GEMEENTERAAD VAN
iER NliUZEN.
Vergadering van Donderdag 30 Maart 1932,
des namiddags 2 uur.
Voorzitter de heer J. Huizinga, burge
meester.
Tegenwoordig de heeren: L. J. Geelhoedt,
D. Scheele, M. de Jonge, C. A. Verlinde, d!
van Aken, A. de Bruijn, P. F. de Bakker, H.
J. Colsen, L. J. van Driel, J. H. van Doeselaar,
P. van Cadsand, J. Hujjssen en N. A. Hame-
link; later ook de heer J. J. de Jager.
Afwezig: de heer C. van den Bulck.
(3. Slot.)
8. Verordening betreffende afwjjking van
de Winkelsiuitingswet 1930.
Met betrekking tot de door den gemeente-
raad In zijn vergadering van 9 Februari 1.1.
vastgestelde wijziging der verordening tot
aanvulling der bij koninklijk besluit van 23
Juni 1932 no. 92 goedgekeurde verordening
als bedoeld in art. 9, lid 1, der Winkelsiuitings
wet 1930, S 460, is ingekomen een schrijven
van den minister van economische zaken en
arbeid houdende een opmerking van formee-
len aard.
Voorts is daaromtrent ingekomen:
a. Een adres der Winkeliersvereeniging
„Ter Neuzen Klimop", luidende als volgt:
Het besluit, in Uw laatste zitting genomen,
om gedurende den zomertijd in onze stad het
sluitingsuur voor de winkels vast te stellen
op 9 uur n.m. inplaats van om 8 uur, heeft
bjj een groot deel van onze leden ontstemming
verwekt.
Op hun verzoek werd dit besluit in onze
ledenvergadering besproken. Hierbij werd er
door ons bestuur op gewezen, dat het vorige
jaar bij de invoering van de winkelsiuitings
wet, o.m. als uitzonderingsbepaling juist ge
vraagd werd om gedurende den zomertijd de
winkels tot 9 uur n.m. te mogen open houden,
wat toen niet kon worden toegestaan; dat nu
de Minister de gelegenheid hiertoe heeft open-
gesteld, men deze tegemoetkoming niet meer
op prijs bljjkt te stellen.
De overgroote meerderheid der vergadering
verklaarde hierop, dat men den vorigen zomer
het genot van de 8 uur winkelsluiting had er-
varen en het publiek zich hieraan intusschen
reeds had aangepast, waarom nu de noodzaak
van een later sluitingsuur niet meer gevoeld,
ja, ook niet meer gewenscht wordt.
Reden waarom wjj zoo vrjj zijn ons tot Uwen
raad te wenden, met het beleefde doch drin-
gende verzoek om te willen voldoen aan het
verlangen van het grootste gedeelte van den
Ter NeuZenschen winkelstand, om Uw raads-
Ibesluit bovengenoemd terug te nemen, zoodat
ook gedurende den zomertijd algemeen den
wettelrjken sluitingstijd van 8 uur zal gelden.
b. Een adres van C. Wieland en 15 ande-
ren, winkeliers in kruidenierswaren, houdende
een adhaesiebetuiging aan voornoemd ver
zoek;
c. Een adres van A. L. de Feijter en 7 an-
deren, alien kappers, zijnde een adhaesiebetui
ging aan voornoemd verzoek;
d. Een adres van H. Wouters en 14 ande-
ren, alien slager en winkeliers in fijne vleesch-
waren, zijnde een adhaesiebetuiging aan voor
noemd verzoek;
e. Een adres van Adr. Jansen en 14 ande-
ren, alien uitoefenende het bakkersbedrjjf,
zijnde een adhaesiebetuiging aan voornoemd
verzoek;
f. Een adres van de firma J. de Smidt-
Pothoven en 7 anderen, alien winkeliers, zijnde
een adhaesiebetuiging aan voornoemd ver
zoek;
g. Een adres van A. Harpe-Pieters en 146
anderen, alien winkelier, in de kom, te Sluis-
kil en Driewegen, die daarin verklaren dank-
baar te zijn voor het in de vergadering van 9
Februari 1.1. genomen besluit en verzoeken dit
te handhaven;
h- Een adres van het bestuur van den
Koopmansbond „Handelsbelang" te Ter Neu
zen, voorzitter D. M. Jansen te Axel, secreta-
ris P. Joosse te Ter Neuzen, die daarin te
kennen geven:
dat zij in het persverslag der vergadering
van Uwen raad, gehouden op 9 Februari 1933,
tot hun genoegen hebben gelezen, dat door U
werd besloten, dat gedurende den a.s. zomer
tijd de winkels in Ter Neuzen tot 9 uur
's avonds mogen geopend zijn;
dat zij echter vemamen, dat van andere
zjjde pogingen in het werk worden gesteld om
genoemd besluit in te trekken, en het slui
tingsuur te houden op 8 uur;
dat de leden van bovenvermeldem bond daar
door echter ernstig zouden worden gedupeerd,
aangezien juist in de zomermaanden veel
zacht fruit in hun, zaken voorhanden is, het-
geen zoo spoedig mogelijk van de hand moet
gedaan worden om bederf te voorkomen;
dat meerdere leden van onzen bond het vorig
jaar schade leden in verband met het sluitings
uur der winkels.
