scgr£t^k^rr;^ b^kkeiiik
V
SCHAAKRUBRIEK.
BURGEBLUKE STAND.
|Hnii en Hof.
Pluimvee-mbriek.
DRIE JONGELUI GEARRESTEERD.
GEMEENTERAAD VAN
BOSCHKAPELLE.
heer Kuyer aan de Eem te Baarn. De lossing
geschietlde door middel van kiepbakken die
door motorische kracht langs een kabel naar
den kant worden bewogen. De koopman J.
Moolenaar te Baarn, die op het schip gekomen
was ora met eenige arbeiders te spreken, ging
in een van die bakken zitten om op deze wijze
den kant te bereiken. Aangezien hij zich plaat-
ste aan eene zijde van den bak werd deze uit
zijn evenwicht gebracht met het gevolg dat
Moolenaar van een hoogte van 4 a 5 meter op
den harden wal terecht kwam. In zorgwek-
kenden toestand werd Moolenaar per politie-
brancard naar het ziekenhuis te Baarn ver-
voerd.
DE PASTOOR BEDREIGD.
Zondagnacht is ingebroken in de pastorie
van Rath-Anhoven bij Erkeienz, aan de Ned.-
Duitsche grens. Eerst doorzocht de dief alle
kasten en laden van de benedenvertrekken.
Daarna bracht hij een bezoek aan de slaapka-
mers. Hij dwong den pastoor, hem te volgen
naar beneden, waar in een der kamers de
brandkast stond. Met een revolver, met schejp
geladen, zette de inbreker kracht aan zijn be-
dreigingen bij. Met den inhoud der brandkast
verdween de dief-inbreker. De buit was niet
groot.
Eenige dagen geleden werd een 17jarige
jongen, die in de Nigellestraat (N.) te A'dam
eenige meisjes wilde beschermen tegen drie
jeugdige bengels, bij een vechtpartij met een
mes in de zijde gestoken. De politie van het
bureau Volewijkerspark, die aanvankelijk om-
trent de daders in het duister tastte, heeft nu
drie jongelieden aangehouden die van den laf-
fen aanslag verdacht worden. Uit het onder-
zoek is gebleken, dat alle drie inderdaad aan
het gebeurde debet zijn. Een hunner, een
knaijp van 16 jaar, heeft den steek toege-
bracht: hij heeft het bekend en het mes werd
in beslag genomen. Hij is ter beschikking van
de justitie gesteld.
Het drietal is met het slachtoffer wiens
toestand vry goed is in het Binnengasthuis
geconfronteerd.
EEN ONDERZEEeR IN ZIJN TUIG.
Een niet alledaagsch avontuur overkwam
den motorbotter U.K. 95, schipper P. Baarsen,
dat gelukkig goed is afgeloopen. Onder het
visschen cjp de Noordzee, ter hoogte van Ter-
schelling, liep een onderzeeer in het korretuig.
Daar men aan boord van het marine-vaartuig
merkte, dat er iets niet in orde was, kwam
men aan de oppervlakte. De U.K. ^95 werd
daardoor beschadigd aan bakboordzijde, be-
kwam een gat boven de waterlijn pn gebroken
berghout, terwijl een davit werd verzet. Qp
een scheepswerf te Den Helder wordt de
schade hersteld voor rekening van de Marine.
BLOEMBOLLENSCHUUR AFGEBRAND
TE HILLEGOM.
Maandag is te Hillegom een felle brand uit-
gebroken in een bijna voltooide, nieuwe bloem-
bollenschuur van de N.Y. Hulsebosch aan de
Leidsche Vaart. Kort na het ontdekken van
den brand stond de geheele schuur in lichte
laaie en bleek, dat aan blussching niet te den-
ken viel. De schuur, waarin zich een groote
partij dure bloemlbollen bevond, is dan ook
afgebrand.
De brandweer, die spoedig ter fplaatse was,
bepaalde zich er toe, de belendende perceelen
nat te houden en wist zoodoende uitbreiding
van den brand te voorkomen.
Aangezien de centrale verwarming nog met
gereed was, werden in de schuur voor het
drooghouden der bollen eenige kachels ge-
stookt. Hieraan schijnt de brand te moeten
worden toegeschreven.
De schade, die ongeveer f 100.000 bedraagt,
wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt.
EEN MIJNRAMP IN SILEZIE.
Maandagavond is in den mijn van de Nieder
Silezischen Bergbau A. G. bij Waldenberg in
Silezie een ernstige ontploffing van mijngas
ontstaan; 23 mijnwerkers zijn gedood, 12 zijn
levend boven gebracht en naar een ziekenhuis
vervoerd. Elf van hen zijn ernstig gewond.
Nader wordt gemeld dat het geheele Neder-
Silezische mijndistrict in rouw is. Van een der
torens van de mijn waait een zwarte rouwvlag.
Van de 23 gedooden zijn er 14 getrouwd; 28
kinderen zijn wees geworden. Honderden
vrouwen hebben zich bij de mijn verzameld.
