i I .,V 1 rJ Huis en Hof. Pluimvee-rubriek. GEMEENTERAAD VAN CLINGE. De gevraagde machtiging tot oproeping strekt om sollicitanten op te roepen op een j salaris van /35 per week, en te eischen bet fittersdiploma en ten laste van den benoem- de te brengen de verplichte pesioensbijdrage Naar de VOORZITTER mededeelt geschiedt dit voorstel op advies van de gascommissie en wordt dit voorstel aldus aanhangig gemaakt om te voorkomen moeilijkheden zooals die zich bij een vorige benoeming van een baas-fitter voordeden. De heer OGGEL meent, dat de raad, alvo- rens dit voorstel in behandeling te nemen, zou behooren te stemmen over de vraag of hij een baas-fitter wenscht, aangezien door dit' voor stel een nieuwe functie geschapen wordt. De VOORZITTER acht de door den heer Oggel opgeworpen vraag besloten in het voor stel. Indien de raad een instructie voor dezen functionaris vaststelt, blijkt hij dezen te willen en voorts wordt machtiging gevraagd tot het oproepen van sollicitanten. De heer VAN DE BILT verklaart beslist geen tjjd gehad te hebben om de voorgestelde instructie bij het nazien der stukken voldoende te bestudeeren en zou daarom gaame die vast- stelling zien aangehouden. De heer KOSTER sluit zich daarbij aan; hij heeft de stukken door bijzondere omstandig- heden niet kunnen inzien en verzoekt ook aan- houding van het voorstel. De heer VAN DIXHOORN sluit zich daarbij aan. De VOORZITTER kan er genoegen mede nemen, dat het behandelen van de instructie wordt aangehouden, maar meent, dat de raad zich toch wel zal kunnen uitspreken over de vraag of hij, overeenkomstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders kan goedvinden, dat tot het aanstellen van een baas-fitter wordt overgegaan. De heer DIELEMAN heeft daartegen geen bezwaar, maar wenscht dan nog te vragen, of de voorgestelde instructie v66r de behande ling aan alle leden kan worden toegezonden. Er is werkelijk geen gelegenheid dergelijke uitvoerige stukken voldoende te bestudeeren ter secretarie. De VOORZITTER zegt toe, dat aan de leden een exemplaar zal worden toegezonden. De heer DIELEMAN wenscht nu in de aller- eerste plaats te vragen of ook het hoofd van den dienst over dit voorstel is gehoord. Uit het voorstel blijkt, wel, dat Burgemeester en Wet houders dit voorstel doen overeenkomstig het advies van de gascommissie, maar, vraagt spreker, is dit ook overeenkomstig het hoofd van den dienst. De VOORZITTER antwoordt bevestigend, ook op advies van den directeur der gas- fabriek stellen Burgemeester en Wethouders voor de functie van baas-fitter in het leven te roepen. De heer DIELEMAN geeft te kennen, dat hij persoonlijk er niet voor gevoelt en in dit opzicht verschilt van meening met Burge meester en Wethouders en de gascommissie. We hebben zegt hij den hoofd van dienst, en dat is voldoende, hoe meer bazen we daar- nevens aanstellen, hoe moeiljjker het voor het bedrijf zal worden. We zijn meer gebaat met de aanstelling van een fitter, iemand die werkt, maar niet iemand die komt om den baas te spelen, tegen 35 per week. Een ge- wone fitter vraagt zoo'n loon niet, en die be- hoeft ook de fittersschool niet doorloopen te hebben. Door het diploma te eischen worden bij voorbaat misschien in de gemeente aanwe- zige goede krachten die met een loon van f 25 zouden tevreden zijn, uitgeschakeld. Hij ge voelt meer voor een goeden, degelijken gewo- nen fitter, die werkt, dan voor een gediplo- meerde, die meneertje speelt en bij zijn hoog weekloon nog verschillende emolumenten geniet. De VOORZITTER: Die krijgt hij niet. De heer DIELEMAN is van oordeel, gezien den inhoud der voorgestelde instructie, dat hij nogal heel wat krijgt, dat als zoodanig is te beschouwen. Als we nu een baas-fitter noodig hebben, hebben we misschien later ook nog wel een baas-stoker, een baas-terreinwerker noodig? Hij zou het beter achten, dat Burge meester en Wethouders en de gascommissie het zoover konden sturen, dat de directeur, die niet al te gemakkelijk uit de voeten kan, wat meer gebruik kon maken van zijn auto, dat daarvoor een wat hooger bedrag voor vergoe- ding werd gegeven, dan kan deze de gasfa- briek best alleen regeeren, dat is gebleken tijdens zijn ziekte. Naar sprekers meening is men met het scheppen dezer nieuwe functie juist op den verkeerden weg. Door