Ter Neuzensche Courant
Tweede Blad.
Piuim vee-rubriek.
8EMENQDB BBRICHTES.
Woensdag 6 Februarh No. 8333.
DE KAT VERSLOND NEGENDUIZEND
FRANCS.
Rubriek van den Arbeid.
GEMEENTERAAD VAN
SAS VAN GENT.
zelfde richting een auto rijden, die eenige
uren te voren op Scotland Y ard als gestolen
was gesignaleerd. In dezen wagen bevonden
zich drie personen.
De detectives, voor een pijnlijk dilemma
geplaatst beide wagens attrapeeren ging
natuurlijk niet besloten mi Scotland Yard
om as'sistentie te verzoeken en een hunner
tikte op een Morse-toestelletje, dat hen
steeds vergezelt, een draadlooze missive aan
de recherche-centrale. Zoodra deze ontvan-
gen was, sprongen vier andere detectives in
een auto en reden in allerijl langs Victoria
Embankment en door Savoy Street naar
Strand, en dit met zulk een overleg en voort-
varendheid, dat men de twee gestolen wagens
en den auto met de collega's in Fleet Street
Bij Ludgate Circus ontmoette. De eerste
auto met detectives en de twee gestolen wa
gens moesten daar voor een stopsein halt
houden. De tweede detective-wagen wist nu
bij den verkeersagent te komen en dezen te
informeeren, wat er gaande was. De agent
liet nu de wagens vrij, waarop de inzittenden
van den eersten detective-auto die van den
tweeden beduidden, wie zij voor hun rekening
hadden te nemen. De aanvankelijke vluchte-
ling was nu weldra achterhaald door den
eersten detective-auto, welks inzittenden
oversprongen en hem arresteerden. De auto
met de drie dieven werd na iets langere
jacht achterhaald door den gealarmeerden
wagen van Scotland Yard, en ook dit drie-
tal werd in arrest genomen.
BLIND GEL.UK AAN DE SPEEETAFEL.
Een jong meisje, dat kort geleden uit Pa
sadena in Califomie te Sjanghai arriveerde,
moest het beleven, dat haar binnen een et-
maal, op klaarlichten dag, heur portemon-
naie met 524 dollar ontstolen werd al het
geld voor haar terugkeer, plus nog een klei-
nigheid. Het meisje deed onmiddellijk aan-
gifte bij de politie, maar de portemonnaie
werd niet teruggevonden.
Denzellden avond evenwel begaf zij zich,
vol ondernemingslust, naar het „Rad", Sjang-
hai's voornaamste speelclub. Haar manne-
lijke begeleiders wonnen eenige honderden
dollars. Den volgenden dag bracht zij een
fraaien ring met diamanten naar de bank
van leening, en was 's avonds weer in het
„Rad" te vinden. Iedereen zou gelooven, dat
het meisje dadelijk alles verloor, wat zij nog
had. Maar niets daarvan. Zij kocht voor 55
dollar fiches a 66n dollar per stuk, en had bij
het spel zulk een geluk, dat zelfs de in zijn
vak vergrijsde oropier vaal werd in het ge-
zicht.
Er zijn in het „Rad" drie speeltafels, waar-
aan roulette wordt gespeeld. Het meisje liet
aan de eerste tafel de bank springen, door
consequent op nummer 26 te zetten. Daama
ging zij naar tafel twee, en maakte met te
spelen op nummer 17 ook hier een eind aan
het leven der bank. Verder ging het naar de
derde tafel, waar het geluk haar evenmin
verliet en waar zij eenzelfde resultaat zou
hebben bereikt, had zij niet gevolg gegeven
aan het dringend verzoek van den manager,
niet verder te spelen en den volgenden avond
terug te komen. Zij had 105.000 dollar ge-
wonnen. De bank moest de drie volgende
avonden gesloten blijven, maar het meisje uit
Pasadena is met haar winst per schip huis-
waarts getogen.
port gepubliceerd over de industrieele ont
wikkeling van Amsterdam. Immers door het
bekende Werkloosheidsrapport was geconsta-
teerd, dat de industrieele ontwikkeling van
Amsterdam niet meer evenredig was aan den
groeienden omvang der bevolking. In dit rap
port is thans nagegaan wat de reden daarvan
kan zijn, en op welke wijze verbetering zou
kunnen worden aangebracht.
Uit het onderzoek blijkt, dat geklaagd werd
over den duren grond en de hooge bouwkosten
te Amsterdam. De verbinding met den over-
kant van het Y is een groot bezwaar, vooral
omdat de Overheid de vestiging van fabrieken
aan de Noordzijde van het Y steeds meer be-
vordert. Door de Overheid zijn verschillende
lasten op de industrie gelegd, waarvan de
zakelijke bedrijfsbelasting wel de meest onbil-
lijke is. Ook worden de bedrijven veel te veel
lastig gevallen door de politieke inmenging
van de gemeentelijke Overheid. Het hooge
loonpeil te Amsterdam is zoo al niet een be-
lemmering voor de ontwikkeling der industrie,
dan toch in elk geval een nadeel ten opzichte
van de concurrent.en in andere plaatsen. In
het bijzonder hebben de bedrijfsleiders be
zwaar tegen de hooge loonen der gemeente-
werklieden en die in de bedrijven, welke voor
de plaatselijke markt werken en de hooge
loonen direct op de consumenten kunnen af-
wentelen.
