PUROL
Schoolgaande
Kinderen
PREDIKBEURTEH.
QBMKSraPE bkrichtehT
LANDBOUWBERICHTEN.
INGEZONDEJN MttlJEDKELINGT
OOK INAYATOELLA AFGETREDEN.
TER NEUZEN, 21 JANUARI 1929.
GEMEENTERAAD.
TERNEUZENSCHE REDDINGSBR1GADE.
RECHTSZAKEN.
INZAMELING VOOR DE NAGELATEN
BETREKKINGEN VAN DE OMGEKOMEN
BEMANNING VAN „DE PRINS DER
NEDERLANDEN".
hebben met guur weder vaak last van
ruwe en springende huid van handen
gelaat en lippen. Dit is dadelijk te
verzachten en spoedig te genezen met
Zooais ik het in 1919 aan de Franskiljons
van het eedgerecht te Brussel verklaarde, heb
ik geduldig in de gevangenis gewacht tot het
uur„ waarop het Vlaamsche volk zijn wil zou
doen gelden.
Liang reeds en op steeds duidelijker en drin-
gender wijze, is zulks geschied in de provincie-
en gemeenteraden, op vergaderingen en betoo-
gingen, by de grootsche Yserbedevaarten en
dergelijke. Maar Brussel verroerde met en ge-
baarde zich dood, tot de verkiezingen van Mei
in aantocht waren en de Antwerpsche neder-
laag van den Staatschen kandidaat het ergste
deed vreezen voor de Pharizeeers met de drie-
kleurige zoomkwasten en met Belgie in den
moralverraders evenwel van Vlaanderen, dat
ze overleverden aan den eeuwenouden vijand:
Frankrijk.
O, Viamingen, vergeet nooit het nulitaire
akkoord en de versjacherde mijnen van Lim-
burg.
Die volksbeckiegers hebben u nu weer afge-
scheept met een wetje, dat zooveel op amnestie
gelijkt als de Gentsche Nolf-barak op de vol-*
ledige Vlaamsche Hoogeschool, die door de
activisten tijdens den oorlog werd tot stand
gebracht, om Vlaanderen, onverduischt, on
verfranscht te houden.
Zoo was alles wat wij, dikwijls na harden
strijd' van de Duitschers veroverden. Vlaamsch
door en door, een vaste grondslag waar we de
welvaart van heel ons volk zouden hebben kun-
nen op bouwen.
Belgie in wezen anti-Vlaamsch, brak alles
weer af, en wat het met de medepliichtigheid
van de Vlaamsche Belgicisten, u daarvoor in
ruil gaf, na de koninklyke gelijkheidsbelofte,
nochtansr met het bloed onzer arme Yzerjon-
gens bezegeld, was lapwerk, Belgisch bedrog,
dat we moeten vemietigen, zoodra de geschie-
d'enis ons daar weer de kans toe geeft.
Nu ik, Vlaamsche broeders en zusters, door
Gods hulp en door u, aan onzen beul tijdelijk
ontsnap, beschouw ik het als mijn taak in
Vlaanderen de oogen van ons misleid volk te
openen voor dat bedrog, zijn sluimerend ras-
gevoel horop te wekken, Viamingen te vormen,
die op het historische uur zullen bereid zijn,
zonder vaar noch vrees, over te gaan tot de
reddend'e daad.
DE TOESTAND VAN DEN KONING VAN
ENGELAND na twee maanden ziekte
BEVREDIGEND.
Vrijdag werd op het Buckinghampaleis ver-
klaard, dat de verbetering in den toestand van
den koning thans zonder onderbreking vol-
doend'e lang geduurd heeft om de hoop te wek
ken, dat herstel bijna in zicht is.
In paleiskringen wordt er evenwel de nadruk
op gelegd, dat dit stadium nog steeds eenigs-
zins verwijderd is en dat het nog niet mogelijk
is te voorspellen wanneer de koniing voldoende
hersteld zal zyn om zijn vertrek uit Bucking
hampaleis te veroorloven.
De meest bevredigende factor van het oogen-
tolik is, dat de koning het noodige voedsel
krygt Hij neemt op de normale wijze voor een
zeer zwakken invalid© voedsel tot zich.
Laingzaam aan keeren de krachten des ko-
nings terug en hij is nu in staat, meldt de
Daily Mail, veel langer gesprekken te voeren
met zijn bezoekers. De bezoekers van koningin
Marie aan het ziekbed zijn elken dag veelvul-
diger. Elke bezoektijd van andere leden van de
koninklijke familie is beperkt tot 10 minuten.
Overigens slaapt de koning veel, vooral over- j
dag. ITij is nog niet in staat de lange nachte-
lijke uren met lezen door te brengen, indien hij
niet slapen kan. Intusschen neemt 's konings
belangst^llinig voor zijn omgeving toe.
