MUNHARDt
£3X<%8£
I i Mi
PURGE
PURCL
iLHI fH H!
BUITENLANB.
eiMKIOTE BIBICHrii
Dam- en Schaakrubriek.
ym Wm mm Al
Rawe Haid
Rawa Handen
Rawe Lippen i
RECHTSZAKEN.
Onze Adverteerders.
DAMMEN.
Winterhanden
Winter voeten
Winterteenen
SCHAKEN.
m*.
Wm p? wm
Doos 30
Bij Apoth. en Drogist.
Im
ent.
(Ingez. "Jed.)
'I gsj—
het eerste deel van ean studie van prof.
Oolenbrander over de buitenlandsche politiek
van Koning Willem I tusschen 1815 en 1824.
,,Willem I en de Mogendheden" is de titel.
Het is de eerste maal, oat de buitenlandsche
politiek in diit trldschrift tot voorwerp van
een uitvoerig onderzoek wordt gernaakt. Dat
dit onderzoek van groote beteekenis kan zijn
voor onze opvatting van de geschiodenis der
scheiding in 1830 spreekt vanzelf. In dit jaar
immers hebben juist de factoren der buiten
landsche politiek den doorslag gegeven.
I>e studie van prof. Colenbrander bevat
ook nog een goed overzicht van een andere
quaestde, die in 1830 eveneens een zeer groo
te beteekenis beeft gehad, namelijk de quaes-
tie van de verhouding tusschen den koning
en den ltroonprins. Men weet hoe het in 1830
tot een emstige crisis tusschen vader en zoon
gekomen is; de voorgeschiedenis is echter
veel minder beikend en zal wellicht voor altijd,
ten deele althans, een getoeim blijven. Dat het
in 18191820 echter reeds tot een eerste crisis
gekomen is, en wel in verband met intriges
van zekere Fransche revolutionnairen, die
den Prins van Oranje tot constitutioneel
vorst van Frankrijk wilden uitroepen, staat
vast. Dat de prins zelf eenig actief deel heeft
gehad in deze revolutionnaire actie, blijkt uit
niets, maar wel schijnt hij niet het noodige
gedaan te hebben, om alle verdenking zelfs
onimogelijk te maken.
WIJZIGING DEB KIESWET.
Volgens de bestaande voorschriften van de
Kieswet doen groepen of partijen die den kies-
deeler niet halen, bij de verdeeling der rest-
zetels mede, indien zij drievierde van den
kiesdeeler op hare candidaten hebben ver-
eenigd. Wy vememen nu, dat op het depar-
tement van Binnenlandsche Zaken wordt ge-
werkt aan een wijziging der Kieswet waar-
door zal worden bepaald, dat in de toekomst
negentiende van den kiesdeeler noodig zal zyn
voor groepen en partijen die aan de eerste
eetelverdeeling niet meer doen, om bij de
tweede verdeeling in aanmerking te komen.
Voorts wordt aan B. Z. overrwogen, op de
een of andere wyze het stellen van candidaten
door particulieren of onbeteekenende groepen,
tegen te gaan. In Engeland moet, zooals be-
kend, iedere party per candidaat een cautie
stellen die aan den Staat vervalt, als een
partij niet het voorgeschreven minimum aan-
tal stem men behaalt.
Op welke wijize onze regeering de quaestie
hoopt op te lossen, staat nog niet vast.
DE NATIONALISTISCHE MILITIE IN
STRIJD MET DE KR1JGSTUCHT.
Een binnenkort te verwachten legerorder
zal de volgende mindsterieele beschikking be-
vatten.
Blijkens berichten in de dagbladpers is of
wordt door leden van het verbond van Natio-
nalisten overgegaan tot de vorming van een
zoogenaamde nationalistische militie.
Op grond van het bepaalde in artikel 17
van het raglement betreffende de krijgstucht
wordt bekend gernaakt, dat het als zijlnde
strijdig met de belangen van de krijgstucht,
den militairen verboden is deel te nemen of
leiding te geven aan bedoelde nationalistische
militie of deize op eenigerlei andere wijze te
beivorderen.
DE AARD APPELMEEL-IND U STRIE.
De Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
betreffende de credietverleening ten behoeve
van de aardappelmeelindustrie in de Veen-
kolonien aangenomen zonder hoofdelijke
stemming.
