Gemengde Berichten
HONTENISSE.
CRISISPUBLICATIEN
PRO VIN CI ALE STATEN VAN
ZEELAND.
Cbnrad Veidit toont oak in deze rol, die van
(ten. commandant, welk een machtig kunste-
naar hij is. Hoe sober met enkele geibaren
raaar met bat telle kijiken van zijn starende
oogen Iheeft hij alleen maar aan zijn ontlui-
kende en groeiende sympathie voor de mooie
verpleegster en hoe prachitdg van beelding is
zijn aarzeling als Martha voor den krijigsraad
staat
Wat voorts deze film tot een der beste
maakt is de met groote zorg en toewrjding
opgabouwde Vtaamsehe stad en de in vele mo-
meoten te bewonlderen massa-regie.
Ook een film ate ,,Ik was een spdon" (I was
a spy) laat genadeloos de gruwelen van den
oorlog zien al worden die hier in plaats van
in Joopgraven gevoeld in wat er in diepste
weazen leeft onder een bevolking in de macht
van een overheerscher.
De fiiguur van de moedage vehpleegster-
apiarme alleen al draagt in zioh al wat oor-
.logseUende beteekent.
Benoeming.
Tot voorzitter van een der stembureaux in
bet Saargelbied is benoemd de heer Mr. R. J.
J. Lam'booy, burgemeester dezer gemeente.
Vechtpartij.
In verlband met de mishandelimg van Zon-
dag j.l. werden twee verdachten gearresteerd
door de marechaussee. De eene vendachte,
zekere K., heeft bekend en is vrijgelaten, ter
wijl de andere, zekere v. K., ter besdhikking
van de justitde te MSddelburg is gesteld.
MEDEDEBLINfi VAN DE LANDBOUW-
CJR.1SIS-ORGANISATIE VOOR ZEELAND.
Suikerbieten.
De Land'bouw-Crisis-Organisatie voor Zee-
tanrt maakt bekend, dat telers van suikerbie
ten een aanvraag-formulier voor garantie-
bewijzen vo6r 4 Januari 1935 aan haar adres
moeten opzenden.
Bedoeld aanvraag-formulier zal den telers
bmnenkort worden toegezonden.
Aan telers, die tot dusverre geen garantie
bezeten habben, kan tihans ook garantie wor
den verleend.
Beide categorien dienen, indien zij op 22 De-
camber voormeld aanvraagformulier nog niet
hebben ontvangen, er onverwijld een aan te
vragen aan ons kantoor te Goes of bij de dis
tricts-sec retarissen, ten einde het alsnog voor
4 Januari 1935 ingevuld te kunnen inleveren.
Steun veldboonen.
Bij ministerieele beschikking is vastgesteld,
dat veldboonen, op contract geteeld en waar-
voor een contractprijs hoager dan 10 per
100 K.G. is betaald, niet voor steun in aan-
merking komen. Voor dergelijke partijen mag
geen dorschbriefje ingezonden worden.
Verandering van bedrijf.
Ieder bij de L. C. O. v. Zeeland aangeslo-
ten teler dient bij verbuizing opgave daarvan
te doen aan de Afd. Alg. Zaken L. C. O. v.
Zeeland, Goes, onder opgave van oud- en
meuw adres en van zijn organisatie-nummer.
Eveneens dient deze opgave gedaan te wor
den, wanneer door overlijden of anderszins, het
bedrijf van eigenaar verandert.
TRACTOR DOOR AFSLUITBOOMEN
GEREDEN.
Dansdagmiddag om even vier uur reed een
tractor met aanhangwagen, geladen met kool
en toebeboorende aan den expediteur W. uit
de residentie, komende uit de richting Ooster-
bout, door de ijzeren afsluitboomen van den
spoonwagovergang bij den Driesprong nabij
Breda. De eerste van de boomen knapte fi-
naal af, terwijl de tractor op het eerste spoor
kwam te staan, waarop juist uit de ricbting
"Rlburg de personentrein 188 naderde, zoo
meldt de Msb.
Doordat van den blokpost ter plaatse een
signaal, dat reeds op vedlig stond, weer op on-
veaJig werd gezet, kon de trein nog juist op
tijd tot stilstand worden gebracht. Een doo-
delijk ongeluk werd zoodoende vrij zeker
voorkomen. De chauffeur van den tractor, ze
kere A. van bier, en iemand, die naast hem
zal, kwamen thans vrij met den schrik en
enkele kleine kwetsuren, die door dr. Muijters
in. bet St. Ignatius-ziekenhuis te Breda wer-
deri verbonden. De tractor kreeg betrekkelij'k
weinig" schade, doch moest niettemin worden
weggesleept.
De politie van Teteringen maakte proces-
verfoaal op.
