ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
Mijn Eiland
No. 9047
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1933.
73 e Jaargang
BINNEHLAND
F E UIL LETON
DE AFSLUITDIJK VOOR HET VERKEER
VRI J GEGEVEN.
TER NEUZENSCHE COURANT
BONNEMENTSPRIJSBinnen Ter Neuzen 1,25 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
fr. per post 1,55 per 3 maanden Btf vooruitbetaling fr. per post 5,60 per jaar
Voor Belgie en Amerika 2,overlge lan den f 2,35 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor bet buitenland alleen bij vooruitbetaling.
CItgeefster: Firaia P. J. VAN DE SANDE.
GIRO 38150 TELEFOON No. 25.
ADVERTENTIeN: Van 1 tot 4 regels /O,80
Voor elken regel meer 0,20.
KLEEVE ADVERTENTIeN per 5 regels 50 cent bjj vooruitbetaling.
Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrtjgbaar is. Inzendlng van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BEAD VERS CUM NT IEDEREN MAANDAG-, WOENSDAG- en VRIJD AG A V ON D,
INZAMEEINGSWEEK VOOR HET
NATIONAAL CRISISCOMIT6.
De nationale inzamelingsweek welke van 4
tot 12 October ten bate van het Nationaal
Crisiscomite wordt gehouden, zal op den avond
van 3 October worden ingeleid door redevoe-
ringen, welke Prinses Juliana en eenige leden
van het dagelijksch bestuur voor de radio zul-
len houden.
MR. KNOTTENBELT NAAR DE
EERSTE KAMER.
In de Maandag gehouden zitting van het
Centraal Stembureau voor de verkiezing van
de leden der Eerste Kamer is in de vacature,
ontstaan door het bedanken van den heer
Koster, tot lid van deze Kamer benoemd ver-
klaard Mr. H. J. Knottenbelt te 's-Graven-
hage, thans lid der Tweede Kamer.
De heer Knottenbelt, die reeds vroeger te
kennen heeft gegeven, dat hij op den duur niet
lid van de Tweede Kamer wenschte te blijven
zal het lidmaatschap van de Eerste Kamer
aanvaarden.
Opvolger van den heer Knottenbelt in de
Tweede Kamer is Mr. W. C. Wendelaar, bur-
gemeester van Alkmaar.
PATRIMONIUM IN ZEELAND.
Zaterdag vergaderde te Middelburg onder
voorzitterschap van den heer W. A. den Hol
lander het bestuur der gewestelijke organisa-
tie van Patrimonium.
Naar aanleiding van enkele ingekomen brie-
ven van het Verbondsbestuur werd door den
heer A. de Lange, lid van het Prov. Comite
van de Centrale voor werkloozenzorg opge-
ricbt door den raad van kerken, medegedeeld
hoe dit comite is ontstaan en welk een taak
het zich heeft gesteld. Vooral ten platten
lande is nog weinig aan moreele zorg voor de
werkloozen gedaan.
In den breede werden besproken de factoren
die den groei van Patrimonium in Zeeland
tegenhouden. Toch zal weer in den a.s. win
ter al het mogelijke worden gedaan om krach-
tige propaganda te voeren, waarvoor een plan
werd opgemaakt.
Aan den verbondsvoorzitter, den heer G.
Smeenk zal worden verzocht voor de gewes
telijke organisatie een rede uit te spreken.
Verder zullen zoo mogelijk in enkele plaatsen
propagandavergaderingen worden gehouden,
teneinde te trachten nieuwe afdeelingen op te
rich ten.
Oak zal contact worden gezocht met voor-
aanstaande personen op politiek en kerkelijk
gebied, teneinde bij hen de belangen van
Patrimonium te bepleiten.
Nadat nog eenige huishoudelijke zaken
waren geregeld werd de vergadering met
dankgebed gesloten.
DE PRIJSVRAAG VAN HET NATIONAAL
CRISISCOMITe.