De ziekte die thans twee maanden duurt,
heeft den koning sterk verouderd. Volgens de
Daily News is tijdens zijn ziekte zijn haar grijs
geworden.
Er is sprake van dat de koning, zoodra hij
vervoerd' mag worden, naar Windsor Castle
zal overgebracht worden.
Vrijdagmorgen is de koningin per auto van
het Buckinghampaleis naar Windsor Castle ge-
gaan. Dit is de eerste keer, dat de koningin
sedert het begin der ziekte het paleis voor een
aantal uren heeft verlaten.
EEN TRAGISCH INCIDENT IN DEN
HOOGEN RAAD VAN HET LEGER
DES HEILS.
Vlak voor de vergadering van den Hoogen
Raad van het Leger des Heils, die Vrijdag-
avond verdaagd zou worden, kreeg de vice-pre
sident en waamemende commissaris Haines
een benauwdheid. Hy gaf kort daama den
geest.
Haines was directeur van de Levensverzeke-
ringsmaatschappij van het Leger en had deel
uitgamaakt van de deputatie, die generaal
Booth een bezoek was gaan brengen om hem
het besluit, waarbij hem verzocht werd af te
treden, mede te deelen.
LUIDSPREKERS IN DEN DUITSCHEN
RIJKSDAG.
De Duitsche posterijen zijn bezig met een
omvangrijken luidsprekeraanleg in den Rijks-
dag. Een systeem van luidsprekers zal door het
geheele gebouw worden verspreid en dient om
korte meded'eelingen omtrent het gebeurde in
de plenaire zittingszaal te doen doordringen tot
zelfs de verst-weggewandelde Rijksdagleden.
Het tweede stel dient om de woorden van den
president en de sprekers in de zaal zelf duide
lijker te maken; onbeminde sprekers zullen dus
nu voor iedereen verstaanbaar, en lawaa'ima-
kers oorverdoovend
DE SNEEUWSTORMEN IN POLEN.
In Pol en heeft de jongste sneeuwstorm groote
schade aangericht. Ongeveer 180.000 arbeiders
moesten te werk worden gesteld' om de spoor-
banen vry te maken.
In totaal zijn 123 personen- en 276 goederen-
In totaal zijn 123 personen- en 276 goederen-
treinen in de sneeuw blijven steken. Verder
zyn negen menschen door treinen verrast en
overreden, by het station Grodno zijn bij een
spoorwegongeluk twee personen om het leven
gekomen, in het oosten des lands zijn drie men
schen doodgevroren, terwijl een oude man en
twee jongens door wolven zijn aangevallen en
verscheurd.
Een draadloos telegram uit Moskou, dat la
ter te Londen bevestigd is, meldt dat de re-
bellen Donderdagmorgen tot in het hart van
Kaboel doorgedrongen zijn en tegen den mid-
dag het koninklijk paleis omsingeld hebben.
De pas gekroonde koning zond een vertegen-
woordiger naar Saquao en beloofde afstand van
den troon te zullen doen op voorwaarde van
lijfsbehoud en vrijen aftocht voor zijn gezin en
zyn naaste aanhangers. Inayatoella heeft daar-
op het paleis verlaten en -men heeft zich niet
meer om hem bekommerd. Waarschijnlijk is
evenwel, dat hij ook naar Kandahar is gevlucht,
waar de stam der Doerani's, tot welke beide
ex-kondngen behooren, oppermachtig is.
Saquao heeft het paleis daarop doen bezetten
en een verklaring afgelegdj dat hij als Gazi
dus zooiets als Moestapha Kemal in Turkije
het bewind zou aanvaarden, maar niet aan de
vestiging van een nieuw koningschap dacht.
Zijn eerste regeeringsdaad was het doen be-
waken van de vreemde gezantschappen door
een wacht, die uitdrukkelijk bevel heeft het
leven en eigendommen der vreemdelingen te
beschermen. Zijn sold'aten zullen extra beloond
worden, maar iedere poging tot plunderen zou
onmiddellijk met den kogel worden gestraft.
Een nader bericht uit Kandahar meldt, dat
Amanoella, by het vernemen van de tijding
van de vlucht zijns broeders en de inneming
van zijn paleis door den rebellen-hoofd'man, be
vel heeft gegeven om den koninklijken stan-
daard weer op het paleis te Kandahar te hij-
schen. Dit is onder uitbundig enthousiasme van
de bevolking geschied en men veronderstelt
hieruit te mogen afleiden, dat Amanoella van
het Zuiden uit en met hulp der hem trouw ge-
bleven Dorina's zal trachten de koninklijke
macht te heroveren.
Uit Jillalabad wordt nog gemeld', dat de
Sjinwari's die een streng Mohammedaansche
stam zijn, den nieuwen heerscher in Kaboel
waarschijnlijk niet zullen erkennen, maar zich
evenmin sterk genoeg gevoelen om hem te be-
strijden. Zij zullen den loop der gebeurtenissen
eerst afwachten.