een gewonen fitter aan te stellen bespaart de gemeente f 500 's jaars en men krijgt iemand die werkt, in plaats van iemand die met de handen in den zak staat. Spreker kan met het voorstel niet meegaan Door den voorzitter is meegedeeld, dat het voorstel ook gedaan wordt op advies van den directeur van het gasbedrijf, en hij twijfelt aan die mededeeling niet, maar toch zou hij graag bij de stukken ook een schriftelijk advies van den directeur hebben aangetroffen. Aanne- ming van het voorstel kan niets brengen dan ellende. In de instructie staan de grootste tegenstrijdigheden. De VOORZITTER merkt op, dat de heer Dieleman zelf zegt, niet aan zijn mededeeling te twijfelen, doch hij kan hieraan toevoegen, dat "het advies van den directeur is geweest om in het belang van het bedrijf een baas fitter te benoemen. De leden der gascommissie zullen dit kunnen bevestigen. De heer J. DE FEIJTER bevestigt dit en voegt er aan toe, dat de directeur dit vooral noodig acht met het oog op zijn gezondheids- toestand, en dat het zeker noodig is in verband met de uitbreiding naar Ter Neuzen en ook voor hulp op de gasfabriek. Als nu de direc teur ongesteld is, is er totaal geen toezicht. De heer OGGEL: Indien dat zoo is, had er tijdens zijn ziekte in moeten voorzien worden. De heer J. D. DE FEIJTER vervolgt, dat het voorstel gedaan wordt, met de beste be- doelingen voor den directeur zelf. De heer KRUIJSSE betoogt, dat er iemand dient aangesteld te worden, geschikt om de fa- briek te leiden als de directeur er niet is. Er behoort dan een aangewezen persoon te zijn, waar het overig personeel onder moet staan. Burgemeester en Wethouders hebben echter bij hun voorstel heelemaal niet gezegd, dat de te benoemen functionaris niet zou moeten werken. De heer DIELEMAN wijst er op, dat dit baas spelen ag,n de gemeente 10 per week moet kosten, terwijl uit een strakjes te behan delen voorstel reeds blijkt van een groote stij- ging der lasten. De baas-fitter krijgt 500 meer dan een gewone fitter, terwijl men er minder aan zal hebben dan aan een gewone fitter. Dat is van die functionarissen met hooge salarissen al meermalen gebleken. De VOORZITTER acht het betoog van den heer Dieleman nog al boud uitgedrukt. Hij is geen lid van de gascommissie en heeft dus geen ervaring omtrent de bijzonderheden van het bedrijf, toch wil hij het in dit geval beter weten dan de gascommissie, Burgemeester en Wethouders en het hoofd van den dienst. De heer DIELEMAN geeft toe, dat hij geen lid der gascommissie is, hij zou daarover wel meer kunnen zeggen, doch laat dit thans na. Wel meent hij in het algemeen genoeg erva ring en kijk op de zaken te hebben, om vol te houden dat men met dit voorstel een verkeer den weg op gaat. Indien hij nu goed nagaat wat men wenscht dan is het eigenlijk een on- der-directeur en zulke functionarissen kunnen niet tevens werken. Hij gevoelt er niet voor om voor het beheer der fabriek nog meer geld uit te geven. De heer VAN DIXHOORN vraagt hoe groot het aantal fitters is. De VOORZITTER: Hier te Axel maar 66n, doch dat is te weinig. Er zullen er meer aan gesteld worden. De anderen die als zoodanig bij het bedrijf werkzaam zijn, zijn t(jdelijk. De heer VAN DIXHOORN vraagt, of er on der het personeel ook rangen bestaan. In alle zaken is dat toch het geval. Men heeft eene eerste bediende, een tweeden, een derden, enz. De VOORZITTER: Dat is niet zoo bij het gasbedrijf te Axel. De heer VAN DIXHOORN betoogt, dat men in alle bedrijven over het algemeen het perso neel in rangen verdeeld ziet. Dat is bevorder- lijk voor den goeden gang van zaken als het hoofd afwezig is, aangezien men dan weet wie de verantwoordelijke persoon is en wie de !ei- ding moet voeren, anders wil C niets doen voor A en B niet voor C. Is er een rangorde, dan kan de aangewezen persoon terstond de zorg voor het bedrijf op zich nemen. Of men nu zoo iemand noemt baas-fitter of eerste fitter doet weinig ter zake, als de leiding van het bedrijf maar op hem kan afgeschoven worden. Of dat een gediplomeerde zal moeten wezen, is bij spreker ook aan twijfel onderhevig. Het blijkt veelal, dat men de waarde van een diplo ma niet zoo hoog moet stellen, hij heeft daar- van al zooveel ondervonden, dat hij heel veel gevoelt voor mannen van de praktijk, die meestal