SMOKKELAAR GEDOOD.
Woensdagmiorgen hebben rijksambtenaren
te Maastricht een auto, die te Smima over de
Belgiscbe grens was gekomen, beladen met
boter en suiker, achtervolgd. De auto wilde
weer over de grens ontiwijken, door den kort-
sten weg door de stad te nemen en dan bij
VeQdwereld over de grens te gaan. De amlbte-
naren sdhoten op den auto, waardoor de
chauffeur de maoht over het stuur verloor en
de auto tegen een boom botste. De 20jarige
H. W. uit Sittard werd op slag gedood. De
andere inzittende, de 25jarige H. uit Hoens-
broek, werd door een schot getroffen en moest
naaT het ziekenhuis te Maastricht worden
vervoerd.
HET VALSOHE MUNTERS-PROCES TE
ANTWERPEN.
Dinsdag heeft zich i» het proces tegen de
23 Belgiscbe en Nederlandsche valsche mun-
ters, die zich, zoo meldt bet Handelefolad,
wegens het vervaardigen van 6300 valsche-
bankbiljetten van 100 en een groot aantal
valsche rijksdaalders voor de rechbtank te
Antwerpen hebben te verantwoorden, een
kleine sensatie voorgedaan. Bij de opening
van de zitting verzocbt de vertegenwoordiger
van bet O. M., dat de rechtbank zich onbe-
voegd zou verklaren op grond van het feit,
dat zij geen zaken mag behandelen waarin
atraffen van 15 jaar dwangarbeid zijn te
verwachten. In het onderhavige geval echter
sullen er waarschijnlijk zelfs straffen van 20
jaar dwangarbeid worden geeischt en dus be-
hoort deze zaak tbuis voor het Hof van Ge-
joworenen. Tot veribaizing van de beklaagden,
die van deze juridische overwegingen natuur-
lijik niets begrepen, verklaarde de rechtbank
zach daarop onbevoegd.
EEN MOORDENAAR TER DOOD
VEROORDEELD.
De juryrecbtbank te Berlijn heeft Woens-
dag den 34jarigen Erich Sabelke, die in Juni
zijn vrouiw en driejarilg. kind met bijlslagen
had vermoord, ter dood veroordeeld.
ESPERANTO IN DUITSCHEAND.
Overeenkomstig een bericht in de Jewish
Chronicle is in Duitschland een organisatie
opgericht ter beoefening van esperanto onder
den naam: „Neue Deutsche Esperanto Bewe-
gung". Deize organisatie heeft in haar statu
tes! nadrukkelijk vastgesteld, dat ieder, die
REIZEN BEZORGDE HEM CONSTEPATIE.
Verkooper vertelt, hoe hij zich ,,fit" houdt.
,,Ik ben handeisreizdiger", schrijf.t iemand
ons, ,,,en als ik er niet steeds iets voor in-
neem, heb ik door bet voortdurend zitten in
den trein steeds last van constipatie. Kruschen
Salts is het eenige middel, dat hiervoor in-
_derdaad goed helpt en toch mijn werk niet
stoort. Elken Zaterdagavond neem ik een
groote dosdls Kruschen en op Zondag, ais ik
niet hoef te werken, hebben de zouten hun
uiitjwerkinig. Op weekdagen neem ik direct na
bet opstaan een kleine dosis. Den geheelen
dag door moet ik in de weer zijn en Kruschen
is het eenige juiste middel, dat me den heelen
dag fit houdt. Ik heb ook wel eens andere
laxeenmiiddelen geprobeerd, maar ik heb de
ervaring, dat deze of wel onivoldoende waren
of te kracbtiig werkten." V. L.
Kruschen Salts is een natuurlijk recept, om
een inwendige licbamelijke zuiverheid te be-
houden. De zes zouten in Kruschen sporen
Utw afvoerorganen zachtjes tot regelmatige
werking aan. Zoodoende wordt Uw organisme
vrij gehouden van alle onzuiverheden, welke,
indien ze zich kunnen ophoopen, den algebee-
len gezonidbeidstoestand schaden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijgbaar
bij alle apotbekers en drogisten a 0,90 en
1,60 per flacon, omzethelasting inlbegrepen.
Let op, dat op het etiket op de flesch, zoowel
ais op de buitenvenpakking de naam Rowntree
Hiandels Maatschappij Amsterdam voorkomt.
Adv.
als lid wenscht toe te treden moet verklaren,
dat hij, ntooh zijn eohtgenoote ndet-Arier is.
Indien zoo merkt de Jewish Chronicle op
dr. Zamenhoff, de uitvinder van het espe
ranto, thans nog in leven zou zijn, zou hij van
deze Duitsche vereeniging geen lid kunnen
woiden, omdat hjjeen Jood was.
