I
cis
s s
o
■a
M
*2
5-0
I I
3 3 'H
"53 'S 3
igEg
■S 5 o 15 C s 2 d £f SI 51
s-g a" S 2 s'S
<zo:zzzzytt:>z<oz
Sog n,« IMP «n
Ieder is geroepen naar middelen te zoeken die
kunnen helpen. Aanpakken en het lichaam
met de zorg in dezen belast, daadwerkelijk
hulp verleenen; dan zullen de resultaten niet
uitblijven en zal het in stijgende lijn voort-
blijven gaan.
P rovinciale Emigratie-commissie
In deze commissie hebben zitting de voor-
zitter en directeur der Arbeidsbeurs. Aan het
verslag dier commissie over 1927 wordt ont-
leend, dat de jaarvergadering werd gehouden
te Oostburg, alwaar gesproken werd over
emigratie naar de ons omringende landen en
naar Canada. Nog werden vergaderingen ge
houden te Aardenburg, Biervliet en Ter Neu-
zen. Aangezien aan een groot aantal personen
inlichtingen werden verstrekt, werd de hoop
gekoesterd, dat een deel dezer personen zou-
den vertrekken. Deze verwachtingen stelden
niet teleur; uit de provincie vertrokken 34 per
sonen, waarvan alleen uit het district Ter
Neuzen 27.
Niettegenstaande de werkgelegenheid elders
verre van gunstig te noemen was, mocht het
toch gelukken een aantal arbeiders in binnen-
en buitenland geplaatst te krijgen. Een lOtal
arbeiders werd buiten het district geplaatst.
terwijl niet minder dan 102 geplaatst werden
in het buitenland, hetgeen zeker een mooite-
3ultaat mag genoemd worden. Door niet met
het werk der arbeidsbemiddeling ingewijden
wordt dat, jammer genoeg, niet voldoende be
ar epen.
De plaatsingen waren: 27 landarbeiders in
Canada 27 metselaars in Duitschland, 31 bie-
tenrooiers in Duitschland, 10 grondwerkers in
Duitschland, 4 losse arbeiders in Belgie, 2
timmerlieden in Belgie, 1 landarbeider in
Frankrijk, 4 metselaars in Helmond, 1 fraiser
in Warmond en 5landarbeiders in Groningen,
Het overgroote deel is seizoen-arbeider, doch
voor 1928 door hunne werkgevers weer aange-
nomen. Dat is zeker een bewijs, dat de ar-
beidsprestatie bij den werkgever en het ver-
diende loon voor den werknemer gunstig
waren.
Op het laatst van het jaar stelde de direc
teur der Arbeidsbeurs persoonlijk een onder-
zoek in bij de Philipsfabrieken om daar voor
eenige vakarbeiders plaats te bekomen. De re
sultaten daarvan zullen eerst in 1928 zicht-
baar zijn, al kan thans reeds gezegd worden
dat die' onderhandelingen zeer vruchtbaar zgn
geweest.
Dlstrictsarbeidsbeurs.
De correspondenten werkten behoorlijk. 2
nieuwe correspondentschappen werden inge-
steld n.l. door het gemeentebestuur van Clin-
ge en dat te Sluis. In laatstgenoemde plaats
was het vodr een jaar opgeheven, doch men
is daar gauw op de dwalingen zijns weegs
teruggekeerd. Het gemeentebestuur heeft in-
gezien, dat de arbeidsbeurs het eenig juiste
middel is, werkloozen te helpen, hetzij in de
eigen woonplaats of daar buiten.
Klachten werden ter beurze niet vernomen.
De gegevens ondervonden geen vertragingen.
Ook dit jaar verleende het plaatselijk blad
haai gewaardeerde medewerking, waarvoor
oprecht dank wordt gebracht.
lnschrijvingen.
Uit de bijlagen tot het verslag blrjkt, dat
met de van het vorig jaar overgeblevenen,
totaal 4364 aanbiedingen van werkzoekenden
werden ingeschrevendaarvan werden in de
gemeente geplaatst 734, in het district 13.en
in het buitenland 18; afgevoerd werden 636,
zoodat 3337 overbleven.
Van werkgevers kwamen 775 aanvragen.
Door de beurs werd aan 735 aanvragen vol-
daan, aan 10 bij de correspondentschappen en
10 werden afgevoerd.
Bij de correspondentschappen kwamen 2962
aanmeldingen van werkzoekenden en 306 aan
vragen van werkgevers, aan welke alien werd
V°Tea<Axel hebben zich aangemeld 436 werk
zoekenden, te Boschkapelle 457, te Breskens
42 te Graauw 348, te Hoek 493, te Hulst
en' kwamen 227 aanvragen van werkgevers,
waaraan werd voldaan, te Koewacht 30 Oost
burg 2 St. Jansteen 58 en kwamen 54 aan
vragen' van werkgevers, waaraan werd vol
daan Stoupeldijk 50, Westdorpe 228, en kwa
men 25 aanvragen van werkgevers waaraan
werd voldaan, Zaamslag 234 en Zuiddorpe
Arbeidsbemiudeiiug en
Werkloosheidsverzekering.