meer presteeren, H(j zou dat daarom ook niet in de instructie willen opgenomen zien. Wat het cijfer van het weekgeld betreft, daarover valt te praten, al gevoelt hij in dat opzicht ook veel van hetgeen de heer Dieleman daarover heeft gezegd. De heer OGGEL merkt op, dat men aan de gasfabriek toch al eens meer een len en een 2en fitter heeft gehad. De VOORZITTER bevestigt, dat men een eersten fitter had, doch die is verplaatst naar Ter Neuzen, zoodat men er nu hier geen heeft. Er is in de gascommissie ook over een derge lijke regeling gesproken, maar ten slotte is oVerwogen, dat er een regeling behoort te ko men waarbij men heeft een algemeen direc teur, maar tevens een persoon, die, ook onder den direceur staande, de algemeene leiding, als het noodig is, kan overnemen, dus niet al leen voor Axel, maar ook voor Ter Neuzen, Dit zou men niet hebben, als men hier alleen aanstelt een len en een 2en fitter. Burge meester en Wethouders en de gascommissie zouden willen dat de zaak nu goed op pooten gezet werd. Als dit aangenomen wordt, zuilen ze voor het andere met nadere voorsteilen komen. De heer P. DE FEIJTER merkt op, dat de heer Oggel reeds heeft gezegd, waarover hij een vraag wilde doen. Hij is het er ook volko- men mede eens, dat er iemand moet zijn, die de aangewezen leider is, als de directeur er niet kan zijn, maar meent, dat men daarvoor wel kan vragen een len fitter, zonder een di ploma te eischen. Als men een eersten fitter gaat aanstellen op zoo'n hoog salaris, ontstaat de kans, dat de anderen na eenigen tijd ook om meer komen vragen, en dan kost het der gemeente niet 1000, maar misschien wel f 1000 per jaar meer. Het kan best gebeuren, zooals de heer Van Dixhoorn zeide, dat men met iemand uit de praktijk zeer goed kan vol staan, en iemand die het diploma bezit het niet zoover zou sturen als de menschen zonder diploma. De heer OGGEL zou wenschen aan te stel len in plaats van een baas-fitter een len fitter met een bijzondere instructie. Vroeger had men een len en een 2en fitter, maar dan heeft men toch ook iemand die bij ontstentenis den directeur kan vervangen. De VOORZITTER: Maar dan heeft men geen toezicht in Ter Neuzen. De heer OGGEL merkt op, dat men dien len fitter dan ook de verantwoording moet opdra- gen voor Axel en Ter Neuzen. De VOORZITTER: Dat zou dan in de in structie moeten worden omschreven. De heer OGGEL zou een regeling wenschen waarbij de directeur is het hoofd van het be drijf, en men te Ter Neuzen een len fitter heeft die daar verantwoordelijk is, en een len fitter te Axel die daar verantwoordelijk is, De directeur heeft dan de opperleiding en kan zorgen dat de zaak goed marcheert. De VOORZITTER vraagt, wie zijn functie dan bij ontstentenis moet waarnemen; want dat blijkt toch noodig. Hij zegt, dat zelf en de gascommissie en Burgemeester en Wethou ders willen hem daarin ter wille zijn, Het is ook met het oog op de belangen van den direc teur, dat er een plaatsvervanger aanwezig is. En die heeft men dan niet uitsluitend noodig voor Axel, maar ook voor den dienst te Ter Neuzen. De heer OGGEL merkt op, dat de aan te stellen persoon, als hij meewerken moet, de zaak toch niet kan overzien en als zich de om- standigheid voordeed, dat hij den directeur zou moeten vervangen, zou er in zijn werk moeten worden voorzien, door het aanstellen van een hulpkracht als fitter. De VOORZITTER merkt op, dat het dan toch precies hetzelfde blijft. Hij wil niet krampachtig vasthouden aan den titel, daarop komt het minder aan, maar men moet iemand hebben met de bevoegdheid om bij ziekte of ontstentenis den directeur te kunnen vervan gen. De heer J. DE FEIJTER gelooft, dat de be sprekingen nu wel wat afdalen tot de kleine middelen, als men gaat debatteeren over den titel. Er is voorgesteld baas-fitter, omdat er reeds een len fitter is. Dat kan niet geschei- den worden. Er moet iemand zijn, die den directeur vervangen kan, die ook den loop van het bedrijf te Ter Neuzen kan nagaan. Het is eigenlijk de moeite niet waard om over den titel te praten. De heer KRUIJSSE merkt op, dat er nu gesproken wordt over den titel vhn baas-fitter en len fitter, maar dat een fitter alleen fitters werk verricht, terwijl er toch eigenlijk heel wat meer te doen is. De persoon die Burge meester en Wethouders thans