Huis en Hoi
Pluimvee-rubriek.
brandspuit in een ravijn
mijnwerker verongelukt.
GEVAAR VAN DRONKEN
AUTOMOBILISTEN.
EEN ERFENISJE ER DOOR GELAPT.
KUIKENSTERFTE AAN PULLORUM.
DRIE KINDEREN OMGEKOMEN.
UITSLAG VERKOOPINGEN
AANBESTEDINGEN, ENZ.
MIDDELBURG.
SCHEEP V AARTBE WEGIN G.
A. C. LENSEN'S STOOMVAART-
MAATSCHAPPIJ - TER NEUZEN-
GESTORT.
3,, Santander is een brandspuit, die zich
met groote snelheid naar een sanatorium
spoedde, waar brand was uitgebroken, in een
ravijn gestort. Twee brandweerlieden werden
hierdoor gedood en drie gewond.
Te Wasmes in Henegouwen heeft zich in een
gieonkolenmijm een groote instorting voorge-
daan. Een mijnwerker is gedood, zijn brooder
•waar gewond. De mijnwerkers hebben ten tee-
ker van rouw het werk toen gestaakt.
EEN OPVOUWBARE BOOT
OMGESLAGEN.
Op de Stossemsee bij Berlijn is tengevolge
van den sterken wind een opvouwbare boot
omgeslagen, waarin twee jonge mannen zaten.
Ben hunner zonk dadelijk in de diepte weg, de
aradere hield zich vast aan de omgeslagen boot,
Ben motorboot stevende dadelijk op hem af,
docb kon hem niet bereiken, daar de motor
plotseiing weigerde. De jonge man moest ten
slotte van uitputting de boot loslaten en is
o*eneens verdronken,
DOOR DEN ELECTRISCHEN STROOM
GEDOOD.
Bij Tarbes zijn drie electro-monteurs bij het
leggen van een kabel van 160.000 volt spanning
door den stroom gedood.
AAN DEN MARTELPAAL DER
MOHIKANEN.
Bij Sangerhausen speelden een aantal jon-
•ens Indiaantje. Een afdeeling „Indianen" op
bet oorlogspad ontdekte daarbjj in het bosch
een „Bleekgezicht", een jongen, die niet aan
het spel deelnam. Hij werd gevangen genornen
en in het berkenboschje van het stadspark aan
eei< boom vastgCbonden, die als martelpaal
dienet moest doen. Takjes en- stroo werden
voor hem opgestapeld en in brand gestoken en
een woeste Indianendans om het slachtoffer
uitgevoerd. Hoelang het spel zou hebben ge-
duurd kan niet worden gezegd. Want het
Bleekgezicht begon erbarmelijk te schreeuwen
en werd door voorbijgangers uit zijn benarde
posdtie veriest. Zijn kleeren waren reeds ver-
schroeid en de jongen had vrjj ernstige brand-
wonden opgetoop-en.
DE TREINRAMP BIJ HAL.
Het ergste ongeluk sedert vele jaren.
Het spoorwegongeluik te Hal is een der erns-
tigste, die setter! 1900 in Beigie zijn voorge-
vaden.
De goederentrein, die de lyn ParysBrus-
seJ versperde, was bijna voorbij; de locomo
tief van den sneltrein plofte op den voorlaat-
sten wagen, die, zooals al de andere wagens
,van dien trein, ledig was. De locomotief reed
door den wagen heen, liep nog een eindje op
de rails, doch ontspoorde toen, duikelde over
den kop en kwam in een tuintje naast de
•poorbaan terecht. De volgende wagens wier-
peB zich op de zware machine. De eerste, een
Fransche postwagen, is heelemaal vernield,
docb de inzittenden, 11 Fransche postbeamb-
t«n. zijn wonder boven wonder, alien gered.
Bit hebben hun behoud te danken aan het feit,
da* hun wagen zeer licht van bouw was. In
den volgenden wagen bevonden zich 7 Belgi-
eche postbeamibten, van wie er 5 zijn gedood
en 2 gewond. Ook deze wagen is totaal ver
nield. De derde wagen is zwaar beschadigd,
evenals de vierde en vijfde. De zesde wagen,
een Nederiandsche, is op de rails gebleven,
doch is ook beschadigd, hoewel minder dan de
andere.
De botsing gaf een knal, die geleek op een
langdurigen donderslag. Angstkreten weer
klonken allerwegen in den vroegen morgen.
Geredde reizigers liepen radeloos heen en
weer, eenigen vluchtten weg van de plaats des
omhedls. De menschen, die in de buurt van
het station wonen, kwamen ijlings toegesneld
an» hulp te verleenen. Naast de locomotief
vond men in de eerste plaats den machinist en
den stoker, die beiden emstig, doch niet ge-
vaarlijk gewond zijn. Onder de puinen van
den goederenwagen vond men het afschuwe-
ljjk verminkte lijk van den hoofdconducteur
van den sneltrein. Daama droeg men de lijken
weg der 5 Belgische postbeambten, die bezig
waren met hun werk, toen de ramp zich voor-
deed. Tusschen de puinen vond men hier en
daar verspreid de ledematen van een reiziger,
wierts overblijfselen men ten slotte wel ver-
plicht was in een zak te vergaren, die daarop
naar het doodenhuis werd gedragen. Hier en
daar op de wrakstukken bloedvlekken; ook een
borderel der postcolli's is met bloed bevlekt.