De mentaliteit der arbeiders in Amsterdam
is ook niet bevorderlijk voor de industrieele
ontwikkeling. Het groot aantal stakingen
wijst hier bijvoorbeeld op. Tenslotte wordt
nog geklaagd over de verkeerde mentaliteit
van de burgerij te Amsterdam, die blqkbaar
niet beseft, dat de toekomst van Amsterdam
slechts door ontwikkeling der industrie kan
worden verbeterd.
Naast deze nadeelen staan ontegenzegge-
lijk belangrijke voordeelen, die in hoofdzaak
betrekking hebben op de aanwezigheid van
een groot afzetgebied, gemakkelijke trans-
portgelegenheden, de aanwezigheid van een
centrum van handel en geldwezen en vein an
dere industrieen, de aanwezigheid van bepaal-
de categorieen van arbeiders en de bijzondere
arbeidsgeschiktheid van de arbeiders.
Wil men er voor zorg dragen, dat de ont
wikkeling van Amsterdam en trouwens van al
onze groote steden, op den duur zoodanig zal
zijn, dat er een voldoende bestaansmogelijk-
heid is voor de steeds aangroeiende bevolking,
dan zal men bij voortduring de nadeelen moe-
ten bestrijden en de voordeelen moeten ver-
sterken. Het is inderdaad goed gezien van de
Overheid te Amsterdam om door het benoe-
men van verschillende commissies deze zaak
ernstig onder de oogen te zien en het is te
hopen, dat deze commissies er in zullen sla-
gen met zoodanige voorstellen te komen, die
bij een spoedige doorvoering zelfs de gedachte
aan een minder gunstige ontwikkeling voor
goed uit den weg zullen weten te ruimen.
Vragen, deze rubriek betreffende,
kunnen door de abonne's worden ge-
zonden aan Dr. te Hennepe, Dier-
gaardesingel 96, Rotterdam. Post-
zegel van IVt cent voor antwoord in-
sluiten en blad vermelden.
VAN DIPHTHERIE TOT POKKEN.
VAN
BROEDERMOORD UIT AFGUNST.
In het Westen van Berlijn heeft een gru-
welijke misdaad plaats gevonden. Naar aan-
leiding van een vrij onbeteekenenden twist
heeft de 18-jarige Manasse Friedlander zijn
een jaar jongeren broeder Waldemar en diens
vriend Foldes met een revolver doodge-
schoten.
Tusschen beide broeders bestond sinds lan-
gen tijd groote wrijving. De oudste broedei
kon het niet verkroppen dat Waldemar hem
in alles de baas was en ook, naar Manasse
meende, door zijn ouders werd voorgetrokken,
Foldes en Manasse, die het goed konden
vinden, waren tot kort geleden werkzaam in
een zelfde betrekking bij een photograaf.
Enkele weiken geleden was Manasse echter
qntslagen. Hij hoopte nu, door zelf photogra-
fische opnemingen te doen in zijn onderhoud
te kunnen voorzien en wel door het nemen
van foto's van bekende figuren uit de mis-
dadigerswereld, welke hij dan aan de geillu-
streerde pers dacht te verkoopen. Op een
van zijn zwerftochten om voor zijn experi-
menten geschikte typen te vinden, was hij in
kennis gekomen met een man, die hem voor
20 M. een revolver verkocht. In het begin
had hij, naar hij bekend heeft, geen andere
gedachte gehad dan het wapen te gebruiken
tot zelfverdediging. Maar langzamerhand
was het denkbeeld gerijpt om zijn broer er-
mede te intimideeren. Steeds droeg hij het
wapen bij zich. Hetgeen langen tijd onbe-
wust bij hem gesluimerd had, brak zich, toen
de twist uitbrak, plotseling met elementaire
kracht baan. Met het noodlottige gevolg, dat
hjj den gehaten broeder doodschoot en tevens
diens vriend, omdat hij zich in het geschil
mengde.
Na de daad ijlde de moordenaar het huis
uit, riep een taxi aan en liet zich naar het
politie-bureau brengen waar hij zich aangaf
en een uitvoerig relaas gaf van het gebeurde.
EEN PAARTJE VAN SAMEN 139 JAAR.
Een 69-jarig inwoner van Barrow is daar
in het huwelijk getreden met een 70-jarige
vrouw uit Mitcham. Zij hebben elkaar bij die
gelegenheid voor het eerst ontmoet. Dat
kwam zoo: De bruidegom had in Augustus
in een krant gelezen van een onderzoek naar
den dood van de zuster der bruid van thans.