wenschen moet niet alleen den directeur kunnen vervangen, doch ook steeds toezicht uitoefenen op het werk der fitters. Er bestaat in dat opzicht thans een leemte bij het bedrijf. Niemand die thans ooit naar het verrichte werk der fitters komt kijken. Dan is er ook het opnemen van de meters. Men heeft er nu een groot aantal muntmeters bij gekregen. Er wordt thans geen controle gehouden of de bedragen die uit de munt meters gelicht worden, door de personen die dit doen ook werkelijk overgedragen worden. Als een van die menschen zich aan dat geld vergreep en het kwam tot een rechtszaak, dan zou het gemeentebestuur van Axel door den officier van justitie de beschuldiging krijgen, dat men door onvoldoende controle mede oor- zaak was, dat zoo iemand daar terecht moest staan en tot misdaad vervallen was. Men moet iemand hebben die onder den di recteur, doch boven de fitters staat. Hoe men hem noemt komt er niet op aan, noem hem desnoods korporaal Als men iemand krijgt die den directeur kan vervangen, met een aG zonderlijke instructie, waardoor voldoende toe zicht kan verkregen worden en geen gevaar bestaat voor fraude met de muntmeters, is dit naar sprekers meening wel 500 waard. De VOORZITTER merkt op, dat het ook geen 500 's jaars verschil maakt, want de 2e fitter krijgt 26 per week. De heer VAN DE BILT is geen liefhebber van het scheppen van nieuwe baantjes, en zou den man eenvoudig eersten fitter willen noe- men. Wat de instructie betreft, is hij er op gestuit, dat daarin ook weer zooveel gesproken wordt van rusturen. De VOORZITTER: De instructie komt de volgende vergadering aan de orde. De heer VAN DE BILT wil de instructie met bespreken, doch bedoelde alleen er op te wijzen, dat er voor het uit te loven salaris ge- werkt wordt als het noodig is. Het wordt tijd, dat daarop eens wat meer wordt gewezen. De belasting wordt steeds maar hooger en nu zal men wel zeggen, dat de gasfabriek zichzelf moet bedruipen, maar als de uitgaven daar voor opgevoerd worden, komt dat toch ook weer uit den zak der gemeentenaren in den vorm van een hoogeren gasprijs. Verschillen de keeren ziet men het, met het aanstellen van zulke ambtenaren, dat 't wel eens tegen- valt. Spreker heeft het niet zoozeer over het loon als wel over de werkprestatie. De heer 't GlLDE sluit zich aan bij het ge- sprokene door den heer J. de Feijter en be- grijpt niet, dat over dit voorstel nog zooveel woorden vuilgemaakt moeten worden. Hij acht dat een kleineeren, niet alleen van de gas commissie, maar ook van het hoofd van den dienst. Er is op verschillende andere plaatsen een onderzoek ingesteld en daarbij is gebleken dat men met het uitloven van een loon van f 35 per week voor deze functie nog lang niet aan den hoogen kant is. Wanneer de raad er dat niet voor over zou hebben, krijgt men ook niet de gewenschte personen. Hij zou er niet aan kunnen meewerken om te benoemen be- neden dat bedrag. De heer CLAESSENS merkt op, dat in de instructie zou kunnen geschrapt worden de be- paling van het bezit van het diploma, doch omschreven dat hij goed onderlegd moet zijn in het gasbedrijf, en ook goed op de hoogte moet zijn met de motoren. De mogelijkheid is ook niet uitgesloten, dat men als sollicitant een goed gasmeester zou krijgen, die echter geen diploma bezit als fitter. De VOORZITTER wijst er op, dat de gas commissie, juist omdat men iemand wenscht die volledig op de hoogte is de voorwaarde van het bezit van het diploma heeft aanvaard. De heer CLAESSEN meent, dat de moge lijkheid niet uitgesloten is, dat men voor deze functie een gasmeester kan krijgen, misschien zijn er wel krachten in de buurt, die misschien nog bekwamer zijn. De heer DIELEMAN geeft te kennen, dat hoe 1 anger gedebatteerd wordt en hoe langer hoe meer blijkt wat Burgemeester en Wethou ders en de gascommissie willen, hoe meer hij van het voorstel een afkeer krijgt. Er wordt nu gezegd. dat hij noodig is voor controle, maar als hij controle uitoefend, heeft hij geen tijd om op de fabriek te werken en men heeft juist iemand noodig, die aandeel neemt in het werk men moet geen nieuwe functie in het leven roepen. Men heeft een len fitter noodig om te werken, niet om toe te zien. dat anderen wer ken, zulke lui behoeft men niet te betalen, men schrikt nu al van de belasting. De