Hartroerende tafereelen spelen zich hier af.
geheele land heeft van de hitte te lijden, met
uitzondering van de kust langs de Stille
Zuidzee. De hoogste geregistreerde tempera-
tuur was 98 graden te Baltimore en Okla
homa-City. Te Washington wees de thermo
meter 96 graden aan.
EEN NATUURWONDER.
Bij Wauneta in Nebraska had een vrucht-
boom met ten deele witte, ten deele rose
bloesems gebloeid. Thans heeft zich de
vrucht ontwikkeld en tot zijn verbazing zag
de farmer, dat de boom half kersen, half
perziken draagt.
DROEVE THUISKOMST VAN EEN
BAANWACHTER.
In het dorp Rovigo moest een baanwachter,
toen hij van zijn nachtdienst huiswaarts keer-
de, tot de ontdekking komen, dat zijn woning
inmiddels geheel in asch was gelegd. Zijn vier
kinderen, die er zich alleen in hadden bevon-
den de man was namelijk weduwnaar
waren levend verbrand. De verminkte lijkjes
zijn reeds gevonden.
ONWEER.
Naar uit Ljoebliana (Laibach) gemeld
wordt, heeft boven de omgeving aldaar in den
nacht op Zondag een hevig onweer gewoed,
evenals boven de streek van Maribez. 1 ele-
graaf- en telefoonverbindingen werden ver-
broken, branden braken op verschillende plaat-
sen uit. In het plaatsje Vicignegore was de
brand zoo hevig, dat het vuur in Ljoebliana
zichtbaar was. De aangerichte schade is aan-
zienlijk.
HET VLIEGTUIG HULPMIDDEL BIJ DE
VISCHV ANGST.
Volgens berichten uit Reykjavik zou men
zich aldaar dit jaar bij de haringvangst van
vlieetuigen hebben bediend en hiermee goede
resultaten hebben bereikt. De vliegers kun-
nen de groote scholen haring gemakkelijker
ontdekken dan de vissohers en dezen dan
waarschuwen. Aan de oostkust van IJsland
is de vangst hierdoor tiweemaal zoo groot
geweest dan anders. Bovendien konden de
vliegers aan de visschers alle noodige inlich-
tingen betreffende den toestand van het ijs
verstrekken.
BRAND IN EEN ZIEKENHUIS.
Dinsdagochtend tegen 5 uur brak brand uit
in het Prosperziekenhuis te Recklinghausen.
De westelijke vleugel van het gebouw was in
een korten tijd in rook en vlammen gehuld,
die zich met razende snelheid over het mid-
dengedeelte verspreidden en ook den ooste-
lijken vleugel aantastten. Het geheele boven-
gedeelte van het reusachtige gebouw is ver-
nleld.
De patienten konden tijdig in veiligheid
worden gebracht.
HITTE IN AMERIKA HOUDT NOG AAN.
Vijf personen zijn Maandag aan de hitte
bezweken, toen de temperatuur te New York
tot 91 graden steeg. Vijf andere personen, die
in zee waren gaan baden, zijn verdronken.
Vroeg in den avond bracht een regenbui
eenige verfrissching, doch gedurende den ge-
heelen nacht daalde de temperatuur niet on
der 75 graden. Dinsdagmorgen was het 7
graden koeler dan Maandag, doch om 1 uur
's middags stond de thermometer weer op 88
gr. Het weerbureau voorspelt, dat de hitte-
golf minstens nog 24 uur zal aanhouden. Het
Slechts vijf leden hadden aan de o'proeping
gevolg gegeven. De heeren Mangnus en Bun
waren met opgekomen. Voorzitter burge-
meester Truijman.
Omtrent de notulen merkt den heer Stal-
laert op, dat hem het weergegevene van het
verhandelde over punt II niet erg duidelijk is.
De Secretaris leest dit nog eens voor, waarna
den heer Stallaert zich voldaan verklaart.
Agenda;
I. Ingekomen stukken.
1. Proces-verbaal van kasopname bij den
gemeente-ontvanger, waarbij alles in orde werd
bevonden.
2. Van Ged. Staten goedkeuring raadsbe-
sluit tot het aangaan eener kasgeldleening van
12.500.
3. Van den heer Van der Wielen bericht,
dat hij de benoeming als afgevaardigde naar
de vergadering der aandeeihoudsters in de
Zeeuwsch-Vlaamsche Waterleiding Mij. aan-
vaardt.
4. Van de R.K. Hanze in Zeeuwsch-Vlaan-
deren het verzoek de tarieven voor electrisch
licht en kracht resp. te verlagen <Jp 30 en 15
cent per K.W.U.
De Voorzitter toont aan, dat zulks voor onze
gemeente moeilijk zal gaan en stelt voor het
adres voor kennisgeving aan te nemen, 't geen
aldus geschiedt.
5. Van de Standsorganisatie alhier het
verzoek, het daarheen te willen leiden, dat er
een vaste autobusdienst tot stand komt van
Stoppeldijk via Boschkapelle en Zaamslag naar
Sluiskil, voor het vervoer der aldaar werken-
de arbeiders.