De administratie der beide takken van dienst
berustte bij den Directeur der Arbeidsbeurs.
De controle was aanmerkelijk uitgebreider nog
dan vorige jaren. Immers behalve de gewone
werkzaamheden kwam de werkverschaffing,
terwijl het stopzetten van de steunregeling ee
meer dan minder werk veroorzaakte, wijl de
controle voor de uitkeeringen door het Bur-
gerlijk Armbestuur mede werd geadmim-
streerd door het bureau van de Arbeidsbeurs.
Werkloosheid.
De werkloosheid in de bouwbedrijven was in
1927 nog aanmerkelijk grooter dan in 192b.
Waren er in 1926 1849 aanmeldingen van
werklooze bouwvakarbeiders in 1927 bedroe-
gen de dagelijksche aanmeldingen met minder
dan 4745, of ongeveer 150 meer.
Gelukkig konden nog eenige bouwvakarbei
ders in binnen- en buitenland worden ge
plaatst anders ware de misere nog grooter
geweest Ook de transportarbeid was minder
gunsUg dan in 1926. Voorai de zoogenaamde
wtte maanden", Juni tot September, wanneer
er in den regel weinig werkloosheid is, waren
zeer slecht te noepnen.
In dat tijdvak waren er 5775 aanmeldingen
meer dan in datzelfde tijdvak van 1926.
Dat was dan ook wel een der oorzaken, dat
het Burgerlijk Armbestuur de uitkeenng per
gezin van 2 personen terugbracht van 7,—
on /5 per week, aangezien reeds in het
eerste half jaar een bedrag aan werklooze ar
beiders was uitbetaald van ruim f 7000,
Daar werden de gezinnen wel met beter op,
maar het budget van het Burgerlijk Armbe
stuur trachtte men daardoor te drukken en te
verlagen. Door het Burgerlijk Armbestuur
werd gedurende 1927 aan valide arbeiders uit
betaald, een bedrag van 9957,75.
Op 1 April werd een werkstaking geprocla-
meerd bij de firma Aug. de Meijer alhier, wel
ke 25 Juni eindigde.
Bii dat conflict waren betrokken een oOtal
arbeiders. Deze werknemers werden voor zoo-
ver zij voor ondersteuning bij het Armbestuur
in aanmerking kwamen, en dat waren voor
verreweer de meesten, uitgeschakela.
De wettelijke regeling bepaalt, dat geduren
de een staking geen uitkeenng aan de leden
van organisaties mag worden gedaan. De uit
keeringen, waaraan door het Rijk en de g
meenten wordt bijgedragen worden dus bg een
conflict onmiddellijk stopgezet. Het Burger
lijk Armbestuur deed hetgeen voor een steun
regeling wettelijk is vastgelegd. Gemeld be-
stuur besloot echter, ondanks het verzoek van
den raad, in haar vergadenng van 2 Augustus
1927 de uitsluiting te doen voortduren tot
December 1927.
Zoover gaat het Rijk niet. Na de oplossing
van een conflict worden eventueele reglemen-
taire uitkeeringen weer gewoon afgewerkt
aantal buitengewone bedeelden werd hierdoor
grooter.
Burgemeester en wethouders achten op deze
overwegingen de controle door de Arbeids
beurs toch onmisbaar, als zijnde dit het
lichaam, dat daarvoor dient en ook het beste
is geoutilleerd. Anders waren de uitkeeringen
zeker meerdere duizenden hooger geweest.
Voor de werkverschaffing werd nog uitbe
taald vanaf Januari tot Mei een bedrag van
4260. Aangezien de werkverschaffing min
of meer productief werkte, mag dit bedrag
slechts gedeeltelijk als steun worden berekend.
De controle op de werkloozenkassen ge-
schiedde op de gewone wijze. De samenwer-
king met de kasbesturen was, als altijd, goed
en geregeld. Een dubieus geval van fraude
werd met het hoofdbestuur van den betrokken
bond in der minne geregeld.
Het aantal te controleeren organisaties
werd met 2 uitgebreid, n.l. den Algemeenen en
den Christelijken jvletaalbewerkersbond.
De tabellen geven aan de verschillende ver-
handelde, gestorte en uitgegeven bedragen:
qj <U
o> to
<V X5
<U 60
C
QJ RJ
g-C
g'SS
C o
O
Q
<V
tu i>
<u
5
brTJ
+-T <u
&C
C
a
<u
V
-a
B
Z
lO lO CO lO O C
OiOO -
o:. *tco 1.i> <M r^-co c
io oo co
od »o oo* id t> co" co cooo w h r-
00-^(0(MI> 00 CM T-H <M
rvq r—, r--* r-H lO 1
CO
CM
00 CO
O CM
O O l> o
lO lO CO to CO CO
CQ
id O o" -df l> (M* CO CO iCGvl iO
o »-( CO lO l> lO Cd CO fH
CM r—I (M CO T-H CM CO
CO
CM
lO
id
HO
lO
to to o
00 CM
co" CO
tO
H CM CO
I* id CM H
I O[-^G0
-i 00
•o
•a T3
a c
o o
.a
CO CO
u
zj a>
*a -a
T3 T3 -a
O QJ 3
-C u
C 3 C
<u
3 O o cs
a X) X) t:
C3 CO CO (U <u
CJ_ U. V-
too) c cojJ;
"53 "55 - j£ d.S 2 a N "5
•e-£o.n«52 S 3 e I
c/3 Xj -O ,Z -a T3 c
o iS-73 M c -a C - - :=?-n <u
Z.x=7:j=x:-artcg
usuuc>o'mu U
<u "2 £2242 o'iu c 42 Si 42
aj 5 ccan0,gMCaj~c
o
H
jja) <u v <u i S S .2
mX3 C-o S-1-73
2rai.<uaj(uttiaj ,a>a> 42x3 <u
Ingevolge de Ministerieele circulaire van 5
December 1921 no. 800 A. Z. bedroeg het een
derde aandeel der gemeente, dat bovendien
moest worden uitgekeerd in het tekort op de
uitkeeringen (na aftrek van de contributie en
subsidie) voor den Centra-len Bond van Trans-
portarbeiders 1610,38, Nederl. Bond van Chr.