Batsja Saquao heeft als ghazi den naam
van Habiboella aangenomen.
AFGANISTAN OPNIEUW EMIRAAT.
Habiboella (alias Batsja Saquao), de ze-
gevierende leider van den opstand tegen Ama
noella, heeft zijn kaarten opengelegd en na
den nieuwen koning Inayatoella van den troon
gestooten te hebben, nu zichzelf tot emir uit-
geroepen. Hij neemt dus het heft stevig in
hand'en.
De afschaffing van den koningstitel die
Amanoella in 1925 had aangenomen, beteekent
natuurlijk dat Afganistan weer geheel in den
ouden geest geregeerd zal worden. Het tijdvak
van de hervormingen is voorgoed gesloten en
de koning zal er, met zijn sirdars, chans en
moellahs als steunpilaren van de reactie, auto-
cratisch regeeren.
Engeland en de Sowjet-Unie zullen met be-
langstelling afwachten naar wie van beiden
het hart van den nieuwen gebiedier zal over-
hellen. De vroegere Habiboella, vader van de
twee onittroonde koningen, is altijd een goed
vriend van Engeland geweest en de aanvaar-
ding van diens naam door den nieuwen gebie-
der heeft te Londen ongetwijfeld verwachtin-
gen gewekt.
Kinderhoed, A. de Blaaij, Koedijk 19.
Sleutel, politiebureau.
Ariniband'horloge, P. v. Es, Kerkhoflaan 31.
IJsmuts, L. Willemsen, Othene D 132.
Mantel band, idem
Hond, P. A. E-ekman, Dekkerstraat 46.
Tabakspijp, J. Buijze, Othene D 134, Zaam-
slag.
Ring met sleutels, J. Meeuwsen, School-
laan 27.
BEPERKING VERVOER.
In verband met den ingevallen dooi is het
verkeer op alle wegen, behalve de Rijkswegen,
in Zeeuwsch-Vlaanderen en op Walcheren en
Noord- en Zuid-Beveland met voertuigen (ook
motorrijtuigen) beperkt.
BETALEN VAN POSTQUITANTIES
IN GIRO.
De Directeur-Generaal der Posteryen en
Telegrafie maakt bekend, dat met ingang van
1 Februari a.s. voor rekeninghouder by den
postcheque- en girodienst de gelegenheid wordt
opengesteld om door hen te betalen postqui-
tantien in giro te verrekenen, Op een daartoe
bij de aanbieding van eene quitantie gedaan
verzoek wordt het bedrag dier quitantie
ambtshalve vein de postrekening van den
schuldenaar overgeschreven op de postreke
ning van den directeur van het postkantoor
ter plaatse. Nadat de overschrijving is ge
schied, wordt de quitantie aan den rekening
houder toegezonden.
Kan om een of andere reden aan het ver
zoek tot overschrijving niet worden voldaan,
dan worden de betrekkelijke quitantien als
,,geweigerd" aangemerkt.
Nadere inlichtingen kunen ten postkantore
worden verkregen.
LOOP DER BEVOLKING OVER 1928.
ZUIDDORPE.
Geboren 6 m., 13 vr., totaal 19.
Gevestigd 19 m., 21 vr., totaal 40.
Overleden 3 m., 3 vr., totaal 6.
Vertrokken 22 m., 33 vr., totaal 55.
m. vr. tot.
Bevolking op 31 Dec. 1927 498 476 974
Bevolking op 31 Dec. 1928 498 474 972
alzoo vermind'erd met 2 personen.
Voltrokken huwelijken 10.
Levenloos aangegeven 1.
In de op Donderdag a.s. des namiddags 2
uur, te houden openbare vergadering van den
gemeenteraad alhier, komen de volgende pun-
ten in behandeling:
1. Notulen.
Ingekomen stukken.
Voorstel van Burg, en Weth. om aan de
Gebr. A. en J. Guequierre alhier afwij-
king te verleenen van artikel 10 der
Bouwverordening.
Aanleg trottoirs in de Noordstraat.
Voorstel van Burg, en Weth. tot wijzi-
ging van de verordening op de keuring
van waren.
Idem tot aankoop van een perceeltje
grond van Jae. den Hamer alhier, ge-
legen op den hoek van den Prov. weg en
den Molendyk.
Idem tot benoeming van een hoofd der
openbare school voor U. L. O. alhier.
Idem tot benoeming van een lid der
Commissie van Toezicht op het M. O.
alhier ter vervulling van de vacature-De
Regt. Aanbevolen worden: 1. P. Fijn
van Draat en 2. H. R. J. van der Veen.
Idem tot wijziging van de gemeente-
begrooting voor 1928.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
ENGELSCHE
HANDELSCORRESPONDENTIE.
