°P
&ii
e-
jc
fcitiatief te nemen. Men zal daarvoor ook
wat over moeten hebben. Een ander lid be-
pleit rekening te houden met de scheepvaart,
de stroom bij Zijpe is be el anders dan die in
de Zandkreek. Ged. Staten zeggen dat dit
een punt is, dat voorzooveel noodig, aan de
ingenieurs nag zou kunnen worden overge-
bracht.
Aangenomen.
Subsidieering van Jeugdherbergen.
Het voorstel tot afwijzing van bet verzoek
van den Nederl. Bend van Koffiehuis-, Restau-
rantbouders en Slijters tot ontbouding van
steunverleening door de Provincie, dan wel
tot niet goedkeuring van besluiten van ge-
meenteraden tot bet verleenen van zoodanigen
steun ten behoeve van jeugdherbergen, gaf in
de afdeelingen alleen aanleiding tot sympha-
tlebetuigingen
Aangenomen.
Stichting dlenstlokalen te
Ter Neuzen.
Het voorstel tot den bouw van een kantoor
met wachUokaal te Ter Neuzen ten behoeve
van den Provincialen stoombootdienst en daar
voor een bedrag van f 19.150 uit te trekken,
gaf in een der afdeelingen een lid aanleiding
tot de opmerking, dat de afstand van bet te
stichten lokaal belangrijk verwijderd is van
het oude lokaal. Dit bezwaar zou opgelost
kunnen worden, indien binnen korten tijd de
nieuwe aanlegsteiger werd gemaakt.
Een lid van Ged. Staten wees er op, dat bet
bestaande dienstlokaal veel te klein is; dat
«r voor zoover de ruimte het toeliet bijge-
bouwd is, dat het oud is en niet meer aan de
behoefte voldoet; dat de grond, waarop bet
nieuwe gebouw gesticht moet worden, bet
laatste stuk grond is dat daar beschikbaar is;
dat de Provincie dezen grond in optie heeft
van de gemeente Ter Neuzen; en de gemeente
dien grond voor 500 aan de provincie wil
verkoopen; dat de grond anders onmiddellijk
aan particulieren zal worden verkocht; en dat
am verschillende door hem genoemde redenen,
een nieuwe aanlegsteiger daar ter plaatse zal
moeten komen.
In alle afdeelingen drong men met spoed
aaj en bet maken van een nieuwen aanleg
steiger zoo dicht mogelijk bij het nieuwe
dienstgebouw.
Zooals de toestand nu is, is bet niet denk-
beeldig, dat de nieuwe boot bescbadiging op-
loopt. Van de zijde van Ged. Staten wordt
gezegd, dat dit een zaak van den Rijkswater
staat is. Verder dat bet rijk 80 in de kos-
ten vergoeat, dat het met onmogelijk is dat
bij publieke aanbesteding de aannemingssom
aanmerkelijk beneden de raming zal blijven,
dat een weegbrug sterk noodig is om fraude
tegen te gaan, en ook in verband met de be
lasting van de brug en den steiger als ook
van het bootdek is de weegbrug dringend
noodig.
De beer SONKE beeft geen bezwaar tegen
bet bouwen van het dienstlokaal, doch wel
tegen de weegbruggen. Hij is tegen de weeg
brug en wil het voorgestelde bedrag schrappen.
Hij wilde iets zeggen naar aanleiding van
de ingekomen adressen. Het spijt hem, dat
Ged. Staten deze adressen naast zich hebben
neergelegd en niet met andere voorstellen zijn
gekomen. Hij wil zich bepalen tot bet bereik-
bare. Het is onbillijk dat voor in de wagens
geladen goederen moet worden betaald.
De tarieven voor gesloten auto's zijn veel
te boog, vooral als men de prijzen vergelijkt
met het veer over den Moerdijk.
Hp stelde voor herziening van bet tarief
voor het vervoer van auto's, en dat niet de
vracht, maar de oppervlakte wordt berekend
en de grondslag voor het veergeld wordt ver-
laagd.
De heer HAMELINK zeide dat de weeg
bruggen het vervoer belemmeren. Hij haalde
een voorbeeld aan om aan te toonen dat de
tarieven veel te hoog zijn. Een vrachtauto
van 10 ton uit Noord-Brabant moet voor Vlis-
singenBreskens 43 betalen. De veren te
water dienen beschouwd te worden als ver-
lengstukken van de veren te land. Daarom
dienen de tarieven zoo laag mogelijk te zijn.
Ged. Staten kiezen de ouderwetsche gewoonte
van het gewicht.
Zelfs bij verlaging van het tarief met bO /c
is de prijs nog te hoog. De takken van be-
drijf en nijverheid moeten naar ons vermogen
worden gesteund. De tegenwoordige prijzen
zrn in geen enkel opzicht te verdedigen. De
provinciale diensten zijn ons opgelega om goed
te functionneeren en niet om ze niet te doen
functionneerenwat thans het geval is. De
beurtscbippers parasiteeren thans op de pro
vinciale veren en deze toestand mag niet be-
stendigd worden.
