Ter Neuzensche Courant
Tweede Blad.
BIN H;E N L A N D.
FETJILLETON.
BUITENLAND.
Maaniiag 16 Sept.
No. 8426.
ESPERANTO OP DE LAGERE SCHOOL.
Uit het Enpelsch
.door
PHILLIPS OPPENHEIM.
- k*f
VAN
Ml®- ifc,.: ".r* H
DE SCHELDE.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den iieer Vliegen betreffende de in het laatst
van Juii 1929 voorgekomen strandingen van
sohepen bij Vlissingen heeft de Minister van
Waterstaat geantwoord:
Zonder nadere aanduiding der bladen waar-
in beriohten voorkwamen over strandingen
bij Vlissingen van Duitsche en Engelsche
schepen kan niet met zekerheid worden na-
gegaan, welke berichten worden bedoeld.
Ondersteld wordt, dat zij betrekking had-
den op twee igevallen van aan den grond
geraken, in den avond van 21 Juii j.L
Een stoomschip, dat maar zee wilde gaan,
is in de Sardijngeul, onder Vlissingen, bij
laagrwater vastgeloopen. Het zou de voorkeur
hebben verdiend, indien met uitvaren was
gewacht tot het oogenblik van wassend
water. Toch had het sohip, indien met vol-
doende bekwaamheid en voorzichtigheid was
gevaren, niet aan den grond behoeven te ge
raken.
Van drie sohepen, die ongeveer terzelfder
tijd door het Oostgat naar binnen kwamen,
siaagde een er in, het vastgeraakte schip te
passeeren. De beide andere gaven de voor
keur aan ankeren totdat de passage weder
vrij zou zijn. Een dezer beide is bij het ma-
noeuvreeren am voor anker te komen ook
aan den grond geraakt. Beide vastgeraakte
vaartuigen zijn na eenige uren met hulp van
sleepbooten weder vlot gekomen.
Deze twee gevallen van vastraken behoe
ven niet te worden geweten aan onvoldoend
onderhoud van het vaarwater, daar dit, voor
zooveel bekend Is, nooit een grootere diepte
en breedte heeft gehad. De toeneming van
de tonnenmaat van de schepen maakt echter
dat het vaarwater aan steeds hoogere eischen
moet voldoen. In verband hiermede was dan
ook reeds te voren besloten verbetering van
het vaarwater te bevorderen. Een bagger-
werk is in uitvoering.
Dank zij het gunstige weder, kon dit bag-
gerwerk reeds dadelijk met kracht worden
begonnen, zoodat reeds een groote hoeveel-
heid zand uit de vaargeul is verwijderd, ter
wijl mag worden aangenomen, dat het werk
nog in het najaar zal zijn voltooid,
DE STAKING IN HET HOUTBEDRIJF.
Van vier tot acht uur hebben Zaterdag in
de „Industrieele Club" te Amsterdam de
voortgezette besprekingen tusschen de bij het
conflict in het Zaansche houtbedrijf betrok-
ken partijen geduurd. Opnieuw vier uren van
wikken en wegen, van gezamenlijk conferee-
ren, afgewisseld met nader overleg der werk-
gevers en -nemers afzonderlijk in eigen kring.
En't is inderdaad ten slotte gelukt de onder
handelingen over het gevreesde doode punt
heen te helpen. De wederzijdsche besturen
zijn tot overeenstemming gekomen en de be
sturen der arbeidersorganisaties zullen heden
het resultaat der onderhandelingen aan de
ledenvergaderingen voonleggen.
Bij de besprekingen is van den kant der
werknemers het voorbehoud gemaakt, dat op-
heffing der staking sleohts mogelijk is, indien
ook het conflict tusschen de werkgevers-
organisaties en de scheeps- en bootwerkens-
vereeniging ,,Eensgezindheid" tot oplossing
komt, terwijl de werkgevers hun toezegginr
gen sleohts gestand kunnen doen indien uiter-
lijk op Maandag 30 September a.s. het werk
is hervat.
Door de Centrale Esperanto Propaganda
Commissie te Nijmegen, secretariaat Hugo de
Grootstraat 35, is dezer dagen aan de bestu
ren van alle gemeenten in ons land, het vol
gende schrijven gezonden:
Beleefd neemt bovenvermelde commissie de
vrijheid aan uwen raad het volgende mede te
deelen en te verzoeken:
Sedert een paar jaren wordt te Nijmegen
van gemeentewege, aan leerlingen der hoog-
ste klassen van alle openbare en bijzondere
lagere scholen, alsmede aan wat oudere kin-
deren, gelegenheid gegeven tot het faculta-
tief volgen van een 1-jarige Esperanto-cur-
sus, met tiwee lesuren per week (nl. Woens-
dag- en Zaterdagmiddag). Het resultaat van
deze leergangen is dermate gunstig, dat wij
met vertrouwen het verzoek tot uw gemeen-
59)
Vervolp.
