden dat van het vorige jaar
bleef, nam in het laatste kwartaal, maand
voor maand toe, waardoor het aantal over
het geheele jaar dat van 1933 nog even over-
treft.
In 1934 bedroeg het aantal inleggingen
2.427.191, tegen 2.452.606 in 1933, terwijl het
bedrag dier inleggingen was 179.832.036
tegen 184.053.136 in het voorafgaande jaar.
De inleggingen verminderden dus in aantal
met 25.415 en in bedrag met 4.221.099.
Terugbetaald werden in 1.761.603 posten
f 182.571.188 of, na aftrek van de rente in
den loop van het jaar uitbetaald bij geheele
afbetaling van boekjes f 182.248.347, tegen in
1933 in 1.747.196 posten f 179.831.308, ver-
meerdering dus in aantal 14.707 en in bedrag
f 2.417.038.
Aan rente werd goedgeschreven 13.563.839
(incl. de in den loop van het jaar uitbetaalde
rente ad 322.841), zoodat het tegoed der in-
leggers einde 1934 bedroeg 539.518.373, zijn-
de 10.821.552 meer dan einde 1933.
Het aantal spaarbamkboekjes verminderde
met 3863, waardoor er 31 December 1934
2.263.813 in omloop waren.
JAARLIJKSCHE VERGADER1NG VAN DE
A. V. R. O.
In de Zaterdag te Deventer gehouden vcr-
gadering van de A.V.R.O. is de rekening en
verantwoording over het boekjaar 1933 over-
eenkomstig het rapport van de controle-com-
missie goedgekeurd.
Tot lid der contrdle-commissie voor het na-
gaan van rekening en verantwoording over
1934 werd benoemd de heer J. A. Rrouwer te
Haarlem, in plaats van den heer J. Peper, die
reglementair aftreedt.
De begrooting voor 1935 sluit in ontvang-
sten en uitgaven met een bedrag van
f 1.120 000 en werd goedgekeurd.
Aan de orde was vervolgens het voorstel
tot aankoop van een stuk grond te Hilversum,
ten behoeve van den bouw van de nieuwe
studio. Dit voorstel werd goedgekeurd even-
als, dat houdende bekrachtiging van de goed-
lieuring van het algemeen bestuur, om een
suppletoir bouwerediet van f 600.000 te ope-
nen voor den bouw. Verder Is besloten een
crediet van 100.000 te vegleenen voor deel-
neming in het kapitaal van de Noziema, die
binnenkort zal worden opgericht voor de ex-
pioitatie van een radio-omroep-zender.
Bij de rondvraag werd nog verzocht te over-
wegen in het A.V.R.O.-programma een weke-
lijksche iezing te doen houden over het kwee-
ken en verzorgen van planten en bloemen.
MIJNFONDS MET LIQUIDATIE
BEDREIGD.
Het commissariaat der Dominale Mijn-
Maatschappij te Kerkrade heeft aan het be
stuur van de pensioenkas van die mijn, be-
kend onder den naam van „Het Oude Fonds"
doen weten, dat de maatschappij niet instaat
is tot eenige tegemoetkoming aan het fonds.
Het bestuur van het fonds zal dus thans Hqui-
datie van het fonds moeten overwegen. Begin
1935 bedroeg het ongedekte tekort meer dan
een millioen gulden.
FRAUDE BIJ HET HERSTEL VAN
KERKEN.
Te Amiens zijn ernstige verduisteringen
ontdekt bij de commissie die zorg draagt voor
den wederopbouw van kerken, welke in den
oorlog werden beschadigd. Uit de kas ont-
breken 1.300.000 frank.
Tegen den leider van de commissie, die moet
aftreden, is een aanklacht ingediend.
COLOR ADOKEV ER-HA ARI) IN
BELGIe ONTDEKT.
