ALGEMEEN NiEUWS- F.N ADVERTENTIEBLAD VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN.
i
Eerste Blad,
Genezingen door den giest.
Millionair tepn wit en dank
ZUIVERE
1®
AANSESTEDING.
BESTEK No. 1
Heerenbaai EEN DUBBELTJE
PRIMA
KRISTAl
STIJFSE1
No 8681
VRIJDAG 15 MEI 1931
71® Jaargang*
v.
F 6 niLL BTOtt.
T'l i*
Mi p
§f®
Dinsdag 2 Juni 1931,
voor hot bouwen van een riool-
gemaai 50 Wl3 gewapend
beton) het leggen van een hoofd-
riool (45 Wl1) en van een pers-
leiding, met het uitvoeren van
bijkomende werken.
i PER PAKJE
^ijC-VQ t\>-
- -•.V
ar.mn in tmmammemms u^aat^eBa85iiB^'^v.v£^^gaB^^sa3aB^'ag^ag»TOPWW-%tw
ABOSTNF.M BNTSPRUSBlnnen Ter Neuzen 1.40 per 3 maanden Buiten Ter Neuzen
r per p H f 1 80 par 3 maandenBij voor ultbetaling fr. per post 6,60 per jaar
</oor BelglE en Amerika f 2,25, overige Ian den 2,60 per 3 maanden fr. per post
A bonn e m e n t en voor bet buitentand pJIeen bii vooruitbetalinsr
llltgeefster: Firms P. J. VAN DE SANDE.
OIKO 38150
TEL.EFOON No. 25.
ADVERTENTI8NVan 1 tot 4 regels 0.80 :-. Voor elken, regal meer f v,2<t
Grootere letters en cliches worden naar plaatsruimte berekend.
Hardelsadvertentien bjj regelabonnement tegen verminderd tarief, hetwelk op aanvraag
verkrtjvbaar is. Intending van advert.entiSn liefst e6n dag voor de ultgave,
OIT BEAD VEBSCHIJNT IEDEREN MAANDAG-, WO EN SI) AG- en VRI.I I) AG A VOND.
Burgemeester en Wethouders van TER
NEUZEN, zullen op
de» namiddags om 3 uur ten Gemeentehuize,
aaabesteden:
Bet bestek met 2 teekeningen zijn voor
3,(vooruit te betalen) verkrijgbaar bij
Gemeentewerken, Ter Neuzen en bij bet
Adviesbureau voor Civiel-In.genieurswerken,
Abraham-Patrasstraat 5, te Den Haag (post-
rekening No. 24585), alwaar ook nadere in-
lichtingen worden verstrekt.
Burgemeester en Wethouders van Ter Neuzen,
J. HUIZINGA, Burgemeester.
B. I. ZONNEVIJLLE, Seeretaris.
Sigmund Freud.
Dit is verreweg het moeielijkste stuk
om er iets van over te vertellen. Wij
zouden Zweigs boek echter groot onrecht
doen, als wij ons van dit laatste deel van
zijn mooie werk met een paar zinnetjes
afmaakten, of dan verder maar naar zijn
boek verwezen. Naar dat boek te ver-
wijzen, is trouwens toch de bedoeling van
deze stukken. Evenmin als wij tevreden
zijn met een inleiding op een tooneelstuk
om die te hooren of te lezen, en dan weg-
blijven als het stuk zelf gespeeld wordt,
evenzeer zouden wij onszelf schaden door
Stefan Zweig's boek nu verder ongelezen
te laten.
Dit laatste hoofdstuk, over Sigmund
Freud, is veel meer betoog dan de andere
stukken. Zweig heeft zich er niet van af
gemaakt om eenige algemeenheden over
dezen buitengewonen Weenschen hoog-
leeraar te verkondigen, dingen, die trou
wens iedereen wel weet, of weten kan,
neen, over Freud's leven wordt ons hier
veel en veel minder verteld dan over Mes-
mer, en vooral veel minder dan over Mary
BakerEddy; maar toch is dat weinige
juist daarom van te meer waarde, en geeft
het in zijn soberheid en schrielheid onge-
merkt nog een bijzonderen kijk ongetwij-
feld op dezen grooten man.
