ALGEMEEN NIEUWS- F.N ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
1
EEN^DAG BIDDER
Eerste Blad.
2'{jtpMeZt
i
No. 8750
VRIJDAG 23 OCTOBER 1931
71 e jaargang.
"•lypi
tflMffSHLAltD.
g K PIiiLBTOH.
door
K. R. G. BROWNE.
Gorgel droog met
AvanVALKENBUR
LEEU WARDEN-f
gMOnKSMaaBKW MiWItWWBBMBW—MC
v"'
o-
ABONNE JflENTSPKIJSBinnen Ter Neuzen 1,40 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
i r. per post 1,80 per 3 maanden Bij voor uitbetaling fr. per post 6,60 per jaar -
,or Eelgie en Amerika 2,25, overige lan den 2,60 per 3 maanden fr. per post
Abonnementen voor het buitenland alleen bij vooruitbetaling.
Uitgeefster: Firma P. J. VAN DE SANDE.
GIRO 38150 TEEEFOON No. 25.
ADVERTENTIeN: Van 1 tot 4 regels 0,80 Voor elken regel meer
Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend.
Handelsadvertentien bij regelabonnement tegen verminderd tarief, betwelk op aanvraag
verkrijgbaar is. Inzending van advertentien liefst een dag voor de uitgave.
DIT BLAD VERSCHIJNT IEDEREN MAA NDAG-, WOENSDAG- en VRIJDAGAVOND.
TVVEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 20 October.
Interpellatie-Van den Tempei.
De eeonomische crisis en de werk
loosheid.
Dr. Vos (V. B.) betoogde het bestaans-
recht der liberale economie, waaronder hij
niet verstond het ongebreidelde individualis-
me en welke geheel tegenovergesteld is aan
de eischen der isociaal-democraten, om thans
een 40-urige werkweek door te voeren. Hij
kon zich niet begrijpen, dat een emstig man
als Dr. v. d. Tempei bij het propageeren van
dien eisch niet nagegaan heeft of de bedrij-
ven dien verdragen kunnen. Spreken over
een „Flanwirtschaft", welke niet nader om-
schreven is, is discussieeren over een hersen-
sohim. Met een groot deel der rede van den
heer Kortenhorst, al was diens „actieve han-
delspolitiek" thans overgoten ,,met een saus-
je van nationaal zelfbehoud", kon hjj zich
vereenigen. Hij betoogde voorts, dat het pro-
tectionisme wel het slechtste middel is om
uit de crisis te geraken. Met cjjfers toonde
hij aan, dat in de landen met een beperkten
import, ook de export achteruitgaat. In ons
land, dat voor een belangrijk deel bij de
scheepvaart belang heeft, zal protectionisme
tot groote nadeelen leiden. Handel en scheep
vaart hebben thans al veel te lijden door de
depreciatie van het Engelsche pond.
Dr. Vos wees er op, dat het hoog tijd
wordt, dat de Regeering in overleg met de
Gedep. Staten, komt tot een verlaging van
de uitgaven der gemeenten, want bezuiniging
door het Rijk helpt onvoldoende als de ge
meenten ook niet hun uitgaven beperken.
Voorts is het noodig, dat maatregelen worden
genomen om tot verlaging der productie-
kosten te geraken. Aan de Regeering werd
verzocht om middelen te beramen om te
komen tot een verlaging van de kleinhandel-
prijzen, hetgeen in overleg met de Midden-
standsorganisaties zou moeten worden be-
reikt.
Versnelde uitvoering van wegen- en brug-
genbouw, aanvatting van nieuwe ontwate-
ringswerken is volkomen verantwoord, ook
nu. Gebruik van het Nederlandsch fabrikaat
moet worden aanbevolendat de overproduc-
tie van land- en tuinbouw moet worden be-
nut is een sympathieke gedachte. Met Dr.
v. d. Tempei achtte deze afgevaardigde een
onderzoek naar de mogelijkheid van een In-
dustriebank gewenscht.
