■M
§i I 1
i iHi '^8j^liC
Feuilleton - vertellingen
OEHEHGDE BERICHTEN
DAMRUBRIEK.
BRABANTSCHE BRIEVEN.
Ulvenhout, 12 September 1933.
Menier,
Van den midag
is na weken veur
't eerst 't zonneke
weggetrokken ach-
ter 'n dikke,
graauwe herfst-
locht. De wind
sturmt deur't ver-
droogde gablaarte
van de bosscben.
En op d'n oogen-
blik, nouw me
samen binnen zit-
ten, heuren me
't najaar rauschen
mee 'n geweld, da
me-n-er wa stil van zijn geworreci
da's zoow eigenaardig van deuzen tijd van t
jaar, amico, maar de komst van 't najaar is
Waant
altij geweldig.
Komt 't veurjaar naar ons toe as Engeltjes-
zang 't najaar doodert deur de schepping.
't Ge'rausch in de bosscben, die nouw zwart en
somber zijn, is van 'n versuffend lawijd.
Waant 't is droog op d'n buiten.
Roven 't gebomte uit wolkten de stofsluiers
van den middag over d'n weg. As 'nen mist
waaiden ze 't laand en de velden over. En
nouw van d'n avond, nouw dieen drogen sturm
nog wa feller opgestoken is, de noten van d'n
notenleer kwatsen, soms mee 'nen keibarden
pi of teugen de blinden aan, nouw de takken
over de dakpannen rauscben, nouw is 't lek-
ker bier in huis.
't Geloei in de bosscben is somwijlen te
beuren. 't Is of er 'nen dollen, donkeren trein
deurhenen dendert, die dalijik over d'n erft
zal spoeien. Trui zit met d'r hoofd 'n bietje
in d'r scbouwers verdoken, sokken te stoppen
en nouw en dan, as er weer 's 'n noot teugen
de luiken knalt. dan gaat d'r boofd weer 'n
bietje dieper naar benejen.
..Stelt oew veur," zee ze daarstraks: ,,da
me bier, net as in de stad, gin blinden badden.
Dre, dan zatten me in dit noodweer nog mee
kapotte ruiten ok!"
,,Mokt oew nie beizurgd Tnui," stel-de-n-ik
beur tusscben twee trekskes aan m"n pijp
gerust: „ons buiske bee al meer sturm en
ontij weerstaan! Da'B indertijd steuvig ge-
bouwd deur vaders!"
„Da^d-is 't", zee Trui: ,,maar 'k beb nooit
begrepen, dat ie nie wa meer kasten in t buis
hee laten maken."
Ik kreeg in de gaten, dat Trui om 'n protje
verlegen was en dus zweeg ik. Waant m'nen
brief moest nog vol, veur 'k naar bed gaai,
dan kan Driek Frijters, d'n postbooi, m mer-
genocbtend meenemen, lijk ie da-d-elke week
's Woensdagsmergens doet.
Buitendatte, da's nouw nie om wa te fitten
op Trui, maar zij. bee ruim vijfendartig jarem
gelejen nouw eenmaal gezeed dat er te wei-
nig kasten in buis zijn en daar bouwt ze d'r
eigen dus aan! Ok, nouw alle kinders de
deur uit zijn
Dus: ik zweeg. En kratste deur de stilte
over m'n pampier, lusterend nouw en dan
naar d'n tik van m'n st&Srtklok, die de leste
weken, nouw de zomer om is, weer veul dui-
delrjker is gaan tikken.
Daar kan 't aan verstaan, da-d-et bier veul
stiller is geworren, op ons durpike.
„Ik zee, da 'k nooit begrepen heb, da
Ik knikte; was ze veur!
,,Dat-ie nooit meer
„Is 't nouw gedaan, baker, "k zit te schrij-
ven, mok me nie in de we^r."
Na vijf minuten: „kommeke koffie, Dre?"
Ze wouw mee alle geweld praten, waant da
sturmlawijd deur deuzen eersten Herfstajvond,
werkte tocb op d'r zenuws.
„Kommeke koffie, vraag ik!"
„Oem."
Meteen klapte-n-er 'n deur los op d'n erft.
D'n bons knoerste deur oew lichaam.
„Ga's kijken, Dre," en d'n aangst sting dof
in d'r oogen.
„Da's de wind, Kloris," en 'k had t nog nie
gezeed ofbens! Weer klapte de staldeur
mee geweld over d'n erft.
