Ifeil.
Ter Neuzensche Courant
Tweede Blad
Binnenland
Buitenland
Maandag 6 Mai 1935 No. 9294
EEN KONING ALBERT-MUSEUM
TE BRUGGE.
Opening der nieuwe Persil-school te Amsterdam
i
Film-zaal in de nieuwe Persil-ScKool te Amsterdam
VAN
DE MECHANISATIE IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE.
Het comitd tot beperking van de mechani-
satie in de sigarenindustrie heeft aan de
Ministers van Economische Zaken, Sociale
Zaken en Financien, in verband met de om-
standigheid, dat de regeering nog steeds geen
standpunt heeft ingenomen, het volgende tele-
gram verzonden
Betreuren het uitblijven van een beslissing
inzake de mechanisatie. Door machinate pro-
ductie neemt de werkgelegenheid af. Dage-
lijks stijgt het werkloozental. De laatste
week weer toegenomen met plus minus 1000.
Hiertegenover staat geen enkel volks- of
landsbelang. Wij bieden arbeid aan. Kan de
regeering betere vooruitzichten bieden? Wij
dringen aan op spoedig ingrijpen. Tientallen
ondernemers, waaronder zeer voomame, wach-
ten met machinale inrichting op een beslis
sing. Wij kunnen nu echter niet langer
wachten. Toestand onhoudbaar.
een andere zaak op Nederlandsch grondgebied I
moest zijn, werd hij aangehouden en voor den 1
rechter-commissaris geleid. Daar bevestigde
hij, volgens het soc-dem. blad, de verklaringen
van den reeds in verhoor genomen Haarlem-
mer.en erkende het aandeel, dat hij in deze
affaire heeft gehad.
Het soc.-dem. blad blijkt op grond van een
en ander van meening, dat de schuld der Duit-
sche autoriteiten analoog aan het bekende
geval-Jacob hiermede afdoende is ge-
bleken.
STAKING in DE MIJNEN UITGESTELD.
Zaterdagnamiddag heeft de regeering een
onderhoud gehad met de mijndirecties en de
vertegenwoordigers der vakorganisaties, zulks
op verzoek der regeering.
Naar wij vememen is het resultaat van deze
conference, dat de staking in ieder geval is
opgeschort tot 28 Mei. Van deze periode zul-
len de wederzijdsche partijen gebruik maken
nadere voorstellen der regeering te toetsen op
de mogelijkheid van aanvaarding.
STAKING IN DE VENEN.
Nu de verveners te Bargercompascum blij-
ven weigeren, om aan de veenarbeiders een
bespreking toe te staan over het besluit van
het contract voor de veenbedrijven, hebben de
veenarbeiders in dit rayon besloten heden
(Maandag 6 Mei) de staking af te kondigen.
Het zelfde besluit is genomen door de veen
arbeiders te Roswinkel, waar de staking ook
heden zal ingaan. Het betreft hier ongeveer
350 arbeiders: 200 bij de staking te Roswin
kel en 150 bij die te Bargercompascum.
Te Bargercompascum wordt voor de groote
fabrieksturf niet gestaakt, omdat er voor die
turfsoort in 1934 een contract is afgesloten,
dat in 1935 niet is opgezegd.
DE NOOD DER TUINDERS.
Bij de behandeling der begrooting 1935 van
het Landbouwcrisisfdnds in de Tweede Kamer
heeft het Tweede Kamerlid ds. G. H. Kersten
emstige klachten geuit over den nood der
tuinders.
Toen den heer Kersten bij interruptie ge-
vraagd werd om namen te noemen, deelde hij j
mede, bereid te zijn de namen van de per- j
sonen, die hij zelf bezocht had, aan den minis
ter van Economische Zaken te noemen De
heer Kersten heeft vervolgens aan den minis
ter overgelegd een achttiental verklaringen
van tuinders.
Naar wij vernemen heeft de minister thans
aan ds. Kersten medegedeeld, dat voor zooveel
zijn klachten bepaalde concrete beweringen
inhielden, deze niet door de overgelegde ver
klaringen zijn gestaafd.