Na informatde bij de British Esperanto As
sociation is de redactie van de J. Ohr. geble-
ken, dat de „Neue Deutsche Esperanto Be-
wegung" niet is aangesloten bij de Internatio
nale Organisatie, en dat zij op grond van haar
huidige sbatuten ook niet tot deze organisa
tie zou worden toegelaten.
HET GEHEIMZINNIGE VLIEGTUIG
EENSTER?
Van een eiland in het Noorden komt thans
een bericht, dat zou doen denken dat het ge-
heimzinnige vldegtuig, hetwelk men telkens
meent waargenomen te hebiben, een... stcr is.
Op een avond kort geleden zag men op dit
eiland een sterk wonderbaarlijk licht, dat zich
met groote snelheid heen en weer en op en
neer scheen te bewegen aan den hemel. Het
licht was nu eens rood, dan weer groen en
vervolgens wit. Er kwamen hoe langer hoe
meer menschen bij, alien zagen bet licht en
men was het er over eens dat het het geheim-
zinnige vliegtuig moest zijn. Sommigen meen-
den zelfs het geforom van motoren te hooren.
Tot de waamemers behoorden de predikant
en het hoofd van de politie, die besloten de
zaak nader te onderzoeken. Zij kwamen daar-
bij tot de siotsom, dat het licht inderdaad
een ster was. Zij observeerden het namelijk
met behulp van eenige vaste steunpunten en
constaiteerden dat het zich niet bewoog. De
zoogenaamde heweging was een gevolg van
geziohtshearog door het wolkenspel v66r de
ster.
DE GEV AN GEN IS AES UNIVERSITEIT.
Een oude man van 60 jaar meldde zich aan
bij een politiebureau te Stockholm, waar hij
een aantal inhrekerswerktuigen liet zien en
vroeg gearresteerd te worden.
Toen de politie dit weigerde, gooide hij een
steen door een raam van een juwelierswinkel
en nam eenige horloges weg. Toen werd hij ge-
arresiteerd. Hij verklaarde jarenlamg in de ge-
vangenis te hebben gezeben, waar de een-
zaamheid hem z66 goed deed, dat hij er weer
naar terug verlangde. Men stelde een onder-
zoek naar zijn geestvermogens in.
Hot bleek toen, dat men met een buitenge-
woon intelldgenten man te doen had.
Gedurende zijn gevangenschap had hij ver-
sohillende wetenschappen bestudeerd. Hij had
zelfs een bij'zondere studie gemaakt van de
relativiteits-itheorie van Einstein en zich voor
bereid voor universitaire examens.
Voortgezette vergadering van Dinsdag 18 Dec.
des middags half drie.
(2. Vervolg.)
Wijziging reglement op overzet-
veren in Zeeland.
Bij het voorstel tot wijiziging van het Regle
ment op de averzetveren in Zeeland kwam
vooral het niet geven van betalingsbewijzen
op verscihillende veren ter sprake, sommige
leden achtten dit verkeerd, andere meenden,
dat dergelijke kleine bedrijven niet belast
mogen worden met de aanstelling van iemand
voor het afgeven van kaartjes. Een lid
merkte op, dat het is als bij een taxi, dan
krijgt men toch ook geen bewijs. Bij de ver-
dere bespreking werd gevraagd goed toe te
zien, dat de veerman een geoefend varens-
man is, terwijl Ged. Staten nog mededeelden,
dat de naleving van de verplichtiing om vol-
doende reddings- en brandbluschmateriaal
aanweizig te hebben, gecontroleerd wordt door
den Provincialen waterstaat.
Aangenomen na een korte opmerking van
den heer Van Duin.
Wijziging ZeeuwschZuid-Hollandsch
V erenreglement.
Betreffende het voorstel tot wijziging van
het bovengenoemde reglement werd van de
zijde van Ged. Staten er op gewezen, dat het
niet zoo eenvoudig is aan het publiek ter ken-
nis te bremgen of een vaartuig al dan niet
voor den betrokken veerdienst geschikt is ver-
klaard.
Aangenomen.
Verordening tot het weren van
inbreuken op natuurschoon.
In een der afdeelingen wilde een lid deze
verordening ook voor de bebouwde kommen
der gemeenten doen gelden, en voorts dat de
verordening ook kan worden aangevuld door
gemeenbeverordeningen. Dit ligt volgens een
lid van Ged. Staten meer op den weg der ge
meenten, maar Ged. Staten zullen de denk-
beelden nader ovenwegen. In een andere afldee-
ling kwam speciaal de lintbebouwing naar
voren en deelden Ged. Staten mede, er mede
bezig te zijn en zelfs in het bijzonder er op te
zijn bedacht om het niatuurschoon te behou-
den.
Aangenomen.