De heer Bakker (C. H.) kwam er tegen
op om de oorzaken van de crisis uitsluitend
bij het „kapital'isme" te zoeken. De oorlog
en de daarmee gepaard gaande vernieling
en de daarop volgende vermindering van
koopkracht onder den druk van de enorme
oorlogsschulden en de ongemotiveerde hoo-
gen levensstandaard vormen de eigenlijke
oorzaak. Ten deze sloot hij zich aan bij de
,,magistrale rede" van den heer Schouten.
In bescherming zag hij de voomaamste oor
zaak van de overproductie. Wat de werk-
verschaffing betreft, drong hij aan op een
soepeler regeling voor de tewerkstelltng en
op afzien van belemmerend formalisme. Hij
juichte de oprichting van een nationaal steun-
comiitd toe en drong er op aan, dat in de ge
meenten sub-eomite's zouden worden ge-
vormd om de ongeorganiseerden en kleine
zelfstandigen, die het moeilijk hebben, te
steunen.
Daling van de loonen zou op den duur niet
tegen te houden zijn, vooral niet wanneer an-
dere landen ons voorgaan; dan dwingt de
concurrence daar mede toe.
De heer Kuiper (R. K.) zeide, dat hij niet
gaame de verdediging van het kapitalis-
tisch stelsel op zich zou willen nemen. Onder
dit stelsel zal de koopkracht, of zoo men
wil: de oonsumptie altijd de mindere blijven
van de productie. Deze wereldcrisis zal men
niet grondig kunnen oplossen. Hij wees er
op, dat de kleinhandelsprijizen de groothan-
delsprijzen nog niet voldoende zijn gevolgd.
Het proces is evenwel in gang en daarom
zou het gevaarlijk zijn protectie in het leven
te roepen. De financieele verliezen udt den
laatsten tijd hebben het geheele eeonomische
verkeer verwoest. Nu bijna alle landen hun
tarieven verhoogd hebben, is het gewenscht,
de Industrie tegemoet te komen, opdat die de
concurrentie kunnen volhouden.
Ten aanzien van de werkloozenverzekering
achtte de heer Kuiper het uitermate ge
wenscht, dat dezelfde regeling voor 1932 als
voor 1931 wordt toegepast, met dien ver-
stande echter, dat het onderscheid tusschen
crisisbedrijven en niet-crisisbedrijven vervalt.
Nu de crisistoestand blijft, mag het initia-
tief inzake den steun aan werkloozen niet
langer bij de gemeenten blijven, te meer daar
in verschillende gemeenten geen steunrege-
ling bestaat. Het Rijk moet meer regelend
en dan wel in positieven zin optreden.
De Katholieke afgevaardigde achtte het
oogenblik nog niet gekomen om zijn stand-
punt ten aanzien van de moties-v. d. Tempei
te bepalen; hij wenschte eerst het antwoord
van de Regeering in tweede instantie af te
wachten.
De heer Oud (V. D.) besprak de tegen-
woordige crisis in vergelijking met de crisis
van omstreeks 1885. Toen heerschte hier te
lande algemeen de opvatting, dat de ellende
zoo groot was dat alleen een revolutie er in
verandering kon brengen. De heer Oud achtte
het goed om hieraan te herinneren, ten einde
te kunnen waarschuwen tegen een geest van
ddfaitisme. Men onthoude zich daarom van
voorspellingen als van een permanente werk-
loosheid in de toekomst; men weet daarvan
immers niets, klonk zijn vermaning.
Hij ging vervolgens de beteekenis na van
het modeme kapitalisme; dat is er een ge-
weest van geweldige productie. Deze heeft
een zekere welvaart onder de arbeidersklasse
gesohapen. Met de rationalisatie zal het ver-
moedelijk denzelfden kant opgaan als inder-
tijd met de toenemende mechanisatie, dat
derhalve meer arbeiders in het productie-
proces kunnen worden opgenomen.
Die rationalisatie is een voorwaarde voor
verderen vooruitgang in de richting van een
goedkooper product bij aanwending van min
der lichamelijke inspanning en verkorting
van arbeidstjjd.