Hoewel hij de familie in het geheel niet ken-
de schreef hij aan de bruid om haar te con-
doleeren. Zij schreef hem terug of hij ook
■oras een huishoudster noodig had. En toen
hjj weer, dat hij geen huishoudster noodig
had maar wel een vrouw. De corresponden
ce werd voortgezet er werden portretten ge-
wisseld, de bruidegom bood haar zijn hand
&an, die aanvaard werd.
Als bruidsmeisje -fungeerde een zuster der
bruid, die 72 jaar oud was.
BE MOEDIGS1E VROUW VAN NEW-YORK
Tegen 4 uur 's ochtends was een brutale
■nuiter in haar slaapkamer gedrongen en al
bezig allerlei sieraden van waarde gereed te
■etten, toen de jonge, pas drie maanden ge-
trouwde vrouw, die nu de „moedigste vrouw
van New-York" genoemd wordt, wakker werd
Bonder haar man te wekken, of twee jonge
eommiensaals te roepen, sprong ze het bed uit
en viel slechts met een lange haarspeld en
een ijzeren kwispedoor resoluut den inbreker
aan. Deze trachtte zich te verweren en week
in de keuken achtervolgd en steeds meer in
't nauw gedreven door de onbevreesde vrouw.
Be pakte hem bij zijn keel, greep snel met de
reehterhand een deegrol en sloeg zonder er-
barmen op den inbreker los. Deze was in
korten tijd deerlijk toegetakeld en zijn eenige
hoop op be vrij ding van de woedende bewer-
king door ,,zwakke, teere vrouwenhanden"
bleef de vlucht. Bloedend uit ettelijke wonden
deed hij een wanhopige poging om door het
keukenraam te ontsnappen. De jonge vrouw
tarn met bliksemsnel overleg en tegenwoor-
digheid van geest het oogenblik waar, dat de
inbreker op de vensterbank stond, om zich
met haar heele gewicht tegen hem aan te
gooien. Met een gil viel de man twintig meter
diep op de bestrate plaats en bleef met ver-
bi-ijzelden schedel liggen.
Doch de „moedigste vrouw van New-York'
was met haar lauweren nog niet tevreden en
■ocht nieuwen opwindenden strijd. Slechts in
een nachtjapon gestoken klauterde ze het dak
op om te kijken, of er ook een medeplichtige
van den inbreker op zat. Doch er was nie-
mand te zien en zoo keerde de strijdbare ama-
■one naar haar slaapkamer terug. Toen ze in
bed stapte werd haar man wakker en vroeg
wat er aan de hand was. Zijn pootige echt-
gienoote wees kalm naar het raam, toen naar
den in bloed dood liggenden man en zei lako-
alek: „Daar beneden ligt 'n vent, dien ik in
de slaapkamer heb gesnapt en 't raam uitge-
gooid heb.
FRANSCH DORP BEVEILIGT ZICH TEGEN
WEGMISBRUIKERS.
Dorpelingen houden over het algemeen niet
van automobilisten. Maximum-snelheden, die
soms haast onbegrijpelijke minima worden,
geven aan die antipathie vaak bevrediging, en
aelfs meer dan dat. Hoe het zij, kippen en
ganzen varen er dan wel bij.
In Frankrijk is de snelheidsbeperking niet
■66 consequent als elders, een „ralentissez!"
vervangt dikwijls de maximum-snelheifl-bepa-
Kng in cijfers. Voor de automobilist die niet
wenscht te ..relentir" heeft de bevolking van
het dorpje Alvignac er dit op gevonden. Zij
heeft aan den ingang van het dorp een bord
geplaatst met: „Voorzichtig Gevaar! Drie
diepe overdwarse uithollingen in den weg!"
Dat helpt. Geen automobilist riskeert een
•nelheid, waarbij hij zelf gevaar loopt. Hij
rfldt langzaam 't dorp binnen, steeds bedacht.
op de komst der uithollingen. Die niet komen,
Zoodat hij gedupeerd maar in een ongelooflijk
gematigd tempo het einde van de kom be
reikt, en het dorp zijn bevolking en veestapel
ongerept achterlaat.
Een eenvoudige boer uit de omgeving van
Toulouse, Yves Delteil, kan bogen op het be-
zit van de kostbaarste kat van geheel Zuid-
Frankrijk.
Niet dat de kat van zulk een prachtig en
duur ras is. Maar het volgende heeft het
beest boven zijn soortgenooten verheven.
Toen Delteil pas van de markt thuiskwam
met negen biljetten van duizend francs had
hij het geld geborgen in een zak waarin zich
ook een stuk varkensvet bevond, zoodat bij
eijn thuiskomst het papiergeld doortrokken
was van vet.
