far leti e sche Courant j
fweede BlacL j
si
Door Zeeuwsch-Vlaanderen in't Ysrleden
BIHMEHL AND.
LAOTBOUWHSH CF If.
JB UJ T E N U O_
GEMEKGDE BEBICHTBJ
Mm-
Woensdag 20 Jan. 1932. No. 8788 j
DE PENSIOENREGELING DER
MMNWERKERS.
INVOER VAN NEDERLANDSCH FOKVEB
IN FRANKRIJK.
VAN
NEDERLAND EN BELGIe.
Dr. J. A. Nederbragt, administrates van
bet departement van Buitenlandsche Zaken,
beeft eenigen tijd te Brussel met vertegen-
woordigers van de Belgische Regeering onder-
bandelingen gevoerd inzake douane-tarieven
tusschen beide landen. Deze ouderhaiidelin-
gen zijn in Belgie zeer gunstig ontvangen.
Men verklaart, nog ver van een tolunie af te
zijn, maar toch is men zeer ingenomen met
deze toesprekingen, daar overal elders de in-
voerrechten omkoog worden gedreven. Men
juichte toe, dat twee buurstaten, welke beide
den vrijen hand el tot grondslag nemen, midde-
len zoeken, om onderling de inkomende rech-
ten te yerminderen. De onderhandelingen
waarvan men de beate uitslagen verwacht,
eullen binnen enkele dagen worden voortgezet.
©E ECONOMISCHE CRISIS EN HEX
SCHEEPVAARTBEDRIJF.
Het bestuur van de Nederlandsche Ree-
dersvereeniging beeft tijdens een audientie
bij den minister van Arbeid, Handel en Nij-
verheid aan de Regeering een nota aangebo-
den over den invloed van de crisis op het
scheepvaartbedrijf. Deze nota is het resul
tant van een onderzoek, ingesteld bij alle bij
de Nederlandsche Reedersvereeniging aange-
sloten reederijen omvattende 96 pCt. der Ne
derlandsche koopvaardij vloot.
Volgens deze nota wordt het nemen van de
volgende algemeene maatregelen in het be-
lang van onze scheepvaart in hooge mate
wenschelijk geacht:
1. Krachtige bevordering door de overheid
van een spoedige verdere daling der kosten
van levensonderhoud, opdat de loonen zich
hier te lande zoover mogelijk zullen kunnen
aanpassen aan het loonpeil in de concurree-
rende zeevarende landen.
Het op een lager peil brengen van de over-
heidsloonen wordt door loonsverlaging in het
particuliere bedrijf als een eerste vereischte
beschouwd.
2. Het voeren van een zoodanige handels-
politiek, dat aan het intemationaal handels-
verkeer zooveel mogelijk ontwikkelingsvrij-
lieid wordt gelaten. Indien het onvermijdelijk
wordt geacht, om den invoer te beperlten ter
bescherming van onze industrie en de binnen-
lansche markt tegen abnormale concurren-
tie (contingenteering van den invoer, anti
dumping maatregelen), dan dient niet uit het
oog te worden verloren, dat uit dergelijke
maatregelen nadeelige gevolgen zullen voort-
vloeien voor de scheepvaart, welke een niet
minder belangrijken bedrijfstak in ons land
vormt dan vele industrieen, waarvoor be
scherming wordt voorgesteld.
Het is derhalve geboden, bij het nemen van
handelspolitieke maatregelen groote waak-
eaamheid te betrachten en de belangen der
verschillende, hierbij betrokken bedrijven op
billijko wijze tegen elkaar af te wegen.
3. Wear biertoe gelegenheid has taut, be
vordering van het gebruik van Nederland
sche scheepsgelegenheid voor het vervoer van
goederen, bestemd voor of afkomstig van ons
land.
4. Verlaging van loods- en havengelden.
5. Krachtig streven, om de Duitsche Regee
ring te bewegen tot wijziging der zeehaven-
uitzonderingstarieven der Duitsche spoorwe-
gen, welke kunstmatig het vervoer uit het
natuurlijke achterland van de Nederlandsche
havens afleiden naar de Duitsche zeehavens.
6. Verruiming van de vervoersmogelljkheid
onder Nederlandsche vlag van en naar Rus-
l&nd.
7. Vrijstelling of althans belangrijke ver-
ntindering van het havengeld voor opliggen-
do schepen.
NATIONAAE CKISIS-COMIT6.
Het secretariaat van het Nationaal Crisis-
Comitd deelt het volgende mee:
De N.V. Zwanenberg's Fabrieken te Oss
stelt 4000 literbussen spinazie en 4000 blikjes
leverpastei ter beschikking van het comitd.
De officieren, onderofficieren en manschap-
pen der marine-kazeme te Amsterdam hebben
den wensch te kennen gegeven, een bijdrage
te storten ten bate van het Nationaal Crisis-
Comitd.