Trui goot de koffie naast t kommeke.
't Bruine plaske, liep in 'n spleet van t tafel-
blad en rolde zoow, as 'n klein rivierke over
de lengte van de tafel en de druppen tikte
teugen de plavuizen.
To en he'k efkens, beel efkens in tweestrijd
gestaan. Trui uitfoetren ofgaan sluiten
Om tijd te sparen, ben ik maar ineens gaan
sluiten. En as ik terugkwam ben 'k eerst
veur d'r gaan staan en ik heb gezeed: luster
nouw 's goed:: mijn vader hee hier nie meer
kasten laten maken, omdat ie toen nog nie
op jouw gerekend bad, 't lawijd bierbuiten is
van d'n sturm en 'n kommeke koffie kunde
me geven en houw nouw verders oewen wafel
dicht!"
„Wafel?
„Oew snoepmondje dan!"
„Ja baron!"
,,Je kbunt gaen," zee ik op z'n barons.
Waarop Trui 'n reverens mokte, mee de
punten van d'ren scbort in d'r haanden,
sjuust as ze da-d-op de school hee geleerd
vruuger, toen er 'nen bisschop zouw komen.
Al d'ren aangst was ze vergeten. Toen
kwam er rust en kost ik schrijven, veural
omda ze ma 'n ketierke begost te slapen mee
d'r eene haand in 'nen sok en d'r aandere
haamd slap laangs d'n stoel bangend.
Ochja, ze is 's avonds moei, doodmoei en
zoow as nouw, nouw de avonden weer wa
lengen gaan, dan dut ze dikkels weg, onder
't suizen van de laamp.
Na vijf minuten wier ze weer wakker.
Natuurlijk deur't lawijd, dat daarbuiten maar
nie ophiew.
tiZeg, hoe-ouw," gopte ze: „hoe laat is
»t al?"
„Ge bedt pas vijf minuten gedut; wel te
rusten."
,,'k Gaai opruimen," zee ze, plotselmk beel
wakker: „en me gaan vanavond vroeg maar
bed."
Nouw, da meugde gerust weten, da-d-heb
ik altij scbrikkelijk ongezellig gevonden, de
vrouw van d'n vloer. Aan da dutje ben k
gewoon gerokt, maar Trui eerder in de bedstee
dan ikke, neee, daar he'k nooit aan kunnen
wennen.
Samen uit, samen thuis," schijnt me erg
ingegeven te zijn indertijd, maar hoe dan ok,
't was in 't begin van d'n avond 'n briefke-
mee-haar!
Van alle kaanten stropte-n-'t'.
De sturm, Truin schoon duo.
,,Da's plagerij," zee ik: „om nouw al in de
bedstee te kruipen."
„Ge zij nog al gezellig ok," bekende ze toen.
,,Heel d'n avomd graauwen en snaauwea en
schrijven."
As ge nog 'n haalf uurke wocht, ben k
klaar, dan kunnen me nog wa praten en dan
gaan me samen in de krullen. Witte wa, gaat
daar aan m'nen overkaant zitten en schrijfde
giji 'n briefke-n-aan onzen verver. Die wocht
ok nog altij op 'n aantwoordje.'"
Da was 'n ingeving, amico!
Weg sokken, hier stoel, hier pampier en 'n
oogenblik later lag ze mee heel d'r bovenlijf
over de tafel en schreef. As van 'nen schaat-
senrijer, zoow scheurden de halen laankzaam
maar geregeld deur de stilte.
„,Dre
,,Ja."
,)Hoe schrijfde „laanterfaanteren", mee n
eff of mee 'n we?"
„Waar bedde 't nouw over
,,Oow, niks bezonders! Ik scbrijf 'm hoe 'k
vandenmiddag onzen koeischeeper uit 't hooi
geschupt heb!"
,,Maar wa kan onzen Dre da nouw schelen?"
„Ik schrijf altij alles en da's ie nouw een
maal gewend, dus Fff of vw?"
,,Fff" floot ik: ,,de eerste letter van
Flapuit."
„Slaat da-d-op mijn?"
„Neee, op Blek."
Vijf minuten later: „Dre is da mee een of
mee twee pee's flapuit?"
„Mag ik da briefke lezen, Trui, veur ge
't dichtplakt?"
„Genogt."
„Dan mee een pee."
Trui kratste weer.