De propaganda-afdeeling van het Nationaal
Crisiscomite deelt mede:
Velen zullen reeds vemomen hebben, dat op
3 October ongeveer kwart voor tien des avonds
een prijsvraag per radio zal worden bekend
gemaakt. Het aantal prijzen, dat belangeloos
door handel en industrie is beschikbaar ge
steld stijgt geweldig en om de nieuwsgierig-
heid van het publiek te bevredigen heeft het
Nationaal Crisiscomite besloten een tot op
heden bijgehouden prijzenlijst ter beschikking
te stellen. Aanvragen te richten tot het Na
tionaal Crisiscomite, Kneuterdijk 20, 's Gra-
venhage, met insluiting van 2 postzegels van
0,05 voor zend- en administratiekosten.
door
VICTOR BRIDGES.
(Nadruk verboden.)
23) (Vervolg.)
,,En wat is er toen gebeurd?" vroeg ik.
Heeft iemand op 'm geschoten of iets der-
gelijks opwindends gedaan?"
Bascomb schudde zijn hoofd. ,,Daar hebben
we ze de gelegenheid niet toe gegeven,'' zei
hij grimmig. ,,Vo6r we naar bed gingen, lie-
ten we Satan altijd door de achterdeur naar
buiten en ik zou den man wel 's willen zien,
die dan wat begon met Satan als zijn be-
waker achter zich aan."
Een paar oogenblikken bleef het stil.
,,Vertel me 's wat van die ziekte van mfgin
oom," verzocht ik. ,,Hoe is het gekomen, dat
hij zoo gauw gestorven is?"
,,'t Is begonnen met een regendag, meneer,
toen-ie door-en-door nat geworden is. Op een
morgen w^as-ie met zijn buks uitgegaan en
toen begcn het te regenen. Hij was d'r niet
op gekleed en hij kwam thuis, bar gewoon-
weg nat tot op zijn hemd. ,,Eindelijk heb ik
m'n bekomst, Bascomb," zei hij met een soort
begrafenisstem. ,,'t Zou me niks verwonde-
ren, als ik d'r' binnen een week geweest was."
Meteen daarop ging-ie naar bed en tegen
vijven was 't al mis lag-ie gewoonweg te
ijlen. Ik vond hem erg ziek en omdat ik wist,
dat die Manning een dokter was, ben ik toen
naar mijn schuit geroeid en heb 'm gevraagd
even te komen. Ik mocht 'm niet van 't
oogeniblik, dat ik 'm v66r me zag af niet,
maar d'r was geen ander in de buurt en dus
moesten we tevreden zijn met wat we had
den Toen we terug kwamen, was de patroon
hard ziek. Hi} kende me niet meer en hij
gooide zichzelf maar heen en weer en praatte
allemaal onzin. ,,Maak hier in de kamer maar
een bed voor me op," zei de dokter, toen-ie
'm zag, ,,als ik vannacht bier niet iblijf, is-ie
CONGRES KATH. DEMOCRATISCHE
PARTIJ.
Zaterdag en Zondag heeft de Kath. Demo-
cratische Partij in Nederland te 's Graven-
hage haar eerste Congres gehouden na de tot
stand gekomen fusie van de R. Kath. Volks-
partij en Kath. Democratische Bond. Onder
leiding van den partijvoorzitter, prof. dr. J. A.
Veraart werden de statuten en het sociaal-
economisch program behandeld en vastgesteld
Zondagmiddag had een openbare demonstra-
tievergadering plaats, waar o.a. de heeren C.
D. Wesseling (voorm. voorzitter van de R.K.
Volkspartijen prof. Veraart (voorm. voor
zitter van den Kath. Dem. Bond) het woord
hebben gevoerd.
RAUW VET.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Van
der Sluis betreffende het nemen van maat-
regelen van regeeringswege tot verkrijgbaar-
steiling in voldoende mate en tegen billijken
prijs van rauw rund- en varkensvet, heeft de
minister van economische zaken geantwoord:
Door het prijsregelend^>ptreden ten aanzien
van de overige vetten, ten gevolge waarvan
de rauwe vetten naar verhouding het meest
goedkoop zijn, is inderdaad een groote vraag
naar rauw vet ontstaan. Rauw vet wordt
thans voor doeleinden gebruikt, waarvoor men
vroeger juist gesmolten vet bezigde.