Door de zeer groote aanvraag van propa-
gandazegels is het secretariaat van het Natio
naal Crisis-Comitd niet in staat, onmiddellijk
alle orders uit te voeren; het hoopt over een
paar weken alles geleverd te hebben. Moge
deze achterstand der firma's, welke nog geen
propagandazegels besteld hebben, niet af-
schrikken. Nieuwe bestellingen worden
gaarne in ontvangst genomen.
De vrijmetselaren in Nederland hebben als
eerste afdracht aan het Nationaal Crisis-
Oomitd /3500 overgemaakt.
(Alle vragen, opmerkingen etc,
te zenden aan den heer A. M.
WESSELS, Historicus te Goes,
die deze rubriek zal verzorgen.)
Rondom d.e Historie van Sluis.
De Stad Sluis, meestal Sluis in Vlaanderen
genoemd, om niet te verwarren met het stadje
Sluis (l'Ecluse) in Fransch Vlaanderen werd
bij haar eerste opkomst Lamminsvliet ge
noemd, wellicht naar den beruchten Lambert
van Rodenburg, die, betrokken bij den moord
van Graaf Karel den Goeden, niet lang na
1128 het leven verloor.
Volgens geloofwaardige geschiedschrijvers
was Sluis, als haven van Damme en Brugge,
reeds in de 9de eeuw bekend. Dit wordt
echter weer door anderen bestreden, en wij
zullen ons niet vermoeien, door de verschil
lende gevoelens die toch gissingen blijven
te gaan bespreken. Vast staat in ieder
geval, dat in 1290 Sluis door Graaf Guy van
Dampierre tot een vrije stad verheven werd,
waama schepenen en gemeente in November
van dat jaar verklaarden, dat zij de schepe
nen van Brugge erkenden als hun wettig
heer, wiens rechtspraak zij zouden eerbie-
dligen.
Als epoedig geraakte Sluis tot grooten
bloei, door de verschillende voorrechten die zij
mocht ontvangen. Tegenslag bleef haar ook
niet gespaard. In 1295 werden de Vlamingen
uit Zeeland teruggeslagen en voeren de Zeeu-
wen onder Jan van Renesse naar Sluis, en
volgens de beroemde rijmkroniek van Melis
In de Zondag gehouden bssturenconferen-
tie van den R. K. Mijnwerkersbond te i
Heerlen werd in verband met het standpunt
van de particuliere mijnen ten opzichte van
het voorstel van den R. K. Mijnwerkersbond
inzake de pensioenregeling der mijnwerkers
een resolutie aangenomen, waarin o.a. wordt
verklaard, dat het oogenblik is gekomen, om
gebruik te maien van alle wettige middelen,
welke noodig zijn, om het zoolang nagestreef-
de doel te bereiken. Zij is daarom van oor-
deel, dat een spoedvergadering van de con-
tact-commissie moet worden belegd ter be-
spreking van het rapport der pensioen-com-
missie en aan de andere mijnwerkersbonden
de vraag dient te worden voorgelegd, of zij,
evenals de R. K. Mijnwerkersbond, van oor-
deel zijn, dat, wanneer de direeties der parti
culiere mijnen haar gedragslgnen niet wrjzi-
gen, den mijnwerkers niets ander3 overbiijft
dan op de particuliere mijnen de staking te
proclameeren.
Ook wordt in de resolutie gezegd;
Na de opzegging der bestaande loonsover-
eenkomst tegen 1 Februari door de direeties
der particuliere mijnen acht de besturen-
conferentie het noodig, uitdrukkel'.'k te ver-
klaren, dat zij 1 Februari a.s. geen contract-
looze periode wenscht in te gaan.
EEN NEDERLANDSCHE HITLER-PARTI,!.
De Tilburgsche Post van Zaterdag, meldt de
ermede te vermengen. Ware in een Wester- kan zich niet de weelde van eenig accoord
scnen staat naisnusi. uigets ue benant veroorloven, maar zal vast rnoeten houden aan
ling ten deel gevallen die te Brest Lite v. k zijn bekende verklaring. Dit zou, als men nu
de gevangen oppositieleden moesten onder- w kelrk een beslissing zocht, onvermijdelijk
gaan, dan zou dit aanleiding hebben gegeven j een botsing rnoeten veroorzaken met de Fran-
tot een schandaal van niet onbelangrijke af'
metingen. Van ouds bekende Russische me-
thoden waren op de beklagenswaardige poli-
tici toegepast. j
Modem was slechts de openbaarheid waar-
mede dit alles geschiedde. In de kranten,
waarin toch slechts geduld wordt wat de
regeering niet mishaagt, kon men officieel
lezen, dat de gevangenen geen medicamenten,
schen, voor wie dit standpunt vooralsnog in-
discutabel is.
