Bieten rooien
BUITEHLAHD
P BKDIKBEPKTBH.
Duitschland treedt uit den
Volkenbond.
AXEL.
ZAAMSLAG.
Kloven, ontvellingen, schrammen
en andere huidverwondingen ver-
zacht eh geneest men snel met
Dck>s 30 en 60 ot. PUROI
PROEFNACHTDIENST VEER MOERDIJK-
WILLEM SDORP.
De resultaten van den nachtelijken proef-
dienst op het veer Moerdijk-Willemsdorp,
waarvoor, zooals bekerid, de A. N. W. B. en
de K. N. A. C. het initiatief namen, toonen
aan, dat de vervoercijfers tot dusver bevredi-
gend en zelfs boven de verwachtingen zijn,
maar dat het vervoer in September aanmer-
kelijk is achtergebleven bij dat van de vorige
maanden.
Teneinde het slagen van de proef te ver-
zekeren zal het noodig zijn dat het vervoer ge-
durende de verdere maanden van het jaar op
peil blijft.
Naar gebleken is, zijn er regelmatig motor-
rijtuigen die tijdig bij Moerdijk of Willems-
dorp aanwezig zijn om met den laatsten nacht-
dienst mee te gaan, doch blijkbaar met het
oog op het duidelijke nachtelijk tarief wach-
ten op den eersten dagdienst. Deze methode,
zou er zelfs toe kunnen leiden, dat het ver-
keer op den nachtelijken dienst juist iets te
gering zou blijken en denhalve per 1 Januari
1934 zou moeten worden stopgezet.
BESCHERMING TEGEN GIFGASSEN.
Het gebrnik van gasmaskers.
Het gasmasker begint ook in ons land in
het teeken van de belangstelling te staan.
Zooals bekend wordt reeds lang in de landen
om ons heen de burgerij vertrouwd gemaakt
met het gebruik van gasmaskers, om zich te
leereti beschermen tegen mogelijjke gasaan-
vallen als eventueel oorlogstoestanden dat
noodzakelijk maken.
Een comite, waarin eenige burgemeesters
zitting hebben, heeft zich gevormd om ook
hier te lande de burgerij op de hoogte te
brengen met het gebruik van gasmaskers.
Naar ons wordt medegedeeld, gaat dit comite
gebruik maken van gasmaskers van een bui
tenlandsche fabriek. Het zal wel niet twijfel-
achtig zijn, of het fabrikaat is deugdelrjk. Er
is echter een maar bij en wel een zear groote.
Als inderdaad een oorlogstoestand intreedt,
wat heeft men dan aan deze buitenlandsche
maskers, waarvan de praeparaten toch over
de grens moeten komen. Het zal niet lang
duren of deze maskers zijn voor hen, die ze
gebruiken moeten, waardeloos.
Wij hebben naar aanleiding van bovenge-
noemde mededeelingen een onderzoek inge-
steld of ooik hier te lande gasmaskers worden
vervaardigd. Verschillende autoriteiten heb
ben ons toen gewezen op de N.V. Electro
Amsterdam, die in samenwerking met de
Hevea-fabrieken te Airnhem gasmaskers ver-
vaardigt. In een groot aantal plaatsen van
ons land, als Eindhoven, Zwolle, Delft, Nijme-
gen, Leiden, Ensohede, A.lmelo, Roermond,
Breda, Den Helder, enz., zijn ze biji de brand-
weer in gebruik. In Amsterdam heeft de
politie en de burgerwacht ze, terwijl in Brus-
sel en Lodz (Polen) ook de brandweer er van.
voorzien is.
De Artillerie-inrichtingen aan de Hembrug
die proeven met deze maskers hebben geno-
men, hebben verklaard goede resultaten te
hebben bereikt.
Naar men ons mededeelde, hebben deze
gasmaskers het groote voordeel, dat ze een
universeele vullingsbus hebben. Er is dus
geen speciale vullingsbus noodig voor ieder
afzonderlijk geval, wat bij1 de meeste buiten
landsche fabricaten wel het geval is. Een
andere groote factor is, dat 't Nederlandsch
fabrikaat is en dus bij bestellingen de Neder-
landsche industrie bevorderd wordt.
De verwikkelingen in het buitenland, door
de houding der grootmachten, zoowel in het
verre als in het nabije Oosten, hebben thans
de aandacht der geheele wereld, en de verdere
ontwikkeling is dan ook voor het wereld-
gebeuren van groote beteekenis, door de op-
lossing die daaraan zal worden gegeven.
Daar is in de eerste plaats de stap waartoe
Duitschland is overgegaan, de mededeeling
dat het uit den Volkenbond treedt, op grond
dat het daar niet als gelijkgerechtigde aan de
tafel blijikt te kunnen aanzitten, en voorts de
rijzende spanning tusschen R us land en Japan.
