PRKDIKBEURTB H~
OBMEKGDE BERICHTEN.
V A R I A.
Zondag 23 September 1928.
EEN WONDER IN EEN CHINEESCHEN
TEMPEE.
Qonderdag 27 en Vrijdag 28 Sept. 1928,
titie waar net haar onmogeljjk bleek om ook
maar een enkele harer tegenstanders te ver-
slaan, zoodat zij steeds schitterde als eerste
van cinderaan te beginnen. De ,,Terneuzen"-
spelers, hebben een zwaren strijd te wachten,
doch dan is de overwinning des te zoeter.
RECHTSZAKEN.
Arrondissements-Kechtbank. Middelburq
Zitting van 21 September 1928.
De volgende vonnissen werden uitgesproken
J .C. J., oud 55 j., scbippersknecht, is we-
gens verduistering veroordeeld tot 20 boete
of 20 dagen hechtenis.
C. J. R., oud 47 j., mosselvisschersknecht te
Philippine, is wegens eenig voorwerp koopen,
dat van diefstal afkomstig is, veroordeeld tot
10 boete of 10 dagen hechtenis.
Ned. Herv. Kerk.
9Va u., Ds. A. Timmerman en 2 u.,
Ds. A. Timmerman, Bediening
van den H. Doop.
9V2 uen 2 u., dhr. L. Dek.
9Vs u., en 2V2 u., Ds. E. Raams.
91/2 u. en 2V2 u., Ds. G. van Dis.
91/2 u., Ds. ,H. Akersloot van
Houten Roos.
2 u., Ds. H. Akersloot. van Houten
Rons. i
Ter Neuzen.
Sluiskil,
Hoek.
Zaamslag.
Sas van Gent,
Philippine.
Hoek.
Zaamslag.
Van-
Gereformeerde Kerk.
10 u. en 3 u., Ds. J. B.
haelen.
9V2 u., en 2^/2 u.. Ds. A. B. W.
M. Kok.
Ghr. Gerefo meerde Kerk.
Zaamslag. 9x/2 en 2V2 u., Ds. Tolsma.
Gereformeerde Gemeente.
Vlooswijkstraat.
Ter Neuzen, 10 u., 3 u. en 6V2 u., leesdienst.
Oud-Gereformeerde Gemeente
Vlooswijkstraat.
Ter Neuzen. 10 u., 3 u., en 6V2 u leesdienst.
Axel.
Gereformeerde Gemeente.
Weststraat.
9V2 U-, en 2*/j u., leesdienst.
Lokaal „Eben-Haezer"
Kerkhoflaan.
Ter Neuzen. 5V2 u. Evangelisatie.
zoenen geleden, toiletjes gekend, waarvan de
rok twee en veertig centimeter van den grond
verwijderd was
Wat zou men vijftien jaar geleden daar wel
van gezegd hebben?
DE LOF VAN DEN AARDAPPEL.
Dat de aardappel een redder in den nood is
in tijden van voedselschaarschte en speciaal in
den oorlogstijd ons volk voor hongersnood be-
waard heeft, is nu wel algemeen bekend.
Minder bekend is het, dat de aardappel ook
uit physiologisch oogpunt bezien zulk een goed
voedingsmiddel is, dat naast zetmeel veel voe-
dingszouten bevat, terwijl de eiwitten, hoewel
in betrekkelijk geringe hoeveelheid aanwezig,
van uitstekende qualiteit zijn, beter b.v. dan
die van boonen en erwten. Ook bevat de aard
appel vitaminen (vooral B). Een Ameri-
kaansch econoom (J. R. Smith) heeft in zijn
boek ,,The World's Food Resources" opge-
merkt, dat een groot deel van Noord-Amerika
zijn economischen toestand kan verbeteren
door in plaats van granen meer aardappels te
gaan verbouwen en ook eten.
Reeds v66r den oorlog beeft de bekende phy-
sioloog Hindhede een proef gepubliceerd, waar-
bij hij en zijn medewerkers geruimen tijd een
dieet hebben gevolgd, waarin als eiwit uitslui-
tend aardappeleiwit werd gebruikt. Een van
zijn proefpersonen at dagelijks tusschen 1800
en 3600 gram aardappels met een weinig
plantaardige margarine zonder eenig ander
voedsel en hij kon dit dieet zonder bezwaar
voor zijn gezondheid 300 dagen volhouden.
Het leven zou wel eenvoudiger worden als
men in zijn kelder alleen steenkool, aardappe-
len en margarine behoefde op te stapelgn, en
verder alleen voor kleeding en woning geld
behoefde uit te geven.
Naar het ..Journal of the Am. Med. Ass."
mededeelt zijn onlangs ook proeven op ratten
gepubliceerd, waarbij deze dieren als eiwit uit-
sluitend tuberine, het globuline-eiwit uit den
aardappel kregen. Ook werden deze proeven
op twee gezonde menschen genomen, een man
en een vrouw, die als eiwit uitsluitend 5,7 resp.