Redenen waarom ondergeteekenden zich tot
Uwen raad wenden met het beleefd, maar
dringend verzoek, het besluit Uwer vergade
ring van 9 Februari 1933 te handhaven.
Naar aanleiding van deze stukken schrij
ven burgemeester en wethouders het vol
gende
Nadat in uwe vergadering van den 9 Fe
bruari j.l. besloten werd tot wijziging van de
verordening tot afwijking van bepalingen der
•winkelsiuitingswet 1930 (Staatsblad no. 460),
hebben ons een groot aantal adressen bereikt,
waarin deels gevraagd wordt het sluitingsuur
der winkels gedurende den zomertijd vast te
stellen op 8 uur, voor een ander deel verzocht
wordt dit bepaald te houden op 9 uur.
Op grond van deze adressen, doch mede
naar aanleiding van een terzake ontvangen
missive van den minister van economische
zaken en arbeid, waren wij genoodzaakt, ge-
noemde zaak nogmaals onder het oog te zien.
Bij de winkeliersvereeniging ,,Ter Neuzen
Klimop heeft uw besluit van 9 Februari j.l.
ontstemming gewekt, omdat velen het genot
van sluiting om 8 uur ondervonden hebben, en
gebleken is dat door dezen maatregel geen
schade geleden wordt, zooals aanvankelijk
verwacht werd en het publiek zich aan dezen
maatregel heeft aangepast.
Aan dit adres wordt door een aantal kruide-
nders, kappers, slagers, bakkers en manufac-
turiers adhaesie betuigd, zander dat daarbij
nadere motieven worden aangevoerd, welke
eene gunstige overweging van hunne verzoe
ken zou kunnen bepleiten.
Als tegenhanger van genoemde requesten
is een adres ingekomen onderteekend door 147
winkeliers, behoorende tot verschillende cate-
gorien en wonende zoowel in- als buiten de
bebouwde kom, houdende verzoek, het geno
men besluit in uwe vergadering van den 9
Februari j.i. te handhaven.
Het zijn speciaal de groentehandelaars die,
behoorende tot laatstgenoemde requestranten,
hun verzoek zoowel schriftelijk als mondeling
behoorljjk hebben gemotiveerd. Zij hebben
onder onze aandacht gebracht, dat verleden
jaar door hen schade is geleden, eenerzijds
omdat de winst in hunne winkels voor een
groot deel na 8 uur des avonds wordt ge-
maakt, anderzjjds omdat vele menschen die
's avonds gaan wandelen, peren, kersen en
andere zachie vruchten koopen, die wanneer
zij tot den anderen dag bewaard moeten wor
den, als dan dikwijls voor de consumptie
totaal ongeschikt zijn. Vooral het laatste ach-
ten wij steekhoudend en daarom valt het ons,
mede in aanmerking nemende het plattelands-
karakter onzer gemeente, niet moeilrjk, ons
standpunt, ingenomen in uwe laatst gehouden
vergadering te handhaven.
Tot de aangehaalde missive van den minis
ter van economische zaken en arbeid komende,
hoewel de gewijzdgde verordening bij dezen
bewindsman geene bezwaren ontmoet, geeft
hij in overweging in den besluit de aanvulling
met de oorspronkelijke verordening opnieuw
vast te stellen en alsnog eenige redactioneele
wjjzigingen van ondergeschikten aard aan te
brengen. Bovendien brengt hij onder onze
aandacht het arrest van den Hoogen Raad dd.
16 Januari 1933, betreffende de winkelslui-
tingsverordening der gemeente's Gravenhage,
waaibij is beslist, dat in de winkelsluitings-
verordening van de bjjzondere omstandigheden
die aanleiding hebben gegeven tot het vast
stellen der afwijkende bepalingen moet blij
ken.
Gevolg gevende aan de door voomoemden
minister kenbaar gemaakte wenschen, stellen
wij U voor, in uwe eerstvolgende vergadering
het volgende te besluiten:
I. De gemeenteraad van Ter Neuzen,
besluit:
a. Met ingang van den dag waarop de
sub II genoemde verordening in werking
treedt in te trekken de verordening tot af
wijking van bepalingen der winkelsiuitings
wet 1930 (Staatsblad no. 460), voor de ge
meente Ter Neuzen, vastgesteld in zijne ver
gadering van den 24 Mei 1932, goedgekeurd
bij K. B. van 23 Juni 1932, no. 92;
f». In te trekken zijn besluit van den 9
Februari 1933, tot wijziging van de sub a
genoemde verordening.