Het kapitalisme is geen „stelsel" dat is
opgebouwd en waarop menschelijke krachten
naar willekeur haar invloed kunnen doen
gelden. Het is dan ook een hopelooze onder-
neming om te trachten daarvoor opeens iets
anders in de plaats te stellen. De heer Oud
zette vervolgens het verschil uiteen tusschen
het modeme socialisme en het oude Marxis-
me en hij wees ook op een overeenkomst,
n.l. de gedachte, dat men van bovenaf een
planmatige productie zou kunnen opleggen.
Verwezenlijking van die gedachte is in af-
zienibaren tijd onmogeiijk, omdat dit inter-
nationaal zou moeten gebeuren. Beschikken
de sociaal-democraten dan soms over toover-
middelen, om dat te verkrijgen? vroeg de
heer Oud.
14) (Vervolg.)
,,Ik ga morgen, of eigenlijk vandaag,
uit Sandhaven weg en later dan een uur
of elf mag het niet worden. Ik heb me
buitengewoon geamuseerd, maar aan alles
komt een eind. En wij, mannen van tus
schen de twintig en de zestig, hebben
slaap noodig."
,,Wel", zei Peter goedmoedig, ,,als het
moet moet het. Ik begrijp alleen niet,
waarom het moet. Kijk, daar heeft u
Lady Bellerbydaar, bij den muur".
,ia- Wel ehgoedennaclit,
Mr. Cardinal. Het spijt me van dat mis-
verstand met het villatje, maar alles heeft
zich, gelukkig, ten goede gesohikt".
,,Een oogenblik Peter kleurde en
kuchte een paar maal verlegen. ,,Wat
die vijf en twintig gulden van mii be
treft".
„Tjk! Tjk! NatuurlijkOer-dom
van me Mr. Gibbs schudde over eigen
domheid bedenkelijk zijn hoofd. ,,Hoop
dat u het me niet kwalijk neemt. Alstu-
blieft".
De vij fen twintig gulden verdwenen in
den zak waarin ze thuis behoorden. ,,Wel
bedankt zei Peter". „Tot ziens, zullen
we dan maar zeggen".
Met de handen in de zakken van zijn
pyjama keek hij den verdwijnenden Mr.
Gibbs na en zag, dat de correct-gekleede
figuur na een paar minuten hard werken,
om door de volte heen te komen, Lady
Bellerby bereikt had. Dan want de
afcmosfeer onder de oude zwartgerookte
balken verschilde in temperatuur niet veel
van een extra warme kas slenterde hij,
op zoek naar frissche lucht, naar de deur
in den lagen, witgestucten zijwand.
Op het straatje van ongelij'ke steenen,
dat om de boerderij heenliep, bleef hij
staan en bekeek de binnenplaats. Rechts
stond een lange rij auto's; van links, waar
de vertrekken van het personeel waren,
kwam het geluid van druk praten en
lachen. Tegenover hem verrees de don-
kere silhouet van het huis; hier en daar
zag hij een verlicht raam, maar overigens
lag het daar eenzaam en verlaten, want
de bedienden, die niet in de boerderij
bezig waren, hidden zich onledig met het
amuseeren en laven van de bezoekende
chauffeurs.
Peter haalde een cigaret uit zijn zak,
slenterde naar de rij van auto's toe en
ging op de treeplank van den wagen, die
het dichtst bij stond, zitten. Na de hitte
in het tijdelijke paleis van den pseudo
Prins Carnaval was de zachte, geurige
nachtlucht een verkwikking en hij voelde
er niets voor om naar binnen te gaan,
zoolang het meisje met het roode haar
door Toby in beslag genomen werd.
Hij zat daar misschien een paar minu
ten, toen hij de gedrongen figuur van Mr.
Gibbs door dezelfde kleine zijdeur, waar-
door hij het Paleis de Danse verlaten
had, naar buiten zag komen en de bin
nenplaats in de richting van het huis met
haastige schreden dwars zag oversteken,
waarschijnlijk om zijn hoed en jas te
halen. De achterdeur van het huis ging
open en dicht; op de binnenplaats werd
het weer stil.
Weer verliepen er een paar minuten.