STEUN AAN TARWEVEBBOUWERS.
De heer Braat heeft aan den Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw ge-
vraagd, of hij bereid is mee te deelen of hij
maatregelen neemt om alsnog de tarwever-
bouwers van het oogstjaar 1930, zoowel voor
de reeds verkochte, alsook voor de nog niet
verkochte tarwe, te subsidieeren of te steu-
nen
DE UITZENDING VAN DE „MATTHaUS
..PASSION".
De Radii ob ode" meldt, dat de A.V.R.O.-
uibzendirug van de ..Matthaus Passion" onder
leiding van Willem Mengelberg ook dit jaar
in ieder g«val doorgaat; de traditie wordt
niet gebroken.
VOORLICHTING VAN DEN HANDEL-
DRIJVENOEN MIDDENSTAND.
Dezer dagen heeft vanwege het departe-
ment van Arbeid, Handel en Nijverheid voor
de derde maal een bespreking plaats gehad
met vertegenwoordigers van vakorganisaties
van handeldrijvende middenstanders.
De vergadering, gehouden onder leiding
van den heer F. K. J. Heringa, chef der af-
deeling handel en nijverheid, werd bijgewoond
door de leden der commissie van contact
inzake middenstandsaangelegenheden, de
heeren Dr J. van Beurden, Mr. H. Bijjleveld
en Mr. M. J. Wolff, Voorts waren vertegen
woordigers van acht bedoelde organisaties
alsook van den Kon. Nederl. Middenstands-
bond aanwezig.
De heer Heringa wijdde in zijn openings-
woord een korte beschouwing aan het karak-
ter der commissie van contact in zake mid
denstandsaangelegenheden, waama de heer
J. J. R. Schmal, die met de leiding van den
middenstandsdienst belast is, de aaniwezigen
uitvoerig omtrent de beteekenis van de onder-
afdeeiing middenstand van het departemdnt
en van het economisch instituut voor den
middenstand inlichtte.
Bij de gedachtenrwisseling, welke daarop
volgde, hebben eenige afgevaardigden hun
vak rakende vraagstukken ter sprake ge-
bracht.
ENGEEAND'S BBITSCH-INDISCHE
POLITIEK.
Toen de ronde-tafel-conferentie over
Britsch-Indie te Londen in een geest van
verzoening tusschen de Engelsche en de
Britsch-Indiische gedelegeerden gesloten werd,
is hier schrijft de N. R. Crt. opgemerkt,
dat men, ondanks haar bevredigenden afloop,
te bedenken had, dat er nog een lange en
moeilijke weg af te leggen zou zijn, vddr de
nieuwe grondwet van een Britsch-Indisch
dominion in veilige haven kon zijn. Inmiddels
is men op dien weg ahveer een flink stuk
gevorderd door de totstandkoming van het
vredespact tusschen Lord Irwin en Gandhi
als gevolmachtigd onderhandelaar van de
Congres-partij. Het gevolg hiervan zal zijn,
dat de Indische Nationalisten welke in deze
partij vereenigd zrjjn, aan de tweede ronde-
tafel-conferentie welke het werk der eerste
zal hebben voort te zetten, zullen deelnemen.
Als men in aanmerking neemt, dat na het
einde van de Dondensche bijeenkomst die
partij hoonend opmerkte, dat men te Londen
wel conclusies, aanbevelingen en wenschen
kon opstellen, maar dat het eigenlijke Indie
daar niets mee van doen had gehad, is het
duidelijk welk een vooruitgang bij het vredes
pact van Nieuw-Delhi tusschen Lord Irwin
en Gandhd bereikt is. De weg naar Indie's
constitueele hervorming is reeds door twee
mijlpalen geteekend.
Maar nu krijgen wij in de houding der En
gelsche conservatieven een parallel te zien
van de vroegere demonstratie der Indische
Nationalisten. Dezen wilden voor de eerste
conferentie niet naar Londen gaan, de conser
vatieven willen niet naar Indie voor de
tweede. De beteekenis van het besluit der
conservatieven dat door toedoen van hun
leider Baldwin zelf en natuurlijk met den
zegen van Winston Churchill en de hem vol
gende die-hards genomen is, mag echter niet
overschat worden. Want de conservatieve
partij in Engeland heeft zich reeds door de
verklaringen van Sir Samuel Hoare, haar
woordvoerder op de Londensche conferentie
en vroeger minister in Baldwin's kabinet,
gebonden om tot de verheffing van Indie tot
den status van een dominion mede te werken.