Er wordt niets gedaan om het vervoer aan-
lokkelijk te maken, integendeel wel om het
aoo afschrikwekkend mogelijk te maken. Hij
verwacht van den heer Van Rompu als voor-
zitter van de Kamer van Koophandel te Ter
Neuzen steun voor zijn voorstel.
De steigers dienen verbeterd te worden,
want thans kan men te Ter Neuzen niet met
een 10-tons auto op den steiger komen. Groote
auto's mogen voorloopig alleen over Vlissin-
genBreskens.
Baten wij geen weegbruggen bouwen, deze
ztjn uit den tijd. Wij moeten iets anders vm-
den en politiek voeren in groote lijn. Er moe-
ons iets geboden worden voor de toekomst.
Hq verzocht het voorstel van Ged. Staten
terug te nemen.
De heer STAVERMAN wil het voorstel van
de agenda afvoeren, nu een nieuw tarief in
uitzicht is gesteld.
Hierna werd de vergadering te 5.45 ver-
daagd tot Woensdagmorgen 10 uur.
Tegen
grooting
Wijzlging begrooting provinclaal
wegenonderhoudsfonds 1933.
het voorstel tot wijziging der be-
o van het Provinciaal wegenonder-
houdsfons 1933 zijn in de afdeeling geen be-
zwaren naar voren gebracht en zijn deze wyzi-
gingen dan ook onveranderd vaatgesteld.
Aangenomen.
Begrooting 1935 van de Provincie,
van het Provinciaal wegenfonds en
het Provinciaal wegenonderhouds
fonds.
Zitting van Woensdag 19 December,
des morgens 10 uur.
Tegenwoordig 38 leden. Afwezig de heeren
Staverman wegens lichte ongesteldbeid en
verder de heeren Edelman en Van Hooteghem.
Weegbruggen en kantoorgebouw.
De VOORZITTER deelde mede, dat Ged.
Staten hedeti besloten de behandeling van dit
voorstel uit te stellen tot de vergadering van
32 Januari.
Rekening Provinciaal wegenonder
houdsfonds 1933.
Tegen het voorstel tot vaststellen der reke
ning van het wegenonderhoudsfonds 1933 zijn
in de afdeelingen geen bezwaren ingebracht.
Het voorstel is dan ook z. h. s. aangenomen.
Rekening stoombootdiensten 1933.
In de afdeeling konden alle leden zich ver-
eenigen met de rekeniingen van de Provin
ciale stoombootdiensten, met kwade sloten
van resp. 226.163,02 voor de Wester-Schelde
en 14.782,09 voor de Ooster-Schelde. De
rekeningen zijn ongewijaigd vast gesteld.
Aangenomen.
Wyziging begrooting 1933.
Het voorstel tot wijziging der Provinciale
begrooting 1933 gaf in een afdeeling aanlei
ding tot de vraag hoever de plannen voor den
bouw van een brug over de Zandkreek zijn
gevorderd. Het antwoord van de zijde van
Ged. Staten luidde dat de plannen gereed zijn
en dat deze thans in behandeling zijn bij het
Werkeomit6 voor het 60 millioenplan.
Aangenomen.
Bovengenoemde begrootingen hebben in
alle afdeelingen tot uitvoerige discussies aan-
leiddn'g geigeven, waarbij door verschillende
leden waardeering werd uitgesproken over het
financieel beleid van Ged. Staten.
Bij de verdere besprekingen is van de zijde
van Ged. Staten o.a. gezegd, dat een voorstel
tot verlaging van die belasting van de zijde
van Ged. Staten niet is te verwachten. Ook
dat de opbrengst van belastingen in hooge
mate afhankelijk is van het standpunt, het-
welk de regeering inneemt ten opzichte van
het landibouwvraagstuk.
Gevraagd werd of Ged. Staten het thans
niet tijd achten advies uit te brengen over de
indertijd aangenomen motie-Qniderdijk inzake
nivelleering, vooral waar toch ook de regee
ring meer en meer in die richting gaat? Het
antwoord luidde, dat dit jaar over dit onder-
werp nog met de regeering gecorrespondeerd
is, waarbij bleek, dat deze er in beginsel wel
voor voelde en Ged. Staten eveneens
Toegezegd werd te omderzoeken of nog een
duidelijker afschrijvingsrekening van de
P.Z.E.M. kan worden gegeven; tot zoolang de
regeering de verbeteringen aan tertiaire
wegen niet suibsidieert, moet men de bestaan
de regeling met de noodige voorzichtigheid
handhaven.