Voor het te Vlissingen gehouden examen
vanwege de Vereeniging van Leeraren in de
Handelswetemschappen, zijn geslaagd de hee-
ren: H. A. Barentsen te Ter Neuzen, D.
Marijs en Schieman te Axel.
De heer P. van Es Mz., te Eindhoven, is
ook geslaagd voor het Mercurius-diploma.
Wij vestigen de aandacht op de advertentie
in dit blad van bovengenoemde vereeniging,
waarbij nieuwe leden en donateurs(trices) zich
kunnen opgeven bij het bestuur, de heeren J.
Huizinga, Axelschestraat 39, M. C. Hack, Verl.
Van Steenbergenlaan 6, J. Cambier, wacht-
meester K. M., P. W. van Dijke, Burg. Geill-
straat 7 en T. Benard, techn. amfot. R. W., wijk
E 15.
Thans heeft die brigade aan het le en het
2e dok en voorts aan een der kranen van de
N.V. De Hoop bij de Trambrug aangebracht
i een kast, inhoudende een boei, waaraan 35 M.
lijn met koppel, en een reddingshaak.
Een dergelijke haak is eveneens geplaatst
aan den blikken loods aan de kade, aan het
houten gebouw van de Z.V.T.M. op den Sche-
pend'ijk, en tenslotte bij Van den Eeckhout aan
den Rijksweg.
Dit streven is in onze waterrijke gemeente
ten zeerste toe te juichen.
Het spreekt vanzelf, dat hiervoor en voor
uitbreiddng daarvan heel wat geld noodig is en
het bestuur hoopt dan ook, dat meerdere leden
en donateurs (trices) zich zullen aansluiten.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoeling
van het bestuur zoo spoedig mogelijk een zuur-
stofapparaat aan te schaffen, welk instrument
in deze gemeente nog niet aanwezig is en dat
toch zoo dringend noodig kan zijn bij gasver-
stikkin-g en verd'rinking, om de betrokkenen
vlugger, door toediening van zuivere zuurstof,
tot het leven te kunnen doen terug keeren.
Daar dit apparaat 200 a f 300 kost, hoopt
het bestuur, dat de gelden daarvoor mild mo
gen vloeien, overtuigd als zij is, dat daarmede
een belangrijke dienst aan de menschheid
wordt bewezen.
GESIGNALEERDE.
Heden werd door de gemeentepolitie aange-
houden een schipper, die in het Algemeen Po-
litieiblad gesignaleerd stond wegens overtre-
ding van het Rijnvaartpolitiereglement.
GEVONDEN VOORWERPEN.
De inspecteur van politie alhier maakt be
kend, dat omtrent onderstaande gevonden voor-
werpen inlichtingen te bekomen zijn aan de
daar achter vermelde adressen:
Pet, J. den Hamer, Steenkamplaan 4.
Horlogeketting, politiebureau.
Dameshandschoen, Kolijn, Korte Dijkstr. 5.
Huissleutel, C. v. d. Have, Tuinpad 4.
Rijwielbelastingmerk, C. Cortvriendt, Ka-
naaiweg 51.
Portemonnaie met inhoud, .V. v. d. Welle,
Nieuwediepstraat 56.
Arr.-Rechtbank te Middelburg.
De rechtbank heeft in hare zitting van 18
Januari de volgende zaken behandeld:
J. B., oud 49 j., opperman te Breda, gedeti-
neerd te Middelburg, werd ten laste gelegd, dat
hij op 4 December jl. door allerlei verhalen A.
Reuniker te Ter Neuzen heeft opgelicht voor
een bedrag van f 10. Eveneens werd hem op-
lichting ten laste gelegd voor een bedrag van
f 10 van Josephine Lammens te Sas van Gent.
Eisch 1 jaar gevangenisstraf.
Mr. Hugenholtz pleitte clementie voor dezen
verdachte.
R. v. H., oud 25 j., landbouwer te Zuiddorpe,
was door den Kantonrechter te Ter Neuzen
vrijgesproken van de ten lastelegging, dat hij
binnen de bebouwde kom van Westdorpe een
kunstweg heeft bereden met een voertuig,
waarvan de wielen niet van klei of modder wa
ren ontdaan.
De Ambtenaar van het Openbaar Ministerie
was in hooger beroep gekomen.
Eisch 5 boete of 5 dagen hechtenis.
J. J. G. L. v. B., oud 27 j., reiziger te Mid
delburg, werd ten laste gelegd, dat hij op 12
October 1928, des avonds om 8.15 uur, roeka-
loos en onvoorziehtig en slingerende langs den
Nieuwen Vlissingschen weg heeft gereden met
een door hem bestuurde auto en daarbij een
meisje heeft aangereden, dat 2 dagen later
overleden is.
De officier van justitie achtte ten lasteleg
ging bewezen en eischte 3 maanden hechtenis.