Met betrekking tot het eerste zij gemeld,
dat de Duitsche Minister van Buitenlandsche
zaken in naam der rijksregeering Zaterdag
aan Henderson, den voorzitter van den Vol
kenbond het volgende telegram heeft gezon-
den:
Mijnheer de president,
In naam der Duitsche rijksregeering heb ik
de eer u het volgende mede te deelen: Na het
verloop, dat de jongste beraadslagingen over
de ontwapeningsquaestie hebben genomen,
staat het thans definitief vast, dat de ont
wapeningsconferentie haar eenige taak, de al-
gemeene ontwapeniog uit te voeren, niet zal
vervullen.
Tevens staat het vast, dat deze mislukking
der ontwapeningsconferentie alleen aan het
ontbreken van den wil der zwaargewapende
staten moet worden toegeschreven om hun bij
vendirag aanvaarde verplichting tot ontwape-
ning thans te vervullen.
Daarmee is ook de verwezenlijking van de
erkende aanspraken van Duitschland op
rechtsgelijkheid onmogelijk gemaakt en is de
voorwaarde vervallen, waaronder de Duitsche
regeering zich aan het begin van dit jaar tot
wederdeelneming aan de werkzaamheden der
conferentie bereid had verklaard.
De Duitsche regeering ziet zich derhalve
gedwongen de ontwapeningsconferentie te
verlaten.
Aanvaard, mijnheer de president, de ver-
zekering van mijn groote hoogachting.
(get.) Baron von Neurath.
Het Volkenbondssecretariaat publiceert
eveneens den tekst van het Zaterdagmiddag
ontvangen telegram van Von Neurath, als-
mede het antwoord van Henderson, dat als
volgt luidt:
Ik heb de eer u de ontvangst te berichten
van uw telegram van 14 October, dat ik aan
de centrale commissie der conferentie voor de
beperking en vermindering der bewapening
zal voorleggen.
Naar aanleiding van de berichten omtrent
het uittreden van Duitschland uit den Volken
bond, heeft een redacteur van het Ned. Corr.
Bureau in een onderhoud met den Minister
van Buitenlandsche Zaken, Jhr. Mr. A. C. D.
de Graeff, die dezer dagen uit Geneve terug-
gekeerd is, de vraag gesteld of de quaestie
van de Joodsche vluchtelingen, waartoe door
Nederland het initiatief genomen is, er toe
kan hebben bijgedragen, dat Duitschland zich
te Geneve geisoleerd ging voelen.
De Minister antwoordde hierop, dat zulks
naar zijn meening volkomen uitgesloten is.
De houding van Duitschland inzake de Jood
sche vluchtelingen is zeer begrijpelijk en zeer
correct geweest en ook de verhouding met de
Duitsche delegatie heeft niets te wenschen
overgelaten. Voor zoaver er gevoeligheden
aan Duitsche zijde kunnen bestaan, zou dit
alleen het geval kunnen zijn naar aanleiding
van de behandeling in de Minderhedencom-
missie, maar hier heeft Nederland niet aan
deel genomen.
In het algemeen zijn oordeel gevende over
deze gebeurtenissen, aarzelde de Minister niet
deze ontwikkeling uiterst bedenkelijk te noe-
men voor den Volkenbond en zijn arbeid.
Tevens heeft de Rijkspresident met ingang
van 14 October den rijjksdag ontbonden ver
klaard. Nieuwe verkiezingen worden 12
November gehouden, om het Duitsche volk
gelegenheid te geven over de levensvraag-
stukken der nat'ie uitspraak te doen.
Zaterdagavond heeft de rijkskanselier Hitler
over alle Duitsche zenders voor de radio een
toespraak gehouden die 40 minuten duurde en
waarin hij zijn meening over den politieken
toestand heeft uiteengezet.
Hij beeindigde zijn uiteenzetting van het
doel waamaar Duitschland in de Volken-
bondsvergaderingen te Geneve heeft gestreefd
aldus:
Als de Fransche minister-president echter
vervolgens de vraag stelt waarom Duitschland
dan wapens eischt, die toch later moeten wor
den afgeschaft, dan is hier sprake van een
vergissing.