3.8 gram tuberine aten. De proefpersonen
moesten veel aardappels eten (behalve dit kre
gen zij alleen vet en wat vruchten) maar hun
spijsvertermg was uitstekend; zij hielden dit
dieet 167 dagen vol en bleven in stikstofeven-
wicht. Het schijnen overigens gemakkelijke
proefpersonen geweest te zijn; zij verlangden
gedurende den proeftijd niet naar verandering
van dieet; van een optreden van tekortko-
mingsverschrjnselen door gebrek aan vitaminen
was geen sprake.
Minister te kennen gegeven, dat hij dit werk
nog niet had kunnen uitvoeren, omdat hem
daarvoor de noodige gelden niet werden be-
schikbaar gesteld, doch dat hij voor het vol
gende jaar ernstig rekening zou houden met
den uitgesproken wensch.
Voor de electrificatie der bruggen verwees
hij naar de daarvoor noodige onderhandelingen
met Belgie, waarvoor het goede tijdstip nog
wordt afgewacht, terwijl hij voor de ter sprake
gebrachte wegen verwees naar het provinciale
wegenplan, en ondanks naderen aandrang deed
blijken, dat in dit opzicht van hem geen tege-
moetkoming te verwachten is.
Kanaal Axelsche SassingHulst.
Ook werd meegedeeld bet resultaat van de
audientie van het bestuur van het Comite ter
bevordering van de doortrekking van het ka
naal Axelsche SassingHulst, dat de vraag
had gesteld of de Minister bereid zoude zijn
dit werk uit te voeren indien de betrokken
streek 10 in de kosten bijdroeg. De Minis
ter had te kennen gegeven, aangezien men
blijk gaf prijs te stellen op zijn antwoord daar-
i omtrent, dit binnenkort te zullen geven.
Dit antwoord is gekomen via den Minister
van Financien, voorzitter van den Minister-
raad, op de interpellatie van den heer Mr. Kor-
tenhorst in de Tweede Kamer, waarin werd te
j kennen gegeven, dat van de streek een bij-
drage zou worden gevraagd van 25 Het
comite had indertijd zijn aanbod gebaseerd op
de bijdrage die van de gemeente Vlissingen
als bijdrage voor de uitbreiding der haven-
werken was gevraagd en die ook gesteld was
op 10
Besloten werd den Minister te verzoeken de
electrificatie van de vorengenoemde bruggen
niet afhankelijk te stellen van medewerking
van Belgie, doch aangezien door den tegen-
woordigen toestand Nederlandsche belangen
het wegenverkeer, ernstig gedupeerd worden,
die verbetering voor rekening van den Neder-
landschen Staat uit te voeren.
U.K. Kerkdlensten te Ter^Neuzen.
Zondag zijn de H. H. Diensten om 7, 8V2 en
10 uur. s Namiddags om half drie Lof.
Gereformeerde Gemeente-
Weststraat.
Axe). 'sAvonds 71/2 u dhr. W. C. Lamain
van Voorschoten,
DE PASSIESPELEN TE OBERAMMERGAU.
De bewoners van dit om zijn Passiespelen
beroemde dorp maken zich en hun dorp gereed
voor de Spelen in 1930. Het gemeentebestuur
heeft verschillende wegen opnieuw laten be-
straten; er is een nieuw, grooter theater ge-
bouwd dat van een glazen dak is voorzien.
Hoewel deskundigen geraadpleegd zijn voor
de hemieuwing van het theater, hebben de
dorpelingen voor de versiering van de zaal en
de beschildering der decors gezorgd.
De repetities beginnen in den herfst en de
450 spelers zijn reeds aangewezen.
EEN MILLIOENENERFENIS.
Het stadje Grosz-Umstadt in het Odenwald
verkeert in groote opwinding. Er wordt nog
slechts gesproken over de groote erfenis van
700 millioen Mark. Er is reeds een erfenis-
vereeniging opgericht. Het gaat namelijk om
de volgende kwestie. In 1816 kwam te Dela
ware de pelshandelaar en reeder Johann Em
merich tengevolge van een scheepsongeluk om
het leven. Hij was een gefortuneerd man en
bezat o.a. eenige waardevolle stukken grond
op het Manhattan-eiland. In zijn testament
had hij bepaald, dat de erfenis pas 100 jaren
na zijn dood verdeeld zou mogen worden. Het
kapitaal is intusschen aangegroeid tot
174.000.000 dollar of 700.000.000 Mark. Sedert
1916 is nu om deze erfenis cen strijd aan den
gang, die voor de bewoners van Grosz-Umstadt
van bijzonder belang is, omdat kort geleden
gebleken is, dat Johann Emmerich daar gebo-
ren is, en wel in de herberg ,,Zum Engel".
Naast de gegadigden in Amerika doen ook
thans de brave burgers uit Grosz-Umstadt hun
rechten op Emmerich's erfenis gelden.
DE LANGE ROK.