Voorts heeft een onderzoek, dat is ingesteld
naar de bedoelde achttien gevallen tot resul
taat gehad, dat die gevallen geenszins norma-
tief zijn gebleken, dat steeds bijzondere om-
standigheden waren aan te wijzen, waaraan
de nood in de betreffende bedrijven moest
worden toegeschreven.
Qngetwijfeld zullen in elke branche vele
tientallen te vinden zijn, die in emstige moei-
lijkheden verkeeren. Hoe droevig die gevallen
op zich zelf mogen zijn, zij kunnen niet maat-
gevend zijn voor de mate, waarin steun kan
en moet worden verleend.
De minister komt dan ook tot de conclusie,
dat ds. Kersten in gebreke is gebleven, zijn in
de Tweede Kamer gedane beweringen als
bovenbedoeld behoorlijk te staven.
WAAjKT TEIGEN BOSCH- EN
HEIDEBRAND.
van het staatsboschbeheer
Te Brugge zal een .museum der erkentelijk-
heid", aan hetwelk koning Albert's naam
wordt verbonden, dit jaar nog in het leven
worden geroepen. Het initiatief van deze on-
dememing gaat uit van een groepeering van
oud-strijdersvereenigingen, bij welke groepee
ring het Verbond van Vlaamsche oud-strijders,
dat pacifistisch gezind is, zicih echter niet
heeft aangesloten. In dit museum wil men
talrijke herinneringen aan de Duitsche be-
zetting te Brugge en de oorlogsgebeurtenissen
in de Vlaamsche kuststreek bijeenbrengen. Het
zal teekeningen, pamfletten, affiches, wapen-
schilden, vlaggen en vaandels, Duitsche pro-
clamaties tot de bevolking van deze streek
gericht, enz. bevatten. Een speciale afdeelmg
zal gewijd zijn aan den zeer gehaten Duitschen
commandant von Butler en alles wat met
diens bewindvoering te Brugge en omstreken
verband heeft gehouden. Boven den ingang
van het museum zal het devies geschilderd
worden: „Vrede door recht en plicht".
OM GEEN „KEUKEN-VLAAMSCH"
TE SPREKEN
Naar aanleiding van het gepubliceerde be-
richt, dat de Koning en de Koningin der Bel-
gen hun kinderen prinses Charlotte en prins
Boudewijn te Noordwijk zullen doen verblijven,
o.a. met het oog op het goed leeren van de
Nederlandsche taal, schrijft het „Handelsblad
van Antwerpen":
,,Wat een les voor den Belgischen adel, dat
onze vorsten, willen zij hunne kinderen in
eene hun passende omgeving de Nederlandsche
taal grondig laten aanleeren, verplicht zijn, ze
naar Nederland te zenden.
Adel en volk spreken in Nederland dezelf-
de taal, en dat is de oorzaak, waarom de taal
beschaafd is gebleven.
In Belgie was de Nederlandsche taal de taal
van de „sujets", van de armen, de taal die men
verwaarloosde, en die, destijds, zelfs veracht
werd, tot in de pensionaten toe.
Vandaag is nu de Koning verplicht, om zijne
kinderen door omgang met kinderen onze taal
goed aan te leeren, naar Nederland te gaan,
willen ze geen ,,keuken-Vlaamsch leeren.
Wat het vorstenpaar onmogelijk in 't eigen
land kon vinden, is het gaan zoeken in Neder- J
land. De Koningskinderen spreken onze taal
en 't is om hunne kennis te volmaken, dat zij
nu maanden lang met kinderen zullen omgaan,
die uitsluitend Nederlandsch spreken".
WERKLOOZEN IN ILLINOIS KRIJGEN
GEEN UITKEERING.
De werkloozen te Chicago vonden vorige
week alle federale stempellokalen gesloten
en door de politie bewaakt. Ook de tempel-
lokalen van den staat Illinois waren gesloten,
zoodat in totaal ca. een millioen werkloozen
geen uitkeering kreeg.