In de gemeente Fumaux in de provincie
Namen is dezer dagen een besmettingshaard
i van den coloradokever ontdekt. Het rijkssta-
tion voor insectenwering van Gembloers en
een speciale commissie van het departement
van Handel heeft onmiddellijk maatregelen
genomen, om verdere besmetting tegen te
gann De besmettingshaard besloeg 1 are. Alle
aardappelen werden verbrand en de grond met
benzine en petroleum overgoten, terwijl alle
aardappelvelden in de omgeving met arseni-
cum bestrooid zijn.
DE INVLOED DER DEVALUATIE IN
BELGIE.
Alles wordt duurder.
In de jongste circulaire van het Amster-
damsch bankierskantoor Pierson en Co. iezen
we het volgende over de prijsontwikkeling in
Belgie
,,De prijsontwikkeling in Belgie is interes-
sant. Van sommige inheemsche prsducten
zooals steenkool, meststoffen bouwmateriaal
en chemische producten zijn de prijzen 2 a
8 gestegen, andere prijzen zijn opvallend
sterk gestegen, zooals vet ten met 28 tex-
tielgrondstoffen met 37 wol met 41
producten der papierindustrie met 28 rub
ber met 19 Belgische tarwe met 33 en
buitenlandsche tarwe met 49 Bijzonder
sterk zijn de buitenlandsche metalen geste
gen, zooals koper met 47 geel koper met
55 lood met 70 zink met 58 Van
verschillende belangrijke voeddngsmiddelen,
zooals van aardappelen, boonen, olie, rijst en
brood zijn de kleinhandelsprijzen in twee
maanden per 15 Mei reeds 10 a 20 geste
gen en het is zeer waarsohijnlijk, dat zij sinds-
dien nog veel meer gestegen zijn. De officieele
statistieken na 15 Mei ontbreken nog.
(De index van kleinhandelsprijzen is in twee
maanden met 4 gestegen, doch dit is een
rekenkunda.g gemiddelde, waarbij kaarsen en
klompen in de optelling dezelfde beteekenis
hebben als brood en aardappelen. Daarom
heeft de index, zooals de meeste indexcijfers,
weinig practische waarde. De index is slechts
een fictieve grootheid, die weinig beteekenis
heeft voor de vaststelling van, de juiste
hoogte der levenskosten. De Belgische deva
luatie heeft een versterkt concurrentievermo-
gen voor de exportindustrie veroorzaakt, doch
op kosten van den middenstand en de arbei-
ders, wier salarissen en loonen nagenoeg on-
veranderd zijn gebleven, zoodat men kan spre-
ken van een verkapte loonsdaling en van een
daling van de koopkracht van een groot deel
der bevolking. De levenskosten zullen nog
wel aanzienlijk stijgen, gezien het groote
avans in de groothandelsprijzen. Het aantal
geheel-werkloozen bedroeg op 6 Juli 171.000
tegen 165.000 einde Juni 1934.
Belgie vormt dus geen goed voorbeeld van
de voordeelen eener devaluatie, hetgeen de
devalulsten in de goudlanden zich ter harte
mogen nemen.
Belgie werd in zekeren zin tot devaluatie
gedwongen als gevolg van de bankcrisis al-
daar. In Nederland kan een slechte rentabi-
liteit van het bedrijfsleven zich nooit manifes-
teeren in een liquiditeitscrisis der banken.
Nederland, dat wellicht nog meer van het bui
tenland afhankelijk is wegens den import van
noodzakelijke levensmiddelen en grondstoffen,
dan Belgie, moge zich bij een beslissing over
de monetaire politiek aan het voorbeeld van
Belgie spiegelen.
DE ACTIE TEGEN DE GEMENGDE
HUWELIJKEN IN DUITSCHLAND.
Wederom heeft een bevolkingsregister en
tegelijkertijd een rechtbank in Duitschland,
n.l. te Landau in de Pfalz, geweigerd het
huwelijk af te kondigen van een Jood met een
niet Joodsch meisje. De bruigom ging ech
ter in hooger beroep en het gerechtshof ver-
klaarde de weigering van het bevolkingsregis
ter om het huwelijk af te kondigen in strijd
met de wet en gelastte alsnog de totstand-
koming van het huwelijk.