Mr. J. Adriaanse verdachte's raadsman vroeg
bij eventueele veroordeeling een voorwaarde-
lijke straf op te leggen.
P. F. v. d. S., oud 39 j., tramconducteur te
Axel, was door den Kantonrscliter te Ter Neu
zen ontslagen van rechtsvervolging van de ten-
laste legging, dat hij als conducteur van een
tram van de Zeeuwsch-Viaamsche Tramweg
Maatschappij een brief heeft vervoerd tegen
vracht, terwijl de Staat alleen daartoe be-
voegd is.
De Ambtenaar van het Openbaar Ministerie
was in hooger beroep gekomen.
Eisch bevestiging van het vonnis.
Mr. G. ter Laan uit Utrecht vroeg vryspraak
of bij eventueele veroordeeling eene voorwaar-
delrjke straf.
DE MOORD OP DEN HEER LANS.
De termijm van dertig dagen, gedurende
welken de in verband met den moord op den
beer P. C. Lans, directeur van de N.V. Adr.
de Haas Jr.'s Handel-Maatsehappij aan den
Oostzeedijk te Rotterdam en de ten nadeele
dier ondememing gepleegde verduistering ge-
arresteerde ex-procuratiehouder G. J. van O.
in preventieve hechtenis gehouden kon worden,
liep Woensdag af.
De rechtbank heeft, meldt de Tel., op ver
zoek van den officier van justitie den termyn
echter wederom met dertig dagen verlengd, op
dezelfde gronden als waarop de eerste gevan-
genhouding gelast werd. Men weet, dat Van
O. ten laste gelegd wordt: het plegen van den
moord, verduisteringen ten nadeele zijner fir-
ma en valschheid in geschrifte (knoeierijen in
de boeken). Naar het blad thans vemeemt,
wordt in de voorloopige dagvaarding van Van
O. beschuldigd met voorbedachten rade den
heer Lans met een scheermes te hebben ge-
dood.
Van O. blijft echter alle schuld ontkennen en
handhaaft zijn standpunt, slechts die feiten
toe te geven, welke de rechter-commissaris
hem, gestaafd door bewrjzen, voorlegt. Overi
gens hult hij zich in een volkomen stilzwijgen.
DONDERDAG 24 JANUARI.
Ned. Herv. Kerk.
Hoek. n.m. 2V2 u., Ds. E. Raams, Huwelijks-
inzegening.
De totale uitkeering van de oprichting af be-
liep voor 368 stuks rundvee een 1 veil rag van
f 77.532.
DE VALKA.
Vrydagmorgen zyn bergers van L. Smit
Co's Internationalen Sleepdienst en van de
firma v. d. Tak aan boord van de Valka ge-
gaan, om een onderzoek in te stellen naar de
mogelijkheid, -het schip weer af te brengen.
Een correspondent van Het Volk heeft een
onderhoud met den stuurman van de Valka
gehad. In dit interview lezen wij o.a.
Omslaan van de reddingboot.
„Het omslaan van de reddingboot was op
de Valka zeer duidelijk zichtbaar geweest.
Voor de mannen op het schip was het een
vreeselijk ding geweest de menschen, die wa
ren uitgevaren om hen te helpen, voor bun
oogen te zien verdrinken. ,,Wy zagen", zoo
vertelde de stuurman, „hoe twee zich aan de
omgeslagen boot vastklampten, doch by de
yzige koude was het onmogelijk, dat zij dat
lang konden uithouden. Wij zagen, dat eerr
paar anderen zich een kwartier lang zwem-
mende boven water wisten te houden, maar
toen verdwenen ook zij voor onze oogen in de
diepte. Wij konden geen hand uitsteken om
te helpen. Het was eenvoudig verschrikkelijk.
De boot is in een breker gedraaid op bijna
een kwart mijl afstand van het schip. Om
goed te kunnen draaien had zij ten minste een
mijl van ons vandaan moeten zijn. Het is heel
goed mogelijk, dat de stuurinrichting onklaar
is geraakt evenals de onze, anders kunnen wij
ons dit draaien op een zoo ongunstig oogen-
blik niet voorstellen.
Op de vraag, of hij een angstige nacht had
doorgemaakt, antwoordde de stuurman:
Angstig niet direct, maar het heeft toch
wel even gespannen. Kort na middemacht
stak er een hevige storm op uit het Noord-
westen. Als die had aangehouden, hadden wij
het er waarschijnlijk niet levend afgebracht,
want de wind stond toch dwars op het schip.
Wij hebben toen dan ook noodseinen gegeven.
Omdat wy op onze draadlooze seinen geen
antwoord kregen, hebben wij het toen met
lichtsignalen geprobeerd. In de omstandig-
heden, waarin het schip toen verkeerde, zou
hulpverleening zeer moeilijk zijn geweest. Ge-
lukkig voor ons ging tegen een uur of vier
de storm liggen. Onze toestand was toen niet
direct gevaarlijk meer.
