Binnenland
Buitenland
I
TER NEUZEN, 2 JULI 1934.
DE ORANJETREIN VERTROKKEN.
SAS VAN GENT.
AXEL
nog valt vast te houden, gelooft wel niemand.
Het pand der Rijnprovincien behoort sedert
1930 evenzeer tot het verleden. Gelijk het
zelfs heet, dat binnenkort door Turkije de
opheffing van de neutraliteit der zee-engten
(tusschen Zvarte en Middellandsche zee zal
worden gevraagd, wat dan wel weer eens
eou kunnen worden gevolgd door een gelijke
vraag van Duitschland betreffende het Kie-
ler kanaal en het daarvoor gelegen Helgoland.
Het tractaat van Versailles met de daarbij
behoorende overige vredestractaten is het be-
wijs voor de aloude Hollandsche stelling, dat
wie het onderste uit de kan wil hebben, het
Md op den neus kan krijgen. Wel niemand,
die zich tegen zekere gebiedsafstanden van
Duitschland en de overige overwonnen landen
zal hebben verzet; wel niemand, die niet de
billijkheid van gematigde herstelverplichtin-
gen van de centrale landen zal hebben er-
kend: wel niemand, die niet izou hebben on-
derschreven, dat op het gebied der interna-
tionale ontwapening, de centrale landen het
voorbeeld moesten geven. Maar dit alles ten-
einde te komen tot een verhouding van wer-
kelijke verzoening, tot een ontspanning van
de politick,e betrekkingen, na den oorlog vij-
andiger dan ooit tevoren. Door de nakoming
te eischen van al wat Versailles en de overige
vredestractaten bevatte, heeft men juist het
tegenovergestelde bereikt van wat men
wenschte. Heeft men bovendien het licht er
op doen vallen, dat, zeer zeker van Fransche
zijde, deze vredestractaten als een geheel kun
nen en moeten worden gezien. Tegenover den
geringen gebiedsafstand, van Duitschland in
het Westen geeischt, staat de vorming van
onafhankelijke Staten in het Oosten, die even
eoovele bondgenooten van Frankrijk zijn. Wie
een blik werpt op ,de tegenwoordige kaart
van Europa, ziet Duitschland, v6or 1914 in
ihet Oosten ten deele ondersteund door de
Denen monarchie, daar ingesloten door vijan-
den. Ziet tegenover de mogelijkheid, dat het
tot een kleinen Staat truggebrachte Duitsch
Oostenrijk zich eens zal aansluiten bij Duitsch
land, de toestemming van den Volkenbonds-
raad, die in afzienibaren tijd zeker niet zal
worden gegeven, daartegen opgesteld. Ziet
de groote rivieren, die door Duitschland stroo-
men, geinternationaliseerd.
Geen wonder, dat in dergelijke omstandig-
heden het woord: herziening, vanaf 1919 reeds
op aller lippen is geweest. Wellicht het sterkst
in Hongarije en in Duitschland zelf; minder
sterk in Oostenrijk, dat geheel is uiteenge-
scheurd, veel meer dan dat het van gebied
is beroofd, en van Bulgarije, dat met zoo
groot verlies heeft geleden. Het Grondver-
drag van den Volkenbond, dat evenals het
statuut van de Internationale Arbeidsorgani-
satie, tot den tekst van alle vredesverdragen
behoort, vinAt in die artikelen 10 en 19 een
zeldzame harmonie Want, schrijft artikel 10
voor, dat de status quo, dus het geldend bezit
als uitgangspunt voor de samenleving der
volkeren wordt genomen, artikel 19 brengt
voor het earst in de samenleving der volkeren
het element van herziening van verdragen,
ook de meest belangrijke, -langs vredelievenden
weg. Het is alleen maar te betreuren, dat,
evenzeer als de initemationale ontwapening
niet is gevolgd op de eenzijdige ontwapening
der centfale landen, ook de ontwikkeling van
artikel 19 door den Volkenbond nog slechts
zeer in beginsel is ter hand genomen.
Men behoeft.niet te twijfelen dat op het
oogenblik, waarin wij thans leven, revisie der
vredesverdragen daadwerkelijken oorlog zou
beteekenen. Maar dit behoeft geenszins uit te
sluiten, dat de eventueele working van artikel
19, waaraan zoO ontzaggelijk veel moeilijk-
heden en vraagpunten zijn verbonden, wordt
voorbereid, en op die wijze wordt blijk ge
geven, dat het beginsel, in artikel 19 be-
lichaamd, wordt bagrepen.
Wordt inderd-aad met die voorbereiding, die
het probleem van de reorganisatie van den
t r i iw,3 4-vx-m tyiqHo in -zirh all lit ftfifl
gezag doch 'Hitler heeft ingegrepen v66r men
tot een opstand gekomen was.