Wrj zijn allang gewend geraakt aan de korte
rokken en het zal heel wat moeite kosten om
weer te wennen aan japonnen, die tot op de
enkels vallen, zoo schrijft het „Hbld.".
De sprong van lang naar kort is niet ineens
gescbied. Daarvoor was de afstand van hiel
tot knie te groot! Zooals bijna alle verande-'
ringen ter wereld zijn ook de korte rokken ge-
leidelijk ingevoerd.
Wie het op haar geweten heeft, dat het
schoone geslacht afstand deed van den sleep
en bezemband?
Niemand minder dan een vorstin van den
bloede Louise van Beieren protesteerde, nu on-
geveer twintig jaar geleden voor het eerst
tegen de onhygienische stof-onagers. Onmid-
dellijk sloot zich een aantal voorname dames
uit Munchen bij haar aan en al spoedig ver-
zetten honderden vrouwen zich tegen japon-
rokken die de straten hielpen vegen. Korten
tijd daarna volgde men het Beiersche voor-
beeld in de Nieuwe Wereld. Een groot aantal
dames in New-York stak de hoof den bijeen en
richtte een club op, die de Rainy day" werd
getiteld. Alle leden van deze vereeniging ver-
plichten zich om ten minste op regenachtige
dagen een rok te dragen, waarvan de zoom
drie duim boven den grond bleef. In Engeland
vond het stichten van zulk een korte rokken-
club navolging bij de vrouwen in Nottingham.
De Engelsche voorvechtsters bleken echter veel
fanatieker dan heur Amerikaansche zusteren.
Zij vonden het niet noodig om alleen bij regen-
weer den korteren rok te dragen, maar wan-
delden er evengoed mee als de zon scheen.
Bovendien stelden zij zich niet tevreden met
een japon, die drie duim van den grond af-
stond; zij maakten er zes duim van! Zes duim
dat is ongeveer vijftien centimeter. Is het te
verwonderen, dat de vooruitstrevende vrou
wen opzien baarden en dat er heel wat on-
vriendelijke opmerkingen gehoord werden over
de „onzedelijke" dracht?
En nu? Als onze vrouwen zich precies hou
den aan de Parijsche voorschriften, dan dient
haar knierokje twee en dertig centimeter bo
ven de grond op te houden. Er zijn er echter,
die den afstand tusschen zoom en beganen
grond dan nog te klein vinden en.dus nog
maar een paar centimeter van het rokje af-
nemen. De ville lumiere heeft twee, drie sei-
Duizenden pelgrims verlaten Peking en om-
liggende plaatsen om naar den naburigen
Boeddhistischen tempel van Palitsjoeang te
gaan; in dien tempel is een wonder gebeurd.
Er stond een beeld van Boeddha in zittende
houding en nu is deze Boeddha plotseling op-
gerezen, zoodat bij thans recht overeind staat.
De pagode van Palitsjoeang is 13 verdiepin-
gen hoog en ligt 3 a 4 mijlen ten westen van
Peking. De Boeddhistische tempels in China
bestaan uit een serie hallen, die aehter elkaar
liggen en waarvan de hoofdingang wordt be-
waakt door 4 groote met hout bekleede beel-
den, voorstellende koningen, die symbolieke
figuren dragen als een zwaard, een parasol,
een slang e.a. De eerste hal bevat Boeddha-
en heiligenbeelden in allerlei houdingen. In
Noord-China en vooral ook in Peking is men
gewoon de beelden, hetzij ze van koper, ijzer,
hout of klei zijn gemaakt, volgens oud Chi-
neesch gebruik, ook zoo volledig mogelijk van
de inwendige organen te voorzien. Elk beeld is
omhangen met een stuk zjjde, waarop gebeds-
formulieren zijn geschilderd en waarin 'n zakje
is genaaid, dat kleine stukjes goud en zilver,
alsmede paarlen en korrels der voomaamste
graansoorten bevat. Vaak hebben dieven deze
zakjes van hun dikwijls waardevollen inhoud
beroofd.
VAN DE LOCOMOTIEF IN DE SEINE.
Een allerzonderlingst geval heeft zich vlak
bij Parijs afgespeeld. Toen een goederentrein,
komende uit de richting Bercy, het goederen-
station Chapelle St. Denis was binnengeloopen,
vertelde de machinist Jean Laurain, dat op de
groote Seinebrug, de Pont National, zijn sto
ker Joseph Caradeuc opeens naar voren was
geloopen en pardoes in de Seine was gespron-
gen. De machinist zeide te gelooven, dat zijn
makker een misstap had gedaan en was uit-
gegleden en kwade oogen bekeken hem
reeds van terzijde en gingen de verhouding
tusschen beide mannen na.
De politieafdeeling die belast is met het
dreggen naar drenkelingen, zette zich aan het
werk, maar wat men ook vond, niet het lijk
van den stoker. Daar men meende dat de man
toch wel eens zelfmoord gepleegd kon hebben,
ondervroeg men zijn vrouw naar de motieven
die hem konden hebben gedreven Maar zij
wist van niets.
