S P 0 B T.
QBMBNGDE BEKICHTBN
BURGEBLIJKEN STAND,
LANDBOUWBEBICHTEN
ST. JANSTEEN.
VOETBAL.
EEN GEHEEL GEZIN DOOR GAS
VERSTHtT.
INGEZONDEN STUKKEN.
Herinneringen van een
Zeeuwschen boer
door voomoemde Kamers benoemd tot leden
de heerenP. A. Neeteson te Sas van Gent,
G. F. P. van der Peijl en A. C. L. Weijnen te
Ter Neuzen, L. A. Stofkoper te Middelburg,
F. V. de Groof te Haesweert, P. A. van Bou-
chaute en A. de Bruijn beiden te Ter Neuzen.
In dezelfde volgorde werden tot plaatsver-
vanger der benoemde leden benoemd de heeren
F. J. van der Heijden te Sas van Gent, D. de
Jong en C. L. de Smidt, beiden te Ter Neuzen,
J. Vermeulen (P 117) te Middelburg, T. van
Heel te Goes, C. L. Hamelink Lz. te Ter Neu
zen en F. Klaaijsen te Breskens.
Door de Kamers is tot voorzitter der com-
missie benoemd de heer G. F. P. van der
Peajd.
In eene j.l. Miaandag gehouden bijeenkomst
zijn de leden en plaatsrvervangende leden der
Bevrachtingscommissie door den voorzitter
der Kamer te Ter Neuzen, den heer J. A. van
Rompu, geinstalleerd met de volgende toe-
apraak
Mijne Heeren,
Zooalls u uit de u geworden voorloopige be-
noemingsbesluiten zal gebleken zijn, hebben
de betrokken Kamers, op uitnoodiging van
hooger hand, zich reeds vooraf van de taak
gekweten, die hen thans officieel bij Konink-
lijk besluit is opgelegd.
Het is met de invoering dezer wet wel
vreemd gegaan. Wij alien zijn overtuigd, dat
de scheepvaart, evenals vele andere bedrijven,
zeer noodlijdend is, en dat er zeker alle aan-
leiding is om aan. dat bedrijf en degenen die
het beoefenen ondersteuning te verleenen.
Nu zijn in hun groote meerderheid de
Kamers van Koophandel en Fabrieken het
niet eens met de Regeering in de manier
waarop die steun behoort te worden verleend.
Onze Kamer had daarvoor gaarne andere,
meer doeiltreffende, maatregelen zien ge-
nomen.
De Regeering weaschte op die wenken niet
in te gaan; zij had voor dit bedrijf niet enkele
millioenen voor rechtstreekschen steun be-
schikbaar en hield aan haar voomemen vast.
En ofschoon wij van oordeel zijn dat dit mid-
del niet de redding zal brengen die de scheep
vaart noodig heeft, de wet is er thans en be
hoort te worden uitgevoerd. Nu we er voor
staan, hopen wij er het beste van.
Niettemin zal de uitvoering voor hen, die
daartoe geroepen zijn een zware taak betee-
kenen.
De bevrachtingscommissies toch zullen
rekening hehben te houden met verschillende
dikwijls geheel tegenover elkaar staande be-
langen, om die ten slotte op te lossen in het
algemeen belang. Ik voorzie niet, dat voor de
leden der commissies in deze een dankbare
taak is weggelegd, daar het hen wel niet
zal kunnen gelukken alle partijen te bevre-
digen.
Aan de Kamers van Koophandel en Fabrie
ken was de taak opgelegd Bevrachtingscom
missies te vormen. Met de Kamer te Middel
burg waren wij van meening, dat het in het
belang van handel en scheepvaart zou zijn,
indien het gebied der Bevrachtingscommissie
werd uitgebreid tot Z.-Vlaanderen en de
Zeeuwsche Eilanden, omdat de schippers bin-
nen het gebied der commissie laadklaar moe-
ten liggen.
Ads zetel der commissie werd Ter Neuzen
aangewezen, als drukste centrum van be-
vrachtingen, en tevens omdat men hier op de
hoogte is met de toestanden aan de grens en
over de grens, en deze voor de commissie in
vele gevallen gewicht in de schaal zullen
leggen, daar niet alleen rekening is te houden
met een loonend,e scheepvaart, doch ook met
de concurrentiemogelijkheid, niet alleen tegen
over de vervoermiddelen te land, maar ook
met de concurrentiemogelijkheid der haven,
der industrie en dje van den handel, tegenover
toestanden ten overzijde der grens.