De partij kan van die verklardng niet meer
af, zonder haar politiek prestige onherstel-
bare afbreuk te doen, en als de Indische na
tionalistische pers den Engelschen conserva
tieven en Baldwin nu een „politiek verraad"
voor de voeten werpt, is dit overdreven. Het
officieeil communique van de conservatieve
partij dat naar aanleiding van de weigering
verschenen is, doet wat water in den wijn.
Het communique kiest wel positie tegen ex-
tremistische eischen, maar ontkent uitdruk-
kelijk, dat met het jongste besluit een nieuwe
politiek ingeluid is.
Onder veel woondenomhaal blijft de eigen
lijke bedoeling van het besluit der Indische
commissie uit de conservatieve party verbor-
gen, maar er is reden om te vermoeden dat
haar ibezwaar de plaats van samenkomst
geldt. De conservatieven zouden niet van
plan zijn van hun eens gegeven woord terug
te komen, maar beducht zijn dat zij bij het
uitzenden van hun gedelegeerden naar Indie
het emstige gevaar zouden loopen, dat hun
partij gebonden zou worden aan een politiek,
waarmee zij, niet in kan stemmen. De groote
afstand van huis zou overleg met de bonzen
der partij vrijwel onmogelijk maken en daar
de politiek der conservatieven tegenover
Indie niet zoo duidelijk omschreven is als die
van de Engelsche regeering en de liberalen
zou dit vele moeilijfcheden opleveren. Het
debat dat in het Lagerhuis over Indie ge-
voerd zal worden, kan nader licht over de
politiek der conservatieven ontsteiken.
In het Indische kamp laat de radicale rich-
ting zich inmiddels ook niet onbetuigd, Jawa-
harlal Nehru, de voorzitter van het Congres,
heeft te Allahabad verklaard dat zijn partij
slechts aan de nieuwe conferentie zal deel
nemen op voorwaarde, dat Indie zoo onaf-
hankelijk wordt dat het volledig baas over
zijn geldwezen en zijn leger is. Daar kan
natuurlijk evenmin iets van komen als van
het streven der Engelsche conservatieven om
de vrijiheid van beweging van het nieuwe
dominion met de ketens van ,,waarborgen"
zonder tal te bezwaren.
Het is er om te doen in de nieuwe consti-
tutie een mitddenweg tusschen de wenschen
van Engeland en Indie te zoeken en die is
met goeden wil van weerskanten wel te vin-
den. Voorshands behoeft men er zich niet
over te verontrusten dat de extremisten van
weerszijden zich in het overvragen be-
vlytigen.
PAPIEBEN BEKERS ZIJN
ONGEVAARLIJK.
Men heeft reeds allerlei kunnen lezen over
de maatregelen, die in verschillende steden in
Duitschlanid worden genomen, om bij politieke
vergaderingen het gevaar van vechtpartijen
te verminderen, resp. de onvermijdelijke
vechtpartijen zelf ongevaarlijker te maken.
Zoo mochten geen tafels tusschen de stoelen
worden geplaatst, elders moesten de stoelen
met touwen zoodanig aan elkaar worden vast-
geknoopt, dat geen stoel afzonderlijk kon
worden opgeheven en als wapen worden ge-
bruikt, terwrjl haast overal verboden was, om
op politieke vergaderingen eenige consumptie
te verstrekken, omdat bierpullen en koffie-
koppen als projectielen werden gebruikt.
Dat was bitter voor de menschen, die dorst
hadden. En politieke twisten verhoogen het
dorstgevoel! Een uitweg heeft echter de
pclitiepresident van Hirschlberg in Silezie ge-
vonden. Hij heeft namelijjk verboden, dat hier
in glazen of pullen wordt rondgediend. Maar
in de papieren bekers die o.a. ook op stations
en in restauratiewagens worden gebruikt,
mag het bier wel worden verkocht. De
dorstigen zullen deizen p-ractischen politie-
president dankbaar zijn. En ook de fabrikan-
ten van de papieren bekers.
RUSSISCH GRAAN IN BELGIe.