gas- gebruikers moeten dat toch ook betalen. De heer VAN DIXHOORN gevoelt veel voor hetgeen de heer Claessen heeft gezegd. Hij ge looft, dat men meer kan fiebben aan menschen die jarenlang in de practijk geweest zijn, dan aan iemand die in het bezit van een diploma pas van de de school komt. De heer KRUIJSSE moet zich verbazen over de eigenaardige redeneeringen die hij hier hoort over de waarde van een diploma. Als de heeren aan het bezit van een diploma zoo wei nig waarde toekennen, begrijpt hij niet, dat de gemeente al tal van jaren subsidies heeft gegeven aan verschillende onderwijsinrichtin- gen, in het belang van een goede opleiding der leerlingen b.v. voor ambachtsonderwijs, land- bouwonderwijs, handelsonderwijs, avondtee- kenschool, welke inrichtingen diploma's af- geven. Als die diploma's inderdaad geen waarde zouden hebben, kan wel begonnen wor den met die verschillende subsidies op de be- grooting te schrappen. De heer VAN DIXHOORNDaar zou ik veel voor gevoelen. De heer 't GILDE vraagt, waar in deze de logica blijft; het betreft hier toch allerminst een kleinbedrijfje. En nu zou daarbij geen baas-fitter kunnen aangesteld worden. De VOORZITTER geeft te kennen, dat het voorstel weloverwogen is, zoowel door de gas commissie als door Burgemeester en Wethou ders. De heer DIELEMAN stelt als amendement voor, voor Axel te benoemen een len fitter. De heer VAN DE BILT steunt dit voorstel. De heer CLAESSEN meent, dat dit practiseh ook wel zou kunnen, als men er iemand voor vindt die in geval van ziekte van den directeur de algemeene leiding op zich kan nemen. Maar men moet iemand hebben, die ook degelijk ver- stand heeft van fitten. De heer KRUIJSSE merkt op, dat het toch ten slotte niet loopt over het woord, maar wel over de bevoegdheid van den te benoemen per soon. Men wenscht iemand die leiding geven kan en die ook fitters werk doet. Hoe men hem noemt doet niet ter zake. De heer DIELEMAN ziet er in, dat zich hier juist het verschil komt openbaren. De heer Kruijsse heeft zooeven opgesomd hoe en waar- op de te benoemen baas-fitter controle en toe zicht zou kunnen uitoefenen. Nu zegt hij „en die ook fitter's werk doet". Dat zou dus iemand moeten zijn ,,die ook wel eens fitters werk doet", die ook wel eens werkt, maar het grootste deel van den dag practiseh niets doet. De heer KRUIJSSE is het da armed e ki het gehee-1 niet eens, die man heeft ook zijn werk. De heer CLAESSEN steunt ook het voorstel van den heer Dieleman, tot benoemen van een len fitter. Dit voorstel wordt verworpen met 6 tegen 5 stemmen. Voor stemimen de heeren Dieleman, P. de Feijter, Oggel, Van de Bilt en Claessen; tegen stemmen de heeren Koster, Van Dixhoorn, 'ttlilde, Kruijsse, Wolfert en J. de Feijter. De heer OGGEL merkt, naar aanleid'ing der woorden van den heer Dieleman op, dat Bur gemeester en Wethouders en de gascommissie toch met het aanstellen van een baas-fitter ook bedoelen een aan te stellen die werken moet. De heer VAN DIXHOORN heeft wel eens een directeur van een beetwortalsuikerfabriek ontmoet in een vuile smerige fabriekskleeding, als i gevolg van in de fabriek door hem ver- rielite werkzaamheden. De heer OGGEL wijst er op, dat men niet \drder behoeft te gaan, de directeur der gas- k»briek verricht toch ook werkzaamheden in e fabriek 1 De heer VAN DIXHOORN: De wijze waar- S(, de te benoemen functionaris zijn taak op- it zal veel van het individu afhangen. Het voorstel van Burgemeester en Wethou- ers wordt aangenomen met 9 tegen 2 stemmen Voor stemmen de heeren Koster, Van Dix- jhoorn, P. de Fester, 'tGilde, Oggel, Kruijsse, (Van de Bilt, Wolfert en J. de Feijter; tegen ■.stemmen de heeren Dieleman en Claessen. De heer VAN DE BILT vraagt, hoe het nu staat met het benoemingsreoht. De VOORZITTER. Dat wordt bepaald in de instructie. ZooaLs reeds in de inleiding over dit voorstel is gezegd, wenschen Burgemees ter en Wethouders in deze thans niets over te laten aan het toeval, maar ter voorkoming van moeilijkheden alles juist te omschrijven. De instructie zal in de volgende vergadering worden vastgesteld. De heer t GILDE meent, dat nu toch wel kon worden uitgemaakt, wie de benoeming doen zal, de raad is nu voltallig bijeen. De heer J. DE FEIJTER moet zich daarte gen verzetten; dat benoemingsrecht is een on- derdeel