De ondergeteekende overweegt maatrege-
len ter voorkoming van een tekort aan rauw
vet voor den consument.
CRISISHEFFING OP OLIeN EN VETTEN.
Naar het Ned. Weekblad voor Kruideniers-
waren met zekerheid zegt te vernemen, kan
spoedig een crisisheffing op olien en vetten
worden tegemoetgezien. De hoegrootheid de-
zer heffing is nog niet bekend. Alleen kan het
blad mededeelen, dat 't geen doel heeft, voor-
raden van deze artikelen op te doen, daar ook
deze onder de heffing zullen vallen en op ont-
duiking door niet aangeven van voorraden
strenge straffen zullen worden gesteld.
Het blad verneemt tevens met vrij groote
zekerheid, dat met ingang van 1 October een
crisisheffing op suiker is te verwachten. Het
bedrag ligt vermoedelijk tusschen 5 en 7 gul
den per 100 K.G.
Evenals bjj vroegere regelingen, zullen voor
raden tot 500 K.G. van navordering worden
vrijgesteld.
Nader wordt omtrent- de crisisheffing
op suiker gem eld: Het bericht heeft
in tal van kringen, hoewel het niet of-
ficieus, n6ch officieei was, bezorgdheid ge-
wekt en de (anti-rev.) ,,Rotterd." heeft zelfs
een circulaire onder de oogen gehad, waarin
een firma haar klanten reeds een prijsver-
hooging aankondigt in verband met de crisis
heffing op suiker.
Het merkwaardige van het geval is, dat
noch op Economische Zaken, ndch op Finan-
cien van deze heffing iets bekend is. En wan-
neer met 1 October een crisis-heffing op suiker
in werking trad, zou men het daar nu toch
zeker wel al lang weten!
DE STEUN AAN DE VARKENSHOT DERIJ.
De Nederlandsche Varkenscentrale maakt
bekend dat met ingang van 1 October geen
varkens meer zullen kunnen worden gemerkt
met merken toegekend voor de eerste periode.
Na den genoemden datum zullen deze merken
derhalve vervallen zijn. De merken toege
kend voor de tweede periode, loopende van
1 April 1933 tot 31 December 1933, zullen
kunnen worden aangebracht tot en met
4 Februari 1934, aan varkens geboren vodr 1
Janari 1934. Na 4 Februari 1934 zullen geen
merken toegekend voor de tweede periode
meer worden aangebracht.
er vdor den morgen misschien al geweest."
Wel, ik heb toen in de kamer van Mr. Janna-
way een bed voor 'm opgemaakt en den vol-
genden morgen ben ik naar Pen Mill geroeid
en heb Mr. Drayton getelefoneerd. Daama
was, om zoo te zeggen, de zorg van mijn af.
Ik heb alles gedaan, wat me gezegd werd,
maar, zooals u weet, heeft dat niets geholpen
de patroon is niet beter geworden en twee
dagen later bleef hij opeens, tegen den mor
gen, dood". Hij wachtte even. ,,Ik wou, dat-ie
nog maar even bijgekomen was", ging hij
heesch voort, ,,al was 't maar voor een mi-
nuut geweest Dan had ik 'm nog gedag
kunnen zeggen
Onwillekeurig kwam de gedachte bij me op,
dat die woorden waarschijnlijk een waardiger
grafschrift waren dan mijn oom verdiende,
maar tegeldjk was er zoo iets ontroerends in
het verdriet van den ruwen kerel tegenover
me, dat ik me onthield van ze uit te spreken.
„Wat mankeerde er aan den dokter?" vroeg
ik, na een stilte. ,,Hoe kwam het, dat je niet
met 'm kon opschieten?"
Het gezicht van Bascomb verstrakte onmid-
dellijk. ,,Ik vertrouw 'm niet, m'neer. Vol-
gecis mijn deugt ie niet".
