De 4-daagsche afstandsmarschen.
Gemengde Berichten
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
FAILLISSEMENTEN
Kaflerduitsch Gereformeerde Gemeente.
TER NEUZEN. 9.30 u., 2.30 u en 6 u., lees-
dienst.
Roomsch-Katholieke Rerk.
TER NEUZEN. 7 u„ 8.30 u. en 10 u., H.H
Dienst; 2.30 u., Lof.
MAANDAG 29 JUL! 1935.
INederduitsch Gereformeerde Gemeente.
TER NEUZEN. 6.30 u., Ds. Baaij, van Tholen
DINSDAG 30 JULI 1935.
Gereformeerde Gemeente.
TIER NEUZEN. 7 u. n.m., Ds. Kok, van
Veenendaal.
Zitting van Donderdag 25 Juli 1935,
des morgens 10 uur.
Voorzitter de Commissaris der Koningin.
Tegenwoordig alle leden.
Van de afdeeling Zeeland van de Nederl.
Vereemging van land- en tuinbouwonderwijs
was een verzoek ingekomen om subsidie voor
de land- en tuinbouwcursussen in Zeeland.
Dit adres werd gesteld in h an den van Ged.
Staten om berieht en raad.
Nog was ingekomen het reeds vermelde
adres van de N.V. reederij Van der Scliuijt
ie Rotterdam inzake de verkeersvoorziening
in het gebied van de Zuid-Hollandsche en
Zeeuwsche eilanden.
Dit adres werd gevoegd bij punt 37 der
agenda.
Overgelegd werd het verslag van den toe-
stand der provincie over 1934, dat voor ken-
nisgeving werd aangenomen.
Motie-De Pauw.
A an de orde werd gesteld de motie-De Pauw
toetreffende de vaste aanstelling van den
pontonknecht te Walsoorden.
De heer DE PAUW noemt deze betrekke
lijk eenvoudige zaak er een van provinciaal
belang. Over de kwestie zelf zou niet veel
meer te zeggen zijn. Ged. Staten hebben een
nienw onderzoek ingesteld. Dat is eigenlijk
het eerste onderzoek door Ged. Staten ge-
daan. Wij wachten op nadere mededeelingen
van het college. De vraag is niet beant-
woord of er voor den betrokken persoon een
voliedige dagtaak is. Wie daaromtrent een
onderzoek instelt, zal ook tot deze overtui-
ging komen. Er moeten wel bijzondere rede-
nen zijn waarom de aangenomen motie niet
wordt uitgevoerd. Hij begrijpt niet welk be-
zwaar de agent te Walsoorden heeft tegen de
uilvoering van de motie. Er zijn aan het pro-
vinciale veer toestanden gegroeid, die niet
meer in dezen tijd passen.
Er moet zoo spoedig mogelijk verandering
komen. Het schijnt dat daar een soort spion-
nage-dienst wordt uitgeoefend.
Aan de thans bestaande verhoudingen dient
zoo spoedig mogelijk een eind gemaakt te
warden.
Hij wil Ged. Staten nogmaals sterk aan-
zetten tot uitvoering van de in een vorige
vergadering aangenomen motie. Het prestige
van Ged. Staten en ook van de Prov. Staten
is daarmede gemoeid.
De heer DOMIN1CUS zeide dat er hier iets
hokt en er iets abnormaals is. Hij pleit
ook voor vaste aanstelling van den betrokken
pontonknecht. De positie van den man is
ouzeker.
HI zal er in berusten aan de motie-De Pauw
geen uitvoering te geven, omdat Ged. Staten
zich bereid hebben verklaard den betrokken
man steun te geven, indi-en deze dit noodig
Jheeft.
De heer VIENINGS vraagt nog enkele na
dere inlichtingen van Ged. Staten. Als de
tegenwoordige toestand verkeerd is, moet
daarin zoo spoedig mogelijk" verandering ge-
bracht worden.
De heer STAVERMAN zeide, dat de tegen
woordige toestand inderdaad historisch is.
Hg nxeent dat wij meer kwaad dan goed doen
als wij te veel over den toestand spreken. Hij
acht het beter den toestand te laten zooals
hij thans is. Als de man in vasten dienst
komt, moet hij worden gekeurd en er is groote
kans dai hij wordt afgekeurd.
De heer BAUWENS zeide dat het bewezen
is, dat de betrokken persoon geschikt is voor
zijn werk, omdat hij dit reeds jaren doet.
De heer ADRIAANSE gelooft dat de be
trokken persoon geen voile dagtaak in dienst
der provincie heeft. Die is berekend op slechts
ongeveer 30 en in het belang van den man
is "z beter de zaak te laten zooals zij thans is.