van de instructie. (Wordt vervolgd.) Donderdag vergaderde de gemeenteraa.d. Aanwezig waren alle leden. Voor kennisgeving werd aangenomen het bericht van den Commissaris der Koningin, dat door de Kroon is goedgekeurd de aanvul- lmg der schoolgeldverordening met de bepa- hng, dat, indien meer dan twee leerlingen uit hetzelfde gezin gelijktijdig een school van de- zelfde soort bezoeken, het schoolgeld voor den derden leerling met tien, voor den vierden met twintig, voor den vijfden met der tig en voor den zesden met veertig ten honderd rer- minderd wordt en voor de volgende leerlingen geen schoolgeld verschuldigd is; deze bepaling treedt in werking op 1 Juli a.s. De gemeenterekening 1926 is door Ged. Sta- ten goedgekeurd (eindelijk! Ingekomen is voorts een bericht van A. van de Voorde te Nieuw-Namen, dat hij vbor 60 per jaar afval en vuilnis aan de huizen te Nieuw-Namen wil ophalen en wegvoeren. Na breedvoerige gedachtenwisseling wordt met acht tegen drie stemmen besloten van gemeen- tewege vuilnis te doen ophalen, tegen stem- men de heeren Hageman, Smet en Bolsens. De Voorzitter zal de regeling van deze taak bij Burgemeester en Wethouders ter sprake brengen, waarna den raad een nader voorstel zal worden gedaan. Spreker acht het in prin- cipe billijk voor deze door de gemeente te ver- richten diensten eene lichte retributie te hef- fen. Op verzoek van E. Maas te Emmadorp wordt deze eene tegemoetkoming verleend in de kosten van schoolbezoek van een leerplich- tig kind ten bedrage van 25 per jaar. Tot het vaststellen van het heffingspercentage der gemeentelijke inkomstenbelasting voor 1928/ 29 op 3,25 wordt, nu een ontwerpbesluit met toelichting onder de leden heeft gecirculeerd, zonder bezwaren besloten. Bij de rondvraag zegt de Voorzitter den heer Smet toe binnenkort tot het nazien van het rijwielpad te Clinge (dorp) te zullen opdracht geven. Omtrent de schade, die de afwatering van het dorp Nieuw-Namen berokkent aan den tuin van CI. Vermeersen, zullen Burg, en Weth. een nader onderzoek instellen. Den heer Hageman deelt de Voorzitter mede, dat de oude keien van de Dorpstraat te Nieuw-Namen verwerkt worden aan de zij- straatjes aldaar; den heer Hageman verzoekt ook de zijstraatjes te Clinge (dorp) eens te ge- denken, daar deze eveneens in een zeer treu- rigen toestand verkeeren. Den heer Kindt acht verbetering van den waterafvoer van het straatje achter de school te Nieuw-Namen dringend noodig. De Voorzitter zegt een onderzoek toe, Hierna geheime vergadering, waarna slui- ting met Christelijken groet. EENIGE VIJANDEN ONZER ROZEN EN HOE ZE TE BESTRIJDEN. Ook de koningin der bloemen heeft haar belagers welke al onze goede verwachtingen teniet doen, indien wij niet tijdig ingrijpen en tehulp komen. Een der meest verraderlijke vijanden van de rozen, vooral de fijne zwak- groeiende, is een parasitische op de bladeren levende schimmelsoort, bekend onder den naam van sphaerotheca pannossa. Deze schim- mel is te onderkennen aan witte vlekjes, zoo wel aan de onder- als aan de bovenzijde der bladeren. Deze vlekjes vermenigvuldigen zich zeer snel, zoodat in een minimum van tijd de bladeren met viltig melkwit bekleedsel zijn be- dekt. De schimmel beperkt zich niet tot de bladeren alleen, doch ook de Stengels worden aangetast, zoodat er in ernstige gevallen reeds van verre te zien is, waaraan de struiken lij- dende zijn. De noodige sappen voor deze snelle vermeerdering en groei der schimmel wordt uit de bladeren getrokken, wat tot gevolg heeft, dat deze hun groene kleur verwisseien voor geel en tenslotte afsterven. Bij vochtige, warme zomers verspreidt de schimmel zich ontzettend snel. De kiemen, de conidien, worden door den wind voortgedreven en vallen neer op vochtige bladeren, ontkiemen hier en verspreiden aldus de ziekte van de eene struik op den andere. Waar de schimmel ,,het wit" zich in den zomer ontwikkelt, komen in het najaar nieuwe organen en deze organen veroorzaken het volgend jaar opnieuw de ziekte. Deze organen, de z.g. vruchtjes, peri- thecien geheeten, zijn kogelvormig en hierin bevinden zich een achttal ascosporen. Deze vruchtjes moeten daarom zorgvuldig worden verwijderd door in het najaar alle rozenblaad- jes van de struiken te plukken en te verbran- den. Bovendien kunnen wij de bovenste