Hij zal gedacht hebben: de eerste klap is
een daalder waard! En die eerste klap is hard
aangekomen. In verschillende deelen van
Duitschland zijn de radicale leiders van de
S.A. zonder meer doodgeschoten
Uit het verloop der zaak blijkt, dat de
Rijksregeering goed op de hoogte was van
het verloop van het groeiend complot en de
voornemens der leiders, en dat men nauw-
keurig heeft toegezien, om op het laatste
oogenblik toe te slaan, v66r het vuur kon uit-
breken.
Ten einde geen argwaan te wekken, was
Hitler nog op refs gegaan, om in de West-
Duitsche gouwen de arbeiderskampen te in-
specteeren. Terwijl hij in Essen vertoefde
werd het plan om in de partij een grondige
reiniging te houden, volledig vastgesteld.
(Hitler zelf leidde de actie en uitte den
wensch zelf tegenover de mutters op te tredeu
en rekenschap van hen te vragen. OfschooJi
Hitler gedurende eenige dagen bijna zonder
nachtrust was geweest, gaf hij vannacht om
2 uur in Godesburg het bevel tot den start
van zijn vliegtuig naar Munchen. Toen de
leider tegen 4 uur in den morgen op jet vlieg-
veld te Munchen landde, kreeg hjj de tijding
dat de Munchener S.A. gedurende den nacht
door haar leiders gealarmeerd was, onder het
leugenachtig parool: De Feuhrer is tegen
ons, de RijksWeer is tegen ons, S.A.-manuen
naar buiten op straat.
De Beiersche minister van biunenlandsche
zaken, Wagener, had reeds uit eigen bewe-
ging Obergruppenfuehrer Schneidhuber en
Gruppenfuehrer Schmidt, het bevel gegeven,
bun mannen weer naar huis te sturen, aan
welk bevel zij echter geen gehoor gaven. Ter
wijl Hitler van het vliegveld naar het minis-
terie van binnenlandsche zaken ging, waren
nog de laatste resten van de bedrogen en naar
huis trekkende S.A.-groepen te zien. Op het
ministerie werden Schneidhuber en Schmidt
in tegenwoordigheid van den Fuehrer gear
resteerd. Hitler, die hen alleen tegemoettrok,
trok de onderscheidingsteekenen van hun
S.A.-uniformen. Met klein gevolg ging
Hitler hierop naar Bad Wiessee, waar zich
Roehm bevond. In het landhuis, Waarin
Roehm woonde, bracht ook Heines den nacht
door. 'Hitler betrad direct met zijn begelei-
ders het huis. Roehm werd in zijn slaap-
kamer door Hitler persoonlijk gearresteerd,
zonder een woord. te spreken en zonder tegen-
stand te bieden, liet hij zich arresteeren.
Heines werd in de nabijgelegen slaapkamer
aangetroffen, waar hij zich in zeer compro-
mitteerend gezelschap bevond. Behalve Roehm
werd ook het grootste deel van zijn staf ge
arresteerd. De stafwacht, die te 8 uur werd
afgelost, onderwierp zich onmiddellijk aan de
bevelen van Hitler. Na het transport der ar-
restanten begaf zich de' Fuehrer naar Mun
chen terug, om ook daar eenige S.A.-leiders
te arresteeren. Ook op het Oosterstation te
Munchen Werden verschillende personen, die
met den trein aankWamen, gearresteerd. De
Fuehrer sprak de verzamelde S.A.-leiders in
het Bruine huis toe.
Een mededeeling van Hitler.
Hitler heeft Zaterdagmiddag 12 uur te Mun
chen voor de verzamelde S.A.-leiders de vol-
gende mededeeling gedaan:
„Sinds vele maanden probeerden eenige
S.A.-leiders, onder welke ook Roehm, die mijn
bij zonder vertrouWen genoot, een wig te drij-
ven tusschen S.A. en partij eenerzijds en S.A.
en volk anderzijds. Roehm is tot bevordering
van deze plannen in verbinding getreden met
generaal von Schleicher en verscheidene obs
cure personen uit de rijkshoofdstad die voor
een deel zijn bekende ziekelijke neiging aan-
moedigden, voor een ander deel behoorden
tot het soort van politieke avonturiers die
voor alles te vinden zijn.
Een opruiming van dien Augiasstal kon niet
langer vermeden of uitgesteld worden en
Volkenbond ten deele, mede in zich sluit, een
besrin gemaakt, dan is daarmede wel de beste i daarom heb ik mrjn reis door Westfalen af-
belofte gedaan, die op den' verjaardag van 'i Gnebbels ner-
Neubabelsberg doodgeschoten. Hij verzette
zich met een revolver tegen zijn arrestatie. Bij
de schietpartij Werd ook mevrouW von Schlei
cher doodelijk gewond, toen zij zich voor haar
man wierp.