Veel zal van uw beleid en doorzicht worden
gevorderd, doch de Kamers vertrouwen, dat
zij door u in deze commissie te benoemen een
goede keuze he/bben gedaan, en dat u, met
inaehtneming van de wetten en reglementen
op deze zooveel mogelijk eivenredige vrachtver-
deeling in de Binnenvaart, naar recht en bil-
lijkheid, met inaehtneming van de algemeene
belangen van onze gewesten zult weten te
handelen. Moge het dan ook al zijn dat u
daarvoor in het algemeen geen dank der
groote massa zal kunnen ten deel vallen, zoo
moge dan het bewustzijn uw plicht te hebben
vervuld u ten deze voldoening schenken.
Ik eindig met den wensch dat, hoewel wij
thans donkere wolken zien, uw arbeid moge
strekken zoowel tot heil der scheepvaart als
die van handel en industrie en verklaar uwe
commissie hiermede geinstalleerd.
Ik geef thans de leiding der bijeenkomst
over aan uwen voorzitter den heer Van der
Peijl, die thans nog een en ander met u zal
hehben te bespreken, en daarmede zijn niet
lichte taak kan aanvangem.
De voorzitter der commissie, de heer Van
der Peijl, antwoordde hierop als volgt:
Geachte heer Voorzitter der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Z.-
Vlaanderen,
der commissie is tot secretaris benoemd de
heer A. C. L. Weijnen.
Hieraan kan worden toegevoegd, dat het in
de bedoeling ligt in enkele plaatsen van Zee-
land een agentschap der Bevrachtingscom
missie te vestigen.
Het tijdstip van inwerkingtreden der wet
is nog niet vastgesteld.
GEVONDEN VOORWERPEN.
De inspecteur van politie alhier maakt be-
kend, dat omtrent onderstaande gevonden
voorwerpen inlichtingen te bekomen zijn bjj de
daarachter vermelde adressen.
Kinderportemonnaie met inhoud, H. Rib-
bens, Westkolkstraat 38.
Idem, M. Hamelink, Dijkstraat 22.
Belastingmerk (oud), P. de Mul, le Ver-
binddngstraat 2.
Idem, R. Dees, Baandijk 9.
Idem, bureau van politie.
Zonnebril, L. Meinema, Dijkstraat 82.
Stalen diuimstok, bureau van politie.
Kinderhandtasch, A. Harpe-Pieters, Noord-
straat 28.
Sleutel, W. Verlinde, Nieuwstraat 40.
Gummischoen, F. de Bakker, Nieuwediep-
straat 106.
Polshorloge, P. Jansen, Tholensstraat.
Jomgensoverjas, J. C. Dooms, Tuinpad 22.
Alpinomuts, J. de Doelder, le Verbinding-
straat 16.
Autostep, P. Loof, Nieuwediepstraat 5.
EXAMEN VOOR COSTUMIeRE.
Bij de gehouden examens voor costumi^re
te 's Hertogenbosch slaagden o.a. de dames
B. de Grave te Sluis en Al. Buijsse te Aarden-
burg.
HANDENARBEID L. O.
Voor het examen Handenarbeid L. O. slaag-
de de heer J. C. de Ridder te Axel.
In den nacht op Zondag is wederom brand
uitgabroken te Heikant, doordat de bliksem
insloeg. In de Magdalenastraat brandden de
zwingelschuren af van A. Zaman, A. van
Remortel en J. de Bruijn. Daar geen vol-
doende water aanwezig was, heeft men nog
getracht het vuur met zand te blusschen.
Alleen de schuur van A. van Remortel was
voor de halve waarde verzekerd. Ook is de
bliksem ingesdagen in de woning van Oh. de
Kind, A. Beekman en A. Vonck. Bij laatstge
nioemde werden gaten in de muren geslagen,
bij de slaapplaatsen, terwijl bij de anderen
houtwerk aan deuren en ramen vemield werd
In verschillende huizen sprongen de stopper
der electrische leiding. Op enkele plaatsen is
voor donderden guldens schade aangericht.
BONDSWEDSTRIJD Z. V. B.
De wedstrijd tusschen het Z.-Vlaamsch
Z.V.B.-elftal en Terneuzen I, zal gehouden
worden op Zondag 13 Augustus a.s., op het
terrein van Terneuzen.
GERED.
Evenals het vorige jaar wordt ook nu veel
gebaad in de Schelde bij het kustlicht te Baar-
land.
Dat bij opkomend getij groote voorzichtig-
hgid geboden is, bleek toen een ongeveer 30
jarige ongehuwde jonge man, zekere M. T.,
onverwachts in een kuil stapte, en onder
water verdween.
Daar het water reeds tamelijk hoog was,
h add en de meeste zwemmers hun kleeren
reeds aan.