In de Maandag gehouden vergadering van
den Antwerpschen gemeenteraad diende de
sociaal-democraat Wilms een motie in, strek-
kende tot intrekking door de regeering van
het sedert 25 October 1930 uitgevaardigde
verbod van invoer van Russisch graan in Bel-
gie. Wilms betoogde, dat Antwerpen tenge-
volge van dezen maatregel reeds zeer zware
schade heeft geleden, terwrjl verder nog, mede
in verband met dit verbod, voor 400 millioen
frank bestellingen, aan Belgische mdustrie-
producten gedaan, werden vemietigd. Ook is
er sprake van de haven van Duinkerken tot
het distributie-centrum van Russische produc-
ten voor West-Europa te maken, wat al weer
een verlies voor Antwerpen zou beteekenen.
Nadat burgemeester van Cauwelaert het
regeeringsbesluit van 25 October op zijn beurt
ondoelmatig had genoemd en verder de mea
ning had verdedigd, dat het in elk geval
dwaas is voor een klein land een strijd als
deze aan te binden zonder van de solidaire
medewerking der andere West-Europeesche
staten zeker te zijn, werd de motie eenstem-
mig door den gemeenteraad aangenomen.
BELGIe.
De correspondent der N. R. Crt. te Brussel
meldt:
In de Maandagavond gehouden bijeenkomst
van den miniisterraad is in principe besloten
tot verlaging der salarissen van rijksambte-
naren en bedienden met 6 De modaliteiten
van toepassing moeten echter eerst nog door
een commissie vastgelegd worden. Deze maat
regel zou ingaan op 1 April.
VIJFDAAGSCHE WEBKWEEK GEelSCHT.
De Commissie van het Alg. Duitsche Vak-
verbond heeft, naar het W. B. meldt, een
breedvoerige bespreking gehouden over den
algemeenen economischen toestand en met al-
gemeene stemmen een motie aangenomen,
werken zonder
kramp of pijn
Doos 60cent.
Bij Apoth.en
Drogisten
(Ingez. Med.)
waarin de invoerinig der werkweek van vijf
dagen wordt geaischt.
In de motie wordt o.a. gezegd: De gang
van zaken op de arbeidsmarkt eischt een
duurzame verkorting van den werktijd, om
de werkgelegenheid, zelfs bij een betere con-
junctuur, over alle werkkrachten billijjk te
verdeelen. De Commissie protesteert derhalve
tegen het vellen en ten uitvoer leggen van
arbitrale uitspraken, waarbij een werktijd van
zelfs meer dan 48 uur ook voor de toekomst
wordt vastgelegd. Des te dringender moet de
eisch worden herhaald, om ten spoedigste een
nieuwe arbeidswet af te kondigen, waarbij
de geregelde werkweek op vijf dagen of 40
uren wordt bepaald.
In een tweede, eveneens met algemeene
stemmen aangenomen motie eischt de Com
missie, dat de loonen niet langer worden ge-
drukt, daar ook dit meewerkt tot verergering
van de crisi3.
VBIJGESl'ROKEN.
Het Haagsch Gerechtshof wees arrest m de
zaak van den 31jarigen M. L., kapitein van
de sleepboot „Sirius", die door de rechtbank
te Middelburg is veroordeeld tot 1 maand
hechtenis voorwaardeljjk wegens het aan zijn
schuld te wij ten hebben, dat op 6 April 1930
de vrouw van den schipper N. van de Rijn-
aak ,,Kura", welk schip door de sleepboot,
waarop de verdachte kapitein was, werd ge-
sieept, is verdronken.
Het Hof verklaarde niet bewezen hetgeen
verdachte ten laste is gelegd en sprak hem
vry.
MET VREUGDE DE GEVANGENIS IN.
Voor de rechtbank te Almelo stond terecht
een 32jarige Pool, verdacht van inbraak op
1 Februari j.l. bij de firma Oostvogel te
Almelo.
Verdachte bekende en deelde tevens mede
in Januari in Enschede verschillende dief-
stallen van eetwaren te hebben gepleegd. Het
bleek, dat hij reeds zeven jaar in Nederland
is, waarvan 6y2 jaar in de gevangenis. Ook
heeft hij eenigen tijd, op last der rechtbank te
Maastricht, in een krankzinnigengesticht
doorgebracht.
De officier van Justitie vorderde een ge-
vangenisstraf van vier jaren, wat verdachte
prachtig vond, want als hij in de maatschappij
terugkoint, vindt hij toch geen werk en moet
weer stelen.