Inzake lintbebouwing zijn door Ged. Staten
nog geen bepaalde maatregelen genomen. In
de tweede afdeeling der griffie is een herzie
ning van. het reglement op de wegen en voet-
paden in bewerkiimg en vermoedelijk zal het
in de zomerzitting voor behandeling gereed
zijn Inzake het 60 millioenenplan is een
uitvoerige lijst ingediend, waarvan de voor-
naamste werken zijn de overbrugging Zand
kreek en Anna JacobaZijpe.
Naar aanleiding van de besprekingem over
werkverruiming, werkloosheidsbestrijding en
wegenbouw wordt van de zijde van Ged. Sta
ten er o.a. op geiwezen, dat ten opzichte van
den wegenbouw het tempo feitelijk al reeds
te snel is. Er is nu al een voorschot van
f 900.000 en Ged. Staten vinden het raadzaam
daarvan f 500.000 in een vaste leening te con-
solideeren. Vandaar ook het voorstel om ex
tra f 100.000 uit te trekken voor wegsverbe-
tering. De comimissie voor de werkloosheid i
is feitelijk een tweede wegen-commissie ge-
worden, die gemeenten en polders moet over-
tuigen van het nut van uitvoering van ver
schillende werken. Voorts worden besprekm-
gen gevoerd met polderbesturen tot verbete-
ring van uitwateringen, delven van sloten
enz. Ten opzichte van het groote uitiwate-
ringswerk in Zeeuwsch-Vlaanderen kan wor
den medegedeeld, dat de vergadering van m-
gelanden nog niet is gehouden door het niet
mederwerken van, sommige polders, een eerste
voorwaarde voor een begin. Nu zal dit waar-
schijnlijik in Januiri in orde zjjn. Er is reeds
veel tot stand gebracht, maar soma stuiten
de besite pogingen af op geringe medewerking.
Zeeland staat echter niet bij andere provin-
cies achter en die werkcommissie heeft zelfs
zijn limiet van uit te geven gelden overschre-
den. De gedachte van een z.g. wegschap tot
besteding van steungelden is zeker in de aan-
dacht van Ged. Staten aan te bevelen. Ged.
Staten helblben wel getoond nu onlangs weer
bij den bouw van een politievaartuig, weUte
bouw te danken is mede aan de krachtige
medewerking van htm college en vorig jaar
bij den bouw van de nieuiwe booten voor de
Provincie, dat men den scheepsbouw in Zee-
land krachtig wil steunen.
Een onderzoek werd toegezegd naar een
geiwenschte verbetering van het deel van den
weg WemeldingeKapelle, dat in onderhoud
Is bij Kapelle. Ged. Staten weten, dat er ge-
werkt wordt aan de kwestie van een haven
in den Perkpolder, en dat die komen zal waar
de Rijkswaterstaat dat bepaalt, al hebben ook
Ged. Staten gezegd de haven liever bij Wal-
soorden te behouden. In ieder geval zal het
particulier goederenvervoer via de oude aan-
legplaats der booten te Walizoorden blijven
geschieden.
Het bezwaar der K. L. M. voor aanleg van
een vliegveld te Sluiskil in verband met de
aanwezige fabrieken, schijnt zij thans ldchter
te stellen, zoodat in deizen alle hoop niet be-
hoeft te worden opgegeven. Toegezegd werd
emstig te zullen overwegen de invoering van
tienvaartenboekjes voor bestuurders van
auto's bjj de Prov. Stoombootdiensten.
Naar aanleiding van opmerkingen wordt
een nader onderzoek in het belang van het
personeel te Walsoorden toegezegd. Aldaar
kan men het cafe van de wed. Huisman als
wachtlokaal gebruiken zonder verplichting er
iets te gebruiken.
Het is juist, dat tusschen Hoedekenskerke
en Goes de meeste reizigers van den auto-
dienst gebruik maken, aangezien men dan te
Goes niet over de trappen moet gaan, er
wordt echter niet aan gedacht de tram op te
heffen. Dat de verwarmingsinstallatie op de
nieuwe 'booten niet een voile bevrediging
geeft, was van Ged. Staten reeds bekend, zij
hebben al opdracht gegeven, de deuren zoo-
veel mogelijk gesloten te houden en als dat
niet helpt zullen er andere maatregelen ge-
troffen moeten worden. De ponton te Ter
Neuzen is inderdaad te kort en verkeert in
tamelijk slechten toestand. Het is te hopen,
dat er spoedig aanleiding gevonden zal wor
den om verbetering in dezen toestand te
brengen. Een lid zeide weer een voorstel in
zake den Zondagsdienst te zullen doen. Vol-
doening wordt er over uitgesproken, dat het
tekort op den dienst Vlissingen—Ter Neuzen
zoo medevalt, en de instandhouding dus wel
gemotiveerd was.
Toegezegd wordt aandacht te wij den aan de
zaak der wegenbeplantingen, doch niet alle
opvattingen te dien aanzien zijn gelijk. Voor
verbetering van den weg HoofdplaatBier-
viiet is niet veel kans, aangezien de medewer
king betrekkeljjk gering is.