Fabrieks- en Transportarbeiders 233,20, R.
K. Bond van Transportarbeiders „St. Bonifa-
cius" f 121,80 f 1965,38.
Blijkens den staat over de door den dienst
der Werkloosheidsbemiddeling gecontroleerde
bedragen der uitkeeringen van af het jaar
1920 tot en met 1927 is over 1927 door de
gemeente bijgedragen voor reglementaire uit
keeringen 2797,76, tegen 3121,16 in het
vorig jaar, en ingevolge circulaire van 5 Dec.
1921 1965, tegen 2153,03 in het jaar te
voren.
In totaal droeg de gemeente in 1927 bij
4763,14, de totaaluitkeeringen bedroegen in
1927 f 22.273,99, de bijdragen door de leden
der werkloosheidskassen 5595,52.
Van 19201927 werd door den dienst in
totaal gecontroleerd en beadministreerd een
som van f 434.997,01 of gemiddeld 54.249,62
per jaar.
Aangenomen voor kennisgeving.
b. Verslag over 1927 van de verrichte
werkzaamheden der „Commissie voor Werk-
Evenals het vorige jaar, werd voortdurend
de aandacht gevestigd op emigratie, waarvoor
een viertal vergaderingen zijn gehouden in
Oostelijk en Westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen.
Voor zoover de Commissie bekend is, bleek de
propaganda die er voor gemaakt werd, niet
geheel onvruchtbaar te zijn. Onze Commissie
trad begrijpelijker wijze niets anders dan raad-
gevend op; omdat het de Commissie aan de
noodige middelen ontbreekt, daadwerkelijk op
te treden en financieele hulp te verleenen voor
eventueele overtocht. Wij vestigen er evenwel
de aandacht op, dat indien in een gemeente
personen zijn die willen emigreeren naar Ca
nada, daartoe hulp kan worden verleend.
Dit jaar zijn er 21 personen naar Canada
vertrokken.
Gelijk door ons boven reeds is gememoreerd
werd in Hulst en te Kloosterzande vergaderd.
Dit geschiedde ter behandeling van de vraag,
om door wegenverbetering en het graven van
sloten e.d. tot meerdere werkverruiming te
komen.
In de vergadering te Kloosterzande werd
een motie aangenomen en aan het gemeente
bestuur van gemelde gemeente gezonden.
Het is ons bekend, dat door genoemd be-
stuur, aan het verzoek in de motie neergelegd,
werd voldaan; en zij haar invloed heeft aange-
wend om de gevraagde werken uit te voeren.
De voorzitter en secretaris der Commissie
hebben het genoegen gehad een conferentie
te hebben met de gemeentebesturen van
Boschkapelle en Graauw. De werkloosheid
was er zeer belangrijk; doch men kon door
werkverschaffing eenige weken een aantal
werkloozen van werk voorzien. Dank zij de
activiteit van de burgemeesters dier gemeen-
ten, en de adviezen door de Commissie tot
Werkverruiming aan de regeering verstrekt,
is het gelukt met regeeringssteun eenige
werkloozen te werk te stellen. De maatregel
dat in de eerste plaats gehuwde arbeiders
worden tewerk gesteld, moet worden gewaar-
deerd, wijl hierdoor in het belang der gezinnen
werd gehandeld. Een voorbeeld wat navolging
verdient.
Op 28 Maart 1928 werd ten raadhuize te
Ter Neuzen eene vergadering gehouden waar-
in uitvoerig is behandeld de toestand in Z -
Vlaanderen in verband met de werkloosheid,
meer in het bijzonder de vlasindustrie.
O.m. werd in deze vergadering behandeld
een voorstel inzake steunregeling aan de ge-
meenten die de werklieden door de vlasin
dustrie aan werk willen helpen.
Het resultaat dezer bespreking is geweest,
dat aan een 12tal gemeentebesturen een adres
is gezonden, om tijdig te zorgen voor de werk
loozen, waar het zich laat aanzien, dat in den
winter van 1928/29 de werkloosheid echter
niet minder zal zijn dan vorige jaren.
Door den vertegenwoordiger van de Regee
ring werd een ernstig onderzoek toegezegd.