Gelukkig bevond zich een der beste zwem
mers, de 17jarige Anton Hoogvliet, nog in
badcostuum aan den dijk. Deze snelde direct
te hulp en mochit het genoegen smaken, den
drenkeling van een wissen dood te redden.
Daar deze reeds geheel machteloos was, be-
gaf Jobs. Dronkers zich gekleed te water om
te helpen den drenkeling aan land te brengen.
Tengevolge van gasverstikking zijn 4 leden
van het gezin G. H. D., wonende aan de Wil-
lem de Zwijgerlaan te Schiedam, en bestaan-
de uit man, vrouw en 2 kinderen, door de po
litie dood op hun bed gevonden. De politie
waarschuwde onmiddellijk een geneesheer, die
slechts den dood constateerde. Omtrent de toe-
dracht der zaak stelt de politie een onder-
zoek in.
VERDRONKEN.
gevallen. Hij was onmiddellijk dood. De duo-
rijder werd licht gewond.
MUIZENPLAAG TE STAPHORST.
De bovenstreken in de gemeente Staphorst,
de bouwlanden en wel voomamelijk de rogge-
akkers, worden geteisterd door een ware mui-
zenplaag. Sommige velden zijn geheel wegge-
vreten. Getracht zal worden met een serum een
ziekte onder deze knaagdieren te veroorzaken.
Voor de landbouwers die het toch al niet te
breed hebben, beteekent deze plaag een
groote schade.
NEDERLANDER RIJDT TE GENT EEN
TROTTOIR OP.
Zondagmiddag had een 37jarig automobilist
uit Amsterdam, de heer H. G., het ongeluk,
in de Brusselsche straat te Gent het trottoir
op te rrjden. Een 47jarige voorbijgangster, Jo
sephine Focroul uit Gentbrugge, liep een sche-
delbreuk op en overleed korten tijd later. Een
andere voorbijganger werd licht gewond. De
politie stelt een onderzoek in naar de schuld-
vraag.
BLINDE PASSAGIER ONDER DEN
TREIN.
Treinpersoneel te Amsterdam, vond Zondag
middag onder een wagen van den trein, welke
uit Duitschland aan het Centraal Station was
aangekomen, een 25jarigen man. Hij was be-
wusteloos. Het bleek later, dat hij oorspron-
kelijk uit Moskou kwam en eerst naar Berlijn
was gereisd. Vrijdag is hij daar onder een
wagen gekropen en heeft op die manier de
reis naar Amsterdam gemaakt. Hij was ge
heel uitgeput en is ter verpleging opgenomen
in het Binnengasthuis.
MASSA-VERGIFTIGING TE WINSUM.
In de gemeente Winsum (Groningen) zijn
vermoedelijk door het eten van bedorven ijs,
Zaterdag 150 personen ziek geworden. Dit
aantal is Zondag tot over de 200 gestegen.
Het ijs moet afkomstig zijn van de ijsfabriek
Hunsigno aldaar. De doktoren hebben handen
vol werk. De resten van het ijs zijn opgestuurd
naar het laboratordum te Utrecht.
Geen der patienten verkeert in levensgevaar.
Van andere zijde meldt men aan de N. R.
Crt.
De laatste dagen deden zich in de gemeente
Winsum (Gr.) in verscheidene gezinnen ziekte-
verschijnselen voor. Daar het aantal patienten
steeds stijgende was, heerschte in het dorp
groote ongerustheid.
Vooral personen, die ijsco's hadden gebruikt,
behoorden tot de patienten. In verband niet
het vele gebru-ik van ijs in den laatsten tijd
is door den burgemeester een onderzoek inge-
steld. Zaterdagmiddag waren dr. Tuntler uit
Groningen en dr. de Waal uit Leeuwarden, in-
specteurs van de volksgezondheid, met dr. de
Boer, direoteur van den provincialen keurings-
dienst te Groningen, aanwezig, teneinde een
onderzoek in te stellen.
Hierbij is niet gebleken, dat het ijs de oor-
zaak van de ziektegevallen is. Voor nader
onderzoek is een nog aanwezig restant mee-
genomen. Het werd evenwel niet noodig ge-
acht de ijs-bereidplaatsen te slui-ten. De rust
in Winsum is -althans voorloopig her-
steld.
In verband met de vergiftiging kan nader
worden gemeld, dat thans is geconstateerd,
dat in het onderzochte ijs paratyphus-bacillen
voorkwamen.
De eerste verschijnselen van de ziekte heb
ben zich voorgedaau op Vrijdag j.l., waama
het aantal patienten zich tot heden heeft uit
gebreid tot ongeveer 250. Behoudens enkele
zeer emstige gevallen bepaalt de ziekte zich
hoofdzakelijk tot braken en diarrhee.