Freud woont in een huurhuisje te
Weenen, en dat reeds bijna gedurende
door
E. PHILLIPS OPPENHEIM.
15) Vervolg.
De heer Poulton boog heel diep. Per-
sonen van vorstelijken bloede had hij niet
eerhiediger kunnen behandelen. Hij wees
op een paar paskamers.
„Als u mij wilt volgen, heeren", zei hij,
„zal ik U een coupeur zenden om de maat
te nemen. Daarna kunnen wij de stoffen
uitzoeken."
Harold bleef even echter met den heer
Poulton, wiens houding ten opzichte van
den jongen man iets vriendelijker was ge-
worden.
„Nu, wat zeg je er van?" vroeg Harold,
terwijl hij hem bij een van de knoopen
van zijn jas beetpakte.
„Het zal ons zeer aangenaam zijn Uw
ooms tot klanten te hebben". verklaarde
de eigenaar van de zaak. ,,Wilt U zoo
goed zijn den brief, welken U vanmorgen
ontving, als ongeschreven te beschou-
wen?"
„Dat zou ik ook denken", mopperde
Harold. ,,En hoe staat het met dat bruine
pak, waarover ik gesproken heb?"
,,U kunt Uw bestelling doen", gaf de
heer Poulton goedgunstig te kennen. „Het
kostuum zal onmiddellijik in bewerking
genomen worden
Van Savile Row bracht Harold zijn
famiilieleden naar de firma Borrodaile in
Bond Street, waar ongeveer een gelijk
programma werd afgewerkt.
Een overweldigende voorraad sokken,
nemden, dassen en onderkleeren werd be-
steld. Op den terugweg naar het kantoor
een halve eeuw. Zijn leven verloopt heel
bescheiden. Hij houdt bijna onafgebro-
ken verblijf in een stad, en meer dan 40
jaar in een en het zelfde huis. En altijd
is het de zelfde kamer en het zelfde
schrijfbureau; een pater familias met zes
kindercn, voor zich persoonlijk iemand
met heel weinig behoeften, en zonder
andere hartstochten dan die van zijn be-
roep, dat nog zoo echt roeping voor hem
is. Geen greintje van zijn zuinig beheer-
den en tot het laatst toe uitgebuiten tijd
wordt ooit door hem verdaan aan ijdel
zelfvertoon, aan eerebaantjes of waardig-
heden, nooit ook een reclameachtig naar
buiten of naar voren treden van dezen
scheppingrijke om op te komen voor zijn
eigen scheppingen, neen, een leven van
een en al gelijkmatige, rythmische toewij-
ding. Elke week van die duizend en nog
eens duizend, die zijn leven reeds telt,
verloopt zoo goed als eender, elke dag is
ook eender ingedeeld; gedurende zijn
academischen loopbaan eens per week een
college aan de Universiteit, en 's Woens-
dags geregeld zoo'n beetje op Socratische
wijze een symposion te midden van zijn
leerlingen, en dan 's Zaterdags een
kaartje-leggen... overigens van's morgens
tot 's avonds, of beter gezegd tot midder-
nacht op de laatste seconde gebruikt voor
analyseeren, behandelen, studeeren, lec-
tuur en geleerd expose. Deze onverbid-
delijk regelmatige arbeidskalender kent
geen enkel leeg blaadje, en Freud's dagen
vol spanning kennen geen enkel verknoeid
uur. Voortdurend bezig-zijn is voor deze
altijd in werking zijnde hersens iets zoo
van-zelf-sprekends, als voor het hart de
bloedsomloop. Het normale is hier iets
phenomenaals geworden; al veertig jaar
lang, rnaakt Freud elken dag acht, of
negen, tien of zelfs wel eens elf analyses,
dat wil dus zeggen, dat hij zich negen, tien,
ja soms elf keer een heel uur concentreert
tot het uiterste, ja in haast bevende span
ning, op een, die geheel vreemd voor hem
is, beluistert en weegt ieder woord, terwijl
op het zelfde oogenblik zijn nooit falend
geheugen de resultaten van deze psycho
analyse vergelijkt met die van vroegere
observaties. Hij leeft zich dan geheel in
in zoo'n vreemde persoonlijkheid, terwijl
hij tegelijkertijd haar diagnostisch be-
schouwt. En dan, met een ruk, gaat hij
dadelijk weer op een volgende over, en
zoo acht, negen, tien keer op een dag. Hij
maakt geen enkele aanteekening, hij ont-
houdt het alles. Wat moet zoo'n om-
vangrijke arbeid een ontzaglijke geeste-
lijke werkzaamheid vereischen, waar n
ander na twee of drie uur niet meer tegen
opgewassen zou zijn! Maar Freud's
verbazingwekkende mentaliteit schijnt
geen verslapping of vermoeienis te ken
nen. Want dan s avonds komt nog het
voornaamste achteraan! Al dat werk is
bijna een halve ecuw lang gebeurd zonder
hplper, zonder seeretaris, zonder assistent;
iedere brief is eigenhandig geschreven, elk
onderzoek door hemzelf verricht, elk werk
door hem alleen persklaar gemaakt. Zoo'n
natuur moet wel kerngezond zijn, en dat
is Freud ook. Ernstig ziek is hij nooit
geweest.