,,Luister eensviel Mr. Dorrington
hem wanhopip in de rede, „een uur pe-
leden was hier een man, die zich in die
kamer verkleed heeft en die toen naar de
London en Southampton bank pepaan is.
Bent u die man of bent u hem niet?"
Bliss lepde zijn wandelstok neer en
zocht met zijn vinpers in zijn vestzakje.
„Natuurlijk ben ik die man wel", zeide
hij toen. „Onze ontmoetinp van pjster-
avond was een buitenkansje voor me,
Mr. Dorrington."
Hij haalde de cheque te voorschijn,
scheurde haar in tweeen en wierp de
beide helften op tafel.
,,Allsjeblieft", zeide hij. ,,En nu zoo
pauw mogelijk mijn deur uit."
Met een onderdrukten uitroep van
blijdschap preep Mr. Dorrington beide
helften van de bewuste cheque.
,,En nu hoe eerder hoe liever", pinp
Bliss voort, terwijl hij veelbeteekenend
naar de deur wees. ,,Neen, u behoeft niet
bang te zijn. Ik ben niet van plan om u
en uw cheque au serieux te nemen. Zoo'n
ondervindinp heb ik waarschijnlijk aan
mezelf te danken. En honderd zestip dui
zend pond is een te proote verleidinp voor
de meeste menschen. t Kan zijn, dat Clo
wes gelijk heeft, dat de taak van stil
tebestuur richten het daarheen te willen lei-
den, dat ook in uwe gemeente een dergelijke
cursus words ingevoerd.
De meeste kinderen, die aan zulk een cur
sus deelnemen, leeren in e&i jaar de wereld-
hulptaal z66danig, dat ze in heel de wereld,
(althans met behulp van het Esperanto jaar-
boek) terecht kunnen.
Ongetwijfeld zal in de toekomst voor de
jeugd kennis van de eenvoudige, mooie en
logische intemationale taal Esperanto, die
uitsluitend naast (dus niet in plaats van)
ieders moedertaal wil gebruikt worden, een
algemeene eisch zijn. Zeer zeker bewijst men
dan ook een weldaad aan de jeugd, door ge
legenheid te geven reeds op de lagere school
met weinig moeite een vreemde taal geheel
te leeren. De invoering van zulk een cursus
is hoogst eenvoudig en weinig kostbaar.
Gaame is onze commissie en wellicht ook het
gemeentebestuur van Nijmegen, bereid hier-
omtrent nadere gegevens te verstrekken, ook
wat betreft het eventueel aanwijzen van een
bevoegd Esperanto-onderwijzer.
NA DEN RAADHUISBRAND TE LEIDEN.
Zooals indertijd reeds medegedeeld, bedroeg
het totale bedrag, waarvoor de gebouwen en
de inventaris van het Leidsche sitadhuis wa-
ren verzekerd 1.342.663,20, waarvan, na af-
trek van alle onkosten, werd ontvangen
1.226.780,95. B. en W. hebben dit bedrag
belegd tegen een rente van 5 en niet zoo
als verluidde tegen 4 De hierdoor ge-
kweekte rente van meer dan f 60.000 per
jaar is, naar men verzekerde, ruim-
schoots voldoende om de huren en de instal-
latie der thans in gebruik zijnde hulpgebou-
wen voor de gemeentelijke administratie te
dekken. De hoofdsom benevens de gekweekte
rente blijven na aftrek der aan de hulpge-
bouwen besteedde en nog te besteden gelden,
gereserveerd voor een eventueelen her- of
nieuwbouw van het Stadhuis.
NEDERLAND EN BELGIe.
Sprekende over de hervatting van de Ne-
derlandsch-Belgische onderhandelingen zegt
het Antwerpsch reedersblad Neptune" te
hopen, dat minister Hymans zich de argu-
mentatie zal herinneren van de laatste Bel-
gische nota aan den Nederlandsche regeering.
Belgie is bereid zich verzoenend te toonen,
aldus heit blad, doch alleen op formeele en
proeabede voorwaarde, dat de bevredigende
verzekering wordt gegeven voor een vaarweg
Antwerpen-Hollandsch Diep. Elk trace van
Konijnenburg of een van een ander, dat tot
de vaart langs de Zee-Schelde of het Helle-
gat zoude verplichten, noemt het reeders-
orgaan echter nadeelig. Het blad besluit:
De tijd werkt voor ons op dit oogenblik.