De uitvoering is in 1927 te St. Jansteen goed
gelukt, doch wij zijn er een teleurstelling rrjker
door geworden, wijl nog niet bekend is, of bij
een soortgelijken arbeid, op steun van de re
geering kan worden gerekend.
Een der leden onzer Commissie vestigde de
aandacht op een belangrijke arbeid, door ver-
betering van een weg gelegen in de gemeente
Axel.
De voorzitter der Commissie heeft een con-
gehuwde onderwjjzeres te benoemen. Die is
naar zijn inzien in de school niet op haar
plaats, dan tenzij het b.v. een handwerkonder-
wijzeres zou betreffen die op een bepaald uur
les geeft. Naar zijn meening kan de gehuwde
vrouw niet van dag tot dag in het gezin wor
den gemist. Ook is het tegen het belang van
het onderwijs, dat daaraan een gehuwde
vrouw verbonden is. Die kan in verschillende
posities geraken waardoor het haar niet moge-
lijk is onderwijs te geven en de vrouw, die van
nature zwakker is, kan zich niet in de dubbele
positie van onderwijzeres en huisvrouw geven.
Zij moet zich bemoeieri met den gang van
zaken en de opvoeding der kinderen in haar
gezin. Met het oog daarop zou hij er veel
voor gevoelen, om de voordracht terug te zen-
den naar burgemeester en wethouders.
De heer BEDET sluit zich aan bij de woor-
den van den heer Scheele. Ook hij heeft zich
over deze voordracht verwonderd, en al is het
dan ook, dat deze moet samengesteld worden
uit wachtgeldsters, zoo komt het hem vreemd
voor, dat burgemeester en wethouders als no.
1 voordragen mej. De Pauw, een gehuwde
vrouw. Evenwel, de beide andere voorgedra-
genen zijn nog vrijgezel en het komt hem voor,
dat deze daarom boven no. 1 de voorkeur ver-
dienen om benoemd te worden, te meer ook,
omdat in het gezin van mej. De Pauw reeds
een bron van inkomsten bestaat. Hij kan zich
dus met de voordracht in zijn geheel niet ver-
eenigen.
De heer HAMELINK moet zijn verwonde-
ring uitspreken over de voorgaande sprekers,
dat zij nu bij de behandeling dezer benoeming
'n principieel standpunt willen uitvechten. Dat
de heeren tegenstanders zijn van de gehuwde
vrouw in de school, is een standpunt, maar hij
had het dan meer een eisch van politiek fat-
soen gevonden, indien ze in dien zin een prin
cipieel voorstel hadden gedaan op het tijdstip
dat er geen gehuwde vrouw in dienst was en
dus alle persoonlijkheid uit het debat bleef.
Dan had men daarover veel gemakkelijker
kunnen debatteeren dan op het oogenblik, nu
men het persoonlijk element niet geheel uit het
debat kan houden.
Nu de heeren hun standpunt echter naar
voren hebben gebracht, moet hij daar tegen
op komen. Hij is het niet eens met den heer
Scheele, dat het gehuwd zijn der onderwijze-
ressen voor het onderwijs nadeel is. Het kan
integendeel juist een voordeel zijn, dat de ge
huwde vrouw, moeder zijnde, ook meer voor
het schoolkind gevoelt dan de ongehuwde on
derwijzeres, dat juist het natuurlijke gevoel
dat bij haar is ontstaan, daarop van invloed is.
De heeren moeten bovendien ook niet over
het hoofd zien, dat er op maatschappelijk ge-
bied in het leven zooveel is veranderd.
Zij brengen hier zoo naar voren, dat de ge
huwde vrouw in het gezin thuis hoort. Maar
wat ziet men op het platteland? Verschillen
de moeders gaan met hunne mannen naar het
land werken. Zij moeten dan hunne kleine
kinderen meenemen naar het land, of indien
ze dat niet doen, ze toevertrouwen aan de
zorg van oudere jonge kinderen. Het komt
hem voor, dat het in die gezinnen heel wat
bezwarender zal staan voor de gezinsopvoe-
ding, dan in het gezin van de gehuwde onder
wijzeres, die wel maatregelen neemt, dat zij
voor den goeden gang van zaken in haar gezin
ferentie gehouden met de plaatselijke Commis- zich van een goede plaatsvervangster voorziet.
sie voor Werkverschaffing aldaar. Onder lei- w r1ie ""hi
ding van den burgemeester van Axel is deze
zaak uitvoerig behandeld. Het is te hopen,
dat de samenwerkende groepen tot eenstem-
migheid komen, opdat dit werk worde uitge-
voert, in het belang der werkloozen, die hier
door voor geruimen tijd van werk zouden zijn
voorzien.
Voorts verzond onze Commissie een verzoek
waarin gevraagd werd betere voorwaarden
voor verhuring van de z.g.n. Axelsche Vlakte
langs het kanaal. De tegenwoordige voor
waarden zijn niet in het belang om een goede
opbrengst te verkrijgen. De termijn van ge-
bruik wordt te kort gesteld, om de huurders in
staat te stellen, dat zij den bodem beter kun
nen cultureeren, en een hoogere opbrengst be-
reiken.