Volgens nadere Reuterberichten bood Ber-
lijn Zaterdag wel degelijk een aanblik die deed
vermoeden dat er iets bijzonders aan de hand
was. Het gerucht dat een deel van de S.A.
in opstand was gekomen, verspreidde zich
snel. Men zag dat de woning van Goring
door poll tie werd bewaakt; het stadsdeel Tier-
garten Werd door de speciale politie van
Goring afgezet. De geWone politie bezette
de stations en, tezamen met de rijksweer, het
hoofdkwartier der S.A.-troepen. Vrachtauto's
overvol van S.S.-mannen met de bajonet op
het geweer en met stalen helmen op reden in
alle mogelijke richtingen. Ettelijke straten
werden door politie, met geweren gewapend,
afgezet en huizen werden doorzocht.
Te Munchen heerscht eveneens betrekkelijke
rust, aldus Reuter, maar een zestal vracht
auto's met gewapende S.S.-mannen patrouil-
leeren door de stad. Eenige straten zijn voor
het publiek afgezet.
Volgens een later ontvangen bericht, zou
Roehm zich in de gevangenis van het leven
hebben beroofd.
Ook werd bericht dat blijkens een regee-
ringsverklaring de zuivering Zondagavond ten
einde was gebracht en dus alles thans weer
een normaal verloop heeft.
Nader wordt gemeld, dat de Rijksminister
Ernst Roehm en S.A.-leider Zondagmiddag is
gefusileerd, nadat hij van de hem geboden ge-
legenheid om zelfmoord te plegen geen ge-
bruik had gemaakt.
VQorts doen gerucMen de ronde dat de vice-
kanselier Von Papen toch zou zijn gearre
steerd. Anderen deelen mede, dat van een
eigenlijke arrestatie geen sprake is, doch dat
hij zich onder belwaking bevindt.
GEMEENTERAAD.
In de op Donderdag a.s., des namiddags te
ure, te houden openbare vergadering van
den gemeenteraad alhier, komen de volgende
punten in behandeling:
1. Notulen (van de raadsvergaderingen
gehouden op 19 April, 23 April en 31
Mei 1934).
Ingekomen stukkem.
Voorstel van Burg, ei^ Weth. om met
ingang van den 1. Sept. 1934 over te
plaatsen van school A naar school C
mevr. E. J. P. Eijke en van school C
naar school A mej. P. J. Stins.
Idem tot benoeming van een vertegen-
iwoordiger en een plaatsvervangend ver-
tegeniwoordiger der gemeente in de N.V.
Naamlooze Vennootschap Waterlpiding
Maatschappij ,Zeeuwsch-Vlaanderen'
Idem tot verbouwing van de openbare
lagere school D te Sluiskil.
Idem tot verlenging van de werkloozen-
steunregeling tot 1 Januari 1935.
Idem om de met het algemeen burger-
lijk pensioenfonds te Den Haag gesloten
4% geldleeningen ingaande 1 Juli en
1 Aug. 1934 te converteeren in 4%
geldleeningen.
Idem tot goedkeuring van de rekening
van de commissie tot wering van
schoolverzuim te Sluiskil over 1933.
Ontvangsten 189,76, uitgaven 76,84,
batig saldo 112,92.
Ondenzoek geloofsbrief van het gekozen
verklaard raadslid G. Dees.
Aanibieding gemeente-rekeni^g en reke
ning gemeentelijk woningbedrijf dienst
1933 en aanwijzing commissie van on-
derzoek.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
het verdrag van Versailles kan worden ge
geven. Een dag als deze intusschen is ook
zonder dat geschikt om er aan te herinneren,
dat, wanneer de wereld en de staatslieden er
niet in slagen om aan problemen als die b.v.
van de herstelbetaling, de oorlogsschuld-beta-
lingen aan Amerika en ook de beeindiging
van Duitschland's eenzijdige ontwapenings-
verplichtingen een oplossing te schenken, in
den regel de praktijk zelf de zaak ter ham.
neemt en dte door haar geforceerde, niet altijd
even gelukkige oplossing aan de weerstreven-
de wereld oplegt
DE TOESTAND VAN PRINS HENDRIK.
Gmtrent den toestand van den Prins werd
Zaterdagavond 10 uur het volgende medege-
De Prins heeft in den namiddag een lichte
temperatuursverhooging gekregen, weUie
's avcnds weer is teruggegaan.
Overigens is de toestand onveranderd.
De Koningin vertoefde vanavond geruimen
tijd bij den iPrins.
COMPLOT TEGEN HITHER VERIJDELD.
