ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
fwe de Stad.
Door Zeeuwsch-Vlaanderen in't Verieden
No 8797 WOENSDAG 10 FEBRUARI 1932 72e JAARGANG.
GEMEENTERAAD VAN
AXEL.
iwi ■hhi—ii hi am—iiiiwii ii iim i> in milipii———iiw———i——™—iihiii—i in r1
TER NEUZENSCHE COURANT
Zij vragen machtiging om de verpachting
op de gebruikelijke wijze h'j opbod te doen
gaschieden.
Met algemeene stemmen wordt aid us be-
sloten.
6. Verzoek tot het instellen van een afzon
derlijk ministerie van Landbouw.
Ontvangen is een missive van het gemeen-
tebestuur van Wehl, waarin wordt verzocht
adhaesie te betuigen aan het besluit van den
raad dier gemeente, d.d. 4 December 1931, lui-
dende als volgt:
De Raad der gemeente Wehl;
gehoord het voorstel van den wethouder R
van Haaren over de noodzakelijkheid dat een
geheel zelfstandig Ministerie van Landbouw
werd opgericht;
overwegende:
dat reeds van oudsher de belangen van de
landboufoende bevolking en van het platteland
in tal van regelingen en wetten voor een be-
langrijk deel zijn ondergeschikt gemaakt aan
die van de groote gemeenten en ondere be-
volkingsgroepen
dat keer op keer, vooral in de laatste jaren,
wettelijke maatregelen zijn genomen die,
al mogen zij weer elders een billijke toepassing
vinden voor het platteland ernstige bezwa-
ren en moeilijkheden medcbrengen, waarbij in
het bijzonder gedacht wordt aan de kosten-
verdeeling voor de verkeersverheteringen, de
schoolwetten e.d. en waar blijkt dat bij gemis
van een zelfstandig Ministerie van Landbouw
weinig of geen aandacht wordt geschonken
aan de bijzondere wenschen der landbouwers;
dat meer in het bijzonder in dezen tijd het
noodig is, dat de onderscheiden wettelijke
maatregelen ook beoordeeld worden naar de
wenschen en belangen der landbouwende be
volking;
dat de buitengewone maatregelen welke
thans te nemen zijn om de landbouwers van
den ondergang te behoeden, slechts tijdig en
doeltreffend kunnen genomen worden onder
leiding van een Minister alleen voor land-
bouwaangelegenheden
dat de kosten aan bedoelde instelling verbon-
den meervoudig worden teruggevonden in dan
juister en minder kostbaar te nemen wette
lijke -maatregelen
draagt aan Burgemeester en Wethouders
op:
I. zich tot de Kroon te wenden met het
verzoek om op bovengenoemde gronden tot
instelling van een Ministerie van Landbouw
over te gaan.
n. aan de onderscheiden gemeenteraden te
verzoeken daaraan adhaesie te willen betui
gen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
aan dit verzoek te voldoen.
De heer 't GILDE oppert de vraag, of het
instellen van een nieuw Departement van
Landbouw nu wel zoo dringend noodig is. Het
zal zeker niet strekken tot bezuiniging en
daar zijn weer duizenden guldens uitgaven
mee gemoeid.
Het moge nu al waar zijn, dat er in den
kring der landbouwers wel eens ontstemming
heerscht, omdat naar hun meening niet vol-
doende aan de wenschen hunnerzijds wordt
tegemoetgekomen, doch naar zijn meening
zal het geen enkelen bewindsman gelukken
iedereen te bevredigen. Bovendien hangt het
bij de bezetting van een Departement toch
ook af van den persoon van den Minister en
het gaat toch maar niet aan, om, indien een
bewindsman niet bevredigd, weer maar een
nieuw Departement in te stellen. Hij is er
uit het oogpunt van bezuiniging niet voor.