Indien hierin verandering kon worden ge
bracht, dan zou er door de polders geen ver-
Jammer is het, dat de heeren die princi-
pieele zaak niet vroeger hebben aanhangig
gemaakt. Burgemeester en wethouders kon
den z.i. niet anders handelen dan ze gedaan
hebben, aangezien die principieele kwestie niet
door hen, doch door den raad moet worden
uitgemaakt.
De heer SCHEELE kan niet begrijpen dat
parlementair fatsoen zich zou verzetten tegen
de uiteenzetting van zijn principieel standpunt
ten deze. Het gaat bij hem absoluut niet over
personen. Hij zou dit gezegd hebben onafge-
dacht van welke gehuwde vrouw ook die zou
worden aanbevolen. En wat het verwijt be-
treft, dat hij niet eerder met een desbetref-
fend voorstel zou gekomen zijn herinnerd hij
er aan, dat hij en zijn medestanders dat stand
punt vroeger al eens in den raad hebben ver-
dedigd. doch dat er toen geen meerderheid
voor was. Overigens heeft de heer Hamelink
lies kunnen worden geleden, en kan de huur- veel in den wind geschermd. Dat er in ander
nrHs wellicht nog stijgen. 5 opzicht gehuwde vrouwen buiten hun gezin
Door tusschenkomst onzer Commissie werd werkzaam zijn is mogelijk. En hrj kan toe-
i T .3.4 wiinnrtni am in o A n OT1 u Dl Cr M V Q I
aan een zes-tal gemeentebesturen voor uit- geven
voering van werken ten dienste van de werk- jj
looze arbeiders, van Rijkswege financieele J
steun verleend.
waar het een arbeid betreft in het publiek J - -
verruiming" in Zeeuwsch-Vlaanderen, luidende de epaste yrijmoedigheid, n.l. die in het gezin, terwijl daarentegen den
als volgti -aavia v,w_ rv,an dp fnnk in nnp'plfifrd het brood voor zijn
De Commissie
dat dit misschien in een enkel geval
ook wel eens nuttig is. Maar de raad, als over-
heid, heeft in de eerste plaats den plicht te
zorgen, dat de gehuwde vrouw de plaats in-
neemt die haar van Godswege is toegewezen,
ondertusschen ontslagen en toen was het z.i.
de tijd geweest die principieele zaak aan de
orde te stellen, indien men dat wenschte.
Door de heeren wordt het door spreker aan-
gehaaide argument, de verwijzing naar het
werken der gehuwde vrouwen op het land een
afgezaagd argument genoemd, hij kan zich dat
begrijpen, omdat dit een verwijzing is, die
hen voor hun stelling niet gemakkelijk moet
zitten. En nu zegt de heer Scheele wel dat
de gemeenteraad daar buiten staat, maar daar
buiten zitten toch juist zijn menschen, die de
door hem vooropgezette stelling dan toch ook
zouden behooren door te voeren. En als de
heer Bedet gaat zeggen, dat de gehuwde vrou
wen niet meer in het veld werken, dan blgkt
daaruit dat hij geheel van het land is afge-
groeid en niet meer weet wat daar omgaat.
Spreker ziet ze op zijn tochten in het land nog
vaak.
De heer DE BRUIJNE kan meedeelen, dat
het meenemen van kinders naar het land hier
niet meer voorkomt, dat ziet men nog wel in
het land van Cadsand en in het land van
Hulst, maar overigens is het een feit, dat in
de buurtschap Driewegen alle gehuwde vrou
wen op het land gaan werken.
De heer VAN DRIEL wil er op wijzen, dat
de hoogste macht in onzen staat bestaat uit
een gehuwde vrouw en als in Nederland het
Koningschap blijft bestaan zal deze worden
opgevolgd door eene dochter, welke, als zij
haar natuurlijken weg volgt ook huwen zal.
terwijl we nog pas, zij het dan ook voor het
meerendeel in de binnenkamers, hebben her-
dacht den 70sten geboortedag van een vorstin,
de moeder onzer Koningin, die gedurende een
aantal jaren ons land heeft bestuurd, De
heeren hebben naar hij vermeent bijzondere
achting en eerbied voor het vorstelijk huis en
indien dan hier het vooruitzicht bestaat dat
Nederland in drie opvolgingen door een vrouw
is en zal worden bestuurd, kan er z.i. ook geen
bezwaar tegen zijn, dat een gehuwde vrouw
op school dienst doet als onderwijzeres.
De heer SCHEELE: Wat oppervlakkig!
De heer VAN DRIEL: Dat kan zijn.
De VOORZITTER moet te kennen geven.
inderdaad ook verwonderd te zijn, dat de hee
ren thans de principieele kwestie zoo naar
voren schuiven, indien hij nagaat hoe en op
welke wijze burgemeester en wethouders ge-
tracht hebben in de vacature te voorzien en
hoe deze noodgedrongen tot deze voordracht
gekomen zijn. Hij meent, dat ook de heeren
thans noodgedrongen tot een benoeming van
no. 1 der voordracht zouden kunnen overgaan,
daarbij te kennen gevende, dat zij zich aller-
minst daardoor ook voor de toekomst binden
aan het benoemen eener gehuwde onderwijze-
res, Burgemeester en wethouders zouden ver-
moedelijk ook niet met deze voordracht geko
men zijn, indien er nog genoeg ongehuwden
beschikbaar waren, hetgeen niet het geval is,
zoodat dit gaat buiten het beschikkingsrecht
van den gemeenteraad.