Dinsdagavond beleefde men toen de groote
verrassing. Er werd op de deur van het huisje
der Caradeuc's geklopt, en toen de vrouw
opendeed dacht zij dat de schim van haar man
Ivoor haar stond. Doch het was Caradeuc in
levenden lijve. Hij was zeer berouwvol, en ver-
klaarde dat toen de locomotief over de Seine
j reed, het donkere water hem aan de wateren
van zijn geliefd vaderland Bretagne had her-
j innnerd. Een depressie beving hem, en hij
sprong van de brug. Doch toen hij in het
water lag herinnerde hij zich, dat nu zijn
vrouw op hem zat te wachten en toen zwom
hij maar naar den oever. Daarop was hij naar
het Bois de Vincennes gegaan, waar hij 's
nachts had geslapen. Het was koud geweest,
maar gelukkig bracht de ochtend zonneschijn,
die zijn kieeren droogde. „En daar ben ik nu."
hesloot de boetvaardige zelfmoordenaar.
KAMER VAN KOOPH. EN FABRIEKEN
VOOR ZEEUWSCH-VLAANDEREN
TE TER NEUZEN.
Rekening over 1927.
Medegedeeld werd de goedkeuring der reke
ning over 1927. De ontvangsten hebben bedra-
gen 10.331,53, de uitgaven 7007,08, goed
slot 3324,45. Het stamkapitaal stijgt daar-
door tot f 23.528,22.
Post- en Telegr.-kantoor te Breskens.
Medegedeeld werd, dat door de Kamer em-
stige bezwaren zijn ingebracht tegen een haar
te kennen gegeven voomemen tot verdere be-
perking der openstelling van het post- en tele-
graafkantoor te Breskens. Onder de aandacht
is gebracht, dat bij een kantoor in een haven-
plaats als Breskens niet alleen rekening be-
hoort te worden gehouden met de verkeers-
punten, doch vooral ook met den aard van het
verkeer. De vaart heeft rekening te houden
met de watergetijen, die zich niet naar vast-
gestelde uren laten regelen, en behoort naar
behoefte op zoo ruim mogelijk gestelde uren
van de post-, telegraaf of telefoon gebruik te
kunnen maken. Nader resultaat is hieromtrent
nog niet vernomen.
Postbestelliiig te Hulst.
De Minister van Waterstaat berichtte, niet
te kunnen afzien van de voorgenomen nieuwe
regeling der bestellingen te Hulst, waarbij de
late avondbestelling voor brieven enz. verviel
en werd vervroegd tot 4 uur nam. De com-
missie die naar het oordeel van den burge-
meester tot oordeelen bevoegd was en met alle
omstandigheden had rekening gehouden, had
zich na bespreking met die regeling, welke een
bezuiniging beteekende, neergelegd, omdat
daarbij ook verbeteringen in de eerste bestel-
ling in het vooruitzicht waren gesteld.
De Kamer had betoogd, dat een bestelling
te 4 uur nam. geen-zin had, aangezien er dan
geen post ter bestelling aanwezig was, doch
dat juist een bestelling des avonds omstreeks
8,30 van groote beteekenis was, omdat die dan
ongeveer alle in den namiddag en avond ge-
arriveerde postzendingen omvatte.
Ondertusschen is nader van wege de poste-
rijen een wijziging gebracht en wordt te ruim
6 uur besteld. Door belanghebbenden is op
nieuw gereclameerd over den bestaanden toe
stand, terwijl de heer Van de Walle te kennen
gaf, dat er geen sprake kan zijn vgn bezuini
ging, aangezien nu des avonds 1 besteller cou-
ranten bestelt en een andere besteller op het
kantoor beschikbaar moet zijn voor het af-
geven van poststukken aan afhalers, Indien
met 2 personen besteld werd, was aan de be
hoefte voldaan. Besloten werd eventueel nader
door belanghebbenden aan te wenden pogingen
tot herstel van de vroegere regeling te steunen.
Postverzending in en naar Zeeuwsch-
Vlaanderen.
Het antwoord van den Minister aan het ge
meentebestuur van Axel, betreffende postver-
zendingen in en van Zeeuwsch-Vlaanderen
werd voor kennisgeving aangenomen.
Tentoonstelling ooft- en tuinbouw.
Aan de Maatschappij voor Ooft- en Tuin-
j bouw in Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen wer-
i den ter gelegenkeid der onlangs te Schoondijke
gehouden tentoonstelling 2 zilveren medailles
geschonken, waarbij voor het eerst gebruik
gemaakt is van een voor de Kamer vervaardigd
i stempel.
Tegen zakelijke bedrijfsbelasting.
j Mededeeling werd gedaan van de verzending
van een door 35 Kamers onderteekend adres
I aan den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw, om bij eene herziening der Ge-
meentewet daaruit te lichten de bevoegdheid
voor gemeentebesturen tot het heffen eener
i zakelijke bedrijfsbelasting.
Retourbiljetten op den Provincialen
Stoombootdienst.