De VOORZITTER merkt op, dat de instel
ling van een* afzonderlijk departement van
Landbouw niet gevraagd wordt, omdat een
bepaald bewindsman niet zou voldoen, doch
de landbouwers verlangen een afzonderlijk
ministerie, opdat hunne belangen dan meer
tot zijn recht zullen komen en beter zullen
tot zijn recht zullen komen, en beter
zullen worden behartigd, dan wanneer
zij ressorteeren onder een Minister die
ook nog andere belangen heeft te ver-
zorgen. De heer 't Gilde bestr.ijdt dit denk-
beeld op grond van bezuiniging, maar de
meerkosten worden door hem overdreven,
want wanneer zoo'n nieuw departement werd
gevormd, zou een groot. deel der noodige
ambtenaren worden onttrokken aan het
Departement waaronder de landbouw thans
ressorteert. Bovendien: wat het zwaarst is,
moet het zwaarst wegen en om iets beters te
krijgen moet men dan maar over de uitgaaf
heenstappen. De landbouw is voor deze ge
meente van groote beteekenis en Burgemees
ter en Wethouders zouden gaame zien, dat
er een afzonderlijk departement van land
bouw kwam.
De heer C. HAMELINK is hot eens met het
voorstel van Burgdmeester en Wethouders.
Men hoort uit landbouwerskringen steeds
klachten, dat de belangen van den landbouw
niet voldoende onder de Sogen worden gezien.
Hij meent dus ook, dat de kosten geen be-
zwaar behoeven te zijn en hij acht die ook niet
zoo hoog, dat dit voor den raad een beletsel
zou zijn om aan het adres^ adhaesie te schen-
ken. De landbouw is in Nederland een voor-
taamen tak van bestaan en al van jaren en
jaren terug wordt het geroep om een afzon
derlijk Departement gehoord. Hij gelooft
daarom, dat de Regeering ten slotte zal moe-
ten zwichten voor de uitgesproken behoefte
voor den landbouw, welke klaagt dat hare
belangen niet behoorlijk worden behartigd.
Wanneer men bepleit een betere behartiging
der belangen van den landbouw, kan men ook
rekenen op den steun der S. D. A. P., en den
wensch naar een afzonderlijk departement
van landbouw is spreker uit het hart gegre-
pen. Hij denkt ook voorts aan het feit, dat de
S. D. A. P. de toestanden op het platteland
wil verbeteren door voorziening in het pacht-
vraagstuk, om daar betere verhoudingen te
scheppen. Het tegenwoordige pachtstelsel
acht die partij. een van de grootste struikel-
blokken. Met een afzonderlijk departement
van landbouw zal het misschien daarmede
ook beter gaan.
De heer SEGHERS staat, als zijnde er
mede bekend dat door de landbouw algemeen
geklaagd wordt over de moeilijkheden die
men ondervindt, aan de zijde van Burgemees
ter en Wethouders.
De heer VAN BENDEGEM verklaart, er
ook Wel iets voor te gevoelen, maar wijst er
op, dat hij las dat een van de voormannen
der landbouwers, den heer Van den Heuvel,
er niet zoo erg veel voor gevoelde. Daaruit
blijkt dan toch, dat niet alien er zoo sym-
pathiek tegenover staan.
De VOORZITTER: Als dat ook het geval
was, zou er allang een afzonderlijk departe
ment zijn.
Het voorstel van Burgemeester en Wethou
ders wordt aangenomen met 9 tegen 2 stem-
men.
Voor stemmen de heeren De Ruijtgr,
Seghers, Van Bendegem, Dieleman, I. de
Feijter, J. de Feijter, A. Hamelink, C. Hame-
link en Oggel; tegen stemmen de heeren Orte-
lee en 't Gilde.
7. Verzoek om steun aan, vlascultuur en
-industrie.