Toen de vacature in het zicht kwam hebben
burgemeester en wethouders, wetende, dat de
benoeming uit de wachtgelders gevorderd
wordt. aan mej. De Pauw gevraagd, of zg er
prijs op stelde, die betrekking bij het onder
wijs te aanvaarden. Zij heeft toen te kennen
gegeven dat, als het anders kon, zij het liever
niet deed, doch als het moest in het belang
van het onderwijs, zij bereid was het te doen.
Toen is traditioneel, de juffrouw van Sluisku
gekomen met de vraag of aan haar de kans
kon gegeven worden om op te schuiven o<*ar
de kom der gemeente. Aanvankelijk hadden
burgemeester en wethouders ook maatregelen
genomen om het dahrheen te leiden. Zg had
den daarvoor evenwel ook de goedkeuring der
autoriteiten noodig en informeerden of, indien
de gemeenteraad er toe over zou gaan om
daaraan mede te werken, zij dan te Sluiskil
zouden moeten benoemen mej. De Pauw- Dan
toch kwam de zaak in een ander stadium,
want het was voor mej. De Pauw wel een be
zwaar werkzaam gesteld te worden te Sluiskil.
Toen burgemeester en wethouders het gevoe
kregen dat het daArheen zou moeten loopen.
zijn zij' afgestapt van de traditie en.hebben
zich bij de voordracht voor de in de kom be-
staande vacature gehouden aan de m de kom
woonachtige onderwijzeres op wachtgeld
Nu moeten de heeren niet denken, dat bur
gemeester en wethouders ruimschoots gele-
genheid hadden om tot een andere voordracht
i-Vuuirtonflp mpt ne D6-
voor "Vyerkverruiming" in
het leven geroepen in het jaar 1922, is samen
gesteld uit vertegenwoordigers der na te noe
men organisaties: Zeeuwsche Landbouw Maat-
schappij, Roomsch-Katholieke Boerenbond,
R.-Katholieke en Christelijke Landarbei-
dersbond, Christelijke Arbeidersbond „Patri-
monium" en Roomsch-Katholieke Deocesane
Bond.
In deze commissie hebben zitting de heeren:
J. Huizinga, burgemeester en J. F. de Cooker
Directeur der Arbeidsbeurs te Ter Neuzen; J.
de Putter te Axel en A. de Bruijne te Ter
Neuzen, voor de Zeeuwsche Landbouw Maat-
schappij, Afdeeling Axel, O. Steijaert te Hulst,
voor den Kring Hulst van de Zeeuwsche Land
bouw Maatschappij, A. Leenhouts en A. J.
Lako, dierzelfde Maatschappij, Afdeeling Oost
burg, A. E. Langenhorst en L. O. J. Daelman
voor den Roomsch-Katholieke Boerenbond,
N. C. B. Afdeeling Hulst en A. H. de Milliano
voor dezelfde Maatschappij, Afdeeling Oost
burg L. de Putter te Axel en Jae. J. Huijssen
voor de Chr. Boeren- en Tuindersbond, A. J.
Loerakker en G. J. van Unnik te Haarlem
voor de R. K. Landarbeidersbond St. Deus-
Dedit, R. Simons, te Utrecht voor de Ned.
Christelijke Landarbeidersbond, J. Truijman te
Boschkapelle voor de R. K. Centrale Bond en
A. de Visser voor de Christelijke Werklieden-
vereeniging ,,Patrimonium" te Axel.
De Commissie heeft dit jaar alleen een ver
gadering gehouden te Hulst, terwijl eene voor
Oostelijk Zeeuwsch-Vlaanderen belangrijke
zaak het noodig maakte, dat ook een vergade
ring werd gehouden in Kloosterzande
deiT'ra'a^Uwer^emee^te te vragen, eene by- f man de tVak^ is opgelegd het brood voor zgn
drage ter betaling der gemaakte en nog te gezin te verdienen. En in het betrokken ge-
maken kosten, aan onze Commissie te ver-
leenen. Slechts enkele gemeenten hebben het
vorig jaar aan ons verzoek voldaan en ge-
steund met een bijdrage van 5,
De gemeentebesturen die ons een bijdrage
i hebben toegekend, brengen wij gaarne onze
i dank, en vertrouwen dat zij hiermede zullen
voortgaan.
Wij nemen aan, dat anderen dit goede voor
beeld zullen volgen Het is toch niet doenlijk
voor de Commissie die het werk op zich
I neemt, de kosten daarvoor uit eigen midde-
len te bestrijden.
Het komt ons voor, dat een bijdrage van b.v.
f 5_voor geen enkel gemeentebestuur, een
bezwaar kan zijn en zij daardoor medewerken
de arbeid der Commissie voor Werkverrui
ming" te bevorderen, in het belang van ons
gewest in het algemeen, en van verschillende
gemeenten in het bijzonder.
I Aangenomen voor kennisgeving.