Zooals ook uit beschouwingen in ons blad
van den laatsten tijd bleek, scheen er in
Duitschland iets gaande te zijn, kraakte er
iets. Dit zal naar het ons voorkomt, ook met
kunnen uitblijven. Na het intreden van het
Hitler-regime zijn in Duitschland Wel alle
andere partjjen officieel opgeruimd, maar
daarmede zullen toch ook niet ineens alle uit-
eenloopende meeningen van dit groote land
in een lijn gaan, is het te veronderstellen dat
er onder de asch wel een en ander talijft
smeulen. Ook was het bekend, dat de leider
steeds strijd te voeren h%d tegen een actie
in zijn partij om meer door te tasten en min
der op den ouden koers voort te gaan, waarbij
hij ook rekening had te houden met het meer
hehoudsgezinde deel, dat, naar het schijnt m
den laatsten tijd de overhand kreeg.
Door een en ander is de spanning steeds
gestegen, de bolsjewieksche elementen in de
Nationaal-Socialisten stuurden aan op een
tweede sociale revolutie. Sinds bekend was
geworden, dat Hitler meer naar de rijksweer
opschoof, was er reden om de toekomst van
Duitschland niet meer zoo zWart in te zien.
Dat leek een mogelijkheid op een beveiliging
tegen het bruine bolsjewisme, dat een met
den dag dreigender gevaar Werd. Het was
echter de vraag, wie overwinnaar zou zijn in
strijd. Dat de strijd komen moest. leek
alle kenners van den toestand onvermijdelijk,
en Duitschers die met een en ander in nauw
contact stonden, verzekerden, dat dit sneller
zou komen dan men in het buitenland ver-
moedde.
Nu is Zaterdag de slag gevallen. Zij
schijnt de linksche elementen geheel te hebben
overrompeld. Er Is geen opstand tegen het
gebroken en ben met minister Goebbels per
soonlijk naar Wiessee gegaan waar ik Roehm
en zijn staf heb aangetroffen in gezelschap
van een bende schandknapen en in houdingen
en bij daden die zelfs het laatste spoor van
medelijden moesten verstikken. Zij zijn alien
ter plaatse gevangen genomen en uit al hun
ambten ontzet.
Op hetzelfde oogenblik heb ik generaal
Goering last gegeven het luxueuse hoofdkwar
tier der S.A. te Berlijn, waar zich dezelfde
tooneelen moeten hebben afgespeeld, en waar
god beter 't, per maand alleen 30.000 mark-
voor zWelgpartijen werd uitgegeven, te slui-
ten en uit te roeien.
Ik heb groepleider Lutze in Roehm's plaats
tot leider van de S.A. benoemd en hem den
volgenden brief geschreven:
Waarde Lutze.
De denkbaar ergste zedelijke en politieke
misslagen hebben mij genoodzaakt Roehm on
middellijk uit al zijn ambten en uit de partij
te zetten. Gij hebt u al de jaren die ik u ken
voorbeeldig gedragen en ik benoem u in zijn
plaats tot leider van mijn S.A. in de vaste
overtuiging dat gij mij zult helpen uit de S.A.
te maken het instrument dat de natie noodig
heeft, en dat den nieuwen Duitschen mensch
moet vormen. Ongehoorzame, ziekelijke en
onsociale elementen mag de S.A. van dit
oogenblik af niet meer tellen en ik verwacht
van u dat gij de zuivering die ik begonnen
ben met de grootste gestrengheid zult door-
zetten."
Hitler heeft daarna meegedeeld dat zijn
nadere instructies aan Lutze bekend gemaakt
zouden worden en is daarop per vliegtuig met
Goebbels naar Berlijn teruggekeerd, waar hij
Zaterdagavond te 10 uur weer is aangekomen.
Aanhoudingen en fusilleeringen.
Nader werd gemeld:
Zooals reeds gemeld is Roehm gearresteerd.
Hij is bovendien van alle functies vervallen
verklaard. Ook zijn staf van medewerkers is
gearresteerd. Hieronder vallen de namen op
van den S.A.-leider Ernst, van den beruchten
Heines (gewezen naz-veemmoordenaar, het
laatst politie-president van Breslau en gouw-
leider van Brandenburg en Berlijn) en den
S.A.-leider Detten.
Later Werd uit Munchen officieel gemeld dat
in verband met het ontdekte complot zeven
S.A.-leiders zijn gefusilleerd n.l. Heines, Ernst,
Schneidhuber („Obergruppenfuhrer" te Mun
chen), Schmid, Hayn, Feter von Heydebreck
en Hans Erwin graaf Spreti eveneens uit
Munchen.
Officieel wordt bevestigd dat von Papen in
,,Schutzhaft" is genomen. Men gelooft ech
ter dat hij des avonds weer in vrijheid is ge-
steld. Drie leden van zijn personeel zijn
eveneens in arrest genomen om ondervraaga
te worden.