Haasten wij ons niet te zeer om opnieuw
rondom de groene tafel met onze geslepen
tegenstanders plants te nemen.
Anderzijds verheugt ,,de Standaard" er zich
over, dat te Geneve wordt gepraat. Dit blad
waarschuwt tevens tegen overhaasting en
meent dat thans het vraagstuk van de Rijn-
verbinding in een phase is getreden, waarin
van Belgische zijde niets anders kan worden
gedaan dan afwachten. Voor de Belgische
Rrjnvaart werden de maatregelen getroffen,
die na de weigering van Nederland om het
Moerdijkkanaal te graven noodig en mogelijk
waren nl. de compensatiebijslag, de opening
van de Kruisschans, nieuwe sleepbooten voor
de dokken en weldra nieuwe en modeme
overslag inrichtingen.
Alleen een goede verbinding van de Schelde-
haven met den Rrjn kan een gesohikte basis
vormen voor onderhandelingen; zoo niet, dan
meent het blad, blijft de status quo.
Slagen de pogingen van Hymans op die
basis niet dan moeten we aan den tijd over-
laten te brengen wat we door de diplomatic
niet kunnen verkrijgen.
ALASTRIM.
De vorige week heeft zich te Almelo een ge-
val van alastrim voorgedaan bij twee kinde
ren van een machinist bij de Ned. Spoorwe-
gen, die eenige dagen in Hoek van Holland
hadden gelogeerd.
Hoewel de meening van de geneeskundigen
uiteen liep, of men hier met werkelijke alas
trim te doen had, zijn de kinderen in het oude
ziekenhuis, dat dienst doet als kinderhewaar-
plaats, maar dat thans ontruimd is, geisoleerd.
Thans is vastgesteld, dat de ziekte inder
daad alastrim is. De gevallen zijn echter van
liohten aard.
Men meldt uit Delft:
Men is hier in medische kringen van oor-
deel, dat de uitbreiding van het aantal geval
len van alastrim alhier niet meer is te stui-
ten. Thans worden alleen nog de zwaardere
gevallen in de barak van het gasthuis ter
verpleging opgenomen.
De toestand van Dr. Thomee is vooruit-
gaande.
In het St. Hippolytusgesticht zijn Zaterdag
zitten en niets te doen dan eerlijk te blij
ven te zwaar is. Als u nu even wilt kijken
waar uw bediende zit, dan kunt u mis-
schien wel meteen verdwijnen, want ik
zou praap willen sluiten. Jij kunt morpen-
ochtend naar Mr. Crawley paan, die zal
je dan wel verdere instructies geven.
Mlaar, dat is waar ook, wacht nop even.
Ik moet me nop eerst verkleeden. U be
hoeft niet op ons te wachten, Mr. Dor
rington."
Mr. Dorrington verdween zoo snel,
alsof de politie hem al op de hielen zat,
gevolgd door zijn bediende. Bliss pinp
naar zijn kleedkamer terup en bepon zich
daar, geholpen door een door en door
ontzenuwden Clowes, zoo snel mopelijk
te verkleeden.
,,U bent toch niet van plan om deze
plunje weer aan te trekken, mijnheer?"
vroeg Clowes smeekend, terwijl hij het
eenigszins glimmende pak en de afgeloo-
pen schoenen Bliss ter inspectie voor-
hield.
Met een komischen trek om den mond
keek Bliss naar de tentoongestelde ldee-
ren. ,,Ik kan je verzekeren, dat ik ze even
leelijk vind als jij, Clowes", bekende hij,
,,maar op het oogenblik zit er niets
anders op, dan ze weer aan te trekken.
Als ik maar een half dozijn van die over-
hemden dorst mee te nemen."
,,Maar 't zijn toch uw eipen overhem-
den, mijnheer", zeide Clowes verbijsterd.
,,'t Zijn toch allemaal uw eipen kleeren."
Bliss zuchtte, terwijl hij zich critisch in
den spiepel bekeek.
,,Neen, waarachtip niet, Clowes", ant-
woordde hij toen. „Ze zijn niet van mij,
ze zijn van dien anderen Bliss."
HOOFDSTUK XXVI.
Doodmoe, met zijn hoed achter op zijn
hoofd en een pezicht, dat droop van het
zweet, zat Bliss op een bank in het park
voor het eerst eenige alastrimlijders opge
nomen.
Het badhuis wordt met ingang van a.s.
Maandag gesloten, zoowel voor de binnen-
als voor de buitenbaden.