Ontvangen is een verzoek van het gemeen-
tebestuur van Graauw en Langendam om
adhaesie te willen betuigen aan het volgende
door den raad dier gemeente tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw ge-
richte adres in zake steun aan de vlascultuur
en -industrie, luidende als volgt:
De raad der gemeente Graauw en Langen-
dam;
overwegend, dat door den Minister van Bin
nenlandsche Zaken en Landbouw voor 1932
een financieele steunregeling voor vlascultuur
en -industrie in uitzicht wordt gesteld;
dat deze steun ten zeerste wordt gewaar-
deerd, maar momenteel geen hulp biedt aan
den landbouwer, noch vlasser en werknemer
in die cultuur en industrie werkzaam;
dat de nood bij den landbouwer tot de
uiterste grenzen is gestegen, waardoor hij
financieel niet bij machte is als het ware ook
maar eenigen arbeid te doen uitvoeren, waar
door de werkloosheid zich steeds verder uit-
breidt;
dat nog diverse partijen onafgewerkt vlas
in de landbouwschuren zijn opgeslagen;
dat het mitsdien alle aanbeveling zou ver-
dienen, dat de landbouwer van regeerings-
wege financieel in staat wordt gesteld dit
vlas af te werken, waardoor niet alleen de
landbouwer, maar ook de arbeider wordt ge-
seund, de vlasindustrie wordt bevorderd en de
handeldrrjvende middenstand gebaat;
besluit:
1. Z.Exc. den Minister van Binnenlandsche
Zaken met alien aandrang doch beleefd te
verzoeken om de in den aanhef van dit be
sluit genoemde steunregeling ook van toe-
passing te verklaren, op de bij de verbouwers
en handelaren aanwezige voorraden van den
oogst 1931;
2. aan de gemeenteraden in Zeeuwsch-
Vergadering van Donderdag 2 Februari 1932.
des namiddags 2 ure.
Voorzitter de heer F. Blok, Burgemeester. J
Tegenwoordig de leden: J. M. Oggel, A. P.
de Ruijter, P. van Bendegem, A. Hamelink, i
B. Seghers, J. de Feijter, F. Dieleman, A. Th.
't Gilde, C. Hamelink, Iz. de Feijter en L. P. j
Ortelee, benevens de Secretaris J. L. J. Maris.
Afwezig de heer C. Th. van de Bilt.
Een vacature.
(2. Slot.)
n. Een adres van de bewoners der Juliana-
straat luidende als volgt:
Geven eerbiedig te kennen, ondergeteeken-
den, alien bewoners van de perceelen der ver-
eeniging tot verbetering der volkshuisvesting
in de Julianastraat, alhier;
dat voor velen hunner de huishuur in deze
dagen van crisis en werkeloosheid ondragelijk
hoog is en blijft;
dat de tegenwoordige regeling eigenlijk
niet aan de verwachting voldoet en het beter
was dat een uniformen huurprijs voor wonin-
gen van dezelfde hoedanigheid en grootte
werd bedongen;
Redenen waarom wij Uwen Raad beleefd
verzoeken de huren dezer woningen te bren-
gen op 3 per week.
Dit adres wordt gesteld in handen van
Burgemeester en Wethouders om bericht en
raad.
o. Een schrijven van het bestuur van den
Zeeuwsch-Vlaamschen Slagersbond, luidende
als volgt:
Beleefd deelen wij Hi mede, dat onzen bond
gisteren een algemeene vergadering hield ten
huize vail den heer DielemanKoole ten
Uwent. De vergadering die belegd was als
protest tegen de wijze waarop in Axel de uit-
slachting van vee en varkens geschiedt was
mede bezocht door het bestuur der Winke-
liersvereeniging van Uwe gemeente, alsmede
door 3 raadsleden.
De hierbij gaande motie werd op de ver
gadering met algemeene stemmen aange
nomen en wij zijn zoo vrij U deze hiermede
ter Uwer kennis te brengen, met vriendelijk
verzoek van den inhoud goede nota te willen
nemen.
De motie luidt aldus:
De Z.-Vl. Slagersbond in vergadering bijeen
te Axel spreekt zijn verontwaardiging uit over
het feit, dat in Axel nog altijd vergunning
gegeven wordt voor het uitslachten van vee
en varkens en vraagt beleefd daaraan paa!
en perk te stellen en geen vergunningen meer
te verstrekken.
Besluit de motie ter kennis te brengen van
de gemeentebesturen Axel, Koewacht, Sas van
Gent en Philippine.
Het hieromtrent uitgebrachte rapport van
den Keuringsveearts luidt als volgt:
Naar aanleiding van de mij om advies ge-
Eonden motie der algemeene vergadering van
den Zeeuwsch-Vlaamschen Slagersbond te Ter
Neuzen en gehouden te Axel d.d. 26 Januari
1932 heb ik de eer u op te merken, dat het
zoogenaamd uitslachten van vee en varkens
in de gemeente Axel geschiedt met inacht-
neming van de bepalingen van art. 28 der
Verordening op den Vleeschkeuringsdienst
▼an den kring Axel, in het daarvoor van ge-
meentewege onder bepaalde voorw'aarden be-
schikbaar gestelde lokaal van het gebouw
voor noodslachtingen; dus niet aan huis, zoo-
als dikwl'ls onder ..uitslachten" wordt ver-
staan.