Toch heeft de verklaring van Briining in
Frankrijk niet den schok en nog minder de
verbazing teweeggebracht die velen daarvan
verwacht zullen hebben. Wei was men ver-
plicht om zich geschokt en verbaasd te too-
nen, maar in het algemeen heeft men bij de
vervulling van deze plicht niet overdreven.
Men wist immers reeds heel goed dat deze
geen kussens, geen tandenborstels of cigaret- verklaring uit Berlijn eens moest komen. Wat
ten mochten ontvangen; verder dat zij niet in men echter nu nog niet weet is, wat ermede
aanraking mochten komen met hun familie
of met hun verdedigers. De sombere vermoe-
dens, die deze mededeeiingen wekten, werden
echter nog varre overtroffen door de bar-
baarsche feiten, die later aan den dag kwa-
men. Zelfs te Geneve, in den Raad van den
Volkenbond, is op grond van 't minderheden-
statuut deze aangeiegenheid ter sprake ge
komen. Daar ze.g de Poolsehe minister van
buitenlandsche zaken zich in de pijnlijke
noodzakelijkheid te erkenhen, dat onverdedig-
bare dingen gebeurd waren, en beterschap
te beloven.
Intusschen bleek, dat de buitenwereid de
kracht der Oostenrijksche overlevering had
te beginnen. Men is in geen enkel opzicht
voorbereid. De tijd voor de verkiezingen is by
uitstek ongeschikt om deze dingen te verwer-
ken. Verder is men nog niet in staat om z
eigen positie als schuldenaar tegenover Ame-
rika te bepalen of zelfs maar te overzien. In
dit opzicht kan allerlei gebeuren, dat echter
geregeld moet zijn voor men ertoe over kan j
gaan over het standpunt der Duitschers zelfs j
maar te praten.
Dit alles wordt nu algemeen ingezien. Daar- i
om lijkt het beste, wat men te Lausanne zou
kunnen bereiken, een overeenkomst om een
overeenkomst nog wat uit ste stellen.
In dien tusschentijd zal naar menschelijke j
berekening heel wat gebeuren, zelfs als dit j
volgende bijzonderheden, over de voorberei- - verwerping van het bewind van Pilsudski te
dingen tot stichting van een Nederlandscne
Hitler-partij.
„Weet gij, dat in Holland de Hitler-partij
onder den naam Nederlandsche Nationaal
Socialistische Arbeiderspartij definitief op-
gericht en er actief werkzaam is in tal van
gevestigde afdeelingen? Weet gij, dat dr.
Ridder van Rappard haar secretaris en zij
gevestigd is in het kasteel „De Binckhorst"
in Den Haag? Weet gij, dat de andere Ne
derlandsche fascistenvereeniging onder lei-
ding van Sinclair de Roehemont zich bij de
Nederlandsche Hitler-beweging aangesloten
heeft? Dat ook het Vlaamsche Fascisten-
verbond onder leiding van Wies Moens
insgelijks deed? Dat ingeval van nood
Nederland en Vlaanderen met Duitschland,
Oostenrijk, Zwitserland en Italie samen
zullen gaan?
Wat vertelt ge me daar allemaal?
Oh, er is nog veel meer! Weet ge,
uci cJACuiiit; ucci wat scucuicn, z.cij.s uil
overschat. Want de afgevaardigden bleven zjcjj to(- jje^ alleronvermijdelijkste beperkt. In
ook na de verkiezingen m de gevangenis. Frankrijk zouden de verkiezingen achter den
rug zijn, waardoor de dan aan het bewind
zijnde regeering in ieder geval niet meer de
uitwerking van zijn daden op het kiezerscorps
Men hield ze daar onder de beschuldiging van j
gewapend verzet tegen de overheid en oni-
hebben te vreezen.
de verkiezingen
In Duitschland was
voor den Pruisischen
hebben beraamd. Anderhalf jaar haast zou ZOu
die gevangenschap du "en, voor men tot een men
gerechtelijke behandeiing van de zaak der Landdag te boven, waarvan men kan voor-
afgevaardigden overging. Zoo Russisch was spellen dat zij de onverzettelijkheid van Brii-
men toch niet hen administratief te veroor- ning nog zullen versterken; als Briining dan
deelen, al leek hun gevangenhouding beden- tenminste nog bestaat. De algemeene econo-
kelijk op een willekeurig onschadelijk maken, mische ellende zou met haar nijpende argu-
van politieke tegenstanders. Blykbaar had j mentatie de openbare meening in de verschil-
men te minder haast met een openbare be- 1 -1 J--
handeling van de zaak, omdat men de rede-
voeringen vreesde, die daarbij niet te ver-
mrjden zouden zijn.