Dit is het gevolg van de weigering van den
leider van het bonds-ondersteuningsbureau,
Hopkins, opnieuw bondsmiddelen voor onder-
steuning aan werkloozen ter beschikking van
Illinois te stellen. De betaling van gelden voor
i steunuitkeeringen zal door de federale regee
ring eerst worden hervat wanneer Illinois zich
bereid verklaart 3 millioen dollar per maand
voor de uitkeering aan de werkloozen bij te
passen, voor welke uitkeering in het geheel 14 j
millioen dollar noodig zijn. De gouvemeur van
Illinois heeft zich onmiddellijk met Washing
ton in verbinding gesteld en om voortzetting
der steunuitkeering verzocht. Inmiddels is
aan alle particuliere liefdadigheidsinstellin-
gen verzocht te helpen, omdat men vreest,
dat het anders tot onlusten zal komen. Bo-
vendien verwacht men, dat het parlement van
den staat Illinois onmiddellijk een speciale
belastingwet zal behandelen, die het beschik-
baar stellen van middelen voor de verdere uit
keering van werkloozensteun mogelijk zal
maken.
regime te compromitteeren, maar ook een
aanwijzing te gsven, op welke manier de
regeering ten val kon worden gebracht. inuer-
daad hebben nu bepaalde gewetenlooze elemen-
ten de laatste dagen getracht, tegoed bij ban-
ken en spaarbanken weg te halen en dit te
verwisselen tegen zloty en andere valuta's.
Door dit landverrraderlijke handelen scheen
de Dantziger gulden, ondahks de sede.rt langen
tijd door het geheele Duitsche volk gebrachte
offers, tenslotte werkelijk in gevaar te komen,
temeer daar bescherming door invoering van
dwingende staatsdeviezenvoorschriften we-
gens de geldende verdragen niet mogelijk was.
Oin deze voor het bestaan van Dantzig buiten-
gewoon gevaarlijke ontwikkeling tegen te
gaan, heeft de Dantziger regeering Woens-
dag tot een wetswijziging besloten en is,
het voorbeeld van Engeland, Scandinavie,
Amerika, Belgie en Polen volgend, tot een
nieuwe waardeering van den gulden op vaste
goudbasis overgegaan. Wanneer gewetenlooze
speculanten trachten, op kosten van de fat-
soenlijke bevolking in de zloty, te speculeeren,
dan zal de regeering als antwoord en dan op
kosten van de speculanten de belangen van
de gemeenschap beschermen.
Door deze maatregelen zal zij verhinderen, dat
voortaan ten laste van de fatsoenlijke wer-
kende bevolking nog verder met den Dantziger
gulden wordt gespeculeerd. Er bestaat daar-
om niet alleen geen aanleiding voor de Dant
ziger bevolking om haar kalmte te verliezen,
doch integendeel kan zij verzekerd zijn, dat
daarmee weer een gezonde en dragelijke toe-
stand wordt geschapen.
De senaat zou nog in den loop van
Woensdag en de komende dagen alle maat
regelen treffen, welke hij tot handhaving van
een geregeld zakenverkeer noodig acht, Voor-
zoover door dit besluit sociale moeilijkheden
ontstaan, zal de senaat alles doen om deze
uit den weg te ruimen.
Tot zoover de oproep aan de bevolking.
Volgens een ander D.N.B.-bericht is de
senaat Donderdagavond in zitting bijeenge-
komen. Hier Zouden belangrijke besluiten
over de in verband met de devalutie van den
Dantziger gulden noodige maatregelen worden
genomen. De oproep van den senaat aan de
bevolking zou nog in den loop van den nacht
aangeplakt worden. Donderdag werden te
Dantzig drie groote massa-vergaderingen ge
houden ter voorlichting van de bevolking over
de maatregelen van den senaat.
Havas meldt uit Warschau:
Volgens particuliere inlichtingen uit Dant
zig zal de devaluatie van den Dantziger gul
den, welke Woensdag van kracht werd,
42 pet. bedragen. De dekking is beneden het
wettelijke minimum gedaald. Het besluit zou
gisteravond zijn genomen na een bijeenkomst
van de leiders der nazi's en na talrijke tele-
fonische gesprekken met Berlijn.
De devaluatie zal den Dantziger gulden
brengen op het peil van de zloty. (Dit be-
richt is inmiddels, naar Reuter meldt, officieel
bevestigd.)