H. De gemeenteraad van Ter Neuzen,
Overwegende dat tot opname van artikel 2
der hieronder genoemde verordening wordt
overgegaan, omdat in deze gemeente vooral
buiten de bebouwde kom met den zomertijd
geen rekening wordt gehouden,
dat wanneer dan ook geen afwijkende be
palingen van artikel 2 sub b der winkelsiui
tingswet 1930, Staatsblad no. 460, werden
gemaakt, toepassing der wettelijke bepaling
hierop zou neerkomen, dat practisch de slui
ting om 7 uur zou moeten plaats hebben,
dat tot opname van artikel 3 besloten
wordt, omdat de gemeente bij gunstig weer
iedere Zondag door een grooter of kleiner
aantal vreemdelingen (Belgen) wordt be-
zocht,
dat aangezien deze vooral rookartikelen
koopen, toepassing van artikel 4 lid 1 sub d
voor de verkoopers van tabaksfabrikaten ge-
wenscht wordt geacht,
dat van eene bevoorrechting der tabaks-
cerkoopers in deze gemeente boven die der
omliggende gemeenten hierdoor geen sprake
kan zijn, aangezien de betrokken vreemdelin
gen geen andere gemeenten bezoeken dan
Ter Neuzen,
dat de vaststelling van artikel 4 bevorderd
wordt, omdat in deze gemeente veel gebruik
gemaakt wordt van patates frites e.d. welke
eetwaren door een drietal ingezetenen in daar-
toe ingerichte auto's op plaatsen waar veel
gewandeld wordt, verkocht worden,
dat deze verkoop overdag (met uitzondering
van de wekelijksche marktdag) zelf v66r 8 uur
des namiddags zoo goed als niets heeft te
beteekenen,
dat de verkoopers na 8 uur een behoorlijk
debiet krijgen hetgeen voomamelijk zijn oor-
zaak vindt in de omstandigheid, dat van de
zeedijken in deze gemeente als wandelplaats
een zeer druk gebruik wordt gemaakt,
dat wanneer voor deze verkoop geen 'afwij
king verleend werd, vooral op de dagen
waarop concerten gegeven worden, welke pas
om 8 uur beginnen, eenerzijds de verkoopers
veel schade zouden lijden, anderzrjds de men
schen van een zeer gewilde en nuttige eet-
waar verstoken zouden zijn,
besluit
Vast te stellen de volgende
VERORDENING tot afwijking van
bepalingen der winkelsiuitings
wet 1930 (Staatsblad no. 460)
voor de gemeente Ter Neuzen.
Artikel 1.
In afwijking van het bepaalde in de artike-
len 2, sub b, 4 lid 1, sub d en 8 lid 1, sub b en
c, der Winkelsiuitingswet 1930 S. 460, geldt
het bepaalde onderscheidenlijk in artikel 2 3
en 4 dezer verordening.
Artikel 2.
De bepaling van artikel 2 sub b der Winkel
siuitingswet 1930 S. 460, vindt geen toepas
sing gedurende het tijdvak, waarvoor krach-
tens het bepaalde bij de wet van 23 Maart
1918 (Staatsblad no. 165), gewijzigd bij de
wet van 22 Maart 1922 (Staatsblad no. 130)
de wettelijke tijd met 66n uur is vervroegd
Gedurende genoemd tijdvak zal het echter ver-
boden zijn een winkel voor het publiek ge
opend te houden na 9 uur des namiddags en
vodr 5 uur des voormiddags.
Artikel 3.
Het bepaalde in artkel 4 lid 1, sub d der
Winkelsiuitingswet 1930, S. 460, vindt over-
eenkomstige toepassing ten aanzien van win
kels, waar uitsluitend of in hoofdzaak tabaks-
artikelen verkocht worden.
Artikel 4.
In afwijking van het bepaalde in artikel 8
iid 1, sub b en c der Winkelsiuitingswet 1930
S. 460, is het venten, verkoopen en te koop
aanbieden van patates frites op of aan voor
het openbaar verkeer openstaande land- en
waterwegen verboden v66r des voormiddags
5 uur en na des namiddags 11 uur.
Artikel 5.
Deze verordening treedt in werking op den
dag, volgende op hare afkondiging.
De VOORZITTER merkt op, dat, zooals de
heeren zullen gezien hebben, deze verordening
nogmaals aan de orde wordt gesteld, omdat de
minister het beter acht, de verordening met
de wijzigingen opnieuw in zijn geheel vast te
stellen. Inmiddels is omtrent dit onderwerp de
medeged-eelde stroom van adressen ingekomen
waaromtrent de raad nu zal hebben te be-
slissen.
De heer VAN AKEN verklaart, niet in her-
haling te zullen treden van hetgeen hij bij de
vorige vergadering heeft gezegd, de heeren
weten op welk standpunt hij staat. Hij kan
zich met de afwijkingen niet vereenigen. Hij is
er van overtuigd, dat, wanneer er met de be-
trokkenen over gesproken was, er ook zouden
zijn die afwijkingen op een ander tijdstip zou
den wenschen en aan al die nukken kan men
toch geen gevolg geven. Het spijt hem, dat
ook de minister hierover aan het twijfelen is
geraakt.