Het breken van den roersteven is de oorzaak
geweest, dat wij zyn afgedreven. Toen wij
zagen, dat gevaar voor vastloopen bestond,
hebben wij twee ankers geworpen en doordat
die pakten werd voorkomen, dat de Valka zich
heelemaal vastwerkte. Van de lading is een
deel weggeslagen. De deklast, ongeveer 400
ton cokes, is echter geheel weggespoeld en het
grootste deel van de niet meer dan 100 ton
cokes op het voordek. Door een hevigen ruk-
wind werden eenmaal de luiken achter wegge
slagen; met groote omzichtigheid lukte het
ons dit weer voor elkaar te krijgen.
De Valka maakt echter water, ofschoon niet
gevaarlijk.
ONDERL. VEEVERZEKERING-MIJ. IN HET
VOORMALIG Ve DISTRICT VAN ZEELAND
TE HULST.
Op 1 Januari 1929 bedroeg het aantal deel-
genooten in de afd. Paarden 568, die te zamen
verzekerden 1593 paarden, voor een gezamen-
lijke waarde van 655.575.
Uitgekeerd werd gedurende 1928 voor 77
paarden een bedrag van 25.539,65.
Vanaf de oprichting werd uitgekeerd voor
1780 paarden een bedrag van 667.402,09%.
In de afd. Rundvee bedroeg het aantal deel-
genooten op 1 Januari 1929 347, die te zamen
verzekerden 885 stuks rundvee voor een geza-
menlijke waarde van 263.010.
Voor 33 stuks rundvee werd in 1928 uitge
keerd een bedrag van' f 7468.
Een lezer stelt aan de N. R. Crt. de vraag,
of voor de nagelaten betrekkingen van de om-
gekomen bemanning van de ,,Prins der Neder-
landen", afgezien van de inzamelingen, die nu
plaats hebben, geheel niets is gedaan. De
vraag is, schrijft de redactie, gemakkelijk be-
antwoord, en het bescheid valt reeds af te lei-
den uit den oproep, dien wij gisteren en van-
ochtend geplaatst hebben. Kan iemand mee-
nen, dat het ons van deskundige zijde genoem-
de en in onzen oproep vermelde noodzakelijke
bedrag van 8000 's jaars voldoende zou zijn
voor het levensonderhoud van niet minder dan
8 weduwen en 37 kinderen?
Natuurlijk niet.
Hieruit valt dus reeds af te leiden, dat aan
de nagelaten betrekkingen nog andere bron-
nen ten dienste moeten staan. Inderdaad is
dit dan ook het geval. De bemanning van de
„Prins der Nederlanden" was verzekerd vol
gens de Zee-ongevallenwet 1919 (gewijzigde
Oorlogzee-ongevallenwet 1915). De weduwen
(en kinderen) kunnen volgens die wet op eene
uitkeering rekenen; de weduwe krijgt 30
van een bij alg. maatregel vastgesteid matig
(fictief) loonbedrag, de kinderen elk 15
doch de uitkeering kan nooit hooger worden
dan 60 van dat bedrag.
Deze bedragen zijn echter voor weduwen
met 10 kinderen b.v., gelyk er thans twee zijn,
volstrekt onvoldoende. Om een voorbeeld te
noemen: de weduwen van twee matrozen ieder
met tien kinderen zullen volgens de Zee-onge
vallenwet niet meer dan f 13,50 in de week
kunnen krijgen.
Doel van de inzameling is dus in de eerste
plaats deze en de andere weduwen met hun
kinderen tot eene week-inkomst te brengen,
niet te ver beneden die van het gezin, toen de
vader-kostwinnaar nog in leven was. Voor-
loopig keert de Zuid-Hollandsche maatschappy
tot redding van Schipbreukelingen het voile
loon der slachtoffers aan de weduwen uit, en
zij hoopt door de inzameling in staat gesteld
te worden, ook in den vervolge het bedrag,
krachtens de Zeeongevallenwet aan de nage
latenen uit te keeren, te kunnen aanvullen tot
een voor het levensonderhoud der getroffenen
voldoend bedrag. De schatting is, dat hiervoor
voorloopig ongeveer f 8000 per jaar noodig
zal zijn.
„Ik hoop", zeide president-thesaurier van de
Zuid-Hollandsche Maatschappij tot het redden
van Schipbreukelingen, A. A. baron Sweerts
de Landas Wyborgh, te Rotterdam tot een
vertegenwoordiger van het ,,Vad." dat het
Nederlandsche volk diep in den zak zal tasten
en ons helpen zal bij het vormen van een fonds
tot steun aan de nagelaten betrekkingen van
de helden der zee, die hun eigen leven gaven
voor het behoud van anderen.
,,Er is veel geld noodig om den weduwen en
weezen een onbezorgd leven te garandeeren.