De cigaret van Peter was voor driekwart
op en hij overwoog juist de raadzaamheid
om naar binnen te gaan en beslag op Miss
Hij constateerde overigens met genoegen
dat de heer Van den Tempei die niet had
aangevoerd. Het rendeiment van de pro
ductie moet verhoogd worden door de pro-
ductiekosten te verlagen. In de eerste plaats
komt hierbij ter sprake de kwestie van de
arbeidsvoorwaarden. Het verheugde den
vrijz. democratische afgevaardigde, dat de
liberaal Dr. Vos zich ten deze had losge-
maakt van wat door verschillende liberale
sprekers op vergaderingen in den lande is ge-
zegd, n.1. dat loonsverlaging het eerste
middel moet zijn. Hiermede wilde de heer
Oud echter niet zeggen, dat nimmer aan de
arbeidsvoorwaarden zou mogen worden ge-
raakt. Wie echter in loonsverlagingen het
eenige redmiddel ziet, bekijkt de zaak veel
en veel te eenzijdig.
De regeering diende volgens den heer Oud
(V. D.) ten aanzien van de kwestie van loons
verlaging een leidende functie te verriohten.
Hij juichte daarom het met werkgevers en
werknemers gezochte overleg toe. Loons
verlaging mag daanbij niet voorop staan,
maar mag evenmin worden uitgesloten. j
Controle pp het bankwezen is noodig, vooral 'j
op kleine banken, waarbij zoovele midden- j
standers zijn betrokken; eveneens is actie
tegen prijsafspraken gewenscht. Wat be
treft de bulp aan noodlijdenden sloot de heer
Oud zich aan bij de woorden van den Minis
ter dat men niet eenzijdig op een categorie
moet letten. Met groote voorzichtigheid
moet men staan tegenover de verlangens,
welke in de moties-Van den Tempei zijn uitge-
drukt. Gaat men de normen voor de werk
loozen verhoogen, dan ontstaat het groote ge-
vaar van ontwrichting van bet financieel
evenwicht. Daarom is de heer Oud ook tegen
de desbetreffende matte, eveneens tegen die
strekkend om den duur der uitkeering voor
de werkloozenkassen te verlengen. Maar met
het standpoint van den Minister v)as hij het
echter ook niet geheel eens; de heer Oud
wenschte echter wel verlenging voor kassen
van crisisbedrijven. Tegen de derde motie in
zake de 40-urige werkweek zou hij' ook stem-
men.
Sovjet-Rusland.
De beer Wijnkoop (C. P.) betoogde, dat
de arbeiders de beschikking moeten krijgen
over de productiemiddelen, zooals in Sovjet-
Rusland. Daar bestaat de „Planwirtschaft",
waarvan de sociaal-democraten zoo hoog op-
geven, maar -waarvan zij eigenlijk niet willen
weten, omdat een dergelijke wereldhuishou-
ding onder het kapitalisme niet mogelijk is,
„waarin zjj zich zoo tbuis gevoelen". Princi-
pieel achtte de heer Wijnkoop deze crisis niet
anders dan andere crisis, alleen heviger. Z.i.
heeft men eigenlijk geen idee er van hoe erg
de crisis doorwerkt; voor de kapitalisten is
het slechts een beetje minder om goed van te
kunnen leven, maar voor de arbeidersmassa,
voor de middelboeren en vele intellectueelen
is het een kwestie van eten of niet-eten.
Wat de heer v. d. Tempei kort sameage-
vat, eigenlijk heeft bepleit, is: permanente re-
geeringsbemoeiing, waarmede bewezen is, dat
de sociaal-democraten „een soort vrijzinnige
liberalen" zijn.
De eenige weg, welke ingeslagen kan wor
den ,is volgens de communisten die van den
strijd van het proletariaat tegen het kapita
lisme, de weg van de machtsvorming en de
revolutie. Zij zijn zich er echter van bewust,
dat dit aileen maar langzamerhand kan gaan.
Wie de beweging onder de arbeiders tegen-
houden zijn alweer de sociaal-democraten.
Bij zijn cribiek op dezen, verweet de heer
Wijnkoop hen o.m., dat het voldoende voor
de werkgevers is om de vakorganisaties in het
overleg te betrekken om een loonsverlaging
Craig te leggen, voor de een of andere
brutale buitenstaander hem voor was,
toen een fel lichtschijnsel ergens van den
kant van het huis opeens zijn aandacht
trok. Hij keerde zich met een ruk om en
tuurde naar de donkere vensters van het
schilderijenzaaltje, naast de achterdeur.