Het Duitsche volk en de Duitsche regeering
hebben in het geheel geen wapenen, maar ge-
lijkgerechtigheid geeischt. Als de wereld be-
sluit dat alle wapens tot het laatste machine-
geweer zullen afgeschaft worden dan zijn wij
bereid dadelijk tot een dergelijke conventie toe
te treden. Als de wereld besluit dat bepaalde
wapens vemietigd zullen worden zijn wij be
reid daar van te voren van af te zien. Als de
wereld echter bepaalde wapenen aan elk volk
toestaat, zijn wij niet bereid ons als minder
gerechtigd volk die wapenen te laten onthou-
den. Indien wjj dit volgens onze overtuiging
eerlflk naar voren brengen zijn wjj voor de
andere volken betere partners dan wanneer
wij tegen onze overtuiging in bereid waren
deemoedige en onteerende voorwaarden te
aanvaarden. Wij willen niet met onderhan-
delaars verdragen sluiten maar met volken.
De vroegere Duitsche regeeringen zijn in
vertrouwen tot den volkenbond toegetredec
in de hoop daar een forum te vinden om een
rechtvaardige vereffening tusschen de volken
te verkxijgen. Met oprechte verzoening in de
eerste plaats tusschen de vroegere tegenstan-
ders. Dit veronderstelt echter erkenning van
de volkomen gelijikgerechtigtheid van Duitsch
land. Onder deze voorwaarden had ook deel-
neming aan de ontwapeningsconferentie plaats.
Het Duitsche volk heeft zijn ontwapenings-
verplichtingen meer dan vervuld. De gewa-
pende staten waren nu aan de beurt, hun
analoge verplichtingen niet minder te vervul
len. De Duitsche regeering neemt aan deze
conferentie niet deel om voor het Duitsche
volk afzonderlijike kanonnen of machine-
geweren toegezegd te krijgen, maar om als
gelijkgerechtigde factor aan den algemeenen
vrede van de wereld mede te werken. De vei-
ligheid van Duitschland is geen geringer recht
dan de veiligheid van andere naties.
In deze eisch van Duitschland kan geen
bedreiging van de overige mogendheden lig-
gen want de verdedigingswerken van de
andere volken zijn tegen de zwaarste aanvals-
wapenen gebouwd terwijl Duitschland geen
aanvalswapenen maar slechts die verdedi-
iginswapenen eischt die ook in de toekomst
niet verboden, maar alle naties toegestaan
zijn en ook in dit opzicht is Duitschland van
te voren bereid met een minimum tevreden
te zijn dat in geen verhouding staat tot de
geweldige wapeningen van onze vroegere
tegenstanders. De bewuste declasseering van
ons volk die daarin ibestaat dat men ieder volk
der wereld een vanzelfsprekend recht geeft
wat men alleen ons onthoudt voelen wij als de
vereeuwiging van een riscriminatie die voor
ons ondragelijk is.
Ik heb reeds in mijn vredesrede in Mei ver
klaard, dat wij onder dergelijke omstandig-
heden niet langer in staat zouden zijn tot de
Volkenbond te blijven behooren of aan inter-
nationale conferenties deel te nemen. De
mannen die Duitschland op het oogenblik
leiden hebben niets gemeen met de betaalde
landverraders van November 1918. Wij alien
hebben eens evenals elke behoorlijike Fransch-
man en Engelschman tegenover ons vaderland
met opoffering van ons leven onze plicht ge-
daan. Wij zijn niet verantwoordelijk voor
dien oorlog en ook niet voor wat daarin ge-
beurd is, maar wjj zijn slechts verantwoorde
lijk voor de liefde voor ons volk.
Naar aanleiding van vorenstaande is de
N. R. Crt. van oordeel, dat de seismograaf
van de Duitsche buitenlandsche politick, die
wij tot nog toe voortdurend hebben zien heen
en weer siaan, reageerend op vulcanischen
druk van verschillende aard, die onder het
oppervlak der nationaal-soeialistische regee
ring aan het werk was, plotseling een schok
van onberekenbare beteekenis heeft gekregen.
Tot nogtoe heeft Duitschland te Geneve
kalm en, zooals nog bij de behandeling van
de Nederlandsche motie gebleken is, zelfs met
zekere welwiUendheid medegewerkt. Wat er
te Genfeve gebeurde, en waaraan de Duitsche
delegatie haar passieve medewerking ver-
leende paste echter volstrekt niet in de
gemoedsgesteldheid van de fel nationalisti-
sche groepen, wier kradht in de beweging zoo
uitermate groot is. Berlijn scheen nog te
hopen door de ontwapeningsconferentie te
kunnen heenschipparen; het deed daarvoor
zijn uiterste best en allerlei redevoeringec
en intervieuws van den laatsten tijd waren
daarop berekend. Dit heeft echter als reactie
in de partij zelf spanningen gewekt, die Ber
lijn blijkbaar niet meer heeft kunnen weer-
staan. Het is de oude geschiedenis van den
Zauberlehrling.
De druk kwam van twee kanten n.l. ook
van de andere mogendheden. Wij| hebben
deze week er reeds op gewezen, dat Ber
lijn voor de keuze van buigen of barsten zou
komen te staan. Buigen zou de voortzetting
zijn geweest van de totnogtoe gevolgde
politiek.