Het thans voorgestelde artikel 2 zou naar
zijn meening gevoeglijk kunnen vervallen en
vervangen door een bepaling dat de winkeliers
in fruit een uur langer mogen open blijven.
Wat artikel 3 betreft, dat schept de ge
legenheid voor winkels in tabaksartikelen om
ook op Zondag geopend te zijn, maar dan is
het toch ongelukkig dat dit alleen geldt de
winkels waar uitsluitend die artikelen worden
verkocht. Hjj acht dit voor die enkele winkels
een bevoorrechting op collega's die ook andere
waren verkoopen. Dat is een meten met twee
maten.
En wat ten slotte artikel 4 betreft, dat is
een bepaling die gemaakt is ten behoeve van
3 menschen, die hij evenzeer onrechtvaardig
vindt, want wanneer er nu b.v. muziek op de
Markt is, mogen die menschen tot 11 uur
's avonds verkoopen, terwijl een winkel op den
hoek van 't straatje reeds te 8 uur moet ge-
sloten zijn. Dat zijn afwijkingen die volgens
hem geen steek houden.
-Hij geeft den raad in overweging alle afwij
kingen te verwerpen; hij zal tegen alle artike
len stemmen.
De heer HAMELINK zal over deze zaak
geen grooten boom opzetten. Toen deze kwes-
tie het vorig jaar aan de orde was, kwam er
een verzoek van de Winkeliersvereeniging om
de winkels, althans gedurende den zomertijd
tot 9 uur te mogen openhouden. De belang-
hebbenden hadden toen van de vroegere slui
ting nog geen ondervinding en vreesden daar-
van financieele schade voor hunne zaak. Nu
ze evenwel hebben gemerkt, dat ze door de
8-uursluiting een stuk gezinsleven hebben ge-
kregen, maken ze er bezwaar tegen dat weer
te moeten prijs geven.
Burgemeester en wethouders, die er anders
zoo prat op gaan, dat Ter Neuzen geen dorp
meer i3, schrijven nu dat onze gemeente een
plattelandskarakter heeft. De vraag is, of dit
ons later niet van nadeel kan zijn. Met be
trekking tot het onderhavige onderwerp
vraagt hij echter, of er geen oplossing ware
te vinden gew-eest dat onderscheid wordt ge
maakt tusschen de hoofdkom en Sluiskil en
Driewegen, en voor de eerste 8 uur sluiting
te behouden voor de buitenwijken 9 uur?
Er wordt beweerd, dat die 8 uur sluiting in
het bijzonder een groot nadeel is geweest
voor de handelaars in fruit, aangezien de wan-
delaars vroeger na dien tijd dat zachte fruit
kwamen koopen. Maar indien burgemeester
en wethouders dan wat doordenken, zullen zij
moeten erkennen dat de voorgestelde afwij
king daartegen nog niet helpen kan, aange
zien men de wandelaars des zomers niet tus
schen 8 en 9 uur in de straten vindt, aange
zien die op dat tijdstip juist naar buiten trek
ken en aan de zeedijken en andere wandel-
wegen moeten worden gezocht.
De heer GEELHOEDT: Ze trekken tusschen
8 en 9 uur uit de straten naar den dijk.
De heer HAMELINK meent, dat het ver
keer in de straten op dat tijdstip niet druk
zal zijn en als ze na 9 uur terugkomen zijn
de winkels dan toch gesloten. Indien het juist
is, dat die menschen het vorig jaar zooveel
schade hebben geleden, bewijst dit alleen dat
ze met een overeompleten voorraad zijn blij
ven zitten. Voorts is het nog niet bewezen,
dat een mindere verkoop oen gevolg is van
een vroeger sluitingsuur; dit kan ook best
een gevolg zijn van een slechten tijd met min
dere koopkracht bij de menschen. Spreker zou
het jammer vinden, indien de winkeliers thans
weer een stuk veroverd gezinsleven zouden
moeten prps geven.
De ook wel gehoorde bewering, dat niets de
winkeliers verplicht om tot 9 uur open te blij
ven, dat ze evenzeer om 8 uur kunnen sluiten
indien ze dat wenschen, houdt geen steek. In
dien hun buurman tot 9 uur openblijft worden
ze evenzeer daartoe verplicht en zijn ze ook
tot half 10 uur in 't getouw. Evenzeer worden
ze er de dupe van, indien op 't laatst, tegen
8 uur iemand in den winkel komt die een on-
derhoud begint en die de winkelier dan niet
kan wegzenden, omdat hij nog niet verplicht
is te sluiten. De avond is dan voor hem en
eventueel zijn familie toch gebroken. Ze heb
ben dan minder beschikking over vrijen tijd.