De vedediger mr. Noyon vond het diep
treurig, dat deze jongen zoo afgezakt is en
dat een straf van vier jaren hem welkom
is. Als verdachte dit echter graag wil dan
sluit hij zich bij het requisitoir van den of
ficier aan.
Verdachte merkte nog op, dat hij dit geen
straf vindt: ik ben er aan gewend, zegt hij.
VERDUISTERING DOOB EEN
DIAKEN-PENNINGMEESTER.
Een 43-jarige aannemer uit Katwijk heeft
zich voor de Haagsche rechtbank te verant-
woorden gehad ter zake van verduistering.
Verdachte zou in zijn hoedanigheid van dia-
ken-penningmeester ten nadeele van de Ned.
Herv. Kerk te Katwijk gedurende een aantal
jaren geldsbedragen, welke hij uit hoofde
zijner functie onder zijn beheer had, tot een
totaal bedrag van f 2886 hebben verduisterd.
Verdachte legde een volledige bekentenis af.
Als getuigen werden gehoord eenige leden
der diaconie, die verklaarden dat verdachte
het algemeen vertrouwen genoot. Het bleek,
dat verdachte alle geleden schade met de
rente heeft vergoed en van de zijde der N. H.
Gemeente geen vervolging tegen verdachte
is ingesteld; zulks is ambtshalve door de poli-
tie geschied.
Verdachte verklaarde, door moeilijkheden in
zaken tot de verduisteringen te zijn gekomen,
daarbij geenszins de bedoeling gehad heb-
bende, zich de gelden toe te eigenen, doch die
aan te zuiveren zoodra de rekeningen binnen
waren.
Het O. M. eischte vier maanden gevange-
nisstraf.
Mr. C. de Vries betwistte de juistheid van
het ten laste gelegde en verzocht een geld-
boete subs, een voorwaardelijke veroordeeling.
Uitspraak 24 Maart a.s.
HEN GEBAFFINEEBDE DAAD.
Voor de Arnhemsche rechtbank hadden zich
Dinsdag te verantwoorden twee broers te Nij-
megen, 19 en 22 jaar oud die een 13-jarigen
jongen overhaalden om geld te stelen. Zy
lieten den jongen, die bij zijn oom logeerde,
uit een linnenkast bankbiljetten en gouden
tientjes wegnemen, in totaal een bedrag van
300.
Het jongetje vertelde, dat de verdachten
hem hadden aangezet om het geld weg te
nemen en daarmee op de Groote Markt te
komen am het hun te geven. Tot driemaal
toe is dat gebeurd.
De verdachten ontkenden het ten laste ge
legde.
De subst.-off. van justitie mr. Lasonder
wees op de geraffineerde en lage wijze waar
op verdachten te werk gingen.
De eisch luidde tegen ieder een jaar en
zes maanden gevangenisstraf.
HOE WERKT KALKSALPETER IG
OP DEN GBOND?
De kalk in Kalksalpeter IG is, evenals de
stikstof, direct in water oplosbaar en wordt
daardoor, in tegenstelling met de meeste
andere kalkvormen, direct zeer fijn door den
bodem verdeeld. Kalksalpeter IG brengt dus
kalk in den grond, hetgeen zoowel voor de
zand- en veengronden, als voor de kleigron-
den, van groote beteekenis is.
De groote waarde van Kalksalpeter IG voor
de kleigronden is een gevolg van het feit, dat
het een gunstige werking op de structuur
van den grond heeft. Niet alleen verkorst
Kalksalpeter IG den grond niet, doch deze
wordt losser en beter van structuur, hetgeen
door een gemakkelijker bewerking merkbaar
is. Voor gronden, die gemakkelijk dichtslib-
ben of verkorsten, is om deze redenen Kalk
salpeter IG dus van de grootste beteekenis.
Ir. O. J. Cleveringa, Rijkslandbouwconsulent
te Zutphen, acht Kalksalpeter dan ook de
aangewezen stikstofmest voor alle meer of
minder kalkarme kleigronden, zooals blrjkt
uit het „Onderzoek der humuszaad- en klei
gronden in Noord-Gelderland in de „Mededee-
lingen en berichten der Geldersch-Overijssel-
sche Maatschappij van Landbouw" over 1929
Deel II.
