Ter Neuriwche Courant Tweede Blad. BIHNENLANS. BBITSBIABD. T. k WbBOTT WBEKICHTEB. Woensdag 17 Dec. 1930. Mo. 8fii9. TER NEUZEN, 17 Dec. 1930. Steun aan de Tarweteelt. VAN CREDIET A AN DE A ARD APPELMEELINDU SXRIE Blgkens de memorie van toelichting op het w*toontwerp tot wij-ziging en verhooging van het Vde hoofdstuk der Rijksbegrootmg voor 1930 (crediet ten behoeve van de aardappci- meeltnduslrie in de Veenkolonien) heeft de Regeering van de commissi e, ingesteld in verband met de heerschende crisis in de akkerbouwbedrijven, het advies ontvangen, am ter tegemo e tkoming in den bijzonderen toeetand van het veenkoloniale aardappelmeel- bedrijf en de daarbij betrokken landbouwers een renteloos crediet van 6 millioen te ver- strekken aan het Aaardappelmeel-Verkoop- Bureau (A.V.B.) te Veendam. Naar aanleiding van dit advies heeft de Regeering de nadere financieel-technische uitiwerking in handen geleigd van een com- missie, welker rapport als toelichting torji het ontwerp is gevoegd. Uit den aanvang van dat rapport blrjkt, dat de Regeering reeds te voren de beslissing genomen had am financieele hulp te verleenen op den voet van een rente- vragend voorschat. Den rentevaet meent de Regeering in dit geval te moeten bepalen op dien, welk in den laatsten tijd gemiddeld als voor de vlottende schuld geldend kan worden aangempmen. n.l. 2 pCt. Volgens de concept-regeling van de com- mlasde zal het ter beschikking te stellen cre diet ten hoogste 4% millioen gulden bedragen. Hiervan wordt ter beschikking van het A.V.B. gesteld: a. een zoodanig be drag als noodig is, om aan de aangesloten fabrieken een verdere voorloopige uitkeering te doen van f 0,20 per H.L. in 1929 geleverde aardappelen. Uit de door de aangesloten fabrieken ontvangen be dragen, worden door deze naar gelang van behoefte, voorschotten verstrekt aan haar ieden, met dien verstande, dat het voorschot voor geen der leden overtreft een bedrag, gelijkstaande met 0,20 per H.L. in 1929 ge leverde aardappelen, noch, vermeerderd met reeds ontvangen voorschotten en voorloopige udtkeeringen op den oogst 1929, een bedrag geltfkstaande met 0,78 per H.L. in 1929 ge leverde aardappelen. b. een bedrag van /800.000 tot aflossing van het door het A.V.B. onder verband van aardappelmeel opgenomen crediet bij de Am- gterdamsche Bank tat gelijk bedrag. Het resteerend bedrag is bestemd om, door tusschenkomst van een Regeeringscommis- saris, hij gebleken noodzaak bijzondere credie- ten te verleenen wegens onverkocht aard appelmeel, al dan niet door tussc.henkoms van het A.V.B. ten behoeve van veenkoloniale aardappelverbouwers. HIT REGEERINGSCRfEDIET AAN DE AARDAPPELMEEL-INDUSTRIE. OH Musselkanaal meldt men aan het „N. v. h. Noorden": De algemeene indruk bij de aardappelmeel- fabrieken is, dat het regeeringsvoorschot op korten termijn zonder eenige regeeringsga- rantie en waarbij de fabrieken onder voogdij worden gesteld, absoluut onaanvaardbaar is. Het gevolg hiervan zal zijn, dat ernstig wordt overwogen den aardappelverbouw ge heel stop te zetten. Ook de speculatieve fabrikanten zijn, naar wh van een hunner vememen, allerminst met dit ontwerp ingenomen en denken er niet er gebruik van te maken, omdat zij er eeu absolute onder curateele stelling in zien. steeds. Als het een hem niet brengt, doet het ander het wel. Bij elke malaise blrjkt, dat de wereld op te grooten voet heeft geleefd, en moet gaan versoberen. Maar het staat wel vast, dat de voet nooit voorheen zoo groot was als bij deze gelegenheid, terwijl de uit den oorlog voort- gekomen verzwakking iedereen aanleiding had moeten geven tot intooming. Zij die oordeelen, dat economie steeds ook verband houdt met psychologische toestan- den, zullen de eersten zijn om te erkennen, dat de zin voor verspilling in de eerste plaats reactie was op de spanningen en ontberingen der vier oorlogsjaren; en er valt veel te zeg- gen voor de opvatting, dat deze reactie in verhouding moest staan tot den prikkel. In elk geval werd nooit zooveel uitgegeven voor vermaak en ontspanning