Dat was ongeveer dezelfde opinie, met een
klein verschil in de woordkeus, die Manning
ten opzichte van Bascomb ten beste had ge
geven en ik had moeite niet te lacheci.
„Waarom denk je dat?" vroeg ik.
„Wel, als-ie eerlijk en recht door zee was,
waarom dee-ie dan, zooals ie dee Je van
alles vragen en z'n neus in alles steken net,
of 't zijn eigen huis was!" Hij zweeg en haal-
de diep adem van vercntwaardiging. ,Hi
voerde wat in zijn schild, of mijn naam is
geen Bascomb, anders was-ie nooit zoo
nieuwsgierig geweest".
„Wat voor vragen deed hij je?" infor-
meerde ik.
„0, van allerlei", was het geergerde ant-
woord. ,,Me aldoor uithooren over den
patroon, ochtend, middag en avond rondsnuf-
felen!om misselijk van te worden. Zelfs
na de begrafenis is-ie nog twee of drie maal
hier geweest, zoogenaamd om 't huis te be-
kijken".
,,En heb je hem dat laten doen?" vroeg ik.
DR. COLIJN TE LCOfDEN.
Dr. Colijn heeft te Londen een onderhoud
gehad met den Engelschen premier Mac
Donald.
Aan een interview dat hij een vertegen-
woordiger van Financial News toestond, ont-
leenen wij, dat de interviewer de in enkele
financieele kringen herhaaldelijk opgedoken
geruchten ter sprake bracht, waarin steeds
weer werd beweerd, dat Nederland tenslotte
genoodzaakt zou worden, den gouden stan-
daard prijs te geven. Op de vraag aan Dr.
Colijn, of hij meende dat het hiertoe zou
komen, antwoordde deze: „Waarom zouden
wij van den gouden standaard afgaan, terwijl
onze bankbiljetten bijna voor 100 pet. zijn ge-
dekt?
In de troonrede, die verleden week Dinsdag
ter gelegenheid van de heropening van de Sta-
ten-Generaal werd gehouden, werd op ondub-
belzinnige wijze verklaard, dat Nederland geen
monetaire experimenten zal ondememen. Het
is voor ons, aldus Dr. Colijn, niet noodig, den
gouden standaard prijs te geven."
Naar verluidt had't bezoek van den Neder-
landschen minister-president Dr. H. Colijn met
Mac Donald in de eerste plaats betrekking op
verschillende technische vraagstukken, die in
verband staan met de economische wereld-
conferentie. Er zou sprake zijn van hervat-
ting der conferentiewerkzaamheden. Men
meent te mogen concludeeren dat de kans
groot is, dat binnenkort een der commissies
en wel de economische commissie, waarvan
Dr. Colijn voorzitter is, bijeen zal worden ge-
roepen.
OPDRACHT TOT SUIKERAANKOOP DOOR
RUSLAND.
Een der Berlijnsche eorrespondenten van het
,,Handelsblad" telefoneerde
(Van welingelichte zijde deelt men ons mede,
dat de Russische regeering een commissie,
welke in Nederland werkzaam is, opdracht
heeft gegeven tot het koopen van suiker uit
Ned. Indie, voor een totaal van twee millioen
goudroebel.
HET MELDEN VAN SCHIPBREUKEN.
De regeering heeft thans vastgesteld, dat
aan den persoon, die het eerst melding geeft
van de stranding of het in uood verkeeren
van eenig vaartuig of van het in drift geraken
van lichtboeien enz., naar gelang van de be-
lamgrijkheid van de mededeeling en van de
moeite en den spoed, welke de aanbrenger
betracht heeft, een premie zal worden toege
kend. De berichten kunnen worden aange
bracht bij den dichtstbijzijnden loodscommis-
saris of kustwaehter.
DE NED. R.K. MIDDENSTANDSBOND.
De najaars-centrale raad van den R.K. Mid-
denstandsbond in het bisdom Haarlem, zal dit
jaar in Den Haag worden gehouden op Woens-
dag 8 November. Voordien organiseert de
bond nog een tweetal bestuurdersdagen, waar
aan de orde zal worden gesteld het urgentie-,
beginsel- en werkprogram van den Ned. R.K.