Van een wel of niet vergunning geven is
dan ook geen sprake.
De toon der motie past trouwens allerminst
voor de slagers te Axel, daar ten opzichte
van hen de bepalingen der Vleeschkeurings-
wet en verordening soepel worden toegepast
en het aantal der bedoelde slachtingen in 1931
slechts 32 (28 varkens, 3 pink en en 1 koe)
op een totaal van 1845 zijn geweest.
Deze stukken worden gesteld in handen
van Burgemeester en Wethouders om bericht
en raad.
De heer DIELEMAN: Ondertusschen gaat
alles toch zijn gewonen gang?
De VOORZITTER wil er wel iets van zeg-
gen, nl. dat er hem niets van bekend is, dat
het gemeentebestuur voor die uitslachtingen
(Alle vragen, opmerkingen etc
te zenden aan den heer A. M.
WESSELS, Historicus te Goes,
die deze rubriek zal verzorgen.)
Onder het Stadhuis te Sluis.
De voormalige St. Janskerk.
lets over het Observanten-
klooster.
In den kelder van het Sluissche stadhuis
neerdalende, treft ons allereerst het boog-
gewelf, dat zeer mooi is. 't Komt echter niet
zoo mooi uit, doordat het licht er zoo schaars
is. Op den grond staat de pijnbank met de
folterwerktuigen.
De bode ontsluit thans de zware kerkerdeu-
ren. 't Is er stikdonker van binnen en het
ontsteken van licht is noodzakelijk om hier
iets te zien. In het midden van deze zwaar
gemetselde stikdonkere ruimte, was een ijze-
ren ketting, waarmede de gevangenen geke-
tend waren. Ontsnapping uit dit donkere hoi
was ten eenenmale uitgesloten, evenmin als
uit de donkere gevangenholen uit het 's Gra-
vensteen te Gent.
Ook de marteltuigen getuigen van de wreed-
heid in de middeleeuwen. Ik zag ineens weer
voor mij die schilderij in het Museum te
Brugge, waarop afgebeeld stond in leven-
dige kleuren hoe iemand levend gevild
werd. Brr! Ik was blij, toen ik weer op het
vriendelijke marktplein stond.
Thans begaven wij ons naar het Museum,
dat achter het Stadhuis gevestigd is.
Het is een ware verrassing, als men daar
binnentreedt. In keurige vitrines worden kos-
telijke manuscripten bewaard. Daar ziet men
het protocol, door Prins Maurits zelve getee-
kend. Wij zien er de imitatie van den Brug-
vergunning zou hebben gegeven. De Slagers
bond heeft dat over het hoofd gezien.
In de volgende vergadering zal hierover een
behoorlijk advies worden uitgebracht.
(De heer 't Gilde is tijdelijk niet ter ver
gadering aanwezig.)
3. Benoeming lid in de Commissie van
toezicht op het lager onderwijs.
De VOORZITTER verzoekt de leden over
te gaan tot het benoemen van een lid der
commissie van toezicht op het lager onder
wijs, ter voorziening in de vacature ontstaan
door aftreding van den heer A. Coumou, die
inmiddels naar Middelburg is vertrokken.
Ter benoeming worden aanbevolen: 1. J. J.
de Ridder, hoofd der Chr. Nat. school; 2. J.
R. de Jonge, onderwijzer aan die school.
Hij noodigt de heeren C. Hamelink en De
Ru'jter uit met hem het stembureau te vor-
men.
Met 7 stemmen wordt benoemt de heer De
Ridder; op den heer A. Hamelink zijn 2 stem-
men uitgebracht; 1 briefje is bianco.
(De heer 't Gilde komt ter vergadering.)
4. Benoeming van een lid der Commissie
tot wering van schoolverzuim.