Intusschen waren de oppositieleden in de
gevangenis voor de regeering gevaarlijker
dan zij daarbuiten zouden hebben kunnen
wezen, voor zoover men van gevaar voor
het militaire bewind mag spreken daar de
bekend geworden barbaarschheden een hevige
ontstemming wekten in het volk. Het was
door de meerderheid der Polen het regime van
Pilsudski hoog aangerekend, dat het een einde wat
dat ook in Noord-Brabant, inzonderheid te gemaakt had aan veel onvruchtbaar polifiek
Tilburg, afdeelingen van de Nederlandsche getwist; nu echter was Pilsudski ,n zijn
Hitler-partij zullen worden opgericht? Dat
Tilburgers zich voor die oprichting interes-
seeren? Dat te Bergen op Zoom, in Hotel
De Draak Zaterdagmiddag jl. (9 Jan.)
dienaangaande een vergadering gehouden
is, waar tegenwoordig waren o.a. Wiens
Moens, dr. Ridder van Rappard, Sinclair
de Roehemont, nog eenige Vlamingen, en
dat de letterkundige Gerard Knuvelder uit
Eindhoven, als vertegenowordiger van het
Kamerlid dr. Moller te Tilburg, eveneens op
die vergadering uitgenoodigd was?"
Wij herinneren er, wat de persoon van den
heer Moller aangaat aan, dat dit Kamerlid,
slechts enkele weken, voordat de Michaelis-
ten in de R. K. Staatspartij hem in 1925 naar
het Binnenhof zonden, nog deel uitmaakte van
het (fascistisch) genootschap, dat indertijd
het periodiek „Opbouwende Staatkunde" uit-
gaf. In de Tilburgsche raadsvergadering van
j.l. Vrijdag heeft hij nog met nadruk ver
klaard, dat een Katholiek volstrekt niet ver-
plicht is, om zich aan te sluiten bij de R.-K.
C rt mo o— o,- or. otVinliol, KliiO
drastische maatregelen te ver gegaan
erger nog dan in de drastische woordea, J
waarmede hij de oppositie veroordeelde.
Dezer dagen kon men in een, de Poolsehe
regeering bijzonder welgezind groot Engelsch
blad in een correspondentie uit Warsehau
lezen, dat het eenige positieve en blijvende
lende landen nog weer langer en klemmender
hebben bewerkt.
Bovendien zou men dan beter weten dan nu
hoe men tegenover Amerika staat. Het denk-
beeld van Italie, om in deze kwestie een ge-
meenschappelijk front van schuldenaren te
vormen heeft goede kans, toenemenden in- j
vloed te krijgen. Daartegenover krijgt men s
den indruk, dat de standvastigheid van Ame-
rika toch weer niet van zoo onvermengd allooi I
is als het er oorspronkelijk uitzag.
Zoo ooit dan kan nu een betrekkeljjk korte i
spanne tijds heel wat raad brengen, en heel
complicaties, die de paradoxale uitwer- -
king rnoeten hebben van de hoofdmoeilrjk-
heid te vereenvoudigen. Wij denken daarbij
in de eerste plaats aan de ontwikkeling in
Duitschland.
Wij zullen de laatsten zijn om uitstel van
een beslissing te bepleiten. In waarheid kan
de wereld niet wachten, ,,geen dag, geen
nacht". Maar wat kan het baten hals over
zekerheid heeft dat zij in de practijk nog niet
te vinden is, daar noch de tijd, noch de om-
standigheden, noch zeifs de voorbereidingen
evehgoed Katholiek blijfg
wanneer hij zich bij een andere politieke orga-
nisatie laat inlijven. Een meening, die in
leidende R. K. politieke kringen, door nie-
mand gedeeld wordt.
POOLSCHE IDYLLE.
De veroordeeling van aanvoerders der oppo-
sitiepartijen in Polen tot zeer zware straffen
lijkt ons, schrijft de N. R. Crt., een nieuw
bewijs voor de oude waarheid, dat voiken
uitermate hardleersch zijn, en dat zelfs de
bitterste ervaringen niet vermogen voiken
van oude eigenaardigheden te genezen.
In Juli 1930, toen Pilsudski het voomemen
had, door nieuwe, doelmatig geleide verkie
zingen een parlement naar zijn hand te vor
men, hgeft hij een aantal aanvoerders der
verschillende oppositiepartijen in de gevange
nis laten zetten, volgens een wetsartikel dat
opgegraven was uit de donkerste tijden van
de Oostenrijksche heerschappij. Het heele
proeddd was trouwens klassiek Oostenrijksch:
Om de afgevaardigden van hinderlijke groepen
tijdens de verkiezingen onschadelijk te maken
placht men hen bij ontbinding van het par
lement op te bergen tot de tijd weer ge
komen was, dat zij aanspraak konden maken
op de uitoefening van hun hernieuwd man-
daat.