En terwijl hij nog stond te turen, trok iets
anders, nu een geluid, zijn aandacht. Hij
keerde zich om, nog juist bijtijds om het
meisje met het roode haar uit de deur van
de boerderij te zien komen, en te zien, dat
ze op het straatje bleef staan, snel achter-
om keek, met vlugge, lichte passen de
binnenplaats overstak en in de duisternis,
die eerst Mr. Gibbs verzwolgen had, ver-
dween.
Peter sprong van zijn primitieve zit-
plaats op en staarde haar na. Het ge-
heimzinnige lichtschijnsel was vergeten.
Want er was iets in de manier van doen
van het meisje met het roode haar ge-
weest, dat hem te denken gaf. Haar be-
weaingen hadden bijna iets sluipends ge-
had en in dien blik achterom had iets
heimelijks gelegen. Peter was ervan
overtuigd, ook al verkeerde hij omtrent
de reden voor die zonderlinge handelwijze
totaal in het duister, dat ze stilletjes uit
de boerderij weggegaan was.
Hij deed een stap in de richting van het
huis en bleef, onzeker hoe te handelen,
staan. Maar het volgende oogenblik
gooide hij het hoofd in zijn nek en stapte
kordaat op de bewuste achterdeur af.
Hij had maar een vage voorstelling van
de manier. waarop hij, als hij binnen was,
wilde handelen, maar dat kon hem niet
schelen. Als er iets gebeurde op de
plaats van handeling zijn, dat was zijn
idee. Maar voor hij de bewuste kleine
deur bereikt had, gebeurden er, in snelle
opeenvolging. eenige onverwachte dingen.
Van ergens in het huis kwam het ge-
i
te verkrijgen: Overleg met ons en 't komt in
ordej
De communisten zouden voor de tweede mo- i
tie-v. d. Tempei inzake de verlenging van den
duur der uitkeering stemmen, doch niet
voor de 40-urige werkweek, omdat zij van het
Internationaal Arbeidsbureau te Geneve niets
verwacht. In plaats van de eerste motie-v. d.
Tempei inzake herziening der werkloozenuit-
keering, dienden zij een eigen motie in, waar- j
in o.a. uitkeering van het laatst genoten loon
werd verlangd. Aangezien deze motie niet
voldoende onderteekend werd alleen door
de beide communisten was zij onderteekend
kon zij' niet in behandeling worden geno
men.
Een noodverordening.
De heer Van Voorst tot Voorst (R. K.)
wees op de veranming ten plattelande, ten-
gevolge van de werkloosheid, welke zich niet
alleen uitstrekt tot de arbeiders, maar ook
tot ambachtslieden en de kleine winkeliers.
Als men bijtijds den land- en tuinbouw had
gesteund, zou z.i. de gewone werkgelegenheid
zijn behouden gebleven. Voor krachtige
maatregelen kwam deze afgevaardigde alsnog
op. Alleen de Tarwewet is een zegen voor
den landbouw gebleken; 't „bietenwetje" en
de steunregeling voor de veenkoloniale be-
drijven werken onvoldoende uit.
Als maatregelen welke de natuurlijke werk
gelegenheid kunnen bewaren, bepleitte de
heer Van Voorst beperking van den invoer
door contingenteering (bijv. van geslacht
vee); meer steun aan de suikerbietenteelt,
aan de veenkojpniale bedrijven en bulp aan
de vlascultuur.
Hij aohte bet zeer gewenscht, dat de Re
geering de bevoegdheid krijgt om een nood
verordening uit te vaardigen, ter bescherming
van land en volk.
Openbare werken en emigratie naar
Frankrijk.
De heer Van Rappard (V. B.) bepleitte de
uitvoering van openbare werken en besprak
de emigratie van landarbeiders naar Frank
rijk met medewerking van de werkgevers.