Nationaal-socialisten hielden daarop betoo-
gingen. voor de woningen van de beide betrok-
kenen, die hiermee eindigden, dat de politie
beiden... arresteei'de en in ,,Schutzhaft" nam.
DE ABESSIJNSCHE KWESTIE.
Volgens de Times zijn de Fransche en En
gelsche regeeringen nog niet tot overeenstem
ming gekomen over de te Geneve te volgen
procedure. Engeland verlangt nog steeds, een
alle punten omvattende bespreking van het
Italiaansch-Abessijnsch geschil. Frankrijk
daarentegen schijnt tijd te willen winnen en
is geneigd in dit stadium het standpunt der
Italiaansche regeering te steunen, dat de be-
sprekingen ter raadzitting tot bepaalde kwes-
ties beperkt moeten worden.
De omvang der besprekingen zal in elk ge-
val pas te Geneve worden vastgesteld.
Wat de Volkenbondsraad ook zal besluiten,
in elk geval zal buiten. het kader van de for-
meele zittingen de gewone gelegenheid tot ver-
trouwelijke besprekingen bestaan.
Volgens de Daily Telegraph zou de Engel
sche regeering te Parijs verklaard hebben, dat
zij de voorwaarden der Italiaansche regee
ring voor de hervatting der werkzaamheden
van de arbitrage-commissie niet kan steunen.
ITALIe EN GENeVE.
Het is nu, schrijft de N. R. Crt., niet enkel
meer de vraag, op welken dag van de vol
gende week de Raad van den Volkenbond bij-
een zal komen, maar ook, of die vergadering
In de volgende week wel zal plaats viniden.
Italie toont zich op eens plooibaarder. Het
stelt Abessinie voor, de commissie voor ver-
zoening haar werk te laten hervatten op d?
voorwaarden, die Italie reeds op 25 Mei aan-
vaard had gekregen. Italie schijnt ook be
reid tot de benoeming van een vijfden scheids-
rechter mede te werken, mits de bevoegdheid
van dezen scheidsrechter van te voren nauw-
keurig wordt afgeperkt. Mussolini heeft dat
rechtstreeks te Addis Abeba laten weten.
Men moet nu hopen, dat de negus dit voorsteJ
aanvaardt. Zeker is men er niet van, want
de koning der koningen heeft odk een ,,kop".
Men mag echter aannemen, dat de invloed
van Londen en Parijs groot genoeg is, om
hem toeschietelijk te maken. Dit voorstel
van Italie schept het respijt, dat voor de be-
handeling van de kwestie zoo dringend noodig
is. Vrijdagmorgen was men echter te Parijs
nog in volmaakte onzekerheid omtrent de
houding van Abessinie. Omtrent de houding
van Italie voor het overige eveneens. Het
voorstel van Mussolini kan heel goed enkel
ten doel hebben, wat ontspanning van den
druk der openbare meening in de wereld te
weeg te brengen. Als hij niet meer zoo ronduic
zegt, dat hij volstrekt oorlog wil, hoeft dat
nog niet te beteekenen, dat hij op eens vrede-
lievend gestemd is geraakt. Hij kan alleen
voorzichtiger zijn geworden in zijn beleid.
Niet geheel verwerpen mag men echter de
mogelijkheid, dat de bedenkelijk gestemden
in zijn omgeving eindelijk vat op hem hebben
gekregen.
Men nam te Parijs Vrijdagmorgen nog aan,
dat de bijeenkomst van den Raad te Geneve
de volgende week in ieder geval zal plaats
vinden. Dat wordt dan een precaire aange-
legeiiheid. Veelbeteekensnd is ,b.v. dat
Bensj niet zijn vacantieoord zal verlaten, om
zelf aan de besprekingen deel te nemen. Kort
geleden nog zou het volmaakt ongeloofelijk
hebben geleken, dat Benesj bij een zoo go-
wichtige bijeenkomst afwezig zou hebben wil
len zijn. Als oorlogsgevaar dreigde was hij
altijd de man, die in het eerste gelid meestreea
ter overwinning van het gevaar. Nu verkiest
hij afwezigheid boven dapperheid. Voor het
eerst ziet men Bensj terughoudend. Hij zal
nog wel eens te hooren krijgen, hoezeer zijn
hooggeroemde ijver voor den Volkenbond plot-
selihg faalde, toen bijzondere belangen van
de Kleine Entente dat eischten. Ook voor
Frankrijk is de zaak niet bijster aangenaam.
