ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
No. 9104
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1934
74® Jaargang
Bmnenland
TWEEDE BLAD
TERNEUZEN, 9 FEBRUARI 1934
SLUISKIL.
AXEL.
NEUZENSCHE COURANT
EERSTE KAMEK.
Donderdag werden voortgezet de algameene
I beschouwingen der rijksbegrooting.
De heer Wibaut is verwondert, dat nog
steeds alleen belasting wordt geheven van
uitgeikeerde winsten van N.V.'s en met van
de gemaakte winst.
De beer Anema vestigt de aanidacht op het
rervolutioimair karakter der SJD.A.P. Voor
het venvullen der corporatieve-gedachte is de
i tijd niet rijp.
Minister Oolijn schetst de politieke en eco
nomische noodzakelijkheid der wijziging van
samenstelling van dit kabinet, dat is een
zuiver Nederlandsche constitutioneel kabinet,
I betwelk nauiw wil sameniwerken met de
Kamer. Het kabinet is een crisis-kabinet, dat
I etreeft naar een zuiver nationale politiek.
Ten aanizien van de sociale en economische
verhoudingen kan de regeering alleen tastend
em zoekend te werk gaan, daarbrj echter zoo
veel mogelijk een vaste lijn volgend. Wat er
I van de regeerings-maatregelen permanent zal
I zijn is nog niet te overzien. De regeering zal
I eerstdaags een 60 millioen-leeming aanvragen
als onderdeel van een grooter plan voor uit-
I voering van groote werken. Echter moet voor
de uitvoering overeenstemming zijn verkregen
omatrent lager loonen dan de geldende con-
tractloonen. Onder die werken zijn inpolde-
ring N.O. polider Zuiderzee, versnelling kanaal
Amsterdam-Rijn, Maasverbetering en kanaal
I Gromingen-Zuiderzee.
E!en punt de finaneien betreffende, wilde de
Minister zelf beantwoorden, n.l.: de vraag van
I den beer Van Lanschot in zake den gouden
- stanidaard.
Nog eens weer gaf hij te kemnen, dat bij
L niet voelt voor inflatie of bebeerschte deva-
I luta. Het terugbrengen van de waarde van
I den gulden met eem ruk met behoud van den
I gouden standaard, kenschetste de Minister als
een „wettelijke devalutie", ook deze wees
I hg af.
Wie uit overmadht gedwongen van het gaud
I aflgaat, buigt voor krachten, die bij niet heeft
weten te bebeerscben.
Wie een aantal graramen goud gaat vermin-
1 derem .brengt echter willens en wetens wijzi-
ging in alle geldelijke verhoudingen, zonder
rekening te houden met den tijid, waarin die
verhoudingen zijn ontstaan. Dit is een verant-
woordelrjkheid, die voor geen enkele regee
ring te dragen is. Bovendien zou daartoe een
wetsvoorstel noodiig zijn. Welke gegevens
heeft men dam van de nieuwe waarde van den
gulden te bepalen? en voorafgaande aanpas-
sing heeft men d,us niet. Het loslaten van den
i gouden standaand beteekent voor Nederland
eem nieuiw element van ontwrichting in de
wereld brengen.
Het zou nJ. ook gevolgen hebben voor
andere goudlanden en een monetaire chaos
kunaen hrengen. Hetzelfde zou gelden voor
de wettelijke devaluatie.
De regeering blijft daarom alle monetaire
I experimenten verwerpen. Zij is overtuigd
I daarmede den juisten weg te hebben gekoasn,
I al ontveinst zij zich niet, dat regeering en
bedrijfsleven nog veel zullen moeten doen voor
een aanpassing van de prijzen aan de papieren
I valuta van het buitenland.
Over het rapport-Idenburg inzake de defen-
sie zal de regeering zich hebben te beraden
en de Inddische regeering hebben te hooren. De
i bezuiniging zal moeten worden gevomden,
vooraamelijk door gedeeltelijke vervanging
van beroeps- door reservepersoneel. Met haar
I eirculaire aan de gemeenten deed de regee
ring slechts haar plicht. Er is geen tegen-
atelling tussdhen rijk en gemeenten. Dat spre-
ker alle macht aan zich zou trekkem Is on-
jaist. Spreker heeft dat niet noodig om de
■aken in het goede spoor te houden.
INSTALLATIE STAATSCOMMISSIE.