De hierboven genoemde gunstige invloed
van Kalksalpeter IG op de structuur van den
grond is geconstateerd door vele Kalksal-
petergebruikers op de kleigronden in Zeeland,
Groningen, Friesland, Noord- en Zuid-Holland,
Gelderland, Utrecht en Overijssel.
Hoe frappant die werking in sommige ge-
valien dikwyls is, blijkt o.a. uit proeven van
Ir. C. M. v. d. Slikke, Rijkstuinbouwconsulent
te Leeuwarden. Over zijn waarnemingen bij
een vergelijkingsproef met verschillende stik-
stofmeststoffen op vollegrondscultures schrijft
hij in het ,,Verslag van den proeftuin van de
„Afslag" te Berlicum over 1927" o.m. het
volgende
„De cntwik'keling van de gewassen op
het perceel met Kalksalpeter bemest, was
het besteDe structuur van het Kalk-
salpeterperceel bleef prachtigde groei
van de gewassen en de hoedanigheid van
den grond was dus op het met Kalksal
peter bemeste perceel 't beste te noemen."
OP DE MARECHAUSSEE GESCHOTEN.
In verband met den aanslag van Zondag
j.l., te Ubachsbei'g op twee marSchaussees uit
Heerlen, wordt nog gemeld, dat de gearres-
teerde heeft bekend geschoten te hebben. Hij
heeft echter ook verklaard een medeplichtige
te helhben, een man uit Spekholzerheide, die
hem tot de daad zou hebben aangezet en hem
bij het laden van het geweer behulpzaam zou
zijn geweest. Deze medeplichtige werd ook
gearresteerd en legde een bekentenis af.
Beide mannen zijn naar Maastricht overge-
braoht.
ONDER ZAND BEDOLVEN.
Bij het graafwerk aan het waterleiding-
kanaal onder Zandvoort is een werkman on
der neerstortend zand bedolven en later leven-
loos eronider uit gehaald. Eenige werklieden,
die het ongeluk zagen en hem wilden redden,
werden door een tweede zandstorting even
eens bedolven. Zij werden bewusteloos te
voorschijn gehaald, doch werden spoedig b'rjt-
gebraoht. De omigekomene woont te Putten
en laat een vrouw en drie kinderen achter.
IJSSLACHTOFFER.
Te Nieuw Vosmeer zijn Miaandagmiiddag
twee zoontjes van den heer Van de Wetering
door het ijs gezakt, meldt de „N. Rott. Crt."
De vader kon zijn eene zoontje tijdig uit het
water halen. Toen hij na vele vergeefsche
pogingen zijn andere, achtjarige zoontje had
opgehaald, bleek het te zijn overleden.
EEN „STRADIVARIES" GESTOLEN.
Een dezer naohten is mgabroken in het
Rusthuis der Paters Jezuieten op den Hoogen
Hoenderberg te GroeSbeek by Nymegen. Ge-
stolen werden aldus de ,,Msb." drie kostibare
violen w.o. een Stradivarius. Van de daders
geen spoor.
HET ONGELUK IN DE BADKAMER
Omtrent het ongeval in een badkamer, dat
het leven kostte aan een 29-jarige Duitsche
dienstbode in de Willem de Zwijgerlaan te
's Hage, is gebleken, dat in de badkamer een
tekort aan zuurstof, ontstaan door onvoldoen-
de ventilatie in het vertrek, waar de geyser
brandde, oorzaak moet zijln geweest, dat de
dienstbode haar bewustzijn verloor. Zij ge-
raakte daarbij met het hoofd onder water en
verdronk.
WIELRIJDER DOOR TREIN GEGREPEN.
Op den onbewaakten overweg nabij de
Zwarteweg te Gouda is Dinsdagmiddag een
25-jarige pakhuisknecht uit Gouda, die per
fiiets op weg was naar de stad, door een uit
de richting Gouda komende goederentrein
aangereden. De man werd door de locomotief
gegrepen en ter zijde van den spoorweg neer-
geworpen. Hij had een bloedende hoofdwonde
en kwetsuren aan beide beenen bekomen, en
is naar de wijkverpleging te Gouda vervoerd.
Het ongeluk is aan onvoorzichtigheid te
wijten, daar het uitzicht op den spoorweg ge-
heel vrij is.