Aan deze groote gelijkmatigheid paart
zich nu bij Freud ook een zekere vol-
maaktheid in uiterlijk; hij is noch groot,
noch klein, niet te dik en niet te mager;
en schijnt dan ook zelden of nooit mate-
riaal te kunnen leveren voor een carica-
tuur. Zweig vertelt, dat Freud hard kan
zijn tegenover anderen, maar zoo iemand
moet zeker niet minder hard zijn tegen
over zich zelf.
Heel vroeg heet hij niet te zijn afge-
studeerd, maar toch was hij reeds als 25
jarige: doctor in de medicijnen. De voort-
gezette studie in de psychiatrie stelde hem
te leur, vooral omdat er toen nog maar
heel weinig aan individueele psychologie
werd gedaan. De ziekkunde had toen-
tertijd haar arbeidsveld slechts in het labo-
ratorium. Daar vond Freud dus zijn werk
en taak, en jaren-lang werkte hij onder
Briicke en Meynert, die hem echter geen
van beiden als hun echten medewerker
konden winnen. Wel werd hij privaat-
docent voor de neurologie, iets wat zeker
al heel veel was, en een mooie promotie
voor den 29-jarige, maar hij was toch niet
content, ook niet over de resultaten in zijn
vak. Daar opeens vernam hij, dat sedert
eenige jaren te Parijs de psychiatrie in
heel ander richting werd beschouwd en
ook behandeld, min of meer in de lijn van
Mesmer die te Weenen nog steeds
als contrabande gold. Dus dan naar
Parijs, in 1886, waar Charcot grooten
invloed op hem kreeg, Charcot, die op zijn
beurt best zag wat er in Freud stak, en
als deze dan na enkele maanden weer
naar Weenen teruggaat, is hij tot heel
andere gedachten en methoden gekomen.
Hij begint nu een eigen, volkomen zelf-
standig werk. En als hij een gedwon-
gen formaliteit! na zijn thuiskomst nog
in een wetenschappelijk expose rapport
moet doen over zijn ervaringen daarginds
vertelt hij dingen, waardoor hij opeens
te Weenen aller wantrouwen gaande
maakt. Eigenlijk lacht men hem zoo'n
beetje uit, en sedert dien is hij de bete
noire van de Weensche Academie, terwijl
hij in de Geneeskundigen Kring nooit
meer terug komt, en het aileen aan bijzon-
v.ROSSEM's
(lngez. Med.)
achtte Stephen het noodig zijn neef eenige
vermanende woorden toe te voegen en
hem tevens een nadere verklaring te
geven.
..Harold", zei /hij, „ik geloof, dat het
beter is je tot op zekere hoogte in ons
vertrouwen te nemen. Je oom George
Henry en ik hebben besloten een geheel
andere levenswijze te volgen, welk be-
sluit wii moesten nemen na ontvangst van
een brief van je grootvader, dien hij voor
zijn dood schreef, en welk epistel ons
moest worden overhandigd, wanneer onze
toekomstige welvaart geheel verzekerd
was. Het schijnt de wil van je grootvader
te zijn geweest, dat wij zooveel mogelijk
zouden trachten een groot gedeelte van
de winsten. welke de zaak opbrengt, uit
te geven. We zijn nu bezig volgens zijn
wenschen te handelen."