De Voorzitter zegt, dat dit adres in 't col
lege van Burg, en Weth. is be jproken. Men
achtte echter de gegevens en argumenten niet
voldoende, want men weet niet hoeveel men-
schen er gebruik van zullen maken; ook niet
wie de autobus zal exploiteeren, enz., waarom
Burg, en Weth. voorstellen het adres terug te
sturen voor nadere toelichting.
De heer v. d. Wielen meent, dat de bedoe-
ling van het adres is, dat Boschkapelle bespre-
kingen hierover houdt met de twee genoemde
gemeenten, waarop de Voorzitter antwoordt,
dat men dan toch eerst dient te weten, hoe
veel personen ervan gebruik zullen maken.
De heer Stallaert is van 't zelfde gevoelen,
want, zegt hij, als samenwerking in dezen
wordt gevraagd, zullen die gemeenten toch wel
informeeren, hoeveel werklieden van Bosch-
k; Jpelle er gebruik van maken.
De Voorzitter vraagt de heer de Schepper
als belanghebbende, of een zelfde adres aan
beide gemeenten is gestuurd, waarop den heer
de Schepper ontkennend antwoordt.
Door verschillende leden wordt c|pgemerkt,
dat door particulieren van dezen dienst zeer
zelden gebruik gemaakt zal worden.
De heer v. d. Wielen brengt in 't midden,
dat de, drie gemeenten eene aanvraag zullen
doen bij Ged. Staten en desnoods subsidie
trachten te verkrijgen.
Na nog eenige gedachtenwisseling werd het
voorstel van den Voorzitter, om met beide
gemeenten hierover te correspondeeren, met
algemeene stemmen goedgevonden.
6. Nog eens komt aan de orde een verzoek
tot verlaging der electriciteitstarieven.
Op verzoek van den Voorzitter is door den
administrateur eene berekening met toelichting
ingezonden. Hieruit blijkt, dat er van 233 aan-
sluitbare perceelen er 150 zijn aangesloten en
komt tot de conclusie, dat de'prijs voor licht
van 60 t|p 56 cent per K.W.U. kan gereduceerd
worden. Op grond hiervan stelt de Voorzitter
een verlaging voor van 5 cent per K.W.U.
De heer de Rooij wenscht 10 cent reductie,
want hoe meer verbruik, hoe meer verlaging
van den prijs. Bovendien zou spreker er Ged.
Staten op willen wijzen, dat hier de tarieven
abnormaal hoog zijn, zij denken nu wellicht,
daar ginder gaat het goed.
Het voorstel van den Voorzitter om bij de
P.'Z.E.M. eerst inlichtingen in te winnen of
bovenvermelde berekening van den administra
teur wel klc|pt, wordt met algemeene stemmen
goedgevonden.
7. In de vorige vergadering werden de be-
sprekingen betreffende het verleenen van een
gratis lichtpunt opgeschort, opdat de leden
hierover nog eens zouden kunnen nadenken.
Thans stellen Burg, en Weth. een nieuwe
regeling voor in dezer voege: Binnen de maand
moet de aanvraag geschieden en de aanvrager
moet eerst 25 K.W.U. verbruiken. De eerste
100 M. geleiding komen op kosten der ge
meente; de rest is voor rekening van den be-
trokkene.
De heer Koster acht deze laatste toevoegmg
nog al bezwaarlijk voor den aanvrager.
De Voorzitter wijst t|p de hooge kosten van
aansluiting met 't lichtverbruik, die bij weg-
lating dezer voorwaarde, daaruit voor de ge
meente voortvloeien, vanwege de afgelegen
perceelen, waarvan meerdere worden aange-
duid.
De heer v. d. Wielen wenscht nog een
maand gelegenheid tot aansluiting na goed
keuring van het onderhavige voorstel door Ged.
Staten.
De heer de Rooij vreest. dat zulks belang-
rijke kosten voor de gemeente na zich kan
sleepen.
De heer Koster acht het voorstel billijk voor
hen, die vroeger in de gelegenheid waren om
aan te sluiten, doch ten opzichte van hen, die
deze gelegenheid niet hebben gehad, acht hij
het een bezwaar en eene onbillijkheid.
Ten slotte wordt de voorgestelde regelmg
met algemeene stemmen goedgekeurd.
Aanbieding gemeenterekening dienst
1928.
Idem rekening Alg. Armbestuur dienst
1928.
Beide worden in handen gesteld eener com-
missie van onderzoek. In de eerste worden
door den Voorzitter aangewezen de heeren
Koster, de Rooij en de Schepper; in de tweede
de heeren Koster, Stallaert en de Rooij, welk
verklaren de c/pd'racht te aanvaarden.
IV. Voorstel tot wijziging verordening op
de keuring van waren.
Ged. Staten wenschen eene aanvulling op
art. 4, waartegen niemand bezwaar heeft.
Hiermede is de agenda ten einde en volgt
rondvraag.