HET VERGAAN VAN DE „NOORDPOOL"
IJM. 132.
Uit IJmuiden meldt men, dat als gevolg
van door het bestuur der IJmuider Federatie
met de directie der viissoherymaatschapprj
Oceaan gevoerde besprekingen in zake het
overbrengen van de lij(ken van de slachtoffers
van den verganen stoomtreiler Woensdag ge
noemd bestuur en dat van de reedersvereeni-
ging een conferentie hebben gehouden. Het
bestuur van de reedersvereeniging verklaarde
zeer sympathiek te staan ten opzichte van de
taak, welke de IJmuider Federatie op zich
genomen had, en was bereid, duizend gulden
bij te dragen in de kosten. Verder deelde de
directie van de N.V. Vereemigde Exploitatie-
Maatschappy mee, dat deze reederij bereid
was, voor dit doel, waarmee ook zij van gan-
scher harte instemde, een schip van het meest
geschikte type, voor rekening van de reederij
bemand en volledig uitgerust, beschikbaar te
stellen. De vertegenwoordigers der IJmuider
Federatie konden 's middags meedeelen, dat
de van de zijde der reeders aangeboden mede
werking in dank aanvaard werd. Het plan
zal thans zoo spoedig mogelijk worden uitge-
werkt en met de families van de slachtoffers
besproken worden.
CCXII.
De liefhebbers van schltterende staaltjes
damvemuft kunnen in deze rubriek hun hart
weer eens ophalen.
Allereerst een leerzaam eindspel van den
Franschen probleem- en eindspelkenner P.
Sonier. De stand is:
Zwart: een schyf op 7 en een dam op 35.
Wit: schijven op 17, 18, 21. Dam op 27.
Wit speelt 1711 (zwart 7X16) en 1812!,
waarna zwart in alle varianten verliest. Im
mers, op zwart 3540 volgt 2718 en
18X45. Op 3549 volgt 2117. Op 352
speelt wit 127 en 2736.
En ten slotte volgt op 3544, of 3530,
enz. steeds 2736.
Een practisch eindspel, dat voor het bord
heusch niet zoo eenvoudig is.
In Panorama" troffen we eenige weken
geleden onderstaand eindspelletje aan, dat
bestemd is voor beginnelingen.
Zwart: schyven op 2 en 24. Daanmen op 5
en 19.
Wit: schijven op 15, 18, 35, 45. Dam op 50.
Iedere dammer ziet op het eerste gezicht,
dat wit wint door 1510 (zwart 5X14);
18—13 (19X8); 35—30 (24X35); 45—40
Doos 30 cent.
Bij Apoth. en Drogist.
(Ingez. Med.)
(35X44) en 50X20 slaat een schijf en twee
dammen en wint.
Doodeenvoudig dus, maar wie wel eens aan
wedstrijd-dammen meedeed, weet, dat er vaak
eenvoudiger dingen overzien werden.
Hoogst merkwaardig is de volgende stand
van den heer A. Hagenaars te Rotterdam:
Zwart: 6, 9, 12, 13, 16, 17, 18, 19, 21, 23.
Wit: 26, 27, 28, 32, 33, 36, 37, 38, 43, 44.
In deze stelling zitten verscheidene combi-
naties. Bijv. wit 3329, 2822 en 32X3. Of
anders 2722, 3631, 3329, 2822 en
32X3. Geen van beide damzetten geven eeh-
ter winst. En toch moet wit winnen. Hoe?
Het antwoord laten ■wij aan onze lezers
over. Oplossingen zullen we met die van de
onderstaande vraagstukken gaame inwach-
ten tot 25 Maart a s.
Vervolgens een fraai, maar vry lastig
eindspel, dat we dezer dagen zonder vermel-
ding van auteur in de ..Haagsche Post" ont-
moetten.
Zwart: 2 schijven op 26 en 38.
Wit: een schijf op 22. Dammen op 6 en 50
Wit speelt en forceert de winst. Zwart in
natuurlijk niet van dam te houden.
Het komt er nu op aan, zwart te dwtngen
op een ruit dam te nemen, waar deze dam
onmiddellijk weer door wit wordt opgevangen
Dit ter toelichting voor beginners.
Tenslotte een probleem van den bekenden
Amhemschen problemist M. Hendriks Jr.