Wijziging Reglement waterschap
De Damespolder.
In een der afdeelingen is op een vraag van
een der leden er op gewezen, dait 5 per jaar
voor een gezworene te weinig is en daarom
f 15 wordt voorgesteld.
Aangenomen.
Wijziging reglement uitwatering
polders Willem c.a.
Bij het voorstel tot wijziging van het bij
zonder reglement op het bebeer der uitwate
ring van de polders Willem c.a. in Noord-
Beveland, zeiden Ged. Staten op een vraag
van een der leden, dat zij zullen overwegen om
in het formulier der afkccidiging den datum
der vergadering aan te geven, zooals in het
ontwerp-voorstel is aangegeven.
Aangenomen.
Aanvulling provineiaal wegenplan.
Het voorsted om op te nemen een weg Zie-
rikzee - Moriaanshoofd - Serooskerke - Noord-
welle - Renesse - Haamsitede - Burg - Westen-
scihouwen, met zijtak van Haamstede naar het
vliegveld, deed vragen stellen waarom niet
een weg direct door van Serooskerke naar
Haamstede kan worden aangelegd. In een af-
deeling zeide een lid van Ged. Staten, dat men
ook rekening moet houden met het toegewezen
aantal K.M. en dat de mooie omgeving van
Renesse, waar des zomers nogal wat pensiom-
gaisten komen, van beteekenis is. In een an
dere afdeeling luidde het antwoord, dat de ge-
projecteertde weg deel is van het Provineiaal
wegenplan.
De heer CATSHOEK vraagt of er werkelijk
een nieuwe weg op Schouwen zal komen.
De heer DEN BOER zegt dat de bedoelde
provinciale weg een algemeen belang is, voor
al in verband met het auto-verkeer.
De heer DIELEMAN gaf eenige inlichtin-
gen over het voorstel van Ged. Staten dat
hiema werd aangenomen.
Adressen herziening jaarwedden-
regeling.
'Het voorstel tot afwijzing van de verzoeken
van den Cenitr. Bond van Transportarbeiders
en van F. L. de Pauw c.s. tot verhooging van
het werkplaatapersoneel en van de bestellers
bij den Prov. Stoomibootdienst op de Wester-
schelde, deed in een der afdeelingen een lid
opmerken, dat de motde-Onderdijk wel sprak
over ,,varend personeel", maar dit is geen be-
zwaar ook voor het „niet-varend" verbeterin-
gen in te voeren, doch hij erkende de moedlijk-
heid om dit tihans te doen. Dit geeft een lid
van Ged. Staten toe, van een lagere bezoldi-
ging dan in het particulier bedrijf is geen
sprake.
Aangenomen.
Samenvoeging van polders.
Het voorstel om over 1935 en 1936 een
bedrag van f 5000 ter beschikking van Ged.
Staten te stellen, opdat deze daaruit de kos-
ten bestrijden ter zake van een vooronder-
zoek in verband met eventueele samenvoeging
van polders, heeft in alle afdeelingen een
onderwerp van uitvoerige bespreking uitge-
maakt.
Bij die besprekingen is van de zijde van Ged.
Staten o.a. opgemerkt, dat het niet de bedoe-
ling is een commissie samen te stellen, waarin
dan ook Statenleden zitting zouden hebben.
Verder, dat aan het voorstel een verzoek is
voorafgegaan van verschillende vereenigingen
in westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen aan den
,,Zeeuwsche Polder- en Waterschapsbond" om
pogingen in het werk te stellen, die tot samen
voeging van polders zouden kunnen leiden. De
zaak is, dat aan de voorbereiding heel wat
technisch werk vastzit, dat onmogelijk door
Ged. Staten zelf kan geschieden.
Ook de Provinciale waterstaat beschikt niet
over voldoende personeel en daarom zal een
technisch-deskundige het in handen krijgen,
die dan onder leiding van den Hoofdingenieur
en eventueel na goedkeuring van Ged. Staten
zal tracihten tot het doen van voorstellen te
geraken. Er is dus van een positief plan op
het oogenblik nog geen sprake en eerst als dit
wel zoo Is, kan het denkbeeld van een commis
sie in overweging worden genomen.
Een lid verwacht dat de zaak, als nu wordt
begonnen, misschien over 50 tot 60 jaar haar
beslag zal hebben gekregen. Ook de tertiaire
wegen werden besproken en op de mogelijkheid
van oprichting van z.g. „wegschappen" zooals
die b.v. in Friesland voorkomen. De suatie-
toestanden zullen door samenvoeging veel
verbeteren.