Middenstandsbond
PARTIJRAAD LIBERALE STAATS-
PARTIJ.
In de bijeenkomst van den partijraad der
liberale Staatspartij de Vrijheidsbond, die te
Amsterdam plaats had, zijn inleidingen gehou
den door prof. dr. B. D. Eerdmans, mr. G. A.
Boon en prof. C. W. de Vries over de duur-
zame waarde van het liberalisme tegenover
fascisme, nationaal-socialisme, autarchie en
dictatuur, waarna zich een opgewekte discus-
sie daarover ontspon.
„Geen denken an -als-ie Bascomb had
willed, nemen; had-ie vroeger moeten opstaan.
Ik heb 'm gezegd, dat ik order had van Mr.
Drayton, zee ik, om geeci mensch toe te
laten. Toen wou-ie me een paar pond in me
hand stoppen, maar toen heb ik 'm verteld
hoe ik over 'm dacht, en toen wisten we, wat
we aan elkaar hadden. Ik heb 'm niet meer
geziea ook, tot voor een paar dagen, toen u
met dien anderen meneer hier was".
,,Zijn nieuwsgierigheid heeft een eenvoudige
reden", zei ik. ,,Huji wil het eiland huren en
er een jachthaven van 'maken. V66r ik in
Londen kwam, had hij Mr. Drayton al een
bod gedaan".
Bascomb keek lichtelijk sceptisch. ,,Daar
heb ik niks van gehoord", verklaarde hij
boudweg. „En dus zal 't wel uit zijn duim ge-
zogen zijn. Want 't is een deugniet, m'neer,
let op m'n woorden".
„Misschien heb je gelflk", zei ik, terwijl ik
een sigaar opstak. „Maar dat maakt weinig
uit 't kan ons koud laten - want ik denk
er niet aan, 't huis te verhuren en dat heb ik
hem al gezegd ook. Als die jachthaven zui-
vere koffie is, zullen 'we wel niet dikwijls
meer't genoegen van zijn gezelschap hebben".
Ik stond op. „Ik ga nog 'n eindje wandelen'',
ging ik voort. „Laat de voordeur maar open,
die sluit ik wel, als ik terugkom".
Ik ging de hal door, waar Satan, op een
mat voor het vlammende houtvuur, luxueus
uitgestrekt, lag te dommelen. Hij hief zijn
kop op, toen ik binnenkwam en toen toiji me
mijn pet van den kleerenhanger zag nemen,
stond hij op.
„Kom maar mee", zei ik. „Als je lust hebt,
gaan we samen een luchtje scheppcn.
Dat plan beviel hem blijkbaar, want hij
ging mee de loggica door en daama wandel-
den we, netjes naast elkaar, het- grintpad naar
de aanlegplaats af.
Het was een praehtige nacht; de maan-
sikkel stond even boven den horizon en boven
mijn hoofd schitterden millioenen sterren in
stille pracht. Toen ik onder de boomen
vandaan kwam, trof me de schoonheid van
mijn omgeving z66, dat ik eerbiedig verrukt
bleef staan en om me heen keek. Alles was
stil, alleen door het riet ging een zacht ge-
Algemeen was men van meening, dat de
liberale partij haar standpunt en houding
scherp moest afbakenen, zoowel tegenover
communisme en socialisme als tegenover fas
cisme en nationalisme en dat de liberale partij
alle vormen van autarchie en dictatuur ver-
werpt, wijl deze altijd gepaard gaan met rech-
teloosheid en willekeur, daarmede op geener-
lei wijze samenwerking mag zoeken. Ook de
liberale jongeren spraken zich in dien geest
uit. De bond van jonge liberalen was op de
vergadering vertegenwoordigd. Verder bleek
men algemeen van oordeel dat de liberale par
tij met handhaving van de liberale regeerings-
beginselen aanvaarding in het belang van de
persoonlijke en geestelrjke vrrjheid tegenover
de nationale regeering heeft te steunen. Voorts
wilde men zien onderzocht of het mogelijk zou
zijn om ook te komen tot eventueele ontbin-
ding van een gemeenteraad, die van zijn be-
stuursmacht misbruik maakt. In ieder geval
achtte men dwang tegenover het lager gezag
onmisbaar, indien het niet wil medewerken
aan de door de regeering gestelde doeleinden.