Smartelijke tooneelen deden zich voor, toen
familieleden hun verongelukte verwanten her-
kenden. De zoon van een postbeambte was
een d'er eersten, die uit Brussel te Hal aan-
kwam. Hij werd doodsbleek, toen men hem
bij het lijk van zijn vader bracht.
Zijn moeder had men in het hospitaal opge-
houden, om haar voorzichtig het droeve nieuws
mede te deelen. Toen ook zij eindelijk bii het
lijk van haar echtgenoot werd gebracht, slaakte
ee een kreet van vertwijfeling en viel buiten
kennis naast het lijk van haar man, dien ze den
dag te voren gezond en wel van huis had zien
gaan. Een andere vrouw wrong wanhopig
baar handen ineen, toen zij haar gedooden
Berichten uit Constantinopel melden, dat
een nieuwe koudegolf Constantinopel en Ana-
tolie teistert. In Oost-Thracie ligt de sneeuw
hier en daar 45 c.M. hoog.
BLOEDIG DRAMA IN EEN SPAANSCH
DORP.
In het Spaansche dorp Plasencia heeft
iemand tijdens een familietwist met een
boksbeugel zijn schoonzuster en zijn schoon-
moeder gedood en vervolgens met een groot
mes zijn vrouw onthoofd.
TWEE KINDERTJES LEV END
VERBRAND.
In het dorp Undenheim in Hessen zijn een
vierjarig jongetje en zijn vijfjarig zusje in
een schuur levend verbrand. Zij waren in de
schuur naar een gans aan het zoeken, toen
plotseling bij de deur brand uitbrak. De twee
kinderen vluchtten in een hoek, waar men
later onder de puinhoopen de verkoolde ljjkjes
vond.
HACHELIJHE RIT VAN EEN KLEINEN
JONGEN.
Bernard Bidwell, een jongetje van 3y2 jaar,
werd dezer dagen aangetroffen op de tree-
plank van den auto zijns vaders, terwijl dit
vehikel zich voortbewoog met een snelheid
van 50 K.M. per uur. Een passeerend auto-
mobilist merkte het kind op en maakte den
vader attent op de hachelijke positie van zijn
zoon. Het bleek, dat het ventje onopgemerkt
op de treeplank was geklommen even voordat
de heer Bidwell wegreed.
Toen de kleine Bernard thuiskwam, zelde
hij: „0, mammie, wat rijdt vader hard. Het
was fijn!"
KRUITMAGAZIJN IN DE LUCHT
GEVLOGEN.
Te Tiflis is een kruitmagazrjn in de lucht
gevlogen, tengevolge waarvan een soldaat
en 4 arbeiders werden gedood en een persoon
zwaar werd gewond. Tot ver in den omtrek
sprongen de vensterruiten.
NU SCHILDERT HIJ LINKS.
De Amerikaansche kunstschilder Robert
Reid had op zijn 65ste jaar een beroerte ge-
had en sedert was zijn rechterhand verlamd.
Thans, 68 jaar oud, heeft hij twee schilderijen
voor de tentoonstelling te New-York inge-
zonden, die hij na noeste vooroefeningen met
de linkerhand heeft geschilderd.
HET
Met een gestolen autobus maakte een
chauffeur van de stedelijke verkeersmaat-
schappi) te Berlijn een gezelschapsritje. Zijn
meegenomen vrienden werden langzamerhand
alien dronken en in overmoed greep een van
hen het stuur met het gevolg, dat de wagen
tegen een boom botste. Zes personen werden
zwaar gewond.
NIEUWE UITVINDING VAN
BROWNING.
Uit Ogden In den Amerlkaanschen staat
Utah, wordt de fabricatie gemeld van een
nieuwe automatische mitrailleur van 37
m.M. die 150 schoten per minuut met snelheid
3000 voet per seconde kan afschieten. Twee
dezer mitrailleurs worden gemaakt een voor
de luchtvaart en een voor algemeen gebruik
De uitvinder is de bekende vuurwapen-
fabrikant Browning.
MOORDAANSLAG WEGENS LOONS-
VERLAGIN G.
De directeur vein een meubelfirma te
Weenen had van den nachtwaker, die reeds
23 jaar in dienst was geweest bij de firma,
het loon verlaagd. De waker begon te pro-
testeeren, trok een revolver en schoot zjjn
chef neer. Deze is zwaar gewond.
ZES MENSCHEN VERONGELUKT.