Wil men een brugbouw bevorderen, dan is
het gevaarlijk de veertarieven te gaan ver-
lagen.
Tot zoover het voornaamste uit de afdee-
lingsvergaderingen gegeven antwoorden.
In het antwoord op het algemeen verslag
deelen Ged. Staten o.a. nog mede, dat zij
meenen inzake de lintbebouwing zich van het
nemen van eenigen maatregel te moeten ont-
houden, tot dat zal zijn beslist over het lot
van het op deze materie betrekking hebben-
de wetsontwerp, hetwelk thans bij de Staten-
Generaal aanhangig is.
Tienvaartenboekjes zijn opgenomen in de
gewijzigde tarieven, waarop de goedkeuring
van den Minister van Waterstaat bereids is
verzocht.
Ged. Staten kunnen geen vrijheid vinden,
gelegenheid te scheppen om van de koffie-
kamer uit te telefoneeren, de kosten zullen
te groot zijn voor het weinige gebruik en er
Is in een der lokalen der griffie voor de leden
voldoende gelegenheid om te telefoneeren.
De heer GOOSSENS gevoelde behoefte aan
de commissie uit Ged. Staten voor werk-
verruiming dank te brengen.
Hij pleit voor behoud van de aanlegplaats te
Walzoorden en is tegen verplaatsing naar den
Perkpolder.
De nieuw ontworpen weg ligt geheel buiten
Walzoorden, hetgeen een slag voor Walzoor
den zou zijn, die niet te overkomen is. Er
moet gewezen worden op de groote belangrijk-
heid om Walzoorden niet te dupeeren. De
concentratie van verkeer en handel te Wal
zoorden moet behouden blijven. Hij brengt
deze belangrijke quaestie in het belang van
de Zeeuwsch-Vlaamsche bevolking onder de
aandacht van Ged. Staten.
Hij besprak de tarieven der provinciale
booten. Deze tarieven zijn te hoog om in ons
eigeti land te kunnen reizen. De Zeeuwen
moeten meer tot elkander worden gebracht.
Hij zou de bestaande Zeeuwsche luchtlijn
willen doortrekken naar Zeeuwsch-Vlaanderen
en hij zou niets liever zien dan dat ook
Zeeuwsch-Vlaanderen van het modeme ver
keer zou kunnen genieten, om dan een beter
verkeer te hebben met het hart van Neder-
land. Het is niet alleen een zaak van de
K L.M., doch ook wel degelijk een provinciaal
belang. Hij hoopt dat de luchtverbinding Rot
terdamZeeuwsch-Vlaanderen spoedig zal
tot stand komen.
De heer VAN 't HOFF juicht het financieel
beleid van Ged. Staten toe. Hij hoopt dat ook
de volgende begrootingen sluitend gemaakt
zullen kunnen worden.
Er dient ernstig overwogen te worden of
het tot belastingverlaging zal kunnen komen.
Men moet daarmede zeer voorzichtig zijn, om-
dat de verlaging maar zeer gering zou kunnen
zijn. Hij kan zich daarom met het standpunt
van Ged. Staten om nog niet tot belasting
verlaging over te gaan vereenigen. Hij geeft
de voorkeur aan het vormen van goede
reserves.
De heer VIENINGS besprak den dienst
Hansweert—Walsoorden, welke dienst veilig
is. De dienst over den Perkpolder isS onvei-
liger en dus is verandering van den bestaan-
den toestand niet gewenscht. Als voldaan
wordt aan het plan van 't Zeeuwsch kanalen-
eomite zou een goede oplossing gevonden wor
den. Dit plan verdient groote aanbevelmg.
Deze verbetering zou zijn in het belang van
het economisch verkeer van Zeeuwsch-Vlaan
deren.
Er dient aooveel mogelijk met de belangen
van Walsoorden rekeningen gehouden te wor
den. Als de dienst wordt gewijzigd, beteekent
dit groot nadeel voor Walsoorden.
De heer ONDERD1JK had gaarne gezien
dat Ged. Staten meer uitvoerig hadden geant-
woord op de in de afdeelingen gemaakte
opmerkingen.
Hij besprak de financieele positie van de
provincie en zeide dat de sombere toon van
Ged. Staten in de begrooting ontbreekt. Hij
zou het betreuren, dat de wegenbouw zou
worden verminderd uit een oogpunt van werk-
verschaffing. Er is nog een te groote be
hoefte aan geschikt werk, wat beter is dan
werkverschaffing. De plannen voor wegen-
verbetering dienen in versnelder tempo e
worden uitgevoerd.
Hij is niet voor belastingverlaging, omdat
dit bedrag toch maar geheel miniem zou kun
nen ziin, hoewel de provincie aan den top
van de belastingen zit. Belastingverlaging is
niet mogelijk. omdat wij moeilijk met de finan-
cien zitten.