Ook te Hellevoetsluis is een geval van
alastrim geconstateerd bij een zesjarig meis-
je. Ter isoleering is het gansche gezin over-
gebracht naar de ziekenbarak. Een te Rot
terdam dienende dochter had vorige week een
bezoek gebraoht.
Te Poortvliet (Tholen) hebben zich volgens
de Thoolsche Crt. twee gevallen van alastrim
voorgedaan.
Te Tiel doet zich een geval van alastrim
voor bij een klein kind, dat eenigen tijd ge-
leden ter observatie naar een der ziekenhui-
zen aldaar was overgebracht.
OVERPLAATSING VAN BELASTING-
KOMMIEZEN.
Het Tweede Kamerlid J. ter Laan heeft den
minister van Financien gevraagd, of als mo-
tief voor de overplaatsing met ingang van 1
September jl. van de kommiezen bij 't Rijks-
belastingen, W. Brink en J. Koetse, resp. ge-
plaatst te Nieuwe Schans en te Wedde, naar
Selbingen heeft gegolden:
dat genoemde ambtenaren in hun vrijen
tijd met steunlijsten hebben gewerkt voor
de stakende landarbeiders in Oostelijk Gronin-
gen; dat zij op deze lijsten teekenden; dat zij
verkiezingsmanifesten hebben uitgereikt en
deelgenomen aan een 1 Meifeest; voorts dat zij
lid waren van een arbeiderszangvereeniging en
van het instituut voor arbeidersontwikkeling.
Indien de bovenstaande vraag bevestigend
moet worden beantwoord, hebben deze ver-
plaatsingen dan de instemming van den mi
nister zoo wordt verder gevraagd en,
zoo neen, is de minister dan bereid deze ver-
plaatsingen ongedaan te maken?
GOUVERNEUR FRUIJTIER NAAR
DEN HAAG ONTBODEN
Aangezien het door de commissie Hoorweg
op Curasao ingesteld wordende ond'erzoek bin-
nenkort zoo ver gevorderd zal zijn, dat de aan-
wezigheid van den gouvemeur aldaar niet
meer strikt noodzakelijk is, heeft de regeering
hem tot het verstrekken van nadere ophelde-
ringen herwaarts ontboden.
De landvoogd zal omstreeks 3 October a.s.
d'e reis naar Nederland aanvaarden en op zijn
wensch door zijn gezin worden vergezeld.
Als waarnemend gouvemeur zal, na het
vertrek van den reer Fruijtier, optreden de
heer H. Schotborgh, administrateur van Fi
nancien.
VURIGE GEMEENTERAADSDEBATTEN.
Het communistisch raadslid van Hoogkerk,
de heer Horting, die onlangs uit de vergade-
ring van de gemeenteraad is verwijderd, heeft
een voorstel bij den Raad ingediend, om te
besluiten vergunning aan te vragen, tijd'ens
de raadsvergaderingen vuurwapenen te mogen
dragon, zoolang de tegenwoordige burgemees-
ter voorzitter blijft; voorts de intrekking te
verzoeken van de rechterlijke vervolging, die
tegen hem is ingesteld.
(Gezien de behandeling, welke hij heeft on-
dergaan, acht hij het bezoeken van raadsver
gaderingen levensgevaarlijk.
DE POSTVLUCHTEN NAAR INDIe.
Naar aanleiding van de vluchten naar Ned.-
Indie en terug deelt het departement van Wa
terstaat mede, dat:
Voor het vliegen naar Ned.-Indie en terug,
zooals bekend, toestemming noodig is van de
regeeringen der landen, waarover gevlogen en
waarin geland wordt. Deze vergunningen
werden aanvankelijk voor de verschillende
vluchten afzonderlijk gevraagd en verkregen.
In den aanvang van dit jaar zijn pogingen
gedaan om toestemming te verkrijgen om de
vluchten, die thans zijn aangevangen, zonder
onderbreking te doen overgaan in een volledig
geregelden luchtdienst. Deze pogingen hebben
nog niet het gewenschte resultaat opgeleverd.
De daarbij ond'ervonden bezwaren zijn voor-
al van practischen aard, in verband met voor-
genomen werkzaamheden aan luchtvaartterrei-
nen, die daardoor tijdelijk onbruikbaar zullen
worden. Onder deze omstandigheden kon voor
het oogenblik slechts de toestemming worden
verkregen om de vluchten als proefvluchten
tot 1 Jan. a.s. voort te zetten. Met d'e betrok-
ken regeeringen worden thans onderhandelin
gen gevoerd om, zoodra dat practisch mogelijk
blijkt, de vluchten daarna verder zonder on
derbreking geregeld te kunnen uitvoeren.