In officieele kringen te Berlijn wordt vol
gens Reuter verklaard, dat de genomen maat-
regelen een systematische schoonmaakactie
beteekenen, welke geschiedt op bevel van den
Rijkskanselier. Men voegt hieraan toe, dat te
Berlijn en in het geheele land rust heerscht.
Alle maatregelen van de politie en rijksweer
zijn ordelijk verloopen. Bevestigd wordt dat
alle stations te Berlijn zijn bezet. Volgens
een later bericht is generaal von Schleicher
niet in een sanatorium, maar in zijn villa te
BENOEMD.
Tot chef-telefoniE.e van het Districts-
kantoor Alkmaar is mat ingang van 1 Augus
tus a.s. benoemd onze vroegere stadgenoote
mej. A. de Leeuw, thans als zoodanig werk-
zaam op het telefoonkantoor te Roosendaal.
Naar We vernemen is j.l. Zaterdagavond het
volgende telegram verzonden:
Hare Majesteit de Koningin,
Den Haag.
Mede namens de Kamer van Koophandel
en Fabrieken en de betreffende burgemees-
ters van Zeeuwsch-Vlaaeideren betuigen wij
bij het verlaten van het Zeeuwsch-Vlaam-
sche grondgebied, na het historisch bezoek
van den Oranjetrein, aan Uwe Majesteit
trouw en aanhankelijkheid en zijn overtuigd,
dat dit bezoek het saamhoorigheidsgevoel
heeft versterkt.
NEUTELINGS,
Alg. Organisator Oranjetrein.
LIJK AANGESPOELD.
Zaterdag werd de gemeentepolitie verwit-
tigd, dat aaei den oever van den Nieuw Neu-
zenpolder een lijk was aangespoeld. Bij onder-
zoek bleek dit lijk in verregaanden staat van
ontbinding te verkeeren. Het bevatte geen
enkel identitedtsteeken. Als kleeding droeg
het een broek, met een touw opgehouden en
een trui. Vermoedeltjk is het een stoker, een
zeeman. Geruimen tijd geleden is een signale-
ment opgegeven van een op de Schelde ver-
misten zeeman, een Italiaan, doch dat klopte
niet met dat van het aangespoelde lijk. Aan-
gezien het lijk was aangespoeld op grondge
bied der gemeente Hoek, heeft de gemeente
politie den burgemeester van Hoek verwittigd,
die de noodige maatregelen heeft doen nemen
voor het begraven van het lijk, dat, in verband
met den staat waarin het zich bevond, heeft
plaats gehad op een stuk land van den land-
bouwer C. Wolfert, in den Nieuw Neuzen-
polder.
TECHNISCHE DIENST DER TELEGRAFIE
EN TELEFONIE.
De vakwerklieden op arbeidsovereenkomst
bij den technischen dienst der telegr&fie en
telefonie C. A. van de Velde te Vlissingen,
L. van Sluis te Middelburg, G. J. Zembsch en
G. M. Windhorst te Goes, F. P. van Hulle te
Ter Neuzen, E. C. Dankaart te Hulst en P.
Vaes te Oostburg, zijn met ingang van 30 Juni
1934 alien benoemd tot vakwerkman der tele-
grafie en telefonie in vasten dienst.
INGENIEURSEXAMEN.
Geslaagd aan de Technische Hoogeschool te
Delft voor het ingeaieurs examen
voor oiviel I
ingenieur, de heer A. Blok te Groede.
APOTHEIiERS-EXAMEN.
Aan de universiteit te Gent is voor het
apothekers-examen geslaagd de heer A. de
Jager te IJzendijke.
HOEK.
Jl. Zaterdag is alhier, zooals is aangekon-
digd het z.g. Kleinfestival gehouden, van de
plaatselijke muziekvereeniging „Elk naar zijn
krachten" en de muiziekvereenigingen „Oon-
cordia" te Axel en ,,De Volharding" te Zaam-
slag.
Te half 5 arriveerden de gasten per tram en
marcheerden on der de lustige tonen der mu-
ziek het dorp in. Te 5 uur werd gezamenlijk
een optocht gehouden, waarna onder leiding
van den oudsten directeur, den heer Jac.
Blansaart, van Axel, op het Schoolplein door
de geizelschappen eenige ensemble-marschen
werden uitgevoerd, die goed werden gespeeld.
Daarna kwamen de besturen der vereend-
gingen eenigen tijd geeellig bijeen in de zaal
van den heer Nieuwelink, welk samenzijn ook
werd bijgeiwoond door den burgemeester, den
heer Mr. Van Tienihoven.
Vervolgens ving de uitvoering der concerten
aan. Alles liep goed van stapel en er was
veel publiek.
Uitgeleid door ,,Elk naar zijn krachten" ver-
trokken de gasten met de tram te 10 uur. Het
was een welgeslaagde avond.