Delteil kookte toen, zoo goed en kwaad het
ging, het vet uit het papier, waama hij de
biljetten achter de kachel te drogen hing. De
kat echter rook nog vet en in een oogenblik j
van afwezigheid van Delteil verslond het dier I
de negen kostelijke papiertjes. De boer wilde J
het beest doodmaken, om zoo mogelijk nog
te redden wat te redden viel maar zijn vrouw J
verbood het hem. Met moeite wist men toen
den ongelukkigen boer ervan af te houden,
een eind aan zijn leven te maken.
EEN KOSTBARE OPAAL TER WAARDE
VAN 10.000 POND STERLING.
De Times" vertelt dat te Londen uit
Australie een zwarte opaal is aangekomen, 1
die vermoedelrjk het mooiste exemplaar is
dat ooit werd gevonden. De waarde wordt
op 10.000 pond sterling geschat. De steen is
ongeveer 6% c.M. lang en 5 c.M. breed en
heeft den vorm van een hondekop. Hij weegt
iets meer dan 232 karaat. De overvloedig-
heid en versoheidenheid van kleuren, die
vlammen tongen vormen, gepaard aan de
buitengewone afmetingen, maken hem eenig
in zijn soort. De steen is ongetwijfeld eenige
jaren geleden opgedolven toen de eenige mijn
ter wereld die eehte zwarte opalen oplevert,
op haar best was; de laatste jaren zijn hoe-
danigheid en hoeveelheid der productie voort-
durend verminderd.
In Australie noemt men den zwarten opaal
,,den gelukkigen opaal". Zwarte opalen ver-
schillen zoozeer in kleur, dat het schier on-
mogelijk is twee precies gelijke te vinden.
Het is nog niet bekend wat er met dezen
steen, die in handen is van een Londensche
firma in edelgesteenten, verder zal gebeuren.
EEN LEVEN VERNIETIGD DOOR EEN
D WALING.
Acht-en-twintig jaar geleden verdween uit
Chodorow in Oost-Galicie, na een ruzie met
zijn broeder Alexander, plotseling de koop-
man Hendrik Olczarek. Tusschen beide broe
ders was reeds zooveel twist geweest, dat
men hen voor doodsvijanden hield. Daar Hen-
rik slechts gezegd had, naar de markt te
gaan en van Alexander beweerd werd, dat
men hem zijn broeder met den dood had hoo-
ren bedreigen en dat hij een zwaren zak
's nachts naar de rivier had gedragen, was
het rechterlijk oordeel vrij spoedig gevormd:
Alexander Olczarek werd, ondanks zijn harts-
tochtelijke ontkentenis ter dood veroordeeld,
welke doodstraf werd omgezet in levenslange
gevangenisstraf, te ondergaan in Tarnow.
Daar stierf de man, totaal gebroken, reeds
na drie maanden.
Vorige week ontving de burgemeester van
Chodorow van den Poolschen consul-generaal
te Buenos Aires bericht van het overlijden
van zekeren Henrik Olczarek, die zijn na-
latenschap van .1 \'i pesos (evenzooveel gul
dens had vermaakt aan zijn broeder Alexan
der te Chodorow. In het testament zei Hen
rik, dat hij in 1901 wegens voortdurende on-
min met zijn vrouw heimelijk zijn vaderstad
had verlaten en naar Zuid-Amerika was ge-
gaan. Alexanders kinderen, die in armoedige
omstandigheden verkeeren, zijn thans de erf-
genamen van hun oom en dragen voortaan
weder een onbevlekten naam.
GRIEZELIGE VONDST AAN EEN
STATION.
Te Bombay is dezer dagen de doodstraf uit-
gesproken over den 40jarigen arts Mahendra
Nath Sharma uit Meerut, die beticht was van
moord op zijn jeugdigen bediende Hardwari.
Dr. Sharma, een buitengewoon schrander en
vriendelijk man, had zich een schitterende
praktijk gevormd. Slechts een vreeselijke
wraakzuoht kan een man van zijn kwaliteiten
dan ook gebracht hebben tot een geraffineerd-
bloedige daad als de moord op zijn bediende.
De geneesheer heeft den ander n.l. verdacht
van het onderhouden eener ongeoorloofde rela-
tie met zijn jonge vrouw.
Op een Julimiddag werd de bediende door
zijn meester in een bovenvertrek van het huis
ontboden. Waarschijnlijk heeft de arts hem
daar met een vergif gedood en vervolgens het
lijk in stukken gesneden. Drie dagen later
vonden spoorwegbeambten te Rawalpindi in
onopgevraagde bagage stukken van een men-
schelijk lichaam. Op 23 Juli verliet dr. Shar
ma per trein zijn woonplaats Meerut. Hij had
een koffer bij zich, die door den kwalijken
reuk, die eruit opsteeg, de aandacht dermate
trok, dat men den reiziger aanhield. De koffer
bleek een menschenromp te bevatten, die
samen met de eerste gevonden stukken het
lijk van Hardwari vormde. De dokter betuig-
de zijn onschuld en zeide, dat hij het lijk in
zijn huis had gevonden en in zenuwachtigheid
het op deze wijze had willen verwijderen. Hij
verklaarde overtuigd te zijn, dat Hardwari
door eenige vijandig-gezinde stamgenooten
was gedood en dat deze het lijk naar zijn, des
dokters woning, hadden overgebracht.