Met het vliegtuig dat Donderdagochtend van
Schiphol naar Ned'.-Indie is vertrokken, wor
den 17 zakken luchtpost vervoerd met een
totaal gewicht van 145 K.G. en 900 gram
bruto, en 139 K.G. 625 gram netto.
De zending bevatte 6501 brieven. 1586 brief-
kaarten, 38 drukwerken, 11 postwissels en 1
monster. Totaal 8137 stuks. Hiervan zijn aan-
geteekend verzonden 545 brieven en 32 brief-
kaarten, totaal 577 stuks.
NAAR VERMINDERING DER
STRIJDKRACHTEN TER ZEE.
Mac Donald, de Britsche eerste-minister, zal
dan d'en 28sten dezer naar Amerika scheep
gaan, en toen het bericht kwam dat zijn reis
thans vaststond, was dit reeds schrijft de
N. R. Crt. een aanwijzing dat de onderhande
lingen tusschen En gel and en Amerika ten
slotte over het gevaarlijke punt heen waren.
Nu zien wij op grond van officieele commen-
taren vooral uit Washington plotseling vol
licht schijnen op de uitkomst der met zooveel
goeden wil aan weerskanten ondemomen
pogingen. De gesprekken zijn met groote ge-
heimhouding gevoerd zoo lang niet te zeggen
viel of zij zouden slagen, maar de laatste week
begon het licht erover door te breken toen het
eind ten leste in het zicht kwam. Men kreeg
toen te hooren dat er nog moeilijkheden waren
over de verdeeling der sterkte aan kruisers,
maar dat men den moed niet op behoefde te
geven. Dit heeft te zeer den indruk gewekt
dat de gesprekken in hun wezen eigenlijk al
leen de kruisersterkte betroffen.
In het licht dat plotseling op het overge-
komen Britsch-Amerikaansche program valt,
ontwaren wij dat het een grootsch plan is, het-
welk alle belangrijke categorieen omvat. Een
korte samenvatting op grond van de officieuze
mededeelingen moge dit duidelijk maken.
De hoofdpunten van het nieuwe program
zijn dienvolgens: le. gelijkheid tusschen Ame
rika en Engeland in 1936 in kruisers, te be-
reiken doordat eensd'eels Engeland verouderde
kruisers niet vervangt en aldus zijn kruiser-
tonnemaat tot 340.000 ton vermindert en Ame
rika anderzijds slechts 12 van de op zijn bouw-
program voorziene 15 groote kruisers bouwt;
2o. vermindering van de uitgaven voor de
linie-schepen door vertraging van hun ver-
vanging bij veroudering, m.a.w. verlenging
van hun levensduur; 3o. vermindering van d'e
torpedo-jagers met in geheel ongeveer 200.000
ton, zoodat Engeland en Amerika elk in 1936
tusschen de 125.000 en 150.000 ton van deze
soort van schepen zullen hebben; 4o. een
nieuwe vermindering van de tonnemaat voor
linieschepen (het op de conferentie van 1921
te Washington vastgestelde maximum bedroeg
35.000 ton), met welk doel tegen 1936 een
conferentie bijeen zou komen.
Dit is wat erover bekend is. Maar het plan
moet nog verder gaan want Stimson, de Ame-
rikaansche minister van Staat, heeft gezegd
dat het streven was om tot een besnoeiing van
vijf categorieen te komen. Als twee belang
rijke groepen blijven inderdaad de vliegtuig-
schepen (aircraft carriers) en de duikbooten
nog over.
De groote lijnen van het besnoeil'ngsprogram
zijn nu tusschen Amerika en Engeland gere
geld, maar de medewerking van de drie an
dere zeemogendheden die in rang volgen, is
onmisbaar. Dit zijn Japan, Frankrijk en Italie
Om die medewerking te verkrijgen zal tegen
December een conferentie van de vijf grootste
zeemogendheden bijeengeroepen worden en als
plaats van samenkomst noemt men Londen.
Op die conferentie willen Amerika en Enge
land dan tegelijk de laatste verschillen die ben
nog scheiden, in het reine brengen.
Bij alle voldoening over hetgeen een forsche
stoot is in de richting van vermindering der
oorlogstoerustingen ter zee, zal niemand zich
ontveinzen dat wij alweer een intemationale
conferentie met groote moeilijkheden in het
zicht hebben. Maar dit is van later zorg.