ZV/ART 1 2 3 4 5
16
26
36
46
WIT 47 48 49 50
Wit speelt en wint!
Met dit vraagstuk behaalde de Arnhemmer
eenige jaren geleden den eersten prijs voor
problemisten in een wedstrijd van het Fran
sche tijdschrift ,,Le jeu de Dames". Sindsdien
is het motief, dat er aan ten grondslag Ugt,
reeds meermalen bewerkt enverbeterd
Intusschen blijft het een origineel stukje
damkunst.
TartakowerSultan Khan.
Wit. Zwart.
De laatste partij, waarmee de Britscii-
Indier de match won, toont ons Sultan Khan
op zijn best.
1. Pgl_f3, d7d5; 2. b2—b3, Pg8—f6; 4.
Lei—b2, Pb8d74. e2—e3, e7—e6; 5. c2-
c4. Lf8d6; 6. Pbl—c3, c7—c6; 7. Ddl *2,
0—0; 8. Lfle2, a7—a6.
Hypervoorzichtig, maar onnoodig.
9." e3e4
Sterker was hier d4. Van deze fout trekt
zwart uitstekend partij.
9. d5Xe4; 10. Pc3Xe4, Pf6Xe4; 11.
Dc2Xe4, e6e5!
Wit staat opeens slecht. Er dreigt Pc5, Pf6
of f5.
12. De4c2, Dd8—e7; 13. 0—0—0, e5e4;
14. Pf3d4, Pd7f6; 15. g2—g4, c6—c5; 16
Pd4—f5, Lc8Xf5; 17. g4Xf5, Ld6—e5; 18.
Thlgl, Ta8d8; 19. Tgl—g2, Kg8—h8; 20
Tdl—gl, Tf8—g8. f
Het staat nu al vast, dat er van een witte
aanval niets terecht komt.
21. Lb2c3, Le5—d4; 22. Le2—dl, DeT—
e5; 23. Lc3a5, Td8e8; 24. La5c3.
Dit heen en weer gaan vormt gewoon een
betuigmg van onmacht. Zwart begint nu van
leer te trekken, zonder zich voorloopig om
pion f5 te bekommeren. Deze loopt niet weg!
24. b7b5; 25. c4Xb5, a6Xb5; 26.
f2f3.
Als zwart nu zou nemen, dan wordt f5 niet
alleen beschermd, maar komt tevens de loo-
per van dl in het spel.
Stand na Wit's 26en zet.
26. e4e327. Lc3Xd4, c5Xd4; 28.
Kclbl, Pf6d5!
Met tal van verschrikkelijke dreigmgen.
29. Dc2e4, De5Xe4; 30. f3Xe4, Pd5—f4
31. Tg2—g4, Pf4h3; 32. Tgl—fl, Ph3—f2';
33. Tg4g2, Te8Xe4.
Het emdspel heeft de kansen van wit aller-
minst verbeterd. Het zwarte paard is zeer
sterk en de vergevorderde pionnen staan on-
aantastbaar.
34. d2Xe3, d4Xe3; 35. Ldl—e2, Te4—e5;
36. Tflcl.
Ten koste van twee pionnen tracht wit
eenig tegenspel te krijgen, voordat Tg8 ook in
het spel komt.
36. Te5Xf5; 37. Tel—c7, Tg8—e8; 38.
Tc7b7, Pf2e4; 39. Kbl—b2, Pe4—d6; 40.
Tb7d7, Tf5f6; 41. a2a4, b5Xa4; 42.
b3Xa4, g7g6; 43. a4a5, Te8b8t; 44.
Kb2c3, Tb8c8f45. Kc3—d4?
Wit was in tydnood. Met Kb3 had hij nog
lang standgehouden.
45. Pd6f5t46. Kd4d3, Tc8—a8; 47.
Td7d5, Tf6a6; 48. Le2g4, Ta6Xa5; 49.
Td5Xa5, Ta8Xa5; 50. Lg4Xf5, Ta5f5; 51.
Kd3Xe3, Kh8—g7; 52. Tg2—a2, g6—g5; 53.
Ta2a6, Tf5—fl; 54. Ta6—b6, f7—f6; 55.
Tb6—b2, Kg7—g6; 56. Ke3—e2, Tfl—f4; 57.
Ke2—el; h7—h5; 58. Tb2—b3, g5—g4, waar
na wit het weldra opgaf.