De heer Stallaert: De opril aan den dijk is
verlegd, zijn de zijkanten van den dijk ver-
pacht
De Voorzitter antwoord hierop ontkennend;
er is d'aartoe wel gelegenheid geweest. Er is
een inschrijving ingekomen voor f 6, doch
Burg, en Weth. vonden dit te weinig.
De heer Stallaert wijst c|p den treurigen
toestand, waarin die zijkanten liggen; hij
noemt het schande voor de gemeente; het
goed van het onkruid vliegt heinde en ver.
Door de heer v. d. Wielen is gezegd, dat die
zijkanten wel f 25 zoud'en opbrengen voor tuin-
derij. Nu moeten we geld uitgeven in plaats
van f 6 te ontvangen.
De Voorzitter zal trachten den grond te
laten zuiveren en aan Ged. Staten verzoeken
het te mogen bebouwen.
Den heer Stallaert dringt dan op spoed aan.
Verder zegt de heer Stallaert, dat de ge
meente in het onderhoud der Bosschestraat
moet bijdragen. De man, die nu met de her-
stelling ervan bezig is, kan dit onmogelijk
goed doen. Sprekers bedoeling is geenszins,
dat deze persoon zijn plicht niet zou doen,
verre vandaar, hij heeft niets dan lof voor
diens ijver, maar de materialen, die hij ter
beschikking heeft zijn van minderwaardige
kwaliteit en kwantiteit. Spreker verzoekt den
Voorzitter het polderbestuur hierop attent te
willen maken, hetgeen deze toezegt.
(Hierna sluiting.
BOSCHKAPELLE.
Huwelijks-voltrekkingen. 10 Juli. Alphon-
sus van den Brande (van Hontenisse), oud
25 j., jm. en Anna Maria Catharina Erpe-
link, oud 21 j., jd.
Geboorten. 12 Juli. Eduardus Franciscus
Maria, z. van Josephus Franciscus Ludovicus
Piessens en van Maria Aurelia Mathilda
Lucas. 19 Juli. Laurentius, z. van Petrus
Johannes Fermont en van Seraphina Maria
de Loos. 22 Juli. Alphons Jacobus, z. v. Jaco
bus Vonk en van Cornelia Leonida Everaert.
28 Juli. Elza Louisa, d. van Eduardus Petrus
Lambert en van Anna Maria Lauret. 31 Juli.
Richard Alphons, z. van Augustinus Cornelis
Herman en van Emma Christina Otjes.
Overlijden. 20 Juli. Eduardus van Hoove,
oud 35 j., (overl. te Westdorpe), echtg. van
Martha Johanna Otjes. 21 Juli. Eduardus
Franciscus Maria Piessens, oud 9 d., z. van
Josephus Franciscus Ludovicus en van Maria
Aurelia Lucas. 31 Juli. Camiel Petrus Cle
ment van Goethem, oud 19 j., z. van Johan
nes Cornelis en van Apolonia van Loenen.
STOPPELDIJK.
Huwelijks-aangiften. 5 Juli. Josephus
Eduardus Hamelink, oud 27 j., jm. en Anna
Sophia Vereecken, oud 21 j., jd. 26 Juli.
Josephus Judocus Verdurmen, oud 25 j., jm.
en Stephania Petronella Peersman, oud
28 j., jd.
Huwelijks-voltrekkingen. 30 Juli. Josephus
Eduardus Hamelink, oud 27 j., jm. en Anna
Sophia Vereecken, oud 21 j., jd.
Geboorten. 14 Juli. Tanneke, d. van Mar-
tinus Dieleman en van Cornelia Verpoorte.
DE KAMERTUIN.
De Ster van Beth'ehem.
Deze eenvoudige sierlijke kamerplant met
een klassieken naam, bloeiende met tientallen
witte of blauwe bloemen, doorsnee ongeveer 2
c.M., welke den vorm eener ster hebben, is te-
genwoordig een veel gevraagde plant. Ook
flora's kinderen ontkomen aan de modegrillen
niet en zoo kan men tegenwoordig zoowel ach-
ter kostbare spiegelruiten als achter een meer
bescheiden venster deze overvloedig bloeiende
planten bewonderen. Inderdaad zijn ze hun
plaats ten voile waard.
De Ster van Bethlehem, behoorende tot de
II.
III.
OM HET KAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND.
De uitslag was als volgt:
1. Dr. M. Euwe met 8 y2 uit 9 punten, 2 en
3. S. Landau en H. Weenink, met 7, 4. Jhr.
Mr. J. H. O. van den Bosch met 6%, 5 en 6.
J. Davidson en R. Loman met 4, 7. Dr. A.
Olland met 3%, 8. K. Geus, met 3, 9. Mr.
E. Straat met 1%, 10. E. Mulder met 0 pun-
ten uit 9.
De wedstrijd trok sterk de aandacht. Men
verwachtte dat Euwe met een flinken voor-
sprong zijn titel zou handhaven. Hij heeft
deze verwachting niet beschaamd. Ook was
men benieuwd, wie tweede zou worden en de
spanning steeg, toen Jhr. Van den Bosch in
de eerste helft zoodanig scoorde, dat hij met
Euwe een oogenblik gelijk stond. Men heeft
toen den coming man in hem gezien. Doch
in de tweede helft heeft hij teleurgesteld.