Eenige weken geleden zouden de heeren As-
sagaf en Tan, te Ambon, met het zoontje van
eerstgenoemde en een paar matrozen der Gau-
vernementsmarine in de motorboot van den
heer Assagaf een tochtje maken naar Sapa-
roea. Men was de baai nog niet uit, toen de
heer Tan, wien de hooge deining niet beviel,
verzocht aan land gezet te worden. Ook het
zoontje van den heer Assagaf verliet de mo
torboot. De overigen vervolgden hun tocht.
Even voorbij Noesa Niva evenwel weigerde
de motor en hulpeloos dreef de boot met den
sterken stroom mee de open zee in. Zoo gauw
dit op Ambon bekend werd, is er van de zyde
der autoriteiten alles in het werk gesteld, de
ongelukkigen, die maar heel weinig levens-
middelen en drimkwater bij zic/h hadden, te la-
ten opsporen.
De heele kust werd nauwkeurig afgezocht
Een metselaar te Berlijn had 5000 mark ge-
erfd. Toen hij het geld had afgehaald. kwam
hij een paar collega's tegen en ze begonnen
samen een potje bier te drinken. Bij een potje
bier is het echter niet gebleven en later kwa-
men er ook nog meisjes bij. Tenslotte was de
erfgenaam zoo dronken, dat hij pas bii be-
wustzijn kwam, toen hij zich op 6 K.M. van
zijn woning in een vreemd huis op de trap
vond liggen. Van de erfenis was geen pfennig
meer over.
TWEE BELGISCHE VLIEGERS
OMGEKOMEN.
BeLga meldt uit Brussel dat Thieffry en Ju-
liien, de Kongo-vliegers, den lOen dezer bij een
ongeluk dat hem aan het Tanganjika heeft ge-
troffen, het leven hebben verloren.
ERNSTIG BOUWONGELUK.
Tijdeais de werkzaamheden aan het 24 ver-
diepingen hooge nieuwe gebouw van fie
Western Union in het zuidwesten van New
York, brak een kraan waaraan ijzeren balken
werden opgeheschen, ter hoogte van de elfde
verdieping. Vier arbeiders werden gedood, vyf
werden onder de brokstukken bedolven en kon-
den niet direct bevrijd worden. Verscheidene
personen werden gewond.
HET VERMISTE AUSTRALISCHE
REDDING-VLIEGTUIG.
Het vermiste vliegtulg Kookaburra, dat
erop uitgetrokken was om de Southern Cross
te zoeken en waarvan sedert 7 dezer niets
meer vemomen was, is door een ander vlieg
tulg gevonden. Men zag een ljjk onder den
vleugel liggen.
De vliegers die met Kookaburra waren ver-
trokken waren Anderson en Hitchcock.
Een nader bericht meldt, dat het vliegtuig
Kookaburra in de woestijn van Tanimi, In het
Noordelijk territorium door Brain, den be-
stuurder van het vliegtuig Atlanta, ontdekt
is. Hy Met een blik met water vallen en
vloog vervolgens naar Wave Hill door.
Bij zijn aankomst daar deelde hij mede dat
het vliegtuig onbeschadigd leek en aan den
rand van een terrein lag, dat kortgeleden
door brand geteisterd was. De rook steeg
nog hier en daar op.
Een Exchange-bericht zegt, dat het ljjk,
dat onder den vleugel ligt, dat van kapitein
Keith Anderson zou zijn en dat Hitchcock
vermist wordt. Brain heeft een uur om de
plaats heenvlogen, maar geen spoor van
den anderen vlieger kunnen waamemen. Hy
moest aannemen dat de man onder den vleu
gel dood was, omdat ny niet In beweging
kwam, toen hij het blik water met een val-
scherm had laten neerdalen. Vermoedelijk
had het toestel wegens een gebrek aan den
motor moeten landen.
Er zijn nu vijf vliegtuigen naar de aange-
duide plaats vertrokken.
De gestrande vliegers hadden waarschijn-
lijk een vuur aangestoken om de aandacht te
trekken en toen zij aan het eind van hun
krachten waren, moeten de vlammen daar-
van zich verder verspreid en den brand ver-
oorzaakt hebben.
Brain kon wegens het geaccidenteerde ter
rein niet landen, om een nader onderzoek in
t© stdlcn.
Een militair vliegtuig, dat op nasporing
was uitgetrokken, Is te Tennant's Creek naar
benedengestort en vernield. De vliegers kre-
gen geen letsel en hebben Alice Springs kun
nen bereiken.
Luitenant Keith Anderson, die met de Koo
kaburra waarschijnlijk omgekomen is, was
een van de eerste kadetten, die in den oorlog
dienst namen en had negen Duitsche toestel-
len neergeschoten.
een vrouw zwaar en meerdere personen licht
gewond.
De ether werd in groote glazen ballons
getransporteerd. De oorzaak der ontploffing
is nog niet opgehelderd.
Uit de etherlading sloegen haast huizen-
hooge steekvlammen op en bijna op hetzelfde
oogenblik stonden de kleeren van vier perso
nen, die zich toevallig in de nabijheid van
den wagen bevonden, in vlammen.