Wat de verkoop van frites betreft," dit is
geheel iets anders, dat is een artikel bestemd
voor straatverkoop, dat kan men in geen
enkelen winkel koopen, door den verkoop van
patattes frites op een laat uur wordt niemand
verplicht zijn winkel ook later open te hou
den. En wat de fruitverkoop betreft, dit geldt
slechts enkele menschen en spreker kan niet
aannemen, dat het nadeel dat die menschen
moeten lijden omdat ze tusschen 8 en 9 uur
's avonds niet meer kunnen verkoopen z66
groot is, dat men het voordeel dat voor alle
andere winkeliers behaald is, daarvoor moet
prijs geven.
Hij stelt als amendement op de voorgestelde
verordening voor, te bepalen dat voor de kom -
het sluitingsuur op 8 uur wordt gehandhaafd
doch dat het voor Sluiskil^, ^n Driewegen ge
durende den zomertijd 9 uur wordt.
De heer VAN DRIEL herinnert bij de vorige
behandeling te hebben gestemd voor hand-
having der sluiting op 8 uur. Indien toen een
voorstel was gedaan zooals thans door den
heer Hamelink, dat had zeer vermoedelijk zijn
fractie bij die stemming niet behoeven uiteen
te vallen. Hij kan zich met die regeling wel
vereenigen. Voor de buitenwijken is de toe-
stand wel eenigszins anders en die winkeliers
werken over het algemeen ook niet met
vreemd personeel, die worden in den regel be-
diend door den eigenaar en zijn familie. Op
die wijze kan de kool en de geit gespaaTd
worden.
Hij kan zich dus vereenigen met 9 uur voor
buiten en 8 uur voor binnen; tegen den
avondverkoop van patattes frites bestaat geen
bezwaar, dat is iets bijzonders, dat is een be-
hoefte geworden en dat is in 't geheel geen
nadeel voor Lidewij Loof, al moet deze haa»
winkel op 't hoekje om 8 uur sluiten als er
muziek is op de Markt, hetgeen dan toch
ook maar hoogstens een keer of 8 per jaar
het geval is. Het argument daartegen is dus
niet steekhoudend. De andere voorstellen kun
nen door sprekers fractie worden aanvaard.
In verband met dit voorstel wenscht spre
ker evenwel iets anders te zeggen, en wel,
dat hij het in het algemeen niet raadzaam
vindt, dat, wanneer in eene vergadering een
besluit is genomen, in een volgende vergade
ring daarin weer veranderingen worden aan-
gebracht. Er is sinds de vorige vergadering
een adressenstroom ingekomen en die zou nu
weer aanleiding worden om een in de vorige
vergadering genomen wettig besluit te ver-
nietigen. Hij zou het raadzaam achten, dat aan
de gemeentenaren werd duidelijk gemaakt, dat
eenmaal genomen raadsbesluiten zoo maar
niet willekeurig moeten worden opzij gezet.
De heer VAN CADSAND verklaart, dat
het hem spijt, dat hij weer een ecfkel woord
moet zeggen over de winkelsiuitingswet, die
hij als een monster van verschrikking be-
schouwt. De raad wordt er nu echter weer
voor geplaatst en evenals de heer Van Aken
zal hij niet treden in hetgeen een vorige ver
gadering door hem gezegd is. Hij wil er
alieer aan herinneren, dat de gemeenteraad,
toen dit onderwerp voor de eerste maal in
behandeling kwam, heeft besloten gedurende
den zomertijd aan de winkeliers te vergunnen
af te wijken en pas om 9 uur te sluiten. Daar
was men in het algemeen mede tevreden, ook
de winkeliers. De minister alleen vondt dat
niet geschikt en daarom werd het hier 8 uur.
Door allerlei oorzaken is de minister nu ech
ter bewogen om wat soepeler te worden en
hij heeft nu te kennen gegeven, dat hij er geen
bezwaar tegen heeft, dat in Ter Neuzen als
plattelandsgemeente, de winkels tijdens den
zomertijd tot 9 uur openblijven. De raad krijgt
nu dus zijn zin, en ook Klimop, dat het des-
betreffend verzoek deed, kan tevreden zijn.
Stemmen: Ho! ho!
De heer VAN CADSAND: Ze hebben toch
ook gezegd dat ze wenschten dat de winkels
tot 9 uur konden openblijven?
De VOORZITTER: Maar dat is een iaar
geleden.
De heer HAMELINKToen hadden ze geen
ervaring.
De heer VAN CADSAND: Hebben ze er
dan geen nadeel van gehad?
De heer HAMELINK: Dat zeggen ze zelf.
De heer DE JAGER: Dat weten ze niet
De heer VAN CADSAND: De meeningen
daarover blijken, blijkens de adressen ver-
deeld. Alle winkeliers van den buiten hebben
op het tegen-adres geteekend, er hebben er
maar 2 geweigerd, dat was een bakker en een
schilder. Er staan ook nog 87 handteekeningen
van neringdoenden uit de kom op, zelfs be-
shiursleden van Klimop, waaruit blijkt, dat
die vereenigfing toch ook niet eensgezind is
Het spijt mij, dat we dit artikel weer op-
nieuw moeten ter hand nemen en ik zou wil
len adviseeren het eerst ingenomen standpunt
te handhaven.