Nu is vandaag de ibreuk gekomen. Hit
ler heeft plotseling verklaard dat Duitschland
uit den Volkenbond treedt en de ontwape
ningsconferentie verlaat. Dit besluit moet,
verdere gevolgen hebben. De regeering van
Hitler kan daarbij niet blijven stilstaan. De
onvermijdelijke oonsequentie is een herbe-
wapening van Duitschland. Hevige reacties
van de andere mogendheden zijn daarop te
verwachten. Wij hebben nu een toppunt van
spanning in de Europeesche politiek bereikt,
van zeer gevaarlijke spanning.
Of zal Berlijn, nu voor de extreme natio-
nalisten wijkend, toch niet tot de uiterste
consequenties gaan, maar, na door zwichten
zijn positie te hebben vergemakkelijkt, toch
nog weer naar een vergelijk met de buiten-
wereld streven?
Het is te optimistisch dit nu als verwaeh-
ting uit te spreken. Maar ondenkbaar is het
allerminst.
iOpeens herinnert zich Hitler nu het be
staan van den Rijksdag. Deze wordt ont
bonden, om bij wijze van algemeene verkie-
zing, een plebisciet over de politiek der
regeering mogelijk te maken. Deze maat-
regel is overbodig. Hoe een dergelijke stem
ming moet uitvallen weten alien bij voorbaat.
Wij verwachten, dat de reactie in de bui-
tenwereld op dit alles heel hevig zal zijn.
Vooral in Frankrijk, waar de nationalisten
die reeds te veel toegeven van hun regeering
vreesden, zullen juichen. A1 wat twistziek
is in de wereld of belang heeft bij twist, heeft
een goeden dag.
EEN AMERIKAANSCH „DUIVELS-
EIEAND".
Het Amerikaansche dept. van justitie heeft
besloten naar het voorbeeld van het door
Frankrijk ingeriohte ,,Duivelseiland", een ge-
isoleerde plaats in te richten voor het onder-
brengen van zeshonderd der gevaarlijkste
Amerikaansche bandieten.
Hiervoor is de keus gevallen op Alcatras-Is-
land, een eilandje in de baai van San Fran
cisco. Het is omgeven door zeer gevaarlijke
draaikolken en stroomingen, zoodat pogingen
tot ontvluchten van daar in het algemeen als
onbegonnen werk beschouwd kunnen worden.
583 JUBILARISSEN.
Vrijdag heeft de firma Siemens Halske te
Berlijn de stichting van het bedrijf herdacht
en zooals ieder jaar de jubilarissen gehuldigd.
Deze keer waren het 583 werknemers die 25
jaren bij de maatschappij in dienst zijn.
HET KINDERARMSTE LAND.
De volkstellingsstatistiek in Duitschland (de
invloed der nationaal-soeialistische overwin-
ning zette eerst nadien in) brengt aan het
licht, dat Duitschland het kinderarmste land
van Europa is. Op elke 1000 inwoners worden
in Duitschland 16 kinderen geboren, in Frank-
land 18, in Tsjecho-Slowakije 22, in Italie 25,
in Polen 30(1). Gemiddeld telt elk Duitsch ge-
zin op het land 4.1 personen, in de stad 3.3
personen. De nationaal-socialisten hebben in
derdaad aan het kleine gezdn den oorlog ver
klaard, maar de weg naar het Italiaansche
of Poolsche cijfer is nog lang.
DE ZWARE LUCHTEN IN HET VERRE
OOSTEN.
Wat is, sohrijft de N. R. Crt., Rusland van
plan in. het Verre Oosten Er is groote ver-
andering gekomen in zijn houding tegenover
Japan. Te voren placht het zich in alles wat
in Mantsjoerije tegen zijn belangen geschied-
de geduldig te schikken. Er zijn erge ge
vallen geweest waarin de Russen zelf de Ja-
panners hielpen met zoetsappige uitlegging.
Maar dat is nu voorbij. De Russen gaan erg
op hun stuk staan. De publicatie van de al
dan niet echte dooumenten omtrent de arres-
tatie van Russsich personeel van den Oost-
Chineeschen spoorweg is een vorm van tegen-
aanval, die heel duidelijk als waarsohuwing
aan Tokio bedoeld is. Zij verraadt dat thans
een heel andere geest over Moskou vaardig
geworden is.
Rusland toont zich nu lichtgeraakt tegen
over offieieuse Japansche uitlatingen, wat het
waarlijk tot nog toe niet geweest was. Verder
moeten reizigers die over Siberie zijn geko
men, hebben verteld dat het heel druk is met
transport van troepen over de transsiberische
lijn.