Het tracht zich echter niet aan zijn verant-
woordelijkheid te onttrekken. Natuurlijk zal
het probeeren geit en kool te sparen. Maar
het is ten minste begonnen met de geit niet
scliuw uit den weg te gaan. Het moet nu
zien hoe het met de kool Italie terecht komt!
Voortdurend hoort men de nog voorbarige
vraag stellen wanneer nu Italie den Volken
bond verlaat. Wij hebben reeds gezegd, dat
Italie daar zeker geen haast mee al maken.
Was Mussolini even voorzichtig tegenover
Addis Abeba, als hij: zich nu nog tegenover
Geneve betoont, dan waren de vooruitzichten
op vrede beter dan nu. Hij beseft beter dan
de paniekzaaiers het risico, dat een verlaten
van den Volkenbond voor Italie zelf zou mee-
brengen. Italie heeft, ter beveiliging van zijn
positie tegenover Duitschland, reeds zooveel
pleizier gehad van de samenwerking met En
geland en Frankrijk, en ook van de samen
werking te Gen&ve, dat hij dit niet luchthartig
in de waagschaal zal stellen.
Natuurlijk wordt het dreigement in Italie
wel geuit. Het kan nooit kwaad, zal men te
Rome denken. Maar officieele personen hou
den hun tong in dit opzicht zeer in toom.
Ernstig dreigen zou waarschijnlijk ook niet
het gewenschte effect hebben. Want het ge-
tuigt van kortzichtigheid te zeggen dat de
Volkenbond aan het uittreden van Italie ten
gronde zou gaan. Wel is waarschijnlijk, dat
hij erdoor van karakter zou veranderen. Maar
alleeif theoretisch. De Volkenbond had de
groote mogendheden noodig, om de macht die
zij vertegenwoordigen. Zij zioaden feitelijk
het wapen vormen van den Volkenbond. Nie-
mand echter gelooft nog aan de mogelijkheid,
dat dit wapen ooit zou worden gebruikt.
Daarmede vervalt een groot gedeelte van het
belang van de groote mogendheden voor
Geneve. Wat te Gen6ve overblijft is technische
samenwerking op allerlei gebied en de poli-
tieke en persoonlijke band tusschen de ver
tegenwoordigers der deelnemende lander-
Die zou er niet ondier lijden als Gen6ve op-
hield voornamelrjk een onderonsje te zijn van
de groote mogendheden. Al te zeer hebben
deze hun onderling beleid beschouwd als ge-
zaghebbend voor den heelen bond. Wij hebben
hier vaak gewezen op het aanmatigend ka.rak-
ter van het optreden der groote leden te
Geneve, waar geen diensten tegenover ston-
den. Vooral Italie had sterke neigingen in die
richting. Ware het naar den zin van Mussolini
gegaan, dan zou het statuut van Gendve ber-
vormd zijn in fascistische richting d.w.z. in
de richting van een volstrekt gezag van wei-
nige mogendheden.
Wij kunnen niet wensehen, dat Italie den
Bond verlaat, maar evenmin kunnen wij dat
als een onherstelbare ramp voor den Bond
beschouwen. De kleinere mogendheden zouden
er meer naar voren komen. Frankrijk, Enge
land en Rusland, de groote mogendheden die
overblijven, moesten dan meer met de mee
ning van de kleineren rekening houden, om
hun voordeel te redden, dat het rechtstreek-
sche contact en de politieke samenwerking
met haast alle kleinere staten ter wereld hun
zou verschaffen.