De VOORZITTER verzoekt den raad over
te gaan tot de benoeming van een lid der
commissie tot wering van schoolverzuim, in
de vacature ontstaan door het vertrek van
den heer A. Coumou. Ter benoeming worden
mede op grond van art. 21, 4e lid der Leer-
plichtwet aanbevolen: 1. J. J. de Ridder;
2. J. R. de Jonge.
Met 7 stemmen wordt benoemd de heer De
Ridder; op den heer A. Hamelink zijn 3 stem-
men uitgebracht; 1 op den heer De Jonge.
5. Verkoop van gemeentegrond.
a. Door M. van Alten, metselaar te Axel,
wordt gevraagd de twee laatste perceelen te
koopen van het Westelijk gedeelte van de Ds.
Jan Scharpstraat. Het betreft de perceelen
nos. 126 en 127 en hebben een oppervlakte
van 205 c.A. in totaal. De prijs bedraagt
2,75 per M2.
b. Door A. de Zeeuw wordt namens mej.
E. J. de Zeeuw te Middelburg en J. van
Doorn te Axel, twee perceelen aangevraagd
gelegen aan de Zuidzijde van de Prins Mau-
ritsstraat.
Deze perceelen hebben elk een oppervlakte
van 102 M2. De prijs bedraagt f 2,50 per M2.
c. Door C. van de Velde te Axel wordt
gevraagd een perceel bouwgrond in het ver-
lengde van de Wilhelminastraat no. 79 van
het plan. Dit perceel is groot 102 M2., waar-
van de prijs f 3,bedraagt.
d. Van de N.V. P.Z.E.M. te Middelburg is
het volgend verzoek ingekomen:
Naar aanleiding van de inlichtingen, die op
28 dezer door uwen Secretaris en door uwen
gemeente-opzichter aan onzen heer Keller
zijn verstrekt en waarbij ons onder meer is
medegedeeld, dat de bouwgrond bij het na te
noemen terrein zoodanig is, dat daarop ter
diepte van ongeveer 50 c.M. op staat gefun-
deerd kan worden, zijn wji bereid om van de
gemeente Axel te koopen een stuk grond
groot ongeveer 275 M2. a 3,— per M2.
Het stuk grond is gelegen aan de Wilhel
minastraat en is op uw plan van verkaveling
aangegeven als de perceelen nos. 131 en 132.
De totale breedte van het door ons te koopen
perceel is langs de straat gemeten 15 M.
De juiste afbakening en opmeting zal later
in overleg plaats hebben en de betaling zai
zoodanig worden geregeld, dat het juiste aan
tal M2. met den prijs van f 3,per M2. wordt
betaald.
Wij verzoeken u beleefd deze overdracht
van grond aan uwe raadsvergadering van 2
Februari a.s. ter goedkeuring voor te willen
leggen, waar na wij dan gaarne spoedig ver-
nemen of de bedoelde koop definitief is tot
stand gekomen en welke notaris door u voor
het opmaken der koopakte wordt gewenscht.
Burgemeester en Wethouders stellen voor
de aangevraagde perceelen onder de daar
voor vastgestelde voorwaarden en prijzen te
verkoopen.
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
II. Burgemeester en Wethouders deelen
mede, dat er nog verschillende perceelen
tuingrond zijn, in het verlengde van de Prins
Hendrikstraat, die het vorig, jaar voor een
jaar zijn verhuurd, met het voornemen dien
grond thans voor den tijd van 5 jaar als
tuingrond te verhuren.
schen Holletoren, oude vaandels, voorwerpen,
platen, kaarten en wat dies meer zij. Ook zag
ik nog een aantal schrifturen van Von Dale.
Vrijwel al diens werk Is hier bijeen.
Na deze bezichtiging gingen wij even de
oude hoofdwacht bekijken. 't Is een zaer in- I
tressant bouwwerk, op dezen hoek c^er markt.
Naar de St. Janskerk, waarvan steenen in
den kelder liggen, behoeven wij niet meer te I
zoeken. Wjj moesten ons tevreden stellen met
de afbeeldingen in het Museum. Niettemin
willen wij er uit de oude documenten iets over I
mededeelen.