De minister van economische zaken,
nr. Verschuur, heeft gisteren geinstalleerd de
ooanmissie, aan welke is opgedragen een on-
I derzoek in te stellen omtremt onderwerpen
verbamd houdende met crisismaatregelen
I waaromtrent de minister oordeelt, dat het
ajgemeen belang een onderzoek vordert. In
zijn installatierede meende de minister met
eem gevoel van nationale fierheid te mogen
I zeggen, dat omize Nederlandsche staatkunde
I zich heeft vrijgehoudem van corruptie, van
I aanwending der staatsmacht ten bate van
I vrienclan en wagem van omkooperij. Ver-
1 heugend is het tevens dat ons volk nauw-
I gezet toeziet en onverbididellijk weert wat
I aweemt naar eigen baat van den geizagsdra-
I ger. Toch geldt voor ieder, wlen overheids-
macht in welken omvang ook is toevertrouiwd,
dat het gevaar hem beloert. Wanneer dan
I nog op onge.wone wijze de bemoelenis van
hoogeihand met het bedrijfsleven toeneemt,
liggen er ook des te meer valstrikken. Nu is
het een algemeen belang, zeide minister Ver
schuur, dat corruptie geweerd wordt, maar
I evenizeer dat geen vrees voor corruptie de
volkstziel bekruipt. Voor de vele belangheb-
benden, die met de crisisimstellingen in aan-
raldng komen, moet elke waarborg temeer
naast het toezicht der rekenkamer en van den
crisis-accountantsdienst welkom zijn. Ook voor
de mannen, die in de crisis-instellingen zulk
een zware en dikwijls ondankbare taak ver-
vullen, moet het een reden van voldoening zijn
dat de regeering erop bedacht lis een instan-
tie te vormen, welke elke klacht zal onder-
zoeken en waar noodig, iedeire blaam zal uit-
wisschen.
De minister verzocht de commissie reeds
aanstonds een onderzoek te willen instellen
in verband met veel verspreide geruchten
omtrent de vraag of bij de gestie van de
C.VC., in welk onderdeel dan ook, iets ge-
scihiedt, wat uit eem oogpumt van politieke
moraliteit afkeuring verdient. Vanzelfspre-
toend noemt sipr. het, dat de rapporten der
commissie onverwijld en oniverkort zullen
worden gepubliceerd. 's Ministers rede wend
beentwoord door den voorzitter der commis-
tfe, mr. dr. Beumer.
VERLAGING LOODSGELDEN.
®ij de Staten-Gemeraal is thams ingedlend
het reeds aangekondigde wetsontwerp tot
nadere wijzigimg der wet van 20 Augustus
1859, boudende bepalingen op den loodsdiemst
voor zeeschepen.
De toelichting deelt o.m. het volgende
mede
De kennisneming van bet verslag, uitge-
bracht door de commissie voor bestu'deering
der Rijksloods- en gemeentelijke haventarde-
ven, heeft de regeering tot de overtuiging ge-
leid, dat het noodizakelijk is van overheids-
wege maatregelen te nemen, welke kunnen
strekkem zoowel ter bevordering van het
scheepvaartverkeer op de Nederlandsche
havens als ter verlichting van de moeilijk-
hedem, waarmede het Nederlandsche scheep-
vaartbedrijf heeft te kampen. Zij is van mee-
ning, dat voor zoover bedoelde maatregelen
van Rijkswege kunnen worden genomen, deze
behooren te bestaan uit:
1. een algemeene verlaging der loodsgelden;
2. het openen van de mogelijkheid tot het
verleenen van loodsbervoegdheid aan gezag-
vaarders en stuurlieden aan boord van zee
schepen (inivoering van loodstarieven), onder
bepaalde voonwaanMn gepaard gaande met
een verlaging van het voor die sc-hepen ver-
schuldigde loodsgeid;
3. een reductie op het loodsgeid bij het voor
lijnbooten, die een buitenlandsche haven als
begin- en eindhaven hebben, op dezelfde rond-
reis aandoen voor de tweede maal van een-
zelfde Nederlandsche haven;
4. een reductie op het loodsgeid bij 't door
een schip op eenzelfde reis aandoen van een
tweede Nederlandsche haven.