De heer HUIJSSEN verklaart ook op dit
laatste standpunt te staan, met openstelling
der winkels in de buitenbuurten is men er
nog met, want het komt voor dat men arti
kelen noodig heeft, die men op Driewegen
niet kan koopen en waarvoor men dus naar
Ter Neuzen moet.
Om daar dan trjdig te zijn v66r het sluiten
der winkels, moeten de menschen werk ver-
letten.
De heer CX)LSEN geeft te kennen, dat het
hem integenstelling met den heer Van
Aken genoegen doet, dat de Minister ten
deze een wat breeder standpunt is gaan in-
nemen, hetgeen een gevolg is van de tot hem
door middenstandersvereenigingen ingezonden
adressen. hetgeen van groote beteekenis is
voor de kleine middenstanders.
De Minister is in dit opzicht veranderd, om
dat het hem bekend is, dat de nood in vele
middqnstandszaken zeer hoog is gestagen
omdat hij weet, dat het hierbij betrokken
volksdeel bqparde tijden doormaakt
De heer DE BAKKER: De slachters!
De heer COLSEN verklaart geen categorie
te noemen, de middenstanders gezamenlijk
hebben een vereeniging, ook in Ter Neuzen,
en hij kan wel mededeelen, dat er onder die
categorie zijn, die het slechter hebben dan de
werkloozen, die gesteund worden. Spreker
vindt het mooi van burgemeester en wethou
ders, dat ze den moed hebben gehad voor te
stellen, het genomen besluit te handhaven, die
van veel beteekenis is voor de kleine winke
liers, niet alleen in Sluiskil en Driewegen
maar ook in Ter Neuzen hij bedoelt niet de
groote die na 8 uur nog wat zouden willen
verdienen. Vindt men dat zoo erg? De
groote zaken mogen om 8 uur sluiten, maar
wat is er tegen dat de kleine, die zelf hun
winkel bedienen nog een uur open blijven?
Het adres van de Winkeliersvereeniging
.Klimop" is een hoop bombarie, terwijl zelfs
bestuursleden van die vereeniging hebben ge
teekend op een adres van tegenovergestelde
s trekking. Spreker vindt dat al buitengewoon
belachelijk en zou daarom dat adres geheel
buiten beschouwing willen laten, dat is geen
adres namens de winkeliers. Laat elk zijn
brood verdienen, op de manier zooals hij dat
denkt te kunnen.
De heer VERLINDE wil, naar aanleiding
van de klachten der heeren die het betreuren
dat de raad dit onderwerp weer moet behan-
delen opmerken, dat dit, afgezien van de
adressen. toch het geval zou geweest zijn,
j wegens het verzoek van den Minister. De
vorige maal is besloten tijdens den zomertijd
de winkels tot 9 uur open te laten ea burge
meester en wethouders stellen voor, dat te
handhaven. Voor hem legt het gewicht in de
schaal, dat tegenover de verzoeken die inge
komen zijn om het sluitingsuur terug te bren
gen tot 8 uur, een adres is ingekomen met
143 handteekeningen, waaraan naar gezegd
wordt nog een 25-tal zou zijn toe te voegen,
die het op 9 uur wenschen te houden. Dat der
voorstanders overtreft dus dat der tegenstan-
ders verre. Wat moet de raad nu doen? Aan
de meerderheid of aan de minderheid toe-
getven Indien hij die vraag beantwoordt,
meent hij, dat het niet anders kan, of het
genomen besluit moet worden gehandhaafd.
En wat die kooplieden met patattes frites
betreft, daaromtrent zou hij wel willen vast-
stellen, dat die tot 11,30 mogen verkoopen.
Een winkelier mag nog klanten helpen tot 20
minuten na het sluitingsuur. Op Zaterdag
krijgen die menschen kans om na 11 uur nog
wat te verkoopen en den gereed gemaakten
voorraad af te zetten. Maar nu wordt him
na klokslag 11 uur belet nog wat te verkoopen.
Dat zijn toch geen bedrijven die een geheele
week loopen, die moeten het juist op die tijd-
stippen krijgen, terwijl zij ook niet verkoopen
vddr het publiek op de straat komt.
De heer COLSENAls u daarvan een voor
stel maakt, kan ik het steunen.
De heer DE BAKKER betoogt, dat men
het niet moet willen doen voorkomen, alsof de
crisis staat of valt met acht- of negen-uur-
sluiting. Hij herinnert, dat het vorig jaar 8
Januari 1932 door burgemeester en wethou
ders aan de Winkeliersvereeniging .Klimop"
advies is gevraagd, en dat advies werd opge-
volgd. Thans komt er van die vereeniging een
verzoek in, maar gaan burgemeester en wet
houders er juist tegen in, en adviseeren om
vast te houden aan 9 uur-sluiting. Hij wijst
er op, dat .Klimop" een vereeniging is die
veel in'het belang van Ter Neuzen doet en
dat deze de aandacht en het respect van den
raad verdient. Men leze daarvoor maar eens
het jaarverslag in de Ter Neuzensche Cou-
rant, herinnere zich de winkelweken en zie
naar de nu georganiseerde nrjverheidstentoon-
stelling. De winkeliers zeggen thans, omdat
ze ondervonden hebben er geen schade van te
ondervinden, laat ons om 8 uur sluiten, zooals
door den Minister oorspronkelijk is bepaald.