Reeds van oude tijden was de stad Sluis in
twee parochieen verdeeld, ieder met een ruim
en fraai kerkgebouw. De Mariakerk was ge- 1
durende vele jaren de hoofdkerk. Op den
30sten Mei 1393 leed zij door brand veel schade
I doch nog meer op/ den 9den Sept. 1412, toe^f
net gebouw, H50r den bliksem getroffeh^
schier geheel vernield werd, een ongeval dat
80 jaren daarna (25 Jan. 1492) haar weer
overkwam.
Als boete voor onrecht en moovd, aan de
Oosterlingen bedreven, werd hier in 1443 een j
kapel aan deze afgestaan en rijk versierd. Na 1
de Reformatie schijnt deze kerk weinig meer
gebruik te zijn.
Bij de verovering in 1604 was zij niet meer
dan een bouwval. De St. Janskerk werd ech
ter bekender. Zij werd gewijd aan Johannes
den Dooper en werd in de laatste helft der
XlVe eeuw gesticht, vermoedelijk op de i
grondslagen van een ander gebouw. Het was
de grootste kerk in Staats-Vlaanderen in die
tijden/ De toren scheen bestemd om nog hoo-
ger te worden opgetrokken. Op 16 Sept. 1811
geraakte de kerk door onvoorzichtigheid van
een loodgieter in brand en werd geheel ver-
woest.
De bouwvallen zijn in 1823 opgeruimd.
Nu wij toch iets over deze kerken hebben
verteld, kunnen wij niet verzuimen ook iets
mede te deelen over de gesstelijke gebouwen,
de kloosters, die in Sluis waren, n.l. een man-
nenklooster der Observanten, Recolletten of
Minderbroeders en een vrouwenklooster der
Penitenten. Aangezien vooral het eerste een
grooten invloed heeft uitgeoefend, moeten wij
even de stichter Johannes de Capistrano en
den wegens zijne welsprekendheid bekenden
monnik Joh. Brugman U voor de aandacht
brengen.
De Gardiaan Johannes de Capistrano werd
in 1385 te Capistrano, gelegen in het vrucht-
baar landschap Abruzzo bij Napels, geboren.
Vermits hij in het huwelijk trad, was het
aanvankelijk zijn voornemen niet zich aan de
kerk toe te wijden. Toen echter zijn vrouw
gestorven was, besloot hij de wereld vaarwel
te zeggen en in 1415 trad hij toe tot de Fran-
ciskanerorde te Perugia. Al spoedig was hij
geordend en werd hij reizend prediker en de
lof zijner welsprekendheid weerklonk van dub-
zend lippen. Met verrukking luisterde men
naar zijn hartverpletterende taal. Hij trok niet
alleen Italie, Duitschland en Hongarije door,
maar ook Polen, dat toen zeer moeilijk te be-
reizen was.
De Capistrano had echter ook het oog ge-
slagen op Vlaanderen, die bloeiende en schoone
landstreek, waar de godsdienstige zin der in-
woners gepaard ging met hunne rijkdommen.
En de kroon van Vlaanderen was Brugge met
zijn wereldhandel, zijn nijver volk en zijn vijf-
tig gilden.
Het duurde niet lang of de Gardiaan was in
deze stad. Zou hij hier een Klooster der Ob
servanten stichten? H. Q. Jansen zegt in de
Bijdragen der Oudheidkunde Deel I (1856),
dat dit onbekend is, maar dat hij zich in
Brugge bevond, toen afgevaardigden uit Sluis
hem kwamen uitnoodigen, hier een Observan-
tenklooster te stichten.
De Capistrano neemt die invitatie gaarne
aan en spoedde zich naar Sluis. Nauwelijks
te Sluis aangekomen, spoedde hij zich tot de
verwezenlijking van het doel, waartoe hij naar
deze plaats was gekomen.
Reeds den lsten April wordt dit ten uitvoer
gebracht. Een notarieel stuk, dat daar van de
gedachtenis bewaart, deelt z66 aanschouwe-
lijk zijn gansche plechtige handeling mede,
dat het ons is, als waren wij tegenwoordig bij
de inbezitneming en wijding van den grond,
waarop het Observantenklooster verrijzen zal.
Laten wij aan de hand dezer oorkonde De
Capistrano vergezellen en toeschouwers zijn
bjj deze plechtigheid. Wij krijgen dan tevens
een blik op die tijden.