Eindelij'k zou ze 'm veurlezen.
.Lusterde efkens
Ik dee m'n ermen over mekaar en lusterde.
„Beste kinders Dre en Lowieske".
Ik hoop da guilie dezen in d'n besten wel-
staand zult ontvaangen. Hier is alles goed.
Alieen is vader 'n bietje lastig, maar da zit
'm in 't ssturm-weer. Gaat weer wel over,
denk ik bij me-n-eigen."
Ik kucbte.
,,Nie goed, soms?"
,,Puik, ga verder."
,,Gaat weer wel over denk ik bij me-n-eigen.
Jui'lien brief in besten welstand ontvaangen,
hopemde deizen van t zelfste!"
,,Oem!" zee ik.
,,Nie goed, soms?"
,,Puik ga verder."
„Van den kleinen Dre ontvongen me 'n
briefkortje, as dat ie 't weer best stelt op de
kostscbool. Afijn, daar hoeven guilie ok gin
zurg over t'emmen. Die stelt 't allicbt goed,
net z'n opa!"
„Nie goed soms?"
„Puik, ga deur."
„Toch is 't 'maarig tooske."
„Wie?"
..Memmert, as ge nie opbouwt mee mijn
telkens in m'n rede te vallen, dan schei ik
er af."
,,Ga verder."
,Toch is 't 'n aarig boske en... wel drom-
mels, wa staat daar nouw Nouw kan k
tocb m'n eigen haand nie lezen. Ze veegde
d'ren bril nog 's af, tuurde, dichtbij, veraf...
„en en en".
„Schrap maar deur," stelde-n-ik veur:
„v'ier kaantjes laank daar missen ze niks aan
as er edn regeltje maankeert."
Trui scbrapte. ,,As 't nouw maar uitkomt,"
zee ze aangstig: ,,nog 's. Toch is 't 'n' aarig
boske. Deurgeschrapt en dan: he'k d'n laan-
terfaanter onder z'n tikkeltjesgeschupt.
Zouwen ze da verstaan, Drd, die tikkeltjes?"
„Ojeeja!"
„Maar 't klopt nouw nie, ee?"
„Ocb
„Nouw val ik van ons boske ineens op die
tikkeltjes geschupt."
Afijn, amico, de rest mot ge 'r maar bij
denken.
Ik ben vol. Trui excerceert al rond in d'ren
haansjop en ge wit hoe ongezellig ik 't vind,
om alleen op te iblijven.
'k Zouw oew eerst nog gescbreven hebben
van ons leste Koninginnefeest, maar die fees-
ten zijn nie van de locbt en de kraant is er
al meer dan vol van. Dus ben 'k maar be-
scheien opBij gegaan. Ik schei er dus af.
Veul groeten van Trui en as altij gin horke
minder van oewen
toet a voe
De Oentrale Recherche waarschuwt in dit
verfoand tegen de overtredingen van de Geld-
schieterswet, welke overtredingen te R'dam
veelvuldig worden begaan. Zij zal in de naaste
toekomst zeer doortastend optreden tegen
alien, die zonder bewijs van toelating credie-
ten verstrekt beneden f 500. Er zijn hier ter
stede bijv. ook instellingen, die zich crediet-
bank noemen, maar die dimmer credieten
verleenen. Zij bestaan van de z.g.n. infor-
matiekosten, welke zij van haar adspirant-
klanten vergen. Ook tegen deze zaken zal
streng worden opgetreden.
EEN PAARDENDIEF GEARRESTEERD.
Een bewoner van het woonwagenkamp te
Bussem heeft zich een paard toegeeigend, dat
het eigendom was van twee personen, even-
eens wonende in genoemd kamp. Eerstge-
noemde, H. v. R. genaamd, stelde zich in ver-
binding met Th. v. S., te Hilversum, die als
tusschenpersoon dienst moest doen, om het
nog in de weide te Ankeveen loopende paard
aan den man te brengen.
Er volgde een bespreking in een klein cafd
in de omgeving van Hilversum, waarbij tegen-
woordig was de heer W. M., paardenslachter
te Hilversum, met wien v. S. over het paard
had gesproken. Per auto begaf men zich naar
het polderhuis aan den Loodijk bij Ankeveen,
waar de auto werd neergezet, waarop de
heereci zich naar het weiland begaven, ten
einde het paard te bekijken. De koop werd
gesloten voor /70 en een knecht van M.,
welke laatste geheel te goeder trouw was,
haalde het paard weg.