Onder het vele dat het nieuwe Polen vpn
de Oostenrijksche regeerders heeft geleerd,
behoorde ook dit stelsel, zoo meende de
zachtst oordeelende buitenwereid in den be-
ginne. Spoedig echter moest men ontdekken
dat hier niet slechts Oostenrgksche traditie
aan het werk was, maar dat men het niet
had versmaad bruikbare Russische methoden
minus in de positie van het bewind de veront- koP een regeling te zoeken waarvan men de
waardiging vormde, die de behandeiing der
oppositieleden had gewekt.
Het proces dat tenslotte tegen de gevangen er r;jp zijn) .q
genomen politici gevoerd is,he £„glrl broeiover van hooge temperatuur een snel rij-
duurd en veel opzien gewekt. Het was m J
veel opzichten onaangenaarn voor de regie-
ring, zoowel door de mededeeiingen en oor- J
deelvellingen van allerlei getuigen waaronder
er waren bij wien men geen ongunstige ge-
zindheid tegenover de regeering mocht aan-
nemen, als door de gevreesde redevoeringen
der verdedigers. Het proces was de bitrere
onvermijdelijkheid die voortvloeide uit het op
zich zelf geriefelijke middel dat was toege
past om invloedrijke tegenstanders onschade
lijk te maken.
Men heeft de beschuldiging, dat de be-
klaagden het bewind van Pilsudski hadden
willen omverwerpen, rnoeten laten vallen.
Dit wekte den indruk, dat de vrijspraak van
de vervolgden waarschijnlijk was geworden.
TNJ*. UUnL onV, f nrt "illi cf" Hp 17 OT1711 5QPT1 VIPlPTI
pingsproces in vollen gang is?
Opmerkelijk is een stemming, die in Enge-
land in gezaghebbende financieele kringen aan
het groeien is. Zeker, men wil daar van het
probleem der oorlogsschulden gaame af. Men
is zelfs geprikkeld tegenover ieder die in dat
opzicht niet het radicale Engelsche standpunt
deelt. Maar men schrikt toch wat terug voor
de eenige mehode waarmede thans een derge
lijke oplossing te vinden zou zijn. Die eene
methode is n.L een algemeene, bruuske weige-
ring om te betalen, „the general default".
Daarvoor deinst men terug, niet alleen om de
mogelijke onrustige gevolgen, maar ook om
de moreele beteekenis en uitwerking ervan.
Zelfs een man als Keynes zou dan nog liever
zien dat Duitschland op den duur weer wat
Dit bleek echter onjuist; de vonnissen vielen j png betalen, hoe weinig dan ook enkel om
J De meeste aan- i het S'eyaarlijke default, die grootste zonde
TER VERBETERING VAN DB
SUQLEKBIET.
Op 4 en 5 Januari 1932 heeft te Bruasel
plaats gehad een vergadering van gedelegeer-
den der suikerinstituten van de verschillende
Europeesche landen, vertegenwoordigers van
vooraanstaande bietenzaadfirma's en van eeni
ge beetwortelspecialiteiten. De zeer belang
rijke besprekingen, waartoe deze vergadering
aanleiding heeft gegeven, hebben, naar De
Telegr. meldt, geleid tot de volgende besluiten:
„De suikerinstituten, een aantal vooraan
staande zaadtelers en de beetwortelspecialitei
ten in Europa besluiten tot voortzetting van
de vertrouwelijke samenwerking, waartoe de
op 4 en 5 Januari 1932 te Brussel bijeengeroe-
pen vergadering den stoot heeft gegeven.
Ten einde deze samenwerking vruchtbaar te
doen zijn, spreken zij den wensch uit:
1 dat internationale proeven zullen wor
den genomen met nieuwe door kruising of se-
lectie verkregen bietenrassen; hetzij deze ver-
kregen worden door de instituten, door de
zaadtelers of door de beetwortelspecialiteiten;
2. dat grondig zullen worden bestujjeerd de
mogelijkheden om de opbrengst per H.A. te
verhoogen, voornamelijk door vermindering
van het aantal abnormaal kleine bieten;
3. dat proeven zullen worden genomen, ten
einde na te gaan, op welke wijze bekende bie
tenrassen zich gedragen in een ander klimaat
dan dat van het land van herkomst;
4. dat in de verschillende vertegenwoordig-
de landen proeven zullen worden genomen met
de winterbiet, welke door prof. Nemeth werd
geselecteerd;
5. dat de bestudeering van de middelen tot
bestrijding der bietenvlieg krachtig wordt
voortgezet, opdat in ieder land de bestrijding
van deze parasiet krachtig ter hand genomen
kan worden.