Door de tegenwoordigheid van geest van
menschen uit het publiek werden de getrof-
fenen, die in panischen schrik wegliepen, voor
erger bewaard. Zij werden op den grond ge-
trokken en het vuur aan hun kleeren werd
gedoofd.
Intusschen had de brandende ether de ben-
zinetank van de auto aangetast, die eveneens
explodeerde.
Door den luchtdruk werden de vensterrui
ten van het huis, waarvbor het ongeluk ge-
schiedde, vier groote vensters van een nabij-
gelegen cafb en de cafb-meubileering ten
deele vernield. De chauffeur van de vracht-
auto werd gewond en de auto verbrandde.
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door de abonne's worden
gezonden aan Dr. Te Hennepe,
Diergaardesingel 96, Rotterdam.
Postzegel van 7% cent voor ant-
woord insluiten en blad vermelden.
en van alle binnengekomen visschersprau\ven
aan de bemanning gevraagd, of ze ook iets
cmtreoit de verloren boot wisten. Niemand had
j evenwel iets gezien, zoodat men t ergste
vreesde, Eenige dagen later werd' in Ambon
i het bericht ontvangen, dat de boot op een ver-
afgelegeai plaats op 't strand was gevonden.
•ioa, a.™,™ I Van de zes inzittenden, meldt de Koerl>r, \va-
echtgenoot herkende en riep al schreiende: j ren er blijkbaar vier verdronken. In de boot
.JVarts, Frans... hij was een zoo goede man- j vond men slechts de lijken der twee overigen.
in *1LL'1 Arlnv IrTTTn ft v rloflon 71/>Vl TA. - J III- Iirno 4" O 710H Hilt flP ^LflkkPl (IS V an
En, eilaas, bijna ieder kwartier deden zich
nieuwe soortgelijke scenes voor, waimeer een
bezoeker of bezoekster onder de met bloed
ibevlekte lakens een vader of een echtgenoot
herkende.
Tusschen de gewonden bevond zich een pater
Jezni't, overste van het Stanislascollege van
Bergen, wiens beide beenen beklemd zaten
tusschen twee balken. Toen men hem wilde
helpen, verzocht hij den redders eerst de an
deren bij te staan. Na later in het hospitaal
vain Hal te zijn verzorgd, werd hij, zooals vele
awieren gewonden, met een ambulance-auto
▼an het Rood'e Kruis naar een kliniek van
Brussel vervoerd.
Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de
machinist op 800 meter afstand van de plaats
der ramp door een onveilig signaal is geredem
Hij is, zooals gemeld, aangehouden en daar hij
geikwetst is, naar de ziekenzaal van de gevan-
genis van Forest overgebracht.
HET HERSTELWERK AAN DE
„EUROPA".
Het uitgebrande Oceaan-schlp „Europa" is,
aooa's gemeld, weer in hrt dok febracht ten-
elnde op de werf van de firma Blohm en Voss
te Hamburg te worden gerepareerd. Niet al-
leen het binnenwerk, maar ook vele verbogen
epanten van het karkas van het schip zullen
moeten worden vemieuwd. Het werk zal
vele weken duren.
WALVISCHVAARDER VERGAAN?
De te South Georgia gestationneerde En-
g-elsche walvischvaarder ..Southern Sky" is
reeds 3 dagen over tijd, zoodat men vreest,
dat het schip met de opvarenden, n.l. 12
Noren en 1 Engelschen matroos, tijdens den
jongsten storm, welke daar enkele dagen ge
leden heeft gewoed, is vergaan. Op de kust
zijn verschillende wrakstukken aangespoeld.
KOUDEGOLF OP DEN BALKAN.
In geheel Macedonia heerscht felle koude
«n op sommige plaatsen is sneeuw en hagel
gevallen. Verscheidene menschen zijn om het
leven gekomen.
Duidelijk was te zien, dat de stakkends van
honger en dorst waren omgekomen.
DE DOOD VAN EEN KOORDDANSER.
In een rondreizend circus dat te Southall bij
Londen voorstellingen gaf is een 60jang
kooiddanser bij het vertoonen zyner kunsten
gedood. Hij was halverwege het koord dat on-
geveer 14 M. boven den grond was gespannen
toen hij ten aanschouwe van duizenden uit-
gleed en met het hoofd naar bened'en aan het
touw bleef hangen. Het publiek, dat meende,
dat dit hij zijn nummer behoorde, applaudi-
seerde, maar toen hij bleef hangen besefte het
circuspersoneel dat er iets niet in den haak
was. Men spande een zeil onder hem uit en
riep hem toe zich te laten vallen. Doch hij
bleef hangen met gekruiste voeten en uitge-
strekte armen. Men maakte de touwen waar-
mee het koord gespannen werd gehouden, los
en d'e man viel door het zeil heen op den grond.
Hij werd naar het ziekenhuis gebracht waar
hij kort na zijn opneming overleed tengevolge
van een gebroken ruggegraat en ernstige won-
den aan den schouder. Het ongeluk veroor-
zaakte een paniek.