Het is nog moeilijk te zeggen wat dit alles
te beteekenen heeft. Aan de loslippigheid
van den perschef in het Japansche ministerie
van buitenlandsche zaken hebben wij een uit-
drukking te danken die van aanzienlijk meer
levenswijsheid getuigt dan ons wat lichtzinnig
optimistische spreekwoord dat blaffende hon-
den niet bijten. „Laffe en moedige honden
blaffen op dezelfde manier", heeft deze wijze
Oosterling gezegd. Wij gelooven, dat in
deze woorden het heele probleem van de hou
ding van Rusland voortreffelijik is samen-
gevat. Rusland blaft nu, en wij staan daar-
door voor het vraagstuk of het werkelijk van
plan is, als de Japanners niet voorzichtiger
worden, tot den aanval over te gaan; dan wel
of dit geblaf enkel een poging is, de Japan
ners zonder risico af te schriikken van verdere
willekeurigheden tegen de Russische belangen.
De Russische gezant heeft deze formuleering
van het probleem beleedigend gevonden en er
hevig te Tokio tegen geprotesteerd. In wer-
kelijkheid moesten de Russen het waardeeren
dat de Japanner op deze wijze heeft te ken-
nen gegeven, dat men het te Tokio volstrekt
niet zeker vindt dat Moskou alleen op
„bluff" uit is.
Het een en het ander kan waar zijn. Rus
land kan probeeren, door nu den schijn aan te
nemen, dat het zich in Mantsoerije niet alles
laat weigevallen, de Japanners af te schrik-
ken van ondernemingen die verder strekken
dan de Mantsjoerijsche grens, ondernemingen,
welke in den laatsten tijd, bij de heerschende
gemoedsgesteldheid in Japan, steeds meer te
duchten waren geworden. De verhalen der
al of niet bestaande reizigers konden heel
goed in een dergelijk beleid passen. Troepen-
transporten waarover berichten ,,uitlekken"
kunnen soms even effectief zijn als werke-
lijke transporten, en zijn in ieder geval veei
goedkooper. Maar wij zouden er niet voor
durven instaan dat Rusland alleen maar be-
doelt te waarschuwen; zooals gezegd, wij vin
den het Japansche spreekwoord voorzichtiger
en dus wijzer dan het Hollandsche.
Hetzelfde probleem vindt men terug in het
versdhijmsel dat Rusland zich zoo beijvert
om in Europa met al zijn buren goede vrien-
den te worden. Dat is stellig niet tegen
Duitschland gericht. Rusland weet, dat het
van Duitschland voorloopig niets te vreezen
heeft, en verder heeft het zich van de gebeur
tenissen in Duitschland niet zoo bijster veel
aangetrokken. Het heeft vroeger reeds her-
haaldelijk blijjk gegeven het aan de macht
komen van Hitler niet te vreezen. Daarmede
in overeenstemming moeten ook de instructies
zijn geweest, die het aan de communistisehe
partij in Duitschland placht te verstrekken.
Als Moskou nog eenig vooruitzicht wilde be-
houden op een algemeene chaos in Europa,
waarin het zijn zaad zou kunnen uitzaaien,
dan bood in ieder geval een nationaal-socia-
listisch experiment in Duitschland nog de
beste kansen daarop. Zoo heeft Rusland
deze dingen beschouwd. Had het in zijn poli
tiek gepast, dan zou het bereid zijn geweest
met Hitler somen te gaan, zooals Hitler
steeds bereid is geweest de goede verstand-
houding tot Rusland op den ouden intiemen
voet voort te zetten.
Rusland's politiek in Europa is dus uitslui-
tend op het Verre Oosten berekend. Maar
ook daarmede is ook weer de beteekenis van
het blaffen nog niet opgehelderd. Want Mos
kou kan hebben berekend dat het Tokio wel
degelijk een andere kijk kon geven op den
stand van zaken als het wist dat Moskou niet
meer zenuwachtig naar Europa behoefde cm
te kijken, en dat dit feit op zich zelf reeds
gewenschte uitwerking kon hebben.
Wat bij den stand van zaken in het Verre
Oosten verder aandacht verdient zijn ver-
schrjnselen van aarzeling en van zenuwach-
tigheid bij andere betrokkenea. Dat men te
Washington telkens weer zoo zwaar beraad-
slaagt over een erkenning van de Sowjetunie
is zeker niet zonder verband met dit alles.
Terwille van de handelsbetrekkingen alleen
is dat niet noodig. Het uitbreiden van de
Amerikaansche vloot ,,voor werkverschaf-
fing", waarop wij reeds als een schijnibaar
zeer inconsequente daad hebben gewezen,
staat zeker niet los van deze dingen.