Bij vaststelling der loodstarieven heeft
steeds de gedachte voorgezeten, dat de op-
brengst der loodsgelden ten mdnste de uitga-
ven van dien dienst zou moeten dekkem. De
noodtoestand, waarin onze scheepvaartbedrij-
ven verkeeren, heeft echter der regeering de
overtuiging geschonken, dat ondler de huidige
omstanidigheden dit standpunt niet mag wor-
den gehanidhaafd. Verlaging der loodsgelden
zal het scheepvaartverkeer op onize havens
kunnen bevorderen.
Voorgesteld wordt een verlaging der loods
tarieven met 20 pet., betgeen een lagere op-
brengst zal geven van 700.000.
Het is de bedoeling, loodshevretten uitslui-
tend te verleenen aan gezagvoerders en eerste-
stuurlieden aan boord van zeeschepen in bet
geregeld lijnbedrijf in de korte vaart, voor bet
zeegat, de haven of het vaarwater, waar deze
schepen geregeld binnenkomen em uitgaam.
In tegenstelling met de meening der meer-
genoemde commissie is de regeering van oor-
deel, dat alleen gezagvoerders en stuurlieden,
die Nederlander zijn, voor eem loodsbrevet in
aanmerking kunnen komen.
Zooals in het verslag der commissie is ver-
meld, zou het verleenen van loodsbevoegdheld
gepaard kunnen gaan met een vermindering
van het loodstarief tot 3/10 van het thans gel
dende tarief. Met deze vermindering is
115.000 's jaars gemoeid.
Uitgangspunt voor het verleenen van de
omder 3 genoemde reductie is geweest de
wensch tegemoet te komen aan Nederlandsche
reederijen, welke ziich o.a. ten gevolge van de
tariefpolitiek van de Duitsche spoorwegen
genoodzaakt zien om haar schepen, na gedeel
telijke lossing van hun lading in een Neder
landsche haven, te doen doorvaren naar 6§n
of meer buitenlandsche havens, ten einde daar
verder te lossen en gedeeltelijk te laden om
vervolgens in een Nederlandsche haven bij te
laden en een nieuwe reis te aanvaanden.
De onder 3 en 4 bedoelde maatregelen zul
len naar schatting een vermindering der ont-
vangsten met f 35.000 per jaar ten gevolge
hebben.
Uit bet vorenstaande blijkt, dat de maat
regelen, welke de regeering zich voorstelt ten
bate van de scheepvaart ;te nemen, een ver
mindering van de opbrengst der loodsgelden
medebriemgen van f 850.000 's jaars. Hier
tegenover ontstaat een verlaging door ver
mindering van personeel, die voorloopig
21.000 bedraagt, doch uiteindelijk f 48.000
zal bedragen.
WATERSTAATSWERKEN.
BESMETTELIJRE ZIERTEN.
In de week van 28 Januari tot en met 3 Fe-
bruari zijn in onze provincie voorgekomen 11
gevallen van roodvonk, waarvan 5 te Krabben-
dijke (in een gezin), 3 te Sluis (w.o. 1 geval in
een pensionaat, waar de ziekte reeds voor-
kwam) en 1 geval in ieder der gemeenten
Kruiningen, 1 te Kortgene en 1 te Tholen en
1 geval van diptherie te Goes.
VERBETERING.
In het verslag van de vergadering der var-
kensvereeniging ,,Onderlinge Hulp" te Zaam-
slag, staat als prijsbepaling der varkens ver-
meld 0,25 per K.G.; dit moet zijn /0,35 per
K.G.
COMITe TOT HERDENKING VAN DE
AFSCHEIDING VAN 1884.
Dank zij de zeer groote medewerking, is,
naar de Stand, meldt, het Comite tot Herden-
king van de Afscheiding van 1834 er in ge-
slaagd voor het geheele land Provinciate Co-
mite's samen te stellen, die zullen trachten
gelden te verzamelen, om daardoor het Comi
te te steunen in de uitvoering van zijn plan-
nen, die door de Synode van Middelburg in
de belangstelling van de Gereformeerde Ker-
ken zijn aanhevolen.
Het Provinciaal Comite van Zeelamd is als
volgt samengesteld: Voor de Classis Axel: Ds.
A. B. W. M. Kok, Zaamslag; Goes: W. H. v.
d. Vegt, Goes; Middelburg: Ds. W. F. M. Lin-
deboom, Serooskerke; Tholen: Ds. W. M. le
Cointre, Bergen op Zoom; Zierikzee: Ds. F. J.
v. d. Ende, Kamperland; voorzitter: Ds. A.