grond- laag ter dikte van ongeveer 5 h 6 c.M. vervan gen door andere frissche grond. In het voor- jaar worden de rozen als een voorzorgmaat- regel flink afgeborsteld met een emulsie van groene zeep met water en wat ruwe carbol. Ook zwavelen en een oplossing van 3 keu- kenzout met whter den anderen dag gevolgd door een bespuiting met eenzelfde oplossing van 1% geeft goede resultaten. Door het rijke bloeien verzwakken de rozen en hoe zwakker de struiken zijn, hoe grooter kans op deze kwaal. Daarom er voor zorgen, dat de planten zoo sterk mogelijk zijn. De rozen daarom in het voorjaar goed mesten met koe- mest of beer en in den zomer de rozen eenige malen begieten met roetwater. Men neemt hiervoor 1 liter roet op 18 liter water en laat dit eenige dagen aftrekken. Dat vele rozen niet voldoende bloeien, vindt heel vaak zijn oorzaak in te weinig voeding voor de planten. Zijn de struiken door de luis aangetast, dan worden deze eenige malen bespoten met een sterke zeepsop, waarvoor het zeepsop na de wasch uitstekende diensten kan bewrjzen. Zijn enkele bladeren erg dicht met luizen bezet, dan worden deze afgeplukt en de luizen dood gedrukt. Verder krijgen onze rozen ook nog bezoek van het bekende kevertje, het Lieve- heerbeestje. Dit vlugge diertje is een uitste- kend bondgenoot in onzen strijd tegen de lui zen en darom laten wij deze volkomen onge- moeid. Een ander kevertje met een goudgele kleur, welke de bloemen uitvreet wordt even- wel verdelgd. Zooals de lezer bekend is, wordt het grootste deel der rozen gekweekt door middel van ver- edeling op verschillende sterk groeiende roze- stammen. Als de veredeling is gelukt. dan wordt het z.g. „wilde" hout weggesnoeid. Tel- kens schieten weer spruiten uit den stam of uit de onderste takken. Waar deze spruiten de sappen tot zich trekken, welke juist voor de edeloogen zoo noodig zijn, moeten deze zorgvuldig en direct worden verwijderd. Voor wat de plaatsing van verschillende rozesoor- ten betreft, verwijzen wij naar een der voor- gaande artikelen. Vragen, deze rubriek betreffende, kunnen door de abonne's worden ge- zonden aan Dr. Te Hennepe, Diergaar- desmgel 96c te Rotterdam. Postzegel an "Y2 cent voor antwoord insluiten en uitdrukkelijk blad vermelden. KUIKEN-OPVOEDING. Een en ander over Vitaniine A, het groei-vitamine. Men zou dit vitamine kunnen noemen het groei-vitamine of anti-oogziekte-vitamine Oorspronkelijk sprak men van een in vet oc- losbaar vitamin, dat zooveel invloed had op den groei als op de Engelsche ziekte. Dit vi tamine kwam zeer veel voor in levertraan vandaar den naam: in vet oplosbaar. Later bleek uit verschillende ervaringen, dat er een verschil moest zijn tusschen twee vitaminen n.l. een dat den groei van jonge dieren bevor- dert en een dat de Engelsche ziekte geneest. Tegenwoordig spreekt men dan ook van A vi tamine of groei-vitamine en D vitamine of anti-Engelsche ziekte vitamine. Zoodra dus dit vitamine ontbreekt zullen jonge dieren, ondanks de beste voeding, niet groeien en heel vaak ontwikkelt zich een eigenaardige oogziekte, die tenslotte tot blind- heid leidt. Plaatselijke behandeling van het oog helpt niets, maar de ziekte verbetert in enkele dagen na het gebruik van levertraan. Gedurende den oorlog zag men deze ziekte veel bij kinderen in Roemenie, waar de melk krap was. Eveneens kwam zij voor in Japan en Denemarken. Vooral in Denemarken ont- dekte men verband tusschen de kinderziekte en export van boter en bleek dat de fout lag in het feit, dat men de boter door margarine verving. Tegenwoordig kan men margarine ook van vitaminen voorzien. Natuurlijk hielp levertraan alleen in het be gin der ziekte. Als eenmaal het hoornvlies al stuk was kon men de kwaal niet meer ge- nezen. Toen men de ziekte bij kinderen bestudeerd had ontdekte men haar ook bij pluimvee. Tevens vond men hier evenals bij kinderen, dat de betreffende dieren veel gevoeliger wa ren voor besmettingen van het darmkanaal en de longen en dat tenslotte de dood vaak volg- de, niet door een bepaalde ziekte, maar door- dat de smetstoffen de overhand kregen op het organisme. Volwassen menschen of dieren zijn veel min der gevoelig voor een tekort aan dit vitamin, maar toch bemerkt men ook daar een ver- hoogde gevoeligheid voor besmettelijke ziek- ten, vooral ook