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
zeide dat de betrokken pontonknecht geen
ienkelen dienst voor de provincie verricht,
doch voor den agent. De pontonknecht ver
richt verschillende diensten.
Hij laadt en lost alleen goederen voor de
provincie. Hij verricht eigenlijk slechts 65
niiputen per dag dienst voor de provincie.
RuiVn genomen werkt hij 3 uur per dag voor
de pkovincie, terwijl zijn geheelen diensttijd
'-9 uur psr dag bedraagt. Er is dus geen spra-
ke van een dagtaak in dienst der provincie
Hij kan dus niet in provincialen dienst op
genomen warden. Wanneer er gesproken
wordt van ovememing van den betrokken
persoon, dan zou zeker ook de gbederenklerk
moeten worden overgenoanen.
Ged. Staten nemen dus het standpunt niet
in dat de betrokken persoon een volledige dag
taak in dienst der provincie heeft. Door den
heer iDe Pauw is gesproken van cumulatie
van functies, doch dit is niet juist. Wij heb
ben hier oombinatie van functies. De stalling
van den heer De Pauw dat hier een onge-
wenschte toestand bestaat, is niet geheel
juist.
Aan den heer Dominicus antwoordde hij,
dat de agent verklaard heeft, dat wanneer
de pontonknecht behoorlijk zijn plicht doet,
kg niet zal worden ontslagen.
Ged. Staten hebben de motie-De Pauw niet
rutgevoerd, omdat deze geheel onvoorbereid is
aangenomen en in strijd is met de werkelijk-
beid. Hij hoopt dat de Prov. Staten zullen
medegaan met het voorstel van Ged. Staten.
De heer DE PAUW repliceert nog in het
kort en zeide dat er wel degelijk voor den
pontonknecht een dagtaak is weggelegd. De
voorstelling door Ged. Staten uiteengeiet kan
hij niet aanvaarden. Hij zou zeker een motie
om ook den goederenklerk in dienst der pro
vincie te nemen, gaame steunen.
Hij ontkende, dat de motie onvoorbereid
zou zijn geweest. Er is reeds 2 jaren op den
tegenwoord-igen ongezonden toestand gewe-
zen. Hij kon zich dus niet vereenigen met
bet voorstel van Ged. Staten.
De heer DEKKER noemde deze zaak kolos-
saal opgeblazen. Hij zal de motie-De Pauw
steunen om eens eenmaal een man gelukkig
te maken. (Gelach.)
De heer MOEJLKER kwam tot de conclusie
dat de pontonknecht slechts 35 van zijn
dajftaak in dienst der provincie verricht. Hij
zal dus zijn stem geven aan het voorstel van
Ged. Staten.
De heer BAUWENS ontkent dat de ponton-
knechtveel langer in dienst der provincie
werkt dan wordt voorgesteld. Hij heeft wel
degelijk een voile dagtaak.
De heer DE BAARE deelde aan de beide
volksgenooten in ons midden mede dat, de
400.000 werkloozen die wij thans hebben, te
danken zijn aan het kapitalistis-ch stelsel en
niet aan de democratic, zooals de heer Dekker
beweerd heeft.
Wat het voorstel zelf betreft hoopt hij dat
de betrokken pontonknecht niet zal worden
ontslagen, omdat Ged. Staten geraadpleegd
zijn. Hij deed het klemmend verzoek aan
Ged. Staten of zij deze toezegging niet kunnen
geven.
De heer VAN DER FELTZ zeide dat de
provincie geen filantropische inrichting is en
daarom gaat het niet aan iemand in de provin
cialen dienst te nemen, die daar geen dagtaak
heeft. Met de toezegging van Ged. Staten
kan hij geheel genoegen nemen.
De heer DE LOOZE vraagt wanneer de
nieuwe dienst voor den Perkpolder wordt in-
gevoerd en dan de pontonknecht en goederen
klerk in de eerste plaats in provincialen dienst
zullen worden genomen.
De heer HAMELINK zeide dat de heele
zaak hier op neer komt, dat wij aan het veer
te Walsoorden denzelfden toestand zullen
krijgen als aan de andere provinciale veren.
Daarom is deze betrekkelijk ondergeschikte
zaak wel degelijk van meer belang.
Het gaat niet om den persoon, doch om de
zaak.
Hij deed een voorstel dat aan den ponton
knecht geen ongevraagd ontslag zal worden
verleend zonder goedkeuring door Ged. Staten.
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
beantwoordde nog nader de verschillende
sprekers.
De VOORZITTER deed het voorstel tot
sluiting der beraadslagingen, overeenkomstig
art. 29 van het reglement van orde.
Hierna werd gestemd over het voorstel van
Ged. Staten om de mededeelingen van hun
college voor kennisgeving aan te nemen.