Een tweetal leden eener andere afdeeling
meenden, dat de zaak meer op den weg van
het Rijk ligt. Een hunner meende, dat nauw-
keurig onderzoek zou kunnen plaats hebben,
maar de gedachte van samenvoeging zou naar
de meening van spreker voorloopig nog op den
achtergrond moeten blijven. Het andere lid
wilde liever een onderzoek naar de mogelijk
heid van meer rationeel beheer. Een derde
lid is tegen het voorstel omdat het de bedoe-
llng is te geraken tot samenvoeging van pol
ders, die anders onwillig zijn en nu dus ge-
dwongen zullen worden zich te richten naar
de belangen van de omliggende polders
Van de leden, die met het voorstel mede
gingen, wilde een lid eenige Statenleden bij
het onderzoek betrekken: een ander wilde
lezen: ten hoogste /5000; een laatste spreker
wilde aandringen op zuinig zijn.
Van de zijde van Ged. Staten werd er op
gewezen, dat men gaarne zou zien dat de
verdediging der polders Staatstaak was, maar
dat men daar echter voorloopig nog niet aan
toe is. Wanneer men reeds verbetering zou
kunnen brengen in afwatering en wegen, ook
in de kleinere polders dan zou al heel wat
bereikt zijn. Ook kan in deze samenvoeging
een belangrijke bezuiniging zijn gelegen.
Reeds eerder hebben de Staten de wensche
lijkheid van samenvoeging uitgesproken. Toe-
voeging van ,,ten hoogste" achten Ged. Staten
niet noodzakelijk. Voorts oordeelen zij het op-
nemen van de Statenleden in de commissie
noch noodig noch gewenscht. Het gaat om
de voorlichting door een ingenieur of deskun-
dige op waterschapsgebied; iemand, die een
schakel vormt tusschen den Polder- en Wa
terschapsbond en den Provincialen Waterstaat
en daarenboven voldoenden tijd beschikbaar
heeft.
In de nog niet genoemde afdeeling vroeg
een lid of de resultaten van het onderzoek
wel zullen opwegen tegen de beduidend hooge
kosten.
Hij is in beginsel niet tegen samenvoeging
maar vreest moeilijkheden omdat iedere pol
der zijn aparte belangen heeft.
Verschillende andere leden achtten de uit-
gave van f 5000 niet te verdedigen, een noem-
de het gewenscht, dat de betrokken polders
zelf de kosten betalen, een ander staat zeer
sceptisch tegenover het voorstel en weer een
ander acht het weggeworpen geld.
Een ander lid is tot de conclusie gekomen,
dat de Zeeuwscihe Polder- en Waterschaps
bond blijtobaar van gedadhte is veranderd,
daar deze vroeger van samensmelting niet
wilde hooren. Samensmelting van de vele
polders met gerinige oppervlakte zal, tot be-
sparing leiden en tevens tot een billij'ke ver-
deeling van de lasten van binnen- en buiten-
polders.
Van de zijde van Ged. Staten werd m deze
afdeeling gezagd, dat het geenszins in de be-
doeling liigt, klakkeloos polders samen te voe-
gen. Het onderzoek moet uittwijzen, welke
polders daarvoor in aanimerking komen.
Tegen de geuite mogelijiklheid om het werk
op te dragen aan de tweede afdeeling, ver-
zette men zich van de zijde van Ged. Staten,
men is daar reeds met wenk overladen en
ook tegen het doen mede betalen door de
polders.
In hun antwoord op het algemeen verslag
betuiigden Ged. Staten hun ingenomenheid
met de ontvangst, die hun voorstel bij de af
deelingen wel ten deed viel in het algemeen,
doch het bleek tot 'hun leedwezen, dat men
niet in alle deelen de bedoeling van hun col
lege doorziet. Een commissie, met of zonder
leden der Staten daarin, kan den artbeid, die
een zuivere amhtenaarstaak is, bezwaarlijk
verrichten. Aan de betrokken afdeeling der
Griffie kan dit werk niet worden opgedragen,
omdat het, zooal niet uitsluitend, dan toch
voor een groot deel op het terredn moet wor
den verricht; aan den Provincialen Water
staat niet, omdat het, al is het dan, niet werk
van een dag, toch vordert gestadige en zoo
weinig mogelijk onderhroken toewijddng;
laatstgenoemde tak van diensit kan, in ver
band met hare andere werkzaamheden, deze
als noodzakelijke eisch te stellen continuiteit
in den anbeid geenszins garandeeren.