Burgemeester en wethouders zeggen thans:
Ter Neuzen is een plattelandsgemeente! Dat
zou aan Ter Neuzen in ander opzicht wel eens
geld kunnen kosten! Zal een plattelands
gemeente gesteund worden met 75 toeslag
op de steunuitkeeringen! Spreker vreest, dat
dit geld zal kosten.
De VOORiZITTERU moet niet te veel
filosofeeren.
De heer DE BAKKER vervolgt, dat die 147
handteekeaingen buiten beschouwing kunnen
worden gelaten, die staan in los verband. Dit
wil niet zeggen, dat hij niet tegemoet zou wil
len komen aan de winkeliers in zacht fruit.
Hij veronderstelt, dat burgemeester en wet
houders wel genegen zijn, om de winkeliers in
zacht fruit en aan bederf onderhevige waren
tegemoet te komen. En wat de Zondag be
treft, hij gevoelt er weinig voor om de uren
van openstelling op Zondag te verlengen.
Men spreekt zeer dikwijls over de menschen
van den buiten, dat die in hun werk zouden
moeten verletten, om 's avonds tijdig de win
kels te kunnen bezoeken. Spreker hoopte, dat
dit werkelijk zoo was, dat het noodig was ttet
zij in hun werk moesten verletten. Welk werk
is er tegenwoordig? Bovendien, die mensche*
zijn dan toch ook gehuwd en hebben kind ere*,
en ze hebben allemaal een fiets. Als er tot t>
uur verkocht wordt, zal het toch nog wel eens
voorkomen, dat ze te laat komen. Bovendien
zijn de meeste menschen tegenwoordig ge-
organiseerd ea de vergaderingen vangen reeeto
om een uur of 8 aan, die kunnen de winkeliem
dan niet meemaken.
En nu heeft spreker nog iets bijzonders.
De VOORZITTER vraagt hem, of hjj dtt
niet zou laten rusten.
De heer DE BAKKER zou wenschen, dat
dokters .indien die voor ernstige zieken die
zij behandelen het een of ander noodig hebben,
dat zij die benoodigde artikels ook tijdens dec
sluitingstijd der winkels zouden kunnen koopen
of laten koopen. Hij is kort geleden te weten
gekomen, dat zich een dergelijk geval heeft
voorgedaan.
De heer HAMELINK wijst er op, dat wel
betoogd wordt dat de positie der winkeliers
heel slecht is, maar er wordt verzuimd aan te
toonen, dat hun positie zou verbeteren door
dat eene uur langer open te mogen blijven.
De sluiting om 8 uur is voor de kom geen
bezwaar en ook voor de buitenwijken meent
hij-, dat het bezwaar practisch niet zoo groot
is. Dat betreft over het algemeen kleine
winkels en tegenwoordig worden de benoo-
digdheden bij de menschen bijna alle aan huls
bezorgd. Behoudens dan de waren die aan
bederf onderhevig zijn, slaan de buitenmen-
schen hun boodsehappen ook voor een geheele
week in, zoodat het koopen des avonds na 6
uur niet zoo druk zal loopen.
En welke benoodigdheden zullen het zjn,
die men in de buitenwinkeltjes niet kan
koopen? Spreker hoort daar den heer Huijs-
sen noemen zeemen en sponsen, maar dat
zullen dan toch juist wel benoodigdheden zijn
die men tijdig aankoopt. Dat zjjn geen allo-
daagsche artikels. Als men die tekortkomt
is dat een gevolg van vergeetabhtigheid, waar
voor het niet aangaat de winkeliers op eesn
stuk vrjjheid van hen en hun gezin te beknat-
ten.
Er wordt geizegd: de groote winkels kunnen
toch sluiten. Zeker, de beter gesitueerden
zullen het doen, maar anderen kunnen er de
risico niet van dragen hun winkels te sluiten
aangezien hun buurman dat ook niet doet,
al zijn in dat avonduur de verdiensten ook van
weinig omvang. De heeren zullen het toch
ook wel met spreker eens zijn, dat men door
dat uur de slechte toestand der winkelien
niet verbetert.
Hij- stemt tpe, dat „Klimop" indertijd heeft
gevraagd, de winkels tot 9 uur open te hou
den, doch toen hadden ze nog geen ervaring
in dit opzicht. Die heeft hun inmiddels ge-
leerd, dat het geen nadeel is, dat ze om 8 uur
moeten sluiten, doch dat hun dit levensgenot
verzekert. Dat de leden der vereeniging in
dat opzicht niet homogeen zijn is mogelijk,
maar bewijst niets. Dat komt vaak voor.