De ibenadeelde bewoners van het woon
wagenkamp deden aangifte bij den Rijksveld-
wachter te Ankeveen en een uitgebreid onder-
zoek werd ingesteld, waarbij de bovenver-
melde bijzonderheden aan het licht kwamen.
Vermoed werd uit nadere aanwijzingen, dat
de dader H. v. R. zich naar Amsterdam of
Utrecht had begeven. Terwijl de Rijksveld-
wacht bezig was, den paardendief op te spo-
ren, kwam te Weesp bericht binnen van de
Utrechtsche recherche, dat de man reeds was
gearresteerd. Diens vrouw had hem n.l. b.j
de recherche aangeklaagd. Het bleek, dat
v. R. de 70 gulden inmiddels reeds had op-
gemaakt.
KINDERVERLAMMING EN ONGEKOOKTE
MELK.
In verband met de vele gevallen van kinder-
verlamming te Vlaardingen wordt er van be-
voegde zijde op gewezen, dat de besmetting
kan ontstaan door het gebruik van ongekookte
meik.
Daarom wordt er op aangedrongen de melk
voor de kinderen goed te laten doorkoken.
ERNSTIG ONGELUK BIJ MANOEUVRES.
Op den ouden weg tusschen Richmond en
Leyburn zijn twee militaire motorrijders in
botsing gekomen. Hun rijwielen moeten in
brand zijn gevlogen en beiden kwamen in de
vlammen om. Niemand is van het ongeluk
getuige geweest. Men heeft later de totaal
verkoolde lijken gevonden. De motorrijders
waren een jongen van 19 en een van 20 jaar,
zij namen deel aan manoeuvres, en nog wel
als elkaars tegenpartij. Zij toehoorden tot het
Seinerscorps en bevonden zich nog in op-
leiding.
LEVEND VERBRAND.
Twee soldaten, die dienst deden als ordon-
nans bij veldoefeningen in de buurt van Cat-
terick in Yorkshire, zijn levend verbrand. Zij
waren op motorrijwielen en reden elkaar aan.
De benzine vatte vlam en de mannen en de
machines gingen in vlammen op.
TWEE POND VOOR EEN NIET
A AN VAARDEN KUS.
Maandag verscheen, naar uit Londan wordt
gemeld, een in de Britsche hoofdstad bekende
persoonlijkheid, sir Leo Money, 63 jaren oud,
voor den rechter onder betichting een jonge
dame omhelsd te hebben in den trein toen
deze door een tunnel reed. Sir Money loochen-
de, doch werd niettemin tot een boete van 2
pond veroordeeld. Zijn advokaat is in beroep
gegaan. Vroeger heeft dezelfde sir reeds voor
hetzelfde vergrijp terechtgestaan, doch toen
werd hij vrijgesproken.
BANDITISME TE NEW YORK.
HET SPROOKJE VAN
DEN MEXICAANSCHEN HOND.
DRe.
EEN ACTIEVE WAKER.
Woensdagnacht surveilleerde een waker
van den Gecontroleerden Particulieren Nacht-
veiligheidsdienst op de Hoogstraat te R'dam.
Hij herinnerde zich, dat dezer dagen, dieven
zich toegang hadden verschaft tot een leeg
staand pand aan die straat en dat zij daarna
via het dak naar belendende perceelen waren
gegaan. Toen hij langs het leeg staande pand
kwam, heeft hij het eens met zijn zaklantaarn
belicht en eens door de brievenbus gekeken.
Hij zag toen in de gang een aantal groote
pakken staan. Dit kwam hem vrij verdacht
voor en hij waarschuwde de politie. Deze heeft
daarop het geheele blok, waarbinnen het pand
ligt, omsingeld. Na eenigen tijd wachten
kwamen 2 mannen uit het pand te voorschijn.
Het waren de 31-jarige K. van I. C. en de
36-jarige S. P., twee oude bekeaden van de
politie. Zij zijn aangehouden en opgesloten.
Uit het ondenzoek is gebleken, dat zij hadden
ingebroken in het magazijn van de firma
Huisman. Een groot aantal doozen met cos
tumes hadden zij in de gang van het leeg-
staande pand al klaar gezet om mee te nemen.
kUNDERFANTASIE.