voor longaandoeningen. Van- uit California is het eerst een ernstige kippen- ziekte beschreven, die zich uitte onder ver- schijnselen van diphtherie doch die veroor- zaakt bleek te zijn door een gebrek aan A- vitamine. De ziekte lijkt voor den leek ge- heel op z.g. „snot" of diphtherie, waarbij het slijmvlies van den mond, neus, keel en oogen hevig ontstoken is en met dikke gele vlieaen bedekt is. De dieren sterven tenslotte en men vindt dan in het lichaam de typische verschijn- selen van jicht. Jicht doet zich n.l. bij kippen heel anders voor dan bij menschen. In beide gevallen zetten zich urine zuur kristallen af. Bij menschen vaak in de gewrichten en bij vogels in de nieren en op het vlies dat lever, hart en darmen bedekt. Als men zoo'n kip opent is het precies alsof het dier van binnen met een dikke laag meel bestoven is. Men kan deze ziekte bij kippen gemakkelijk veroorzaken door een bepaald dieeet en aan den anderen kant kan men dan de ziekte ook weer genezen door toevoeging van levertraan. De zonneschijn heeft echter geen invloed ten gunste op den ziekte en daaruit blijkt, dat ze veroorzaakt wordt door een tekort aan een ander vitamin dan het zonnestraal-anti-Engel- sche ziekte vitamin'D. Ook kan men de ziek te voorkomen met gele ma'is, die wel vitamin A bevat maar geen D. Feitelijk is dus dit vitamin A voor ons kip- penhouders niet van zoo groot belang aange zien kuikens of kippen betrekkelijk gemakke lijk het benoodigde A-vitamine vinden in groenvoer, gele mais of levertraan. Ik spreek steeds van gele mais omdat witte mais geen vitamine bevat en dus wel tot schadelijke ge- volgen kan leiden. Aan den anderen kant is echter dit vitamine weer in den laatsten tijd meer op den vocr- grond gekomen, omdat men meent, dat dit vitamine scheikundig aangetoond kan worden. Er zijn n.l. bepaalde stoffen b.v. antimonium- trichloride die met levertraan te samen ge- bracht een sterk paarse kleur geven. Deze kleur schrijft men toe aan de aanwezigheid van vitamine A. Of deze proef geheel he- trouwbaar is, is nog niet zeker, maar zeker is wel, dat handige zakenmenschen er al weer gebruik van gemaakt hebben om het publiek van de wjjs te brengen. Zij verrichten in hun laboratoriums zooge- naamd levertraan-onderzoek en de handelaars verkoopen hun levertraan, die onder controle staat van laboratorium zoo en zoo. Bij dit alles begaat men de groote fout, dat levertraan ge- bruikt wordt hoofdzakelijk om het gehalte aan D-vitamine en niet om A-vitamine en dat een scheikundige proef op A-vitamine niets zegt omtrent de al of niet aanwezigheid van D-vitamine. Het is nog veel sterker. Het is mij bekend, dat een dergelijk laboratorium monsters levertraan afkeurde omdat ze geen vitaminen heette te bevatten. Ik wist echter, dat deze traan uitstekend bereid was en uit- stekend van qualiteit was, daar ik haar op levende kuikens gecontroleerd had! Men zij dus voorzichtig met z.g. gecontro- leerde levertraan. Die geheele scheikundige controle is voor ons doel geen cent waard. Het verschil in vitamin A en -D blijkt ook hieruit, dat vitamin A door verhitting snel gedood wordt en D niet. Als men levertraan b.v. ver- hit tot 100° Celsius of er onder verwarming lucht door heen blaast, dan verdwijnt het ge halte aan A-vitamin direct, doch haar gene- zende werking ten opzichte van Engelsche ziekte blijft zij behouden. Zeer rijk aan vita min A zijn o.a. versche klaver, gras, sla, 3pi- nazie, gele wortels, boter, eidooiers, lever en levertraan ook (melk). Vatten we nu een en ander te samen dan zien we dat A-vitamin onmisbaar is voor den groei en gezondheid van kuikens en kippen. Gebrek aan A-vitamin schijnt invloed te heb ben op bepaalde klieren in het lichaam en de vet- en zweetklieren der huid. Daardoor wer ken de lichaamssappen onvoldoende (geen groei, abnormale gevoeligheid voor besmet- ting) en de huid en slijmvliezen drogen uit (oogziekten). Een betrouwbaar onderzoek naar vitamin A in levertraan kan alleen ge daan worden door proeven op jonge, groeiende dieren (jonge ratten of kuikens). Scheikun dig onderzoek heeft weinig waarde en in geen geval heeft 'n onderzoek op vitamine A waar de voor een beoordeeling van het D-vitamine. Dr. TE HENNEPE. die doozen

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1928 | | pagina 6