Na de discussie deelde mr. Fock mede, dat
het de bedoeling is van het hoofdbestuur om
op 15 October a.s. een plan voor te leggen
voor de actie, die in het geheele land moet
worden gevoerd, teneinde het standpunt der
partij overal in den lande aan het Nederland
sche volk voor te dragen. Mr. Fock voegde
hieraan nog toe, dat bij den aanvang der ver
gadering het advies van den partijraad is ge
vraagd omtrent de verkiezing van den nieu-
wen partijvoorzitter en dat men algemeen van
meening was, dat mr. W. C. Wendelaar, bur-
gemeester van Alkmaar, zijn opvolger moest
zijn.
Aanbieding van het Zuiderzee-
monument.
Maandagmiddag is de weg over den afsluit-
dijk van het IJsselmeer officieei voor het ver-
keer vrijgegeven en daarmede is een belang-
rijke periode in den arbeid der Zuiderzee-
droogmaking afgesloten.
Weliswaar was er reeds een beperkt ver-
keer op den mooien weg toegelaten, en daar-
van heeft het Nationale Crisis-Comitd dank-
baar geplrofiteerd, aangezien daaraan ruim
een ton kon worden afgedragen welke als tol
door dat verkeer sedert 23 Januari van dit
jaar werd opgebracht, maar volkomen was
de openstelling toch pas nadat Maandag
middag de plechtige overdracht was geschied
van het monument dat de M. U. Z. aan de
Regeering heeft aangeboden.
Op de plaats waar het laatste sluitgat van
den Afsluitdijk was gedicht op den gedenk-
waardigen dag van dien 28sten Mei 1932, ver-
zamelden1 zich ongeveer een vierhonderd be-
langstellenden, die aan de uitnoodiging van
den Minister van Waterstaat gehoor hadden
gegeven.
Het was ongeveer half vier, toen Ir. V. J.
P. de Blocq van Kuffeler het spreekgestoelte
betrad voor het uitspreken van een rede,
waarin hij enkele mededeelingen deed omtrent
het voltooide werk.
Daarop verkreeg Ir. Telders het woord,
teneinde het monument over te dragen, dat
door de Maatschappij tot Uitvoering der Zui-
derzeewerken aan de Regeering werd aange
boden.
Als plaats van het monument werd ge-
kozen de plek, waar, op 28 Mei 1932, de af
sluitdijk van de Zuiderzee werd gesloten.
De gedachte van den ontwerper Dudok is
geweest een monument te ontwerpen in har-
mcnie met den aard van het grootsche werk
en met de uitzonderlijke omgeving, waarin
het zou moeten worden geplaatst.
Ter weerszijden van den toren, waarvan
het hoogste punt ongeveer 25 M. boven den
waterspiegel is gelegen, leiden twee breede
trappen naar een hordes op ruim 6 M. boven
den waterspiegel, uitzicht gevende op het
IJsselmeer, terwijl van dit bordes af door
twee teak-houtien deuren toegang wordt ver-
kregen tot een wenteltrap in den toren, welke
aan de Waddenzee-zijde opzettelijk gesloten is
gehouden en aan de IJsselmeerzijde van glas
voorzien is; naar boven gaande dwaalt de blik
dan alleen over het IJsselmeer.
Ter hoogte van ongeveer 18 M. boven den
waterspiegel krijgt men van een platform af
een onverwacht wijdsch uitzicht over de Wad-
denzee, terwijl zoowel naar het Oosten als
naar het Westen het machtige dijklichaam
als een rechte streep vervaagt, slechts aan de
Oostzijde door het Breezand en door het
Komwerderzand onderbroken, om aan den
horizon zich op te lossen in de nauw zicht-
bare afteekening van het oude land.