Deze lezing werd als onzinnig terzijde ge
legd. Men vond sporen van vergif in het lijk.
welk vergif slechts bij een medicus voorradig
kon zijn en door hem toegepast worden, en
men sprak de doodstraf over dr. Sharma uit.
MOORDEN OM „EMOTIE TE HEBBEN".
Te Atlanta, in den Staat Georgie, is een
vonnis geveld, dat nog al van zich doet spre-
ken. Een student, de 23jarige George Harhs,
is ter dood veroordeeld wegens twee moorden,
door hem gepleegd bq pogingen om „emotie
te hebben". Hij is van goede familie, en zijn
ouders zijn geachte en welgestelde menschen.
Harsh is altijd een zonderling geweest; hij
leefde in een droomwereld van boekenfiguren.
Reeds als jongen was hij ,,vreemd". Bovendien
dronk hij zwaar. Hijzelf en een makker aan
de universiteit verveeiden zich en besloten
zich emotie te verschaffen door er als auto-
bandieten op uit te gaan, menschen op den
grooten weg aan te houden en, onder bedrei-
ging met revolver, te plunderen. Niet minder
dan zeven zulke aanrandingen zijn er ge
weest; maar bij twee daarvan waren de
slachtoffers ook gewapend en werd er gescho
ten, waarbij Harsh twee menschen dood
schoot. De verdwaasde jongelui zouden wel-
ldcht nog niet eens ontdekt zijn, had niet
Harsh de domheid gehad een broek met bloed-
spatten naar een uitstoomerij te sturen. Dit
leidde tot de ontdekking van het tweetal. Uit
het getuigenverhoor bleek, dat de twee jon-
gens zich bedronken voor zij hun heldendaden
gingen bedrijven. In de kamer van Harsh
trof men courantenuitknipsels aan, die be
trekking hadden op de sensationeele zaak van
de jongens Leopold en Loeb (ook een moord
uit zucht naar emotie). Verder bleken er
boeken aanwezig te zijn, waarin vermaarde
moordzaken werden behandeld.
De terechtstelling van Harsh is bepaald op
15 Maart.
Zijn makker, Callogly, moet nog terecht-
staan.
DRAADLOOZE BIJ JACHT OP
AUTODIEVEN.
Verleden week Dinsdag zagen detectives
van Scotland Yard, die per auto waren uitge-
reden, opeens hoe een man in een leegen
auto in Green Street bij Leicester Square
stapte en daarmee wegreed. Daar het geval
hun verdacht voorkwam riepen zij den man
te stoppen, maar hij versnelde zijn vaart en
een wilde jacht naar de City begon. Toen de
vervolgers hem reeds vrij dicht genaderd
waren zag een der detectives opeens in de-
EEUWFEEST VAN DE STAD DER
MONDHARMONICA'S.
Het stadje Klingenthal is het Vogtland be-
zit een vermaarde muziekinstrumentenindus-
trie, die dit jaar haar eerste eeuwfeest viert.
E.geniijk is deze industrie reeds veel ouder.
Reeds in de zeventiende eeuw hadden instru-
mentenmakers uit Bohemen zich in het stadje
gevestigd. Zij vervaardigden gitaren, violen,
luiten en andere snaren-instrumenten, die zij
zelf aan d:e bevolking der streek te koop aan-
boden. Later volgde de fabricatie van blaas-
instrumenten en van 1829 dagteekent de fabri
catie van mondharmonica's, die de specialiteit
der industrie van Klingenthal zijn geworden.
Het was den instrumentenhandelaar Johann
WiiheLm! Glier uit Klingenthal, die bij den
terugkeer van een zakenreis naar Italie, te
Frankfort een mondharmonica te zien kreeg
en terstond besloot hij deze instrumenten even-
eens in zijn stad te gaan vervaardigen.
Tgenwoordig worden ongeveer 50 millioen
mondharmonica's per jaar uit Duitschland uit-
gevoerd. De uitvoer van gewone harmonica's
varieert tusschen de 750.000 en het millioen.
Deze geheele uitvoer vertegenwoordigt een
waarde van ongeveer 24 millioen mark. Alleen
in Noord-Amenka worden elk jaar 20 millioen
mondharmonica's afgezet. De meeste arbei
ders van Klingenthal vervaardigen de instru
menten in hun woning.
DENEMARKEN VOOROP.