Vervolgens besprak hij de werkverruimmg
Hij wil niets afdoen aan het werk van de
commissie uit Ged. Staten. Hij betreurde het
dat destijds zijn motie is verworpen om een
afzonderlijke commissie in te stellen, vooral
omdat Ged. Staten met werk zijn overstelpt
Een afzonderlijke commissie had ciuttig werk
kunnen verrichten in het belang van de werk
verruiming.
Wij moeten meer denken aan de Industrie
dan aan den landbouw, omdat in de Industrie
meer menschen werk kunnen vinden.
Met verschillende cijfers licht hij dit nader
toe Het vestigen van industrieen moet wor
den bevorderd en niet alleen op landbouw moet
worden gelet, hoewel enze provincie agrarisch
is georienteerd. Proeven om werkverruimmg
te krijgen op het platteland zijn mislukt.
Hij besprak de door den heer Paap inge-
diende motie, al is dit meer een Vlissingsche
motie. Deze motie is eveneens van toepas-
sing op andere deelen van enze provincie. Hij
zou deze zaak meer ruim willen stellen in dit
opzicht dat meer aandacht wordt geschon-
ken aan handel en industrie. Hij zal de motie
gaarne willen steunen, dat meer in het alge
meen op steun aan de industrie in de geheele
provincie wordt aangedrongen. De motie
heeft thans een veel te plaatselijk karakter
Hij hoopt dat „de Schelde" vooral ook zal
kunnen profiteeren van den bruggecibouw.
De heer DOMINICUS betreurde het dat
van Ged. Staten geen belastingverlaging kan
verwacht worden. De lasten in onze provin
cie zijn toch werkelijk te hoog. Voor den
middenstand en voor den akkerbouw is de
belasting zwaar. Visscherij en oestercultuu
zftten JLnig in de knel. Vermindermg van
lasten zou hij niet durven voorstellen, doch
als ideaal mag het blijven bestaan.
Hij drong ook aan op werkverruimmg
en
weer op de*L bruggenbouw over de Zandkreek
en op de plannen tot verbreeding van het Zuid-
Bevelandsch kanaal. Hij twijfelde er met aan
of Ged. Staten zullen diligent blijven ten op
zichte van deze werken.
Een goed object voor werkverruimmg zou
zijn verbetering van den weg Wemeldinge-
Kcip^lk.
De heer KAIX.E bracht ook dank aan Ged.
Staten voor hun financieel beleid. Hij zou
gaarne meer steun willen zien toegekend aan
7aken de volksgezondheid betreffende.
De ontwatering van Zeeuwsch-Vlaanderen
zou aan vele menschen werk geven en
verbetering van de haven te Ter Neuzen.
Hij zou gaarne de groote werkloosheid m
onze provincie zooveel mogelijk willen weg-
werken. Een commissie van toezicht op de
werkloosheid zou zeer aan te bevelen zijn.
Decentralisatie zou zeer wenschelijk zijn,
omdat daardoor de werkloozen in de noodlij-
dende gemeenten beter zouden geholpen
worden.
De heer KODDE bracht ook dank aan Ged.
Staten voor het financieel beleid. Hij waar-
schuwde echter tegen optimisme, omdat de
toestand er niet zoo rooskleurig uitziet. Als
de reserves zijn uitgeput zullen wij meer
kasmiddelen moeten gaan zoeken. De toe
stand van den landbouw is niet zoo gunstig
als van sommige leden wordt voorgesteld. Ei
moet tot voorzichtigheid gemaand worden en
daarom mag thans niet tot belastingverlaging
worden overgegaan, hoewel de belastingen
zeer hoog zijn.
De nivelleering van de provinciale belastin
gen juicht hij toe. Er moet een meer gelijke
lijn in de belastingen worden verkregen. Hij
zou willen aandringen bij de regeering om een
betere regeling der provinciale belastingen te
verkrijgen.
In de vergadering van Dinsdag zijn aiier-
lei veranderingen bepleit, ook van den boot-
dienst, doch uitvoering daarvan zal veel geld
kosten en hiermede dient rekening gehouden
te worden.
Aan de commissie uit Ged. Staten brengt
hij dank voor alles wat gedaan is om tot
meerdere werkverruiming te komen. Dat
Ged. Staten niet altijd slagen, ligt aan ver
schillende omstandigheden. Centraliseeren
vindt hij gevaarlijk.
Er moet getracht worden de werkloozen
in het gewone bedrijf te plaatsen. De open-
bare kassen moeten ontlast worden, omdat
£e kosten voor werkverschaffing te hoog
zijn.
Hij verklaarde zich voor de motie-Paap,
doch deze dient op een iets breedere basis
gesteld te worden.
De heer DEN BOER merkte op, dat Ged.