De dochter van den koorddanser is onlangs
op een dergelijke wijze om het leven gekomen.
KOSTBAAR BOEKWERK.
Op een kunstveiling te Berlijn was Dinsdag
het voomaamste stuk, een in 1718 gedrukt
werk over de rivieren van Europa, vervaardied
in de particuliere drukkerij van Lod'ewijk XV.
Het boek is gebonden in rood marokiinleer en
draagt op beide omslagen het koninklijk wa-
pen. Op het eerste blad staat het wapen van
I de markiezin de Pompadour, voor wie Lode-
wijk XV dit enkele exemplaar liet drukken.
Het bracht 17.500 mark op.
TWEE KINDEREN VERBRAND.
Te Undenheim (Rijnhessen) is een schuur
geheel door brand vernield. Bij de oprui-
mingMverkzaamheden ontdekte men de ver-
koolde lijken van eenvijfjarig meisje en van
een vierjarig jongetje. De kinderen werden
blijkbaar in de schuur door het vuur verrast.
Men denkt, dat de brand door kortsluiting
i veroorzaakt is.
EEN MILITAIR VLIEGTUIG
VERONGELUKT.
Zaterdagmiddag is een militair vliegtuig,
dat van Neutra in Slowakije naar Pressburg
vloog, verongelukt. Reeds een kwartier na
het vertrek begos het vliegtuig, dat nieuw
was, te dalen en verloor zijn evenwicht. De
vlieger, die op onverklaarbare wrjze niet voor-
zien was van een valscherm, trachtte onder
het dalen uit de machine te springen, waar-
toe hy de stuurstoel verliet en op den linker-
vleugel van het toestel ging staan. Onder het
gewicht van zyn lichaam kantelde het vlieg
tuig en stortte naar beneden. De vlieger
werd onder het vemielde toestel begraven en
was op slag dood. Vele toeschouwers hadden
het schouwspel gade geslagen. Een gerechte-
lijke en een militaire commissie stellen een
onderzoek in.
WEER EEN SCHIP MET POKKEN
BESMET.
Het Engelsche passagiersschip ..Mashoba"
is uit Britsch-lndie te Plymouth aangekomen.
Aan boord waren onder de bemanning pokken
uitgebroken en bij drie patienten, die onder-
weg te Marseille aan land werden gebracht,
hadden de Fransche autoriteiten de ziekte
geconstateerd.
Onder de passagiers, die te Plymouth aan-
kwamen, bevond zich Lord Bumham, lid van
de commissie van Simon. Veertien reizigers
kregen, nadat zy him naam en adres hadden
opgegeven, zoodat zy zoo noodig onder ge-
neeskundig toezicht konden blyven, verlof
zich naar hun bestemming te begeven. De
anderen zouden te Tilbury aan wal gaan.
Het schrjnt dat alle passagiers v66r hun ver
trek uit Indie of aan boord reeds ingeent zyn.
Drie kinderen uit een zelfde gezin te Patu-
rages (Henegouwen), die een oorlogsgranaat
hadden gevonden, waren bezig deze op te
poetsen met de bedoeling het gevaarlijke tuig
vervolgens te verkoopen. Het projectiel ont-
plofte. Twee van de kinderen, 13 en 8 jaar
oud, werden letterlijk in stukken gereten.
Het derde kind van 11 jaar werden beide
voeten en een hand afgerukt.
EEN AANRIJDING.
Te Antwerpen had Zondagmiddag een tragi-
sche aanryding plaats tusschen een auto en een
tramwagen. In. de auto, die geheel verbrij-
zeld werd, zaten de vader en moeder alsook
een zusterje van een 11-jarig meisje, dat dien
dag de eerste communie had gedaan. Allen
liepen zware verwondingen op en ook de chauf
feur en de trambestuurder werden gekwetst.
Maandagmorgen was de toestand van hot com-
munikantje en haar vader uiterst zorgwek-
kend.
ZIJN OUDERS VERMOORD.
Te Tweelbacke ibij Oldenburg heeft een
zwakzinnig jongeman, de 23-jarige Heinrich
Nihle, zijn vader en moeder met een bijl dood-
geslagen en daama zichzelf op zolder verhan-
gen.
VIER PERSONEN IN BRAND GERAAKT
EN ZWAAR GEWOND.
Te Munchen zijn door de ontploffing van
een uit groote hoeveelheden ether bestaande
lading van een vrachtauto drie mannen en
Naar aanleiding van een brief breek ik mijn
onderwerp waarmede ik bezig was, het
broedei en het broeden af, en spring
opeens een heele stap over. Fas is het een
beetje voorjaar of we zitten volop in de kui-
kens en komen ook van allerlei kanten weer
klachten over ziekten. Nu heb ik verleden jaar
eenige ziekten uitvoerig hehandeld, doch be-
merk, dat vele lezers of deze artikelen niet ge-
lezen hebben of veel er van weer vergeten zyn.