Scheele, Kapelle-Biezelinge.
VET IN VOORRAAD VAN HUIS-
SLACHTINGEN.
iDe Crisis Zuivel Centrale maakt bekend,
dat, in verband met een door den minister van
Economische Zaken genomen beschjkking per-
sonen, die een akte van vrijstelling hebben voor
het slachten van varkens, zooals bedoeld in
artikel 1 van de Crisis-Huisslachtingsbeschik-
king 1933 Staatscourant 1933 no. 2*1), ge-
smolten varkensvet, tot een maximum hoeveel-
heid van 10 K.G. afkomstig van ieder door
hen geslacht varken in voorraad mogen heb
ben, zonder dat hiertoe een vergunning van de
Crisis-Zuivel-Centrale vereischt is.
'Zij, die vet afkomstig van buisslachting zon
der merk (banderolle) in voorraad hebben en
geen akte van vrijstelling kunnen toooen, zijn
dus in overtreding.
Inlichtingen omtrent deze akten van vrij
stelling zijn te verkrijgen bij de Nederland
sche Varkenscentrale te 's Gravenhage en bij
de Gewestelijke Varkenscentrales.
DE INNING VAN DE HEFFING OP
VARRENSVLEESCH
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft
betreffende inning der heffing volgens het Cri-
sis-Varkensbesluit 1933 den volgenden brief
tot de gemeentebesturen gericht.
Ik heb de eer Uw College mede te deelen,
dat de onder de werking van het Crisis-Var-
kensbesluit 1932 bestaande twijfel, of de ge-
meente dan wel het Hoofd van den Keurings-
dienst aansprakelijk was voor de inning der
heffing, door het Crisis-Varkensbesluit 1933
in eerstbedoelden zin is opgelost.
Bepaalde immers artikel 5 van het Crisis-
Varkensbesluit 1932 dat de betaling der hef
fing moest geschieden ,,aan een daartoe door
het hoofd van den betrokken keuringsdienst
j aangewezen adres of persoon", artikel 8 van
het Crisis-Varkensbesluit 1933 daarentegen
hepaalt, dat die betaling moet geschieden „aan
den betrokken keuringsdienst als vertegen-
woordiger van het Fonds".
j Wel spreekt ook dit artikel nog van het
hoofd van den keuringsdienst doch dat be-
treft slechts:
le. de aanwijzing van een persoon, die de
weging zal hebben te verrichten en
2e. de keuze tusschen de betaling ineens en
de betaling van een voorloopig bedrag.
In verband biermede moge ik U nog wijzen
op artikel 2 van de Crisis-Heffingsbeschikking,
welk artikel ook op den keuringsdienst als
vertegenwoordiger van het Fonds, van toe-
passing is ien welk artikel luidt:
„Zij, die krachtens het Crisis-Heffingsbesluit
1933 optreden als vertegenwoordiger van het
Zeeuwsch-Vlaamsche groep ter Nederlandsche
Jaarbeurs, waarvan voor de toekomst ver-
wacht kan worden een grootere belangstelling,
zoowel op economisch als op ander gebied voor
Cs belangen van Zeeuwsch-i/laanderan.
DE BEER WAS LOS.
De vorige week werd de gemeente Eede be-
zocht door een berenleider. Op een gegeven
oogenblik was bruintje los van den ketting
en ging uit wandelen. Tot schrik van enkele
dorpelingen bleef hij voor en vijfjarig kind
staan, dat hij oogenschijnlijk goed waarnam.
Gelukkig kwam de baas spoedig aansnellen,
waardoor misschien erger voorkomffin werd.
Uitvoering ..Polyhymnia".
13 Febr. a.s. zal bovengemelde vereeniging
ten toaneele hrengen ,,In den Hommelpluk",
zangspel in 4 bedrijven van Emiel Serroen,
muziek van Alb. Lietaert.
Het stuk speelt in 't Westland en staat in
het teeken der humor.
J.l. Woensdag werd genoemd stuk met suc-
ces te Hoek voor het voetlicht gehracht. Te
Axel wordt het binnenkort voor de tweede
maal opgevoerd, iwaaruit wel blijkt, dat bet in
den smaak valt der keuzecommissies der ver-
eenigingen.
Het kan voor het publiek een genoeglijke,
voor de vertolkers een succesvolle avond
worden.
Verbetering.