Staten wel eens wat pessimistisch zijn ge-
weest over de beschouwingen der financieele
positie der provincie. Belastingverlaging
moet op deze gronden niet zeer beslist worden
afgeslagen. Vermindering van de personeel-
of grondlasten is wel wenschelijk.
Den heer PAAP zeide het volgende:
Reeds bij de besprekingen in de afdeeling
behandeldie ik de nadeelige gevolgen van de
buitengewone en steeds toenemende werkloos
heid aan ,,de Schelde", waar den laatsten tijd
de werklieden bij honderdtallen, de ambtena-
ren bij tientallen, zijn cmtslagen. Naar ik
meen zijn de cijfers omstreeks 1600 en 40,
waarvan in de laatste weken 600 en 20.
Daarbij komt nog de werkloosheid in de
kleine bedrijven, die in normale tijden aan
„de Schelde" leveren of zorgen voor- de be-
hoefte-voorziening van de inwoners. Als sterk
voorbeeld, hoe groot de indirecte invloed is, i
vermeld ik, dat het bouwbedrijf in Vlissingen
en omgeving practisch tot stilstand is geko
men. Het wordt hoe langer hoe moeilijker
hypothecaire credieten te krijgen in deze door
de malaise zoo onevenredig getroffen om
geving.
Verdere slachtoffers vallen ender den
middenstand, wier omzet sterk is verminderd.
Zij verdienen daardoor minder en hebben
moeite met het verkrijgen van bank-
crediet. Het is een publiek geheim, dat een
tot dusver bloeiend bedrijf in Vlissingen door
opzegging van het bankedediet gedwongen
werd te liquideeren. Daar heeft wel niemand
directe financieele schade gehad, maar er zijn
toch een 30-tal menschen werkloos geworden.
Het is een vaststaand feit, dat het den
landbouw slecht gaat; wanneer nu bovendien
de groote industrie tot een derde van haar
ouden omvang gereduceerd wordt, komt Zee-
land totaal in nood. Elders bestaan, naast
slecht gaande, nog rendeerende industrieen.
Bovendien heeft men elders de groote handels-
zaken, banken, transportondememingen enz„
die tallooze handen en hoofden werk geven.
Dat alles ontbreekt in onze provincie, wij
hebben alleen de landbouw en industrie. In de
centra van de metaalindustrieen in Holland
is aan de fabrieken slechts een kleine fractie
van de arbeiders en ambtenaren uit de stad
verbonden, hier een groot percentage. Dat
wil dus zeggen, dat vermindering van de werk-
gelegenheid aan „de Schelde" voor Zeeland
relatief een veel grootere schade beteekent,
dan stopzetting van een heel bedrijf in een
groote stad.
Zelf kan de provincie hier weimg helpen.
Wel kan dit de Staat; hij heeft werk uit te
geven aan bruggen, oefend invloed uit op de
uitgifte van orders op 't gebied van machine-
en ketelbouw. Straks, als het zal komen tot
hulp bij bouw van nieuwe handelsschepen, ligt
het in de macht van den Staat, hiervan een
deel aan Vlissingen te doen ten goede komen.
En daarbij mag men niet vergeten, dat elk
schip in de groote steden voor een lange reeks
van jaren de bedrijvigheid en de inkomsten
geeft, die de exploitatie daarvan meebrengt.
Ik zag uit de courant, dat instandhouding
van den passagiersdienst van de N.A.S.M.,
waarvoor een nieuwe ,,Statendam noodig is,
voor Rotterdam alleen al aan loon en salaris,
direct uit te betalen door de HollandAme-
rika-lijn, 2.000.000 per jaar beteekent. En
hoeveel komt daar nog bij aan havengelden,
leveranties, enz.
Daartegenover mag dan aan de werl in
Zeeland wel een groote hoeveelheid scheeps-
werk gegeven worden; dat geeft immers
slechts voor een enkel jaar aan een aantal
handen arbeid.
Hij stelde de volgende motie voor
Provinciale Staten van Zeeland, overwegen-
de dat het heerschende gebrek aan werk in de
industrie en in het brjzonder de scheepsbouw,
met name aan de Mij ,,de Schelde
1 door ontslag van personeel groote werk
loosheid veroorzaakt voomamelijk op Walche-
ren en speciaal in Vlissingen;
2. indirect verdere werkloosheid veroor
zaakt doordat het bouwbedrijf tot stilstand
komt en de omzet van kleine bedrijven ver-
mindert;
3. een groote verlaging heeft veroorzaakt
van de inkomsten Van den middenstand, en
daardoor groot gevaar veroorzaakt voor een
ddbacle in dien stand;
4 op den duur zou kunnen leiden tot
sluiten van de werf, wat blijvend groote
schade in de provincie zou veroorzaken,
verzoekt Ged. Staten krachtig bij de regee
ring aan te dringen op het geven van werk
aan „de Schelde'. o.m. door aan de Mij een
grooter aandeel te geven in de werken. ressor-
teerend onder waterstaat en door, zoodra de
o-elegenheid zich voordoet, ook werk in de
scheeps- en machinebouw te Vlissingen te
doen uitvoeren en in het algemeen bij de re
geering aan te dringen op werkverruiming m
de industrie.