Aan het einde der Rikerstraat of liever dddr
waar die straat een bocht maakte, lag in de
Parochie der Mariakerk een veld of weide,
met bloemen beplant, ter grootte van ongeveer
2% gemet. 't Was dit veld, dat de godsdien-
stigheid der Sluizenaren bestemd had voor de
plaats van het te stichten Observantenkloos
ter en 't was derwaarts, dat zich op Maandag
1 April, omstreeks 11 uur in den voormiddag,
een langen menschenstoet heen begof.
Onder dien stoet treft ons allereerst Joh.
de Capistrano met twee broeders zijner orde.
Zij worden vergezeld van een deputatie der
stadsschepenen. Ook twee notarissen zien wij
aan hunne zijde. De aanzienlijksten det stad
Sluis volgen den optocht en de trein wordt
gesloten door een talrijke burgerschaar.
In stilte voorttrekkende is men weldra ge
komen op het veld, dat eenige Sluissche inge-
zetenen geschonken hebben. De stoet houdt
stil en op het veld, waar dd menigte zich ge-
rangschikt heeft, heerscht diepe aandacht.
Daar treed de Capistrano voorwaarts. In
zijn hand houdt hij een Pauselijken bul die zijn
volmacht behelst. Hij reikt het aan den nota
ris over, die het voorleest. Nadat dit gebeurt
Vlaanderen en de daarvoor in aanmerking
komende landbouw- en vlasorganisaties te
verzoeken aan dit besluit adhaesie te be
tuigen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor,
aan dit verzoek adhaesie te betuigen.
De VOORZITTER wil hieraan wel toevoe-
gen, aangezien hij deel heeft gemaakt van het
Comite dat de actie voor het verkrijgen van
steun voor het vlas heeft gevoerd, dat het-
zelfde verzoek reeds tot de Regeering is ge-
richt, doch dat deze daarop niet wenschte in
te gaan. Hij is dan ook overtuigd, dat het
stuiten zal op zeer groote moeilijkheden, maar
wanneer er iets op gevonden zou kunnen wor
den, zouden de werkloozen er mede gebaat
zijn, zoodat Burgemeester en Wethouders
voorstellen om de gevraagde adhaesie te ver-
leenen.
De heer DE RUIJTER kan zich bij het
voorstel aansluiten. De Minister heeft zich
bij het nemen van den regeeringsmaatregel
voor oogen gesteld, dat er dit jaar 6000 H.A.
vlas zou geoogst worden. Dat zal echter op
geen stukken na uitgezaaid worden. De maat-
regel is bedoeld als werkverschafffhg, maar
als er nu te weinig uitgezaaid wordt is er geen
werk. De risico om te zaaien zal te groot
zijn. De bedoeling van het verzoek is, om,
aangezien de oogst van '32 een tekort zai
opleveren, in plaats daarvan steun te geven
voor vlas dat er nog is van '31, '30 en '29.
Aan spreker is meegedeeld, dat men 15
Februari afwacht, om dan te weten welke op
pervlakte zal worden bezaaid. Als de opper
vlakte dan niet aan de verwachting voldoet,
zal de meening in Den Haag misschien ook
wel in een andere richting gaan.
De heer C. HAMELINK: We hebben toch
eenigen tijd geleden een voorstel aangenomen
om vlas te laten bewerken met steun van
wege de gemeente en van wege de Regeering?
De VOORZITTER: Daar zijn we nu mede
bezig.
De heer C. HAMELINK: Welnu, de Regee
ring heeft een steunregeling ingevoerd voor-
den oogst '32, met den oogst '31 is men nu
bezig, daarvoor wordt ook steun verleend.
Wat bedoelt men dan nu met dit verzoek?
Bedoelt men nu ook nog steun te krijgen voor
hen die het vlas in '31 verbouwd hebben, of
voor de verwerking van het vlas?
De VOORZITTER deelt mede, dat aan de
regeling voor den oogst '32 ten grondslag
ligt dat steun verleend wordt aan den land
bouw voor het telen en aan de handelaars en
vlassers voor het verwerken, doch niet verder
dan om dezen in de gelegenheid te stellen het
bedrijf gaande te houden, alzoo in het belang
van werknemers. Nu is de verwachting, dat
er van den nieuwen oogst geen voldoende op-
brengst zal zijn, om over den noodigen voorraad
voor bewerking te beschikken, terwijl er nog
vlas van vroegeren oogst zal over schieten.