Bij de politie te Alphen a. d. Rijn heeft
een vrouw aangifte gedaan, dat haar school-
gaand dochtertje op den Heerenweg zou zijn
aangesproken door een man, die haar wat
snuisterijen had gegeven en daarna getracht
had haar mee te lokken. Het kind zou er
echter in geslaagd zijn te ontkomen. De
politie vertrouwde het zaakje echter niet en
nam het meisje een nader verhoor af. Aan-
vankelijk hield het kind vol. Het dischte een
ijselijk verhaal op van een man met een zwar-
ten baard, die getracht zou hebben haar aan
te randen, maar tenslotte viel zij door de
mand, het geheele verhaal te hebben verzon-
nen. De snuisterijen had zij op een anderen
naam zonder te betalen in verschillende win-
kels gekocht en vrees voor ontdekking had
haar op het denkbeeld van de aanranding ge-
bracht.
WOEKER.
De Oentrale Recherche heeft een inval ge
daan in de wooing van de 35-jarige vrouw W.
H.-B., aan de Mijnsheerenlaan te R'dam, van
wie werd vermoed, dat zij zich schuldig
maakte aan overtreding van de Geldschieters-
wet. Een groot aantal bescheiden is in be-
slag genomen. Gebleken is, dat de vrouw aan
een groot aantal personen in de buurt kleine
geldsbedragen leende, tegen een abnormaai
hooge rente. Gemiddeld kwam de rente op
50 's jaars neer; haar klanten konden deze
hooge rente dikwijls niet opbrengen, waar-
door zjj steeds meer in de netten van deze
woekeraarster verstrikt raakten. Proces-ver-
baal is tegen haar opgemaakt.
Men schrijft ons:
Om kinderen bang te maken, vertelt men
het sprookje van Roodkapje en den boozen
wolf.
Om de Hollandsche luisteraars bang te
maken, heeft men dit sprookje een nieuwe
gedaante gegeven:
Men vertelt him in diverse couranten-
artikelen, dat zij niet door den wolf, maar
door diens rasgenoot, den Mexicaanschen
hond, bedreigd worden. Deze wilde honden,
zouden door de Superheterodyne- ontvangers
en wel in het bijizonder door de 3-lamps
Superheterodynes losgelaten worden. Reeds
vorig jaar zijn hier en daar stemmen opge-
gaan. dat de Superheterodynes in de antenne
stralen en den buurman storen.
Intusschen zijn over de geheele wereld vele
honderdduizenden Superheterodynes verkocht
zonder dat iets van deze storingen bemerkt
werd.
De radio-industrie over de geheele wereld
(weliswaar met uitzondering van een enkele
firma) bouwt bijna uitsluitend Superhetero
dynes, waaronder een groot aantal 3- of 4-
lamps.
De reden hiervoor is, dat met deze soor^
ontvanger op zeer eenvoudige wijze de groot-
ste selectiviteit, gepaard gaande met de een-
voudigste bediening, te bereiken is, 2 eigen-
schappen, die aiet alleen onder de tegenwoor-
dige zender-<verhoudingen wenschelijk zijn,
maar die bij de voortschrijdende versterking
van alle Europeesche zenders, een noodzake-
lijkheid worden voor een bruikbare, lange af-
stand ontvangst.
De radio-industrie van Europa heeft hierm
het voorbeeld gevolgd van Amerika. Een
gebruiker van een Superheterodyne zal ook in
de toekomst tevreden zijn en wij zien in, dat
wat in de geheele wereld gewenscht wordt
en zonder moeilijkheden gebeurt, juist in
Holland tot ontoelaatbare toestanden zou
voeren. Hier geldt een beetje het gezegde
van onzen gymnastiekleeraar, dat wij ons
allemaal herinneren: „de heele rrj is uit de
pas, alleen Jan loopt in de pas".
Ook reeds in andere landen is wel eens de
meening naar voren geschoven, dat het niet
mogelrjk was Supers te bouwen, die niet in
de antenne stralen, doch hierbij is steeds
vastgesteld, dat het zeer goed mogelijk is ook
3-lamps Supers te construeeren met een kring
voorselectie, zoodanig, dat een storende stra-
ling door de antenne niet mogelijk is. Dit is
des te eerder mogelijk, wanneer de antenne
ten opzichte van de genereer-frequentie van
den oscillator sterk verstemd is, dus een
soort kortsluitkring voor deze beteekent. In
geen geval is deze straling z66, dat zij ooit
hinder zal kunnen veroorzaken.