Want wel is waar gaat de Zuid-Hollandsche
reddingmaatschappij voorloopig door met het
uitbetalen van het voile loon der slachoffers,
maar er is meer noodig De mannen maakten,
over het algemeen genomen, een goed week-
geld. Behalve hun vast loon hadden zij aar-
dige bijverdiensten aan het opzoeken van an
kers, overbrengen van menschen, enz. A1 die
bij-inkomsten moeten de gezinnen nu missen.
En vooral voor de groote gezinnen met 10 kin
deren wil dat heel wat zeggen.
„De Zuid-Hollandsche Maatschappij, (niet te
verwarren met de Noord-Zuid-Hollandsche
Reddingmaatschappij, de grens van beide
maatschappijen loopt bij Terheyden) heeft
haar menschen natuurlijk verzekerd volgens
de Zee-ongevallenwet.
„Maar die uitkeeringen zijn niet voldoende
voor de weduwe van een held der zee."
DE MOORD OP VIER VELDWACHTERS
TE GROOTEGAST.
Een gruwzaam feit, dat zeker niet minder
ontroering verwekt dan de ramp met de red
dingboot aan den Hoek van Holland, is dat van
het j.l. Vrijdag reeds vermelde doodschleten
van vier politieanannen door 56n persoon. De
juiste toedracht der zaak niet kennende,
vraagt men zich af hoe het mogelyk is, da*,
ddn man aldus vier personen overmeesterde.
Uit de verschillende berichten blykt heft vol
gende:
Yje Wijkstra, de moordenaar, leefde sinds
eenigen tijd samen met de echtgenoote van
Hendrik Wobhes, wonende te Opende, thans
wegens diefstal gedetineerd in de openlucht-
gevangenis te Veenhuizen. Diens vrouw, de
30-jarige Aaltje van der Tuin, bleef met 6
deren van 1 tot 14 jaar, achter en kreeg onder-
steuning van het burgerlyk armbestuur
Sedert eenigen tijd ontving zij geregeld bezoek
van den 33jarigen ongehuwden Wijkstra, die
metselaar-voeger is en 's winters ook wel dea
kost verdient met harmonicaspelen. Deze maa
woonde tot ongeveer veertien geleden met z(jn
moeder te Lucaswolde, een buurtschap by Doe-
zum, een gemeente, die op ongeveer een kwar
tier gaans van Grootegast ligt en daar ooder
ressorteert.
Toen, veertien dagen geleden Wykstra de
vrouw van Wobbes bij zich in huis nam en
deze haar kinderen verliet, heeft zjjn moeder
het huis verlaten en is naar familie getrok-
ken. Het motief voor deze daad van de vrouw
zou hierin gelegen zijn, dat zrj van de onder-
steuning niet voldoende kon rondkomen.
Naar de „Tel." mededeelt, werd de vrouw
dezer dagen gedagvaard door den officier va»
justitie te Groningen, om aldaar te verschijnen.
teneinde in verband met de aan haar man op-
gelegde straf te worden gehoord. Tevens
diende zy zich te verantwoorden over de ver-
lating van haar kinderen. Het schijnt echter,
dat Wijkstra haar heeft verboden om aan deee
oproep gehoor te geven. Zij is althans niet
voor den officier verschenen.
Op grond daarvan kwam twee dagen geleden
het bevel van den officier van justitie te Gro
ningen om desnoods met geweld de woning
van W. binnen te treden, de vrouw aan te
houden en gevankelijk naar Groningen over te
brengen.
Aan genoemd blad ontleenen wy verder nog
de volgende bijzonderheden:
Van Wijkstra ging in deze streek de roep
uit, dat hij een bijzonder goed schutter was,
hetgeen hij meermalen had bewezen. Onder
zijn komuiten van de heide gold het als een
bijzonder kunststukje, wanneer hy een lud-
fersdoosje van een op een tiental meters af
stand geplaatsten kameraad van het hoofd
afschoot.
Gewoonlijk werd dit bravourstuk gevolgd
door een ander. Mem hield dan n.b. op tien
meter afstand een halve-stuiverstukje tusschem
wijsvinger en duim, hetgeen Wijkstra met on-
feilbare zekerheid er tusschen uit schoot
Wijkstra was de Willem Tell van de streei
Doch nimmer heeft men vermoedt, dat deze
zelfde schutter tot een zoo gruwelijken moord
als nu gepleegd in staat zou zyn.