Ter voorkoming van verdere besmetting
is de fabricage en de aflevering van ijs sedert
Vrrjdagavond stop gezet. Van den kant van de
zuivelfabriek wordt alle mogelijke medewer-
king verleend. Er worden geen arbeiders toe-
gelaten uit gezinnen waarin de ziekte voor-
komt.
Voorts heeft de burgemeester bekend ge
maakt, dat alle lijfgoederen van de patienten
moeten -worden uitgekookt. Water, melk,
groenten en vleesch moeten worden gekookt.
Veelvuldig handenwasschen is noodzakelijk.
Den slagers is verboden worst of gehakt te
maken of af te leveren.
Teneinde te voorkomen dat ook de bad- en
zweminrichting wordt besmet, is deze inrich-
ting voorloopig door het bestuur gesloten.
Het bestuur van de vereeniging voor volks-
vermaak heeft besloten de aan het einde der
week te houden kermis niet te laten doorgaan.
De bijzondere lagere school is eveneens deze
week gesloten.
Ik ben overtuigd de tolk te zijn van alle
aanwezigen, wanneer ik u dank zeg voor de
harteljjke woor den, waarmede u ons hier hebt
verwelkomd. U hebt ons gewezen op de zware
taak die ons wacht. Inderdaad, die taak is
oiet gemakkelijk, en zij rust te zwaarder, als
men ook van meening is, dat voor het be-
oogde doel andere, betere wegen waren te be-
wandelen geweest. Het was mij ook als lid
der Kamer gegeven, van af den beginne, in
eake deze wet te adviseeren, waarom ik er mij
ook reeds mee vertrouwd kon maken.
En het is juist, we staan thans voor de
uitvoering. AJ voorzie ik een moeilijke taak,
zoo heeft mij dat niet doen terugschrikken
en heb ik gemeend in het algemeen belang
van de scheepvaart en van ons gewest zoowel
de benoeming tot lid als de belangrijker be-
no-eming tot voorzitter te moeten aannemen,
ender dank voor het vertrouwen dat de Kamer
daardoor in mrj bleek te stellen, en dat ik ook
niet hoop te beschamen. Ik vertrouw daarbij
op de medewerking der benoemde leden, van
wie ik de meesten ken als menschen met door
zicht en geizomd oordeel. Ik hoop dat wij,
al zal ook wel eens verschil van inzicht bl-'j-
ken, onze besprekingen in aangenamen tocn
zullen kunnen houden, en de beslissingen zul
len mogen strekken tot bevordering van de
ons toevertrouwde belangen.
Ik ben te voren overtuigd, dat het ons
daarbij niet zal gelukken alien te bevredigen,
ons werk wordt, in de benoemde personen
reeds aangevochten voor we aan het werk
zijn geweest. Dat stemt niet hoopvol, of het
zou moeten zijn dat we in dat opzicht de ver-
wachtingen van onze opposanten beschamen.
Laat ens dat echter niet doen terugschrikken
van ens voomemen om met inaehtneming der
wet en van onze reglementen naar recht en
billijkheid te handelen.
Met een beroep op uw aller medewerking
verklaar ik hiermede het voorzitterschap uwer
commissie te aarvaarden.
In een daarop gevolgde eerste vergadering
Zondagmiddag vond de landbouwer Horston
te Oosteinde, gemeente Oosterhout, thuis-
komende van het land, zijn zeven nog jeugdige
kinderen zonder toezicht thuis. Toen hij daar-
na in de buurt ging zoeken, vond hij zijn
vrouw verdronken in de waterput.
Zondagmiddag ging een zevenjarig knaapje,
dat in de Koornbloemstraat te Amsterdam
woonde, met zijn ouders op bezoek bij een
sohipper, die met zijn schip aan de Oosterkade
in de Vaartschen Rijn ligt. Nog voor de ouders
op de -loopplank waren, was het ventje al
spelenderwijze naar het achterschip gehold.
Hiei*stnudkelde het en sloeg overboord, waar
het tusschen twee schepen onmiddellijk ver
dween. Eenige agenten en omstanders doken,
doch slaagden er niet in het kind te vinden.
Na iy2 uur dreggen einde-lijk slaagde men er
in het lrjkje op te halen.
De 17jarige meubelmaker S. L., wonende
in de Voshoek te Steenwijkerwold, is bij het
baden in het kanaal Steenwijk-Ossenzijl ver
dronken.
AUTO TE VENLO GESLIPT.
Nabij het klooster „Albertushof" te Venlo
is Zondagmiddag een auto bij het uitwijken
in de tramrails geraakt, dientegevolge ge-
slipt en vervolgens tegen een boom gereden.