Dit voorstel werd aangenomen met alge-
meene stemmen, behalve die van den heer
Goossens.
De gasvoorziening van Zeeland.
De heer KODDE wil de noodige maatregelen
tot beschermdng van het privaat bezit. Hij
hoopte, dat er geen reden tot klachten zullen
komen en geen belangen van particulieren
zullen worden geschaad.
De heer VAN 't HOFF zeide, dat in deze
verordening te weinig rekening is gehouden
met verschillende belangen. Deze verorde
ning gaat nog verder dan de telegraaf-tele-
foonwet.
Na deze korte opmerkingen werd overge-
gaan tot artikelsgewijze behandeling.
De heer VAN 't HOFF wilde een soepele
toepassing van artikel 8, waarin men verplicht
wordt in niet bewoonde particuliere gebou-
wen werkzaamheden te laten uitvoeren voor
de gasvoorziening. Hij stelde daarom enkele
kleine wijzigingen voor.
Hij wil te voren overleg met de betrokken
personen omtrent de uit te voeren werken. De
door hem voorgestelde redactiewijzigingen
acht hij beter dan thans wordt voorgesteld.
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
zeide, dat de reeds jaren bstaande bepalingen
van electriciteit ook niet zullen voldoen voor
het gas. Hij kan dus de bezwaren van den
heer Van 't Hoff niet deelen.
Ged. Staten hebben de bevoegdheid te voren
overleg te plegen.
Hij stelde den heer Van 't Hoff voor zijn
voorstel in te trekken.
De heer VAN 't HOFF meende, dat Ged.
Staten zich wat heel gemakkelijk van deze
zaak afmaken. Waar aan gas bijzondere
gevaren kleven, acht hij de door hem voor
gestelde bepalingen wel gewenscht.
Van overleg plegen folijkt in de praktijk
dikwijls zeer weinig, daarom wil hjj het in
de verordening vastleggen.
Hij handhaafde daarom zijn voorstel.
Het voorstel-Van 't Hoff werd in stemming
gebracht en aangenomen met 30 tegen 12
stemmen.
De geheele verordening werd zonder stem
ming aangenomen.
Het voorstel betreffende de steiger-regle-
menten werd aangenomen, evenals het regle
ment voor de politie op de polders- of water-
schappen.
Poldpr-reglement.
Het polder-ambtenarenreglement werd
hiema behandeld.
De heer DEKKER zeide, dat dit reglement
van hoogerhand wordt opgelegd. Hij wil dit
voorstel van de agenda afvoeren, omdat er
waarschijnlijk binnenkort geen minister van
waterstaat zal zijn.
Het voorstel-Dekker werd ftiet ondersteund
en kon dus niet in behandeling komen.
De heer DE BAARE zeide, dat het met het
vaststellen van het polder-reglement niet
erg vlot gegaan is. Door_ de betrokken amb-
tenaren zijn ook verschillende bezwaren
geopperd.
Hij besprak de rechtspositie van de ambte-
naren in dienst der polders.
Dezelfde bepalingen als in Zuid-Holland
vastgesteld zou hij ook hier willen invoeren.
Hij wees ook op het ontbreken van regelin-
gen voor personen die op arbeidscontract
werken. De voorkeur verdient het dat dit
in het reglement zal worden opgenomen. Een
vaste aanstelling van op arbeids-contract
werkzame personen zou dikwijls de voorkeur
verdieneti, indien deze personen een bepaalden
tijd in dienst zijn.
Het spijt hem dat met al deze bezwaren
bij de herziening van het reglement geen
rekening is gehouden.
Hij nuemt het een lichtpunt dat Ged. Sta
ten aan de polderbesturen wenken in deze
richting kunnen geven.
Overleg met de vakvereenigingen ter be
handeling van deze bezwaren acht hij wel
gewenschc.
De heer DIELEMAN zeide dat een voorstel
in bewerking is betreffende een wij-ziging
voor personen die op arbeids-contract werk-
zaam zijn. Verschillende andere voorstellen
zijn in voorbereiddng.
Een ambtenaren-reglement is noodig en
wanneer wij eenmaal een reglement hebben.
dan kunnen aanvullingen worden gedaan en
groote veranderingen worden aangebracht.
De voorgestelde behandeling van deze zaak,
zooals Ged. Staten thans voorstellen, verdient
de voorkeur.
Er moet ook rekening gehouden worden
met het feit, dat de belangen van de ver
schillende polders zoozeer uiteenloopen en een
algemeene regel-ing zeer moeilijk is.
De heer DE BAARE achtte onderlinge be-
sprekingen met de betrokken organisaties
tooh nog wel gewenscht.