Verder besluiten zij:
1. dat een nauwkeurige lijst zal worden
samengesteld van de verschillende soorten
wilde bieten en hun eigenschappen, zooals deze
voorkomen in de verschillende landen, zoowel
bij de officieele wetenschappelijke instellingen
als op de natuurlijke groeiplaatsen;
2. aan de Belgische delegatie voorstellen
te doen toekomen om te komen tot een gelijk-
vormige methode voor de proeven met beet-
wortelen, welke methode bestemd is voor de
toekomstige wetenschappelijke internationale
proeven
3. aan de Belgische delegatie mededeeling
te doen van alles wat nuttig kan zijn tot be-
reiking van het bovenstaande doel, waarbij de
Belgische delegatie op zich neemt aan de an
dere gedelegeerden afschrift van de ontvan
gen stukken te doen toekomen;
4. dat de volgende bijeenkomst zal gehou
den worden te Brussel op 16 Januari 1933.
De directie van den landbouw deelt mee, dat
blijkens bericht van den rijkslandbouwconsu-
lent te Parijs, de afgifte van invoervergunnin-
gen voor fokvee uit Nederland, welke in No
vember j.l. was gestaakt, thans weer is her-
vat.
Voorloopig worden nog slechts vergunnin-
gen afgegeven voor vaarzen en stieren en wel
alleen aan leden van erkende Fransche fok-
vereenigingen.
Stoke ,,bemde zij daer vele huze" m.a.w. zij
staken daar vele huizen in brand.
De huizen werden weer opgebouwd en de
bloei nam weer toe. Bij de burgertwisten
welke Vlaanderen zoo vaak verscheurden
de namen van Artevelde, Bretjdel en de
Koning te noemen is reeds genoeg leed
Sluis menigmalen aanstoot. Op den 14den
Juli 1323 werd de stad door de in opstand
zijnde Bruggelingen, die met wangunst haar
toenemenden bloei bemerkten, overvallen en
geplunderd, haar kostlijk graan vemield en
de graaf Jan van Namen gevankelijk weg-
gevoerd. Omstreeks 1340 kwanr een nog
vreeselijker vijand, de pest in de stad, die een
ontzettende ontvolking teweeg bracht.
Zeven jaren later kwamen de Engelschen
met wel 200 schepen vol bewapenden voor
de stad, om vandaar uit Zeeland te bestoken.
Volgens Zeelandia Ulustraten (Pag. 469) zijn
in den slag bij Rossebeeke waarschijnlijk vele
harer burgers gevallen en na de nederlaag
niet weinigen het land uitgeweken. De hoofd-
toon schijnt hier echter, waarschijnlijk ook
wel uit handelsbelang, door de partij der
Fransch gezinden leliaarts of roodkappen ge
geven te zijn, wat de stad op den lsten
October 1379 een onwelkom bezoek op den
hals haalde der Clauwaerts of witkappen uit
Gent, Brugge en Iperen, die de gemeente vrij-
heden van Vlaanderen voorstonden. De trouw
van Sluis aan den Graaf Lodewijk van Male,
moest zij duur betalen.
Niettegenstaande deze tegenslagen klom de
welvaart van de stad. De haven van Sluis
was z66 diep, dat het reusachtige admiraal-
schip uit die tijden, hier zander bezwaar zou
kunnen binnenloopen.
Groot was de verandering in 1386 toen
zelfs onverwacht hard uit. De meeste aan- j
geklaagden kregen 3 jaar kerkerstraf.
Het is niet prettig in Polen tot de oppositie
te behooren; dat was het ook niet toen het
onder Russische heerschappij leefde. Velen
kennen dus nog het klappen van deze zweep.
Maar, zooals gezegd, op een opmerkelijk ver
schil kan men in ieder geval wijzen; in Polen
speelt men nog slechts ten deele schuilevinkje
met deze dingen.
Oost Europa is nog geen idylle
WAT WORDT VAN LAUSANNE?
In de Fransche pers vooral wordt schrrjft
de N. R. Crt. zeer gepleit voor een uitstel
van de conference, die 25 Januari voorzoo-
ver wij nu weten te Lausanne moet begin-
nen. Sommigen zijn al verder gegaan en heb- j
ben het voorgesteld alsof het besluit van een
verdaging reeds vast stond, waarbij echter de
wensch de vader was van het bericht.
Totnogtoe lijkt slechts waarschijnlijk, dat j
de conferentie van Lausanne van zeer korten J
duur zal zyn en hoofdzakelijk zal dienen om
Duitschland een korte verlenging van mora
torium toe te staan en tyd te winnen tot
voorbereiding van een nieuwe conferentie, die
dan over een aantal maanden zal worden ge
houden. Men kan Duitschland zonder bezwaar
wat speelruimte geven, daar de betalingen der
geallieerden aan Amerika eerst vijf maanden
later opnieuw rnoeten beginnen dan de hervat-
ting der betalingen voor herstel.