In geen land van Europa is de telefoon zoo
verbreid als in Denemarken, waar men op 1000
inwoners 92 telefoontoestellen heeft. Daarna
komt Zweden met 76 toestellen op 1000 inwo
ners. De andere landen blijven bij Scandinavie
verre ten achter. Duitschland heeft op 1000
inwoners 44 toestellen, Engeland 36, Neder-
land 32, Finland 31, Oostenrijk en Belgie 24,
Frankrijk slechts 21 en Italie en Spanje zijn
nog veel achterlijker, vooral als men ze ver-
gelijkt met andere werelddeelen, de Vereenigde
Staten b.v. tellen op 1000 inwoners 160 tele
foontoestellen. Canada heeft er 127 en Nieuw-
Z eel and steekt met 99 zelfs Denemarken n6g
de loef af.
TIJD OM TE SCHR1KKEN IN
DUITSCHLAND.
Een auto reed met matige snelheid, zoodat
de bestuurder zijn wagen binnen 3 a 4 meter
tot stilstand had kunnen brengen. Plotseling
stapt een voetganger op den rijweg en wil
ongeveer 7 M. voor de auto de straat overste-
ken, doch wordt aangereden.
De bestuurder wordt, nadat gebleken was,
dat de remmen in orde waren, veroordeeld, in
hoogste instantie werd het vonnis echter ver-
nietigd, omdat erkend moest worden, dat het
niet aangaat te eischen, dat de bestuurder on
middellijk begint te remmen, zoodra hij be-
merkt dat een voetganger vermoedelijk het
voornemen heeft den weg, welke zijn auto
doorloopen zal, te kruisen. De voetganger had
in dit geval voor het afleggen van den afstand
tot dat kruispunt noodig 1 seconde. Men meen
de dat die seconde niet ten voile voor het rem
men benut had kunnen worden, maar dat den
chauffeur tijd gegeven moet worden om te
schrikken en te realiseeren wat hij te doen
heeft om een aanrijding te voorkomen. Zelfs
voor normale geheel voor hun taak berekende
bestuurders, zou daartoe gemiddeld 0.2 secon
de berekend moeten worden. De omstandig
heden in aanmerking genomen, werd in dit
bijzondere geval seconde schriktijd toege-
staan en dan was de aanrijding niet te voor
komen geweest, aldus de Verkehrstechnik.
DE INDUSTRIEELE ONTWIKKELING
ONZER GROOTE STEDEN.
Naar aanleiding van een in den loop van
1928 gehouden onderzoek bij een aantal be
drijfsleiders te Amsterdam is dezer dagen
door de Vereeniging Centraal Overleg in Ar-
beidszaken voor Werkgeversbonden een rap-
Hoe de kippen aan de duiven hnn redding
te danken hebben.
Een typisch voorbeeld hoe de menschen
vaak zeer duidelijk aanwijzingen niet begrij-
pen, ontving ik heden. Bij een doode kip
was volgende brief gevoegd: „Wij zenden u
een jonge Anconakip. In de laatste weken
zijn er drie gestorven. Ze staan een paar
dagen te hijgen en dan stikken ze. Wat zou
den ze kunnen mankeeren? Wat moeten we
doen om te zorgen dat anderen het niet
krijgen, en wat als er weer een dezelfde ziek-
te krijgt? We hebben de laatste zelf geopend
en die had een harde gele knobbel in de keel
die de opening verstopte."
Dat is dus precies een geval zooals ik het
de vorige keer beschreef van luchtpijp-
diphtherie en ik denk dat wel geen mijner
lezers, als hij mijn artikelen gevolgd heeft,
in het onzekere zou verkeeren, als hij zoo'n
geval zag. Eigenaardig is wel, dat de inzen-
der secretaris eener eierveiling is, dus op
zijn plaats \yeer een voorman. Als nu zoo
iemand de ziekte nog zoo weinig kent, be-
hoeft men niet te vragen, hoe het met het
gros der pluimveehouders gesteld is.
Een lezer uit Nijkerk vraagt mij: ,,Ik heb
vorige week al mijn kippen verkocht wegens
diphtherie. Ik heb het hok ontsmet met
creoline. Hoe lang moet het nu leeg staan
en wanneer kan ik nieuwe kippen koopen
Mijn advies was thans geen kippen te koopen,
niet omdat ik bang ben voor besmettings-
gevaar, maar omdat goede kippen thans ge-
weldig duur zijn. Wie zal er nu goede kip
pen verkoopen? Wat aan de markt komt is
heusch niet veel bijzonders.
Heel vaak werkt de smetstof zooals men
dat noemt uit op de huid en dan krijgen de
kippen, vooral aan kam, lellen en oogleden
wratjes, die ineenvloeien en korsten vormen.
Dit noemt men'pokken. Bij duiven treedt
het vaak op in den hoek van den snavel en
kunnen de dieren niet goed meer eten. Is het
proces erg hevig dan ziet men ze vaak on
der de vleugels en op andere plekken van de
huid. De wratjes doen zich eerst voor als
kleine puntjes ter groote van een speldeknop.