Door het Bureau werd voorgesteld steun te
verleenen aan een door de Kamer te Middel-
burg tot Gedeputeerde Staten gericht verzoek
om de goedkoope retourbiljetten voor de pro
vinciale booten het geheele jaar door beschik
baar te stellen.
In de Zaterdag gehouden vergadering, waar
in de heeren Risseeuw, Oggel en De Vrieze met
kennisgeving afwezig waren, bracht de Voor
zitter, de heer J. A. van Rompu, hulde aan de
nagedachtenis van het overleden lid, den heer
L. M. Smits, terwijl hij zijn opvolger, den heer
A. I. Catsman verwelkomde en de hoop uit-
sprak, dat de Kamer weer van de gewaardeer-
de adviezen van hem, die zijn plaats in de
Kamer hernam, zal kunnen profiteeren.
Hij bracht voorts dank aan de leden voor de
hem betoonde medewerking gedurende den tijd
dat een ongesteldheid hem belette zijn taak te
vervullen op eene wijze zooals hij dat gaarne
wenscht te doen.
Losplaatsen Ter Neuzen,
Kanaalbruggen te Sas van Gent en
Sluiskil.
Weg AxelRoode Sluis.
Medegedeeld werd, dat bij het laatste bezoek
van den Minister van Waterstaat aan
Zeeuwsch-Vlaanderen in een gehouden confe-
rentie opnieuw is gepleit voor uitvoering van
een voorgenomen uitbreiding der losplaats te
Ter Neuzen, voor de dringende noodzakelijk-
heid om over te gaan tot electrificatie van de
groote bruggen over het kanaal te Sas van
Gent en Sluiskil, en de wenschelijkheid om de
wegen AxelRoode Sluis en Schoondijke
IJzendijkegrens op te nemen in het Rijks-
wegenplan.
Met betrekking tot het eerste punt had de
De stoombootdienst op de Wester-
Schelde in verband met den eco
nomischen toestand van Z.-Vlaan-
deren.
De behoeften van ooft -en tuinbouw.
Dat voorstel werd aangenomen, doch het gaf
t voorts aanleiding tot een breede bespreking
over den Provincialen stoombootdienst, in ver-
band met den economischen toestand van
Zeeuwsch-Vlaanderen. In het Westelijk deel
van Zeeuwsch-Vlaanderen vooral heeft men
j zich daarmede beziggehouden na de interpel
latie van den heer Kortenhorst in de Tweede
Kamer, waarbij men aan die zijde althans
in sommige kringen eenigszins het gevoel
had gekregen, dat in de Kamer, sprekende over
Zeeuwsch-Vlaanderen, eigenlijk Oostelijk Z.-
Vlaanderen werd bedoeld. Een inzender in de
Breskensche Courant sprak zich aldus uit, en
de redactie van genoemd blad opende een aan
tal vooraanstaande personen de gelegenheid
zich te uiten over hetgeen naar hun oordeel
noodig is om de streek vooruit te brengen.
Bijna alle schrijvers zien verbetering door
uitbreiding van de tuin en ooftbouw, doch
knoopen er aan vast goede en goedkoope ver-
bindingen' met Nederland benoorden de
Schelde voor een goedkoop en snel vervoer der
producten en bepleitten alsdan tariefsverlaging
van den Prov. stoombootdienst.
De heer Van 't Hoff (Axel) was de eer
ste spreker en verdedigde een verzoek van
Gedep. Staten om op de Prov. stoombootdien-
sten het tarief voor personen en goederen te
meening zou tegemoet komen voor handel en
industrie, van geheel Zeeuwsch-Vlaanderen, dat
door zijn ligging zoo bijzonder gedupeerd
wordt. De lagere inkomsten zouden behooren
te worden gedekt door rijkssubsidie, waartegen
gezien hetgeen in andere streken van ons land
voor handel en industrie gedaan wordt, z.i.
voor de regeering wel geen bezwaar zal zijn.
De heer Risseeuw heeft schriftelijk de
Kamer verzocht te willen aandringen op ver-
mindering van de tarieven voor den Prov. boot-
dienst. Hij wijst op het kleine eind rijkswegen
waarover de automobilisten in Zeeuwsch-
Vlaanderen kunnen beschikken, terwijl zij toch
de voile wegbelasting moeten betalen. De over-
zetveeren van den stoombootdiensten behooren
in verband daarmede opgenomen te worden in
het rijkswegenplan en de tarieven terugge-
bracht tot een minimum, zooals dat voor een
overzetveer moet zijn. De hooge kosten en het
overladen zijn thans oorzaak, dat de teelers in
Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen voor hun pro
ducten die naar de markt te Londen gaan geen
gebruik kunnen maken van de lijn van Vlissin
gen, doch de waren per auto vervoeren naar
Zeebrugge, waar ze op een ferry-bootwaggon
worden geladen. Men geniet daar het meest
mogelijke comfort en de kosten zijn veel ge-
ringer.
De heer Van Melle (Breskens) sloot zich
gaarne aan bij hetgeen hieromtrent gezegd is.