De vier inzittenden, twee paters en twee fra-
ters van het Jezuietenklooster te Valkenburg,
moesten naar het ziekenhuis te Venlo worden
overgebracht. Pater Rembold heeft een bek-
kenfractuur, een sch-edelbreuk en enkele ge-
vaarlijike hoofdwonden opgeloopen en was er
zeer emstig aan toe; frater Lessel bekwam
een borstfractuur en liep bovendien enkele
hoofdwonden op. Zijn toestand was zorgwek-
kend. De andere inzittenden bekwamen slechts
lichte verwondingen.
Pater Rembold is later aan zijn verwondin
gen overleden.
ONTPLOFFING OP EEN MOTORSOHIP.
Zaterdagavond te ongeveer half zeven is
een emstig ongeluk gebeurd aan boord van
het Nederlandsche motorschip ,,De Hoop",
dat op de Maas in Belgie voer ter hoogte van
Hermalle sous Argentaux. Aan boord bevon-
den zich de 50jarige W. Looy, afkomstig uit
Maastricht, zijn 16-jarige zoon en zijn drie
dochters. De oudste dochter Alida stond aan
het roer en de twee anderen waren het eten
aan het klaar maken, toen ze in de machine- 1
kamer een ontploffing hoorden, meldt het
,,Dgbl. v. R'dam". Ze snelden er heen en j
vonden hun broer met verbrijzelden schedel j
dood liggen. De vader was tegen den wand
Het 2y2-jarig dochtertje van den' wegwerker j van het schip geslagen. De meisjes riepen
Tijdens de opgraving van de stad Mohenjo
Daro, welke dateert uit 3000 voor Christus,
vonden eenige studenten van een seminari, die
de ruines onderzochten, in het stof een ver-
droogde tarwe-aar, welke naar schatting meer
dan 5000 jaar oud moest zijn. Zij namen hun
vondst mee en zaaiden haar uit in den tuin
van het seminarie.
Op zekeren dag begon het zaad op te komen.
Het gewas groede zeer snel en gaf buitenge-
woon talrijke en sterke vruchten, zwaardfer
en grooter dan van de bekende tarwesoortSh.
Ook de voortplanting ging in een ongekend
snel tempo.
Het geheel was zoo merkwaardig, dat men
de Engelsche autoriteiten ervan in kennis
stelde en zooals wij reeds zeiden, heeft men
thans het plan opgevat de merkwaardige ont-
dekking productief te maken door het zaad
aan de boeren te gaan verkoopen.
EENOOGIGE VLIEGERS.
Wij lezen in een Engelsch blad:
Er zijn niet veel vliegers, zooals Wiley Post,
die maar een oog ter beschikking hebben.
Volgens de internationale conventie voor de
luchtvaart mogen lieden met een oog niet als
vlieger toegelaten worden en uitzonderingen
worden slechts veroorloofd in speciale geval
len van zeer ervaren vliegers, die het zicht
van een hunner oogen kwijt raken. Zoo'n uit-
zondering was kapitein Hinchliffe, die in 1928
bjj een poging om den Atlantischen Oceaan
van Oost naar West over te steken met Elsie
Mackay om het leven is gekomen. Hinchliffe
was een vermaard oorlogsvlieger en had een
oog verloren toen. hij in 1917 met zijn toestel
door den vijand in Franknijik werd neerge-
schoten.
Wiley Post behoort echter niet tot die uit
zonderingen. Hij heeft zijn oog verloren bij
een ongeluk op den vasten grond en heeft zijn
eerste vliegtuig gekocht van het geld, dat hij
kreeg ter vergoeding voor het verlies van zijn
oog. Doordat de Ver. Staten de internationale
conventie voor de luchtvaart niet geteekend
hebben, kon hij toch zijn brevet als vlieger
halen.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Mijnheer de Redacteur!
Niet zonder eenige verbazing las ik j.l. Za
terdag aan den kop van het Landbouwbl. voor
Z. en N.-Br. de advertentie van den Voorzit
ter en den Secretaris van onze Af dealing, dat
zij, die hun tarwe, enz.
Nu dacht ik, dat deze zaak op de laatstge-
houden alg. verg. te Ter Neuzen was beslist.
Ik weet wel, niet naar elks genoegen, maar
dat valt, vooral tegenwoordig, meer voor.
Moeten nu onze Voorzitter en Secretaris,
ter wille van enkelen (er was er een, naar ik
vernam, die de geldigheid der stemming be-
twistte en een, die adviseerde het er niet bij
te laten zitten) onze afdeeling weer als ge-
vechtsterrein laten dienen voor geschillen, die
vermoedelijk elders ontstonden De ervarin-
gen, hiermede vroeger opgedaan, nopen tot
voorzichtigheid; toch komt dit hierici niet uit.