Landau won een schitterende partij van hem,
terwijl hij in een door Euwe aangeprezen
variant van de Cambridgesprings door den
kampioen werd afgemaakt. Zoodoende is van
een nieuwe ster dit jaar nog niets gekomen.
De verdienste van Jhr. Van den Bosch blijft
niettemin zeer groot; hij is 23 jaar oud en
mist nog de ontzaglijke moreele training
naast de techniek, noodig voor zulke scherpe
wedstrijden.
Weenink, de problemist, die van wedstrij
den tot nu weinig werk maakte, heeft zich
gehandhaafd. Landau, de jonge sterke speler
en kampioen .van Rotterdam, toonde zijn j waar
kracht door de 6 laatste partijen achter el- --
kaar te winnen. Zij alien maken met hun
spel een veel belovenden indruk, zelfs Wee
nink, die feitelijk nog over de meeste res-
sources beschikt, maar alleen in gebreke
blijft om ze te coordineeren.
Davidson, die vroeger van Euwe wist te
winnen, liet een steek vallen, door het niet
opnieuw te doen. Doordat hij in een gewon-
nen stand (de schuld van Euwe) zich door
het moedige en scherpe spel van Euwe een
nederlaag liet bezorgen, heeft hij een inferio-
riteit bekend, die zeer pijnlijk voor hem
moet zijn. Ook in zijn partij tegen Landau
ontbrak de groote lijn en was het maar een
kleinzielig reageeren op ondergeschikte mo-
tieven, terwijl door een beetje meer durf en
„Grossziigigkeit" de winst Davidson had toe-
behoord. Toen het eindspel hem daartoe kans
bood, wist dan ook Landau mooi party te
trekken van zijn moreel overwicht.
De andere deelnemers hebben de winst-
cjjfers der hoofdgroep gefinancieerd en zijn er
zelf sleoht afgekomen. De veteranen Loman
en Dr. Olland maken niettemin geen slecht
figuur. Mr. Straat was me£r verplicht. K.
Geus en Mulder hadden geen verplichtingen,
vooral deze laatste niet, die pas 19 jaar oud
is. Moge de teleurstelling voor hem niet te
bitter zijn. Het feit, dat men hem tot den
wedstrijd toegelaten heeft, zal wel de aan-
wezigheid van een zeker talent waarborgen,
waarvan de elementen vermoedelijk nog te
los samenwerken, om de krachtproef van
zulk een tomooi te doorstaan.
Euwe is volgens diverse bladen over zijn
spel zelf niet tevreden. Hij heeft zijn laatste
partijen van den strijd trouwens voorzichti-
ger gespeeld dan de eerste. Het spreekt van-
zelf dat hij tegen de in Karlsbad aanwezige
meesters niet op deze wijze zal mogen spelen.
Het feit, dat Euwe hoopt, er in Karlsbad
beter in te komen, bewijst afdoende, dat hij
het verschil zelf best ziet en beoordeelt. Het
getuigt ook van een reactie op de hier toe-
gepaste speelwijze, op een afschudden daar-
van. Voor Euwe is de taak tenslotte niet
prettig, om tegen „krukken" (alles is rela-
tief) te moeten spelen, teneinde zijn kam-
pioenstitel (waarop hij terecht zeer gesteld
zal zijn) te ibehouden.
In het licht van meesterpartijen gezien,
zijn de gedachten, motieven, plannen enz. enz.,
waarmede zijn concurrenten voor den dag
komen, meestal weinig beteekenende zetjes,
waar hij zich dan haast als een paedagoog
mede moet bezig houden. Hij loopt dan zelfs
nog gevaar, in de war te geraken, daar hij
andere reacties gewend is, zich althans door
zijn vele analysen, studies enz. op andere
reacties traint.
Het zou dan ook voor hem veel beter zijn,
indien hij niet meer aan deze wedstrijden
deelnam. Euwe, door zijn tomooien en twee-
kampen tegen de allergrootste meesters, kan
voldoende het bewijs leveren, dat hij kam
pioen van Nederland is. Men plage hem niet
meer met den sportief schijnenden, maar in
den grond bekrompen eisch, dit aan te too-
nen. Wij voor ons vinden zulke beproevingen
niet van verfijnt sportieven smaak getuigend,
n'en deplaase de kopstukken van ons Neder-
landsch schaakleven. Het is een condescen
dence van Euwe, die wij hem niet zouden wil
len vragen, of, ons door hem aangeboden,
niet zouden aanvaarden terwille van hem:
opdat hij zich uitsluitend op de allergroot-
sten „einstelle" en door successen tegen hbn
de Nederlandsche schaakeer beter diene.
Oostindisch.
De volgende kleine partij toont, hoe voor-
zichtig de fianchetto-verdedigingen tegen de
damepionopening toegepast moeten worden.
Wit: J. Delvaux, Zwart: E. Verschueren,
oud-kampioen der Gentsche Schaakclub.