De heer DIELEMAN zeide, dat Ged. Staten
overweging toezeggen.
Bij art. 11 vraagt hij wat de nationale vlag
is en waar deze is vastgesteld.
De heer DIELEMAN zeide, dat de nationale
vlag is rood, wit en blauw. Dit is niet ge-
regeld hij de wet, doch door de traditie van
eeuwen. Hij zette in het kort historisch uit-
een hoe de nationale vlag ontstaan is. Er kan
dus hierover geen twijfel bestaan, rood, wit
en blauw is dus absoluut onze nationale vlag.
Deze vlag heeft in den loop der eeuwen Neder-
land groot gemaakt.
De heer DEKKER zeide, dat de heer Diele-
man zich wel heel gemakkelijk afmaakt van
de historische vlag. Hij noemde het een
schande, dat iemand die de Prinsenvlag uit-
hangt uit zijn brood wordt gestooten.
Spreker wenscht hoofdelijke stemming over
het betrekkelijk artikel.
Het wordt aangenomen met 39 tegen 3
stemmen, die van de twee N.S.B.-ers en den
heer Adriaanse.
Hij art. 12 sprekende over de revolution-
naire gezindheid vroeg de heer DEKKER in
lichtingen.
De heer DIELEMAN zeide, dat revolution-
narie gezindheid is die gezindheid, welke
langs anderen dan legalen weg haar doel wil
bereiken.
De heer ONDERDIJK zeide, dat ook hij niet
anders dan langs legalen weg zijn doel wil
oereifeen.
De heer DEKKER zeide, dat de regeering
wilIekeuHg te werk gaat en eenvoudig zegf
„jij bent revolutionnairDat er thans geen
recht is noemt hij een politieke willekeur.
.r betreffende de revoJutionnaire
gezmoheid van den ambtenaar, wordt aange-
nomen met 31 tegen 10 stemmen, die van de
socialisten, N.S.B.-ers Adriaanse
man.
en Staver-
De heer DEKKER had bezwaar dat revo
lutionnair gezinde personen niet benoembaar
zijn. Dat is m strijd met de Grondwet. Hii
is er tegen, dat een ambtenaar niet -benoemd
kan worden, omdat hij de politiek der resree-
rmg met deelt.
De heer DE BAARE noemde het betoog van
den heer Dekker niet heel helder. Hij kon
zich goed begrijpen, dat de heer Dekker ont-
stemd is over het feit, dat de leden van zijn
partij niet benoembaar zijn voor verschillende
betrekkingen. Hij vraagt of op deze vergade-
ring telkens moet worden benoemd met op
merkingen als die van den heer Dekker
De heer VAN DER FELTZ was het met
deze iaatste opmerking volkomen eens. De
Grondwet stelt nieman-d uit voor benoembaar-
heid.
De heer DEKKER merkte op dat verschil
lende personen als revolutionnair worden voor
gesteld, die in geen enkel opzicht revolution
nair zijn.
De heer KODDE verdedigde het artikel en
zeide, dat het gaat over de toepassing wie
als revolutionnair kunnen worden aange-
merkt. Hij staat op het standpunt, dat wie
de Staat tegenwerkt niet in overheidsdienst
kan wordten gehandhaafd.
De heer MES zegt, dat de Grondwet alleen
spreekt van een functie voor een landsbedie-
ning, doch niet voor een provinciale benoe-
minjg.
Het gaat dus thans alleen om vast te stel-
len wie voor een benoeming in aanmerkinsf,
komt.
De heer DEKKER zeide, dat hij eveneens is
voor het weren van revolutionnairen. Het
gaat echter niet aan dat de minister verklaart
wie revolutionnair is.
De heer KODDE zegt, dat de heer Dekker
in gebreke bljjft aan te geven wie revolution
nair is.
De heer ONDERDIJK zeide, dat hij zich
destijds tegen het artikel heeft verklaard, om
dat het zoo willekeurig wordt toegepast.
Hij wil langs legalen weg verbetering van
toestanden. Daarom zal hij tegen het betref-
fend artikel stemmen.
De heer DIELEMAN wijst den heer Dekker
er op, dat er beroeps-instanties zijn voor een
ambtenaar die ontslagen wordt.
Hot aangevocbten artikel dient opgenomen
omdat Ged. Staten er tegen zijn dat Oranje
wordt aangevallen.
Hiema werd gestemd over het artikel en
werd het aangenomen met 31 tegen 10 stem-
men, die van de socialisten, N.,S.B.-ers en de
heeren Staverman en Adriaanse.
De heer MBS stelt voor om het in con-
cubinaat leven terugwerkende kracht te ver-
leenen.
De heer DIELEMAN zegt, dat dit moeilijk
is vast te stelien.