In en om den Oranjetrein.
Het zou een tekortkoming zijn, almoge het
dan ook als een herhaling beschouwd Worden
van hetgeen reeds uit andere plaatsen over
het verschijnen van deze nieuwigheid op ten-
toonstellingsgebied daarover geschreven is,
niet met een enkel woord melding te maken
van de aankomst en het eendaagsche verblijf
binnen onze gemeente van den reeds zooveel
malen druk besproken Oranjetrein.
Een tekortkoming in de eerste plaats van
eerbied voor onze Nederandsche fabrikanten
en nijveren, die gezamenlijk ten getale van
80 het risico op zich genomen te hebben om
zooals een dicbter het uitdrukt, langs een
tweelingslijn, in een fellen Salamander hun
producten in alle deelen des lands bekend te
maken, in de tweede plaats tegenover den
man, die op het vemuftige denkbeeld geko
men is om dien „fellen Salamander" in
Oranjetrui den boer op te zenden, teneinde
van Noord tot Zuid, van West naar Oost te
toonen, wit Nederland aan de Nederlanders
op het gebied van nijverheid en kunst, gemak
en genot £ian te bieden heeft.
Nu een ieder zich heeft kunnen vergewissen
van hetgeen op dit gebied in ons eigen land
te krijgen is, zou men zich moeten doordrin-
gen van een kemspreuk en door gestadige
toepassing daarvan het bewijs leveren, de
Nederlandsche nijverheid een goed hart toe
te dragen. Deze spreuk dan zou ongeveer
kunnen luiden als volgt:
Niets, wat het Neerlandschfabrikaat
In deugd'lijkheid te boven gaat.
Nu meer dan ooit zal het goed zijn den blik
naar het Noorden gericht te houden. Want
bij hun struggle for life kunnen onze Neder
landsche fabrikanten de hulp van Zeeuwsch-
Vlaanderen best gebruiken en zullen die hulp
zeker op prijs stellen.
Na deze inleiding, die als het ware niets
anders bevat dan hetgeen reeds elders daar-
omtrent tot uiting gebracht is, vergunne men
mij het een en ander over den Oranjetrein
mede te deelen, wat nog niet tot ieders
wetenschap behoort: een beknopte geschiede-
nis, zooals zij mij door den Directeur-Generaal
is medegedeeld.
Want ook deze instelling heeft, zooals het
heele lichaam der StaatsspoorWegen een
hoofd, waarin heel wat te ordenen, te regelen
en te beredderen is.
Het is de heer Th. R. Neutelings te Bergen
op Zoom, geboren Limburger, in een klein
plaatsje eveneens Berg genaamd, in de na-
bijheid van Sittard.
Berg Bergen, er is klimax te consta-
teeren in den naam: En zoo is er ook klimax
in de prestaties van den organisator, zelf.
Maar daarover zal het orgaan van den ten-
toonstellingstrein den lezer zelf Wel ingelicht
hebben.
Wat ik dan wilde vertellen, dat deze ge-
methamorphoseerde show-room op wielen van
nature eigenlijk uit niets anders bestaat dan
uit een aantal voor personenvervoer afge-
keurde Belgische spoorwagens die door de
ondememers van de Belgische Mij van Spoor-
wegen voor een bepaalden tijd in huur zijn
genomen en door een aantal Hollandsche
firma's zoo zijn aangekleed als men zich bij
een bezoek daar van heeft kunnen overtuigen.
Dat men zijn toevlucht heeft moeten nemen
tot Belgie vindt zijn verklaring in de omstan-
digheid dat men bij de Nederlandsche Staats-
spoorwegen dergelijk afgekeurd materiaal
niet ter beschikking kon krijgen.
Het is dan ook niet uitgesloten, dat de
organisatoren van deze rijdende tentoonstel-
ling zich van het bestendige bezit dezer
wagens verzekeren en als het noodig blijkt
nog tot uitbreiding zullen overgaan.
De kosten van de exploitatie worden ge
zamenlijk gedragen, maar iedere exposeeren-
de firma huiurt een stand, dien zij naar eigen
behoefte en willekeur laat inrichten.
Om de personeel- en exploitatiekosten te
dekken zou het eigenlijk de meest economi-
sche opvatting zijn enkel drukbevolkte streken
te bezoeken, daar alleen een heel druk bezoek
deze kosten kan goedmaken.
Maar met het bezoek aan Zeeuwseh-Vlaan-
deren heeft men niet alleen mercatorische
doch ook ideeele doeleinden op het oog gehad.
En tot deze ideele doeleinden behoorde be
halve de opwekking van het saamhoorigheids
gevoel van Zeeuwsch-Vlaanderen tot Neder
land, ook het streven om onze bevolking,
zooals reeds gezegd is, zich meer naar het
Noorden te orienteeren op handelsgebied.