Een commissie uit de Staten kan eerst later
gewenscht blijken te zijn, als de rapporten en
voorstellen er zijn. Noch op een uitspraak
omitrent de onaanvechtlbare samenvoeging als
zoodaniig de theorie noch op eenige
samenvoeging in concrete de praktijk
wordt door het voteeren der aangevraagde
gelden vooruitigeloopen. Art. 13 der Water-
staatswet 1900 gehiedt dat de betrokken pol
ders te voren gehoord moeten worden. Een
Rijkstaak is hier niet aanweziig, hetgeen een
niet uitsluitend te betreuren omstandi-gheid
moet worden genoemd, omdat nu de Provin
ciale Staten „foaas in eigen huis" kunnen
zijn. Samenvoeging van polders is nog iets
anders dan verschuiving van een gedeelte der
lasten naar verder binnenwaarts gelagen pol
ders, want dit kan ook op andere wijze ge
schieden, o.a. door oprichting van een dijk-
verdedigingswaterschap en dit heeft ook de
aandacht van Ged. Staten. Daarfbij is nu niet
uit te maken of men de belanighebbenden dan
moet zoeken binnien een bepaald aantal K.M.
van den dijk, omdat de belangensferen moe
ten worden gevonden naar de natuurlijke he-
grenzingen der binnenpolders. Het is niet
vast of het bedrag voldoende is of te
groat zal zijn, maar in ieder geval wordt het
over 2 jaar verdeeld en zuinigheid zal natuur
lijk worden betnaoht.
De heer ERASMUS zeide dat de samenvoe
ging van polders met zeer veel moeite ge-
paard zal gaan. Ook is het een groote vraag
of het een voordeel zal zijn voor kleine pol
ders. Het vereenigen van eenige polders met
gemeenschappelijke ibelangen kan wellicht
aanbeveling verdienen.
Het onderhoud van de kustverdediging be-
hoort meer aan het rijk dan aan de pWders.
Een uittreding van de polders kan geen ver-
mindering van lasten tengevolge hebben.
Hij is er tegen dat de lasten van de kust
verdediging op de binnenpo'ders worden over-
gebracht.
De heer VOGELAAR is voor het voorstel
van Ged. Staten. Wij moeten niet verder gaan
dan een onderzoek instellen. Na dit onderzoek
krijgen wij een uitgebreid rapport en dan kun
nen wij beslisseci.
De heer DE BAARE zeide dat zijn fractie
steun aan het voorstel van Ged. Staten zal
verleenen, omdat er een algemeen belang mede
gediend zal zijn. Hij kan zich niet voorstel
len dat er leden zijn die tegen samenwerking
van polders zijn. Groepen van kleine polders
behooren bij eikaar gevoegd te worden. De
heer Erasmus loopt vooruit op het onderzoek
dat nog ingesteld moet worden.
Hij zou het instellen van een speciale com
missie uit de Prov. Staten voor polderzaken
willen voorstellen, evenals zulks in Noord-
Brabant bestaat.
De heer KODDE noemt het instellen van
een onderzoek niet zoo eenvoudig en hij ver
wacht er weinig resultaat van. De 5000
zouden dan ook in de provinciale kas kunnen
blijven.
De gedachte van het voorstel dat samen
werking gewenscht is, had wel iets soepeler
gesteld kunnen worden.
Wij moeten ook onderzoeken of er niet iets
schort aan het beheer der polders. Hieraan
mag ook wel aandacht worden geschcnken.
De zaak dient grondig onderzocht te worden.
De heer ADRIAANSE zeide dat de kosten
van het onderzoek op 5000 worden geraamd,
doch hierbij zal het niet blijven. Den deskun-
dige ziet hij als schakel tusschen het provin
eiaal bestuur en de polders.
Hij had practische bezwaren en zag liever
een provinciale polder- en waterschapsstaat
met provineiaal personeel.
De heer DE FEIJTER ziet ook veel moei
lijkheden en zou de voorkeur geven aan een
commissie van deskundigen, teneinde tech-
nische voorlichting te geven.
De heer HEIJBOER is voor het voorstel
van Ged. Staten, teneinde de onwillige polder-
besturen te dwingeti hun houding te herzien.
Hij gelooft dat het onderzoek weinig zal op-
leveren, tenzij Ged. Staten gebiedend optreden.
De heer DE JONGE zeide dat de verschil
lende polderbesturen elkander beter moeten
begrijpen, dat zou in het belang van de pol
ders zijn. Er moet een goede verhouding tus
schen de polders komen en hij zal gaarne
met het voorstel van Ged. Staten medegaan.
De heer DIELEMAN dankte voor den steun
aan het voorstel van Ged. Staten gebracht.
Er wordt slechts een v66r-onderzoek inge
steld, in verband met een eventueele samen
voeging. Het kan dus niet soepeler uitge-
drukt worden. De bestaande bezwaren moeten
opgeheven worden en het moet onderzocht
hoe dit het moest doelmatig zal kunnen ge
schieden. Er moet een gelijkmatige verdee-
ling worden verkregen.
Het waterstaatsperscneel is niet in staat
dit onderzoek te verrichten, daarom wordt
een crediet gevraagd voor tijdelijk personeel.