De heer MES wil dan bepalen, dat zij, die
thans in concubinaat leven, worden vrij-
gesteld.
>De heer VAN DER FELTZ steunt het
amendement-Mes.
Hiema wordt de vergadering van 1.15 uur
geschorst tot kwart voor drie.
voorzien en bun slaapplaatsen opzoeken
Daarna, om half vijf, was de vlaggen-
parade, waarbij door verschillende vcoraan-
staande personen spraken ter eere van het zil-
veren jubileum. Onder het spelen der volks-
liederen gingen de landsvlaggen een voor een
omhoog. Iedereen bewonderde dat in zwijgend
aanschouwen. Filmapparaten draaiden Foto-
toestellen kiakten.
Des avonds speelde een militairorkest o 1 v
kapelmeester J. r. Van der Glas, op het
terras van de Societeit „De Vereeniging", al-
waar vele deelnemers de iaatste avond voor
het groote sp-ortevtfnement gezellig door-
brachten.
S. I. M.
UERKIEZING eerste kamer.
Hedenmorgen kwamen de Staten opnieuw
bgeen, thans alleen voor de verkiezing van
leden der Eerste Kamer. De Voorzitter be-
noemde tot zijn medeleden van het stembureau
de heeren Van der Feltz, Van de Zande en
Onderdijk.
Na het voonlezen der wetsar-tikelen over
deze verkiezing werden de stembiljetten uit-
gereikt en kwamen de leden na invulling een
voor een bij den Voorzitter hun biljetten in-
leveren.
Uitgebraoht waren 42 stemmen, waarvan op
de A.R. 8, N.S.B. 2, St. Ger. 4, R.K. 8, Vrrj-
heidsbond 3, S.D.A.P. 6, V.D. 2 en C.H. 9.
Uit deze stemming blijkt dat 2 leden van
den Vrijheidsbond niet op hun eigen partij
stemden, doch respectievelijk op een A.R. en
een CJH., terwijl de Vrije Kath. op de R.K.-
lijst heeft gestemd.
Na afloop der verkiezing sloot de Voorzit
ter in naam der Koningin de zitting.
Het faillissement van W. J. Vermeulen, tim-
merman, wonende te Ter N-euzen, curator Mr.
J. J. Heyse, adv-ocaat en procureur, wonende
te Middelburg, is geeindigd met een uitkee-
ring aan de conc-urrente schuldeiscihers van
29.164
In de aan J. A. C. van Rompu, handelaa-r
in steenkolen, wonende te Ter Neuzen, ver-
leende sursdance van betaling is een acc-oord
aangenomen en gehomologeerd van 10 aan
de sehuldeischers.
Het faillissement Van P. Lagendijk, hotel-
en cafehouder te GrOede, curator Mr. L. ie
Mair te Sluis, is geeindigd door de verbindend
geworden eenige uitdeelingslijst, met esne
uitkeering van 6.6987 aan de concurrente
sehuldeischers.
Nijmegen, Maandag 22 Juli.
De gezellige drukte en de vierdaagsche sfeer
is in dit jubileinnjaar van de 25ste Vierdaag
sche teruggekeerd in Nijmegen. Rond 3150
inschrijvingen zijn binnengekomen. Dit is bijna
100 meer dan vorig jaar. Ook van buitenland-
sche zijde is int-eresse voor deze marschen,
want Engeland, Frankrijk, Belgie, Oostenrijk
en Duitschland zijn vertegenwoordigd. Dank
zij de goede afwerking van den secretaris
kapitein-adj. J. N. Breunese heeft alles een
buit-engewoon vlot verlo-op. Maandagmiddag
konden de deelnemers zich van hun nummers
Nijmegen, 23 Juli 1935.
Het eerste gedeelte van het honderd-en-
zestigkilometer-lange traject is aohter de
rug. Het parcours liep van de kazerne naar
den Berg en Dalschen weg; rechtsaf naar
Betg en Dal; hier rechtsaf en zeshonderri
meter verder weer rechtsaf, langs Meerwijk
naar het Groeske. Aldaar linksaf naar Groes-
beek. Van Groesbeek over Nijerf en honderd
meter voor de Klok rechtsaf naar Graafweg-
sche straat, vandaar over St. Maartensberg
naar de Plasmolen. van de Plasmolen naar het
veer te Cuyk, vandaar over MookMolenhoek
en na overgang van het Maas-Waal kanaa!
naar Heumen. Hier rechtsaf en over Taaie-
dijk-Elshof naar kunstweg Slatert^Nij
megen. Hier wedercm rechtsaf en over St.
Anna naar de kazerne.