,,Wat een lollige oude kerel moet dat
geweest zijn," zei Harold goedkeurend.
,,Wij zullen je moeder, wanneer zij
terugkomt, een dergelijke mededeeling
doen" vervolgde Stephen. „Intusschen
verzoek ik je de grootste discretie in acht
te nemen."
,,Voor zoover het mij betreft is het
,,mondje dicht", verzekerde Harold hem.
„Ik ben nooit iemand geweest om alle
mogelijke dingen rond te bazuinen."
,,Wij zijn niet bijster tevreden over je
werk", ging Stephen voort, „maar willen
je wat aanmoedigen. Je oom en ik hebben
besloten je een behoorlijk salaris uit te
keeren. Je moest nu al genoeg van de
zaken afweten om dit te kunnen verdie-
nen. Je zult nauwkeurig »gadegeslagen
worden en als je niet kunt of wilt werk-
zaam zijn in het belang der firma, zullen
wij je moeder verzoeken een andere rege-
ling voor je treffen. Intusschen kun je
rekenen op een inkomen van vijf honderd
pond per jaar."
De hierop volgende seconden was
Harold verbaasd, verrukt en ernstig tege-
lijk.
,,Nu ik weet, hoe het met me staat," be-
loofde hij, „zal ik het verdienen. U had
niet beters voor de zaak kunnen doen. In
het vervolg zal ik me met hart en ziel
daaraan geven".
,,Het zal ons aangenaam zijn, als wij
bemerken, dat je je wat meer gaat in-
spannen," zei Stephen. ,,Je oom George
Henry was van openie, dat wanneer je
een meer verantwoordelijke betrekking
bekleedde, je vanzelf grootere belangstel-
ling voor de zaak zou toonen. Ik ver-
trouw, dat je ons geen van beiden zult
teleurstellen. We zullen het hierbij laten,
Harold."
Zonder twijfel, wij zullen het hierbij
laten," herhaalde George Henry.
Dien avond betrokken de twee bewo-
ners van nummer 109 in het Milan" hotel
hun nieuwe appartementen. Ze arriveer-
den met een bescheiden hoeveelheid
bagage. welke er niet bijzonder indruk-
wekkend uitzag. Ze dineerden op
Harold's aanraden in een colbertkostuum
gekleed, in de grill-room. Het verdere
gedeelte van den avond brachten ze op
hun zitkamer door met schaakspelen, en
het lezen van de courant. Over het al-
gemeen genomen, voelden ze zich buiten-
gewoon voldaan.
Om half elf kwam de kellner voor het
laatst aankloppen.
,,Kan ik de heeren nog met iets van
dienst zijn vroeg hij.
,.Nee, dat geloof ik niet," antwoordde
Stephen.
De man keek even naar het buffet.
,,Ik zou U een flesch Antiquary whisky
kunnen bremgen, mijnheer, stelde hij voor.
,,En wat sodawater."
De broers wisselden een blik met el-
kaar.
dere protectie van een zeer vermogende
patiente te danken heeft, dat hij na jaren
den titel mag dragen van ,,buitengewoon
hoogleeraar. Een felicitatie kon er op zijn
70tigsten jaardag van de faculteit niet
eens op overschieten. Dus is Freud ook
al weer een eenzame. Over zijn leven
verder bij Stefan Zweig geen enkel
nieuwtje.