Demonstrate-zaal in de nieuwe Persil-School te Amsterdairv
meer uit twee groote
Precies een jaar na de opening van de Per-
silfabrieken te Jutphaas is Donderdag 2 Mei
te Amsterdam, de Persil-school geope g
vestigd aan het Kleine Gartmanplantsoen bij
het Leidsche Plein.
Een groot aantal dames en heeren had van
de uitnoodiging om deze opening bij te wo-
nen gebruik gemaakt, zoodat de ruime de-
monstratiezaal geheel gevuld was.
Precies te 3 uur heette de heer E. Oster-
mann directeur van E. Ostermann Co. s
Handel Mij. N.V., de aanwezigen welkom.
Daama nam de wethouder v. h. Onderwrjs
te Amsterdam, de heer Dr. I. H. J. Vos, het
woord. A
Nadat de wethouder de apparaten voor de
waschdemonstraties in werking had geste
onder de tonen van het volkslied, zette mevr.
Van Gelderen, leidster der school, het doel
der demonstraties uiteen.
Vervolgens begaf men zich naar de film-
zaal, waar het gezelschap aan keurig gedekte
tafels plaats nam en onder het genot van ver-
versehingen, verschillende films, o.a. op het
bedrrjf betrekking hebbende, kreeg te aan-
schouwen. Deze films werden toegelicht door
den heer J. Stomphorst, die mede met de lei-
ding der werkzaamheden in de Persil-school
belast is. t
Aan het slot heeft de heer Ostermann den
aanwezigen dank gebracht en de hoop uitge-
sproken, dat de Persil-school ten voile aan
haar doel zal beantwoorden, tot nut van de
Amsterdamsche huisvrouwen.
bestaat onder
waa-van de vcorste de eigenlijke dejiinnad!*-
tie-zaal is. In het midden daarvan de
groote waschketels opgesteld en daaronitoB
bevinden zich amphitheatersgewijs rsmaife-
lijke fauteuils, zoodat van iedere zitpi*aJr.s
waschdemonstraties uitstekend kunna* war
den gevolgd. Aan verlichting. ventilafe ed far
de uiterste zorg besteed, zooals trotrarer™
de inrichting van de school den fijnea
en het modeme inzicht van den affib
verraadt. Langs de wanden zijn sieriijke vttrf-
nes opgesteld, waarin de verschillende
ten, welke in de Persilfabrieken te d
worden vervaardigd, op smaakvolle wigp®
den tentoongesteld.
Achter de demonstratiezaai bevasdi nch
een zeer ruime bioscoopzaal, welke dioor
aankleeding een uiterst gezelligen
maakt. Hier kunnen de bezoekstens
smaakvol gedekte tafels geheel thsus
en onder het genot van ververschingeat.
in de eigen keuken van de school wondaR ge-
reed gemaakt, kennis maken met -«nsge in-
structieve films, welke in aansIuiGng c®
waschdemonstratie de huisvrouwei
op de hoogte brengen.
De inrichting van deze filmzaal is, 4s»s« ka*
het anders, geheel op modeme leest gesdaaefd-
De cabine geheel volgens de gebrufk^pce
overheidsvoorschriften gebouwd. hemsS twae
van de nieuwste projectietoestellen voor gs-
luidsfilms; en de weergave kan wfjj uebbeii
dat terdege kunnen constateeren de toet*
De directeur
schijft:
Het gevaar voor bosch- en heidebranden is
dit voorjaar, met uitzondering van een korte
periode in de maand Maart, nog niet groot
genoeg geweest. Door het schrale weer van
de afgeloopen week is hierin echter verande-
ring gekomen. De heide is immers nog dor
en het buntgras is nog niet ontloken. Vooral
deze gewassen zijn in het vroege voorjaar
reeds na een korte periode van droogte, ja,
soms zelfs na een paar uren, uiterst gemak-
kelijk ontvlambaar.
Het fraaie voorjaarsweer is voor velen een
gezochte gelegenheid om naar buiten te gaan,
ten einde te genieten van de vele mooie plek-
ken, die vooral onze boschrijke streken bieden.