Een afzonderlijke commissie in te stellen
acht spreker niet noodig en daarom is het
voorstel van Ged. Staten in de gegeven om-
standigheden het beste. Ged. Staten zijn niet
tegen een dergeljjke commissie, doch achten
deze op het oogenblik niet noodig.
De heer KODDE repliceert nog in het kort
en zou willen lezen dat het wenschelijk is een
v66r-onderzoek in te stellen. Hij hoopt dat dit
onderzoek op zoo breed mogelijke basis zal ge
schieden.
Het voorstel van Ged. Staten werd daama
zonder stemming aangenomen.
Renteloos voorschot luchtvaart-
terrein te Haamstede.
Het voorstel am aan de gemeente Haam
stede ter zake van de instandhouding en ex-
ploitatie van haar vliegveld een renteloos
voorschot uit de Provinciale fondisen te ver
leenen van 35.000, gaf een lid in eene af
deeling aanleiding op te merken, dat men z.i.
wel wat royaal is ten aanzien van dezen vlieg-
dienst. Haamstede krijgt reeds een nieuwen
weg naar het terrein. En nu komt daarnaast
nog een crediet voor het vliegveld. Is een en
ander wel verantwoord in verband met de
Provinciale financien. Van de zijde van Ged.
Staten werd er op geiwezen, dat het gevraag-
de crediet noodig is, omdat er gronden. ont-
eigemd moesten worden, waardoor de kosten
van exploitable hooger werden dan aanvan-
kelijk was geraamd.
De heer VAN KLINKEN zegt dat de ge
meente Haamstede het vliegveld zelf kan be
talen en dat de gemeente zich niet eens heeft
willen aansluiten bij de waterleiding. Zij heb
ben geweigerd mede te werken aan de ge-
meenschap. Een onwillig kind wordt door een
onderwijzer in den hoek gezet en zoo moet
ook gehandeld worden ten opzichte van de ge
meente Haamstede.
Hij heeft daarom eenige bezwaren tegen
het voorstel van Ged. Staten. Het vliegveld
brengt de provincie nadeel door minder ver-
voer op de provinciale boot en de trein naar
Rotterdam.
Het vliegen vindt hij niet zoo'n buitenge-
wone uitvinding. De vogels hebben reede
6000 jaar gevlogen. Hij kan zijn stem niet
geven aan het voorstel van Ged. Staten.
De heer DEN BOER vindt het vreemd dat
Ged. Staten vlot de f 35.000 beschikbaar wil
len stellen. Er is pas een groote uitgave ge
daan voor de provinciale boot. De personen
die van het vliegwezen gebruik maken zijn
menschen die het kunnen betalen, doch de
massa maakt van het luchtverkeer geen ge
bruik. Hij vraagt toezegging dat ook andere
middelen van vervoer, die niet door de lucht
gaan, eveneens zullen gesteund worden. Aan
den heer Van Klinken antwoordt hij dat wij
geen kwaad met kwaad mogen vergelden.
De heer VAN DUIJN steunt het voorstel
van Ged. Staten, dat hij een provineiaal be
lang noemt.
Hij wil de gemeenten en belanghebbenden
zoo mogelijk f 1000 laten bijdragen en niet
bepaald voorschrijven.
De heer GOOSSENS kan medegaan met
het voorstel, indien later ook aan Zeeuwsch-
Vlaanderen eenzelfde steun zal worden ge
geven.
De heer STIEGER zeide dat een eventueel
verzoek van Zeeuwsch-Vlaanderen hetzelfde
gunstig onthaal zal hebben.
De taak van Haamstede is niet een ge-
meentebelang alleen, doch zelfs van nationaal
belang. De heer Van Klinken is eenigszins
haatdragend, door Haamstede in den hoek te
zetten nu deze gemeente niet aan de water
leiding heeft medegedaan.
Wij moeten medegaan met onzen tyd en
mogen den vooruitgang niet tegen houden,
omdat de boot en de trein er schade van heb
ben. Wij zijn kinderen van de 20e eeuw.
Hij noemt het een groot belang het voor
stel van Ged. Staten aan te nemen.
De heer VAN DE ZANDE vroeg of de sub-
sidie van belanghebbenden in den letterlijken
zin moet worden opgevat.
De heer STIEGER beantwoordt deze vraag
beslist bevestigend. Van deze voorwaarde kan
niet worden afgeweken.
De heer VAN DUIJN dient een amendemeint
in dat de belanghebbenden en de gemeente
zoo mogelijk 1000 moeten bijdragen en dus
dit niet imperatief voor te schrijven.
De heer STIEGER ontraadt het amende-
ment ten sterkste.