Vooral het eerste gedeelte van het parcours
was buitengewoon fraai en afwisselend door
het heuvelland van Berg en Dal. De weg
Nijmegen-grens was gedeeltelijk reeds vei:-
nieuwd en geasphalteerd, hetgeen een groote
verbetering genoemd mag worden, aangezien
dit gedeelte zeer stoffig en hobbelig was. Voor
al de schitt-erende villa's en pensions vielen in
dit prachtige vacantieoord op.
Oak het weer werkte mee. 's Ochtends een
heerlijk zonnetje, dat de morgenhitte verdreef
en d-e akkers en velden in gouden glorie zette.
Na Berg en Dal bereikten we de Katholieke
Heilige Landstichtmg, dat door de vroege
zonnestralen beschenen een pracjhtige aan-
blik bood. Vandaar moesten we; enkele kilo
meters op een st.eigende weg loopen, dat wel
veel van doorzetting en volharding eischte,
maar we waren nog in 't begin van onze wan-
deling, ook dat spoedig de baas. Later op den
dag werd de hemel bewolkt en begon het naar
regen uit te zien, maar om drie uur zette de
zon het binnenkomen der afdeeiingen en bur
gers wederom luister bij.
Deze dag was wel de zwaarste wat betreft
het traject, want van de veertig kilometers
moesten we 30 kilometers op grindwegen
loopen, die veelal met gaten en keien bezaaid
waren. Daarom was bet goed dat de eerste
dag dit parcours geloopen werd en het nu,
daarna, „met den dag" beter wordt. De stof-
fige grindwegen hebben veel last veroorzaakt
voor de wandelaars, aangezien telkens auto's
en motoren voorbij reden, die al het stof op-
joege-n.
Eerst ging het nog, doordat de weg aan
't begin ongeschikt voor auto's was en toen
weinig wagens voorbij kwamen. Daarna ech
ter was het bijna om uit te vallen.
Generaal-majoor v. d. Vij-ver, commandant
der 3de divisie en Generaal-majoor de Ijong,
inspecteur der Vrijwillige Landstorm toonden
hun interesse door bij de Plasmolen de troe-
pen in oogenschouw te nemen.
Marschmuziek van de radio-ddstributie
vroolijkte de deelnemers door het meerijden
van een reclame-auto op. Voortdurend cirkel-
den over het Iaatste weggedeelte twee vlieg-
tuigen. Tevens zorgde de Verkade fabri-ek
door het gratis uitreiken van chocoladereepen
voor den inwendigen mens-ch.
Reeds l>/2 kilometer voor 't eind stonden de
menschen op vele plaatsen rijen dik.
De regeling van de Nijmeegsche politie
was prima in -orde.
Hedenochten-d waren er 17 deelnemers niet
gestart, waaronder twee Duitschers. In de
loop van den dag vielen 52 deelnemers uit. In
totaal zijn er 85 uitvallers.
S. I. M.
DE ZUIVERING VAN OSS.
Een man aangehouden, die van
een afschuwelijk misdrijf Uordt
verdacht.
Donderdagochtend uit Gss aan
De kon. marechaussee heeft vanmorgen Se-
arhtweerT ^6n °ng:eV€er 45jarigen fabrieks-
arbeider J. N., verdac-ht van een emstig geval
van brandstichtmg. De arrestant is naar de
marechausseekazeme overgebracht en daar
voort H8t onderzoek in deze zaak duurt
Nu het wemet der Ossche criminaliteit
*an>gzamerhand wordt ontsponnen, wordt een
schril li-cht geworpen op de ontaarding, waar-
toe een zeker deel van de Ossche onder-
wereid yervalien was. De feiten hebben bewe
zen, dat de menschen voor niets terugdeins-
den wanneer er geld uit te slaan was.
De afschuwelijke brandstichting in 1926 te
Oss, waarbij een moeder met haar drie jeug-
dige kmderen omkwamen, werd als een der
ernstigste mis-drijven beschouwd, welke daar
ooit zijn gepleegd. Thans is echter aan het
hcht gekomen, dat in hetzelfde jaar te Oss
vermoedelijk een misdrijf is gepleegd dat in
wreedheid en weerzinwekkendheid het vorige
nog overtreft en zijn weerga in de geschiede-
nis der misdadigheid hier te lande niet ge-
makkehjk zal vinden. De Koninklijke mare-
chaussde heeft thans zooveel aanwijzingen
weten te verzamelen, dat zij heden tot arres-
tatle kon overgaan van den ongeveer 45jari-
pf J- N-> fabrieksarbeider uit Oss, beter
bekend onder den bijnaam van den gekken
,HlJ wordt niet alleen verdacht van
brandstichting in het huis van zijn moeder
doch er zijn emstige verdenkingen tegen hem,
aat hij zyn oude moeder opzettelijk in de
vlammen heeft doen omkomen, met het doel,
zich de verzekeringsgelden meester te
maken.