Men zij in bosch en heide toch voorzichtig
met vuur! Jaarlijks wordt een belangrijke
oppervlakte door de vlammen verwoest. Veel
natuurschoon is daardoor in den loop der
jaren reeds verloren gegaan.
Een achteloos weggeworpen lucifer of een
eindje sigaret zijn vaak de kleine oorzaken
van een niet te stuiten brand. Bedenkt voorts,
dat in vele gemeenten verordeningen bestaan,
waarbij het rooken in bosch en heide en, zelfs
op de paden die daardoor leiden, gedurende
het brandgevaarlijke jaargetijde is verboden.
iHelpt alien mede, bosch- en heidebranden
te voorkomen!
MENSCHENROOF.
Eenige dagen geleden hebben we gemeld,
dat het lid der Tweede Kamer, mr. G. A. j
Boon aan de regeering vragen gesteld heeft,
naar aanleiding van de berichten omtrent de
ontvoering van zekeren Gutzeit, een ge-
vluchte Duitscher, te 'Hengelo woonachtig, j
over de Duitsche grens) waama G.'s arresta- j
tie door de Duitsche politie is gevolgd. Deze j
ontvoering zou zijn voorbereid en geregeld
door de Duitsche politie, die daartoe gebruik j
zou hebben gemaakt van de medewerking van
een Nederlander, te Haarlem woonachtig, met j
wien zij reeds vroeger in relatie had gestaan.
Over dit geval bevat thans ,,Het Volk" een
zeer uitvoerig relaas, waarin o.a. wordt j
medegedeeld, dat de Duitsche Kriminal-be-
ambte Kruschwitz, die in Enschede de auto j
gehuurd moet hebben, waarmede Gutzeit over
de grens zou worden gebracht, een volledige
bekentenis zou hebben afgelegd voor den
rechter-commissaris te Almelo. Aanvanke-
lijk had K. geweigerd, voor dezen te verschij-
nen, daar hij van zijn chefs het verbod had
ontvangen iets over de zaak uit te laten, aan-
gezien hiermede dienstbelangen waren ge-
moeid. Toen de man echter kort daarop voor
LEY'S TIEN GEBODEN.
Ley, de leider van het Duitsche arbeids-
front, heeft naar aanleiding van den 1-Meidag
tien voorschriften voor de arbeiders uitge-
vaardigd. Bij de Wodanisten en de andere
modeme heidenen in Duitschland zal hij waar-
schijnlijk niet al te veel bewondering vinden
voor de analogie met de Tien Geboden van het
Oude Testament. In verscheiden Duitsche bla-
den wordt dan ook reeds van ,,De Tien Ge
boden van dr. Ley" gesproken. De gelijkvor-
migheid begint reeds met het eerste gebod.
Dit luidt:
Wij groeten den Fuhrer des ochtends en
danken hem des avonds er voor, dat hij ons
opnieuw een levenswil en hoop heeft ge-
schonken.
De geboden luiden verder:
2. Wij willen wedrjveren, den volksgenoo-
ten links en rechts goed te doen en een goed
kameraad te zijn, omdat wij waardige en eer-
lijke socialisten zijn;
3. Wij willen nooit meer van de gemeen
schap eischen dan van ieder enkeling van ons
geeischt wordt, aan de gemeenschap te geven;
4. De strijd zal de inhoud van ons leven zijn,
omdat wij weten dat de hemel slechts aan hem
de vrijheid schenkt, die bereid is, het laatste
er voor op te offeren;
5. Alle werkers zijn 64n en de prestatie al
leen onderscheidt den een van den ander;
6. De eer van de natie zij onze persoon-
lijke eer; van het geluk en de welvaart van
de natie hangt ons persoonlijk geluk en onze
persoonlijke welvaart af;
7. Wie iets presteert, mag eischen;
8. Een rechtvaardige belangenvertegen-
woordiging is rechtvaardig. Echter houden
onze persoonlijke belangen daar op, waar het
belang van de gemeenschap begint;
9. Men mag nooit uit elkaar vechten, maar
men moet steeds naar elkaar toevechten.