1. d4, Pf6, 2. c4, g6, 3. Pc3, Rg7, 4. Pf3,
0—0, 5. Rg5, d6, 6. e4, Pbd7 (Rg4 is beter),
7. e5, dXe5, 8. dXe5, Pg4, 9. e6! (niet 9.
Rf4, PXe5, 10. Pxe5, PXe5, 11. De2
wegens 11... Pc6 gevolgd door 12... e5!), 9_..
fXe6 (Zwart heeft nu een pion meer, dien hij
niet heeft), 10. De2, Pdf6 (eerst RXc3 kwam
zeer in aanmerking), 11. b3, Ph6, 12. Tdl,
De8 (niet Rd7 wegens Pe5!), 13. Pb5! (Pe5
is te eenvoudig, terwijl Pd4 met Pf7 wordt
beantwoordt, hetgeen tot den opmarsch
epion leidt), 13... Dc6 (Zwart heeft niet beter)
14. Pd4, De4, 15. PXc7 (niet Dxe4, PXe4
met bedreiging f2), 15... Tb8, 16. PcXe6,
Rve6, 17. PXe6, Tfe8, 18. PXg7 (dreigt
damewinst), 18... DXe2f, 19. RXe2, Kxg7>
20. 0—0, Tbd8, 21. TXd8, TXd8, 22. Tdl
TXdl, 23. RXdl en won-
f van we verschillende soorten aantreffen onder
de vaste planten in hordes of rotstuintje, stelt
heel bescheiden eischen wat de verzorging be-
treft en verdraagt de vaak ongunstige om-
standigheden aan kamercultuur noodwendig
verbonden, heel goed. Voor weinig geld koopt
men een bloaiend exemplaar, de bloeitijd valt
van Juli tot September en die nog goedkooper
uit wil zijn, tracht wat stek machtig te wor
den en kweekt ze zelf op. Dit kweeken van
stek levert geen of heel weinig moeilijk-
heden op.
Na den bloeitijd wordt de plant op een luch-
tige plaats betrekkelijk droog door den winter
geholpen en vroeg in het voorjaar komen tal-
rijke jonge scheuten voor den dag, welke we
voor de vermenigvuldiging gebruiken. De plant
kan zoowel in een gewone bloempot voor het
raam gehouden worden, liefst op een verhoo-
ging met het oog op de overhangende ranken,
dan wel als hangplant worden gekweekt. Heel
vaak ziet men dunne stokjes in de bloempot,
teneinde dit overranken te voorkomen en in
dien het bossige exemplaren zijn, de stokjes
dun en dus niet opvallen, dan heeft dit geen
bezwaren. Is dit niet het geval dan staat het
bepaald leelijk.
Hoewel het kweeken van stek al zeer een
voudig is, maakt de leek hierbij toch maar al
te vaak verschillende fouten. Een der meest
voorkomende fouten is wel het snijden van
eel te lange stekken. Of het verlangen spoe
dig groote planten te hebben hieraan debet is,
weten we niet, doch meer dan eens merken we
op, dat de amateur-kweeker zich schromelijk
aan te lange scheuten te buiten gaat. Neem
korte, gedrongen scheuten (top- of zijscheuten)
ter lengte van 5 tot 10 c.M., verwijder hiervan
de onderste bladeren en plant zoo'n stekje in
een klein potje met een mengsel verteerde
blad- en mestaarde waardoor iets scherp, zand
is gemengd. Vrees dat het afsnijden der stek
ken de moederplant zal schaden is volkomen
ongegrond. Hierdoor verkrijgt de oude plant
juist een gedrongen, breeduitstoelend voorko
men, evenals door af en toe innijpen, waardoor
een spichtig uitgroeien der plant wordt voor
komen. Ook bij andere planten wordt dit vaak
vergeten.
Beschikken we over een kas of raam, dan
plaats en we de stekken daar in, aangezien ze
in zoo'n afgesloten ruimte beter en spoediger
bewortelen. Schermen tegen de zon is dan
roodzakelijk. Ontbreken deze hulpmiddelen,
dan plaatsen we de stekjes gewoon in de ka-
mer, bij al te zonnig weer op een half bescha-
duwd hoekje. Naarmate de stekplantjes be
wortelen worden ze overgebracht in een groo-
tere pot, met hetzelfde grondmengsel. Ze hou
den van een voedzamen grond en moeten vol
doende licht hebben, zood'at ze in de meeste ge-
vallen vlak voor het raam moeten staan. Zijn
de ramen op het zuiden gelegen, dan kan hier
van worden afgeweken.
Zoodra de stekjes ongeveer een hoogte heb
ben van ongeveer 10 c.M., dan passen we ook
hier innijpen toe, aldus de plant dwingende
zich te vertakken en zich tot bossige exem
plaren te ontwikkelen. Vroeg gestekt kan
zoo'n plantje nog hetzelfde jaar bloeien, doch
in de meeste gevallen is dit niet raadzaam,
daar hierdoor de plant te veel verzwakt.