„Wij komen tot U om U te laten zien, wat
wij maken, wat wij kunnen", zoo ongeveer
zal de gedachtengang geWeest zijn, welnu
komt ook gij tot ons, wanneer gij iets noodig
hebt. Wij zullen het U leveren, minstens
even goed en even goedkoop als gij het uit den
vreemde zoudt Willen hetrekken.
Het Luctor et Emerge, der Zeeuwen spreuk
en wapenkreet, vereenigd met het Concordia
res parvunt crescunt der geheele Nederland
sche natie mogen, evenals vroeger in tijdeu
van druk en benauwenis een ieder bezielen,
dib gehouden is den Crisis-draak te bestrijden,
den voortwoekerenden kanker de> werkloos-
heid te helpen genezen, de N%derlandsch,a
nijverheid te steunen naar mate van de kracht
in het vermogen, waarmee een ieder is toe-
gerust.
Een sportevenement.
Op Zaterdag 21 Juli a.s. zal op het Axelsche
voetbalterrein (evenals het vorig jaar) een
belangrijk sportevenement plaats grijpeci, n.l.
een Internationale voetbalwedstrijid tusschen
„Sparta" uit Rotterdam en de „Racing Club
Gantoise".
Voor een dergelijke ontmoeting tusschen 2
eerste klasse teams zal ongetwijfeld in
Zeeuwsch-Vlaamsche sportkringea groote be-
langstelling bestaan. De harmonie „Concor-
dia" is uitgenoodigd tot het verleenen harer
muzikale opluistering van den wedstrijd.
Autorit Ouden van Dagen.
Der traditie getroftw heeft de Edelachtta.
heer Burgemeester onzer gemeente wederom
eene oproeping geplaatst voor een vergadering
ten stadhuize van de verschillende Axelsche
auto-bezitters, teneinde te beraadslagen over
een auto-rit voor de Axelsche ouden van
dagen. Evenals vorige jaren rekent men op de
algemeene medewerking, zoodat onzen oudjes
weder een dag van aaugename verpoozing en
ontspanning kan worden bereid.
Deze vergadering vindt morgenavond plaats.
Benoeming oefenmeester.
Blijkt uit een bovenstaand bericht reeds dat
het bestuur der V. V. „Axel" actief blijft om
waar mogelijk het voetbalspel nog meer te
populairiseeren, uit het feit dat dezer dagen
de trainer der ,,Racipg Club Gand" ook tot
oefenmeester der Axelaars is benoemd, blijkt
dat men bezield is met den heiligen wil het
verloren Tweede Klasserschap zoo spoedig
mogelijk te heroveren.
Concertnieuws.
Eciorme belangstelling bestond voor het j.l.
Vrijdagavond door het Terneuzensche Mond-
harmonica-orkest Bravo" alhier op de Markt
en bij het Station (zulks met het oog op den
exposeerenden Oranjetrein) ten beste gegeven
concert.
V.V.V. heeft met de voorbereiding en uit
voering van een en ander weer zeer veel eer
ingelegd. In overleg met de autoriteiten van
den Oranjetrein en om aan het overigens
enorm drukke bezoek aan den tentoonstel-
lingstrein geen afbreuk te doen, besloot men
eerst een uur bij het stations-emplacement te
concerteeren, hetgeen direct een groote menig-
te toehoorders op de been bracht. Nadat
eenige nummers ten 'beste waren gegeven en
de Terneuzensche dilettanten die in hun
kwieke, glashelder witte uitmonstering een
zeer krandgen indruk maakten, onder het
spelen van vroolijke marschmuziek door de
straten onizer stad waren getrokken en op de
Markt waren gearrirveerd, bleek dat men in
Axel met zeer groote belangstelling vqpvuld
was in het optreden van een mondharmonica-
orkest. De belangstelling was weinig minder
dan voor het onlangs hier bij vernieuwing op-
getreden Oostburgsche fanfarenkorps.
En ondanks het feit, dat het publiek
mede door de vele radio-uitzendingen in zijn
smaak verfijnd geacht mag worden, luistert de
breede massa het liefst naar de meer ver-
teerbare kost, bestaande in de populaire mu-
ziek, zooals de heer Romeijnsen met zijn 45
man sterk korps ten gehoore bracht.
Er was in Axel maar e§n roep over het
zeer in den smaak gevallen repertoire en...
het was ditmaal muisstil onder de uitvoering
Elk der nummers oogstte een overweldigend
applaus en eer men er erg in had, was het in-
teressante en aantrekkelijke programma af-
gewerkt.