Aan de Waddenzee is, tegen den toren, in
een golfmotief, van de hand van den beeld-
houwer Hagedoom, een gedenkblok van
Beiersch graniet aangebracht, waarop in
gouden letters de woorden: ,,Hier werd de dijk
gesloten 28 Mei 1932" staan vermeld.
Aan de IJsselmeerzijde zal ter hoogte van
het bordes, ander een aan den toren gebouw-
den luifel, een reldefplaat worden geplaatst,
waarop de voortdurende arbeid van het
Nederlandsche volk verricht aan de uitbrei-
ding van zijn grondgebied, door den beeld-
houwer Hildo Krop symbolisch is weergegeven
door enkele steenzetters en waaraan de er bij
geplaatste zinnen: ,,Een volk dat leeft, Bouwt
aan zijn toekomst" tevens uitdrukking geven.
In den toren zelf zal een bronzen plaat met
verklarenden tekst worden aangebracht.
Het gebouw is opgetrokken uit gewapend
beton. de voet bezet met basalt-lava-steenen;
de treden van de trappen naar het bordes en
het bordes zelf zijn belegd met gele en paarse
tegels, de treden van de wenteltrap met
Beiersch graniet, terwijl de dekbanden uitge-
voerd zijn in zwart Zweedsch graniet en het
helwitte opgaande betonlichaam is behandeld
met Tintoorete, als dakbedekking is rood
koper gekozen
Het werk werd uitgevoerd door de Hol-
landsche Beton-Maatschappij.
Vervolgens verkreeg de burgemeester van
Leeuwarden, Mr. Van Beyma, als voorzitter
van het Comity uit Friesland en Noord-Hol-
land tot oprichting van een gedenkteeken op
den Afsluitdijk der Zuiderzee, het woord.
Deze spreker herinnerde er aan, hoe aan
beide zijden van den dijk de begrijpelijke drang
was ontstaan om uiting te geven aan de
vreugde over de tot standkoming van deze
verbinding. En als resultaat daarvan kon Mr.
Van Beyma thans aan den Minister verlof
vragen voor het aanbrengen van een paar
bronzen gedenkplaten op de heftorens der
Spuisluizen te Komwerderzand en te Den
Oever. Deze platen zijn 2 bijl 1 M. groot. Die
van de Noord-Hollandsche zijde bevat naast
de wapens der twee provincien en de jaartal-
len 1927 en 1932 het volgende opschrift:
Onder de Regeering van Koningin Wilhel-
mina is deze Afsluitdijk, hoofdwerk van de
gedeeltelijke droogmaking der Zuiderzee,
rechtstreeksche verbinding van Noord-Hol-
land met Friesland, in 5 jaar tijds tot stand
gebracht door het vemuft en den arbeid van
Nederlandsche ingenieurs, aannemers en
werklieden. Ter herinnering hieraan is deze
plaat door tijdgenooten aangebracht."
De plaat aan de Friesche zijde bevat het-
zelfde opschrift, waarbij de wapens en de ver-
fluister. Dwars over de baai lag een breede
streep verflitsend zilver en naar weerskanten
teekende zich, schaduwig-vaag, de kustlijn af.
Met Satan naast me liep ik de open strook
land over. Mijn gedachten waren nog ver-
vuld van mijn gesprek met Bascomb en aan
den kant van het water bleef ik staan en
deed nadenkend trek op trek aan mijn sigaar.
Alles wat ik zoo juist gehoord had beves-
tigde mijn eigen indruk. Oom Richard was
overtuigd geweest, dat zijn leven ibedreigd
werd of hij daarin gelijk of ongelijk had,
liet ik voor het oogenblik in het midden en
Bascomb deelde dat vermoeden. Vooral dat
laatste leek me een punt van gewicht, want
tot dusver had mijn waardige „huishoudster"
geen blijk van een te veel aan verbeeldings-
kracht gegeven. Het eenige waarbij hij lich
telijk overdreef, was zijn antipathie ten op
zichte van vriend Manning.