De erkenning van Rusland door Amerika
op dit oogenblik, en de groote toenadering
die men daarvan verwacht, zouden wel dege
lijk groote beteekenis hebben voor den toe-
stand in het Verre Oosten. Het verhaal over
de opvattingen van Stalin, ontleend aan het
Parijische Orgaan der Russische mensjewiki,
past ook vertreffeldjk in dit verband.
De bittere vastberadenheid, de desperate
wil van een oeoonomisch klemgeloopen volk
am door te zetten ,om alles te wagen terwille
van de kans van alles te winnen, zijn in den
laatsten tijd te Tokio nog stenker geworden
dan zij, te voren reeds waren. Het drijft daar
met groote kracht in nationaal-soeialistische
richting. De beruchte brochure van Araki,
die het program vomit van deze beweging
zooals Hitler's boek dat is voor het Duitsche
nationaal-socialisme, moge nuchterder zijn in
beschouwing en in het bepalen van doelein-
den, bescheidener in begeerten is zij vooral
niet.
Men toont te Tokio heel duidelijk het gevoel
niet meer terug te kunnen. Dit was al lang
te zien aankomen, reeds in den tijd toen de
regeering nog weerstand bood maar met
schokken vooruit werd geschoven in de ge
vaarlijke richting.
Hoe zenuwachtig men te Tokio is blijkt o.a.
uit een kort telegram uit Singapore, dat wij
in de Times van Zaterdag vonden. ,,,Kapitein
Euan Wallace, burgerlijk Lord van de Admi-
raliteit", zoo heet het in dat telegram, „doe-
lende op een artikel van admiraal Inji in een
Japansch blad waarin ibeweerd werd, dat de
basis van Singapore slechts werd gebouwd
ter voorbereiding van een oorlog met Japan,
heeft gezegd, dat dergelijk gepraat onzin was.
Hij voegde eraan toe dat de voltooding van
het werk een eereplicht voor het Britsche
Rijjks was".
Zulke praat is inderdaad, formed beschouwd
onzin. Zooiang Engeland nog maritieme
aspiraties heeft is de versterking van Singa
pore heel natuurlijk. Er wordt aan die vloot-
basis nu stevig gebouwd. Maar hoe normaal
dit, uit Britsch oogpunt beschouwd, ook zij,
het is geen wonder dat dit de Japanners een
doom in het oog is, ja dat zij zelfs als een
doom in hun vleesch voelen. Immers. Singa
pore is de eenige machtige voorpost waarover
het Westen, zoowel Amerika als Europa daar-
toe gerekend, in het Oosten tegenover de
maritieme macht van Japan beschikt. Zonder
Singapore was Japan oppermachtig in de
westelijke Pacific, maar een voltooid Singa
pore vormt, als een nieuw Gibraltar en als
uitgangspunt voor de vereenigde krachten van
de beide grootste zeemogendheden, nog altijd
een beslissende bron van macht, zelfs in het
verre Oosten. De vijandelijke gevoelens van
de Japanners tegenover deze maritieme haven
zijn ten voile begrijpelijk. Reeds op de con
ferentie van Washington zagen zij dit ,,ge-
vaar", en zij hebben him uiterste best gedaan
ook het Maleische Schiereiland te brengen
binnen de afbakening van den Grooten
Oceaan, waarin de versterking van oorlogs-
havens venboden was. Amerika verzette zich
echter niet minder dan Engeland zelf daar-
tegen. Waarom: dat was toen reeds duidelijk
en wordt nu met den dag nog duidelijker. Als
Engeland zou verslappen in zijn ijver, zou
Austarlie te Londen luidruchtig aankloppen...
Een voorbereiding voor een oorlog tegen
Japan is Singapore natuurlijk nooit geweest.
Maar op zijn minst als een memento aan
Japan was het toch .bedoeld. En als zoodanig
kan het nu groote beteekenis krijgen.
Moge het als bliksemafleider goed functio-
neeren in de hevig met electriciteit geladen
atmosfeer die nu boven het Verre Oosten
hangt
VUURGEVECHT BIJ BANGKOK.
In de onmiddellijke nabijheid van de stad
is Vrijdag een vuurgevecht begonnen tusschen
de regeeringstroepen en de opstandelingen, die
onder aanvoering van prins Bovaradej naar
Bangkok zijn opgerukt. Bij deze gevechten
moeten tal van gewonden zijn gevallen.
Er bestaat, naar de Tel. meldt, groote
vrees dat de gevechten zich zullen uitbreiden
tot binnen de stad zelf en als gevolg van deze
vrees hebben tal van handelshuizen en banken
hun deuren al gesloten.
De legatiegebouwen worden bewaakt en aan
de bewoners der voorsteden is advies gegeven
hun huizen te ontruimen.