Het is duidelijk dat nu van Lausanne niets
te verwachten is behalve dan verwarring, als
men er werkelijk iets van zou verlangen. Er
is geen basis voor een overeenkomst. Briining
Sluis een Grafelijke stad werd. Twee jaren
te voren had Willem van Namen deze heer-
lijkheid aan zijn oudsten zoon afgestaan als
gift bij, zijn huwelijk met Maria van Bar,
zusters kind van Hertog Philips van Bour-
gondie. Op den 8sten Augustus 1386 ruilde
deze de stad en de heerlijkheid Sluis in Vlaan
deren, tegen de stad en heerlijkheid Bethune
in Artois, waardoor Sluis een eigendom werd
van Hertog Philips den Stouten en zijn echt-
genoote Margaretha van Vlaanderen. Deze
ruil, zegt van Dale, stond in verband met de
groote werken, tot verdediging van het Zwin
aangelegd en zeker vooral noodig geacht, na
de geweldige nederlaag der Bourgondische
vloot voor den mond van dien stroom in 1387,
waarbij de Admiraal Jan Buyk werd gevan
gen genomen en 126 schepen door de Engel
schen veroverd werden.
Uit een en ander blijkt wel, dat Sluis geen
onaanzienlijke plaats was. Dit werd trou
wens ook erkend want Koning Karel de VI
schreef aan zijn zoon, den Hertog van Bour
bon, dat Sluis een der steunpunten was voor
zijn Koningrijk.
Groote feesten hadden er in 1430 plaats bij
gelgenheid der verloving (7 Jan.) van Hertog
Philips den Goeden en Isabelle van Portugal,
bij welk huwelijk, in het naburige Brugge,
de orde van het Gulden Vlies werd ingesteld.
Dit werkte ook weer mede om de afgunst
van genoemde stad te prikkelen, wier bur
gers ia 1437 beproefden, Sluis met geweld te
vemederen. Bij fiet thans vergane gehucht
Brungheers, sloegen de Bruggelingen een brug
over den stroom en belegerden van 1 tot 19
Juli de stad. De aanval mislukte en de
jalousie heeft voortgeduurd tot de opname
van Sluis bij de Noordelyke gewesten.
tegen de heiligheid van financieele verplichtin-
gen, te vermrjden.
Deze kwestie zou urgent zijn, als men te
Lausanne reeds op een beslissing aanstevende.
Dat schijnt nu echter van de baan te geraken.
In plaats van een betalingsplan zal men er
praten over maatregelen tot voorbereiding
van een betalingsplan. De moeilijkheid lijkt
ons daarbij vooral te vormen de positie van
Briining. Politiek lijkt het voor hem niet meer
mogelijk zelfs maar over de mogelijkheid van
latere betalingsplannen te spreken. Het zal
hem geducht kwalijk worden genomen als hij
terugkomt, weliswaar zonder iets van verdere
betalingen te hebben beloofd, maar tegelijker-
tijd toch ook zonder het Duitsche standpunt
van geen cent meer te willen betalen, als on-
vatbaar voor iedere discussie te hebben vast-
gelegd.
Hoe mak dus de conferentie van Lausanne
ook moge lijken nu zij slechts tot uitstel van
beslissingen schijnt voorbestemd, in de positie
van Briining zit toch nog de mogelijkheid van
geduchte botsingen. Het blijft denkbaar, dat
hij om overwegingen van binnenlandsche po
litiek zich genoopt zal voelen het karakter
van een struisvogel-onderonsje, dat men nu
aan de conferentie geven wil, in de war te
sturen. Zulk een bruuskheid, zoo weinig
respect voor de idylle der betrekkingen tus
schen de voomaamste regeerders lijkt weinig
in overeenstemming met het karakter van
Briining, maar de nood, die zelfs den duivel
dwang kan opleggen, moet ook machtiger
kunnen zijn dan BrUning's angelische gezind-
heid.
Ondanks de machtige tegenwerking van
Brugge, nam de stad steeds meer en meer
in welvaart toe en een groot getal vreemde-
lingen, vooral Oosterlingen kwamen er zich
vestigen. Van Dale,"" de beroemde Archivaris
der stad, schatte volgens de gegevens van het
archief, het aantal inwoners in die dagen op
10000.
Met de beroeringen van 1477, na het sneu-
velen van hertog Karel op den 5den Januari
van dat jaar, begon de glans van Sluis te
tanen, en kwam de stad onder de macht van
haar vijandin Brugge.
Nauwelijks was die onrust gestild, of nieu
we gevaren doemden op.
De door het Fransche hof aangeblazen
twisten tusschen de gemeenten van Vlaan
deren en den Roomsch koning Maximiliaan
als voogd van zijn jeugdigen zoon, Graaf van
Vlaanderen, brachten ook hier alles in bewe-
ging.