Hij wees er op, dat in de voormelde stukken in
de Breskensche Courant ook het denkbeeld
naar voren gebracht was, tot het vormen eener
nieuwe commissie van personen uit Westl. Z.-
Vlaanderen, om speciaal de belangen van dat
deel te behartigen. Hij spreekt als zijn over-
tuiging uit, dat zoodanige commissie niet noo
dig is. De Kamer van Koophandel en Fabrie-
ken is z.i. het aangewezen lichaam om voor die
streek-belangen op te komen. Daarvan maken
deel personen uit geheel de streek, zoowel van
het z.g. groot- als van het kleinbedrijf en het
is mogelijk, zoover de wetenschap en krachten
van de leden tekortschiet verschillende zaken
bij hen aan te brengen, zooals nu reeds her-
haaldelijk bij hem gebeurt. De belangen kun
nen hier worden besproken en worden nadat
men het daarover eens is geworden door het
Bureau uitgevoerd en zoo noodig verdedigd.
Hijt vermeent, dat, indien 't zaken betreft die
door den invloed der Kamer niet kunnen be-
reikt worden, een comite van particulieren
daarop nog minder invloed zal kunnen uit-
oefenen.
Wat de belangen van het Land van Cadzand
(hij zou het daar nu voornamelijk over hebben
omdat hij uit dat deel komt) betreft, waren
vrijwel alle schrijvers het er over eens, dat
goedkoope overtocht met de boot een eerste
vereischte is, dat de tuinbouw moet worden
uitgebreid, hetgeen van het publiek zelf af-
hangt, dat we goede wegen moeten hebben en
ook is aangedrongen op het maken van een
kanaal. Dat laatste zou hij voor het oogenblik
er liever af willen laten, omdat het zeer veel
moeite zal kosten dat te krijgen, doch aandrin
gen op het maken van goede wegen en een
goedkoopere overtocht over de Schelde, met
betere Inrichting van den stoombootdienst. Hij
wees er op, dat het thans tusschen Breskens
en Vlissing;en ondanks de nieuwe motorveer-
^oot nog niet mogelijk is vervoerdiensten met
vrachtauto's in te richten. De boot, hoe be-
trouwbaar die ook moge zijn, moet eventueel
toch ook periodiek uit de vaart genomen wor
den voor schoonmaak e.d. Er zou gelegenheid
moeten zijn, dat ook in die perioden geladen
auto's kunnen worden overgezet. Door het
verschil in hoogte tusschen de booten en het
dek der ponton te Vlissingen is het een waag-
stuk die van de booten op de ponton te bren
gen. Hij zou de aandacht van Gedeputeerde
Staten op dien onvoldoenden toestand willen
vestigen.
De heer De Feijter (Ter Neuzen) wees
er op, dat de tuinbouw van Oostelijk Zeeuwsch-
Vlaanderen vooralsnog is aangewezen voor het
veilen van de groente op Goes en alzoo ook per
vrachtauto de waar zou moeten kunnen ver
voeren op den dienst Ter NeuzenHoedekens-
kerke, doch dat de inrichting van het steiger
te Hoedekenskerke daarvoor een beletsel is.
De heer Van Waesberghe (Hulst) bracht naar
voren, dat ook over het steiger te Walsoorden
geklaagd wordt. Ook daar ondervindt men bij
verschillende waterstanden moeilijkheden met
lossen of laden.
De heer Catsman (Aardenburg) sloot
zich in hoofdzaak aan bij het betoog van den
heer Van Melle; alleen wil hij de kanaalkwestie
niet op den achtergrond geschoven zien, aange
zien hij meent, dat dit een zeer krachtig mid-
del zou zijn om het thans voor vervoer geiso-
leerd liggend achterland tot hoogeren bloei te
brengen, omdat men dan veel goedkooper zou
kunnen vervoeren.
Hij klaagde sterk over de wegen in het wes
telijk deel van Zeeuwsch-Vlaanderen, die na-
deelig zijn voor de vervoermiddelen zelf, maar
bovendien voor hetgeen vervoerd wordt, door
het hevige schokken op den ongelijken weg.
Voor het vervoeren van ooft- en tuinbouwpro-
ducten zou beschikt moeten worden over een
gelegenheid om die steeds per vrachtauto zon
der overladen te Vlissingen te kunnen aanbren-
gen. Vooral is dit het geval met zacht fruit,
dat het af- en overladen te Breskens en daarna
nog eens te Vlissingen, niet velen kan. Thans
is dergelijk vervoer niet mogelijk wegens de
hooge kosten, daar niet alleen voor de waar
zelf, maar bovendien voor het voertulg een
zwaar recht moet betaald worden. Hij zou
wenschelijk achten, dat voor zulke zendingen
de auto vrij was en alleen voor de lading werd
betaald.