Een uitbreidingg van den strijd tot in de
eigenlijke stad zou voor Bangkok funeste ge
volgen kunnen hebben. De city bestaat uit een
groot aantal nauwe straatjes met meerendeels
houten huizen; een vuurgevecht hier zou licht
tot brand kunnen leiden. En de geschiedenis
heeft bewezen, dat een aanvankelijk kleine
brand in Bangkok gemakkelijk enorme uit-
breiding krijgt.
Een speciale Europeesche wijk heeft Bang
kok niet. De meeste Europeanen wonen aan
den rand der stad, soms zelfs midden tusschen
de sawahs in, die de stad omgeven. De Engel-
sche, Italiaansche en Nederlaandsche legaties
bevinden zich zeer dicht bij elkaar; zij zijn
gelegen aan den buitenkant der stad. Gezien
de ligging van Bangkok moeten de gevechten
waarvan in de telegrammen sprake is, zich
wel in de onmiddellijke nabijheid afspelen.
Bangkok is namelijk voor de verbinding met
het binnenland aangewezen op spoor en rivier:
de Chao Phya Menam, waaraan Bangkok is
gelegen; Heerwegen voeren niet verder buiten
de stad dan enkele kilometers.
TER NEIIZEN, 16 October 1933.
CAUTIE GESTELD.
Toen het Italiaansche stoomschip ,,Oreste"
dat 5 dezer een der remstoelen in de weste
lijke voorhaven heeft omvergevaren uit Gent
terugkwam om af te schutten, is het van
wege den rijkswaterstaat aan den ketting ge-
legd, omdat de cautie, ad f 10.000 nog niet
was gesteld. Nadat hieraan was voldaan, is
het stoomschip jl. Vrijdag vertrokken.
MUZIEKCURSUS VAN HET MUZIEK-
GEZELSCHAP DE VEREENIGDE
WERKLIEDEN.
Wij vestigen de aandacht van jongelieden en
hnnnp. ouders op de in dit nummer voorkomen-
de advertentie betreffende den muziekcursus
van het muziekgezelschap ,,De vereenigde
werklieden". Tegen een zeer gering financieel
offer kan men daarvan genieten. Niet alleen
jongeren, doch ook volwassenen, die de mu-
ziekkunst nog willen beoefenen zijn welkom.
Deze studie is een nuttige bezigheid, doch
schenkt in het verder leven in ruime mate
genot aan de beoefenaars, terwijl, zooals be
kend, een harmonie door haar optreden bij
verschillende gelegenheden ook aan anderen
genoegen verschaft.
Naar we vememen is het muziekgezelschap
voornemens in het laatst der maand Novem
ber het 40jarig bestaan te vieren door een
uitrvoering met een speciaal herinneringspro-
gramma voor leden, donateurs en genoodigden.
EERSTE H. COMMUNIE.
Op Zondag 29 October e.k., feestdag van
Christus Koning, zullen de kinderen van 7 jaar
in de parochiekerk alhier hun eerste H. Com-
munie doen.
R.K. JEUGDWERK.
Men schrijft ons:
Het zal wel niet noodig zijn onze geloofs-
genooten nogmaals op de belangrijkheid van
het jeugdwerk te wijzen. Ieder onzer weet, dat
in dezen tijd van onverschilligheid zoowel op
godsdienstig als op maatschappelijk gebied,
vooral de jeugd hiertegen moet worden ge-
wapend; zij moet zich volkomen bewust wor
den van de grondgedachten der R.K. kerk, die
in zich de geneesmiddelen voor de kwalen
onzer dagen bevatten. Daarom moet ieder het
zich tot een plicht rekenen ons jeugdwerk te
steunen, hetzij als lid, donateur of eerelid
tegen een bepaalde jaarlijksche bijdrage.
De commissie tot bevordering van de belan
gen van het R.K. Jeugdwerk in onze pa-
rochie dankt de velen die reeds een bijdrage
hebben gegeven en hoopt, dat de achterblij-
vers ook nog zullen komen met hun giften,
te meer wijl de commissie dezen winter weer
alien een kleine vergoeding zal teruggeven in
den vorm van hoogstaande uitvoeringen tegen
^eer gereduceerde prijzen.
K. J. V.
Zondag werd de K. J. V. weer verrijkt met
een nieuw lid. Nadat 's morgens een alge
meene H. Communie had plaats gehad onder
de vroegmis, had 's namiddags de aanneming
plaats onder het Lof in de kapel der E. E.
Zusters. Tevens werden de eerste 3 Gilde-
meisjes aangenomen, die een proeftrjd van on-
geveer een half jaar achter den rug hadden.