Binnen enkele dagen groeien ze uit tot de
groote van een erwt. Ze bloeden heel gauw
en worden dan bedekt met een korstje. Heel
vaak gaan pokken en diphtherie samen en zit
men dus bij vogels met pokken aan den kop,
diphtherie in den bek.
Mij dunkt de onderkenning der ziekte zal
in de meeste gevallen wel geen moeilrjkheden
meer opleveren. Toch doet men wijzer brj
sterfte zelf geen kippen te openen, doch dit
aan den dierenarts over te laten, of de dieren
ter onderzoek op te zenden. Het gevaar voor
besmetting is, als men zelf aan het open-
maken gaat, zeer groot.
Over de behandeling heb ik in den beginne
al gesproken. In het beginstadium, dus bij
snot, begint men met kopbaden, die ik be-
schreven heb. Als het eenigszins mogelijk is
zette men zieke dieren apart op een warme,
droge plaats.
Hoewel de ziekte in het geheele lichaam
zit, kan men toch het plaatselijk lijden wel
verzaehten en het genezingsproces bevorde-
ren. Men kan de vliesjes wegkrabben en pen-
selen met jodiumtinctuur, en de wratjes der
pokken met helsche steen aanstippen. Met
het oog op besmettingsgevaar en nauwkeu-
rige beoordeeling van het geval kan men ook
deze behandeling veel beter aan den dieren-
noodig is, de knikkers onder de oogen openen
en de holten met een ontsmettende vloeistof
uitspoelen.
Dit alles is echter slechts lapwerk en tast
de eigenlijke ziekte niet aan. Tegenwoordig
heeft men echter entstoffen gevonden, die de
vogels onvatbaar maken voor diphtherie en
pokken en dat is de manier, waarop deze
schadelijke" ziekte bestreden moet worden.
Bij gelegenheid vertel ik wel eens waarop
de werking van entstoffen eigenlijk berust.
In het kort komt het hierop neer, dat een
dier, zoodra het een ziekte doorstaan heeft,
ongevoelig wordt voor die ziekte. Heeft een
kip dus pokken -doorstaan dan wordt zij on
gevoelig. Nu behoeft het dier geen zware
pokken te krijgen, een heel lichte vorm der
ziekte is ook voldoende. De kunst is nu maar
om een dier zoo'n lichte vorm te bezorgen,
die absoluut onschadelijk is, maar die het dier
toch ongevoelig maakt. Dit doet men weer
op allerlei manieren, al naar gelang van de
smetstof. Bij miltvuur worden bijv. de ge-
vaarlijke bacillen door verhitting dusdanig
verzwakt, dat ze geen gevaar meer opleveren,
doch nog wel de dieren ongevoelig maken, en
bij cholera wordt weer de smetstof met car-
bol verzwakt. Bij pokken nu heeft men weer
een heel ander trucje gevonden in den laat-
sten tijd, en wel een trucje dat bij den mensch
al honderd jaar gebruikt wordt. De mensch
wordt namelijk geent met de smetstof van
koeienpokken, krijgt dan een heele lichte
vorm van pokken (de entpokken moeten z.g.
opkomen) en is dan voor eenige jaren onvat
baar voor de gevaarlijke menschenpokken.
Bij kippen nu doet men dit met duiven-
pokken. Door bepaalde laboratorium-manie-
ren worden de pokken van duiven, die men
daar kunstmatig verwekt, verwerkt, en
komen in den handel als een fijn poeder. De
dierenarts nu ent met dit poeder de jonge
kippen, liefst in Augustus of September.
Dit gebeurt net als bij den mensch op de
huid van een der ledematen, en wel op de
huid van het been. De dierenarts trekt van
het dijbeen eenige veeren uit en wrijft nu
in de veerzakjes, die natuurlijk lichtelrjk ver-
wond zijn, de entstof. Na een goede week
komen de pokken op en wordt de aldue ge-
ente kip ongevoelig. Als dit nu gebeurt in
den tijd dat het nog niet zoo guur en Houd
is, dan verdragen de kippen het prachtig en
zijn dan ongevoelig voor de diphtherie, zoodra
het slechte jaargetijde komt.
Ziedaar dus de nieuwe methode waarop
men de diphtherie bestrijdt, n.l. door inenten.
Welke entstof de dierenarts gebruiken wil,
doet er niet veel toe, dat hangt van zijn in-
zicht af, doch het principe der enting hebben
we nu wel begrepen.
We zien dus dat we kippen-diphtherie met
duiven-smetstof kunnen voorkomen en nu
komt de vraag naar voren; hoe zit het eigen
lijk met al deze pokken-smetstoffen-soorten
Zijn de pokken van mensch, koe, paard, ko-
nrjn, kip, veroorzaakt door dezelfde smet
stof, of verschillen deze smetstoffen? Van
de diphtherie komen we nu dus op de pokken
en zullen over die smetstoffen nog eens
praten.