10. Weest onder elkander waarachtig en
eerlijk. Verbant uit uw rijen arglistigheid en
verraad.
DE DANTZIGER GULDEN.
Devaluatie.
Het D.N.B. meldt uit Dantzig:
De senaat van de vrije stad Dantzig heefl
den volgenden door den president van der
senaat en alle senatoren onderteekenden op
roep aan de bevolking van Dantzig gericht'
Sedert weken en maanden hebben bepaalde
elementen geruchten verspreid, dat de Dant
ziger gulden in gevaar zou zijn. Met deze
methoden hoopte men niet alleen het nat.-soc
DE FRANSCH-RUSSISCHE
OVEREENKOMST.
Klio, de muze der geschiedenis, is schrijft
de N. R. Crt. de vindingrijkste, en heel vaak
ook de oolijkste onder het negental zusteren.
Men moet deze, nu welhaast bejaarde dame
vooral in het oog houden, als er een trek over
haar gezicht glijdt, die verraadt dat zij aan
een bizarre associatie, een van haar lievelings-
bezigheden, denkt. Dat is in deze dagen weer
eens het geval. Te Parijs hebben, na raadsel-
achtig gerekte onderhandelingen, Pierre La
val, de Fransche minister van buitenlandsche
zaken, en Potemkin, de ambassadeur van de
Sowjetunie, een verdrag van wederzijdschen
bijstand tusschen hun landen geparafeerd.
Wat ons nu weer argwanend stemt tegenover
Klio is de persoon van den Russischen onder-
handelaar: Potemkin. Hadden de Russen nu
werkelijk niemand anderd daarvoor kunnen
vinden, dan juist den drager van een zoo omi-
neusen naam? Duitschland zou toch nooit
op de gedachte komen, als het werkelijk mee
ging doen aan een oostelijk pact, of als het
zijn aandeel wilde nemen in de Donau-confe-
rentie, een man af te vaardigen, die b.v. kapi-
tein Voigt von Kopeninck zou heeten? Ware
er i em and van dien naam in Duitschland, hij
had reeds lang naamsverandering moeten aan-
vragen. In Rusland echter laat men, zonder
blikken of blozen, een zoo precair verdrag
door een mijnheer Potemkin tot stand bren
gen. Ieder, die iets van geschiedenis weet, zal
nu bekropen worden door de verdenking, dat
dit verdrag slechts een coulisse is, en ook door
lust, er achter te kijken, of daar misschien
heelemaal niets zich bevindt, dan wel of
duistere dingen daar verborgen zijn.
Men kent de geschiedenis, waardoor de naam
van Grigorij Alexandrowitsj Potemkin, gunste-
ling en gewezen minnaar van Katherina II
van Rusland, spreekwoordelijk is geworden.
Hij had de Krim bij Rusland gebracht, daar
steden en havens gesticht. In 1787 bracht de
keizerin een bezoek aan haar nieuwe winge-
west. Potemkin wilde haar toen een voorstel-
ling geven van een welstand der bevolking. die
er niet was; noch de bevolking, noch de wel
stand. Van heinde en verre werden moezjiks
met dwang erheen gebracht. Zooals het ge-
bruikelijk is bij dergelijke deportaties in het
groot. bovenal in Rusland, kwamen tiendui-
zenden daarbij om het leven. Maar Potemkin s
plan slaagde. De keizerin reed door streken
met inderhaast bij wijze Van coulisse op-
getrokken en onbewoonde dorpen, waar een
,,gelukkige" bevolking haar dankbaar toe-
juichte. In werkelijkheid was er vrijwel niets.
Door deze grootscheepsche oplichteTij van zijn
gebiedster heeft Potemkin het begrip Potem-
kiniade even onsterfelijk gemaakt, als later
de befaamde schoenmaker Voigt het begrip
Kopenickiade. De Russen hebben echter nooit
vrees gehad voor dezen naam. Men weet dat
b.v. uit den matrozenopstand in de Zwarte
Zee in 1905, die van een kruiser Potemkin
uitging. Nu weer Potemkin! Bijgeloovig zijn
de Russen niet. Maar wij kennen Klio, die al-
tijd iets bedoeld, en zijn dus argwanend. Is
het verdrag wat het naar buiten lijkt?