Daar we inmiddels met de kuikenziekten
weer een eind opgesdhoten zyn, zal ik in het
kort de gevreesde pullorum nog eens beschrij-
ven.
Een paar dagen na een zending doode kui-
kens kreeg ik de volgende brief uit Werken-
dam: ,dn aansluiting op de brief bij de doode
kuikens wil ik U nog even melden dat de
sterfte der kuikens nog steeds doorgaat. Er
zijn er in 't geheel nog 19 van de 109 over en
er zullen er nog meer sterven. De kuikens wa
ren ondergebracht in een geheel nieuwe kunst-
moeder, met veel glas, dus veel licht en niel
een blauwbrander werden ze verwarmd. Ik heb
ze heel netjes opgepast, 's avonds bleef ik er
oen poos voor op en ging dikwijls kyken of
alles in orde was en 's nachts ook nog eens.
's Morgens om half drie werd er al weer naar
omgezien of alles wel in orde was. Ik gaf ze
oud brood, beschuit, gekookt ei en bijna niets
geen opfokvoer, wel gemengd zaad met graan
en hennep, zooals voor de kuikens voorgeschre-
ven wordt. Ik heb ze de eerste 2 dagen melk
gegeven en toen zachtjes aan water, daar de
kuikens zich zoo vuil maakten. Alles hebben
wij gereinigd maar er mocht niets baten, de
kuikens waren ten doode opgeschreven.
Ik volg al Uw artikeltjes in de krant en de
kinderen ook en als de kinderen iets niet we-
ten omtrent pluimvee, zouden ze altoos maur
will en hebben dat ik bij U om raad en daad
vroeg, maar ik zeg dikwijls, ik durf die myn
heer niet altoos lastig vallen, hij zal het toch
wel druk genoeg hebben met al die narighe-
den. Ik ben ten einde raad hoe ik doen moet
om kuikens op te fokken, het is of het onge-
luik mij op de hielen zit."
Ziedaar nu een brief die het leec. vertolkt
dat thans door zoo velen gevoeld wordt. Vol
enthousiasme en genoegen begint men de kui-
kentjes op te fokken, men doet er alles aan
wat men maar bedenken kan enhet resul-
taat is ellendig. Hoe komt dat nu
Ik kan thans niet alles precies gaan beschry-
ven, het zou werkelijk te veel ruimte gaan
eischen. Het geheele geheim van den ziekte
zit hierin, dat de broedeieren van binnen be-
smet zijn, dat de kuikens besmet ter wereld
komen, dat de zieke dan gezonde aansteken en
zoo in eenige dagen alles uitsterft.
Een heel kort verhaal dus en toch gelool ik
dat er maar weinig pluimveeziekten zijn waar
zoo geweldig veel over geschreven is_ in de
laatste jaren. Bergen literatuur verschijnen er
dagelijks, haast te veel om door te lezen. Ge-
lukkig echter dat het onderzoek opscmet en
we f 1 i uke hoop hebben uit de ziekte te komen.
Laten we eens bij den brief uit Werkendam
blyven en veronderstellen dat de 10 kuikens
in leven blijven. Ze zullen opgroeien en byv.
5 hennen leveren. Deze hennen houden we
aan en zetten ze het volgend jaar in een fok-
toom.
honderd tegen een zullen deze hennen of en
kele er van besmette eieren leggen. De ellen-
dige ziekte-vercorzaker, de pullorum-bacil
(pullorum beteekent „van de kuikens") ver-
dwijnt namelijk bij een genezend kuiken met
uit bet lichaam maar kruipt als het ware weg
in den eierstok of in de hartspier. Daar bly
ven ze nu min of meer rustig zitten en doen
schijnbaar geen kwaad. Alleen. staat men ver-
baast als men toevallig eens zoo'n kip slacht,
hoe geweldig de hartspier veranderd kan zyn-
In plaats van een mooie, gladde, rond'e spier
soms niets anders dan witte knobbels ter groote
van een kleine erwt en haast geen normaal
spierweefsel meer. Hoe zoo'n hart werken
kan is me absoluut een raadsel en ik yerbaas
me elke keer weer opnieuw als ik het zie.
Zoodra nu de jonge hen aan den leg gaat
begint de bacil ook te herleven en veroorzaakt
of een ontsteking van de dooiers aan den eier
stok of ze gaat rustig in een schijnbaar ge
zonde dooier mee in een ei. Opent men dus
IN DEN TUIN.