als in de laatste zes of acht jaren. De vindingen der techniek hebben de genot- zucht in de hand gewerkt. Het blad bereken- de onlangs, dat de wereld meer geld heeft be- steed aan autonuobielen dan zelfs de oorlog haar heeft gekost; en bioscopen, gramofoon en radio moeten eveneens heel wat milliarden hebben verslonden. Nooit werd op zoo groote schaal gereisd en gerost. De menschen schijnen hun geld liever aan vermaak te besteden dan, via den fiscus, aan ambtenarij, geldsmijterij, bewapening, of oorlog. Sparen wordt als dwaasheid beschouwd, door de groote massa althans. Ware 't daar bij gebleven, het zakenleven zoude waarschijn- lijk niet uit zijn voegen zijn gerukt. Maar het lijdt geen twijfel, dat velen zich de nieuwe weelde niet konden veroorloven, op crediet kochten en hun toekomstige koopkracht ver- hypothekeerden. Vaak in domheid, zooals mil- lioenen die zich niet bijtijds rekenschap gaven van de werkelijke kosten van, bijvoorbeeld, een auto. In de roekelooze geldsmijterij van nagenoeg't gansche menschdom vinden wij de voomaamste oorzaak van een malaise, die zoo alom heerscht als slechts weinig harer voorgangsters. ROMEINSCHE SARCOPHAAG. Te Simpelveld is een zeer belangrijke vondst gedaan, die tot nu toe eenig in Neder- land is, n.l. een Romeinsche sarcopbaag. Deze heeft een lengte van 2.40 M. en een breedte van 1.05 Het inwendige is geheel in hoog- relief gebeeldhouwd. In de kist werden be- halve resten van beenderen en asch ook sie- raden gevonden. In zijn draadloos verspreiden groet aan het Amerikaansche volk woes Einstein op den _rr. nlkaan chen gerneenschapszin en op zij: vast geloof in een Internationale gemeenschap van alle volken. Hij zei: ,,In dit land ligt de kracht, om het dreigendste spook van onzen tijd: het militarisme, te overwinnen. Uw politieke en economische positie is zoo machtig dat gij, wanneer ge ernstig wilt, de macht der oorlogstraditie, waaronder het historisch belaste. Europa en in geringer mate ook de overige wereld lijdt, kunt breken. Hierin ligt de wereld-historische missie, welke het lot thans in uw handen heeft gelegd." het wel zien den zedelijken moed missen erop te wijzen. Hoe is dat mogelijk, zal menigeen zich af- vragen Toch is het zoo. Wanneer men zooals wij hier vlak langs de grens gewaar worden, hoe dag in dag uit het gewone puibliek zich voedt met den kost van duizenden ge'importeerde bladen en geschrif- ten, wanneer men den noodlottigem invloed daarvan voelt doorwerken op de taal van ons eigen volk, wanneer men weet, dat het kind met zijn ontvankelijk gemoed dien dagelijk- Ivoorkeur gegeven uit overweging, dat zulk een maximum percentage, al geeft het zekeren waar- jj borg, waarvan het belang voor de betrokkenen niet mag worden ondemschat, maar al te zeer den i indruk zou vestigen alsof met het maximum, behalve een begrenzing, tevens een doel, een perspectief zou worden aangegeven. Maatstaf is en blijft niet eenig maximum, j doch de toestand van het oogenblik, de aan de qualitedtseischen voldoende hoeveelheid van tn- landsche tarwe in de eerste plaats. De Minis'ter wil er met grooten nadruk op wijzen, dat het chen kost te genieten krijgt, zoodat naar de wet son twerp door de regeering niet za worden orn fVxmirarVoTi Hal ,n- GOEDKEURING IIANDELS- OVEREENKOMST GENEVE 1930. Ingediend is een wetsontwerp tot goedkeu- ring'van de handelsovereenkomst van Geneve ran 24 Maart 1930 met bijbehoorend protocol. Doze handelsovereenkomst is een uitvloei- sel van het streven om tot een praktische uitvoering te geraken van de aanbevelingen van de Internationale Economische Conferen ce van 1927. De overeenkomst brengt mede, dat Aeder- larnd zich tegenover de mede-verdragstaten aal verbinden niet tot verhooging van het douanetarief over te gaan. De partieele ge- bondenheid, die zich bovendien niet over de flscale rechten uitstrekt, is echter niet als een groot offer te beschouwen, indien daar- tegenover wordt gesteld de te verwachten remmende invloed op de protectionistische stroomingen. Zou deze invloed uitblijven