Het ziet er op zich zelf .behoorlijk, en niet
verdacht uit. Het eenige, wat ons op andere
gedachten zou kunnen brengen, zijn de moei
lijkheden die er nog geweest zijn nadat het
reeds in orde heette. Een uitgestelde reis van
Laval, een plotseling vertrek van Litwinof
naar Moskou, een onheilspellend communique
van de Tass, eenige onverwachte Russische
vriendelijikheden aan het adres van Duitsch
land. „Tant de bruit" voor deze ommelet?
Wij kunnen ons voorstellen, ofschoon de ge
dachte voor ieder met politiek begrip onge-
rijmd was, dat geruchten opgedoken zijn als
zouden wenschen van Rusland tenopzichte van
het Verre Oosten aanleiding gegeven hebben
tot de onmiskenibare wrijving. Velen hebben
van den beginne af de draagwijdte van het-
geen tusschen Parijs en Moskou werd nage-
streefd, overschat. De partijen hebben steeds
beweerd, dat zij niet buiten het boekje van
het handvest van den Volkenbond zouden
gaan. Als wij nu alle verdenkingen, die wij
hierboven met den naam Potemkin verbonden,
terzijde schuiven, en bekijken wat ons wordt
voorgelegd, dat moeten wij erkennen dat dit
inderdaad niet is geschied.
Inrichting van de nieuwe Persil-
school te Amsterdam.
De Persil-school, in wezen een propaganda-
instituut, gaat door haar beteekenis daar ver
boven uit In deze inrichting toch wordt den
huisvrouwen op duidelij'ke en practische wijze
getoond, hoe eenvoudig en gemakkelijk en
vooral ook hoe snel en goed, de modeme
waschmethode werkt. De school is er dan ook
heelemaal op ingericht de huisvrouw in te
lichten omtrent de juiste behandeling van de
gezins- en fijne wasch. En dat kan in deze
school op uiterst aantrekkelijke wijze geschie-
den, dank zij het feit, dat de directie van E.
Ostermann Go's Handel Mij. N.V., zich v66r
alles tot taak heeft gesteld het de bezoeksters
zoo aangenaam mogelijk te maken. De school
der vergelijking met die van de gewoaa
cooptheaters in alle opzichten doorstaaist
Wij kunnen ons voorstellen, dat iesfere f
vrouiw in dit milieu en op zoo gasfrrrge-
als zulks geschiedt, gaarne eer. UeaMfe. s*I
brengen aan deze Persil-school. De. gasarrj-
heid strekt zich zelfs zoover uit. iafc iiwfier,
die een aanvrage richt tot de directie de
school, kosteloos een uitnoodiging MMCsMgt
•Het zal ons niets verwonderen, .vanseaer *e
.lessen" uiterst druk bezocht zullen wwrfiea..
Want zoo aantrekkelijk als dit schooSKHsaeir in
het ons in onze jeugd niet gemaakt. 8r
zal voor de huisvrouwen zeker een rashst
om nu met vreugde nog eens naar de ..scsmflS-
banken" terug te keeren, vooral nu litttt
makkelijke fauteuils zijn geworden.
Er is een fundamenteel verschil tusschen
het verdrag van Locarno en de nieuwe over-
eenkomst. De mogendheden, die aan het ver
drag van Locarno deelnamen, schiepen nieuw
recht. Zij vulden het statuut van Geneve aan,
waar dit voor hun doeleinden te kort schoot.
lrjke vriendsohap. Zoodra er gevaar dreigi"
Europa zullen zij met elkaar in contact
wat men zal moeten opvatten als de vwhSk-
reiding van een gemeenschappelijk optresdezt
Gendve. Ten opzichte van alle venlene tas.-
palingen van het handvest, voorzoover e® up
Het mechanisme van Geneve was voor die internationale conflicten betrekking
doeleinden nog te langzaam. De deelnemers
kenden elkaar het recht toe, tegenover elkaar,
op de beslissing van den Volkenbondsraad
spreekt men samenwerking af.