Bericht van J. Deij C.Lz., dat hij de be
gezm
val doet zich dat ook voor,
brood kan verdienen.
dat de man het
Door den heer Hamelink is ook weer eens vuuiu.avu, 2 od de
aangehaald het afgezaagde: gaat_eens nanr pl^tsten eenvoudig aang v
te komen, ook rekening houdende met de be-
langen van het onderwijs.
Er zijn onder de wachtgelders 25 gehuwden
en 18 ongehuwden. Van deze laatsten zgn er
15 boven de 40 jaar en 6 behoorende tot de
Katholieken, welker aanstelling burgemeester
en wethouders met het oog op de schoolver-
houding in deze gemeente minder gewenscht
achten. De keuze was dus niet groot en daar
om hebben burgemeester en wethouders de
voordracht waarop zijn mej. De Pauw no.
buiten heeren, en ziet hoe de moeders daar op
het land werken en kinders op kinders moeten
f passen". Daar heeft de raad niets mee te ma-
i ken. Indien daar inderdaad toestanden be- j staat is
staan, die we liever anders zouden zien, dan
is dat voor den gemeenteraad nog geen aan-
leiding om ook een onjuist standpunt in te
nemen, want hetgeen op het land gebeurt ligt
buiten ons bereik.
De heer COLSEN stemt met den heer
Scheele in, dat eenige jaren geleden wel dege-
lijk in den raad is verdedigd het standpunt om
geen gehuwde onderwijzeressen op school te
houden, doch dat er geen meerderheid voor te
krijgen was. De Katholieken zijn ook tegen
j gehuwde onderwijzeressen op school. Hij weet
ook wel, dat de raad er thans niet van buiten
I kan, een wachtgelder te benoemen, maar er
was toch z.i. ook een andere oplossing moge
noeming tot lid der commissie van toezicht li;jk geweest. Er zijn op het oogenblik te Sluis-
1 op het lager onderwijs in de kom aanneemt. kil 2 onderwijzeressen en hij dacht dat het nu
den weg zou opgegaan zijn, dat de onderwij-
'A. verkoop van gemeentegrond.
Naar aanleiding van een ingekomen ver-
Zoek van J. J. C. van Sprang te Ter Neuzen,
j stellen burgemeester en wethouders voor aan
hem te verkoopen een strook grond aan de
Scheldekade, kadastraal bekend als deel van
sectie L no. 2238, gelegen naast het woonhuis
van den heer Jac. Scheele, ter breeds van
In verband met de gehouden besprekingen 13 40 m. en ter gezamenlijke oppervlakte van
rx ti 1 fiOO non - - ♦vriict iron i 1H r»pr iVl -.
in de vergadering van 9 Januari 1928 zijn aan
alle gemeenten in Zeeuwsch-Vlaanderen adres-
sen gezonden, welke adressen verzoeken be-
vatten, die betrekking hadden op aldaar uit te
voeren werken. In genoemde adressen werd
de medewerking gvraagd, om de heerschende
werkloosheid onder de aandacht te brengen
van hen, die eenigen invloed zouden kunnen
uitoefenen tot het verrichten van werken, wel-
ke bij eventueele uitvoering, velen aan arbeid
zouden kunnen helpen.
De adressen der Commissie hebben ditmaal
niet het resultaat gehad, als waarop redelijker
wijze werd gehoopt, hoewel ons bekend is, da
het gemeentebestuur van Hulst, er bij de Re
geering op aangedrongen heeft met een ge-
deeltelijke slechting der wallen te mogen aan-
vangen.
In dat verband eerbiedigt de Commissie
I gaarne, het beleid der gemeentebesturen, die
zeker beter kunnen beoordeelen wat goed en
315 M2., tegen den firijs van 10 per M-\
Met algemeene stemmen wordt aldus be-
sloten.
i 3. Benoemen onderwijzeres aan de open-
nare school A.
Ter vervulling der vacature van onderwij-
i zeres aan school A, met ingang van 1 Octobei
j aanstaande ontstaande wegens het aan mej.
f Spappe verleend eervol ontslag, worden door
burgemeester en wethouders ter benoeming
voorgedragen: J. F. de Pauw geb. Moes, te
Ter Neuzen, C. M. van der Ende te 's Graven-
hage en A. C. Verhoeven te Roosendaal.
De heer SCHEELE heeft er zich over ver
wonderd, dat burgemeester en wethouders met
deze voordracht in den raad komen. Hij kan
het zich wel eenigszins begrijpen, dat derge-
1 lijke voordracht wordt aangeboden, aangezien
de hoogere autoriteiten voorschrijven, dat ter
voorziening in ontstaande vacatures in de eer-
Oo\UweredeeTnog een 4tal andere werknemers j nuttig is ter j stTpla'atT'moet benoemd w°rden u^ ^htr
geldsters. Nu is mejuffrouw De Pauw, toen er
aan school C een onderwijskracht overcom-
pleet werd, met den aanvang van dit jaar ont
slagen en op wachtgeld gesteld. Als zooda-
J zeres van Sluiskil naar de kom zou zijn ver-
plaatst. Naar hetgeen hij voor de raadszitting
van burgemeester en wethouders hoorde, zeg
gen deze, dat ze niet anders kunnen. Evenwel,
de raad .kan uit de voordracht stemmen wie
I hij wil en er staan dan toch twee ongehuw-
den op.