Overigens echter heeft deze schrijver
aan zijn systeem wel zeer bijzondere aan-
dacht geschonken, en Freuds vindingen
onzes inziens wel wat te veel als alleen
de zijne vermeld. Wie de bladzijden
363424 leest, komt onwillekeurig onder
den verkeerden indruk misschien, dat het
alles alleen Freud's vondsten zijn. De
wereld van het onbewuste wordt vol
gens Zweig voor Freud niet een stil
terrein achter en naast het zooveel belang-
rijker gemeende gebied van het bewuste,
neen, alle zielehandelingen zijn voor
Freud in den aanvang onbewuste gebeur-
tenissen. Het onbewuste is niet voor
Freud de afval, niet een rest van het ziele-
leven. maar de oorspronkelijke stof, waar-
van slechts een zeer klein deeltje de licht-
vlakte van het bewustzijn bereikt. En ik
weet niet of het beeld van Freud of van
Zweig afkomstig is, maar het is in ieder
geval heel mooi! zooals men de stoot-
kracht van een ijsberg niet moet afmeten
naar het gedeelte daarvan, dat zich boven
het wateroppervlak vertoont, omdat het
eigenlijke en zwaarste gedeelte beneden
den waterspiegel verborgen blijft, zoo
dwaalt zeker hij, die zou meenen, dat onze
zoo helder als de dag zich vertoonende
gedachten alleen ons heele voelen en doen
bepalen.
Freud is voor en volgens Zweig de
man, die het onbewuste zijn belangrijke
plaats heeft aangewezen, Freud is even
zeer en in nog sterker mate de man, die
aan het droomleven groote waarde en de
daaraan toekomende beteekenis heeft toe-
gekend. Freud heeft zeker heel interes-
sante en zelfs aardige dingen opgemerkt,
ten aanzien van de wijze, waarop som-
mige menschen zich wel eens kunnen ver-
spreken, waarbij dan niet zelden hun
echte bedoelingen en hun ware opvattin-
gen aan het licht zouden komen. Hierin
was voor de meeste menschen ook niets
aanstootelijks, men ging op dit eene ter
rein wel graag met hem mede. Op het
gebied van droomen was het echter
anders. Freud ziet in deze droomen zelfs
vaak iets noodzakelijks, ze zijn naar zijn
meening een soort ventiel, een veiligheids-
klep voor het evenwicht van het ziele-
leven. En in onze droomen zouden dus
onze verborgen motieven en neigingen
eerst recht en ongeremd aan den dag
treden. Als Zweig het daarover gehad
heeft, bespreekt hij de techniek van de
psycho-analyse. Hier geeft hij weer zoo'n
prachtig beeld als waaraan deze schrijver
zoo rijk is. Zweig zegt: Hier en daar
mag er op aarde eens uit zichzelf wat
aardolie uit den grond opspuiten, mag er
eens wat goud zich vertoonen, en mogen
„Dat is een uitstekend idee," gaf Ste
phen toe. „Ja, breng maar een flesch."
De kellner glimlachte en vertrok.
„We zijn niet verplicht het te drinken,"
zeide Stephen verontschuldigd. „Het
maakt echter een gastvrijen indruk, als er
een dergelij/k iets op het buffet staat."
„Eens in mijn leven heb ik wat whisky
gedronken, toen ik vreeselijken last van
kiespijn had," merkte George Henry op.
,,Iik vond het wel lekker."
De kellner /bracht het verlangde met
glazen, accepteerde dankbaar een groote
fooi en wenschte den nieuwen bewoners
hartelijk goedennacht.
Laten we eens een proefneming
wagen", gaf Stephen te kennen. ,,Ik heb
zelden of nooit spiritualien gebruikt, doch
whisky schijnt heel veel gedronken te
worden door menschen, die van het leven
genieten.
Hij maakte twee glazen whisky-and-
soda gereed. Ze leunden achterover in
hun fauteuils. Vanuit de verte drongen
de klanken van het orkest, dat in een
aparte souperzaal speelde, tot hen door.
George Henry dronk met kleine teugjes
van zijn whisky en genoot er van.
„Dit is een groote verandering voor
ons. Stephen," zei hij.
,.Een zeer aantrekkelijke verandering,'
gaf Stephen te kennen. ,,Ik ben zoo juist
eens naar onze bedden gaan kijken, en
het linnengoed ziet er heel mooi uit. De
matrassen zijn veel beter dan die van ons
zelf. De man die deze kamer heeft inge-
richt, schijnt van gezelligheid te houden.
Ik denk niet, dat wij Hampstead erg zul
len missen."
,,Noch mevrouw Hassall," mompelde
George Henry. Ik weet niet, of jij het
ook gemerkt he.bt. Stephen, maar me
vrouw Hassall placht ons te behandelen,
a'°of we een paar kleine kinderen waren.