Als dit alles is, kan uit een oogpnjtnt. wma
Volkenbondsrecht, zelfs de meest ortt«ao»K
vooruit te loopen, door onmiddellijk een actie aanhanger van het stelsel van Geneve'
van hulp te beginnen, als een van de deel
nemers door een ander deelnemer zou worden
aangevallen. Die actie zou in den trant van
de latere Duitsche „noodverordeningen", die
zoo gevaarlijk gebleken zijn, ondemomen wor
den. Het besluit ertoe moest achteraf door
het parlement in dit geval den Volken
bondsraad alsnog worden goedgekeurd.
Kwam deze tot een tegenovergestelde beslis
sing, dan moest ook de actie worden gestaakt.
(Laat ons het hopen!)
Met dit verdrag echter is het anders. Het
schept geen nieuw recht, maar is slechts een
overeenkomst om tot het uiterste, ten voor-
deele van de deelnemers, van het bestaande
recht gebruik te maken. De beraadslaging
van den Volkenibondsraad gaat vooraf. Aan
de besluiten daarvan hebben de deelnemers
zich te onderwerpen. Nu is het echter zeer
wel mogeljjk, dat er geen besluit tot stand
komt. Immers 6en lid van den Raad, buiten
de onmiddellijk betrokkenen, hoeft zich slechts
te verzetten, en de Raad is tot een beslissing
niet bevoegd. Dan treedt artikel XV, lid 7
van het handvest in kracht: „In het geval dat
de Raad er niet in slaagt zijn rapport door
al zijn leden, buiten de bij het geschil betrok-
ken partijen, te doen aanvaarden, behouden
de leden van den Bond zich het recht voor te
handelen zooals zij het noodig vinden, voor de
handhaving van recht en justitie. Rusland en
Frankrijk hebben nu afgesproken, dat zij van
dat recht onmiddellijk gebruik zullen maker,
om elkaar te helpen. Dat beteekent heel veel,
en is voor heide landen een aanzienlijke ver-
sterking van de beteekenis van het statuut
van Gen&ve. Maar het blijft binnen de perken
ervan.
Verder is het een verdrag van daadwerke-
bezwaar maken tegen de Fransch-Russz»niie
overeenkomst. Het is een verdrag van t-Tfessi-
sehap, dat voor beide partijen de facuSSarSnwe
bepalingen tot bijstand van artikelen XVI
het pact van Geneve ten opzichte van
bindend maakt, uitgebreid met de mosslp-
heden, die art. XV, 7 opent, en dat vmmri tta&t
voor beide maohtige deelnemers de zekerssead
schept, dat zij van elkaar geen onaangeEEaaase
verrassingen van diplomatieken of mUitaiPen
aard te vreezen hebben.
Beide partijen behouden de vrijheid, oofr iw
andere richting verplichtingen van beasdfuar-
ming tegen agressie aan te gaan. VVj
zij daardoor echter in een conflict betrvjj
zouden raken, Frankrijk b.v. door zijn verrjrmd
met Polen of met de Kleine Entente of R®m-
land ter bescherming van Litauen dan cs as.
andere deelnemer in dit verdrag niet gehousfeE,
hulp te verleenen. De bindende verplitdbefciag'
tot bijstand tegen een aanvaller, die dit vot-
drag schept, is slechts van kracht, indie®.
der beide partijen rechtstreeks, op eigen groad!-
gebied, wordt aangevallen.
BELEEDIGING VAN DEN PAU&.
In Vaticaansche kringen verwacht men esn
officieel protest van Paus Pius XI dt
Duitsche Rijksregeering wegens de nustmt-
deling, die een groep jonge Duitsche katlidSe-
ken, die van een bedevaart naar Rome terag;-
keerden in Duitschland van de zijde der
zouden hebben ondergaan. De H. Stoel is
meening, d'at een dergelijke mishandeling
alleen een schending is van de gewetenswrij-
heid die door het concordaat tusschen fees
Vaticaan en het Duitsche Rijk wordt gewzisr-
borgd, doch dat het tevens een persocraiSgloe
beleediging van den Paus is.