Wat het gieten betreft het volgende: Dage-
lijks een klein scheutje water is voldoende,
doch het gieten over de bladeren moet verme-
den worden, aangezien deze daardoor gemak-
kelijk door een zwamziekte worden aangetast.
Hierdoor krijgen we zwarte vlekken, de bla
deren vallen af en zijn aldus een ernstige be-
lemmering voor den verderen groei, geven we
de plant een bad, dan na het uitlekken alle
water uit het schoteltje verwijderen.
Behalve de witte varieteit is er nog een
blauwe, doch deze is minder sterk en wordt
daarom niet zooveel aangetroffen.
papier min of meer leeren kennen en er zoo-
doende voor gespaard blijven baar onder de
I kuikens in werkelijkheid te leeren kennen.
Maar ik zal, mijn gewoonte getrouw, U eerst
j even in kennis brengen met klachten van kip-
penhouders die er ongelukkig genoeg wel ken-
nis mee gemaakt hebben en dan zult U zien
hoe ik al pratende over de klachten U de
ziekte in al haar verschijnselen doe kennen.
1. „We hebben vermoeden dat onze kuikens
vergift binnen gekregen hebben omdat ze een
paar uur voor den dood nog kerngezond waren
en nog buiten liepen en een oogenblik later
toen we ze in de kunstmoeder wilden doen
omdat er een onweer aan de lucht zat, we er
bij kwamen ze als gezaaid door de kunstmoe
der lagen, met de oogen nog open, maar alien
dood. Van stikken is geen sprake daar de
luchtschuiven goed open stonden. We hebben
sterk vermoeden van kwaadwilligheid." On
derzoek: Coccidiosis!
2. ,,Bij ons zijn een hoop kuikentjes dood
gegaan, even laten ze de vleugeltjes hangen,
enkelen hebben eenige pijn en we vermoeden
d'at ze verkeerd voer gehad hebben door kwaad-
willigen." Onderzoek: Coccidiosis!
3. ,De kuikens zijn bijna alien in een nacht
dood, ze waren allemaal bij elkaar in hetzelfde
hok en de dag van te voren waren ze nog alle
maal goed gezond. Zou soms iets in het voer
gezeten hebben dat niet goed was?" Onder
zoek Coccidiosis!
4. „De kuikens hebben bloederige diarrhee
en zijn na 24 uur dood. Vanaf Februari heb
ik nu al kuikens gefokt en nog bijna geen
sterfgevallen gehad; Een dag voor het eerste
kuiken stierf was ik begonnen met een ander
soort opfokvoer, kunnen daar nu de schadelijke
bestanddeelen in zitten? Ik zal het nu meer
niet meer voeren, tot dat ik bericht van U
heb." Onderzoek: Coccidiosis!
Ziehier een greep brieven uit wat ik noem:*
het vergiftigingsdossier. Ze komen er alien
op neer dat de kuikens bij massa's, soms hon-
derd in een nacht, sterven, zonder dat de eige-
naar er van te voren iets van gezien heeft.
Heeft men nu toevallig van te voren ander
opfokvoer gegeven, dan krijgt de nieuwe voer-
soort de schuld, of men denkt aan vergiftiging.
Uitgesloten is het niet, dat moeten we direct
goed begrijpen, dat plotselinge voerverande-
ring van kuikens altijd gevaarlijk is en dat
sluimerende ziekten daardoor soms ineens uit
kunnen breken. Sommigen die niet aan vergif
tiging denken, denken aan andere, heel snel
verloopende ziekten, bijv. de volgende brief:
i5. „Ik zend hierbij een paar plotseling ge-
storven dieren. Velen zijn nog ziek. Vermoede
lijk is het cholera, wilt U dat eens onderzoe-
ken?" Onderzoek Coccidiosis!
Leer dus uit al deze gevallen uit de praktijk
dat al noemt men deze ziekte vaak bloed-
d'iarrhee en al komt dit verschijnsel ook vaak
voor, er toch massa's gevallen voorkomen van
bijna bliksemsnelle dood, zonder eenig voor-
afgaand verschijnsel, althans geen opgemerkt
verschijnsel.
Nu komen w aan de groep brieven die wel
verschijnselen zagen en die dat nu op hun
eigen manier beschrijven. Daarbjj zullen we
opmerken dat de een heel andere verschijnse
len ziet dan den ander en dat men soms den
indruk krijgt met een heel andere ziekte te
maken te hebben.
6. „Onze kuikens zijn drie weken oud,
Woensdag maakten ze het nog goed, sinds zijn
er 20 gestorven. Ze staan met hangende vlerk-
jes, vele vallen om, loopen weer weg, blijven
dan liggen en zijn binnen enkele uren dood."
7. De kuikens zijn 8 weken oud. Een week
geleden kon ik zien dat er zieke bij waren, die
hoe langer hoe erger worden en tenslotte
sterven. Nu zijn er al 100 dood."
8. De kuikens zijn 10 weken oud, ze groei-
den best doch nu komen er sterfgevallen. De
diertjes zijn suf, de veeren zitten niet glad,
verder is er niets aan te zien voor ze dood
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door de abonne's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Diergaardesingel 96, Rotterdam.