We mochten nooit zelf iets regelen, en
DPIMA ZUIVERE
KRISTAL STIJFSEL
MVMI
N.V. STUPSCLFABRIcK
DC BIJENKORf
(ingez. Med.)
er zelfs hier of daar eens wat kolen aai*
de oppervlakte komen, over het algemeen
zal de mensch toch maar boringen moeteu
verrichten, om echte winst te kunnen
boeken. Op het terrein van de zielkunde
gaat het precies zoo, en ook daar wordt
nu geboord en gewonnen. Zweig stemt
toe, dat hierbij wellicht een zwak punt-
van Freud aan het licht treedt, als hij ein-
delijk verlof heeft gegeven aan leeken om
ook te gaan analyseeren. Als zij maar
takt hadden en eenige oefening kregen.
dan was de rest niet zoo moeielijk meer.
Het is immers een werk, dat van buiten
gebeurt, het gaat er hierbij alleen maar
om om iets naar buiten of naar boven ter
halen. De patient is in zekeren zin alles
tegelijk: hij is patient en toch ook werker.
Ieder voelt echter wel, hoe groot gevaren
hier dreigen, grootere gevaren nog dan bij
een ongediplomeerd chauffeur. Immers
het gaat hierbij over het hoogste en
teerste.
Een afzonderlijk hoofdstuk, waarbij wij
nu opzettelijk niet zoo lang hier stilstaan.
heeft Zweig gewijd aan alles, wat Freud
heeft geleerd over het sexueele. Men
weet dit is Freud's sterkste punt en mis
schien tegelijk ook wel zijn zwakste. Men
heeft hem van Pansexualisme beschuldigd
en de brochure van den Amsterdamschen
arts Van Dieren heeft ten deze reeds heel
wat stof opgejaagd. De groote gehettn
zinnigheid, die op dit terrein terecht of
ten onrechte eeuwenlang was betracht
heeft Freud gebracht tot een even groote
of misschien nog grootere overdrijving.
Maar zeker heeft Zweig wel gelijk, als
hij er met nadruk op wijst, dat voor Freud
het woord sexueel lang niet altijd of alleen
die beperkte beteekenis heeft, die het be-
zit voor de meesten onzer.
Doch wij moeten aan eindigen gaan
moesten de kleeren aantrekken, die er
voor ons klaar gelegd werden."
..Het werd meer dan tijd dat wij haar
aan den dij/k zetten," verklaarde Stephen
met een zucht van voldoening.
HOOFDSTUK VII.
-Q
Tot verbazing van hun vrienden en
tevredenheid van zichzelf, bleven de
broers, niettegenstaande zij zich thans in
geheel andere kringen bewogen, toch
precies zooals ze vroeger geweest waren.
Ze hadden eenvoudig oude gewoonten
voor nieuwe verwiisseld. Even punctueel
als vroeger gimgen ze van hun kantoor
weg, begaven zich te zamen naar hun
kamers, lazen de avondbladen, liepen hun
prive correspondentie door, namen warme
badenmevrouw Hassal had altijd aan-
merkingen gemaakt, dat de geiser zooveel
gebruikt werd in Hampstead verkleed-
den zich en dineerden tusschen half acht
en acht uur, als ze niet uit moesten of
vroeger, wanneer ze, zooals geleidelijk
hun gewoonte was geworden, een theater
bezochten.
Ze woonden verschillende voorstellin-
gen bij, zaten altijd naast elkaar in het
midden van de stalles, en genoten ge-
woonlijk van deze eenvoudige afleiding.
Ze gingen bijna altijd op hetzelfde uur
ter ruste, nadat ze slechts een enkele
whisky-and-soda gebruikt hadden, en
sliepen zooals tot nu toe steeds het geval
was geweest, uitstekend. Precies om acht
uur stond hun ontbijt keurig opgediend
in de zitkamer klaar. De ochtendbladen
lagen gereed op een tafeltje bij den haard
Voortdurend werden ze door bijna krul-
pende beleefdheid omringd. Om negen
uur verlieten zij door een achteruitgang
de Milan" en legden den geheelen weg
langs het Embankment te voet af naar
het kantoor.
(Wordt vervolgd.)