De Zeereerw. Heer Pastoor hield een kort,
hartelijk en aanmoedigend toespraakje tot de
meisjes, waama in het Patronaatsgebouw een
gezellig samenzijn volgde.
GEVONDEN VOORWERPEN.
De inspecteur van politie alhier maakt be
kend dat omtrent onderstaande gevonden
voorwerpen inlichtingen te bekomen zijn aan
de daarachter vermelde adressen:
Rozenkrans in 6tui, J. Cappers, P 43.
Broche, P. Loaf, Nieuwediepstraat 5.
Kinderportemonnaie met inhoud, A. Bogaart,
Van Steenbergenlaan 39.
Damestasch met inhoud, J. Harte, Van
Steenbergenlaan 46.
Ceintuur, B. Dooms, Steenkamplaan 35.
Rozenkrans, L. van den Hemel, Vlooswijk-
straat 69.
lHaarkammetje, S. van Pienbroek, Noord-
straat 73.
Portemonnaie met inhoud, W. de Jonge,
Hoogendijk 25.
Winkelboekje, Nat. Houtbedrijf, Stationsstr.
Kinderportemonnaie, P. Vercauteren, Wal-
straat 8.
Hondje, P. Nagtegaal, Steenkamplaan 72.
Partij meelzakken, P. Millenaar, Arsenaal-
straat 2.
Kindertaschje, J. Harte, Tuinpad 22.
VEEARTSENIJKUNDE.
Aan de Veeartsenijschool te Utrecht is ge-
slaagd voor het eindexamen de heer H. van
de Vijver te Biervliet.
BRAND TE MIDDELBURG.
Zaterdagmiddag is te Middelburg in het caf6
Rotterdam van den heer J. van Zweeden, aan
den Kinderdijk, brand ontstaan. De brandiweer
was spoedig ter plaatse met twee motor-
spuiten.
De brandweer slaagde erin den brand te be-
perken tot het cafe en een daarachter gelegen
houten deel van het gebouw. Het voorste deel
en de aangrenzende perceelen liepen bijna geen
schade op. Na een half uur kon het meeste
materiaal inrukken. Verzekering dekt de
schade.
JEUGDIGE TIPPELAARS.
Vrijdagmorgen maakte men zich te Vlis-
singen emstig ongerust over een vierjarig en
een tweejarig kind, die vermist werden. Ze
waren nergens te vinden. Des middags heeft
een agent van politie ze in de Zandstraat te
Middelburg aangehouden. Ze hadden de reis
van Vlissingen naar Middelburg te voet afge-
legd.
BOND VAN MOSSELKWEEKERS.
(In de Donderdag te Goes onder voorzitter-
schap van mr. A. J. v. d. Hoeven, burge-
meester van Tholen, gehouden vergadering
van de afd. Zeeland van den Ned. Bond van
mosselkweekers werden herdacht de overleden
leden van den raad van toezicht de heeren A.
v. d. Weijden te Zierikzee en L. van Waes-
berghe te Hulst.
De voorzitter gaf een overzicht van de in het
afgeloopen jaar verrichte werkzaamheid, o.a.
de verdeeling van het Zuiderzee-mosselzaad,
het verbod van den invoer van groote Zui-
derzeemosselen in Zeeland en de bevordering
van het verbod van visschen op Zondag. De po
gingen om mosselen uit te voeren alleen met
consent van de regeering hebben gefaald.
Helaas heeft het ook nu weer aan de noodige
samenwerking onder de mosselkweekers out
broken.
De aftredende bestuursleden S. Hage te
Bruinisse en Joh. Fadmos van Ierseke werden
herkozen.
iBesloten werd er bij de regeering krachtig
op aan te dringen, dat het mosselvisschen op
Zondag verboden wordt. Dat dit mogelijk is,
is bij het kreeftenvisschen gebleken. Ook het
personeel van de visscherijpolitie zou weer
Zondagsrust krijgen.
ITenslotte is besloten door middel van pers
en radio propaganda te voeren voor grooter
verbruik van mosselen in het binnenland. Het
hoofdbestuur kreeg daarvoor een crediet van
500.
„Excelsior''.
Onze plaatselijke tooneelvereeniging zal het
seizoen 1933'34 openen door de opvoering
van het tooneelspel „Zonsopgang" van Jos.
van Eekelen, in 3 bedrijven.
Aan het strand ibij de Kleine Huissenspolder
is aangespoeld een volwassen, zwart behaarde
stier, met een neusring.
DINSDAG 17 OCTOBER 1933.
Gereformeerde Gemeen te.
TER NEUZEN. 6 u., Ds. Laimain, van Rot
terdam.
Oud-Gereformeerde Gemeen te.
TER NEUZEN. 6 u., Ds. W. Baaij, van Tholen.