De heer Van Melle stipt in verband hier-
mede aan, dat zoo'n zending van Breskens naar
Vlissingen meer kost dan van Vlissingen naar
Groningen. Hij zou niet, zooals de heer Van
't Hoff een bedrag willen noemen, doch verzoe
ken een laag |arief te stellen. Eerst wanneer
er een buitengewoon laag tarief komt, zal de
dienst BreskensVlissingen tot zijn recht
komen.
De heer De Feijter toont nader aan, dat
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen de dienst naar
Hoedekenskerke voor zijn tuinvruchten noodig
heeft, om te Goes het spoor te kunnen berei-
ken. De vlugste gelegenheid die men nu naar
Rotterdam heeft is verzending per s.s. Tele
graaf van de Firma Braakman Co. Tuinders
hebbep daarmede dit seizoen erwten naar Rot
terdam verzonden. Aangezien dit stoomschip
uit het buitenland komt, moet de lading te
Rotterdam nog door een kommies worden vrij-
gemaakt. Aangezien het stoomschip des
avonds iets te laat kwam, kon dat vrijmaken
pas den anderen morgen geschieden en kwam
er ten slotte zooveel vertraging, dat de zending
bij het warme weer ten slotte gekookt was en
waardeloos voor de markt.
De Voorzitter, de heer Van Rompu, meent,
dat Gedeputeerde Staten ten voile overtuigd
zijn, dat er voor Z.-Vlaanderen wat moet wor
den gedaan en dat men met de tarieven van
den stoombootdienst in dalende richting gaat.
Met den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw is door dat college dezer dagen
een en ander met betrekking tot die streek
besproken. Men heeft nu een en ander in stu-
die. Hij wijst er op, dat de Regeering thans
reeds 80 bijdraagt in het tekort op den
Wester-Scheldedienst, en dat is, zooals men In
de verslagen kan lezen, niet gering. De provin-
cie zelf kan weinig meer doen, aangezien het
door verschillende uitgaven, in het bijzonder
door de uitgaven voor de calamiteuze polders
reeds zoo zwaar is gedrukt. Hij wijst er op
onafgebroken tusschen Breskens en VlissiBgeo
in dienst was. Een dusdanigen dienst geregeld
verzekeren is alleen mogelijk met een derge-
iijke boot. Deze kost al 5 ton en als men eem
nieuwe moet maken zal het daarmede ook wb4
in overtreffenden trap gaan. Dat is nu een-
maal zoo. Hij acht het ook wel nuttig de be
zwaren tegen het aanleggen te Vlissinge* te
memoreeren, doch verwacht, dat die zullen
vervallen als de nieuwe ponton die voor de
provincie moet gemaakt worden klaar is.
De heer Van Melle kan daarmede instem-
men, als men alsdan rekening zal houden met
de hoogte van het dek der booten.
De Voorzitter wijst er voorts op, dat Gedep.
Staten het vorig jaar een voorstel hebben ge
daan om het steiger te Hoedekenskerke te rer-
beteren, doch dat de Staten dit hebben afge-
wezen. Er wordt nu onderhandeld met den Mi
nister van Waterstaat over een aanlegplaats
in den inham bij Hoedekenskerke. Kan dit v*ot
elkaar komen en men krijgt een ponton, dan
is het overzetten van vrachtauto's geen be
zwaar. Met steigers zal men dat altijd hebben.
wegens het groote waterverval dat men hier
aan de Schelde heeft.
De heer Van Waesberghe vraagt of het
geen overweging zou verdienen aan den Staat
te verzoeken den Scheldedienst voor zgn reke
ning te nemen.
De Voorzitter gelooft, dat, indien dit aou
geschieden het wel een voordeel zou zijn voor
de provincie, doch niet voor Zeeuwsch-Vlaan
deren. Hij gelooft, dat die landstreek meer
gediend is met een provinciaal beheer, omdat
het dan steeds in handen is van menschen die
de streek kennen. Hij wijst op het rijksveer
Willemsdorp-Moerdijk. Daarover wordt steeds
geklaagd en hij vemeemt, dat de Kamer ran
Dordrecht juist pogingen in het werk heeft ge
steld, om dat veer in andere handen te doe*
overgaan omdat de bediening te wenschen
overlaat.
Ten slotte wordt met algemeene stemmen
besloten het Bureau op te dragen een en an
der onder de aandacht van Gedeputeerde Sta
ten te brengen en te verzoeken aan alle dien
sten der Wester-Schelde de noodige verbete
ringen aan te brengen en daarvoor den ste«n
der Kamer te Middelburg in te roepen.
Dienst WalsoordenHansweert
Zondagavond.
De Kamer hecht haar goedkeuring aan een
advies uitgebracht aan Gedeputeerde Staten
betreffende den Zondagsdienst der Prov. boot
Walsoorden-Hansweert. Er was een stem op-
gegaan om de laatste diensten thans resp. 6,40
uit Walsoorden en 8,45 van Hansweert te ver-
vroegen tot 4 en 6 uur.