M. d. R., heel deze tarwebeweging betee
kent zooveel, dat op eene lang te voren voor-
bereidde vergadering een derde der aanwezi
gen bianco stemde, terwijl van de rest de
grootste helft er tegen was. Het zal mij dan
ook verwonderen als Goes aan deze ,,afgedane"
zaak nog aandacht of medewerking verleend.
In het belang onzer afd. is het zeiker niet, ze
heeft al genoeg „veeren moeten laten".
U, mijnheer de Redacteur, dankend voor de
plaatsing, teekent,
Hoogachtend,
J. SCHEEUE Wz.,
Penn-ingm. Afd. Axel Z. L. M.
HOEK.
Huwelijks-voltrekkingen. 6 Juli. Douwe
Hellinga (van Ermelo), oud 29 j., jm. en Tan-
neke Scheele, oud 26 j., jd. Pieter Loof (van
Ter Neuzen), oud 27 j., jm. en Margaretha de
Blaeij, oud 22 j., jd.
Geboortem. 3 Juli. Cornelia Cathalijntje,
d. van Oomelis Jasper Hamelink en van Cor
nelia Sara Meertens. 6 Juli. Helena Cor
nelia, d. van Leendert Marinus Maas en van
Suzanna Sara Kolijn. 21 Juli. Pietemella, d.
van Gillis Pladdet en van Aaltje Pietemella
Jansen.
Overlijdem. 4 Juli. Pieter Verhedst, oud
81 j., echtg. van Jacoba Pietemella van de
Velde. 9 Juli. Cornells de Bruijne, oud 4 j.,
z. van Egbert Reinier de Bruijne (overl.) en
van Maria Hamelink. 29 Juli. Johannes de
Feijter, oud 50 j., echtg. van Janna Pietemella
van Es.
H. Mond, wonende aan den Haagweg te Delft,
is in een onbewaakt oogenblik in een sloot
geraakt en verdronken.
De 17jarige K. Hebben, die zich Zondag bij
het zwemmen in de Maas te Kessel (L.) te
ver in de rivier had begeven, moest dit met
den verdrinkingsdood bekoopen.
Te Utrecht is een 7jarige jongen, die met
zijn ouders op bezoek was bij een schipper,
overboord gevallen en verdronken.
MOTORRIJDEK VERONGELCJKT.
De ongehuwde heer H. Fellinger uit Hooge-
zand is te Kielwindeweer met zijn motorfiets
de hulp van andere schippers in; zoo werd de
schipper uit de machinekamer gehaald en
daarna door tusschenkom-st van de politie
naar een ziekenhuis te Luik overgebracht. De
man is aan het hoofd zwaar gewond. Als hij
er bovenop komt, zal hij in ieder geval een
oog moeten missen.
EEN TARWE-AAR VAN 5000 JAAR.
Een meer dan 5000 jaar oude tarwe-aar,
welke men tijdens het opgraven van een oude
stad in Voor-Indie had gevonden, heeft, nadat
men Haar had uitgezaaid, zoo menigvuldige
vrucht voortgebracht, dat men het plan heeft
opgevat het zaad aan Engelsche boeren te
verkoopen.
PHILIPPINE.
Huwelijks-aangiften. 26 Juli. Andr6 Klaas
sen, oud 27 j., jm. en Paulina Rosalie Ramme-
loo, oud 22 j., jd.
Overlijden. 18 Juli. Rosalia Bogaert, oud 85
j., wed. van Petrus Fredericus Albicher. 26
Juli. Karel Frans Balliere (van Eeoloo, B.),
oud 19-j., z. van Jules en van Emma de Krane.
STOPPELDIJK.
Huwelijks-voltrekkiingen. 1 Juli. Honors
Karel Vioen (van Hontenisse), oud 22 j., jm.
en Johanna Margaretha Verh-eijden, oud
24 j., jd.
Geboorten. 21 Juli. Alfons Marie Petrus
Louisa, z. van Petrus L. Mangnus-Swage-
makers. 27 Juli. Camillas, z. van Petrus A.
Mahu-Kindt. 31 JUli. Cesar Ferdinandus, z.
van Ferdinandus Lambert-de Schepper.
Overlijden. 22 Juli. Maria Louisa Mathilda
Schelfhout, oud 19 j., (overl. te Hulst).
ZAAMSLAG.
Huwelijks-aangiften. 6 Juli. Jacobus Gerrit
van Bendegem (van Axel), oud 26 j., jm. en
Janna Klazina Kempe, oud 24 j., jd. 20 Juli.