In het bericht van Woensdag j.l. betref
fende de oprichting van een mandolinever-
eeniging hier ter plaatse is een misverstand
ontstaan. De vereeniging draagt niet den
naam ..Polyhymnia" (muze der lofzangen).
Dit moet zijn ..Polyphonia" (muze der muziek).
HOER.
Uitvoering ..Crescendo".
Woensdagavond gaf de zangvereeniging
Crescendo" alhier baar jaarlijksche uitvoering.
Opgevoerd werd het zangspel in vier bedrij
ven „In den Hommelpluk" van Emiel Serroen.
De hoofdrolles waren in goede handen, het-
geen duidelijk tot uiting kwam in de vele open
doekjes die hen te beurt vielen. De bijrollen
werden niet minder verdienstelijk vertolkt,
doch een apart woord van lof mag toch zeker
niet worden onthouden aan het orkest, dat op
j zoo'n suhlieme wijze de zang begeleide en mede
j het geheel tot een welgeslaagde opvoering van
dit zangspel mogelijk maakte. Het publiek
wist alles zeer te waardeeren, hetgeen in het
guile applaus duidelijk tot uiting kwam.
j Na afloop van dit zangspel werd nog op-
gevoerd de klucht in een bedrijf „Hannes
wordt ingeklwartie rd"welke de lachspieren
danig in beweging bracht. Vooral Hannes
was hier in zijn elem/xit.
1 Alles bij elkaar was bet een zeer gezellige
avond die door de Voorzitter werd gesloten
met een opwekking aan het publiek om lid of
donateur te worden van ..Crescendo".
Oprichting.
Donderdag j.l. werd alhier een Chr. Jonge
Mannen Vereeniging opgericht met aanvan-
kelijk 12 leden.
Tot Voorzitter werd gekozen de heer J. P.
Klaaijssen, terwijl Ds. E. Raams tot eere-voor-
zitter werd benoemd.
Deze C. J. M. V. besloot zich als afdeeling
aan te sluiten bij het Nederlandsch Jongelings-
Verbond en den Ring ,,Oost Zeeuwsch-Vlaan-
deren" van dat verbond.
Onder de werken die door den Minister-
president, de heer Colijn, in de gisteren ge-
houden vergadering der Eerste Kamer wer- j h^wr^'deTcrtate- j ^oomen het bosch niet meer zou zien. Spreker
Openbare vergadering Anti-Rev. Partij.
Ten aanhoore van 3 a 400 belangstellenden
trad gisteravond in de Gereformeerde kerk
alhier op het Tweede Kamerlid de heer Jan
Schouten. Namens de anti-re volutiorm aire
kiesvereeniging openide de heer W. A. den
Boggende de vergadering ma het zingen van
i Psalm 68 10.
j De heer Schouten begon zijn politieke
i rondblik met de verklaring, dat het uit den
aard der zaak onmogelijk is over alle actueeie
I onderwerpen op politiek terrein uit te wij'den,
i waarvoor trouwens ook nog een bijzondere
j reden is zulks niet te doen, oondat zooals zoo
vaak het geval is, men dan vanwege de vele
den genoemd, waarvoor in eersten termijn een
leening van /60 millioen zal worden aange- j
vraagd, werden o.m. genoemd de nieuwe haven
te Tflr Neuzen en ds veerhavens te Walsoor- j
den en Hansweert.
2e GROOTE NATIONALE AVOND.
Gisteravond werd alhier in het Concert- en
Bioscoopgebouw" gegeven de tweede groote
nationale avond, uitgaande van het Vrrjiwillig
Landstormkorps, motordienst, de Transport-
colonne van het Ned. Roode Kruis en de vrij-
willige Burgerwacht te Ter Neuzen.
De belangstellenden waren in grooten getale
opgekomen. De bijeenkomst werd geopend
door den heer Persant Snoep, commandant
van het Vrijw. Landstormkorps Motordienst,
afd. Zeeland, die verzocht met begeleiding van
het orkest te zingen twee coupletten van het
„Wilhelmus", waaraan met geestdrift door de
opgekomenen werd gevolg gegeven.
Vervolgens werden beluisterj enkele mooie
muzieknummers van het sjrmphonie-orkest
Onder Ons", directeur de heer M. P. Harte,
die algemeen applaus verwierven, en werden
vertoond de films ,,Met de Koninklijke familie
op reis" en van de Nationale Landstormdag
te Den Haag 1928", die zeer interessant zijn.