Voorzeker was de heer A. van Maale, spre-
kende in zijn kwaliteit van V.V.V.-praesus, de
tolk van al onze stadgenooten, toen hij met
eenige geestdriftige woorden den directeur en
het korps spontaan dankte en aan het jeug-
dige nog pas de kindersohoenen antwassen
ensemble verderen groei en bloei toewenschte.
zoodat het niet alleen zou worden een sieraad
voor Ter Neuzen maar de roem van Zeeuwsch-
Vlaanderen. Een prachtige verguld zilveren
medadJle werd namens V.V.V. aangeboden om
als aandenken aan dit eerste Axelsche optre
den te prijken aan het met lauweren nog
schraal getodide kartel van „Bravo".
Ook nu weer klonk een geestdriftig applaus
dat eerst eindigde toen men als toegiftnummer
nogmaals het „Wien bleibt Wien" deed hooren.
De na afloop volgende tocht door de straten
was voor „Bravo" dat zich van meet af popu-
lair heeft gemaakt in onze stad, een ware
zegetocht. Hcnderden volgden het korps.
Allerwege hoopt men in Axel op een spoe
dig wederhooren!
VVALCHERSCHEN LANDDAG VAN DEN
BIJZONDEREN VRIJWILLIGEN
LANDSTORM.
De Zaterdag gehouden landdag van den
Bijzonderen Vrijwilligen Landstorm, welke dit
jaar te Vlissingen plaats had is in alle op-
zichten een succes geiworden.
De autoriteiten en officieren vereenigden
zich allereerst aan een koffietafel in Britan
nia, en was het generaal Duymaer van Twist,
die de aanzittenden een welkom toeriep, en
even later een krachtig ondersteunden dronk
op H. M. de Koningin instelde.
Na de koffietafel begaf men zich naar het
stadhuis, 'waarin de raadzaal de officieele ont-
vangst plaats had. Ook daarbij ontbrak nog
dc Minister van Defensie, Dr. Deckers, die
wel den nacht in .Britannia had doorgebracht,
maar des morgens voor een buitengewon-e
zitting van den Ministerraad naar Den Haag
was vertrokken per vliegtuig.
De burgemeester, de heer Van Woelderen,
ontving de landstormers, waarbij mede tegen-
woordig waren de heeren Edelman en De Meij,
wethouders. Spr. heette in de eerste plaats
de heeren Duymaer van Twist, voorzitter van
de Nationale Landstormcommissie, generaal-
majoor H. de Jongh, Inspecteur der V. L., en
het Eerste Kamerlid De Savomin Lohman.
Verder den commandant der marine te Vlis
singen, kapitein ter zee Vreede. Spr. zeide,
dat juist bericht was binnengekomen, dat de
Minister weer in Waalhaven was opgestegen
naar Vlissingen.
Spr. wees op het groote belang van goede
saamhoorigheid en verzekerde, dat men kan
rekenen op het Zeeuwsche verband en ook om-
gekeerd. Zeeland- en HoUand hebben steeds
samengegaan en dit is ook nu nog zoo, ei
staan 1000 Zeeuwsche mannen gereed waarop
men volledig kan rekenen. Spr. hoopt, dat
ook deze Walchersche Landdag moge mede-
werken tot versterking van onderlinge banden
en aankweeking van het saamhoorigheids
gevoel.
De heer Duymaer van Twist zeide, dat het
gewoonte is dat een der leden der regeering
aanwezig is en voor de ontvangst bedankt.
Thans is aan spr. de eer om dit in de plaats
van den Minister te doen. Spr. is zeker aller
tolk als hij den burgemeester dank brengt
voor zijn woorden. Vlissingen is een histo-
rische plaats, al ware h6t maar als geboorte-
plaats van Michiel de Ruyter, aan wiens
standlbeeld spr. een bezoek bracht en zag dat
vele Zeeuwsche landstormers hetzelfde heb
ben gedaan. Vlissingen wordt gaame als
plaats voor den Landdag gekozen, mede om-
dat men gaame eens eenigen tijd aan zee
vertoeft. Spr. aanvaardt gaame als juist,
wat hem meermalen gezegd is, dat de Zeeu
wen goede Oranjeklanten zijn. Spr. beslui:
met de beste wenschen voor de gemeente
Vlissingen' Het defile.
Nadat een kop koffie was gebruikt, begaf
men zich naar buiten om het defile van de on
geveer 1000 landstormers uit alle deelen van
Zeeland gade te slaan. In den stoet. die °oder
commando stond van den luitenant-kolonel H.
Bieremap, aangewezen commandant van het
LSK ,.Zeeuwsch Verband". werden vele
vaandels medegedragen, terwijl vier muziek-
gezelschappen mede marcheerden en zich at
en toe lieten hooren. Het waren „Ons Ge-
noegen" en „St. Cecilia" uit Vlissingen, „Oe-
fening na den Arbeid" uit Middelburg en
Witte van Haamstede" te Haamstede.