Hij' waarscbuwde er echter voor te groote
gezinnen te doen emigreeren en wees er op
dat deze emigratie in het algemeen bevorderd
kan worden als dit op goede voorwaarden
kan gebeuren.
De nood d,er binnenschippers.
De beer Duymaer van Twist (A. R.) drong
er op aan, dat de Regeering ook iets zou
doen voor de binnenscheepvaart, welke het
door de crisis ook bijzonder moeilijk heeft.
De schipper, die immers niet onder eenigen
werkloozensteun valt, verkeert in een nood-
toestand. En zijn schuld is dit toch niet.
Jarenlang heeft 't den schipperskinderen aan
behoorlijk onderwijs outbroken en daardoor
kennen zij niets om wat anders in de maat-
schappij aan te vatten. De Regeering heeft
aan de schippers iets goed te maken, oor-
deelde de heer Duymaer van Twist. Hij be
pleitte het verleenen van renteloozen voor-
schotten, uniformiteit in de charters, verlaging
van scheepvaartrechten en bevrachting op een
beurs en niet in cafe's.
(Ingez. Med.)
luid van een deur, die hard dichtgeslagen
werd Bijna op hetzelfde oogenblik werd
een andere deur, de deur die het doel van
zijn tocht was, opengegooid, en kwam
Miss Craig naar buiten vliegen. Haar
verschijnen was zoo onverwacht, en haar
snelheid van "bewegen zoo formidabel,
dat ze met een doffen bons tegen Peter
opvloog. Het scheelde maar weinig of
hij was in zijn voile lengte op de keien
terecht gekomen.
,,0!" hijgde ze; meteen herkende ze
hem. ,,0, gelukkig. Ga meeanders
ontsnapt hij ons".
Peter herstelde met een draai, die een
slangenmensch eer aangedaan zou heb
ben, zijn evenwicht en staarde haar met
open mond aan. Hij was absoluut over-
bluft en zijn uiterlijk legde van dien gees-
testoestand getuigenis af.
Ontsnapt hij ons? Wie? vroeg hij
zwakjes.
„Mr. Gibbs. Hij heeft het schilderij.
Ik heb het hem zelf uit de lijst zien snij-
den".
Allerlei verbaasde geluiden ontsnapten
de keel van Mr. Cardinal.
Gibbs?" Het schilderij? Wat voor
schilderij?"
,,Ga toch mee!" drong het meisje opge-
wonden aan. Anders ontsnapt hij ons.
Hij is de andere deur doorgegaande
deur bij de hall" En zonder verder een
behoorlijk woord van uitleg, keerde ze
zich om en rende weg, dwars de binnen
plaats over, of ze door een wrekenden
engel met een braadpan achtervolgd
werd.
HOOFDSTUK IV.
Zwervers van den kouden grond.
Een van de teekenen, waaraan men
een waarlijk groot man herkennen kan, is
zijn vaardigheid in 't zich aanpassen aan
WYBERT beschermt U ieder
jaar tegen verkoudheid en
catarrh.
Allien in origineele doozen i 25,45 en 65 cts.
(Ingez. Med.)
Bescherming van bedrijven;
toeslagen op arbeidsloon.
De heer Van Poll (R.K.) beschouwde bet
als een taak der Regeering om den uitvoer
te bevorderen en den afzet in bet binnenland
te stimuleeren. Zij is te weinig actief ge-
weest. Zoo had zij vroeger het initiatief kun
nen nemen tot instelling van een commissie
inzake exportcredieten. Tot deze categorie
behooren exportpremien. Hij' wenschte onze
vrijhandelspolitiek niet ongewijzigd te hand-
haven, waar krachtige afweermiddelen noo
dig blijven tegen dumping. Liever bescher
ming dan stillegging van bedrijven. Bij de
overweging van steunaanvragen behoort de
Regeering strong te zijn, doch mild bij het
verleenen van steun.
De heer Van Poll meende, dat met alie
mogelijke middelen loonsverlaging moet wor
den tegengegaan; be ter is 't een tijdelijke
toeslag te verleenen en 't zou kunnen blijken,
dat dit voor de schatkist voordeeliger is dan
werkloozensteun. Als in het buitenland de
loonen dalen, zullen de loonen in dezelfde be
drijven bier moeten volgen als de prijsver-
laging heeft doorgezet. Hier brak de heer
van Poll zijn rede af.