De heer CATSHOEK zegt dat de gemeente
Haamstede getoond heeft veel voor het vlieg
wezen over te hebben. Het zal moeilijk zijn
andere gemeenten te dwingen een bijdrage te
verleenen. De eisch van de provincie is zeer
gering, doch verschillende gemeenten zullen
wel niet tot medewerking bereid zijn.
De heer STIEGEER zeide dat Ged. Staten
de bijdrage beslist noodig achten, daar anders
Ged. Staten bezwaar hebben het voorschot te
verleenen.
Het amendementVan Duijn werd na
eenige discussie verworpen met 28 tegen 12
stemmen.
Het voorstel van Ged. Staten werd daama
aangenomen zonder hoofdelijke stemming.
Ovememing laagspanningsnet
Zaamslag.
Het voorstel om aan de N.V. „P^B_M." ten
behoeve van de overneming van het laagspan
ningsnet der gemeente Zaamslag een crediet
te verleenen van 71.000 gaf in een der af
deelingen een lid aanleiding in het algemeen
iets naar voren te brengen aangaande de
voorwaarden van ovememing, welke de
P.Z.E.M. aan de diverse gemeenten stelt.
Deze voorwaarden zijn zoodanig geredigeerd,
dat ze voor menig plattelands-bestuurder
moeilijk leesbaar zijn. Het gevolg is dan soma
verplichting van de gemeente tot be tali ng
van iets, wat men niet begrepen had, dat
mogelijk zou kunnen zijn. Zoowel dit lid als
een ander in dezelfde afdeeling meenen aan
de hand van enkele gegeven voorbeelden dit
nader te kunnen aantoonen. De P.Z.E.M.
moest h.i. soepeler houding aannemen. Een
derde lid onderschrijft volledig wat de eerste
spreker naar voren heeft gebracht, maar zou
het onredelijk vinden alles op de P.Z.E.M. te
willen verhalen. Nog een lid meende, dat de
gemeenten ten deze in bescherming moeten
worden genomen, de P.Z.E.M. neemt unmers
wat zij krijgen kan.
Ged. Staten zeggen in hun antwoord op het
algemeen verslag o.a., dat de gemeentebe-
sturen van de P.Z.E.M. alle voorlichting o<m-
trent den inhoud der ovememingscontracten
kunnen krijgen, die zij verlangen. Voor de
gebruikte qualificatie „onrechtmatige voor-<
waarden" bestaat niet de minste aanleiding;
bescherming is onnoodig, daar geen enkele
gemeente gedwengen wordt haar net over te
doen. Menige gemeente heeft voor haar net
een aanzienlijk hoogere koopsom gekregen,
dan waarop zij bij naasting aanspraak sou
hebben kunnen maken.
De heer KALLE had bezwaar tegen enkele
der gestelde voorwaarden. De gemeentebestu-
ren worden eigenlijk om den tuin geleid.
(De VOORZITTER maakte bezwaar tegen
deze uitdrukking.)
Hij haalde enkele gevallen aan waaruit
blijkt, dat de gemeentebesturen voor bijzon-
dere kosten worden gesteld bij verandering
van het net.
De heer DIELEMAN verdedigde het voor
stel van Ged. Staten. Over speciale gevallen
kan bij het bestuur van de P.Z.E.M. inlich-
tingen worden gevraagd.
De VOORZITTER deelde mede, dat alle
klachten, ter kennis van de P.Z.E.M. gebracht,
behoorlijk worden onderzocht.
Na nog een korte toelichting van den heet
Kalle werd het voorstel van Ged. Staten Bon
der stemming aangenomen.
Overbrugging van het Zgp«
Ged Staten stelden voor een crediet van
ten hoogste f 5000 beschikbaar te stellen voor
het opmaken van een ontwerp voor de over-
brusrsring van het Zijpe. In een afdeeling zei
de een der leden van het college, dat de f 5000
slechts voorloopig voor rekening der Provin
cie komen.
Een lid meende, dat het wel wat eigen-
aardig voorkomt, dat Ged. Staten afgaan op
een mededeeling van den Hoofdingenieur, die
luidde: ,,Naar mij ter oore kwam schjjnt
enz.". Daarop luidde het antwoord van de
zijde van Ged. Staten, dat een bespreking
met den Rijkswaterstaat heeft plaats gehad,
welke bespreking niet onbevredigend is ge-
weest. De Rijkswaterstaat bleek niet geheel
afwijzend te staan tegenover het plan. In de
derde afdeeling wordt geantwoord, dat de be
doeling is een verbinding tusschen twee RiJks-
wegen. Als de Provincie er niets aan doet.
zal het Rijk zich op het standpoint stellen,
dat de Provincie bjj de totstandkoming van
de bedoelde verbinding blijkbaar geen belang
heeft. De Provincie dient dus in deze het