Stimson heeft gezegd dat ,,als men slaagt, de
wedstrijd op vlootgebied gedaan is en een ge
heel andere atmosfeer geschapen zal zijn,
welke niet alleen weldadig voor onze nationale
verdediging, maar voor onze geheele houding
in onze betrekkingen met Engeland zal zijn.'
Vooreerst heeft het frissche initiatief van
den nieuwen president der Vereenigde Staten
vrucht gedragen en dit is voor een groot deel
te danken geweest aan de omstandigheid dat
er te Londen nieuwe mannen aan het bewmd
waren gekomen, die voor zijn nieuwen geest
ontvankelijk zijn.
IN HET SOW JET-PARADIJS.
De Sowjetregeering is met de uitvoering
van haar nieuw experiment, n.l. de invoering
van de onafgebroken arbeidsweek in alle in-
dustrieele ondememingen begonnen. Dat wil
zeggen, dat de fabrieken 7 maal 24 uur in de
week in werking zullen zijn, terwijl de rust-
d'agen aan de arbeiders met een overeenkom-
stig aantal vacantiedagen zullen worden ge-
compenseerd. De onafgebroken arbeid is in
weerwil van de protesten van den commissaris
voor volksgezondheid en vakvereenigingen in
gevoerd. In de protesten kwamen de volgende
meeningen tot uiting*. dat de onafgebroken ar
beid nadeelig voor de gezondheid der arbei
ders zal zijn, dat het niet aangaat in een
arbeidersstaat een arbeidsweek van 7- tot 8-
urige werkdagen in te voeren en wel in een
tijd, dat men in andere landen er naar streeft
een 5daagsche arbeidsweek te verkrijgen, om
den arbeiders twee rustdagen te geven. (En
waar blijft thans het bekende manifest van
verleden jaar betreffende den geproclameer-
van Bermondsey. Op zijn knieen lap een
kleine, poedkoope monstertasch, pevuld
met hakken van imitatie leer, bovenop lap
een nieuw orderboek, dat hij nop niet
eens peopend had. Zijn eenip peldelijk
bezit was drie shilling en zeven en een
halve penny. Tot dusver was zijn tweede
poping om als reiziger in het een of ander
zijn brood te verdienen, nu niet bepaald
een succes te noemen. En, terwijl hij
daar op dien heelen middag een beetje
moedeloos voor zich uit zat te kijken,
kwam een man, die hem van een bank
aan de overzijde van het breede printpad
al eenigen tijd oplettend had zitten be-
kijiken, naar hem toe en pinp naast hem
op de bank zitten.
,,U lijkt moe, mijnheer", zeide hij.
Bliss keek den spreker aan. Het was
een donker uitziende, corpulente man,
van een onmiskenbaar joodsch type. Hij
had een vettig keelpeluid en een allerbe-
minnelijksten glimlach. En daarbij was hij
buitengewoon sanerig.
,,U zoudt ook moe zijn", antwoordde
Bliss, „als u drie uren achtereen een ar-
tikel had trachten te verkoopen, dat niet
den minsten aftrek heeft."
Zijn buurman schudde het hoofd.
,,Als u maar met koopjes aankomt, m'n
beste meheertje", zeide hij, ,,dan koopen
ze wel. Veel te veel geld wilt u natuur-
lijik hebben. Wat heeft u daar in dat
taschje?"
Bliss maakte de monstertasch open?"
,,Kijk, hakken, voelt u er wat voor?"
De dikke man bekeek den inhoud van
de tasch met kennerssblik.
,,Dat is me ook toevallig", zeide hij.
„Ik doe zelf ook in schoenen. Voor mij
niets peen nieuws. ,,Wat is de prijs
van die hakjes, meheer?"
Met een martelaarsgezicht haalde Bliss
uit den binnenzak van het colbert een
prijscourant te voorschijn.
,,Iik heb er zelf meer dan genoeg van".
zuchtte hij. „Kijk u eens hier op elken hak
is een klein etiketje met een nummer ge-
plakt. En hier heeft u de prijscourant.
Zooals u ziet staat achter elk nummer de
prijs per pond vermeld. Zoekt u nu maar
zelf uit."
Stuk voor stuk verpeleek de dikke man
de nummers op de hakken met die van
de prijscourant. Toen hij klaar was,
schudde hij het hoofd.
„Veel te hoop", was zijn oordeel. „Elf
pence per pond, veel te hoop.
,,Die opmerkinp heb ik meer pehoord
antwoordde Bliss eenigszins sarcastisch.
,,'t Zou me werkelijk spijten, als ik haar
missen moest."
,,Bent u bekend met het vak, m nheer?