Men had toch minstens kunnen verwachten.
dat, indien mededeelingen gedaan worden om-
trent het storen van 3-lamps Superhetero
dynes, men zich eerst overtuigd had, of dit
verschijnsel inderdaad optreedt. Dit kan men
bij een objectieve beoordeeling toch wel ver-
langen.
DE SLAAPZDEKTE TE ST. LOUIS.
De slaapziekte, die te St. Louis sinds eenige
weken heerscht, eischt nog steeds slachtoffers.
Het doodencijfer is thans tot 135 gestegen.
Bandieten hebben te New York of liever op
Coney Island een brutaal stukje uitgehaald.
Vijf heeren hadden intrek genomen in het
Half Moon Hotel. Zij bleven nog laat op en
overmanden toen den portier en gingen met
hem naar het bureau waar de hotelklerk, hoe-
wel gewapend, niets durfde ondernemen, wijl
de boeven den portier voor zich uitschoven en
alls levend schild gebruikten. Zij namen den
klerk de sleutels af en wisten de hotelbrand-
kast open te krijgen waarin zij geld en kost-
baarheden aantroffen, door de gasten in be
waring genomen met medeneming van 384
dollar en vijftien gesloten enveloppen met
juweelen wisten zij te ontkomen.
DOOD OP HET GRAF ZIJN ZIJN
DOCHTER.
Te Rouaan is een man dood gevonden bij het
graf van zijn doch ter. Hij had zelfmoord ge-"
pleegd. In zijn zak werd een brief gevonden,
waaruit bleek, dat hij zijn vrouw had ver-
moord. De man woonde te Parijs en bij het in
zijn woning aldaar ingestelde onderzoek ont-
dekte de politie in de keuken het in stukken
gehakte lijk van de vrouw.
De man stond gunstig bekend, ook zijn
huwelijk werd als een goed huwelijk be-
schouwd) De dood van de dochter schijnt den
man geestelijk te hebben geknakt. Men neemt
aan, dat hij in een vlaag van geestverbijste-
ring zijn verschrikkelijke daad heeft gepleegd.
OOCXIII.
Eenige lezers vroegen ons de stand van het
laatste probleem uit de vorige rubriek eens
te willen nazien. We waren juist bezig dat
met het oog op deze rubriek te doen, toen een
schrijven van den heer J. Scheele te Zaamslag
de oplossing reeds bracht. Schijf 14 in pro
bleem no. 8 moet n.l. op 19 staan. Volledig-
heidshalve geven we de geheele stand hier nog
eens.
No. 8, van (uit „Het Damspel").
iZwart2, 4, 7, 19, 20, 24, 27, 30, 35 en een
dam op 21.
Wit: 13, 18, 29, 33, 36, 37, 38, 41, 42; 43,
45, 50.
Wit speelt en wint.
Verder deelt de heer Scheele ons mede, dat
de eindstand van probleem no. 7 niet meer dan
remise bevat.
Wat denken onze lezers hiervan?
We zullen gaame uitvoerige analyses ont-
vangen, die zoo mogelijk alle een plaatsje
krijgen.
Het was ons uiteraard een genoegen, dat de
ter oplossing gegeven problemen als voorloo-
pers van den a.s. oplosserswedstrijd alom be-
langstelling trekken. We twijfelen er dan ook
niet aan, of deze wedstrijd zal weer op aller
medewerking kunnen rekenen en dus ten voile
slagen.
Dp verzoek plaatsen we ook ditmaal eenige
lastige problemen, waarvan de oplossingen
samen met die van verleden week tot 4 Octo
ber kunnen worden ingezonden.
(Voor 18 zie vorige rubriek.)
No. 9, auteur A. de Graag, Heusden.
(Motief-Fabre.)
Zwart: 7, 14, 17, 18, 19, 23, 24, 28, 36.
Wit: 25, 30, 32, 34, 35, 38, 47, 48, 50.
Wit speelt en wint.
No. 10, van P. Sornier, Frankrijk.
(„Het Damspel".)
Zwart: 2, 7, 15, 18, 19, 20, 24, 25, 26, 30
Wit: 28, 29, 33, 35, 37, 38, 41, 43, 45, 48.
Wit speelt en wint.
No. 11, van Herman de Jongh, Parijs.
ZWART 3 4 h
EEN JONGE BOEF.