In verband nu met de bekende schutters-
talenten van Wijkstra en diens ongunstige re-
putatie waren vier veldwachters naar diens
huis gegaan, daar verwacht kon worden, dat
deze de vrouw niet zonder verzet zou laten
meenemen. Het waren Mient van der Molen,
gemeente-veldwachter te Grootegast, oud 63 j.,
en weduwnaar, bij wien nog een dochter in-
woonde; Jan Werkman, ryksveldwachter te
Sebaldeburen, oud 45 j., die een vrouw en 8
kinderen nalaat, waarvan het jongste pas
dezen zomer werd geboren; Hielke Henderikus
Hoving, oud 39 j., rijksveldwachter te Opende,
die een vrouw en 2 nog jonge kinderen, waar
van het jongste pas onlangs werd geboren, na
laat; Aldert Meijer, gemeente-veldwachter te
Opende, oud 33 j., die een vrouw en 4 jonge
kinderen nalaat.
Naxiat de vier veldwachters bij de woning
van Wijkstra waren aangekomen, wilde deze
hen niet binnen laten. De politie trachtte
daarop de deur te forceeren, waarop de deur
die in het midden door een grendel tegenge-
houdem werd, boven doorboog. Veldwachter
Van der Molen, gluurde daarop naar binnen,
waarop Wijkstra hem met een revolver in het
hoofd schoot en Van der Molen dood neerviel.
De dader maakte van de constematie gebruik
en glipte met een Duitsch repeteer-geweer
door de aohterdeur naar buiten, waarop hij de
drie andere veldwachters in den rug aanviel.
Dezen konden zich met hun revolvers niet ver-
weren tegen den scherpschutter en vielen als
slachtoffer van him plicht. Echter had de
veldwachter Meyer nog kans gezien, een revol-
verschot te lossen, waardoor Wykstra In de
rechterhand en in het ondeirbeen getroffen
werd.
Nadat hij de vier mannen had neergeschoten,
heeft de onmensch getracht zijn slachtoffers
den hals af te snijdem. Hij haalde vervolgens
hooi en andere brandbare stoffen uit de schuur,
stak zyn huis in brand en verwijderde zich
daarop met zijn rijwiel. De vrouw Aaltje van
der Tuln, die het ondertusschen op de zenuwem
had gekregen was schreiend het huis uitgeloo-
pen en had een onderkomen bij buren gezocht.
Qnderweg bekende W. zijn daad aan eenige
bekendem en begaf zich naar zijn zuster, waar
zijn moeder zich ook bevond. Hij deelde he<t
gebeurde mede en nam hartelrjk afscheid,
zeggende: „nu zie je me nooit meer terug."
Met een vriend dien hij onderweg ontmoet
had, begaf hrj zich vervolgens naar Dr. Humin-
ga om zich te laten verbindem Deze was
echter niet thuis. Ook aan het dienstmeisje
vertelde hij wat hij gedaan had. Toen het
wachten hem wat lang viel, raadde het dienst
meisje hem aan zich per auto naar Groningen
te begevem, om zich in het R. K. Ziekenhuis
te laten verbimden. Hij ging hierop in en de
autoverhuurder Willems vervoerde de beide
mannen naar Groningen. Ook aan hem vertel
de W. onderweg 4 politiemannen te hebben
doodgeschotem. De chauffeur was door dit
verhaal, meldt de Tel. geheel ontsteld, doch
had tevens alle aandacht aan zyn stuur te
wijden.
Hij zag toen in de verte een marechausaee
te paard hem tegemoetkomen.
Onwillekeurig dacht ik, nu zal ik nog wat
bel even. Wat ik hoopte en tegelijk vreesde,
geschiedde. De man stak zijn hand op ten
teeken dat hij mij iets wenschte te vragen. Ik
stopte onmiddellijk en toen vroeg mij de mare-
chaussde of ik soms ook iets wist van den
dader van den viervoudigen moord te I.ukas-
wolde, die was ontkomen. Ik wendde mij tot
de passagiers en zeide, wijzend op Wijkstra.
Ik kan u alleen zeggen, dat ik een persoon
vervoer, die een schotwond heeft aan zijn hand.
Hierop wendde de marechaussde zich tot
Wijkstra. Deze was merkwaardig kalm en wat
ik vreesde, n.l., dat bij ook op dezen dienaar
van het gezag zou gaan schieten, gebeurde tot
mijn groote geruststelling niet. Met weimge
woorden bekende hij aan den marechaussde,
dat hij's ochtends vier veldwachters had neer-
eeleed. Doch wat ik verwacht had. dat stelbg
gebeuren zou, vervolgde de heer Willems zijn
relaas, namelrjk, dat de marechauss<5e zijn
paard in den steek zou laten om tot arrestatie
van den dader over te gaan, dat gebeurde
niet. Ik heb gemerkt, dat deze onverwachte
wending die het geval voor den marechaussSe
nam, ook hem overrompelde, zoodat hrj niet
schijnt te hebben geweten, wat vanaf dit
oogenblik zijn plicht was. Na eenig beraad
gelastte hij mij, met den dader naar Groningen
door te rijden en hem aan het ziekenhuis af te
leveren. Daama gaf hy zijn paard de sporen
en toen vervolgdem ook wij onze reis.