Het wegloopen van Italie zou zelfs op een
bepaald punt een gunstig effect kunnen neb-
ben. Amerika wil zich niet vast binden aan
GenSve, maar het vindt den Volkenbond toch
een buitengewoon nuttig instituut, waarvan
het graag gebruik maakt ja, warachter het
zich af en toe gaame verschulit. Liep dit
instituut gevaar, dan zou Amerika zich voor
de redding ervan moeten interesseeren. Het
kon dan niet langer uitsluitend partij trekken
van hetgeen anderen, zonder Amerika, dragen.
Het is een gedachteloos napraten te be-
weren, dat de Volkenbond niet zonder Italie
kan bestaan. Italie is van groote beteekenis
voor den Volkenbond, zoolang zijn intematio-
naal gedrag met de beginselen van Geneve
strookt. Zoo was het ook met Japan. Voor
de waardigheid van den Volkenbond is het een
opluchting, dat Japan, met zijn tegenwoordige
politiek, er buiten staat. En Duitschland7
Het uittreden van Duitschland heeft aan het
eindeloos lijden van de ontwapeningsconferen-
tie een einde gemaakt. Zoolang er leven was
was er, theoretische hoop. Daarmede was het
toen uit. Wij weten nu: het was ook maar
beter zoo. Want de wapening van Duitsch
land, die zonder het conflict niet minder be-
siist in haar werk zou zijn gegaan, zou het
lidmaatschap van Duitschland tot een voor
het prestige van den bond gevaarlijke comedie
hebben gemaakt. En wat zijn nu de tastbare
nadeelen van het uittreden van Duitschland?
Duitschland dwaalt te Geneve altijd om het
huis. Het land der „gelijkschakeling" voelt
zich daar menigmaal pijnlijk uitgeschakeld.
Voor Italie zou het erger zijn, omdat dit
het hebben moet van de collectiviteit van
Geneve, juist tegenover Duitschland. Wij
hebben er reeds op gewezen: Aansluiting
zoeken bij Duitschland zou voor Italie een
wanhoopsdaad zijn. Zijn positie in Abessinie
zou er vooral niet door verbeteren!
Werkelijk moordend zou het voor den Vol
kenbond zijn, als het Britsche Rijk Geneve
verliet. Maar Engeland voelt zich juist in
den laatsten tijd eerst goed met Geneve ver-
bonden. Frankrijk en Engeland zouden door
een uittreden van Italie nog te meer naar
elkaar worden toegedreven.
De Volkenbond zou rustig kunnen wachten
tot Duitschland en Italie van zelf weer terug-
komen. Als zij uitgeziekt zijn, wordt dat on-
vermijdelijk.
Vergadering van Donderdag 25 Juli 1935,
des namiddags 2.45 uur.
Voortgezet werd de behandeling van het
polderambtenarenreglement.
De heer MES wil de bepaling opnemen dat
ambtena-ressen die in ooncubinaat leven of
gaan leven, ontslagen worden.
Dit amendement werd overgenomen door
Ged. Staten, met aanteekening, dat de socia-
listen tegen hebben gestemd.
De heer DEKKER vraagt of burgerwachten
en landstorm gelijkgesteld worden bij verlof.
De heer DIELEMAN zegt dat alleen be-
doeld wordt het officieele Nederlandsehe leger.
Het reglement werd daarna in zijn geheel
aangenomen, met aanteekening dat de
N.S.B.-ers tegen,stem,den.
Het voorgestelde tot wijziging van het re
glement voor den provincialen waterstaat
werd daarna behandeld.
De heer KODDE vroeg of het niet mogelijk
is den aan te stellen ingenieur op een lager
gestelde bezoldiging *te benoemen. Hij wil de
werkprestatie van den waterstaat bekrimpen.
De heer VAN ROMPU zeide dat de onder-
vinding geleerd heeft dat een nieuwen inge
nieur noodig is. Hij raadde af van de salaris-
schaal af te wijken. De tijd zal moeten leeren
waar en hoe de nieuwe ingenieur te werk zal
worden gesteld.
Na deze foelichting werd het voorstel aan
genomen.