Levinus Mechielsen, oud 28 j., jm. en Sara
Maria de Footer, oud 22 j., j-d.
Huwelijks-voltrekkingen. 6 Juli. Comelis
Du-erink (van Axel), oud 21 j., jm. en Catha-
rina Stoffels, oud 18 j., jd. 20 Juli. Jacobus
Gerrit van Bendegem (van Axel), oud 26 j.,
jm. en Janna Klazina Kempe, oud 27 j., jd.
Geboorten. 3 Juli. Jacobus, z. van Jacobus
de Putter en van Maria Dieleman. 15 Juli.
Adriaan, z. van Louis de Koeijer en van Sara
de Zeeuw. 24 Juli. Pieter, z. van Krijn Cor
nells Pieter van Dixhoorn en van Cornelia
Elisabeth d-s Blaeij. 29 Juli. Marinus Marius,
z. van Marinus Elenbaas en van Sara Magda-
lena Cornelia Schippers.
Overlijden. 8 Juli. Marinus Goosen, oud
40 j., echtg. van Adriana Schuitvlot.
(2. Vervolg.)
Op deze wijze ging het met den verbouw en
de veehouding, behoudens enkele loflijke uitzon
deringen, die men vond bij jonge boeren. Van het
rundvee moet ik nog vermelden dat een gezeten
boer het beneden zijn waardigheid rekende een
springstier te-houden. Dat was iets voor een arm
boertje, de sitierboer, die een stier beschikbaar
hield, naar dat het uitviel was de sitier meer of
minder goed gebouwd en op afstamming werd
niet gelet.
Er was wel eenige samenwerking, maar zij
bepaalde zich tot een meststof op cooperatieven
grondslag, al werd dat niet zoo genoemd en het
kiwam veel voor, dat boeren met een klein be-
diryf met hun tweeen een zaaddorschzeil hadden
en ook wed een molbord en een landrol.
B(j de eenvoudige inrichtdng der bedrijven was
er weinig behoefte aan samenwerking.
Saamhoorigheid was er wel, ze was zelfs heel
mooi. Iedere boer gevoelde heel vast de ver-
plichting om een andere boer te helpen, ook al
kende hij hem niet persoonlijk. Wanneer een
boer onderiweg door een ongeval of om andere
redenen hulp noodig had, b.v. stalling voor zijn
paard, dan was hij zeker bij den naastbij wonen-
den boer het noodige te krijgen. De hulp werd
altijd gul en onbekrompen verleend.
Buren waren op elkanders hulp aangewezen
en het was buiten bedenking, dat de hulp royaal
werd aangeboden. Het zou als een groote schan-
de zijn aangemerkt als er vergoeding werd ge
vorderd.
Br is mij uit dien tijd bekend, dat een boer die
geen familie in zijn buurt had, met bijna het ge-
heele gezin ziek werd. Toen twee buren dat ver-
namen, kiwamen zij zeggen, bekommer U niet
om Uw bedrijf, daar zongen wij voor, zoo lang
als 't noodig is. Zij hielden getrouw hun belofte
en de boer verklaarde later: mijn bedrijf heeft
niets door mijn ziekte geleden.
De buren waren van een andere kerk als de
boer.
De boeren, ik bedoel daarmede hoofden van
boerebedrijven, eigenaars of pachters, want daar-
tusschen was weinig zichtbaar verschil, de boe
ren waren stoere mannen, die een sterk ontwik-
keld gevoel van eigenwaarde hadden, zij waren
onbeperkt alleenheerschers als koningen op hun
bedrijf. Zij waren, behoudens weinig uitzonde
ringen, door en door betrouwbaar, op hun woord
kon men rekenen.
Daardoor werd hun zelfwaardeering wel eens
tot hooghartigheid en zij zagen in den regel met
eenige geringachting neer op jonge boeren, dat
duurde echter niet lang wanneer deze nieuwelin-
gen maar in hun, dat is in het spoor llepen,
maar diepe minachting was him deel wanneer
zij iets nieuws vertoonden en beproefden. Dan
werden zij sarcastisch uitgelachen en het was
voor de oude boeren een waar genot, wanneer
zij zagen, dat de jongeren faalden, hun proeven
mislukten. De boeren, ik bedoel de oude, waren
dus erg conservatief en gekant tegen al wat
nieuw was. Zij wisten het en daarmede uit. Het
ligt voor de hand dat in zulk een houding voor
hen weinig gelegenheid tot verstandsontwikke-
ling bestond. Er waren uitzonderingen, maar als
regel waren zij geen wakkere mannen, die bij
onvoorziene omstandigheden zich er konden door-
slaan.