of wel zouden de krachtens de handelsovereen- komist van Geneve veroorloofde tariefwrjzi- gingen door staten, die bij deze overeen- komist partij zijn, aan de ontwikkeling van den Niederlandschen handel abnormale belem- meringen in den weg leggen, dan zal Neder- land ten alle tijde en op korten termijn uit de overeenkomst kunnen treden. Aan deze bevoegdheid tot uittreding is een niet te onderschatten moreele betieekenis toe te kennen, omdat zij de mogelijkheid schept, een bepaalden staat, die de gewraakte ver- tooogingen in het leven riep, te signaleeren als dengene, die het uiteenvallen resp. af- bnokkelen der overeenkomst veroorzaakte. Als basis voor de verdere ontwikkeling van de Internationale economische hetrekkingen acht de Regeering de tot stand gebrachte regeling al moge zij niet dat tariefbestand hebben gebracht, waarop de hoop gevestigd was van gewicht en zij is van meening, dat vooral om die reden de overeenkomst door Nederland behoort te worden aanvaard. Men mag verwachten, dat de verdragsluitende par- then alles zullen doen, om de gesloten over eenkomst zoo goed mogelijk uit te voeren, al «ullen wellicht sommige staten het noodig achten, in verband met de crisis, die zij door- maken, nog verschillende bescbermende maat- regelen te nemen, die blgkens de discussies ter conferentie waren te verwachten. WANNEER KOMT ER EEN EIND AAN DE MALAISE? Wanneer komen de zeven vette koeien weer, m.a.w. wanneer komt er een eind aan de malaise en gaan wij weer een fleuriger tijd tegemoet? Daar is nog geen antwoord op te geven. Laten wij er ons eerst maar eens rekenschap van geven boe wij in den put zijn geraakt. Och, zegt de „Haagsche Post de wereld heeft de oude fouten begaan en staat nu voor de oude gevolgen. Ze is eenvoudig te hard van stal geloopen, heeft de productie te hoog opgevoerd en de credieten overspan- nen. Wanneer er dientengevolge ongezonde toestanden heerschen, komt het er eigenlijk minder op aan van welke zijde de stoot komt die de inzinking bracht; komen doet die stoot DE TOESTAND VAN POINCARE. Men maakt zich ongerust over den gezond- heidstoeatand van Poincate. De oud-president heeft reeds Zaterdag een flauwte gehad, maar was daarvan weer bersteld. Maandagmor- gen echter heeft zich een nieuwe bezwrjming voorgedaan, en zijn toestand schijnt op het oogenblik tot vrij ernstige bezorgdheid aan leiding te geven. De onverpoosde werkzaamheden van dezen zeventigjarige, die ook den laatsten tijd nog voortdurend hard, en waarschijnlijk te hard, gewerkt heeft (het vijfde deel van zijn zeer omvangrijke gedenkschriften is enkele dagen geleden verschenen) is zeker niet vreemd aan deze onverwachte zwakte. Dr. Booidin hezocht Poincare gedurende drie kwartier. Een communique meldt, dat de toestand van den oud-president stationnair is. KANONNEN DIE OVER NEDERLAND HEENSOHIETEN De Farijsche editie van de Chicago Daily Tribune bevat een artikel over de versterkin- gen, die op het oogenblik in Belgie worden aangelegd in verband met een mogelijken nieuwen oorlog met Duitschland. EbenEmael is een naam, welke onze kin- deren en kleinkinderen, aldus vangt het arti kel aan, even gemakkelijk zullen spellen, als de veteranen uit den wereldoorlog Luik en Antwerpen. Op het oogenblik is Eben Emael slechts een vredelievend boerendorp tusschen het Belgische Luik en het Nederlandsche Maastricht. Drie jaar verder zal Eben— Emael algemeen bekend zijn, bespionneerd en bewaakt als het laatste en modemste superfort van Belgie. Dit fort wordt gebouwd om een mogelijken opmarsch van Duitsche troepen in Belgie in een mogelijken toekomstigen Europeeschen oorlog tegen te houden. De Tribune heeft bijzonderheden vemomen omtrent het Belgische program van verster- kingen, dat uitgewerkt wordt onder hex oppertoezicht van den minister van nationale erdediging, graaf de Broqueville Het plan is geboren uit de vrees, dat bij een toekomstig Europeesch conflict Belgie opnieuw het slag- veld der naties zal worden, zooals het door de eeuwen heen is geweest in den oorlog tus- schen