,,iEen heel klein beetje", barstte
Bliss uit, terwijl hij zich meteen daarna
bepaald opgelucht voelde door het ge
bruik van het tweede woord.
,,Wat is dan de reden, dat u juist in de
schoenen bent pepaan?"
„Dat heb ik aan een bijzonderen
samenloop van omstandigheden te dan
ken", legde Bliss hem uit. ,,Gisteren in
de tram van Camberwell kwam ik toeval
lig naast den man zitten, voor wien ik nu
die ellendige dingen verkoop. We raak-
ten aan het praten en toen vertelde ik
hem, dat ik buiten betrekking was. Als
antwoord zeide hij me, dat rij Morgan
heette en leeren hakken fabriceerde. Als
ik wilde, kon ik probeeren ze voor hem
te verkoopen, de voorwaarden waren
een zekere provisie van den verkoop. Als
u hem had hooren spreken, zou u, net als
ik, den indruk pekregen hebben, dat alle
schoenfabrikanten me om den hals zou
den vliegen, als ze die hakken zagen.
Daarna paf hij me een lijstje met namen
van firma s die ik moest bezoeken. En nu
het resultaat. Vanmorgen ben ik naar
zestien schoenfabrikanten geweest. De
eene helft vond het model goed, maar
den prijs ten minste vijftig procent te
den 7urigen arbeidsdag? Deze is waarschifn-
lijk na de langgemaakte reclame vergeten.)
Technische specialisten hebben van hun kant
aangetoond, dat men bij het gebruik van de
zeer oude en versleten machines op de fabrie
ken van Sowjet-Rusland niet aan onafgebro
ken arbeid denken kan, daar deze machines
vaak moeten worden gerepareerd, wat het
luieren van de arbeiders in de hand zal wer-
ken.
De resultaten lieten niet lang op zich wach
ten: De arbeiders zijn eenvoudig van de fa
brieken, waar de onafgebroken arbeid was in
gevoerd, weggeloopen en begonnen werk met
andere condities te zoeken. Naar de Sowjet-
kranten zelf vertellen moest een metaalfa-
briek, die het werk in drie ploegen verrichtte
binnen een week nieuwe geschoolde werk-
krachten zoeken, om ten minste een ploeg te
bezitten, daar 60 pet. geschoolde arbeiders hun
werk hadden neergelegd. In Sowjetkringen
overlegt men, welke maatregelen men tegen
dit verschijnsel moet nemen. Waarschijnlijk
zal Stalin agenten van de Ge-Pi-Oe naar de
fabrieken zenden, om de arbeiders tot werken
te dwingen.
Het is wel interessant te kunnen constatee-
ren, dat de buitenlandsche communistische
pers over deze nieuwe onderdrukking van de
arbeiders zwijgt. Ook staat het vast, dat de
buitenlandsche communisten hebben begrepen
dat mededeelingen aangaande zulk een onge-
hoorde exploitatie van de arbeiders zelfs bij
die arbeiders in het Westen van Europa, die
zoo naief zijn geweest om te gelooven, dat de
Sowjetregeering een arbeidsregeering was,
groote opschudding zullen te weeg brengen.
DE REORGANISATIE VAN HET
ITALIA AN SCHE MINISTERIE.
Mussolini torst negen portefeuilles van zijn
ministerie, want hij was minister-president,
minister van buitenlandsche zaken, binnenl.
zaken, oorlog, marine, luchtvaart, corporatie-
wezen, kolonien en openbare werken. Voor een
gewoon mensch is dit, schrijft de N. R. Crt.,
aantal moeilijk te ontspannen, maar de Leider
is nu eenmaal geen gewoon mensch. De Brit
sche eerste-minister MacDonald heeft een keer
de proef genomen om naast het premierschap
de portefeuille van buitenlandsche zaken voor
zijn rekening te nemen, maar toen hij dit jaar
opnieuw aan de regeering kwam, deinsde hij
voor een herhaling van het experiment terug
omdat het de vorige maal te veel van zijn
krachten gevergd had. Poincare, die in den
tijd, dat hij gezond was, toch ook heel wat
werk kon verzetten, moest tot de slotsom ko
men, dat het te veel van hem eischte om de
portefeuille van financien naast het minister-
presidentschap te houden. Het zou dus geen
wonder zijn als Mussolini ten slotte had inge-
zien dat het in het belang van zijn gezondheid
noodig was zich verlichting van werk te ver-
schaffen. Men kan echter moeilijk aannemen
dat hij, hoewel hij in naam aan het hoofd van
zoovele departementen stond, ook metterdaad
voor al die departementen het gewone werk
van een minister verrichtte. Hij had onder-
staatssecretarissen onder zich die alien vurige
bewonderaars van hem en van z'n geest bezield
zijn, en in de praktijk ministerieele functies
uitoefenden. Belangrijke besluiten namen zij
natuurlijk niet zonder den „minister" zelf te
raadplegen, maar voor zoover zij zelven nu
minister geworden zijn, zal er op hun depar
tement voortaan zonder den wil van den Lei
der geen muschje van het dak vallen.