Ik herinner mij, dat ik als boerenknecht in
het voorhuis kwam om een kop koffie te halen.
De baas was aan het afrekenen met de Holland-
sche vlasboer. Deze trachtte de baas te bedotten
door de rekening zoo ingewikkeld te maken, dat
de boer er geen begrip meer van had.
Ik zag direct de toeleg en vroeg aan den baas
of ik de rekening eens wat vereenvoudigen
mocht. De baas stemde toe en het was direct
in orde. De vlasboer voegde mij toe dat ik mij
niet had mogen bemoeien met zaken die mij niet
aangingen. Ik nam dat voor kennisgeving aan en
de baas dacht er anders over.
Ik rekende dezelfde boer voor, dat hij een be-
langrijk voordeel zou doen door een tiendhoek af
te koopen volgens de wet van 12 April 1872. Het
voordeel zat daarin, dat hij in dien hoek heel wat
weiland gescheurd had.
Ik legde het hem zoo duidelijk uit, dat hij het
voordeel zag, maar hij zou het toch niet doen,
omdat hij hfet geld er niet voor had en hij kon
het wel leenen, maar daartegen had hij bezwaar.
Men leende toen niet zoo grif.
Met hunne zonen sprongen zij eigenaardig om,
deze zonen werden bijna in alles gelijkgesteld
met de knechten. Zij kregen het onderwijs op de
dorpsschool en zoodra het mogelijk was, soms
nog heel jong, werden zij als werkkrachten in het
bedrijf opgenomen. Een boer moet als koewach-
ter begonnen zijn. Ik was dat niet en ik schrijf
daaraan mijn tekortkoming toe. Het werken
met de paarden leerden de boerenzonen in per-
fectie, maar van bedrjjfsleiding en handel leerden
zij niets, dan hetgeen zij steelsgewijze opvingen.
Er is mij een geval bekend, dat een oude boer,
die drie zonen boven de dertig jaar oud in zijn
bedrijf werkende had, zoo weinig vertrouwen in
die jongens had, dat hij, toen hij ziek was, een
buurman aan zijn bed liet komen om te infor-
meeren of zijn bouwland geschikt lag om te be-
zaaien.
Wanneer de boerenzonen trouwden werd er
voor hen naar een bedrijf uitgezien. Alleen door
het trouwen waren zij daarvoor plotseling be-
kwaam. Slaagde men er in een boerderij te
pachten, dan werden zij boer en zij moesten maar
zien zich te redden. Gewoonlijk lukte dit ook
wel, het was niet zoo erg ingewikkeld, maar er
zijn toch voorbeelden van mislukkig door gemis
aan de noodige bedrijfskennis.
De verhouding der boeren tot hunne vrouwen
was treurig en ik, die min of meer hoflrjk ben
aangelegd, heb mij daaraan dikwijls geergerd.
In hunne samensprekingen, waar de vrouwen
bijzaten, ontzagen zij zich niet te betoogen, dat
de vrouwen moeten kort gehouden worden. Zij
waren wel onmisbaar, zoo iets als noodzakelijk
kwaad, maar zij waren er steeds op uit het geld
uit te geven, dat de boer zoo moeizaam verdien-
de. Een geliefd spreekwoord was: de vrouw
brengt uit met een lepel, wat de man inbrengt
met een schepel en de spreekwijze: met de zilve-
ren naald naaien, dat is naaiwerk tegen betaling
door een naaister laten doen.
Deze verhouding was ook de natuurlijke oor-
zaak, dat de boerinnen zonder overleg met den
baas hun eigen gang gingen en er heel wat ge-
beurde, waar de baas niet van afwist. De oudere
boeren namen er een gemakkelijk leven van, zij
zaten gaarne in 't bestuur van waterschap en
gemeente en zij dronken geregeld hun borrel,
sommigen een stevige borrel. Iedere week reed
men naar de marktdag in de stad en dan reed
de boerin netjes aangekleed mede, met de boter
om die op de markt te verkoopen of bij klanten
thuis te bezorgen. De vrouwen deden heel veel
werk en ik heb dikwijls bewonderd de trouw
waarmede zij zorgden.
Een boerin, die ik diende, ik zou evengoed
kunnen zeggen, die mij diecide, zorgde uiterst
nauwgezet, alles was op tijd klaar.
Des miid'dags twee uur was het loopende werk
gedaan en de lantaam, die wij des avonds acht
ure noodig hadden, stond dan gereed. Des Zon-
dags was de rijstenbrij, die 's middags gageten
werd om acht uur's morgens gaar. Het is nooit
voorgekomen dat wij moesten wachten, omdat de
pot nog niet gaar was.