Schoonheids- en Archeologische
Commissie,
De heer KODDE zeide, dat het oordeel der
commissie niet gevraagd zal worden, omdat
de gemeenteraden niet zullen willen betalen.
De heer VAN DER WART verdedigde het
voorstel van Ged. Staten en hij meende dat de
b waren niet te zwaar gewogen moeten
worden.
Hij meent dat gem'eentebesturen het advies
van de commissie zullen vragen.
De heer KODDE wil echter.geen voorstel-
len doen en zal de praktijk afwachten.
De heer VAN 't HOFF wijs op een nood
zakelijke redactie-wijziging, welke de heer
Van der Wart niet noodig acht.
De geheele verordening werd daarna zander
stemming aangenomen.
Steigerrecfebea.
Het voorstel van Ged. Staten om af te wij
zen het verzoek van Vreemdelingenverkeer te
Hontenisse om steigerrechten te doen verval-
len, vond bestrijding bij den heer Dekker, die
voor vrije veren is.
De heer HAMELINK heeft bezwaar tegen
de steigerrechten, omdat deze niet in het be
lang zijn van het vreemdelingenverkeer. Dat
moet bevorderd worden en deze steigerrech
ten zijn te bezwarend.
De Schel aeboorden zijn een afsluiting van
de gemeenten die er aan grenzen.
Hij wilde aan de Prov. Staten een uitspraalt
vragen over deze materie. Hij gaf in over-
weging de invoering van een reductie voor tte
provinciale steigers te overwegen.
De VOORZITTER stelde voor de motie-
Hamelink in handen van Ged. Staten te stel
len om bericht en raad.
Alzoo werd besloten.
De heer STIEGER antwoordde de heer Defc-
ker dat steigergelden aldaar niet gemist kun
nen worden.
De heer BOUWENS kan zich geheel ver-
eenigen met het betoog van den heer Hame-
link. Hij zeide dat het vreemdelingenverkeer
benadeeld wordt door de steigerrechten.
Het voorstel werd daarna aangenomen.
Waterleidjng maatschappij
Midden-Zeeland.
De heer MOELKER noemde dit voorste*
niet zonder risico voor de provincie.
Hij acht goed drinkwater zeer nuttig. Hij
zegt dat Vlissingen eerst aan de beurt is,
omdat deze gemeente geen goed water heeft.
In deze zaak is Vlissingen de eerst betrokkene.
Hij vraagt of de provincie aan al haar ver-
plichtingen zal kunnen voldoen in deze som-
bere tijden. Het is voor hem moeilijk hoe hg
zijn stem zal uitbrengen.
De heer BOUWENS meent dat de tarieven
verhoogd zullen moeten worden. vooral fa
Middelburg.
Het aanleggen van de waterleiding noemt
hij een voordeel voor den landbouw. Voor
Walcheren zou de waterleiding een uitkamst
zijn. Ook voor Vlissingen zal de aanneming
van het voorstel van veel belang zijn.
De heer ONDERDIJK sprak er zijn teleur-
stelling over uit, dat dit voorstel de leden
zoo laat heeft bereikt. Uitstel van behan
deling is niet raadzaam, omdat Vlissingen op
een beslissing wacht. Ook zal dan eindelijk
de watervoorziening voor Walcheren tot een
oplossing worden gebracht.
Het juiste standpunt van Ged. Staten is,
dat de kleine gemeenten niet afhankelijk
mogen zijn van Vlissingen of Middelburg
Daarom houden Ged. Staten de regeling in
handen.
In Vlissingen en Middelburg is het voor
stel aangenomen en hij wil zich thans bij het
voorstel van Ged. Staten neerleggen en is
tegen uitstel van behandeling. In Middelburg
is het water thans goed en deze gemeente
heeft de regeling dus niet noodig, maar het
geldt hier om door samenwerking van de ge
meenten tot een goede oplossing te komen.
Door aanneming van het voorstel zal Wal
cheren een goede watervoorziening krijgen
De heer VAN DER FELTZ zeide. dat de ge
meente Middelburg het voorstel heeft aan
genomen, hoewel deze gemeente water genoeg
heeft. De gemeente Middelburg wil echter
samenwerken.