De ontrouw van dezen vorst, deed Filips
van Kleef naar de wapenen grijpen en het
sterke Sluis in staat van tegenweer brengen,
waarvan de bezetting nog vermeerderd werd
door de zoogenoemde Hoeksche ballingen
onder Jan van Naaldwijk, die niet minder dan
hjj op den Oostenrjjker gebeten waren.
De Sluizenaars waren echter ook geen
zachte kinderen en durfden ook wel een on-
dememing aan. Op den eersten Pinksterdag
1485 vereerden zij, Vlissingen met een zeer
onwelkom bezoek. 24 Juli 1491 bezochten zij
Westcappel op Walcheren, en bij beide be-
zoeken plunderden zij naar hartelust.
Dat zulke bezoeken maar niet straffeloos
konden worden afgelegd spreekt vanzelf
Men trok op Sluis aan en aan de landzijde
werd het ingesloten door de krijgsmacht van
NIEUW DRAMA TE ECHT?
Weer een jongeman verdwenen.
Te Hingen bij Echt wordt, naar het Han-
delsblad meldt, sinds Vrijdag 8 Januari de
19-jarige H. A. Verkoijen vermist. De jonge
man had dien avond om zeven uur de ouder-
lijke woning verlaten en is sindsdien daarin
niet teruggekeerd.
Na acht dagen heeft men, ondanks de ijve-
rige nasporingen van de politie, nog steeds
geen enkel spoor van den vermiste kunnen
ontdekken, schrijft „De Morgen".
Begrijpslijkerwijze maakt na het drama te
Putbroek deze raadselaehtige verdwijning
op de bewoners grooten indruk, zoodat de
wildste geruehten de ronde doen.
De vermiste is de oudste uit een gezin van
negen kinderen. Hij heeft, zooals beweerd
werd, zich nog noojt aan stroopen bezondigd.
Toen hij op den bewusten avond van zijn ver
dwijning uitging, heeft hij zich in de richting
van den Rijksweg begeven, waar hij door
Hubert Broen omstreeks half acht op den
Schilberg het laatst gezien is.
Het signalement luidt: lengte circa 1.65 M.,
gekleed in zwart manchester jas, bruine broek,
licht geruite pet, zwarte kousen en klompen
aan de voeten.
DE SCHAT VAN ZAANDAM.
Zaterdag is mevrouw Sylvia, die haar repu-
tatie in ons land heeft verworven door haar
optreden in de bekende schatgraverij nabij
het gemeentehuis is weer in Zaandam terug
gekeerd. Zij is nu vergezeld van haar zoon,
een oud-officier van het Duitsche leger en een
zoon van een professor, die ook in het vak
schijnt te zijn. Bij haar bezoek aan de be-
graafplaats, waar ook vroeger opgravingen
hebben plaats gehad, is weer met de wichel-
roede gewerkt, met het gevolg, dat mevrouw
Sylvia opnieuw tot de overtuiging gekomen
hertog Albrecht van Saksen en aan den
waterkant door de vloot onder Filips van
Bourgondie, door Engelschen verstrekt.
Hoewel in de meeste gevechten de beleger
den overwinnaars bleven, moesten z^j zich
echter, door het springen van een kruit-
magazijn en het gemis aan krijgsvoorraad, op
de meest eervolle wijze overgeven.
De schade door dit beleg geleden is Sluis
nooit te boven gekomen en het vemielde deel
der stad werd niet herbouwd. Deze uitput-
ting bracht waarschijnlijk teweeg, dat de
stad, zonder tegenspraak, den 28 Januari
1497 het eigendom werd van den Graaf en als
's Graven nieuw domein, een van hem geheel
van hem onofhankel'jk bestuur kreeg. Te
Sluis schijnt het rustig gebleven te zijn, toen
de beroeringen van den eersten Hervormings-
tijd, zich allerwege in Nederland deden gelden.
Op 5 Januari 1566 verkocht koning Filips
de stad voor 21000 aan Brugge, waardoor de
eeuwenoude lange mededinging beslist werd
Sluis werd dus een vasalstad.
Het verzoek om tot de Vereenigde Neder
land en te mogen behooren werd door de
Algemeene Staten op 5 Februari 15SS inge-
willigd. Den 8sten Januari van het volgende
j jaar verscheen den Hertog van Parma echter
voor de stad, waarin Arend van Groeneveld,
door den trouweloozen prins van Chimay in
1583 tot gouvemeur aangesteld, het bevel
voerde.
(Wordt vervolgfl.)
Bronnen: Van Dale Deel. I: Zeel. 111. Pag.
469471; Kervijn dl 4: Navorschsr Jaargang
j 1859 Pag. 91.