Op het oogtablik wordt van dit vlas ook al
hier verwerkt met een toeslag van 40 op
het loon. De vraag is nu echter of de Minis
ter die regeling voor het vlas van den ouden
oogst zal laten voortbestaan, als de regeling
voor den oogst '32 in werking is getreden.
Daarom wil men dan den steun verkrijgen
voor vlas van vroegeren oogst.
De heer C. HAMELINK is van oordeel, dat
dan ook de cultuur van dat vroeger geteelde
vlas wordt gesteund, terwijl dat toch gezaaid
is, zonder dat steun in het vooruitzicht was
gesteld. Hij kan niet aannemen, dat de Minis
ter dat met terugwerkende kracht zal toe-
staan.
De heer J. DE FEIJTER merkt op, dat het
hier niet de plaats is, om dat breedvoerig te
gaan bespreken. De hoofdzaak is echter, dat
met de steunregeling bedoeld wordt werk-
vers chaffing.
Als er nu echter geen 6000 H.A. gezaaid
wordt, waarop het steunbedrag is berekend,
dan wil men het mogelijk maken, dat van het
overschietende bedrag vlas van vroegeren
oogst kan worden verwerkt. Dat zou echter-
zeer moeilijk zijn. Als we nu toch vragen,
zou het beter zijn te vragen, dat de Minister
den steun voor 1932 verhoogde, dan zou meer
gezaaid worden.
De heer DIELEMAN wijst er op, dat men
aan het vlas van den oogst 1931 volop bezig
is, de bollen zijn er al af. Zwingelen wordt
hier zoo goed als niet meer gedaan, voor deze
gemeente heeft het dus geen beteekenis.
De VOORZITTER meent, dat het maar de
vraag zal zijn, of de Minister de andere rege
ling zal stopzetten. Indien er nu echter een
bedrag van de beschikbaar gestelde 960.000
zou over zijn, zou het toch wel gewenscht zijn,
om daarvan steun te geven ten bate van het
verwerken van vlas van vroegeren oogst, daar
er anders geen werk zal zijn. Er zullen moei-
is, maakt de Capistrano zich gereed om thans:
het veld in gebrhik te nemen. Hij verklaart,
dat hij het veld, uit liefde geschonken, dank-
baar en met liefde ontvangt. En zie, ten hlijke
daarvan begeeft hij zich naar onderscheiden®
hoeken van het stuk land en snijd het kruis-
teeken op de daar groeiende boomen. Ten
laatste neemt hij een stuk hout en bevestigd
het dwars tegen een boom, op de wijze, dat
er een kruis door gevormd wordt.
Nu zinkt hij met zijn orde-broederen voor
dat kruis op de knieen en daar stijgt van
hunne lippen op het „Veni, saneti Spiritus".
Hoor de kerkelijke hymne, die, uit overoude
tijden bewaard, zoo eenvoudig schoon is. eh.
over deze Sluissche weide klinkt:
I. Kom, Schepper, Geest, daal tot ons neer;
Gij schept de harten tot Gods eer.
Kom tot de ziel der uwen in;
Vervul den geest met hoog'ren zin.
H. Gij Trooster, Gids in al ons lot
Gij, gifte van den hoogsten God
Gij, Bron von leven, liefde en gloed
Zalf met uw' zalving ons gemoed.
V. Drijf ver van ons den vijand heen;
Schenk haastig vrede op onze schreen.
Leer z<56 ons, door U voorgegaan,
Ontvlieden alle booze paan.
VII. Door U worde ons de Vader klaar,
Door U de Zoon ons openbaar;
Doe ons gelooven 't aller tijd,
Dat Gij de Geest van beiden zijt.
Na het zingen dezer kerkelijke hymne
wij hebben er maar enkele coupletten van ver-
taald opgenomen was de plechtigheid ver-
richt en had het klooster der Observanten te
Sluis, het beginsel des levens ontvangen.
(Wordt .vervolgd.)