de Germaansche en Latijnsche volken. EbenEmael zal worden uitgerust met ka nonnen, die krachtig genoeg zullen zijn, om over de Nederlandsche provincie Limburg naar het Duitsche Aken en omdiggend gebied te schictBD. Het blad bevat verder mededeelingen om trent andere versterkingen, die in Belgie worden of zullen worden aangelegd. De for- ten van Antwerpen zullen worden herbouwd en ook Luik, Termonde, Namen en Dinant zullen forten krijgen, die met succes de mo demste artillerie en ook het 42 c.M. geschut van de Skodafabrieken zullen kunnen weer- staan. Zelfs zou de Generale Staf verster- kin°- van Gent overwegen. Drie formidabele muren van ijzer en beton zullen door Belgie worden aangelegd, de Oostelijke helft van Belgie, de lijn Luik—Antwerpen en als derde de lijn TermondeNamen. Aan de Fransche grens zal geen enkel fort worden gebouwd. De nieuwe versterkingen zullen dit jaar drie bonderd millioen Belgische francs kosten, het volgend jaar het dubbele bedrag. Dit is slechts de eerste stap voor de oprichting van het stalen en betonnen schild, dat een be- veiliging tegen Duitschland moet vormen. Het blad weet verder te melden, dat dit plan eerst door Fransche officieren is uitgewerkt en daama door Belgie is aanvaard. Volgens het plan zal Luxemburg bij een gewapend conflict aan de Fransche troepen worden overgelaten. Zoodra er gevaar voor oorlog zou ontstaan, zullen Fransche troepen Luxemburg binnen- trekken. Tenslotte meldt de ..Tribune", dat de socialisten zich tegen de hooge uitgaven voor deze versterkingen verzetten en dat Ant werpen haar tanden op elkaar zal zetten tegen de pogingen nieuwe forten om de haven te bouwen. VEREENIGDE STATEN. „In dit land ligt de kracht het militairisme te overwinnen". Professor Einstein, die dezer dagen te New- York is aangekomen, werd door tal van pers- vertagenwoordigers en fotografen opgewacht, die verscheidene uren beslag op hem legden Einstein beantwoordfle de talrijke tot hem gerichte vragen van economischen, politieken en wetenschappelijken aard ten deele ernstig, ten deele humoristisch. DE COKES-OVENS TE SLUISKIL. Ook het tiweede gedeelte van het nieuwe oven-complex bij de cokes-ovens (Association Cooperative Zeianciaise de Carbonisation) te Sluiskil gereed gekomen, waardoor het bedrijf geheel gemodamiseerd is geworden. Het eer ste complex nieuwe ovens bedroeg 50 stuks, waarbij nu het tweede complex, groot 69 stuks is gekomen. De 128 nieuwe ovens hebben teizamen een inhoudscapaciteit van circa anderhalf millioen kilogram kolen. Door het bouwen en in bedrijf stellen dezer modeme ovens zijn ook de laatste der 160 ovens van oud-systeem buiten werking gesteld. DE NIEUWE NED. HERV. KERK TE HUL8T. Op 25 December a.s. zal de nieuwe Ned. Herv. Kerk te Hulst in gebruik worden ge nomen. Met 1 Januari sus. zal de thans nog gemengde Sint Williibrorduskerk geheel in handen der R. Kath. gemeente komen. Door deze werd ook het orgel der Ned. Herv. Kerk aangekocht. SLUISKIL. Zaterdag 13 December j.l. gaf de Afdee- ling voor ,,Volksonderwijs" alhier een kunst- en voordracht-avond in de zaal van A. J. de Krijger, waarbij optrad Mej. Truus Hooijer, tooneel- en kunstenares uit Voorburg. Mej. Hooijer had haar op verzoek van het bestuur geheel en al gratis beschikhaar ge steld om in den namiddag eenige gedichtjes en voordrachten te geven voor de kinderen van de O. L. school. Het mag gezegd worden dat zij daarin volkomen is geslaagd en de aan- wezigen een genotvol uurtje heeft bezorgd. Een hartelijk en welverdiend applaus had zij dan ook van de kinderen in ontvangst te nemen. Na afloop dankte heit hoofd der school, den beer Platteeuw, die inmiddels ook aanwezig was, haar voor de genotvoUe en leerzame voordrachtjes en gedichtjes den kinderen ten hoor gegeven. Omstreeks 7 uur trad zij op voor de leden der Afdeeling en 't publiek. De helangstelling was tamelijk. De Voorzltter opende de bij- eenkomst en sprak de aanwezigen een harte- lgk welkom en gaf daarna het woord aan mej. Hooijer, die weldra begon met het dra- verzekering van