Vervolgens hield1 de heer Mr. P. Dieleman
zijn rede over „Vaderlandsliefde", waarop wij
terugkomen.
Na de pauze werd vertoond de film betref
fende de opening der haven te Vlissingen door
H.M. de Koningin, de ,,Oefening Walcheren
1933" terwijl door de toone-elvereeniging „Elck
wat wils" werd opgevoerd de schets „Gemeen-
teraadszitting te Knaldorp" en ,,0 die sol-
daten", hetgeen veel succes verwierf.
Het middernachtelijk uur was inmiddels
aangebroken, en de commandant achtte het
geraden de bijeenkomst op te heffen, ofschoon
het rijk voorziene programma, jammer voor
hen die er zich voor hadden dispenibel gesteld
en geprepareerd, op verre na nog niet was af-
gewerkt.
Met het zingen van het volkslied werd deze
feisstelyke bijeenkomst gesloten.
Accountantsdienst wekelijks een schriftelijke
opgave, bevattende de door hen in voormelde
hoedanigheid ontvangen gelden ,en gedane uit-
gaven".
Tenslotte moge ik nog Uw aandacht vesti-
gen op artikel 28 van de Landbouwcrisiswet
1933, hetwelk de gemeenten verplicht den mi- j
nister van Economische Zaken bij de uitvoering
van deze wet haar medewerking te verleenen.
ZEEUWSCH-VLAAMSCHE GROEP TER
NEDERLANDSCHE JAARBEURS.
In overleg met de regeering en met mede-
werking van verschillends autoriteiten, heeft
het Jaarbeursbestuur te Utrecht de gelegen-
heid geopend aan de komende voorjaarsbeurs,
welke van 13 tot en met 22 Maart 1934 zal
worden gehouden, een Zeeuwsch-Vlaamsche
groep te verbinden. In hoofdzaak wordt hier-
mede bedoeld aan de bezoekers ter jaarbeurs,
welk getal geregeld op circa 90.000 kan wor-
I den geschat, te toonen wat Zeeuwsch-Vlaan-
deren op economisch gebied presteert. Het
streven is dan ook gericht op een zooveel
mogelijk representatieve groep met als mid-
delpunt het Zeeuwsch-Vlaamsche bedrijfsleven
in al zijn geledingen, vertegenwoordigd door
de voornaamste fabrieken en ondememingen
in dit gewest.
Teneinde echter niet op de economische,
maar ook op de algemeene beteekenis van
Zeeuwsch-Vlaanderen de aandacht te vestigen,
zal de kern van zakelijke deelneming worden
aangevuld met inzendingen op het gebied van
Vreemdelingenverkser, terwijl ook verschillen-
de overheidsbedrijven en ond'ememingen voor-
nemens zijn zich bij deze inzending aan te
sluiten.
Op de vierde verdieping van het jaarbeurs-
gebouw wordt een afzonderlijke afdeeling voor
deze groep gereservcerd, terwijl door middel
van aanplakbiljetten en andera aanwijzingen
de aandacht op deze groep zal worden ge-
vestigd.
De pogingen in Zeeuwsch-Vlaanderen ia de
laatste jaren aangewsnd om de aandacht op
deze streek te vestigen, worden thans aange-
vuld en versterkt door de verschijning van een
beeft zich voorgesteld zijn rede te splitsen in
4 gedeelten, n.l. de financieele politiek oruzer
regeering, de economische belangen, het vraag-
stuk van de handhaving van het gezag en
tenslotte de roeping van den anti-revolution-
nair ten opizichte van het beginselleiven, waar
mede hij de gelegenheid zal hebben iets over
fascisme en nat.-socialisme te zeggen. Hij
begon met te wijizen op de ontzaggelijke taak
waarvoor het kabinet-Colijn bij zijn optreden
geateld werd t.o.v. de finaneien, na 3 jaren
van terugloopende welvaart en minder vloeien-
de bronnen van inkomxsten, tegenover nieuiwe
enorme uitgaven tengevolge van de crisis, in
den vonm van steunverleening, werkverschaf-
fing, enz. Niet alleen de Rijksfmancien, doch
in nog sterkere mate die van Ned.-Indie waren
ermstiig getroffen, omdat het ten eenenmale
onmogelijk is ginds door nieuwe belastingen
de gaten te dichten. Alle andere publiekrech-
telijike lichamen verkeerden in niet mindsre
emstige moeilijkheden. Tengovolge van de
zeer lage prijzen op de wereldmarkt en de ver-
minidering van het Nederlandsche afzetgebiea
was de toestand na de verkiezingen pr6cair.