Het Bureau heeft deze kwestie onderzocht
en kwam daarbij tot de conclusie dat de dienst,
zoo laat mogelijk uitgevoerd, het meest de al-
j geineene belangen dient, te meer waar de boot
zooals die thans vaart nog goede aansluitin-
gen heeft. Van uit Walsoorden kan men dan
des avonds b.v. door de aansluiting op den trein
te Vlake nog reizen tot Amsterdam, zoowel via
Den Haag als via Utrecht en Oostwaarts tot
Nijmegen.
Toegestemd wordt dat een dienst op het ge-
vraagde uur ook gerieflijk kan zijn in sommige
gevallen, maar dat is ook het geval met an
dere diensten die 's Zondags uitgevallen zijn.
Dat is een bezwaar eenmaal aan beperkte
diensten verbonden.
(Wordt vervolgtL)
•P
EEN MENSCHENOFFER OP SOEMBA.
Het Christelijk weekblad de Banier vertelt
van een menschen-offer op Soemba; er blijkt
niet uit of het kort geleden heeft plaats ge-
vonden; het geval is er niet minder gruwsJijk
\t_rminderen tol de helft, hetgeen naar zijn dat de nieuwe veerboot nu reeds van sinds Juni
„Er was droogte, groote droogte in het land.
De regentijd was niet doorgekomen en hon
gersnood dreigde, wanneer de „goden geen
regen gaven". Ana Kami had de gedachte ge-
cpperd. En op de vergadering der hoofden was
men er goedkeurend knikkend op ingegaai.
Een menschenoffer zou gebracht worden. Een
jonge maagd. Zoo zou men pogen de goden
gunstig te stemnien, opdat zij verkwikkenden
regen deden nederdalen op het naar water
smachtende land.
Als dan alle voorbereidingen zijn get r of fee,
leest ge:
„Het te offeren meisje moest worden g»
roofd uit het verst gelegen landschap dat als
stamverwantschap werd erkend.
Door een afgezant was men daar op de
hoogte gebracht van het groote gebeuren. Als
j antwoord was gekomen het korte bericht. „In
I het dorp Kalouki is zij te vind'en." Men toog
op weg, een stodt van twintig zwaar gewapen-
de mannen. Een droeg zelfs een geweer, als
bewijs hoe ernstig gemeend de tocht was.'
Na twee dagreizen kwam men in de nabg-
heid van het bewuste dorp en men hield halt
op eanigen afstand. Terwijl men zich schuil
hield in het bosch, werd een bode gezonden
met de tijd ng, dat men in de nabyheid was.
's Morgens, voor het opgaan der zon, gingen
eenige mannen op de loer liggen bij de bron,
aan den voet van den heuvel, waarop het dorp
Kalouki'gebouwd' was.
Een oude vrouw, het was naar afspraak,
begeleidde een jong meisje naar beneden. Met
een kru.k op haar hoofd trippelde zij achter
de oude vrouw aan om water te gaan schep-
pen uit de bron, onbewust van eenig gevaar.
Terwijl zij bezig was het water in haar kruik
te laten loopen, werd zij overvallen. Plotseling
werd haar een doek over het hoofd geworpen,
zoodat alle schreeuwen onmogelijk was. De
oude vrouw liet men ontsnappen; vluchtend
i verborg zij zich in het hooge struikgewas.
Door stevige mannenhanden aangegrepen,
zoodat alle worsteling niets baatte, werd het
meisje weggedragen naar het bosch, waar de
bende zich schuil hield. Zij werd op den grond
gelegd, en terwijl men haar goed vast hield,
werd met een forschen slag haar hoofd afge-
hakt.
Na enkele uren rijden, stegen zij van hum
paarden op een plaais, ook weer van te veren
algesproken en bepaald.
Daar werden zij achterhaald door de mannein
van Kalouki.
Onder hevig rumoer en geschreeuw, alsof
zij zeer boos waren, klommen dezen van hua
paarden en hard klonk het verwijt: „Gij hebt
een kind van ons vermoord. Laat ons sirih
pruimen en deze ernstige zaak bespreken."
Alsof er niets bijzonders te doen was, ging
men echter kalm in een kring zitten pruimea
en praten. Intusschen werden een buffel en
een varken, welke er reeds te voren door de
menschen van Kalouki waren gebracht, ge
slacht en, werd er rijst gekookt in de aloude
aarden offerpotten, tot dit doel neergezet op
reeds ingegraven kooksteenen.
De menschen van Oemboe Lara Loenggi
waren belast met het koken van rtfst en vleescb
Toe.i al es gaar was, werd het eten opgeschept
op borden, daar „toevallig" gevonden.
In de portie bestemd voor het doipshoofd
van Kalouki, had men twee gouden oorhangers
gestopt.
Gezamenlijk begon men te eten. Maar toe®
let dorpshoofd een handvol rijst in zijn mond
weikte, vond hij een der twee oorhangers.
Huichelend verbaasd riep hij uit: „Wat ri
dat?"
Ana Kami, die het woord deed, antwoordde:
„Srreek daar niet over en steek het in uw
sirih-tasch."
Even later yond h(j het tweede sieraad e»