leeraren en onderwijzers steeds tegen dien taalbedervenden invloed moet te velde getrokken worden, zeg dan niet, dat het gevaar denkbeeldig is. De taal is de afspiegeling van het volk. Elke paging tot penetratie, geforceerd of vredelievend, is begonnen met de taal. Wanneer dit van zoo weinig belang zou zijn waarom zouden dan de regeeringen van zoo veel rij.ken, groote zoowel als kleine, jaarlijks al die duizenden schals er voor over hebben, om hun eigen taal in den vreemde te propa- geeren. Wij zien het in de groote steden, maar niet minder in kleine plaatsen, waar zich kleine groepen van de een of andere nationaliteit geconeentreerd hebben. Zelfs ons onnoozele Sas kan een voorbeeld daarvan aanhalen. Maar kijken we eens naar den vreemde, naar Amerika b.v., wat een moeite men zich daar zonder regeeringssteun geeft om ten- minste dat nationale bezit te handhaven. Voor mrj ligt een brief afkomstig uit Grand- Rapids, in 't hartje van de Vereenigde Staten. Hij is afkomstig van den heer Dirk Nieland, die daar het ambt van notairs uitoefent en hoewel reeds jaren en jaren het Amerikaan sche Staatsburgerrecht verkregen hebbende, schrijft hij nog steeds in onberispelijk Neder- landsch, ja zelfs zonder een enkele fout tegen de Nederlandsche spelling te maken. De spreektaal, zelf is blijkens de mededee- ldnigen van dien briefschrijver deerlijk ver- basterd bij de vele Nederlanders, die daar gevestigd zijn. In het tijdschrift „Eigen Volk" wordt ons daarvan door dezelfde hand, onder den titel van: Vijftig jaar gemerried, d.i. getrouwd, een staaltje gegeven. Maar' schrijven in hun moedertaal ver3taan deze verafwonende stam- verwanten van een klein volk nog uitstekend, dank zij verschillende weekbladen, uitgegeven in het Nederlandsch, de meeste uitgaande van kerkelgke genootschappen. Zoodat ik maar zeggen wil, dat ondanks het verkeeren in een vreemd milieu, deze menschen zich inspannen om niet geheel en al hun oorspronkelijk nationalisme te verliezen. Maar wij, grensbewoners, wie zal zeggen, dat wrj of althans degenen, die een reeks van jaren na ons komen, niet grootendeels dat kosttoare bezit verloren hebben, doordat wij en daarmee bedoel ik de inteilectueelen, maar steeds onverschillig hebben toegezien, waar- mede zich de bevolking van dit grensgewest geestelrjk voedt, vermaakt en ontspant. Wat wrj dan hier noodig hebben Als men het rnij vraagt, zou ik zeggen: In de eerste plaats mannen en vrouwen, die in matische en humoristisch stuk getiteld: „Boe ren en Burgers", hetwelk nieit door alien dui- j woor(j en daad, met den gloed der overtuiging delijk begrepen werd, ofschoon het een prachtstuk was. Voor afwisseling werd er door L. v. d. Vel- den een zangnummer gegeven, waardoor een geweldig applaus de zaal deed dreunen. Daarna kwam mej. Hooije met haar ver schillende voordrachten, o.a. ,,De Haan" van Sam Tolkland„die procureur zijn hond" door F. W. Reitn; „de Rrjke" door J. J. Cremer, humoristisch monoloog in castrum; Gedicht jes uit de oude doos en Holland in de Rimboe. Het was een geweldig avondje en mag ge zegd, dat mej. Hooijer de meesten een gezellig oogenblik heeft bezorgd. Omstreeks 11 uur dankte de Voorzitter de aanwezigen, in het bijzonder het bestuur Afd Othene voor hun aanwezigheid en helangstelling en vooral mej. Hooijer voor haar moeizame taaie prestaties. Omstreeks 12 uur had den heer W. L. voorheen te Vlissingen, thans tijd. te Sluiskil, het ongeluk naast het bruggetje te loopen gelegen in het molengat alhier en kwam terecht in de niet geurige leiding en wel zoo danig, dat hij tweemaal onder het vuile water is geweest en zonder hulp van zijn kamera- den wel verdronken zou zijn, terwijl hij nu met de schrik en een nat en modderig pak op het droge is gebracht. O, dien drank!! beginnen te wijzen op het gesignaieerde nationale gevaar, personen, die door het houden van populaire voordrachten op de massa traohten in te werken en liefde te kweeken voor eigen taal, eigen zeden, eigen gewoonten en zich de moeite willen getroos- ten om datzelfde volk