Een lezer uit Neede vroeg me of ik niet
eens een beschrijving kan geven van Khaki
Cambell eenden, daar op een tentoonstelling
daar in de buurt, eenden met wildstrepen en
wit aan den hals, eerste prijzen gehad heb
ben. Ik wil deze beschrijving met plezier
geven, want de Cambell-eenden heb ik groo-
tendeels zelf in ons land gebracht en gepro-
pageerd en een keurmeester, die een eend met
wit aan den hals een eerste prijs geeft, kent
zijn vak niet, complement van mij. Laat mij
echter even dit pokken-praatje afmaken, het
is ook interessant voor een massa lezers, die
niet direct kippenhouders zijn. Daama Cam-
belle eenden.
Dr. TE HENNEPE.
Donderdagavond om 6 uur waren de leden
van ons parlement ten gemeentehuize ont
boden om hun sanctie te hechten aan en hun
veto uit te spreken over onderscheiden zaken,
als welke aan him goed of afkeuring zouden
worden onderworpen.
Ondanks het lange intermezzo van 6 weken
tusschen deze en de vorige vergadering, ston-
den er merkwaardigerwijze slechts een zeven-
tal punten op het programma, maar het
hinkende paard kwam achteraan, zoodat on
danks de beknopte wijze, waarin de stof ge-
goten was, de tijd ter afhandeling van de
nasleep in omgekeerde verhouding stond met
het vierkant van het bereikte resultaat.
Reeds geruimen tijd v66r den aanvang
dezer zitting verdrong zich op het bordes van
het stadhuis een groote menigte van belang-
stellenden alien in ongeduldige afwachting
van de dingen, die komen zouden.
Toen dan ook het teeken gegeven werd, dat
de seance ging beginnen, was de publieke
tribune in een ommezien met publiek op-
gepropt, dat de mannetjes tegen elkaar ge-
pakt stonden als haring in een ton.
Alle leden waren op de bres. De laatst
verschijnenden had het zelfs eenige moeite
gekost om zich door den drom van belege-
raars heen te slaan om de hun wachtende
zetels te bereiken.
Eindelijk dan werd het sein tot den Januari-
slag door den Voorzitter gegeven en kreeg
de Secretaris gelegenheid de notulen van de
op 14 Decembter 1.1. gehouden vergadering
den volke kenbaar te maken. Zij werden on-
veranderd goedgekeurd.
Zooals in de parlementaire wereld gebrui-
kelijk is, was thans het z.g. historische mo
ment aangebroken. Het is n.l. parlementair
gebruik dat de Voorzitter zich in de eerste
vergadering van het nieuwe zittingsjaar tot
de vergadering wendt met den gebruikelijken
nieuwjaarsgroet en daaraan vastknoopt eene
historische beschouwing over hetgeen in de
afgeloopen zittingsperiode in het groote huis-
gezin, dat gemeente heet, werd beleefd.
De Voorzitter kweet zich van die taak in
de volgende bewoordingen
Mijne Heeren,
De eerste vergadering des jaars mag ik be-
nutten, om al de leden van den Raad en alle
inwoners van de gemeente Sas van Gent, die
mij bij den aanvang van het jaar 1929 hun
gelukwenschen aanboden te bedanken voor de
gelukwenschen tot mij gericht. Wederkeerig
richt ik tot U alien en tot alle inwoners van
Sas van Gent mijn beste wenschen. Moge op
U alien en op alien, die U dierbaar zijn Gods
zegen rusten. Van deze gelegenheid maak ik
tevens gebruik om een terugblik te werpen
op hetgeen in den loop van het jaar 1928
gedaan en gebeurd is.
Twaalf maal werd de Raad samengeroepen
in openbare vergadering. Den 14den Februari
benoemt de Raad den heer C. Vermoet in de
Commissie van Toezicht op het Lager On-
derwijs en den heer B. A. Geimaert tot lid
j van bet Burgerlijk Armbestuur.
Wegens gestadige uitbreiding van de ge-
meente was het noodig een aantal nieuwe
j straten van namen te voorzien. (Volgen de
j namen, welke als bekend beschouwd worden.)
De erfpachtscanons langs de nieuwe stra
ten werden vastgesteld, voor de Parklaan op
15 cent, en voor de overige op 12 cent per
vierkanten meter.
Nog werd besloten tot het aangaan van een
geldleening groot 5000 ten behoeve van het
Gem. Electriciteits Bedrijf.
Den 24 April kwam bij den Raad binnen
een schrijven van den heer A. J. Stubbe,
waarin deze ontslag nam als wethouder. De
Voorzitter bracht in die vergadering den
dank uit voor de wijze waarop de afgetredene
zich van zijn taak ten opzichte van de ge
meente gekweten heeft, woorden waarbij