De politie te Zagreb heeft een 13jarigen
jongen gearresteerd, die optrad als leider van
een bende jeugdige dieven. De laatste jaren
heeft deze bende in meer dan 60 huizen en
winkels ingebroken en voor een aanzienlijk
bedrag gestolen. De jeugdige misdadiger heett
thans de namen van de andere bendeleden j
aan de politie genoemd, doch hij weigert tot 1
dusver de plants te noemen, waar de gestolen
goederen verborgen zijn. Hij zegt, dat het ge-
stolen geld ergens in het groote Maximirpark
begraven is, doch dat hij vergeten is waar.
AANSLAG OP D||N S'NELTREIN
PARIJSKEULEN
Onbekend gebleven personen hebben in de
buurt van Sailles bij Luik zware steenen op
de rails gelegd. Gelukkig heeft een baanwach-
ter tijdig deze wandaad bemerkt, zoodat de
hindemis reeds vddr het naderen van den snel-
trein ParijsKeulen kon worden opgeruimd.
46
48
49
WIT 47
Zwart: 2, 3, 10, 17, 18, 20, 25, 26, 30.
Wit: 27, 29, 34, 37, 38, 39, 40, 44, 50.
iHoe kan wit de winst forceeren?
No. 12, van F. Koopmeiners, Rotterdam.
IZwart: twee schijven op 22 en 38.
Wit: drie schijven op 8, 21 en 47.
Wit speelt en wint.
Zeeuwsch-VlaanderenWalcheren.
Deze wedstrijd, die reeds lang door de spe-
lers aan beide zij den der Schelde met spanning
was tegemoetgezien, is op het laatste oogen
blik uitgesteld en wel op verzoek van den
voorzitter van den Zeeuwschen Dambond, den
heer L. Goedbloed te Vlissingen.
Het schijnt, dat het Walchersche tiental
zeer onvolledig had moeten uitkomen en men
met een zoo verzwakte ploeg den strijd tegen
Zeeuwsch-Vlaanderen liever niet aanging, daar
een zware nederlaag zeker was en dit in elk
geval niet de juiste verhouding zou hebben
weergegeven.
Zoodoende zijn de voorbereidingen, welke
onze vriend S. J. Boogaart uit Zuidzande reeds
te Schoondijke had getroffen, vergeefsch ge
weest, wat jammer is, maar gelukkig geen
reden behoeft te zijn om een volgende keer
minder actief te handelen.
iEr zal nu getracht worden, den wedstrijd
op 15 October vast te stellen.
Daarover later meer!
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door onze abonnd's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Diergaardesingel 96a te Rotterdam.
Postzegel voor antwoord insluiten
en blad vermelden.
HET VIJFDE WERELD PLUIMVEE-
CONGRES.
Op reis naar Rome om kippenwijsheid
op te. doen.
Eindelijk is dan de vreedzame veldslag be-
gonnen op het gebied der pluimveewetenschap
en praktisdhe pluimveehouderij. Gedurende
drie jaren is er van alle kanten gewerkt om
alles emstig voor te bereiden, thans is alles
gereed voor congres en tentoonstelling. Wat
is er aan de hand?
De Internationale Vereeniging voor Pluim-
vee-Wetenschap, welke ten doel heeft bevorde-
ring der wetenschap op pluimveegebied, doet
dit door alle drie jaren een groot intematio-
naal congres te organiseeren, met als attrac-
tie een groote intemationale tentoonstelling en
2e door een tijdschrift uit te geven (in de En-
gelsche taal) waarin alle literatuur, die er in
de verschillende landen der wereld verschijnt
in het kort geextraheerd wordt, zoodat de
lezers voortdurend op de hoogte zijn van de
vorderingen der wetenschap.
Men zendt mij vanuit alle landen alles wat
er gepubliceerd wordt en ik verwerk dat tot
korte uittreksels. Als ik U vertel dat het juist
gepubliceerde Congresnummer ongeveer 200
referaten bevat over de laatste maanden, dan
kunt U begrijpen dat er op dit gebied nog al
wat te doen is. Dit tijdschrift, International
Revieuw of Poultry Science, heeft veel op-
gang gemaakt, vooral onder de deskundigen.
die op het gebied der pluimveeteelt onderzoe-
kingen doen en redacteuren van kippenkran-
ten, die er stof voor populaire artikelen uit
put'ten. Ik zal, zoodra ik met dit artikel over
Rome gereed ben, de laatste gegevens over de
beruchte kippenverlamming beschrijven, om
dat ik daarover verschillende vragen kreeg en
het noodig is onze lezers snel omtrent den
stand van zaken op de hoogte te brengen
Maar nu over de Internationale Congressen.