Destijds woonde op het Eugenaaispad te Oss
de ongeveer 60jarige weduwe T. N. Zooals ter
plaatse veeial voorkomt, waren in het huis
verschillende gezinnen ondergebraaht. Haar
getrouwde zoon, de bovengenoemde gekke
Nijs woonde met zijn gezin bij haar in en
voorts waren eenige vertrekken verhuurd aan
een gescheiden man, zekere Hanegraaf, die
daar met zijn beide kinderen onderdak vond.
Op Zondagavond 2 September 1925 tegen
middernacht brak plotseling brand uit in bo-
vengen-oemd perceel. Het vuur greep met ra-
zende snelheid om zicb heen en in een mini
mum van tijd brandde het woonhuis als een
fakkel. De bewoners, die zich reeds ter ruste
hadden begeven, werden door het vuur ver-
rast. Hanegraaf moest zich een uitweg door
de vlammen banen en slaagde er met levens-
gevaar in zijn kinderen
brengen.
in veiligiheid te
Het aantal inschrijvingen was opgeloopen
tot 3200. Van deze zijn 167 deelnemers(sters)
niet aan het startbureau verschenen.
Drie deelnemers zijn hedenochtend niet ge
start en er zijn zestien uitvallers. Geen dames
en geen buitenlanders zijn uitgevallen. Het
aantal binnengekomen deelnemers bedraagt
na de eerste dag 3030.
S. I. M.
Toen H. vemam, dat de oude zich nog in
het brandende huis bevond, snelde hij weer
naar binnen en slaagde er in het slaapvertrek,
waar de vrouw door de vlammen was opge-
sloten, te bereiken. Hij duwde haar door een
opgeschoven raam naar buiten, waar haar
zoon haar de hand reikte en in veiligheid
bracht. Alle menschen, die zich in het bran
dende perceei hadden bevonden, waren dus ge-
r""1 Inmiddels woedde de brand met groote
red
Nijmegen, 24 Juli 1935.
Ook de tweede marschdag van de Vier
daagsche is vlot verloopen, hoewel met meer-
dere moeilijkheden dan de eerste dag. Het
traj^t voor de veertigers liep van de kazerne
rechtsaf naar den Groesbeekschen weg, dezen
weg oversteken en rechtudt tot de spoorweg
NijmegenGroesbeek, even rechtsaf en ge-
noemde spoorbaan ten noorden van St. Anna
oversteken. Even daarna bij Hotel Pension
St. Anna rechtsaf, de Groenestraat en de
Muntweg volgen tot aan spoorbaan Nijmegen
Den Bosch. Deze spoorbaan oversteken en
linksaf. Bij het eerstvolgend kruispunt rechts
af naar Dennenstraat en bij de handwijzer
linksaf en 100 meter verder wederom rechts
af; na overgan'g van het Maas-Waal-kanaal
rechtsaf en 300 meter verder linksaf de Den-
nenweg verder volgen naar Weurt; bij Weurt
linksaf en steeds rechtuit naar Wijchen. Bij
Wijchen richting Nijmegen tot de Staddijk,
rechtsaf tot Vossendijk, deze dijk volgen en
na overgang van het Maas-Waal-kanaal naar
Hatert. Ongeveer 1 kilometer door Hatert
rechtsaf, de Maldensche weg volgen, langs
Elshof. Bij de eerstvolgende kunstweg links
af tot aan de straatweg naar Maiden, daar
linksaf naar St. Anna-Spoorbaan Nijmegen
Groesbeek" en daarna een gedeelte door de
stad.
Ook dezen dag moesten de deelnemers een
buitengewoon zwaar parcours, zoodat er tal-
loozen zijn uitgevallen.
Gelukkig had men deze dag niet veel last
van stof-opjagenae auto's, zoodat dit reeds
een heele verbetering was. Sommige weg-
gedeelten waren echter zeer slecht, doordat
men met het vemieuwen of verleggen van den
weg bezig was. Het was zelfs zoo erg, dat
een speciale aandacht bij het neerzetten der
voeten noodig was en een groot stuk van het
schoone landschap niet gezien werd. Vaak
zag men de deelnemers achter elkaar loopen,
daar er een, ook nog slecht, smal paadje langs
deze gerepareerde gedeelten liep. Overal
hoorde men dan ook klachten en zag men vele
burgers en mil-itairen met blaren of pijnlijke
plekken aan hun voeten. Het aardige dorp
Wijchen was wel het hoogtepunt van het ge
heele parcours. Vele vlaggen hin-gen uit en
op het marktpleintje was het een geroetzemoes
van de wandelaars. Het geheel werd opge-
luisterd door het fanfare-corps ter plaatse.