De meest ontstellende gevolgen moest een
dergelijke toestand (mits gehandhaafd) na
zich sleej>en. Inidien toch het Staatscrediet
wankelt, beteekent dit o.a. ook, dat men geen
gelid meer in Staatspapieren zou beleggen, dat
men geen steunmaatregelen meer zou kunnen
financieren en ook voor Ned.-Indie de toe
stand nog meer precair zou geworden zijn.
Het kabinet stelde zich tot taak aan het ont-
staanide wantrouwen bet halt toe te roepen
en in de plaats daarvan vertrouwen te schep-
pen. Daarmede kon men evenwel niet vol-
staan daar de positie van die Regeering ver-
geleken kon worden met die van een drenke-
ling die in het water liggend worstelde met
de lasten die aan de beenen hangen, welk
beeld bij in verband met de allerwege minder
rooskleurige to&stand der gemeentefinancuen
die een blok aian het been van het Kaibinet
zijn gebruikte.
Als spreker dan nagaat wat in 9 maan-
den tijds aan de band daarvan ten aanzien
van Rijks- en gemeentefinancien zoowel als
van Ne'd.-Inidie is gedaan, dan moge men over
verschillende maatregelen oordieelen dat zij
pijnlijk waren, maar dan moeten wij tevens
letten op de groote als doel gestelde taak van
de handhaving van de Nederlandsche positie
in de wereld en zal men per salido niet amders
kunnen dan met erkenning van alle bezwaren
constateeren dat zeer veel is gedaan. En
wanneer die nieuwe belastingen en bezuini-
gingen dan ook niet waren in- en doorge-
voerd dan zou vandaag reeds de Overheid met
meer aan haar verplichtingen hebben kunnen
voldoen. Spreker iwil niet op details mgaan.
maar concludeert aan bet adres van de amb-
tenaren dat zonder deze drastische maat
regelen de chaos niet meer zou zijn te lteeren
geweest, ofschoon ook bij met een schreiend
hart de vergnoiotimg der klassen bij Het nnder-
wij's eniz. moet bezien. Hij drukte er dan ook
met grooten klem op, dat dit alles genomen
moet worden als „het geringste kwaad" en
omdat het anders nog veel erger zou worden.
Want tenzij er een wonder van een plotselmge
groote opleving zou gebeuren zijn wij er nog
niet.
T. o. v. de economische politiek zou spreker
over allerlei alledaagsche dingen die het leven
beroeren kunnen spreken. Maar details kan
en wil hij niet dan daartoe straks gedwon-
gen hespreken. Gaat men uit de serie van
crisis-onderwerpen er een paar uitpikken dan
kan hij daarover gemakkelijk een avond vol-
praten en er zijn er om ons heen zooveel die al
die maatregelen die noodig blaken (zus en zoo
en anders) beter hadden voor elkaar gebracht.
dan al die bonzen en baantjesjagers in Den
Haag en die radikaal beweren: „Die Kamer-
leden en Ministers, jaag ze weg!" Spreker
wil de goede kant uit en ziet het zoo, dat het
in den tijd toen wij Nederlanders naar alle
zij den konden koopen en verkoopen tegen niet
al te hoogen prijs de toestand gezond was
Maar thans zijn schier alle takken van ons
volkshestaan door den oadergang bedreigd,
niet alleen de scheepvaart en de handel maar
ook de exportindustrie en vooral ook de land-
en tuinbouw, enz. Na de crisis van de 80er
jaren ging de ontwikkeling in de rich ting van
meer intensieve productie: de veredeling van
gewassen. Toch was het gelukkig dat wij ons
broodkoren veelal in Rusland en Amerika kon
den koopen, omdat wij daardoor onze eigen
producten weer van de hand konden doen. In
normale tijden ging de helft onzer boter-
productie en onzer kaasproductie naar het
buitenland. Evenzoo stand het met den uit-
voer van eieren en pluimvee naar Engeland en
Duitschland. De statistieken bewijzen dan ook
dat het onze handel goed ging, toen dat alles
vrrj en onbelemmerd plaats vonid. Het is dan
ook niet aan Nederland te danken dat de
reactie ontstond die volgde op de stormen van
de economische laagconjunctuur. De edne tak
van bedrijf na de andere ontwrichtte op de
wereldmarkt en daardoor kwam het Nederl.