De heer BEDET wijst er naar aanleiding
7 der woorden van den heer Hamelink op, dat,
i wat het principe betreft, het hem, wegens zijn
f korten zittingstijd, nog niet wel mogelijk is
I geweest, dat principe aan de orde te stellen
I en dat de heer Hamelink hem dus vermoede-
lijk bij het uiten van zijn verwijt wel zal wil-
len uitschakelen. Spreker moet verklaren, het
I een verkeerd standpunt te achten, dat de ge
huwde vrouw een betrekking aanvaardt. Zij
behoort thuis, in het gezin, wanneer het abso
luut niet noodig is, om voor dat gezin den kost
te verdienen. Door den heer Scheele is er
terecht op gewezen, toen de heer Hamelink
die afgezaagde uitdrukking herhaalde, dat we
niet naar buiten moeten kijken en dat slechte
i voorbeeld niet moeten volgen, maar bovendien
kan spreker daar wel aan toevoegen, en de
heer Hamelink die in de omgeving overal
komt moet dit toch ook wgarnemen, dat de
toestanden in dit opzicht ook zeer veranderd
zijn en het een zeldzaamheid is, dat de ge-
huwde vrouwen nog op het land gaan werken.
De heer HAMELINK: Dan weet u er niets
op voorstel van burgemeester en wethouders
van steun uitgesloten. Zoodat dit een met
onaanzienlrjk voordeel gaf.
Met de opheffing der steunregeling heeft de
crisiswerkloosheid in deze gemeente opgehou-
den te bestaan. Wel verminderde daarmede
het bedrag voor ondersteuning niet; want
Anderzijds is het de Commissie gebleken,
dat men niet stil zit, en het goede denkbeeld,
dat, hulp te verleenen door werkverruiming,
verre de voorkeur verdient, boven eene steun-
uitkeering, al kan onder de gegeven omstan-
digheden,
worden gemist.
van!
De heer BEDET: Het is veel vermmderd.
De heer HAMELINK verklaart geen be-
hoefte te hebben hierover nog veel te zeggen.
Er zijn sinds de aangehaalde bespreking in
den raad verschillende nieuwe gezichten ge
komen de eenige gehuwde onderwijzeres was
lijst voorkomende dames. Zij
on (jprs
Dat er maar <5dn geschikte candidaat op
staat is ook een bewijs, dat burgemeester en
wethouders hebben gedacht aan het verkrijgen
eener geschikte oplossing, Burgemeester en
wethouders hebben, zooals gezegd eerst naar
j een andere oplossing gestreefd, doch daarbg
hebben zij ook onderzocht, of mej. De Pauw
zich dan niet gepasseerd zou achle" Nl1
zaak er voorstaat zooals is medegedeeld, komt
het spreker voor dat er moeilgk een betere
oplossing is te vinden.
Tndien de raad geebruik had willen maken
van zijn recht om uiting te geven aan zgn
wensch om voortaan geen gehuwde onderwij
zeres in de school werkzaam te stellen, dan
had men dit naar spreker meent wel kunnen
doen, door dat openlijk te verklaren en me
temin onder de huidige omstandigheden aan
deze benoeming kunnen meewerken, doch het
voorbehoud kunnen maken, dat die medewer
king niet beschouwd moest worden als een
bewijs. dat men van zijn principe afgmg. Men
heeft nu echter geen gelukkig oogenblik g
kozen om dit standpunt naar voren te bren
o-en De heeren hadden een nader tfldattP
kunnen bepalen om daarover eens gezeilig te
e'ami praten en te beslissen, doch indien thans
zou ingegaan worden op het denkbeeld van
den heer Scheele vreest spreker, dat onze
zaken als zoodanig in het gedrang zullen
komen.
Als de zaak principieel in bespreking zou
komen, zou spreker ook staan aan de zijde van
hen die meenen dat de gehuwde vrouw in het
gezin behoort, en niet in betrekking moet
gaan, doch die kwestie is thans met aa.n de
orde en hij hoopt, dat de raad zal begrgpen,
dat, indien de pannen thans worden gebroken,
we morgen bij de stukken zitten en dat dit
ten slotte aan de gemeente geld zal kosten.
De heer VAN AKEN was met voomemens
hierover iets te zeggen, maar moet toch op-
merken, dat, als er hier thans een meerder
heid tegen het benoemen eener gehuwde on
derwijzeres was en het schooltoezicht den
raad zou dringen zulks te doen, dat toch een
slag in het aangezicht dier meerderheid zou
1JDe VOORZITTER ontkent dit, ze geven
geen slag in het gezicht; er zijn nog 18 on
gehuwde candidaten beschikbaar, maar burge
meester en wethouders hebben daamaar geen
onderzoek ingesteld, omdat ze hier over een
goede kracht uit de gemeente kunnen beschik-
ken
De heer SCHEELE verklaart, dat de ver-
dediging van burgemeester en wethouder.-
niet tefen valt. Er blrjkt ook uit, dat ze ge-