Om half zes werd de vergadering verdaagd.
Vergadering van Woensdag.
De heer Van Poll (R.K.) heeft zijn rede
naar aanleiding van de interpellatie-van den
Tempei over den economischen toestand en
de werkloosheid voortgeizet. Hij betoogde
't wat de diepste oorzaken van de crisis be
treft, voor een belangrijk deel met den in-
terpellant eens te kunnen zrjn. Hij had even
wel gemist de aanwijzing, dat het kapitalisme
in zijn diepste kern teruggevoerd k m wor
den tot de menschelijke begeerte naar macht
en geld. Dit menschelijke streven, hoe afkeu-
renswaardiig ook, heeft ook wel wat goeds
geschapen. Maar in elk geval heeft dit stre
ven geleid tot de tegenwoordige crisis. Dit
wijst op een breuk in de menschelijke natuur
tengevolge van den zondeval. Verandering in
uiterlijke vormen kan deze niet opheffen; ook
niet een stelsel als bestaat in Rusland. En in
jle erkenning van die breuk ligt het princi-
pieele verschil tusschen den interpellant en
den heer van Poll.
Deze wees er voorts op, dat onbeperkte
concurrentie-vrijheid de oorzaak is van veel
maatschappelijke ellende. De overheid moest
z.i. daarom regelend ingrijpen in het produc-
tieproces, teneinde aan de arbeiders ook de
vruchten van hun arbeid op rechtvaardiige
wijze te doen ten goede komen. Hij verklaar-
de zich tegen een algemeene loonsverlaging:
wanneer het inkomen uit arbeid wordt ver-
iaagd, kan men de rentetrekkers niet onge-
moeid laten. Z. i. staan wij aan den af grond
van een sociale omwenteling en alleen wijzi-
ging in de maatschappelijke structuur kan
ons er overheen helpen.
De heer Alberda (S.D.A.P.) ging het ka-
rakter van verschillende crisis in de vorige
en deze eeuw na, ten betooge, dat de tegen
woordige crisis wel degelijk een der periodieke
elke situatie, het onmiddellijk doorzien
van de beteekenis van een onverwachte
gebeurtenis en het maken of het vervor-
men van eventueele plannen, al naar de
beteekenis van die gebeurtenis. Nu kun
nen we niet beweren, dat Peter Quentin
Cardinal dezelfde aanspraken op een
dusdanige grootheid kon doen gelden als
Nelson, Napoleon, Cesare Borgia en
dergelijke beroemdheden, maar zijn vele
dienstjaren op het cricketveld, "waar het
onverwachte meestal gebeurt, hadden zijn
geest vaardig gemaakt in het snel reagee-
ren en bij deze gelegenheid legde hij
daarvan een doorslaande proef af.
Twee seconden lang deed de verbazing
over het wervelwind-achtige verschijnen
en weer verdwijnen van het meisje met
het roode haar hem staan kijken, of hij
aan den grond genageld was; maar dan
kwam hij opeens heftig in actie. Een ge
weldige zijwaartsche sprong n sprong,
dien een berggeit hem niet had kunnen
verbeteren Sracht hem voor een van de
ramen van het bewuste schilderijenzaaltje.
Het zaaltje was donker, maar toch niet
zoo donker, of hij zag, door zijn neus
tegen het vensterglas te drukken, vaag de
rij Oude Meesters, en aan het einde daar
van, een veelzeggende leegte. jane Craig
had het bij het rechte eind gehad; een van
de schilderijen van Sir Walter's collectie
was verdwenen en de kans, dat vriend
Gibbs het meegenomen had, was groot,
zeer groot. Met de zekerheid, dat het
sensationeele verhaal van Miss Craig
waar was die zekerheid had hij, door
zijn in actie komen, in minder tijd dan wij
noodig hebben om het te vertellen, weten
te krijgen draaide Peter zich om en
begon de achtervolging in zoo n tempo,
dat zijn voeten alleen nu en dan den
grond schenen te raken.
(Wordt vervolgd.)