We staan aan den voor&vond der Meimaand,
hoog om haar liefelij-kheid bezongen en ge-
prezen, doch die ondanks al deze uitbundige
en dichterlijke lof, vooral wat de eerste heift
betreft, voor den groentenkweeker weinig be-
trouwbaar is. Overdag kan het bepaald warme
dagen gerven, doch niet zeiden volgen zulke
koude nachten, dat de thermometer tot am of
onder het vriespunt daalt. In dit verband be-
hoeven slechts te h-erinneren aan de meteoro-
logische reputatie d'er ijsheiligen, 11, 12 en 13
Mei. Alle groentensoorten welke een hooge
temperatuur vereisehen en door nachtvorsten
worden ten gronde gericht, worden niet voor
de tweede helft van Mei naar hun standplaats
overgebracht. Vooral Augurken en Komkom-
mers zijn erg gevoelig voor lage temperatu-
ren en eenige koude dagen en nachten, zonder
dat de temperatuur onder nul daalt, zijn reeds
voldoende om de planten een kwijnend bestaan
te verschaffen. In heel wat gevallen is er dan
van een krachtig herstel geen sprake meer e*
de opbrengst blyft ver beneden nonnaal. Een
zwaluw maakt nog geen zomer, zoodat voor-
zichtigheid geboden blijft.
Het gunstige weer der laatste dagen heeft
natuurlyk eveneens den groei van het onkruid
aanmerkelijk bevorderd, reden waarom we ook
dit direct te lyf gaan. Vooral bij droog weer
moeten schoffel en hark danig worden go-
hanteerd en hoe eerder we tegen het onkruid
optreden, hoe beter. In het begin is het nog
mogelijk met weinig tijd en moeite te berei
ken, wat later alleen ten koste van zeer veel
moeite en tijd mogelyk is en bovendien is het
bevorderlijk voor snelle ontwikkeling onzer
planten. Een ander voordeel is dat de opper-
vlakte van het land los en kruimelig wordt,
wat bij een mogelijke droogte van veel belang
is. Wanneer de bovenlaag fijn verdeeld is, sluit
deze als het ware de onderliggende lagen van
het zonlicht af, waardoor het vocht in die lagen
beter behouden blijft.
Waar de tijd van het gieten weer aanbreekt,
gaan we nu het materiaal als gieters, slangen
en spuiten nazien. Er niet mee wachten tot
het oogenblik dat we ze direct noodig hebben,
want dan moet er maar al te vaak lang naar
gezocht worden en als ze dan eindelijk op een
onmogelyke plaats ontdekt word eh, hapert er
natuurlijk bet'een en ander aan, waardoor nog-
maals kostbare tijd verloren gaat. Haast je
als je tijd hebt, dan heb je tyd als je haast
hebt. Deze gulden regel mag ook de tumbe-
zitter niet uit het oog verliezen.
Onnoodig gieten moet echter vermeden wor
den, omdat dit voor de planten verkeerd is.
Zoolang we het maar eenigszins vermijdei
kunnen, gieten we niet. Over het al
gemeen wordt er veel te vaak en tevens o*-
oordeelkundig gegotem. Na een paar zonnig*
dagen ziet men ijveri-ge tuinibezitters zich
's avonds in. het zweet werken, door een ge
weldig aantal emaners water te sjouwen, hoe
wel de ondergrond nog voldoende vochtig i».
Voor corpulente heeren mag het een gezond*
bezigheid zijn, eetlustopwekkend en zelfs be
vorderlijk voor de slanke lijn, doch de planten
worden er maar slap door, zoodat ze bii het
minste windje knakken. Bovendien maakt het
den grond maar zuur. We gaan alleen da*
gieten, als de aarde zichtbaar droog wordt en
bij eenige geoefendheid is het aan de plante*
spoedig te zien dat ze -behoefte aan water heb
ben. Natuurlijk hangt zeer veel af van de
gron-dsoort, de standplaats en het weer, terwijl
elke plantensoort weer haar bijzondere eischen
stelt. Het gieten kan nooit den regen vervan-
gen en een h6el klein buitje doet meer da*
tientallen emmers water.
Onze perkplanten in den bloementuin mol
ten bij aanhouden.de droogte zoo noodig be go-
ten worden, terwijl eveneens verplante boome*
en heesters gebrek aan water kunnen krijgen.
Voorloopig alleen 's morgens gieten, opdat do
planten weer voor den avond droog zijn. Plan-
ten die droog zijn hebben namelijk grooter
weerstandsvermogen tegen koude dan die nat
zijn.
Heden werd door den hoofdingenieur-direo-
teur van den Rijkswaterstaat in de directie
Zeeland te Middelburg aambesteed het make*
van verhardingen van dicht grof asphaltbo-
ton op den Ryksweg van Breskens daar de
Belgische grens, tusschen de K.M.-palen 6 e»
11, 12/13 en 14/15, met bijkomende werken.
Raming 150.000.
Ingeschreven werd als volgt:
N.V. Aannemersibedryf en Wegenbouw r/k
P. C. Zaanen te Tilburg, voor .f 156.700; Mij.
Wegenbouw te Utrecht, voor 149.000; N.V.
Geruischlooze weg te Heemstede, voor 145.850
A. A. de Wilde te Middelburg, voor 144.100;
zetten ze het voigenci jaar in eeuw- i -k Petietes» voor 134.000.
Dan begint daarmede de misere, want rd- va' y J.