aan te sporen de oude tradities, volksgewoonten, kortom de folklore te bevorderen. Er schuilen krachten genoeg in Zeeuwsch- Vlaanderen om daaraan mede te werken. En zelfs zijn er vereenigingen, die zich zulks ten doel stellen. Maar nooit of nimmer trokken zij buiten de grenzen van hun eigen om- geving. Hier zou het echter moeten zijn: Als de bergen niet tot Maihomed komen, moet Mahomed tot de bergen gaan. Kom, wie helpt er den strijd aanbinden tegen de langzaam veld winnende penetra tion pacifique? Zeeuwsch-Vlamingen aan u thans de daad. DE IANDBOUWCRISIS. De crisiscomnndssie, 3amengesteld door de landbouworganisaties in Zeeland zal Don- derdagmorgen te Goes confereeren met afge- vaardigden van landarbeidersorganisaties en Donderdagmiddag met afgevaardigden van de middenstandsvereenigingen en van de Kamers n Koophandel in Zeeland, ten einde te komen tot de vorming van een eenheidsfront tegen de landbouwcrdsis en bet gezamenlijk overwegen van maatregelen, die tegen de ge volgen van de crisis kunnen worden genomen. SAS VAN GENT. Penetration Pacifique. Een vreemde titel, die zich niet gemakke- lijk door een Nederlandsche uitdrukking in slechts enkele woorden vervat, laat weer- geven en daarom voor den niet ingewijden lezer door een nadei-e verklaring moet wor den verduidelijkt. De beteekenis dan is het langzaam, zonder geiweld of dwang doen binnendringen van vreemde invloeden, zeden en gebruiken in een ander land, zoodat onder den invloed daarvan het nationale bewustzijn, de saamhoorigheid tot het geboorteland van lieverlede door dien vreemden invloed wordt verdrongen, als ge volg van de stelselmatige toepassing van allerled middelen, waaraan geweld of dwang ten eenenmale vreemd zijn. Een ieder omzer kent en weet uit de ge- schiedenis van volken en staten genoeg voor beelden van geforceerde penetratie en niet minder is het "bekend hoe deze laatste steeds geleid heeft tot ernstige verwikkelingen. Wanneer men den loop der gebeuirtenissen op het wereldtooneel volgt, kan men zelfs nu en iederen dag lezen van de groote moeilijk- heden, die dit laatste systeem met zich brengt. Bij vredelievende penetratie is ddt evenwel niet het geval en daarom wordt dit stelsel dan ook bij voorkeur toegepast. ook al omdat de toepassing van het dwangstelsel onder het oog van den Volkerenbond geen geoorloofd middel meer is. Zoolang de dwaze phantast te Brussed b.v. wiens naam ik maar niet noemen zal, omdat Aan de Memorie van Antwoord op het Voor- loopig Verslag der Tweede Karaer over het wetsontwerp, houdend bepalingen in het belang van de inheemsche tarweteelt, is door het Alg. Hbl. het volgende ontleend: Opnicr kin gen van algemeenen aard. Gelijk door verscheiden leden werd opgemerkt kan de regeering met den bij dit ontwerp be- oogden maatregel niet volstaan. W at betreft den landbouw in de veenkolonien en de suiker- bietenteelt wordt opgemerkt, dat maatregelen zijn voorgesteid of in het stadium van voorbe- reiding verkeeren, terwijl de regeering het dum - pingsvraagstuk in verband met in overweging gegeven maatregelen onderzoekt. De volmacht aan de regeering. De Minister van Binnenlandsche Zaken en Landbouw geeft toe, dat de gevraagde vrijheid van beweging groot is; doch het geldt hier een regeling, waarbij het technische element een bij zonder groote plaats inneemt zoodra het op uit voering in de praktrjk aankomt. Nu meende de Minister dat het van belang was, in het bij zonder voor hen wier bedrijven door deze regeling worden geraakt, dat de mogelijkheid bestond om de toepassing te doen geschieden zooveel doen- lijk met in achtneming van alle eigenaardig- heden dezer bedrijven. Om zich volledig op die wijze te kunnen aanpassen moet de regeling, wil zij effectief zijn, zonder meer dan strikt noodig tot ingrijpen in het bedrijfsleven te leiden. zoo soepel zijn, dat zij te alien tijde voor wijtaigmg en aanpassing vatbaar is. Er is bovendien naar de meening van den Minister ruimte om aan de geopperde hezwaren in belangrijke mate tege moet te komen. Geen verwerking van