De heer PAAP zeide, dat in onze provincie
een groote ramp areigt als „de Schelde' moet
worden stopgezet, omdat hierdoor niet alleen
Vlissingen, doch ook Middelburg, Souburg en
Koudekerke zullen worden getroffen.
De motie is onderteekend door de heeren
Paap, De Ridder, De Baare, Edelman, Staver-
man, Van 't Hoff en Kodde.
De VOORZITTER zeide, dat Ged. Staten
deze motie ten voile onderschrijven en deze
bij de regeering krachtig zullen steunen, ook
in den geest als door den heer Onderdrjk is
voorgesteld.
De motie werd bij acclamatie aangenomen.
De heer DE JONGE is tegen verlegging van
de aanlegplaatstn te Hansweert en Wals
oorden.
De heer DE RIDDER wees op de moeilijke
tijden en hoopte dat op het gebied van den
scheepsbouw meer werk gevonden zal kunnen
worden. Hij vraagt het woord voor de jonge
werklieden, die zich niet in hun vak kunnen
bekwamen.
Veel stuurmanskunst is in dezen tijd noodig
om het schip der provincie in de goede rich-
ting te doen blijven houden. Ik hoop, dat het
compas waarop nu gevaren wordt nog lang de
richting zal mogen ajanwijzen. De tijden zijn
moeilijk. Dit is ook weer tot uiting gekomen
in de motie welke de heer Paap heeft voorge
steld en dankbaar dat de Staten deze motie
heeft aangenomen. Door Ged. Staten is reeds
veel tot werkverruiming tot stand gekomen.
Ik denk aan de provinciale vloot, welke ge
heel is vernieuwd. Ik hoop, mijnheer de voor-
zitter, dat u ook wegen zult vinden om aan
de motie gevolg te geven en wanneer iets bij
de regeering kan worden bereikt om scheeps-
bouwwerk of bruggenbouw te kunnen krijgen
uit het 60 millioen-plan.
Practisch geschoolde arbeiders moeten in
dezen tijd ook gevormd worden. Wanneer
er in de scheepsbouwindustrie geen werk is,
kunnen geen practische arbeiders worden ge
vormd en zullen deze in lengte van dagen wel-
licht nog ondervinden den invloed der ongun-
stige tijdsomstandlgheden. Ik hoop, dat
wellicht spoedig voor onze provincie, inzonder-
heid voor de gemeente Vlissingen verandering
kome.
Wat de provinciale stoombootdiensten be-
treft ben ik verheugd, dat het tekort op de
lijn VlissingenTer Neuzen ontzettend is
meegevailen en hoop dat deze lijn nog lang
zal bestaan.
De heer VAN DE ZANDE wil electnciteit
brengen op afgelegen boerderijen, wat zeer
wenschelijk is.
De heer BURKINK sluit zich zeer gaarne
aan bij hetgeen gezegd is voor het behoud
van de aanlegplaatsen te Hansweert en
Walsoorden.
De heer VAN DUIJN brengt hulde aan Ged.
Staten voor het financieel beleid. Hij wees
de moeilijke taak van Ged. Staten, die
degelijke stuurmanskunst eischt.
Aan den Voorzitter brengt hij een bijzon-
der woord van erkentelijkheid voor zijn
leiding der vergaderingen.
Namens Ged. Staten werden de verschillen
de sprekers beantwoord door den heer
Stieger.
Het is hem zeer aangenaam dat door alle
leden hulde is gebracht aan Ged. Staten voor
het financieel beleid. Hij draagt deze hulde
gaarne ook over aan den heer Mr. Van Dus-
seldorp, die aan de financieele positie van de
provincie zoo krachtig heeft medegewerkt.
Wij moeten voorzichtig zijn met den eersten
stap op den weg van belastingverlaging te
zetten. Er kan nu niet aan belastingverlaging
worden gedacht. Dit jaar hebben wij eenige
meevallers gehad, waarop in het vervolg niet
gerekend kan worden. Wij werken nog steeds
met begrootingen met saldo's van vorige
dienstjaren.
Het is het ideaal van Ged. Staten dat wij
zoo spoedig mogelijk tot belastingverlaging
zouden kunnen komen. Voor verlaging is
trouwens een groot bedrag noodig, anders
zou een verlaging geen effect maken.
Aan den heer Goossens antwoordde hij, dat
hij verzekerd kan zijn van den normalen steun
van Ged. Staten ten opzichte van uitbreiding
van den vliegdienst in Zeeland.