Door Ged. Staten van Zeeland is heden
aambesteed het bouwen van een vierde brug
met plankier en neerklapbaar zeeeinde aan de
Steiger te Walsoorden met bijkomende werken.
Raming f 22.000.
Ingeschreven werd als volgt:
J. J. Jansen te Middelburg, voor 44.650;
P. J. de Boergraaf te Wemeldi-nge, voor
f 23.400; A. v. d. Straaten Jr. te Hansweert,
voor f 22.900.
Voor Ter Neuzen: 22 April. Ned. m.s. ANT
WERPEN, 251, ledig, Londen.
23 April. Noorsch s.s. STARGAS, 658, ko-
len, Cardiff.
Van Ter Neuzen: 22 April. Eng. s.s. INMI-
SULVA, 157, cement, Londen.
23 April. Eng. s.s. INNISHANNON, 152,
steen, Londen. Ned. m.s. WEST-VLAANDE-
REN, 205, steen, Londen.
Van Sluiskil: 23 April. Ned. s.s. GELDER-
LAND, 1106, ledig, Seaham.
Van Sas van Gent: 23 April. Deensch s.s.
POLLY, 463, fosfaat, Esbjerg.
Voor Gent: 22 April. Ned. s.s. TROMPEN-
BERG, 1203, pyriet, Paimboeuf; Belg. s.s.
YVONNE, 627, ledig, Poole; Eng. s.s. DRY-
BURGH, 676, ledig, Londen; Eng. s.s. STAN
TON, 682, kolen, Goole; Eng. s.s. HEWORTH,
1602, kolen, Newcastle; Eng. s.s. SHEAF WA
TER. 1617, kolen, Newcastle; Eng. s.s. TA-
DORNA, 904, stukgoed, Manchester.
23 April. Eng. s.s. CORMORANT, 862, stuk
goed, Glasgow; Fransch s.s. CHARLOTTE,
449, ledig, Treport.
Van Gent: 22 April. Eng. s.s. BELLE
MARIE, 1211, ledig, Middlesbrough.
23 April. Eng. s.s. MANGO, 225, fosfaat,
Nenery. Ital. s.s. NIMBO, 2382, restant, Ant
werpen. Fransch s.s. FRANC DELMAS, 1466,
kolen, Kingslynn. Lettisch s.s. LIVONIA,
1503, ledig, New Castle. Eng. s.s. CLAN-
WOOD, 1244, ledig, Antwerpen; Eng. s.b.
YORKVALLEY, 292, steen, Porthmouth;
Grieksch s.s. DIAMANDO, 1451, ledig, New
Castle; Noorsch s.s. BIRI, 525, restant, Ant
werpen; Eng. s.s. TYNEMOUTH, 1611, ledig
Tyne; Eng. s.s. ELVIER, 333, ledig, Goole;
Duitscb s.s. SWANHILD, 555, cement, Memel.
een kip in dat stadium, dan vind't men naast
gezonde dooiers, gedegemeerde, versohrompel-
de, bloedrige, ingedroogde dooiers.
Gaat men een broedei van zoo'n kip uitbroe-
den dan heeft men dus alle kans dat er ba-
cillen in den dooier zitten en dat bet kuiken
of in de schaal tijdens het broeden afsterft,
of bij het uitkomen afsterft als gevolg van de
ziekte of van de hartspier-degeneratie, of bij
dat is het ergste-geboren wordt, tusschen de
andere kuikens komt en deze besmet. En zoo
gaat het heel vaak en is het nu bij het geval
Werkendam ook gegaan.
Stel-eens voor dat we in den foktoom een
besmette hen hebben en dat deze van elke 10
eieren een besmet ei legt. Dan kan het dus ge-
beuren dat we in een broedsel van een 100
eieren der foktoom geen enkel besmet ei heb
ben en alles dus goed gaat, of dat er bij het
uitkomen een ziek kuiken is. Dit kuiken nu
besmet in tijd van een uur de heele party en
alien sterven haast uit.
De ziekte overwintert dus als het ware in
den eierstok der hennen, doch zij verspreidt
zich het meest door de besmetting der kuikens
onderling.
Hebt ge dus kuikens, pas dan op. Voorloo
pig deze raad. Raak geen dood kuiken met de
v'ngers aan. Pak ze beet met een papiertye.
Stuur direct op ter onderzoek niet naar mijn
huis, doch naar de Riiksseruminrichting of
naar Utrecht. Zet drinkbak en voerbak der
kuikens op een bodem van musschengaas on-
geveer 10 c.M. hoog, zoodat alles wat er naast
va-lt door het gaas heen valt in een bakie met
turfmolm of zand met creoline. Dit zal al veel
besmetting voorkomen.
Dr. TE HENNEPE.
s.s. HELENA van Pensacola naar Montevideo,
passeerde 21 dezer St. Lucia
s.s. MAGDALENA van Rosario naar St. Vin
cent voor orders passeerde 23 dezer Kaap
Frio.
s.s. TERNEUZEN in lossing te Bordeaux.