landbouwbedrijf in 't gedrang en kon men aan
geen normale prijzen meer verkoopen. Aller-
verschrikkelijikst is wel de scheepvaart ge
troffen, daar men momenteel vrijwel alle daar-
in gestoken kapitalen als verloren gaat be-
schouwen. Nogmaals, zegt spreker, de Neder-
lamdsche regeering is niet de schuld van het
ontstaan dozer toestanden. Allerwege wordt
nu geklaagd wegens de 200 miljoen die noodig
waren voor land- en tuinbouw en dan ver-
neemt men zoowel van arbeiders, amlbtenaren,
ondernemers en reeders de klacht dat door hen
en ten bate van een ander de kosten moeten
worden opgeschroefld. De kleermaker en de
wirikelier zucht bij het aware tasstaan, dat het
toch treurig is, dat zij nu den boer moeten in
't lerven helpen houden en er voor werken,
doch spr. zegt, dat land- en tuinbouw in ons
volksdeven een zoodanige plaats innemen. dat
de regeering niet werkeloos kon blijven. Stelt
men de kosten ten opizichte daarvan gemaakt
op 200 millioen, dan is dit formeel wel juist,
doch het beteekent ook, dat de kosten van het
product den vooroorlogschen prijis bereiken.
Geen geizonide en zeker niet verdeddgibare toe
stand zou het zijn, indien men b.v. boter, kaas
en eieren voor een spotprijs zou krijgen, waar
door het nog nooit zoo goedkoop zou zijn ge
weest, maar waarvan het gevolg tevens een
ongekenide ellende zou ziju. Derlijk en objec-
tief zegt spreker dat in de steunmaatregelen
moet liggen de uiterste prikkel om door in-
spanning weer tot behoorlijke verhoudingen te
komen. Hij gelooft niet dat het 10 jaar op
deze wijtze zou zijn vol te houden. doch het is
een aanpassingsproces dat moet werken ten
einde de vendiwaasde politiek van andere sta-
ten tegen te gaan. De contingenteeringsmaat-
regelen bewijzen in velerlei opzichten, dat
zonder deze, de toestanden veel en veel slech-
ter zouden zijn. Men odrdeele daarom met
mildheid over de Riegeeringsmaatregelen, door
welke met Gods hulp, de Overheid de belang-
rijkste bronnen onzer volkswelvaart in stand
wil houden.
Ten opzichte van de handhaving van het
geizag omtiwaart men een overvloed van ma-
gistraten, die van boven de 16 jaar af, op het
gebied van het gezag in degelijkheid de Re
geering meenen te overtreffen. Zij spreken
van die „klungels" in Den Haag met een bij
zondere minachtang die spreker tcetst aan
hun eigen werk en prestatie's die men (om
van het gezin niet te spreken) zoo eens 24
uur van nabij zou moeten nagaan. De er-
varing heeft altijd nog geleerd, dat de grootste
monden het minst beteekenen. Zij blijken
spoedig er geen kaas van gegeten te hebben,
als zij zelf tot daden geroepen worden.
Nu zijn er een „groot aantal" met een nogal
„grooten mond" die spr. niet nader zal defi-
nieeren, wier .groote mond" in de 9 maanden.
die bet Kabinet regeert, al heel wat kleiner is
geworden. Ja, er zijn er zelfs bij wier mond
al heelemaal dicbt is bijna, maar het auttige
effect dat bereikt is een o zoo hsilzaam ge
volg voor onze binnenlandsche orde en rust en
een heelaboel van die wankelbare naturen zijn
er heel wat flinker en degelijker op geiwor-
den. Men voelt met alle minachting voor Dr.
Colijn en Mr. De Wilde dat er geregeerd
wordt. In de radio, zoowel als t. o. v. het op
treden van Burgemeesters zijn min, al begrij-
pen velen het niet, de gevolgen zegenrijk. Men
wijze dan op de veelzijddgheid van een kabi
net bestaande uit Roomschen, Anti-Rev.,
Ohr.-Hist., Vrijz.-Dem. en Libenalen, de samen-
werking tusschen links en rechts is geen be-
letsel voor het beboud van onze zelfstandig-
heid. De principieele strijdbijl is niet begra-
ven, al zijn Coign en De Wilde bereid op een