De plannen daartoe waren reeds voor den
oorlog gereed en eigenlijk is een eerste con
gres reeds gehouden in 1898 te St. Peters
burg. Hiervan is echter niet veel meer dan
een flauwe herinnering overgebleven en pas
in 1921 werd voor het eerst een groot congres
gehouden in Den Haag. De zittingen von
den plaats in het Kurhaus, de tentoonstelling
was eveneens in Scheveningen. De Neder-
landscbe Regeering had de zaak keurig voor-
bereid en dat deze beweging later zoo'n op-
gang maakte is voor een groot deel te danken
aan den uitstekenden indruk die deze gebeur-
tenis gemaakt heeft. In 1924 kwam men in
Barcelona bijeen, hier ging alles met Spaan-
sche zwier en was vooral de tentoonstelling
prachtig, doch het congres kwam daardoor
min of meer in het gedrang. In 1927 trokken
wij naar het Amerikaansche werelddee: en
organiseerde Canada in Ottawa een geweldig
congres en tentoonstelling. Na afloop bood
de Canadeesche regeering aan de gedelegeer-
den van een veertigtal landen een reis aan
van de Atlantische kust tot die van den Sto
len Oceaan en reisden wij gedurende ongeveer
een maand langs stad en dorp door de prai-
rien en de Rocky Montains in een hoteltrein,
voorzien van slaap- en rest aural i e wagon
Drie jaren later (1930) genoot Engeland de
eer van het Congres en vonden de zittingen
en tentoonstelling plaats in het beroemde
Crystal Palace in Londen. En thans is Italie
aan de beurt.
Merkwaardig bij deze congressen is de be-
langstelling der hongste autoriteiten. Eere-
voorzitter waren steeds de hoofden der sta-
ten in de verschillende landen en de directe
leiding hadden steeds de hoogste regeerings-
ambtenaren. Thans is eere-voorzitter de
Koning van Italie, voorzitter van het Congres
is de minister van landbouw, directeur van het
Congres is Prof. Ghigi, rector magnificus der
universiteit te Bologna, de oudste universiteit
der wereld. Het Congres wordt geopend door
Mussolini, een der landen die deelnemen is de
nieuwe Vaticaansche Staat en een der ex-
cursies, die op het programma staan, is naar
het nieuwe landgoed van Z.H. den Paus, te
Castel Candolfs. Dus getrouw aan de traditie
weer hooge belangstelling.
Vanwaar deze belangstelling? Een dergehjk
congres en tentoonstelling werkt in de be
treffende landen de pluimveehouderij enorm op
en dat komt natuurlijk ten goede van het land.
Canada had voor deze propoganda niet min
der dan 1.200.000 over! Zoowel congres als
tentoonstelling werken nivelleerend, de voor-
aanstaande landen deelen hun kennis en
methodes mede aan de meer achterlijke lan
den, door onderiinge concurrentie wordt door
elkl^id het beste vertoond wat het heeft.
Thans werken ongeveer dertig landen mede,
vanaf Japan, Nieuw-Zeeland tot Canada en
Uruguay toe.
lLaat ons nu eerst eens zien wat Nederland
presteert. Wij komen goed voor den dag,
doch dat moet ook, Nederland heeft op het
gebied der pluimveehouderij een uitstekende
reputatie op te houden, vooral op het gebied
der praktische pluimveehouderij. Ons land is
te klein om veel insti'tuten te hebben waar
groote proeven genomen kunnen worden. maar
toch hebben wij ook geleerden van wereld-
naam die overal bekend zijn, zooals o.a. Pro
de Bliieck te Utrecht. Maar ook onze pluim-
veerassen zijn intemationaal bekend, a s zoo
danig kan ik noemen de Bamevelders. Later
kwamen daarbij de Wfelsummers die op de
tentoonstelling in Canada voor het eerst aan
de wereld vertoond werden en thans in Rome
zullen de Noord-Hollandsehe Blauwen naar
voren gebracht worden en zal een machtige
haan van ongeveer 11 pond in de gouden kooi
vertoond worden.
Dr. TE HENNEPE.