Hij vreest evenwel dat Vlissingen niet mm
haar verplichtingen zal kunnen voldoen. Daar
om vraagt hij of men zich heeft overtuigd dat
de regeering zoo noodig zal steunen. Het
water te Middelburg noemdie spreker goed.
De heer KODDE hoopte dat Ged. Staten
een mogelijkheid zullen zien om het platteland
van Walcheren van water te voorzien.
vraagt of het niet beter zal zrjn al het water
van Ossendrecht te betrekken, want de win-
plaats Biggekerke zal waarschijnlijk niet vol
doen,de water van goede kwaliteit geven.
Hij hoopte dat de gemeenten niet ongeiijk
zullen worden behandeld wat aansluiting aan.
de waterleiding betreft.
De heer MBS betreurde het ook dat de
stukken niet eerder zijn gepubliceerd, omdat
er geen voldoende tijd is geweest om ze te be-
studeeren.
Hij is niet ongerust dat de waterieiduig-
penningen niet zullen binnen komen.
De heer DEKKER zal voor het voorstel
stemmen, omdat het hier een allereerst be
lang betreft.
De heer BDELMAN zeide dat het verstrek-
ken van goed bruikbaar drinkwater van groot
belang is. Hij juichte het voorstel van <3ed.
Staten van harte toe, omdat het voor het
eiland Walcheren van groot belang is:. Wij
hebben twee waterwinplaatsen, nl. Oranjeaaon
en Biggekerke. De eerste kan Middelburg.
Domburg en Vrouwepolder van water voor-
zien. De watervoorziening van Vlissingen Is
aangewezen op Biggekerke en deze is niet
voldoende. Tot v66r 4 jaren had Vlissfngen
een particuliere waterleiding. Thans expioi-
teert de gemeente zelf de waterleiding. Be
waterwinplaats te Biggekerke is niet vol--
i doende gebleken. Toen zijn pogingen aange-
j wend om water uit Noord-Brabant te krggen.
De bevolking van Vlissingen is Sihds de op-
j richting der waterleiding bijna vercliibbehi,
i doch de waterwinplaats is niet uit te braitien
Toen zijn onderhandeiingen met Midc'eEburg
geopend en werd met Middelburg een contract
i gesloten.
De toestand van de waterwinplaats te Bie^
gekerke wordt steeds slechter en is nu an-
i dermaal de aandacht gevallen op watervoar-
I ziening uit Ossendrecht. Op deze wijze zal
i Walcheren voldoende van water kunnen wor-
den voorzien.
I Het is urgent dat een hetere: watarvoar-
ziening voor Vlissingen komt.
De heer LAERNOES kan kort zijn na de
uiteenzetting van den heer Edelman.
Hij wil den heer Van der Feltz antwoop-
den op zijn uitlating over den financieeler
toestand van Vlissingen.
j De' gemeente Vlissingen is er niet erger
aan toe als honderden andere gemeenten, oak
de gemeente Middelburg.
De heer BOSSELAAR zeide dat het water
van goede kwaliteit moet zijn om op groote
j aansluiting te rekenen.
i De hear DIELEMAN is dankbaar voor dpu
i grooten steun, dien Ged. Staten voor dit voor-
j stel hebben ondervonden. Er is risico aan het
j voorstel, doch wij moeten ook iets aandurvert.
Het betreft hier, verhooging van het peil var:
de gezondheid en dit is een punt van groot
j gewicht. Hij noemt het voorstel van Gedt.
j Staten een levensbelang voor Vlissingen. ESr
j bestaat geen twijfel aan of het rijk zal deze
I uitgaven voor de gemeente Vlissingen als
ncodzakelijk beschouwen. Alvorens tot aan-
sluitimg in verschillende gemeenten zal wor-
j den overgegaan, zal overleg met binnenlaod-
sche zaken plaats hebben.
De gemeente Vlissingen heeft niet anders
i kunnen doen dan wat thans gebeurd, is.