De VOORZITTER deelde mede, dat hij op
28 December autoriteiten heeft uitgenoodigd
over de vliegkwestie en dat hij de leden der
Prov. Staten uitnoodigt hierbij tegenwoordig
te zijn.
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
zeide, dat Ged. Staten een afzonderlijke com
missie voor de werkverruiming niet noodig
achten. Ged. Staten willen de tegenwoordige
commissie handhaven, vooral omdat Ged. Sta
ten daarop een grooten invloed kunnen uit-
oefenen.
Hij antwoordde den heer Onderdijk, dat de
groote meerderheid van de Zeeuwsche bevol
king agrarisch georienteerd is. Voor de be
langen van handel en industrie heeft de
commissie echter een open oog en er moet
getracht worden voor industrie en handel
werkverruiming te verkrijgen.
Bij Ged. Staten leeft de hoop, dat de brug
over de Zandkreek tot stand zal komen. De
vooruitzichten zijn echter iets minder gunstig
dan zij eens waren.
Het kanaal Zuid-Beveland is rijkszaak en
de haven van Ter Neuzen wordt uit het werk-
fonds bestreden.
Centralisatie van de werkloozenzorg, zoo
als de heer Kalle heeft aangegeven, zal niet
practisch uitvoerbaar zijn.
Wat de verandering van den dienst Hans
weertWalzoorden betreft, wijst hij er op
dat deze vragen voorbarig zijn, omdat eerst
het advies van Ged. Staten nog moet worden
uitgebracht. Het betreft hier een zaak van
den rijkswaterstaat, die de beslissing neemt.
De plannen van den rijkswaterstaat kunnen
niet zoo gemakkelijk gewijzigd worden. De
weg WalsoordenPerkpolder zal worden
aangelegd.
Aan den heer Vienings antwoordde hq, dat
er jaren geleden reeds een uitspraak is ge
daan van de plannen in het kanalen-comitd
De voorkeur wordt gegeven aan het plan
zooals dit door den rijkswaterstaat is gepro-
jeoteerd.
Door den heer De Pauw was besproken de
positie van de steigerknecht te Walsoorden,
waarop de heer Van Bommel van Vloten ant
woordde dat deze man niet in dienst der pro
vincie is en geen volledige dagtaaak heeft.
De heer DE PAUW diende een motie in,
waarin de pontonknecht te Walsoorden in vas-
ten prcvinciedienst zal worden gesteld.
De heer ONDERDIJK had een meer opti-
mistische beschouwing over den wegenbouw
verwacht. De wegenbouw moet worden be
vorderd, omdat de gelden in de provincie
terugkomen.
De heer KODDE vroeg inlichtingen over de
nivelleering der belastingen, om daardoor tot
een zeer gewenschte belastingverlaging te
komen.
Het spijt hem dat hij zulk een pessimis-
tischen toon heeft moeten hooren over de
brug over de Zandkreek. Wij moeten met
den meesten aandrang achter Ged. Staten
staan om bij de regeering aan te dringen dat
Zeeland haar deel zal krijgen uit het fonds
voor werkverruiming.
Nog verschillende leden namen aan de
replieken deel en brachten nog enkele punten
ter sprake, in eersten aanleg naar voren
gebracht.
De heer STIEGER zeide dat verschillenae
provincien niets gevoelen voor nivelleering
der belastingen. Het college van Ged. Staten
is bereid deze kwestie andermaal onder de
oogen te zien.
De heer VAN BOMMEL VAN VLOTEN
o-af den heer Onderdijk inlichtingen over het
wegenfonds. Met het aangaan van leeningen
voor het wegenfonds moet echter zeer voor
zichtig te werk worden gegaan.
De heer VAN ROMPU gaf eenige inlich
tingen aan den heer De Pauw over de positie
van den pontonknecht te Walsoorden. De
betrokken persoon kan niet in vasten dienst
worden genomen. Hij werkt op arbeids-
contract.
De heer DE PAUW besprak nogmaals de
positie van den pontonknecht, die hetzelfde
werk voor de provincie verricht als de pon
tonknecht op de andere veren. In de afdee
lingen werd toch gezegd, dat de betrokken
persoon in vasten dienst zou komen en thans
wordt gezegd, dat van vaste aanstelling geen
sprake kan zijn.
De heer KALLE zegt dat de pontonknecht
10% uur per dag in dienst is. Hij hoopt, dat
met de belangen van den betrokken per
soon, die 12 kinderen heeft, rekening zal
worden gehouden.
De heer VAN ROMPU gaf nog eenige in
lichtingen.
De motie-De Pauw werd daama m stem
ming gebracht en aangenomen met 19 tegen
17 stemmen.
Hiema werd de vergadering om 1 uur ge-
schorst tot half drie.
3
e
a
e
d
n
i-
ij
n
tn
ol
se
jn
de
-ig
al
lie
xl-
en
en
-de
*g,
£LS
Ide
el-
rt-
tar
53-
icli
reg
an-
kan