Zijn wantrouwen was zoo sterk, dat ik me
afvroeg of het tenslotte op een zeer zuiver
onderscheidend instinct gebaseerd kon zijn.
Want de nieuwsgierigheid van vriend Escula-
pus ging wel wat te ver -i tenzlji Bascomb
overdreef en zelfs als je 's dokters wensch,
om 't eiland te huren, in aanmerking nam. Ik
had den man maar den keer gezien, maar hij
had iets, dat ook mij niet beviel, ondanks
zijn charmante manieren en zijn belangelooze
zorg voor mijn oom. Misschien was 't iets in
de uitdrukking van de hel-blauwe oogen
iets hards en tegelijk iets loerends of mis
schien de manier, waarop hij geprobeerd had
me tegen Bascomb op te zetten. Natuurlijk
was het hoogelijk onwaarschijnlijk, dat hij iets
met de Roda te maken had, maar toch leek
het me verstandig om hem op de lijst van
verdachte personen te zetten. Ik bevond me
in een toestand, waarin ik wel zou doen, om
mijin aangeboren goedgeloovigheid en de
eigenschap die men „goed-van-vertrouwen"
noemt en die ik in hooge mate bezat, niet te
zeer den vrijen teugel te laten.
Mijn gedachten dwaalden af naar mijn oom.
zooals ik hem nu zag, na Bascomb's verhaal.
Door dien vriendschappelijk-gekleurden bril
bekeken was hij een heel wat menschelijker
en sympathieker figuur dan hij me eerst ge-
leken had. Daargelaten wat hij vroeger ge-
daan had, de laatste dagen van hem waren
dramatisch genoeg geweest, om een gevoel
van medelijden mijnerzijds te bilkjiken. Ik zag
hem al zitten, in die groote stille kamer, urea
en uren achtereen, met een flesch whisky,,
naast zich en tot gezelschap herinneringen,
bittere of schuldige herinneringen, die aan zijn
geweten knaagden. Ik zag hem onrustig in
zijn stoel heen en weer schuiven, als de regen
in een plotselinge vlaag tegen de ruiten klet-
terde en het geloei van den wind en het
unheimliche ruischen van de zee hem eraan
herinnerden, dat de vergelding daarbuiten op
de loer lag.
Het kan natuurlijk zijn, dat mijn mede
lijden een niet onbelangrijken stimulans vond
in het feit, dat ik, in zekeren zin, in hetzelf.de
schuitje zat. De kans op een lang en vredig
leven was voor mij al even gering, als die
voor hem geweest was en ik had daarbij nog
de ergernis, dat ik, wat de reden van die
onpopulariteit betrof, volkomen in het duis-
ter tastte. Ik wist alleen, dat het gevaar,
hem bekend, nu ook mij bedreigde en dat het
zich elk oogenblik op een buitengewoon on-
aangename manier kon manifesteeren.
Met een geirriteerd gevoel over mijn vol
komen machteloosheid staarde ik over het
deinende, grauwe water. Alles was donker
alleen aan den overkant, op den steenen stei-
ger, pinkte een oranje lichtje. Het was een
geschikte ensceneering voor iemand met
moordneigingen en ik vroe^ me juist af, welke
punt van het kompas het geschikst voor een
aanval zou zijn, toen iets mijn aandacht trok.
Links van me, de richting van Barham
Lock uit, werd de duisternis opeens doorboord
door een zwak, maar helder lichtje. Ik tuurde
emaar en vroeg me af, wat dat wel kon zijn.
Op dat gedeelte van de kust stond geen enkel
huis, zelfs geen loods of schuur en het water
was op die plek zoo ondiep, dat geen enkel
schip daar voor anker zou gaan.
Wel een minuut of vijf zocht ik naar de
oplossing van dit raadsel opeens had ik
het.
Het was het toplicht van de boot van vriend
Manning, die daar in de donkerte onder de
boomen vastgemeerd lag.
(Wordt vervolgd.)