aardappelmeel Dat krachtens het onderhavige wetsontwerp ook de verwerking van aardappelmeel zou kun nen worden toegestaan, moet de Minister met beroep op de considerans, waarin sprake is van „bepalingen in het belang van de inheem sche tarweteelt", weerspreken of het zou moeten zijn, dat de niet voor de hand liggende gedach- tengang zou kunnen worden geconstrueerd, dat verwerking van b.v. aardappelmeel genoemd wiciio belang zou kunnen dienen. Aangezien het geens- hij algemeen bekend is, ons Zeeuwsch-Vlaan- zins de bedoeling is, in deze of soortgelijke nch- deren met knuppels en plakbriefjes onder Ung &esteld al, het ware mogelijk van de zijn heschermende vleugelen zou willen drij- j regeling gebruik te maken, heeft de Minister ven, zal hij weinig succes behoeven te boeken. t gr geen Hezwaar tegen, om, zij het eenigszms ten Dat wordt dan ook bij onze buren zeer overvioe(je, een bepaling op te nemen, welke aan duidelrjk ingezien. Maar men meene daarom met, dat het vredelievende penetratie-systeem tot het rljk der phantasie moet verwozen worden. Integendeel, het (bestaat en het werkt, lang zaam. "geleideliik, zondor in het oog te vallen, er wordt niet op gewezen omdat de nog heerschenden twijfel een alien mogelijk einde maakt. Een maximum percentage; qualiteits eischen. Het opnemen van een maximum percentage is bij het ontwerpen door den Minister overwogen. J 1 »- ^nnMTOTl Vl o of t nil nP gebruikt om te bewerken, dat „de aamwezige in- landsche tarwe, van welken aard ook, in het brood komt" of hoe men zulk een algemeene leus anders zou willen uitdrukken, doch dat voor alles zal worden rekening gehouden met de vraag, of de tarwe zich daar toe leent. Slechts hi het nauwste verfoand met het boven- staande, en onder opmerking dat het dus geen richtsnoer is, kan de Minister vrijheid vinden een maximum percentage van 25 in het ontwerp op te nemen. Een maal- en menggebod. Nog wordt in het Voorloopig Verslag opge merkt, da.t uit de Memorie van Toelichting niet blijkt, of men een maal- dan wel een meng gebod, of wel beide zal krijgen, dan wel een an der voorsehrift. Na overweging van de vele en zeer verschillende mogelijkhedenkan de Minis ter thans zeggen, dat het instellen van wat men is gaan noemen een „maal- en menggebod" naair de meening van de regeering de voorkeur ver- dient. In die richting zal men dan ook de nadere uitvoering hebben te verwachten. De lijn van ontwikkeling. De vrees is geopperd betreffende een in de hand werken van een kunstmatige basis voor de tarweteelt tegen de lijn van ontwikkeling in. De Minister acht het de vraag of dit juist is. Alles hangt er vanaf, wat men verstaat onder „i(jn van ontwikkeling", welke men vrij wil laten. De Minister verstaat onder „lijn van ontwikkeling" de groote agrarische verschuivingen, wereldge- beurtenissen, die in hun onverbiddelrjkheid en zekerheid langzaam zicb voltrekken. In dezen gedachtengang nu past een maat regel als de onderhavige. Deze is immers juist krachtig genoeg am tegen incidenteele agrarische verwarringen te waken en dus zoowel den tarwe- verbouwers eenigszins te helpen als de telers van andere producten voor ongedachte en ondoor- dachte concurrentie te vrijwaren tegelijk hulp dus en beveiliging terwijl de kracht daarvan bij toepassing op redelijke basis niet z66 is, dat agrarische wijzigingen, welke het gevolg zijn van wijziging in de wereldconstellatie, kunnen worden tegengehouden. Het tijdelijk karakter der wet. Als bezwaar is in het V. V. naar voren ge- btracht dat de ontworpen regeling niet aan den eiscb van tijdelijkheid voldoet. Dit bezwaar is in zooverre gegrond, dat in de regeling niet met zooveel woorden is opgenomen waarborg, dat zij zal ophouden te werken, indien de noodzaak daartoe niet meer aanwezig is. De Minister was aanvankelrjk van meening dat het karakter van deze regeling op zichzelf reeds voldoende het uitzonderUjke daarvan aan- gaf. Nochtans voldoet de Minister gaame aan den wensch, om den duur der regeling aan een nauwkeurige tijdsbepaling te binden, welke