Postzegel van 7% cent voor ant
woord insluiten en blad vermelden.
DE ZOMER-STERFTE DER KUIKENS.
Deze titel is feitelijk een klein trucje om
aandacht te trekken, want ik ben er van over-
tuigd, dat nu vele lezers zullen zeggen: dat
moet ik even lezen, ik heb wel eens doode kui
kens. Als ik er heel geleerd den naam der
ziekte boven zou gezet hebben, ni. coccidiosis
der kuikens, dan zeggen velen: een raar ge
leerd woord, dat zal wel erg vervelend zijn,
dus dat lezen we maar niet.
Toch is het van het grootste belang, dat al
ien die kuikens hebben deze ziekte althans op
gaan.
9. „Dit haantje had bloeddiarrhee, wat kan
dat zijn?"
10. ,„Mijn kuikens gapen voortdurend met
den kop omhoog, treuren een paar dagen en
gaan dood. Er zijn al verscheidene zoo ge
storven."
11. ,Jk heb 400 kuikens en nu later 100 en
de vleugels hangen, zitten met ineengetrokken
hals en gesloten oogen. Maar ze pikken nog
wel. Hier is bij verscheidene menschen dezelfde
ziekte. Wat moeten wij er aan doen?"
112. ,,De kuikens zijn eerst goed, maar dan
beginnen ze als het ware te beven, eten en
drinken niet meer en zijn dan spoedig dood.
Verder is er niets aan te bespeuren."
13. Hierbij zend ik U een Rhode Island-
kuiken, dat onder vreemde verschijnselen stierf.
Het beestje maakte plotseling allerlei vreemde
krampachtige bewegingen, ging over zij liggen
en met de pooten liggen trappelen, beefde erg,
waarna er van de bijgevoegde oritlasting kwam
en was toen dood. Zoo zijn er nu in korten tijd
al vele gestorven."
il4. „Van mijn 300 kuikens stierven er 200
stuks. De verschijnselen zijn: een dag of zeven
na de geboorte zitten ze ineengedoken op den
grond, de ontlasting is meestal bloed. Welke
maatregelen moet ik nemen ter voorkoming?"
ili5. „Bij de kuikens komen verlammings-
verschijnselen voor en gapen, de eetlust blijft
goed, soms diarrhee."
(16. „Er sterven bij mij veel kuikens. Het
is een eigenaard'ige ziekte die bij ons nog nim-
mer is waargenomen. Ze zijn zoo nog goed ge^
zond en een oogenblik later liggen ze op zij
en kunnen niet meer loopen en eten ook niet
meer, terwijl ze den kop krampachtig op den
rug houden."
17. „De geheele koppel van 390 stuks is
stil. Eerste zes weken groeiden ze best. Wat
kan dat zijn?"
18. ,yMijn jonge hennen zijn twee maanden
oud en krijgen het in de pooten, ze gaan lig
gen en kunnen niet meer loopen en sterven na
14 dagen."
Gaan we nu deze brieven eens na dan zien
we als verschijnsel dat nog al eens vermeld
wordt: hangende vlerken, eerst goed groeien,
daarna plotseling suffig, gapeni ?enuw.ver-
weinig opgemerkt. Eigenaardig is no 14, waar
de sterf te reeds 7 dagen na de geboorte op-
treedt. Dit is heed anders dan bij de andere
gevallen, waar we juist meestal te hooren krij-
gen d'at de kuikens eerst eenige weken goed
groeiden en dan gaan sterven.
Nu wijs ik in verband met de brieven, die ze-
nuwverschijnselen en verlamming beschrijven
nog op iets merkwaardigs. Onlangs bezocht ik
een groot hoenderpark, waar men klaagde over
verlamming bij jonge hennen.
Dit nu is een ziekte, die thans de heele we-
reld in spanning houdt, tenmmste de kippen-
wereld en dergelijke gevallen interesseeren
mij zeer sterk. De typische jonge hennenver-
lamming zal ik ook later beschrijven en de
verschijnselen die ik zag leken er sterk opjk
twiifelde dan ook geen oogenblik of ik had met
de tvpische verlamming te doen, de zgn. neuro-
lymphomatosis en nam een tiental dieren mee
v'ooi onderzoek. Na eenige dagen nauwkeunge
observatie en onderzoek bleek me dat een deel
der kuikens lijdende was aan coccidiosis, en
een ander deel aan de typische verlamming.
Ziehier dus een voorbeeld' om te laten zien hoe
verbazend moeilijk het soms is om een ziekte
goed te onderkennen.
Volgende keer gaan we eens kijken hoe onze
kuikens de ziekte te pakken krijgen. Bij sterfte
doen we op het oogenblik: Opzenden naar be
renarts of laboratorium voor onderzoek, gron
dig reinigen en ontsmetten, zorgen voor y
gieraische drink- en voerbakken.
Dr. TE HENNEPE.
t Rijdt op v
zoek
acnt