Vermoedelijk is er in de regeeringspraktijk
dus heel weinig veranderd, zal Mussolini over
alle departementen nog steeds zijn gebiedend
oog laten gaan en zijn werkdag even bezet
zijn als vroeger. Zoo beschouwd, zou de heele
verandering voomamelijk neerkomen op een
promotie op groote schaal voor een aantal on-
d'erstaatssecretarissen.
De nieuwe ministers hadden zulk een pro
motie door hun ijver voor de openbare zaak en
hun bekwaamheid verdiend, maar er was ook
een practische overweging die het wenschelijk
maakte hen in rang te verhooger. Om een paar
voorbeelden te noemen. Grandi, die nu van
onderstaatssecretaris tot minister van buiten
landsche zaken is bevorderd, kwam wanneer
hij in andere landen vertoefde, steeds als
iemand van lager rang tegenover de ministers
van buitenlandsche zaken daar te staan. Op
zijn reizen naar de Balkanhoofdsteden, in de
Volkenbondsbijeenkomsten te Geneve, op de
Haagsche conferentie enz. kon hij niet met het
gezag van het hoofd van het departement van
buitenlandsche zaken optreden en dit moest
aan het prestige van Italie afbreuk d'oen. Hij
kan nu Briand, Henderson, Stresemann en an
deren als gelijken in rang ontmoeten, als lei
der van de buitenlandsche politick van zijn
land, hoewel van zelf spreekt dat de opperste
leider Mussolini de teugels vooral voor dit de
partement in handen houdt en op ruggespraak
zal blijven staan. Het feit was d'at Italie te
Geneve totdusver de eenige groote mogend-
heid was die er niet door zijn eerste minister
of zijn minister van buitenlandsche zaken ver-
tegenwoordigd was. Balbo, de nieuwe minister
van luchtvaart, is pas te Londen geweest,
maar stond daar als onderstaats-secretaris
tegenover den Britschen luchtminister.
'Men verwacht d'at Mussolini in een openbare
rede de verandering als een blijk van vertrou
wen in zijn medewerkers in de verschillende
hoop, de andere helft vond den prijs goed
maar zeide, dat het model tien jaar bij de
tegenwoordige mode ten achter was."
In gedachten draaide zijn nieuwe ken
nis een van de hakken om en om.
,,Maar dat is toch peen bestaan!" zeide
hij hoofdschuddend.
„Dat weet ik wel", antwoordde Bliss.
„Of liever, die ondervindinp heb ik van
morgen wel opgedaan."
,,Wat bent u van plan te doen?"
„Den heelen rommel terup te brengen
en een ander baantje zien te krijpen",
was het eenigszins neerslachtige ant
woord. Heel voorzichtig schoof de dikke
man een eindje naar Bliss toe.
,,Luister eens poed toe", zeide hij ver-
trouwelijk. „Die patroon van u heeft er
een mazzel van willen maken. Mlaar nou
zal ik u eens een fijn zaakje aan de hand
doen. Dan zet u het hem betaald en wij,
u en ik, hebben meteen een klein profijtje
ervan. Bij me thuis heib ik nop van dat
oude zakkenpapier met J. Marcus, fabri-
kant van lederwaren, erop pedrukt. Als
ik u nou geeft zoo'n klein ordertje voor
driehonderd van die hakken, zou u den
ken, dat uw patroon dan eerst zal infor-
meeren wie J. Marcus is?"
„Neen, natuurlijk niet, hij is veel te blip
dat hij ze verkoopt tegen zijn eipen prijs."
,,Zoo pauw als hij kan, stuurt hij ze
me dan natuurlijk. En als de kruier dan
met de hakjes aan de deur komt. ben ik
toevallig net uit. Hij laat natuurlijk de
hakjes achter en zept, alsdat hij den vol-
genden morgen om het peld zal komen.
Ondertusschen verkoop ik ze. Ik heb een
kennis, die er zes pence per pond voor
wil geven dus voor ons ieder drie
pence. \Vel, wat zept u? U kunt bijtijds
zorgen dat u weg bent en daarna kunt u
altijd nop probeeren een andere betrek
king te krijpen."
(Wordt vervolpd.)