Wanneer de leden in een vergadering worden
opgeroepen komt dat deel, dat met het doei
sympathiseert, op; een ander deel, dat er
minder prijs op stelt, blijft achter, doch in
dien een besluit wordt genomen met meerder
heid van stemmen, is een bestuur verplicht
dat besluit uit te voeren, en mag men er
zeker dat bestuur geen verwijt van maken,
indien leden der vereeniging blijk geven een
andere meening te zijn toegedaan, in geen
geval kan men dat bestuur daarvoor aanspra-
kelijk stellen. Spreker zal er verder niet veel
van zeggen, want hij heeft toch het gevoel,
dat het vechten iB tegen de blexkaal.-
De heer COLSEN is van meening, dat het
niets beteekent, dat die honderd en zooveel
handteekeningen is los verband staan, dat
acht hij nog des te overtuigender, en „Klim-
op" kan daar niet aan. Voorts zegt hjj-, dat
niet alle menschen des avonds naar een ver
gadering of de bioscoop willen.
En wat nu de opmerking betreft, dat nog
niet is aangetoond, dat de sluitingswet na-
deelig is voor de winkeliers kan spreker een
bewij-s noemen, niet voor Ter Neuzen, maar
voor Sluiskil. Daar kwamen tot voor de ln-
werkingtreding der sluitingswet de menschen
uit de omgeving, van de Zandstraat, des Zon-
dags naar de kerk, kwamen om een kopje
koffie en deden daama hun inkoopen in de
verschillende winkels.
De heer DE BAKKER: Dat is niets waard!
De heer COLSENNa de in werkingtre-
ding der wet kon dat niet meer, althans niet
te Sluiskil. maar nu gaan die menschen naar
Philippine, waar een bepaling is gemaakt, dat
de winkels op Zondag w£l geopend irfogen zijn.
De heer HAMELINK: Het gaat hier niet
over den Zondag, doch om open te mogen
blijven tusschen 8 en 9 uur 's avonds.
De heer COLSENNa 8 uur gaan de men
schen van Sluiskil koopen in het tot Weat-
dorpe of Axel behoorende deel.
De heer HAMELINK wil dan ter tegemoet
koming aan dat bezwaar voorstellen om het
sluitingsuur voor Driewegen en Sluiskil te
bepalen op 9 uur. De Zondagsopenstelling is
hier niet aan de orde.
De heer COLSEN merkt op, dat de heer
Hamelink zooeven beweerde, dat door de
openstelling tot 9 uur ,de winkeliers een stuk
gazinsvrijheid zouden moeten missen. Hjj
meent, dat de meerderheid der winkeliers
daartegen zeker geen bezwaar heeft. Dat de
winkeliers in den buiten daarvan ook weinig
zullen bemerken.
De heer DE BAKKER wil een liberaal
standpunt innemen en den winkeliers een uur
meer vrjjaf geven.
De heer VAN CADSAND vermeent, dat de
heer Hamelink het hem niet ten kwade zal
duiden, wanneer hjj dezen zegt, dat hjj voor
wat het betreft het koopen door de buiten-
menschen, bljjk geeft, daarvan niet op de
hoogte te zijn. Het is niet juist, dat de bui-
tenmenschen voor een geheel week tegelijk
inkoopen, ook niet, dat het daar allemaal
wordt thuis gebracht, maar er zjjn er velen,
die hun benoodigheden dagelijks gaan halem
om die des Zaterdags te gaan af te betalen.
De VOORZITTER meent, dat het na de
sehriftelijke uiteenzetting van burgemeester
en wethouders niet noodig zal zijn, nog eens
uitvoerig hun standpunt kenbaar te maken.
De winkelsiuitingswet is vastgesteld en daar-
bjj is de vrjjheid gelaten aan den gemeente
raad, om met het oog op plaatseljjke om
standigheden enkele afwijkingen vast te stel
len. Daarvan is gebruik gemaakt. De minis
ter heeft ook toegegeven om wat meerdere
vrjjheid te geven aan de winkels waar uit
sluitend of in hoofdzaak tabaksartikelen
worden verkocht, omdat deze concurrentie
hebben te duchten van de herbergen, die niet
gesloten moeten zijn, doch waar ook tabaks
artikelen verkrijgbaar zijn. Die vrjjheid ver-
oorzaakt dus geen moeilijkheden. Over den
verkoop van patattes frites kan hij het stil-
zwijgen bewaren. De heer Hamelink kan be-
proeven zijn denkbeeld te belichamen in een
amendement op het voorstel van burgemees
ter en wethouders. En wat de heer Van Cad
sand betreft, die de wet een „monster va»
verschrikking" noemt
De heer VAN CADSAND: Ja, voor mij!
De VOORZITTER: Dan wil ik er u op
wjjzen, dat deze wet, ter bescherming van de