Hier was het groote rustpunt na 18 K.M.
De inwendige mensch werd versterkt door
ovomaltine en de pomp op het marktplein
bracht heerlijk koudwater. Fyffes bananen
werden gratis uitgereikt en voe-dzame bouil
lon geschonken.
Na dez-e dag is de helft -dus gelpopen en ons
veertigers rest nog tachtig kilometer.
Mej. H. Hermanides en de heer J. Wen-
nekers, beiden uit Hulst volbrachten ook de
tweede dag, alsmede de heer C. P. van Strien
uit Ter Neuzen.
Na de tocht heerscht er de gezellige vier
daagsche drukte. Ook van de zijde van het
publiek werd veel belangstelling getoond.
hevigheid voort en in korten tijd was de
woning in asch gelegd,
Wie schetst de schrik van de omstanders,
toen de weduwe N. verdwenen bleek te zijn.
Onmiddellijk beg-on men naar alle kanten te
zoeken, doch zij was nergens te vinden. Toen
het blusschingswerk was voltooid, werden de
verkoolde resten van de ongelukkige tusschen
de puinhoopen van de v-erbrande wonin-e* ae-
vonden.
Bij het onderzoek is de oorzaak van den
brand nimmer opgehelderd, terwijl men er
evenmin van op de hoogte is geweest dat het
slachtoffer gered was en daarna toch is ver-
bran-d. De juiste toedracht van dit afschuwe-
'ijke drama is dan ook nooit bekend geworden
en tot nu toe heeft men steeds gedacht, dat
de vrouw door den noodlottigen samenloop
van omstandigheden het brandende huis niet
meer heeft kunnen verlaten.
Het huis, dat aan de weduwe toebehoorde,
was met den inboedel verzekerd voor onge
veer f 4000 en daar de eigenares overleden
was, werd de verzekeringssom aan den zoon
uitbetaald, die het pand op fraaie wijze liet
opbouwen.
Met groote energie heeft de marechaussee
de vage aanwijzigingen, waarover zij dezer
dagen de beschi-kking kreeg, uitgeplozen. Er
is aan het licht gekomen, dat er ten tijde van
den brand oneenigheid tusschen moeder en
zoon bestond over geleend geld. Naar ver-
luidt, had de vrouw haar zoon, die in finan-
cieele moeilijkheden verkeerde, meermalen
geld geleend en wilde hij niet terugbetalen.
Verschillende keeren was hierover reeds ge-
twist. De zoon zou door zijn moeder uit den
weg te ruimen, drie vliegen in ddn klap slaan:
de kwestie van het geleende geld was uit de
wereld, hij kreeg de beschikking over de ver
zekeringsgelden en ten overvloede had hij een
levensverzekering op de oude vrouw afge-
sloten.
Thans, 10 jaar na den brand, is N. in han
den der politie gevallen.
In 1925 te Almkerk in militairen dienst gaf
N. reeds van zijn misdadigen aanleg blijk.
Toen een der officieren hem een straf had
toegediend, was hij hierover zoo verontwaar-
digd dat hij zich op afdoende wijze wilde wre-
ken. Tijdens den naohtdienst passeerde de
luitenant hem per fiets en N. schoot hem h
bout portant van zijn rijwiel. De officier werd
in den nek getroffen, stortte bewusteloos en
hevig bloedend neer en N., meenend dat hij
hem had gedood, richtte het geweer op zich-
zelf en schoot zich door de borst. De luite
nant had zulke emstige verwondingen, dat hij
gedwongen was wegens invaliditeit met per-
sioen den militairen dienst te verlaten. De
dader was er evenmin goed afgekomen. Zijn
eene long was doonboord en hij heeft vele
maanden in het hospitaal moeten doorbrengen.
N. blijkt zich ook aan zelfverminking te
hebben schuldig gemaakt. Hij had zich bij ver
schillende verzekeringsmaatschappijen tegen
ongevallen verzekerd en was -geabonneerd op
een aantal couranten en tijdschriften, waar-
aan een ongevallenverzekering voor de abon-
nees is verbon-den. Toen hij zich op deze wijze
geld kon verschaffen aarzelde hij niet zich
een der vingers af te hakken. Na dit „onge-
val" streek hij een vrij aanzienlijk bedrag aan
verzekeringsgeld op.
Toen hij in den avond van 9 September 1934
met zijn gezin afwezig was, brak er weer
brand uit in zijn woning, die hij op de plek,
waar het in 1925 afgebrande huis had gestaan,
had gebouwd. De buren bemerkten vrij spoe
dig den brand en waarschuwden de politie.