ech ter niet anders dan eenigszins willekeurig kan zijn. Een periode van drie jaar hoopt de Minister dat voorsbands voldoende zal zijn. Een desbe- treffende bepaling is in het ontwerp opgenomen. De broodprjjs. De regeering verwacbt van den voorgestelden maatregel niet een eenigszms belangrijke sta ging van den broodprijs. Tot dnsver hebben de wijzigingen in de graanprijeen een minimalen in vloed geoefend op den broodprijs. Het zwaarte- punt in de productiekosten van brood ligt in an dere factoren dan in den graanprijs. De plaatse- lijk zeer verschillende broodjprijs-niveaux wijzen ook in deze richting. Mocht echter de verhoo ging in prijs van een klein percentage van de grondstof leiden tot een prijsverhooging van het brood, zoo kan dit in geen geval ..eenigszms be- langrijk" zijn, terwijl voorts, indien thans tegen de verwachting in, wel zou blijk-en van een nauw verband tusschen tarweprijs en broodprijs, dat daaruit kan worden afgeleid, dat bet puibliek tot dusver het brood betaald heeft naar wereld- marktprrjs van het graan, hetgeen beteekant onder den produetieprijs. Geen teeltpremie- De tegen de instelling van een teeltpremie ge opperde bedenkingen vult de Mimster nog aan met het bezwaar, dat het perspectief, gelegen in een afzetverruiming, als door een maal- en -menggebod veroorzaakt, ontbreekt aan een premiestelsel. De onderlinge concurrentie. Meel zou zoo is in bet V. V. gezegd als qualiteitsartikel in den handel niet meer kun nen voorkomen. De Minister acht dit slechts in zooverre juist, dat het meel in het algemeen met meer onvermengd in den handel zal tnogen komen, doch deze eisch geldt voor alle merken geimporteerd meel, zoodat de onderlinge con- currentievefhouding blijft bestaan. Het mengen van het meel, het openen en weder sluiten der zakken en de daarmede verbonden opslag brengen voor de meelimporteurs inder- daad kosten mede, welke zij thans niet hebben te dragen. Dit zou voor hen onbillijk zijn, indien daar niet tegenover stond, dat ook de maalde- rijen, om te kunnen voldoen aan den maalplicht, kosten hebben te dragen in verband met tech nische wijzigingen in het bedrijf. Bovendien hebben de meelimporteurs gelegen heid om het mengen te doen geschieden op de voor hen minst kosttoare wijze. waarvoor zij niet zooals wel eens gemeend wordt, noodzakeltjker- wijs zrjn aangewezen op een graanmaalderij evenmin is juist, dat aan de graanmaaldergen een monopolistiscbe positie wordt gegeven. Dyze immers hebben ook haar eigenaardige moeilijk- heden met en bezwaren tegen een voor haar gel dend maalgebod. De vraag, of het Amerikaansche meel een ge- dumpt artikel is, kan de Minister niet bevesti- gend beantwoorden. Voor meel- en bloemverwerkende lndustneftn wordt de gelegenheid opengelaten om de benoo- digde grondstof te verkrijgen. Genoemd zijn in V. V. banketbakkers, tarwestijfselfabrieken, ver micelli- en macaronifabrieken, besehuit- en bis- cuitfabrieken. De Minister neemt aan, dat men hiermede geen sluitende opsommdng heeft willen geven. Evenmin zou hij aanstonds willen toe- zeggen, dat al deze bedrijven van uitzondering's- bepalingen zullen kunnen profiteeren. Met name ta.v. bescbuit heeft de Minister deskundige ad- viezen gekxegen en zijn proeven genomen welke uitwijizen, dat de gemengde bloem zich uitstekenc leent voor het bakken van besehuit. Het wil den Minister voorkomen, dat met openen van de mo gelijkheid tot dispensatie bij gebleken noodizak-e- lijkheid, bedoelde industriebelangen voldoende Geen speculatie in tarwebons. De Minister zet voorts de bezwaren udteen tesren het verstrekken van certificaten ami de terwetelers en verpliohtstelling van den afkoop daarvan. Hier is te verwachten een^.wegkoo- ^oaote ma^^ he^ntet ziet en degenea, die het achterwege laten daarvan heeft hij de oen" van het inlandsch graan en wordt met be- reikt wat hier bedoeld wordt: de gedwongen ken- nismaking met het inlandsche product ende zekerheid, dat h-et wordt geconsumeerd. Daar

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1930 | | pagina 5